#ipaBITAGmo SUBSCRIBE: https://bit.ly/2pzg3IJ BITAG Live Facebook: https://www.facebook.com/bitagbentulfojournalist/ BMN Facebook: https://www.facebook.com/bitagmultimedianetwork/ Twitter: https://twitter.com/bitagbentulfo Instagram: https://www.instagram.com/bentulfo_official

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Nasa batas po natin sa bansang Pilipinas, yung salitang The Law of Imminent Domain.

Ang ibig sabihin ng The Law of Imminent Domain, yung proseso po na yung ating pamahalaan,

e pwede hong kunin ang mga private property po ng mga kunsinan ng magmamay-ari

kahit nawalang pahintulot basta sila'y mababayaran ng tama, tamang presyo,

doon po sa mga kinamkam o nadadaanan sa sinasabing malawakang,

ito huy, ambitious project at manahon honi President Duterte.

Meron hong sampung residente, sila huy, nagbiyahi pa ho,

mula po sa malay-balay Bukidnon sa Cagayan.

Pumunta po sa bitag, at ako naman nalulungkot dahil busy po ako that time,

pero nagawa po natin, sila po, sampu po sila.

Naapektuhan po sila, sila po yung nagmamay-ari ng mga kabahayan

na naapektuhan ho ng proyekto ng DPWH sa kanilang lugar.

Anim na taon na silang nagaantay doon sa sinasabing kabayaran,

gawa nga na ito ay 2017 pa yung bayad sana ng DPWH sa kanila.

Hindi sila kinakausap daw ng DPWH regional sa Cagayan de Oro,

yan sa malay-balay, at maging sa national.

Malungkot po itong public service po tayo.

Tandaan, hindi po kami umaatake. Iba po si Ben, si Erwin, si Rafi.

Hindi po yung isa na parang bumubula ang bibig kung ano-ano mga pinagsasabi.

Si Ben po ako. Patak-tulfo.

Now, ang naging problema po rito tayo, issue lang.

Public service, walang personalan, walang politikahan po rito.

Apolitical po ang bitag pagdating sa mga issue.

Ito mga pobreng mga residenteng, may mga titulo po sila ng kanilang lupa.

Ngayon, itinuturo po yung Department of Public Works and Highways regional

ang problema sa DPWH daw sa national.

Ilang taon na po kawawa naman po yung mga residente

doon sa Cagayan, sa may bukid noon, malay-balay,

kasi dinaana na ang kalangang mga property ng kalasada.

Abay, ano nangyari? Wala pa rin po silang bayad hanggang ngayon.

Pinagpapasapasahan.

Matatandaan mga boss that time sa Ben Tulfo and Filtered,

that was in 2018 if I remember, bago-bago pa lang.

Nagkaroon po tayo ng interview kay DPWH Secretary Mark Villar.

Ano pong issue that time?

Maambitious project po yan na lahat po ng mga byways sa Manila,

sa buong bansa, isang daang bilyones that time,

inilaan po doon kada taon para doon sa mga expansion.

Build, build, and build.

Tinamaan po ito mga pobre mga lumapit po sa atin.

Bago ang lahat, ito muna, interview po namin, unfiltered,

kay DPWH Secretary Mark Villar noon.

Pero ngayon po, siya na po, ito ay tidbits, senador na po siya.

So baka ito pong project na ito,

panahon po ng build, build, build project na President Duterte,

na baka natutulog sa pansitan po yan sa regional,

o di naman kaya kung saan man yan,

eh siguro pati na rin dito, gigisingin po na.

GIGISING!

Okay, ito po, panahon po rin yung aming Ben Tulfo unfiltered

ng dating Secretary, si Mark Villar,

para i-coconnect po namin kayo noon kasalukuyan.

Watch this.

In 2018, we will be spending P160 billion pesos

sa traffic decongestion, sa buong bansa.

Ano po yung mga projects ng ating traffic decongestion program?

Aside from more bypass roads,

napaka ito po yung mga usually billion peso projects din itong mga bypass roads.

Sa Metro Manila po, yung bridges across Pasig River,

ngayon po may 26 bridges.

Before the end of the term President,

they'll be add 12 bridges, maging 38 po yung bridges across Pasig River.

And makakaroon po tayo ng mga bypasses sa EDSA,

para finally ma-decongest ng EDSA.

Alright. Now, kung pag-uusapan niyo sa...

Konek-konek na tayo rito. Then the issue of right-of-way.

So dito, paano nyo pinaghahandaan ng pondo?

Kasi pag sinabing right-of-way, binibili ng gobyerno.

Of course may mga medyo pain in the neck, sakit sa ulo yung iba dyan,

or they highly organize themselves,

alam nila na tatamaan ang kanilang lugar na kung saan yun ay targeted.

So baka dumami bigla at medyo napapalaking in yung sinasabing pondo?

Ano ba dito before na ginawa na bang study,

nag-censors na ba roon, nag-survey na ba kayo roon

para makita na baka doon mag-overshoot?

Kasi iba dyan, baka pabalik-balik lang sir.

Tama. At kasama yan sa planning, gumagawa talaga kami ng mga surveys,

parcellary surveys para malaman din namin kung ilan talaga ang mga matatamaan ng proyekto.

Now syempre, dito napakahalaga ng political will.

Dahil pagdating sa right-of-way, yun ang pinakamalaking challenge sa mga infrastructure projects.

Yung civil works, mapre-predict mo yan.

Pero yung right-of-way, kailangan ng political will at kailangan ng resources.

Kaya malaki rin ang budget natin.

Minsan usually malaking component po ang right-of-way sa isang project.

Okay. Ang pinag-uusapan po natin back then in 2018 sa Bentol 1 filtered, ngayon hoy 2023 na.

Ngayon, pagmas na na maiging aking sasabihin,

sampung mga residente po na may mga tituladong mga properties po sila,

nagpumunta. Pumunta po rito sa aming tanggapan.

Lumipag pa po mula bukid noon para lamang ipaabot ang kanilang mga...

Ito'y apat po na-interview natin. Wala na po hindi na po sa dito sa atin kasi marami po kaming ginagawa that time.

So ako'y humihingi ng paumanin pero binabawi po na.

Sampung residente po sila naafektuhan ang mga kabahayan na...

Sos, mari usap.

Dinaanan po ng kalsada ang kanilang mga property proyekto po ng DPWH doon po sa malay-balay sa Cagayan.

Aning na taon na silang nagaantay doon sa sinasabing bayad,

doon sa sinasabing right-of-way or imminent domain, the law,

imminent domain na pwedeng kunin, kumpiskahin, or hindi naman kumpiskahin.

Dadaanan babayaran po ng pamahalaan para matuto po kayo mga bossing.

Sa aning na taon sila po nagaantay since 2018-2017.

In other words, mga boss, ano nangyari dito?

Sasagutin po yan mamaya sa ating public service.

In the meantime, bago po gagawin ang pamahalaan kung sa Manila man yan, sa Luzon, sa Visayas at Mindanao,

pag merong build, build, build, maglalagay ng mga kalsada, ilalatag po yan,

kasama po doon sa sinasabing ambitious project, 130 billion pesos back in 2018.

So in other words, yung mga tatamaan, nung 2017 pa sila nagaantay,

6, 17, 16, or whatever, eh dapat covered na po yan ng budget po noon ng DPWH.

Eh bakit po ngayon, 2023, pumunta sa atin?

So tatandaan, bago po muna maglalagay, maglalatag ng mga malalawak na kalsada for build, build, and build,

nagsusurvey po ang pamahalaan or DPWH kung sino yung mga tatamaan,

ililista po na sa database nila para mga pangalan, para sila'y mababayaran kabuhuan doon sa kanilang mga properties

na tatamaan na mga road widening o malalawak na mga kalsada, connect, connect kung tawagin po natin.

Kaya yung right of way na sinasabi po nila, the Law of Eminent Domain.

Anong ibig sabihin po ng Law of Eminent Domain? Uulitin po natin.

Yan po ang proseso na kung saan ang ating pamahalaan sa pamamagitan po ng pagtutulungan po yan sa lehislatura

at siyempre, of course, sa dihulikatura, na may proseso ang ating pamahalaan.

Ehekutibo. Pwede pong kunin kam-kamin yung private property na madadaanan,

pero, pero, babayaran po sila. Nang tama. Kahit walang pahintulot sa ayaw sa gusto,

basta't babayaran. Babayaran. Read my lips.

Babayaran. Hindi yung papabayaan kakalimutan.

Di ba nakakaboysit? Ito po yung mga interviews natin sa pobre mga lumapit po sa atin.

At kausap ko po yung spokesperson po doon ho sa kagayan.

Ito po investigative na po ito. Hindi po ito kyaw-kyaw.

Pag may nakita po kaming mali, lilinawin po natin.

Ito po ang saisay kung bakit may bitag live tatak-tulfo.

Panoorin po ha. Panoorin.

Why it took it so long after the pandemic, during the pandemic na nanalaman ninyo,

acknowledge evaluation. In 2021, mag-aantay pa rin sila, ma'am.

I mean, this is not fair. Something is wrong here.

I mean, I'm talking doon sa sinasabing procedure and the protocol.

They subjected themselves doon sa sinasabing protocol.

Yung gusto ninyo mangyari 2019, 2020, 2021.

Lahat po ng requirements.

They complied and then they waited patiently.

E siguro ma'am, sino po ba yung dati?

Ito yung panahon, si Villara pa po, senador na po ngayon.

O yung regional director, natutulog po ba sa Pancitan?

Alam niya po ba na may mga families na sampu po na pumunta sa amin dito?

I mean, these people are old folks.

Na-na-perwisyon na po sila, napasok nyo na po ang lupa nila, nalagay nyo na po yung mga kalasata.

Asa yung bayad?

We are still waiting po sa central office.

Sino sa lintik na central office na natutulog sa Pancitan?

Kung sino man ngayon yan ang DPWH secretary?

Wala akong pakialam.

Nasa administration din kami. Kawawa naman tunaga.

Antayin naman nga to.

Ma'am, you are the information officer.

Would you please hurry up?

Kasi gusto ko ipinarating ng hashtag, ipabitag mo ang reklamong ito sa DPWH central office.

Gumawa na ng request for action ng RFA,

Memorandum and Central Office para sa reklamong ito.

Ngayon, pangako pa rin ba?

Kailan po mababayaran itong mga pobre nagaantay?

Are we gonna have to let them wait?

Nakatingin na po kami, ma'am.

Isang araw, ma'am, baka lumipad na lang ako dyan sa malay-balay.

Hindi ako nagbibiro.

Yayanigin ko po yung regional director ninyo.

Baka natutulog sa Pancitan.

May pondo po dyan na ginakalaan para doon sa proyekto.

Panahong-pahong ni PRRD.

Nasaan na po yung pondo na iyon?

Kukuha kayo ng bagong pondo, natapos na?

Hindi na po kasama sa pondong bago yan sa administration ngayon ni Marcos.

Sir, if I may po.

Yes, ma'am.

Ang project po natin before po is meron naman po siyang naka-allocate na right of way fund.

Where is that budget?

Sige, ma'am. Sige.

Kung may naka-allocate, ma'am, kailan i-release po yan?

May allocation naman pala eh.

Bakit hanggang ngayon? Wala pa.

Meron po siya, sir.

Initially, nakasali po doon sa project natin.

However po, 1 million lang po yung naka-allocate for right of way fund which is insufficient po.

Ma'am, ano po nangyari?

Ang grabe po ano?

Bakit nagkulang? Binulsa ba?

Nag-request po tayo ng funding for this additional po.

And in fact po, meron po tayong mga reiteration po para po ma-release po yung funding natin for this sa central office po.

So ngayon po, sir, yung staff...

Ma'am, ganito na lang ma'am.

I want you to forward that request to us sabitag.

And then I will go ahead and make sure na mababayaran ang mga pobren na to.

Kapag hindi, ma'am, aabot po ito kay Sen. Raffi.

Hindi po ninyo magugustuhan.

Kami pong magkakapatid, nagtutulungan, ma'am.

Hindi po nakapikit ang mga mata namin.

I would rather volunteer.

I will volunteer my service free of charge in the interest of public service.

Can you please give me a copy of that letter para makatulong na po ako sa inyo, ma'am?

Hindi po ako nagagalit. Maring lang po aking sinasabi.

Parang sa ganun, bilisan ng sinasabing regional office.

Ang gusto lang po namin mga Tulfo Brothers maging kabahagi sa solusyon ng problema.

May maambag po kaming hakbang o aksyon.

Sekay lulutas po ng mga dinudulog po sa amin, ma'am.

Okay, ma'am?

Yes po. Hopefully po with your help, sir, we can immediately process this na po.

We will, ma'am. We will. As a matter of fact, we'll take note of that.

Ma'am, maraming salamat po.

Salamat po.

Thank you rin.

Ipinabitag niyo na sila. Ganito kami sa bitag. Nakahandan tumulong.

Madaling lapitan, madaling puntahan. Marunong makinig, marunong umintimbe.

Marunong umunawa, maawat, kumilos, servisyo publiko, tulong Tulfo.

Ganun pong ginagawa namin.

Istilo po namin, Rafi, Erwin, and Ben, iisa ang dugo na dumadaloy sa ugat namin.

Inahanglan ikompleto namin.

Okay? Gutom na siguro ko. Kaya gusto na akong kauna.

Sige, tagang salamat.

Put yourself in their shoes.

Kayo po, ilagay niyong sarili niyo sa kanilang kahit sino.

Pagka iyo, Pilipino, may batas po tayo. Respetuhin po natin ang batas.

Nasasaligang batas po yan. Ipinakakalo po yung sinasabing kapangyarihan sa ehekutibo sa presidente,

ang panahon ng PPRRD.

Yun hung pagmadadaanan po ng proyekto,

ito huy, para sa kapakanan ng nakararaming mamamayan sa bansa, project, build, build, build.

E pasensya na po kung tatamaan po kayo.

Basta kayo'y mababayaran ng tama.

Masamang presyo doon sa nasakop o nabaanan ng iyong mga lupa.

Kaya gusto, nasa kamay po yan ng ating gobyerno.

Pero dapat binabayaran.

Paano kung 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022 natapos na?

Naman naman. Sana kung nakikinig po kayo Secretary Bonoan.

I'm glad na nasabi agad sa amin.

So we can thresh out para doon sa kapakanan ng mga maaaring natamaan pa.

Secretary, you do respect hindi po sa inyong panahon yan.

Siguro mas maganda na nalalaman ninyong...

In order for you to understand what's going on in the future and today,

may kinalaman din yan sa nakaraan.

Hindi po tayo pwedeng basta nalang umusbong ngayon na hindi natin nalalaman kung anong nangyari sa nakaraan kahapon.

So kung ngayon, pwede po tayo tumingin bukas naman na bukas itong araw ngayon magiging nakaraan kahapon.

Simple lang naman po eh.

Nasa eklesyastis din po yan in the Bible.

So very simple ang ating sinasabi.

Public service po.