Canada, hinimok ang gobyerno ng Pilipinas na makipag cooperate sa ICC probe

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Magandang gabi po mga kaibigan. Ngayon po ay araw ng Merkules, Ika-Isa ng Pebrero 2023.

Muli pong sumasa inyo ang programang Lapid Fire ni Ka Percy Lapid na inyong napapakinggan tuwing Lunes hanggang Bernes,

ganap na alas 10 ng gabi hanggang alas 11 ng gabi dito po sa impilang DWBL 1242 sa inyo pong TALAP.

Ito pong muli si Roy Mabasa na humalili po kay Ka Percy upang isulong ang kanyang programang Lapid Fire na tumatalakay po sa mga mahalagang isyo ng bayan na ating pag-uusapan sa kabuuan ng ating pagtatanghal sa gabing ito.

Ang programa pong ito ay sa bayan inyong napapanood at nadininig dito po sa ating Facebook Live sa pamamagitan po ng Percy Lapid Fire Facebook account,

ganyan din po ang ating personal account na Roy Mabasa.

Muling magsisimula sa ating programa ngayong Merkules.

May kinalaman yan sa madugong patayan na naganap sa ilalim ng Duterte administration.

Binigyan din po ng ilang mga opisyal ng embahada ng Canada dito po sa Pilipinas ang kahalagahan ng salitang accountability. So yan ang isa sa mga naging paksa na nilalaman ng kanilang statement kaninang umaga.

Ang ibig nilang ipakaulugan ay ang sinasabi na hindi porke tumiwalag na ang Pilipinas sa Rome Statute noong Marso 2019, ay hindi na ito mapapanagot doon po sa mga krimen na naganap bago pa umalis ang bansa doon po sa kasunduan.

So ang binabanggit ng Canada ay ang paulit-ulit natin ipinaliliwanag na ang ICC mayroon pang legal na jurisdiction sa atin bilang membro ng Rome Statute noong mga panahon na yan.

Ang pinag-uusapan natin ay sa panahon ng 2011 hanggang sa panahon ng Marso 2019 bago po tayo opisyal na tumiwalag dahil sa kagustuhan nitong si Duterte. Yan po ang sustansya ng kanilang statement kaninang umaga.

Napansin ko lang sa statement nila na maganda ang analogy na binigay nila at paghahambing na sinabi nitong mga Canadian officials.

Anila, dapat lang sumunod ang Pilipinas kung naniniwala ito sa visa ng United Nations Convention on the Law of the Sea o ito ang tinatawag ng UNCLOS.

Yan pong UNCLOS na yan ang ginagamit nating sandigan laban sa pangaangkin na ginagawa ng China sa ating mga teritoryo sa karagatan.

So pinaghahambing niya ang UNCLOS na isa pong treaty at itong Rome Statute pareho ang international commitment na nilagdaan ng ating bansa. So kung babaliwanan mo ang isa, pinaliwanan nilang ngayon itong UNCLOS.

Igaya nga din ng Rome Statute, sinabi ko sa treaty na pang daigdigan, kasunduan, bumabalangkas itong UNCLOS. Ito ang bumabalangkas sa mga usap indigal na may kinalaman sa karagatan.

Samantalang ang Rome Statute naman ang siyang nagbigay daan sa pagbalangkas o paggawa itong ICC. So kung irerespeto natin ang UNCLOS, dapat irespeto rin natin itong Rome Statute o power na nasa ilalim niya ang Rome Statute kasama diyan ang pagpapasa ilalim natin sa ICC...

... na siyang nag-iinvestiga ng kaso ng patayan dito sa Pilipinas. Kapag itong issue ng ICC investigation ay patuloy nating babaliwalain, darating ang oras na wala nang maniniwala sa ating mga Pilipino...

... at sa ating bansa kung meron tayong kakayanan na remispeto sa anuman pong uri ng kasunduan. So ang tingin sa ating mga yan magiging basura na lang mga kaibigan. Walang isang salita, walang paninigigan.

Yan ang magiging paningin ng buong mundo kapag hindi natin merespeto itong nilalagdaan natin mga kasunduan. Di naman siguro tayo parang batang pasnip na papasok ka, pag gusto mo lububas lalabas ka na lang, ayawan na kapag natatalo ka.

Di naman siguro ganyan-ganyan mga kaibigan sapagkat ito ay mga seryosong usapin na may kinalaman sa pagiging isang maayos na bansa. Nadyan ang respeto sa karapatang pantao, yan ay isa sa core values ng mga bansa na naniniwala ng pag-unlad. Ang kaakibot ng pag-unlad ay ang pag-respeto sa mga mamamayan ito.

Ano kalukuhan na biyahe ng biyahe para ipromote ang ating bansa bilang isang maayos na lugar para sa investment. Maliwala lahat yan kung hindi natin maipapakita ang ating kakayanan na sumunod sa mga obligasyon.

Ano ang gastos natin yan, lalabas na yan, tama ang sinasabi natin na kabakailan na lalabas lang yan na garnacha, pasyal. Hindi pa ang mangyayari lang yan sapagkat oo lang tayo ng oro, salita tayo ng salta pero sa bandang uli di naman natin kayang irespeto ang ating mga obligasyon. Ang tawag ko sa ganyan mga kaibigan ay isang simpleng pang-usul.

Ano ang nakakabaliktaran ng mga nangyayari ng mga nakaraang taon especially past 6 years bago siya maupo bilang Pangulo? Sapagkat noong may mga isyo ng tatayan at nung biglang umalis yan nang hinahabol na tayo ng ICC para managot, ang nakaupo ay si Bongbong Mark.

Ang pagbangon ng Pilipinas na ipinangako niya, ito ang isang napakalaking challenge habang may humihila sa kanyang mga pabigat para ibaba siya. So yan po ang sitwasyon na kinalalagyan niya. Ang tanong dito gaano katibay ang political will nitong CBBM para ituwid ang mga pagkakamali ayon na rin sa mga nilagdaan natin mga kasunduan.

At ayon na rin sa core values ng bansang naniniwala sa karapatang pangtao. So ito naman kong si Bato. Nanghiram na lang siya ng argumento, manghihiram na lang ang lusaw pa ang napili niyang argumento.

Ang lumalabas sa bibig nila ay naglalarawan kung anong lasing mga tao sila mga kaibigan. So kinatigan daw nitong si Bato ang pinagsasasabi nitong si Juan Consindire na aarestuhin ang mga ICC investigators kung ito ay magpupumilit na pumasok sa ating bansa.

So ito, markahan ninyo ang sinasabi ni Bato at Enrique na pananalita. Markahan natin ang salitang magpupumilitan niya ang mga ICC investigators na pumasok dito.

Parang may warshack pa ng martial law. Isipin nyo magpupumilit. Ang katotohanan nito kahit na anong analysis ang gawin ko sa pahayag ni Enrique at Bato, ang tingin ko nililigaw lang itong dalawang ito ang matinungusapan.

Ano po ang matinungusapan? Simple lang naman. Kung iiintindihin nila ang mga provision na ating nilagdaan, gayon din ang pananaw ng SC at ang pananaw ng mga eksperto na nakakaalam sa mga batas na ito.

Siyempre maaaring noon magaling na abogado pero ngayon sa kanyang estado hindi ko napupwede itong pagiging eksperto mga kaibigan. Kagaya ang in-explain natin kagabi, ilang beses nag-circu-circu ito sa sarili niya.

Pero sa mga nangyari ng mga nakalipas, mabuti sana kung hindi tayo nabuhay ng mga nakalipas na panahon, buhay na po tayo noon. So ano ang tamang kwento?

Ang ICC may jurisdiction sa mga krimen na patayan na nangyari sa ilalim ng panahon nila Duterte. Manabang intindihin yan? Yan ay base na rin sa ruling ng SC, sa provision ng Rome Statute at sa mga pahayag o paningin ng mga eksperto.

E sino ba itong mga ito kung ikukumpara ko kay Bato mga kaibigan? Sus Marioset, hindi po ba? So lubos na apektado, tingin natin lubos na apektado ito si Bato sa issue na yan ng ICC investigation.

Alam niyo kahit na elementary na tinuruan lang ng mga magulang nila na umunawa ng tama at mali ay tatawanan itong si Bato at si Enrique. Bakit po?

Una, wala naman nagpupumilit na pumasok sa Pilipinas kung walang kooperasyon na ibibigay ang ating bansa. Bakit naman sila magpupumilit kung ayaw talaga natin?

Sinasabihan nga nila tayo na tayo ay makipagkaisa o tayo ay makipagkooperate. Dahil yan po ay nilagdaan natin sa Rome Statute ang kooperasyon.

So niratapikahan yan ang kooperasyon na provision, niratapikahan ng sarili nating senado, mismong institusyon kung saan nakatindig ang mapurol na Bato ngayon.

Mahirap talagang kumbinsihin ang isang taong nagtatanga-tangahan lang.

Bukod sa inililis po itong dalawang ito, si Bato at si Enrique, ang issue, inuunahan nila ng pananakot ang ICC na huwag anya kayong pumasok.

Inuunahan nila ng pananakot. Biruin nyo. Kanina lang nabasa ko ito. Kanina kasi nagpahayag naman itong si Bato. Talagang mararamdaman mo sa kanya ang uncertainty sa sinasabi niya.

Sa bandong ulit, ang premise ng argumento ni Bato ay ganito, handa naman anya siya na makipag-cooperate sa ICC.

Handa ka naman pala. Pero meron siyang kondisyon. Pero huwag anya sila magpumilit pumasok. Mga kaibigan, paano ka makikipag-cooperate kung hindi sila papasok?

Kung makikipag-cooperate ka, bibigyan mo sila ng kalayaan na gawin ang kanilang mandato. Mandato ang pinag-uusapan dito, di naman yan papasok dito para maghasik ng laging. Kung hindi sila magsasagawa ng investigasyon.

So paano ka makikipag-cooperate nga naman kung hindi sila papasok? Parang malabo ang premise ni Bato na yan. So kailangan talaga nilang pumunta dito dahil ilang taon na silang sinutsubibo ng gobyernong Pilipinas.

Mga kaibigan, kung anong pangaharang ang ginagawa sa loob ng ilan nakalipas na 5-6 taon. Kaya hindi masimulan-simulan itong formal investigation na gusto ng ICC.

Nakakuha lang sila ng mga complaint sa pamilya ng ilang mga biktima at maging yan yata ang isang police officer na si Las Canas.

Sabalit ito kinakailangan ng mas malalimang investigasyon dito sa ground zero kung saan nangyari ang mga complaint na yan. So mga kaibigan kung ako lang ang masusunod. Kung ako lang si PM Bongbong Marcos.

Pag nabuwisit ako, utusan ko na itong National Bureau of Investigation na hukayin na lahat ng mga namatay sa extrajudicial killings.

Sige nga para magkaalaman na. At ipa-autopsy na po natin lahat. Lahat yan kay Dr. Raquel Fortun na siyang pinagkakatiwalaan ng marami pagdating sa forensics. So para magkaalaman na, gawin na yan ni Pangulong Marcos mga kaibigan.

... na madalas nakikinig sa ating Palatong Tunang Lapid Fire na sinimulan po ng ating mahal kapatid na si Kapersi Lapid.

... si Amelia Metin, si Liz Guevara, si Anita Japon, si Jeff Ramos, Leonor Curata, si Maribel Sakuma, si Tess Santamaria, Marni Lopez sa California, si Rey Aquino, ang mag-amang Diogracias Carmona at Dante Carmona mula sa Panorama City at San Diego, California...

... si Alnipo Moceno, si Dennis Cruz, si Archie Pila mula sa Edmonton, Canada. Doon sa Calgary naman si Rey Aquino, si Eli Albao nandyan sa Winnipeg.

... Yun din si Jun Di Valencia, Yula Asano, Lourdes Divera, Ferds Iwamoto, Paulo John Francisco, Teresita Umali, si Ronnie V, Raftbell Maliksi, Elizabeth Quinto dyan sa Zambales, Cesar Balmaceda, Nerisa Cajucon-Reyes, Josie Aquino, Joey Cele Mendoza dyan sa New York...

... si Ed Silva ng Ireland, si Rodolfo Agliones dyan sa France, si Licelle Dairo, May Ann Sarsoso-Ragos, Joel Cruz, si Jeff Ramos, si Jude Bedison, si Silvino Ramos, Eli Albao, Josephine Tapang mula sa Las Vegas, Nevada...

... si Marisa Son dyan sa Santa Ana, si Karl Garcia dyan sa Karerahan ng Kabayo. Dahil itong si Karl ay isang aspiring jockey dyan sa Karerahan.

... Si Helen Ramos, si Tommy Cabael at Phil Santos. Doon sa kabilang panig, si Rick Austria, si Weng Niones dyan sa Hong Kong, si Eduardo Orbeta, Mona Lopez de la Cruz, Carmela Balcos at Eduardo Moraleda.

Babalikan po natin ang mga pagbati niyan mga kaibigan mamayang sandali sa pagkat may tatalakay na maalagang issue.

At bago tayo tumuloy dyan ay hahandogan muna natin ng awit itong dalawang nagdiriwang ng kanilang kaarawan.

Si Cecil Saez, binabati po siya ng isang maligayang kaarawan mula po kay George and Elena Santiago at kanilang mga pamilya, mga kaibigan.

Ang bati ko, ang bati namin sa iyo, nawa ay lumigaya ka.

At abuting mo pa sana ang maraming kaarawan.

At abuting mo pa sana ang maraming kaarawan.

So nakatakda na pong simulan ng Department of Interior and Local Governments or DILG at ng katuwang ang Philippine National Police doon po sa pagrekisah sa mahigit na siyam na raang senior police officials mula full colonels hanggang mga general.

So ang pagrekisah o pagrebisa sa kanilang records ay matapos i-anunsyo nitong si DILG Sec. Benjar Abalos ang mga pangalan ng apat na miyembro na bubuo po ng 5-man committee na mag-iimbestiga sa mga police officers na ito na una nilang pinagsumite ng courtesy resignation.

Lahat ng nagaganap na ito sa loob ng Philippine National Police ay may pinalaman doon sa ikinikwento natin na pagka-aresto ng isang police master sergeant sa magkahiwalay na anti-drug operations noong buwan ng Oktober ng nakaraang taon sa Lungsod, Manila.

So sa operasyon na yan nakakumpis ka ang Philippine National Police ng 6.7 bilyong halaga ng shabu. Nakakagimbal. 6.7 bilyon. Ibang klase na ang tulakan ngayon. Bilyon-bilyon na.

Ito ang mga police officer. Bale ba itong police officer na ito, mga kaibigan, na nagngangalang master sergeant Rodolfo Mayo Jr. ay isa sa mga pinarangalan ng Duterte administration noon pong Mayo 2022, dalawang buwan bago sila lumabas ng Malacanang itong si Duterte?

Hindi po ba? So tapo na po nalang na noong matapos mahuli itong si Mayo, again ito na naman si Bato. Nagsalita ito mga kaibigan noong nahuli si Mayo. Naikwento na natin ito ilang beses yata.

Ito ang pagtatanggi at pagtatatwa at pagkakanulo dito kay Mayo. Anya, pinatapon ko sa Mindanao yang si Mayo noong 2016. Bakit daw? Dahil daw po sa involvement ito sa illegal drugs.

Pero di naman po sinabi ni Bato kung bakit at paano naparangalan sa ilalim ni Duterte itong si Mayo bago naglabasan itong mga kampong ni Duterte at pati siya.

Binigyan nila ng award ito sa seremonya kung di ako nagkakamali yan ay sa camp Kramer. Nakita ko lang ang larawan kaya di natin malaman kung yan ay sa camp Kramer nga.

Ito ang law enforcement group o pideg ng ito ay masakote nila noon pong Oktober. Isipin ninyo mga kaibigan, member pala ng intelligence group ng anti-drug unit ng PNP. Itong nasakote nila na may hawak ng P6.7B na halaga ng shabu.

Nakakatapot itong mga ito. Alam niyo ang opisina ng pideg na yan, ang Philippine Drug Enforcement Group ay isa pong napakasensitibong tanggapan o pwesto kung ang pag-uusapan ay paglaban sa droga in a national scale.

So malamang abot na abot itong simayo ang lahat ng informasyon na nasasagap ng tanggapan na yan. Kaya ito ay maluwag na nakakapag-operate noong mga nakalipas na panahon. Hindi po ba?

So babalik tayo sa committee na binuo ng DILG. Ang committee na bubusisi sa lahat ng PNP senior officials ay kinabibilangan nila Baguio City Mayor Benjamin Magalong.

Kilala ninyo itong Magalong. Siya po ay dating decorated police officer noong panahon. At ito kung di ako nagkakamali ay naging hepe rin ng Criminal Investigation and Detection Group o CIDG.

At si Magalong ang isa, ang pangalawang membro at ang siyang pinakamataas na active officer ng PNP ay walang iba kundi si PNP chief mismo na si Rodolfo Azurin.

Ang pangatlo po ay si Undersecretary Isagani Nerez na mula sa Office of the Presidential Advisor on Military Affairs sa Malacanang.

Yung pang-apat po ng membro ang mga kaibigan ay si dating National Defense Secretary Gilbert Guibo Chodoro. So ang pagkakahirang po kay Magalong, doon muna tayo kay Magalong, ang pagkakahirang kay Magalong ay isang malutong nasampal sa mga nagpaparatang sa kanya...

... na ito raw si Magalong ay sympathizer ng kaliwa. Talagang dito sa atin pag wala ka ng magawa kung anong-anong katarantaduhan ang pinagsasabi mo, biro mo, akusahan mo itong isang decorated police officer na naging mayor ng Baguio ng kung anong-anong kalokohan mga kaibigan.

Nire-red tag ito ng mga bangaw sa Dabao mga kaibigan, lalo na doon sa himpilan nitong si Apolo Kiboloy mga kaibigan. Doon nagsasalit tayong mga bangaw at nire-red tag itong si Magalong doon sa himpilan ng self-anointed son of God na nasa wanted list ng Federal Bureau of Investigation.

Ito nang mula sa USA. Alam niyo kung anong kaso ang nilabasan nitong si Kiboloy o kinasangkutan nitong si Kiboloy.

Ito nang mga kasasabi mo dito sa komite nito ay kinukonsidera ng Marcos Jr. administration para bilang susunod na kalihim ng Department of Agriculture. Yan ay mangyayari matakos ang 1-year ban sa mga tumakbo sa nakaraang eleksyon.

Noong halal ng 2022, subalit ito ay natalong muli. Una itong naging luhaan noong 2010 nang tumakbo ito bilang Pangulo ng Bansa. Natalo. Natalo siya kay Inoy Aquino.

Ito nang ipabanggit ang pangalan. Ganon? May mga ganon pa mga kaibigan na talagang medyo may kaartihan pa. Malalaman natin lahat kung sino ang Herodes niya. Pateka-teka pa, parang feeling entitled.