HINDI ANG KONSTITUSYON ANG MAY PROBLEMA, KUNDI ANG CORRUPTION AT DINASTIYA SA PULITIKA #EnzoRecto #BUNYOG #AttyRPT

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

... Sa totoo lang ang mga sinasabi ngayon ng mga kongresista at senador na mga problema ng bansa, ang sasabihin nila ang may problema ang konstitusyon. Ang sinasabi naman ni Christian Monson, hindi ang konstitusyon ang may problema, ang may problema hindi nagpapasa ang kongreso ng batas na nagbabawal ng political dynasties."

Nakalagayan sa konstitusyo.

... Ang unang nagsulong kaagad ng Chacha sa Senado at ang naunang nagsusulong yan si Robin Hood Padilla. Si Robin Hood Padilla siya ang chairperson, siya ang head ng Committee on Constitutional Amendments and Revision of Laws ng Senado.

... Itong House of Representatives o lower house medyo na huli-huli. Inuna muna nila ang budget, ang maharlika, tapos ngayon ang focus ngayon itong kamara ito ng tungkol sa Chacha, niraratchada na ng Chacha.

... Nakikita ko isa rin sa mga aktibong nagtutulak ni Chacha sa kamara o lower house ang congressman namin sa Kamarini Sur si El Rey Villapuerte. Ano mga kabunyog?

... Ang nakikita niyo sa picture si Christian Monsod yan mga kabunyog. Si Christian Monsod isa siya sa mga sumulat, isa siya sa mga drafters ng kasalukuyang konstitusyo natin. Ito ang kasalukuyang konstitusyo natin na gusto nilang baguhin, ito ang 1987 constitution mga kabunyog.

... Panahon ni Corrie nagbuo si Corrie noon ang tinatawag na CONCOM, Constitutional Commission. Ilang katao ba yung CONCOM na yan? Mahigit 50 yata, sorry hindi ko pa na-research. Pero isa sa mga miyembro ng Constitutional Commission ay itong si Christian Monsod.

... Ang opinion ni Christian Monsod sabi niya ito ang advice niya sa house kasi isa siya sa mga naimbitahan sa house sa kamara. Ang sabi niya quit Chacha, ban dynasties instead. Yan ang advice niya.

... Ang problema ng Pilipinas hindi ang konstitusyon. Ang problema ng Pilipinas, political dynasty. Kaya ang advice niya instead na mag-Chacha o mag-charter change, ang dapat nagawin ng kamara magpasa na ng batas na nagbabawal ng political dynasties.

... Ang Chacha pinaiksi siya ng charter change kasi ang nangyayari dito, ang nangyayari sa atin sa Pilipinas ngayon may proposals para baguhin ang konstitusyon natin.

... Ang ating kasalukuyang konstitusyon na 1987, gusto nilang amyendahan, gusto nilang magkaroon ng Chacha o charter change. Yan ang pinagkakaabalahan ngayon sa kamara at sa Senado, linalarga nila ang Chacha. Bakit napakaaga ng Chacha na linalarga nila?

... Ang nangyayari kasi ang paniwala nila kaya hindi naaaprubahan ang Chacha kasi pag may bagong presidente halimbawa kay Duterte itinutulak ang Chacha pero napag-uusapan ang Chacha pagpatapos na ang termino ng presidente.

... Sabi nila ngayon, sabi nila Robin Hood Padilla kasi si Robin Hood Padilla ang nagtutulak niyan sa Senado. Sabi rin ni Rufus Rodriguez, siya rin ang nagtutulak niyan sa kamara sa kasila El Rey Villafuerte, dapat kung mag-Chacha ngayon palang pag-usapan na.

... Kasi ang iba daw na mga administration sa nakaraan nagtulak ng Chacha pero patapos na. E pagpatapos na daw ang administration wala nang kapangyarihan ang presidente, hindi niya na kayang sabihan ang Kongreso na gawin nyo ito, gawin nyo yan kasi ano na siya, lame duck, wala na siyang kuman.

... Pero kung ngayon, bago pa lang ang administration, mahaba pa ang panahon para maisulong ang Chacha. Bago man matapos ang administration na ito, iari na ang Chacha, naisagawa na. Yun ang dahilan."

... Kaya nagtataka kayo bakit ang aga-aga nilang tinutulak ang Chacha kasi ang paniwala nila kung gustong isulong ang Chacha ngayon palang simula na. Kaya lang ang nakakangit-ngit kasi ngayon nila yan tinutulak Chacha pero tayong mamamayan alam natin hindi yan ang kailangan ng bansa.

... Ang dami nating mga problema na mas nangangailangan ng atensyon ng Kongreso at administration ito. Bakit Chacha kaagad? Pero yan ang pinakapaliwanag talaga yan, bakit niraratchada na ang Chacha ngayon pa lang na napakaaga ilang buwan pa lang ang administration ito, Chacha kaagad ang linalarga?

... Dahil nga ang paniwala nila kapag ang Chacha pinag-usapan mga ikatlong taon na ng administration wala na yan, hindi na yan lulusot. Ibig sabihin mga kambunyog yan, seryoso sila talaga sa Chacha na yan kasi ang aga-aga pinupokusan na nila.

... Kaya itong proposal na ito ni Christian Monson hindi ito uubra sa mga trapo. Hindi uubra, hindi nila ipapasa ang anti-political dynasty. Bakit? Kasi silang maapektuhan yan.

... Pero sige pag-usapan natin itong sinabi ni Christian Monson. Ang sabi ni Christian Monson nakalagay sa Constitution, political dynasties shall be prohibited. Nakalagay yan sa 1987 Constitution, political dynasties shall be prohibited.

... Pero ang problema hindi nagpasa ang Kongreso ng batas para ipagbawal ang political dynasty. Ito mga kambunyog, mayroon akong kaunting ipapaliwanag. Bakit nandyan na yan sa Constitution na bawal ang political dynasty pero bakit sa nangyayari sa Pilipinas hindi pa rin ito ipapatupad?

... Ang paliwanag po niyan mga kambunyog, ang Constitution, ito yung unang lesson namin sa Constitutional Law 1. Ang lesson po namin sa Constitutional Law 1 nung pinaliwanag yan sa amin at yan din yung pinapaliwanag ko ngayon sa mga estudyante ko...

... Ang Constitution may dalawang klaseng provisions yan. Ang mga laman ng Constitution natin may dalawang klase yan. Yung tinatawag na executing, self-executing saka non-self-executing.

... Kunting paliwanag lang ito. Ang provisions ng Constitution mayroong mga provisions na self-executing, mayroon din mga provisions yan na non-self-executing. Anong ibig sabihin ng self-executing?

... Ang ibig sabihin ang provision ng Constitution na self-executing wala nang kailangang batas na ipasa, yan ay nagkaka-bisa na kaagad. Halimbawa ang mga Bill of Rights, ano ba yung Bill of Rights? Article 4 yan yata, Article 4 ng Constitution, Bill of Rights.

... Anong nakalagay? No person shall be deprived of life, liberty or property without due process of law. Yan ang mga ganyan. No person shall be deprived of life, liberty or property without due process of law.

So, kailangan pa ba ng batas para maisakatuparan ang Bill of Rights? Ibig sabihin yung mga karapatan ng mamamayan? Yung karapatan ng mamamayan sa paniniwala, freedom of religious belief, yung karapatan ng mamamayan sa pamamahayag, freedom of the press, freedom of expression, hindi na po yan kailangan ng batas.

Kasi nakalagay na dyan yung mga karapatan ng mamamayan. Yung mga karapatan na yan dahil nasa Constitution na yan, automatic na po yan, nai-enjoy na natin yan kahit walang batas kasi nasa Constitution na yan. Ang tawag po dyan, self-executing.

Ibig sabihin hindi kailangan pumasa ang Kongreso ng batas. Kahit walang batas na nagsasabing may karapatan tayo sa paniniwala, may freedom of expression, freedom of religious belief, hindi na po kailangan ng batas para dyan.

Kung gagawa man ng batas para palawakin palalo yan, okay lang. Pero kahit walang batas, pwede na natin i-exercise yung mga freedoms, yung mga rights natin under sa Bill of Rights. Ang tawag po dyan, self-executing.

Pero may provisions ang Constitution na non-self-executing. Ibig sabihin nandyan yan sa Constitution pero kailangan ng batas para magkaroon yan ang katuparan. Parang ganito, ang nandyan sa Constitution word, kailangan yung word na yan o mga salita na yan sa Constitution dapat magkaroon ng laman, magkabuhay.

Para magkabuhay yan, kailangan ng batas ng Kongreso. Ang halimbawa yan, yung provisions sa Constitution na nagbabawal sa political dynasty. So halimbawa po, sabi sa Constitution, political dynasty shall be prohibited.

So, shall be prohibited. Ibig sabihin, ang political dynasty ay dapat ipagbawal o ganoon yung sabi sa Constitution. So, paano siya ipagbabawal? Dapat maglabas ang Kongreso ng batas na nagbabawal ng political dynasty.

Kumbaga yung Constitution lang, parang yung Constitution, yan yung naglilaydown ng policies. Yan yung naglilaydown ng patakaran ng gobyerno. At ang isa sa patakaran nga, bawal ang political dynasty. Pero, para magkaroon yan ang katuparan, ma-execute yan, kailangan munang pumasa ang Kongreso ng batas na nagbabawal yan.

O ngayon, ang problema sa Kongreso, hindi naman nagpapasan ang batas na nagbabawal ng political dynasty. So hanggang ngayon, mayroon tayong political dynasty. Ang dapat sana sa Kongreso, kasi nakalagay yan sa Constitution, political dynasty shall be prohibited.

So dapat, si Lenny Robredo ng Congresswoman siya, nag-sponsor siya ng batas na nagbabawal ng political dynasty. Pero hindi umusad yan. Hindi sinuportahan ng mga kongresista. Lalo sa Senado, wala rin.

So dahil walang batas na ipapasa ang Kongreso tungkol sa pagbabawal ng political dynasty, so ang nangyayari ngayon hanggang lang yan constitutional provision.

So ang problema ng Pilipinas kaya lumaganap ang political dynasty kasi wala naman ginagawa ang mga kongresista na yung nakalagay sa constitutional provision na political dynasty shall be prohibited, hindi nila yan binibigyan ng pansin, hindi nila yan binibigyan ng priority, hindi nila priority yan.

So in short, nandyan lang yan sa Constitution, constitutional provision lang yan. Kaya lang, yung constitutional provision na yan, non-self-executing po yan.

Sabi ko po kanina nung pinapaliwanag ko, dalawang klase ang mga provisions ng Constitution. Self-executing, saka non-self-executing. Basic po yung tinuturo sa amin sa constitutional law.

Yung provision na yan na political dynasty shall be prohibited, non-self-executing yan. Kailangan ng batas. Kaya lang, matagal na nga hindi nagpapasa ng batas.

So sabi ni Christian Monson, nang ginawa nila ang Constitution may nakalagay dyan na provision na bawal ang political dynasty. So yun ang dapat nagawin ng mga kongresista, yun ang dapat nagawin ng mga senador.

Iban ang political dynasty kasi sabi ni Christian Monson, ito ang sabi niya.

Real change cannot happen until we strike at the roots and not at the branches of the problem. Congress has not passed an anti-dynasty law for 35 years and blames the Constitution for the lapse. That is a lame excuse. The real reason is self-interest.

So sabi ni, sa totoo lang, ang mga sinasabi ngayon ng mga kongresista at senador na mga problema ng bansa, ang sasabihin nila ang may problema ang Constitution.

Ang sinasabi naman ni Christian Monson, hindi ang Constitution ang may problema, ang may problema hindi nagpapasa ang kongreso ng batas na nagbabawal ng political dynasty. Nakalagay yan sa Constitution.

Panahon ni Marcos, napakatindi ng trapo. Pati political dynasty, napakatindi nung panahon ni Marcos.

Dito lang sa amin sa Bicol, sa Camarinesur lang, panahon ni Marcos ang mga pamilyang namamayag pag nun, Villa Fuerte na at Pintibella.

O, ganyan na. Kapanahon pa ni Marcos. O, panahon ni Marcos, sino ang governor ng Camarinesur? Felix Pintibella.

O, di po ba? Pagkatapos ni Felix Pintibella, panahon na ni Cory, ano? Panahon na ni Cory, Pintibella pa rin. Noli Pintibella, tapos ngayon patay na si Noli Pintibella, mga anak niya na naman.

Panahon ni Marcos, Villa Fuerte, yung matanda, Luis Villa Fuerte, senior. Ngayon, mga anak na naman ni Villa Fuerte.

So, ibig kong sabihin dito mga kabunyog, ang political dynasty, panahon ni Marcos, nandyan na yan.

Nandyan na yan. Pag sinabi mong Region 2, kagayan Bali, o kaya Region 1. O, ano bang Region 1?

Ang political dynasty diyan noong panahon ni Marcos. Di natural, Marcos, Pariña, Singson, yan na rin naman, Crisologo.

Yan yung mga political dynasty noong panahon ni Marcos. Pag sinabi mong Isabela, yan, mga D.

O, pag sinabi mong Pangasinan, o mga La Union, Ortega, o Pangasinan, mga Estrella.

Yung mga pamilya na yan, yung mga sinasabi nating mga political dynasties, panahon ni Marcos, nandyan na yan.

Pag upo ni Cory, mayroon siyang revolutionary power. Pwede na sana siyang gumawa ng batas, bawal na ang political dynasty.

Pwede niyang gawin yun kasi may law-making power si Cory. Pwede niya namang idenlegate yun kaila Joker Arroyo, kaila Rinisag-Isag.

Kasi yun, mga gabinite yan ni Cory noon. Pwede niyang binigyan yan. Pwede bang gumawa kayo ng batas na isulat niyo ang batas na nagbabawal na ng political dynasty sa Pilipinas?

Wag na nating hintayin ang kongreso. Ako na. Total may revolutionary power ako. Gagawa na tayo ng batas.

Bawal ang political dynasty. Permahan niya yun. Di ano na sana yun? Batas na sana yun.

Ibig sabihin, marami si Cory ang pwedeng gawin para linisin ang Pilipinas. Ang problema lang kasi kay Cory, napakabait.

Kahit yung pagkumpiska ng mga ninakaw na yaman ng Marcos, power niya yun kasi revolutionary government siya.

Pwede siyang mag-confiscate ng ari-arian ni Marcos noon. Gamitin niya yung kanyang revolutionary powers.

Ano bang ibig sabihin ng revolutionary powers? Hindi ka nalilimit ng mga batas-batas. Revolutionary kay.

Hindi po ba? Pwede mo nga kumpiskahin yung mga yaman ng Marcos. Pero anong ginawa ni Cory? Idinaan pa sa mga PCGG-PCGG.

Pati itong satrapo sa mga political dynasties. May kapangyarihan si Cory noon na gumawa ng batas. Binigyan siya ng ganoong power.

Napakabroad ng powers ni Cory sa totoo lang. Ang problema, hindi niya ginamit yun.

Hindi niya ginamit. Ganon din ang observation ni Cecil Yander. Subrang bait ni Cory.

Sana yung diktador na may batas na hindi na dapat magkaroon ng mga politika ng mga political dynasties.

Kung gumawa si Cory ng batas na ganyan, binanya na. Dapat niya, Marcos, ibinanya na yan eh.

Diba? Sa ibang bansa. Sa Germany. Matapos maibagsak yung Nazi. O bawal na ang mga Nazi. Bawal na maupo sa gobyerno.

Diba? Yan yung mga kabonyog. Kaya lang ang problema kay Cory, lahat pinasa sa Kongreso.

Lahat. Ito namang Constitutional Commission, ganon din eh. Nakalagay lang nandoon sa kanila.

Sabi nila, political dynasties shall be prohibited. O ngayon, anong nangyayari?

Anong nangyayari? Pinaubaya ng Constitutional Commission, ibinigay sa Kongreso ang pagsasagawa ng batas na magbaban ng political dynasties.

Bakit? Hindi ba na-foresee ng mga sumulat ng Constitution na hindi naman maglalabas ang Kongreso ng batas na magbabawal ng political dynasties?

Ganon din si Cory eh. Si Cory, marami na siyang pwedeng gawin batay sa kapangyarihan binigay sa kanya.

Ang problema niya, laging ang stand ni Cory noon, yung Kongreso na ang maglabas niyan.

Yan din yung dahilan ng Minjola massacre. Hinihiling kay Cory ng mga magsasaka na maglabas ka na ng Land Reform Law, ikaw na ang gumawa.

Kasi pag inintay mo yung Kongreso na gumawa ng batas sa Land Reform, maraming butas yan.

Kasi yung mga kongresista, mga landlords yan, mga landowners, hindi yan maglalabas ng batas na kontra sa kanila.

Kung maglalabas man niya ng mga batas na sa Land Reform, marami ang mga butas na magagamit din nila.

Sa bandang uli, mabibigo din ang Land Reform kasi lalagyan niya ng mga kongresista, mga senador, ng mga provisions na magagamit nila para ma-circumvent yung batas, maikutan.

At yun nga yung nangyari. Kaya ang gusto sana noon ng mga magsasaka kay Cory, kaya nagrally noon sa Minjola,

hiniiling nila kay Cory na maglabas ka na ng batas. May lawmaking power kayo. Revolutionary ang government mo. O di po ba?

Kaya lang yun na nga. Si Cory din kasi, conciliatory siya sa mga trapo. Ayaw niya ring banggain ang mga trapo eh.

Pagdating sa mga trapo, hinayaan niya na dyan si Mitra eh. Sabi niya kay Ramon Mitra, si Balbas, speaker ng kamara noon.

Monching, ikaw nang bahala sa mga politiko kung paano natin sila pakikitunguhan.

Kaya ang nangyari talaga yung gobyerno ni Cory lahat pinagbigyan. Ang centerpiece na direction ni Cory ayaw niyang makabangga yung mga politikong makamarkos kasi gusto niya peace and reconciliation.

Peace and reconciliation si Cory. Ayaw niyang banggain masyado si Marcos. Kung kukunin man yung mga yaman ni Marcos, idadaan sa due process.

Tapos yung land reform, ayaw niya rin gumawa ng land reform kasi siya mismo ang susulat. Gusto niya kongreso na lang ang gumawa niyan. Hintayin na lang yung kongreso.

Tapos ang isa pa nga itong tungkol sa political dynasty. Instead na iban na kaagad dito. Pwede nang gawin ni Cory yun. Pwede nang pasulatin niya ng batas na nagbabawal ng political dynasty.

Sila Joker Arroyo, sila Binay. Kasi mga lawyers yan na nakapaligid sa gabinete ni Cory pero hindi ginawa ni Cory yun.

Hindi po ginawa ni Cory yun. Ang ginawa ni Cory, pinaubaya sa Constitutional Commission. Sa Constitutional Commission naman, itong sila Monson, linagay lang sa Constitution, political dynasty shall be prohibited.

So ibig sabihin, bahala na ang kongreso maglabas ng batas na nagbabawal ng political dynasty.

Ay maaasaan mo ba ang kongreso na gagawa ng batas na nagbabawal ng political dynasty? Wala.

So ngayon, ganito ang nangyayari sa Pilipinas. At dahil doon sa kahinangan na yun, nanatili ang mga trapo sa Pilipinas at sila ang namamayagpag.

Lalo na nating naging problema ang political dynasty hanggang ngayon. Mas lalong lumalana ng lumala.

O ngayon, anong nangyayari ngayon? Kahit si Cory, kahit si Lapinoy, sinisisi sila ng mga tao sa problema ng Pilipinas.

Sahalip na sisihin ng mga tao na ang may problema political dynasty, ang sinisisi si Cory at si Pinoy na hindi naman dapat.

So ngayon, ang gusto nilang mangyari, maguhin na ang Constitution. Kasi daw, kagagawan daw nila Cory ang Constitution na yan ng mga Aquino.

O ngayon, anong nangyayari? Pag inalis siyang Constitution na yan, lalo pong magkakasira-sira ang Pilipinas.

Pero kung titingnan natin, mahirap nang alisin ang political dynasty. Napakahirap na. Masyado nang nakaugat.

At ang malala ngayon, ang mas gusto pa nilang gawin, alisin na ang Constitution. Maguhin na ang Constitution.

Pag binago ang Constitution, wala na yan. Yung mga political dynasty na yan, yung pagbabawal niyan, wala na. Lalo nalang aalisin yan.

At mas malala pa, alam niyo mga kabonyog, yung Constitution ng 1987, may mga nakalagay na dyan ng safeguards para hindi na maulit yung pang-aabuso ng panahon ni Marcos.

Halimbawa, yung Presidente para hindi maging diktador na mag-ambisyon ng humaba pa ang panahon niya.

Hindi siya mag-ambisyon na maging sobrang makapangyarihan. One term lang ang President. Yan po ang dahilan bakit sa Constitution na one term lang.

Pero ang gusto nilang gawin ngayon, alisin na yan. Gawin ng dalawa ang terms ng President, ibig sabihin, saka Vice President.

Kung yung first term 6 years, may second year pa siya, di 12 years lahat. Balik na naman tayo sa problema.

Kasi yung President pwede na magpahaba. Tapos yung mga senador at kongresista, ngayon po, ang kongresista 3 terms, natigta 3 taon. Bawat term 3 taon, 3 terms pwede sila.

Ang senador naman, dalawang terms, tiga-anim na taon, so 12. Ang plano nila, mag-senador, mag-kongresista, wala ng term limit. So matindi talaga.

So kapag nagkaroon ng tsa-tsa, ang mangyayari sa Pilipinas, paatras. Hindi po tayo pa-asenso. Ang politika natin, paatras, hindi paabante.

Sa halip na wala na dapat political dynasty, mas lalo pang tumitindi. Yung mga magagandang provisions ng Constitution, lalo nilang aalisin.

Ibig sabihin, magre-retrogress tayo, hindi tayo progress. Retrogress ang mangyayari sa Pilipinas.

Yung mga nakalagay sa Constitution ng safety, yung mga safeguard para hindi magkaroon ng abuso. Yung bawal ang presidente na mag-re-elect, pang-chi-check yan sa abuso.

Pangalawa, yung mga senador at congressmen may term limit, pang-chi-check yan ang abuso.

Ang isa pasa ng pag-chi-check ng abuso, yung bawal ang political dynasties. Pero yan hindi naglabas ang kongreso ng batas para doon. So wala rin, hindi nagkaroon ng buhay ang provision na yan.

So ngayon kung babagawin ang Constitution, dapat maging handa tayo. Kung mailusot nila yan kasi parang inulusot nila sa plebisito, mangampanya tayo ng no. No to ano yan.

Ano mang gawin nilang pagbabago sa Constitution dapat labanan natin yan.

Okay mga kabunyog mga kababayan, sana po naging makabuluhan itong ating naging talakayan ngayon. Tayo po ay nagtatalakay ng mga maiinit na isyo at kaganapan dahil naniniwala po tayo.

Dapat malaman ang ating mga kababayan ang katotohanan. Dahil tanging ang katotohanan ang magpapalaya sa ating bayan.

Mabuhay po tayo mga kabunyog mga kababayan!

Subtitulado po po rin po sa www.subsedit.com