Video Transcript / Subtitles:
About AI Subtitles »
* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Okay, we are now streaming on YouTube. Okay, live na tayo sa YouTube.
00:08.0
What's up, YouTube? This is TPKP144 with the powerful Leandro Reyes.
00:17.0
Okay, and now, teka, sabak na tayo sa Facebook.
00:25.0
Teka, ito ba yung Facebook? Ito nga. Go live. Okay.
00:31.0
Share natin yan. Okay, yan. Sige, sige.
00:34.0
Share muna natin. Sige, sige.
00:36.0
Check ko din muna yung ano.
00:39.0
Mute mo yung speaker mo pa para may naririnig yung speaker ng laptop.
00:45.0
Nadya pa sa ano? Ay, oo nga. Sorry, sorry, sorry.
00:48.0
Okay, teka. Let's check out the notifications first.
00:55.0
Okay, naririnig na tayo, ha? Leandro.
00:59.0
Ah, okay. Hello, hello, hello. Saan tayo? Sa YouTube at sa Kumu?
01:03.0
Sa lahat. Sa Kumu, YouTube at sa ano. Pero I'm just confirming if Facebook is good.
01:12.0
Kasi minsan biglang salita ka ng salita tapos wala pa pala.
01:17.0
Ayan, nandito na tayo sa YouTube.
01:19.0
Alright. Okay, okay, okay.
01:23.0
Stream is good on Facebook, YouTube, and Kumu.
01:28.0
I am with the powerful Leandro Reyes for the second time.
01:32.0
This time around, nandito na siya sa studio in person, in the flesh.
01:37.0
Okay, so OBP muna tayo and then let's go. Okay?
02:43.0
Welcome to the Powerful Comics Man podcast.
02:50.0
Okay, so we are back. Medyo, ito, we are, this is the most confused podcast ever.
02:57.0
Lagi ko sinasabi. Kasi meron tayong jam cast, may mga nagtutugtugan.
03:01.0
Recently, mga nagra-rap yung mga nandito, mga rappers from the South.
03:06.0
Tapos meron tayong drawing companion where I guest illustrators like myself.
03:12.0
Tapos nagdo-drawing naman kami.
03:14.0
Ngayon, solid na straight-on podcast ngayon with matching spoken word probably.
03:22.0
And I am with the returning, defending.
03:27.0
One of the best conversations I had here in the podcast, check out his first appearance on TPKP.
03:40.0
Hanapin niyo lang, the powerful Leandro Reyes. Yes, in the flesh, man.
03:46.0
Thanks for having me, pare. Sarap dito. Ganda ng mga gamit-gamit mo dito.
03:52.0
Oo nga eh. Well, ano yan, ilang taon din nung nag-pandemic kasi medyo nadagdagan ng ilaw,
04:01.0
nadagdagan ng abang nangangarap ko na, di ba, babalik din tayo sa normal.
04:08.0
Pwede, pwede, pwede.
04:11.0
Pero, deba, yung tagal din, di ba, hanggang ngayon. Di pa rin naman.
04:17.0
Di pa rin bumabalik sa normal. Hassle, sobrang hassle.
04:21.0
So, how have you been, Mamin?
04:24.0
Okay naman. Ramdam ko yung ano eh, yung parang hopefully transition, no?
04:30.0
Parang di ka pa fully matawag na transition to whatever normal is to be now.
04:39.0
Tapos feeling ko, yung mga pinaggagawa ko nung di ako makalabas,
04:44.0
medyo ine-execute ko na ngayon.
04:48.0
Nagsulat ako ng libro noon eh. 2 years ka rin di makalabas.
04:52.0
Sulat ako libro. Tapos ngayon, ini-edit ko na, palabas na siya in a few months.
04:57.0
Album, yun, maraming projects on the way na parang the entire time you were planning,
05:08.0
tapos ngayon parang pwede nang execute, execute na.
05:11.0
So, album as in spoken word album.
05:18.0
Paano yun? Di pa ako nakakapakinig ng spoken word album.
05:24.0
Paano yung atake sa paggawa ng gano'n?
05:27.0
Well, nahi-pag-collaborate ako with a band.
05:31.0
Yung bandang to, pangalan ng Talinaga.
05:35.0
Nag-guest sila sa isa sa mga, actually nag-register sila sa isa sa mga open mic ng 3rd Thursdays.
05:43.0
3rd Thursdays, fully booked ko ito ginagawa dati bago mag-pandemic.
05:47.0
Every 3rd Thursday of the month?
05:49.0
Every 3rd Thursday of the month.
05:51.0
So, parang ano siya, gathering of artists, tapos merong 10 slots na pwede mong gawin kung ano gusto mong gawin.
05:59.0
Tapos merong isang artist at the end of it na mag-perform siya kung performer man siya.
06:05.0
Tapos i-explain niya yung process niya.
06:07.0
Tapos pagkatas ng lahat, may parang pwede mong tanongin yung artist na yun.
06:11.0
May parang small room discussion na tungkol usually sa process,
06:17.0
kung anong nangyari, parang ano yung pinaprocess yung mga pyesa na pinareform, na binasa.
06:25.0
So, yung talinaga, nag-register sila doon.
06:30.0
Tapos feeling ko, nakarelate ako sa music nila.
06:35.0
Ano klaseng tugtoga nila? Rock or ethnic?
06:41.0
Medyo acoustic na light, easy music.
06:46.0
Tapos trio sila eh, dalawang gitarista tapos isang vocalist.
06:53.0
Ang ganda, ang ganda ng tone nila.
06:55.0
Tapos parang ang saya nila eh, ang saya nilang nag-perform sila.
06:58.0
Impitay mo dito, impitay mo dito. Pwede ba sila dito sa Jamcast?
07:01.0
O sige, sige, sige.
07:03.0
Parang natin dito yan.
07:04.0
O talinaga, live tayo diba?
07:08.0
Puntayo dito, sumango kayo.
07:11.0
O nga, naging semi-kapitbahay kita ngayon eh.
07:18.0
So, hopefully, pag nag-align ang mga tala,
07:23.0
magiging medyo madala si Leandro dito.
07:28.0
So, ano nga, paano yun?
07:30.0
So habang nagsasalita ka sa album,
07:32.0
nagtumutugtog sila?
07:34.0
Oo, bale, parang yung music nila,
07:38.0
ano, pinatong nila dun sa, actually may mga tula na pinainterpret ko sa kanila musically.
07:49.0
Tapos may music din naman sila na eventually interpret ko sa tula.
07:55.0
Parang kinuha ako yung album as 13 poems from my book, currently, that I'm about to release in a few months.
08:05.0
Tapos yung 13 na tula na yun, may ano siya, mayroon siyang mini story arc.
08:14.0
Tapos yung band, parang sila yung, kumbaga sa film, sila yung score.
08:20.0
Sila nag-score nung arc na yun.
08:23.0
Teka, so parang ano yan? Parang radioactive sagok project?
08:31.0
Mas amateur, radioactive sagok, solid yun.
08:36.0
Yung ano, yung tawag dito, yung habang tumutula ka, background music lang yung ambient sound.
08:46.0
Kumbaga talagang kasama dun sa art form yung tula at sya parang radioactive sagok nga.
08:54.0
Parang gano'n, hindi siya Leandro Reyes featuring Talinhaga or Leandro Reyes scored by Talinhaga.
09:01.0
Ano siya, ang pangalan nung album or nung artist name dun sa album ay Leandro Reyes at ang Talinhaga.
09:10.0
So ano talaga siya? Parang equal talaga yung pag-contribute namin dun sa mga pyesa.
09:16.0
Ah, I see. Kasi ang isang nakita ko pang ganyan, syempre pinaka-familiar tayong lahat sa radioactive sagok.
09:25.0
Pero yung isa pa dyan na nakita ko from poems, yung collaborate, ginawa namang kanta.
09:32.0
Poems ni Maningning Miklat, parang ginawang kanta nung kapatid niya, si Banaue.
09:40.0
Tapos ginawa ng score, ginawang kanta talaga ni Jesse Lucas.
09:46.0
Naging guest ko sila actually, si Jesse.
09:49.0
So ang ganda, ang ganda nung, I think that is a masterpiece, yung ginawang album na yun.
09:55.0
Galing din ni Miss Banaue.
09:57.0
Si Miss Banaue, isa sa mga mentors namin sa isang workshop sa UP.
10:06.0
Galing, galing yung output niya.
10:08.0
Ano siya diba, musician siya.
10:11.0
Ang ganda nung input niya dun sa poetry na sinasulat namin.
10:15.0
Kasi yung musicality ng poetry, yun yung ina-attack niya.
10:19.0
Oo, ibang, well, Banaue is, kumbaga, basta, ibang klase.
10:25.0
Ibang level na artist dyan pagdating sa kantahan, pagdating sa music.
10:31.0
Even her sister, yung si Maningninga, they're a very artistic family.
10:43.0
So, nag-UP ka ba?
10:48.0
UP, ano to, spoken word workshop.
10:54.0
National Writers Workshop.
10:56.0
Amelia Lapeña, workshop siya.
11:01.0
So, isa sa mga, andun din si Lord, si Lord.
11:04.0
Isa sa mga, ano, sa panel.
11:07.0
Si La Servin, yan.
11:09.0
Pero hindi ako sa UP nag-aaral.
11:13.0
So, paano ka ulit napadpad sa, parang yun ang na-miss ko yatang itanong sayo.
11:18.0
Diba, paano ka napadpad dyan sa, I thought you were an academic sa literature or what?
11:25.0
Maraming iba't ibang ugat yung kinantongan ko ngayon.
11:31.0
Pero, siguro ilan sa mga yun.
11:34.0
Bata pa lang kasi ako, mahalaga na sa amin yung literature.
11:40.0
Nabanggit ko ba yung Lola Bashang?
11:44.0
Sabihin mo na ulit para alam nila.
11:47.0
So, grade grandson ako ni Severino Reyes, ni Lola Bashang.
11:52.0
So, parang, yung, nung sunong bata ako, yung mga Filipino teachers ko.
11:58.0
So, magaling na rin magsulat. Eh, hindi.
12:00.0
Magaling na rin magsulat.
12:02.0
So, mahilig ka rin sa literature.
12:05.0
Yun, kaya kong sabihin, oo. Mahilig akong magbasa.
12:08.0
Laging pinagmamalaki ng nanay ko sa mga kumari niya na 3 years old, 2 years old pa lang ako.
12:14.0
Halos nagbabasa na ako.
12:16.0
So, yun. Lagi akong nagbabasa.
12:19.0
Isa yun sa mga, sa tingin ko kung bakit ko ginagawa to ngayon.
12:23.0
At isa sa mga dahilan kung bakit ko, kung bakit ako very fascinated sa spoken word.
12:30.0
Lalo na nung mga, nung sinisimulan ko pa lang yung spoken word path.
12:37.0
Radioactives ako.
12:39.0
Nung isa sa mga interview ni Lord sa, dagal na yun, dagal na yun, sa Mix.
12:49.0
Tinanong siya kung anong genre nila.
12:52.0
Ang genre ng Radioactives ako, sabi niya spoken word.
12:56.0
Sabi ko, akala ko genre siya ng music.
13:00.0
Yun pala, isang art form talaga siya.
13:05.0
Tapos simula nun, na-fascinate na ako.
13:08.0
Galing din kasi akong teatro.
13:10.0
Tapos, isa spoken word, pwedeng ikaw na yung gumawa ng sarili mong piyesa.
13:13.0
Ikaw na rin, pwede mo na rin na-execute. Pwede mo na rin na-develop mag-isa mo.
13:17.0
Mas mabilis siya. Parang siya, hindi siya parang monologue eh.
13:21.0
Pero yung atake kasi, ikaw lang eh.
13:24.0
Tapos, direction na, direction na. Pwede mo nang i-deliver, pwede mo nang i-develop from there.
13:29.0
So, yun. It's a mixture, I guess, of all those things.
13:33.0
May difference ba ang monologue sa spoken word?
13:36.0
Siyempre, monologue is also a spoken word.
13:39.0
Pero may difference ba? Anong pinakaiba?
13:42.0
Pareha silang oral tradition.
13:44.0
Yung spoken word kasi, spoken word poetry kasi.
13:49.0
It's, kumbaga, yung pinaka-fundamental niya ay tuladapat siya.
13:59.0
Kumbaga, ang spoken word poetry, dapat poetry.
14:02.0
Yung monologue kasi, story-based yun eh.
14:06.0
Na parang, merong beginning, middle, end.
14:10.0
Although meron din naman yung poetry.
14:12.0
Or yung spoken word.
14:14.0
Yung monologue, hindi siya necessarily poetic.
14:18.0
Ah, I see, I see. O nga naman, no.
14:21.0
Iba pa yung declamation, iba pa yung speech, diba?
14:24.0
They're all oral tradition or spoken.
14:27.0
Pero iba-iba yung fundamentals nila.
14:30.0
Parang necessary for spoken word piece to have poetic rhythm.
14:38.0
Poetics, elevated language, yung mga ganung bagay.
14:45.0
And then, of course, how...
14:49.0
Siyempre, spoken word nga eh, diba?
14:52.0
So, kailangan i-perform mo yun, diba?
14:55.0
Kasi kung nakasulat lang siya, tulalang siya.
14:59.0
Magiging spoken word lang siya pag pineperform.
15:02.0
Yes. At yun pa rin siya sa poetry reading.
15:05.0
Yung poetry reading, kapag merong kampyesa, binasa mo, poetry reading yun.
15:08.0
Yung spoken word poetry, sinusulat mo pa lang siya,
15:11.0
meron ka ng intention to perform it.
15:14.0
So, you're paying attention to your tempo, yung volume mo,
15:18.0
yung gestures mo, facial expression, yung stage.
15:21.0
Lahat. Meron ka ng...
15:24.0
May iba ka ng considerations dun sa tula habang sinusulat mo pa lang siya.
15:28.0
I see, I see. So, dapat talaga...
15:31.0
planado saan ka mag-intonation, saan mo didiin.
15:37.0
Pero, halimbawa, let's say may gumawa ka ng pyesa, spoken word,
15:43.0
tapos ginawa ng iba, iba yung diin na ginawa niya, iba yung interpretation niya,
15:48.0
will that be... how would you react to that?
15:52.0
I would be completely okay with it.
15:55.0
Siyempre, credit, parang nag-cover ng nganta.
15:59.0
Kunyari, mag-cover ka ng nganta ni Lord.
16:01.0
Hindi mo pwedeng sabihin, kanta mo yun.
16:04.0
Sabihin mo, kanta to ni Lord, tapos ito yung babasahin ko siya.
16:08.0
Kung iba yung atake mo, iba yung atake mo.
16:10.0
So, okay lang siya?
16:11.0
Kumbaga hindi naman siya...
16:13.0
wala naman siyang nakalagay na parang music sheet.
16:16.0
Dito yung ano, dito yung mataas, dito yung di galit ka dito.
16:19.0
Hindi ko alam. Parang wala naman.
16:21.0
At least for me, I wouldn't mind though.
16:23.0
I would be happy kung may mag-cover ng lula ako.
16:25.0
May mga nag-cover na naman.
16:27.0
Umpisahan mo. Kunyari, ikaw mag-imvento nun.
16:30.0
Kung paano yung parang music sheet ng ano, diba?
16:33.0
Parang tablature ng spoken word.
16:35.0
Napag-usapan namin yan in the past eh.
16:37.0
Pero parang ang hirap niya kasi talagang gawin.
16:44.0
you almost always wing it.
16:46.0
Kasi with... parang teatro, diba?
16:50.0
Parang every show is different.
16:53.0
Ganun din spoken word.
16:55.0
So, pag-approach mo, iba yung reaction ng audience.
16:57.0
Ibang mga parts sila nag-react.
16:59.0
Dun ka mag-capitalize or dun yung...
17:01.0
dun mo ibabalik yung energy nila.
17:05.0
So, parang hindi mo pwedeng i-sakto lagi.
17:11.0
So, just like any performing arts material,
17:16.0
every time you perform it, it's a different experience.
17:24.0
I'm sure... di ko alam kung...
17:26.0
nabanggit mo yata yun, pero parang refresher course sa amin.
17:33.0
To those who are...
17:35.0
we're not gonna rehash the things that we talked about last time, diba?
17:40.0
Pero we talked about poetry,
17:42.0
what we think about poetry and
17:46.0
Pero ang ganda ng mga usapan namin.
17:48.0
So, i-search nyo na lang yung first episode
17:50.0
with Leandro para mas ma-enjoy nyo.
17:53.0
So, right now, ano,
17:56.0
iba naman ang pag-uusapan natin kasi
17:58.0
hassle naman kung parehas lang, diba?
18:04.0
since nandito naman tayo,
18:07.0
ang trending topic ngayon,
18:10.0
mag-trending topic ngayon,
18:12.0
So, pero this has something to do with ano yun kasi,
18:15.0
with performing arts, diba?
18:17.0
So, ang pinaka-trending na topic ngayon is
18:20.0
yung kay Chris Rock na sinapak ni Will Smith, diba?
18:28.0
Chris Rock kasi is a comedian.
18:30.0
Basically, he was hired in the Oscars
18:33.0
to do his shit, diba?
18:35.0
Na mag... yun ang ano nyo eh.
18:37.0
At saka parang tradition naman sa Oscars yung mga...
18:44.0
At saka tingin ko hindi naman...
18:46.0
I've heard much worse na mga insulto sa Oscars eh, diba?
18:52.0
Tapos, ano masasabi mo dun sa ginawa ni Will Smith?
18:58.0
Chris Rock hit a sore spot na...
19:03.0
that led to that reaction.
19:06.0
I wouldn't say I agree with it.
19:08.0
I wouldn't do it.
19:12.0
Which one? Chris Rock or kay Will?
19:17.0
I feel like if it really offended me,
19:20.0
I would've handled it in a different way.
19:23.0
Which is not to say I don't understand why he did it.
19:30.0
I wouldn't do it like that, I guess.
19:32.0
Pero, what do I know?
19:34.0
Hindi ko alam yung pressure ng Hollywood eh.
19:36.0
Feeling ko ganun ka bigat.
19:40.0
Iba rin kasi yung culture nila dun.
19:46.0
Siguro meron din kasi yung ano eh.
19:49.0
Medyo weird kasi yung marriage nina...
19:54.0
O ni Will Smith at saka ni Jada eh, diba?
19:59.0
Hindi ko pinanood.
20:00.0
Pero meron silang mga videos dati
20:05.0
She sleeps with other men, diba?
20:08.0
Kung trip nila yun, diba?
20:09.0
Pakilam ko ba sa kanila?
20:11.0
Parang open marriage yung...
20:14.0
Ewan ko, siguro...
20:17.0
Ewan ko bakit ganun na lang yung kinaasar ni Will Smith, no?
20:22.0
Feeling ko mas kinaasar siya ni Jada.
20:25.0
Feeling parang...
20:26.0
Kanina ko lang kasi nakikita to eh.
20:28.0
Literally 30 minutes before I went here.
20:35.0
Napansin ko yung initial reaction ni...
20:42.0
Hindi siya natawa.
20:48.0
Tinamaan talagang nerve eh.
20:52.0
And feeling ko...
20:57.0
Di yun yung reaction ni Will.
20:58.0
Parang sabi niya rin, diba, dun sa acceptance speech niya na...
21:03.0
Love makes you do crazy things.
21:06.0
Parang ganun niya sabi niya, diba?
21:08.0
Well, hindi ko pa napapanood yung acceptance speech niya.
21:13.0
Pero it's ano e, diba?
21:15.0
Ang weird lang talaga, no?
21:17.0
Diba masapak ka sa...
21:19.0
Masapak ka sa Oscar?
21:21.0
Pero alam mo, kasi ako...
21:23.0
Mayroon na ko e, diba?
21:25.0
Sabi ko, wala akong pakialam sa kanila, diba?
21:28.0
Mga milyonaryo naman sila e.
21:30.0
If you're gonna do this, then let's go, diba?
21:33.0
To, doon na natin.
21:34.0
Actually, yun yung bawi ni Chris Rock after it happened.
21:38.0
Anong ginawa ba ni Chris Rock?
21:41.0
Parang something to the effect of...
21:46.0
Most entertaining...
21:48.0
That's the most entertaining thing on television.
21:52.0
Pero nasapak siya, e.
21:54.0
Kung to'o siya, pwede siya magsampan ng ano doon, e.
22:00.0
Nang charges talaga, e.
22:02.0
Kasi assault yun talaga.
22:04.0
Kumbaga, yung ibang nga, nabonggulang ng konti, e.
22:10.0
Nagpe-pretend na nasagasaan ng kotse, diba?
22:11.0
Pero hindi naman.
22:12.0
Para lang makakuha ng...
22:13.0
Well, I suppose Chris Rock doesn't really need the money.
22:17.0
Mayaman din naman siya, diba?
22:20.0
Tingin ko hindi siya nakapalag kasi...
22:23.0
Mas ano sa kanya, e.
22:24.0
Siyempre, may hierarchy sa Hollywood, e.
22:26.0
Siguro mas malaking influence ni Will Smith kesa sa kanya, e.
22:29.0
Intense nga yung ganong...
22:31.0
Yung ganong sistema.
22:34.0
Kasi A-lister na...
22:35.0
Si Will Smith kasi, alam ko, nasa music industry siya.
22:38.0
Si Chris Rock, medyo matagal siyang nawala sa limelight, e.
22:42.0
So, I'm assuming...
22:44.0
Siguro naman, malakas din ng influence ni Chris Rock sa Hollywood.
22:48.0
Kasi kaya nga siya naimbitahan, diba?
22:50.0
Pero, tingin ko, mas top dog pa rin si...
22:55.0
Si Will Smith pagdating sa mga circles nila, diba?
23:00.0
Hindi siya nakapalag, e.
23:01.0
Pero kung ako yun, kung ako lang yun, no?
23:03.0
Just to save my honor, kasi nasapak ako, e.
23:08.0
Hawak mo yung tele...
23:09.0
Hawak mo yung ano, e.
23:10.0
Yung mikropo, ano, e.
23:11.0
Tagbanatan pa, tagbanatan.
23:13.0
Hanggang mag-commercial sila, diba?
23:16.0
Diba, sasapakin mo ako, gago ka ba?
23:20.0
At least non-violent, diba?
23:23.0
Ako talaga, I don't agree with ano, e.
23:27.0
Again, yung ano nga, e.
23:30.0
We react to intense or emotional events in different ways.
23:38.0
I felt like I wouldn't...
23:41.0
Parang inisip ko na lang kung saan siya nanggagaling.
23:43.0
Tapos, inisip ko kung paano ko siya i-coconsume.
23:46.0
And kung nag-agree ba ako, hindi.
23:49.0
And it's kinda...
23:50.0
Ang nakakagulat do'n, kasi parang di naman yung nangine-expect mo kay Will Smith, e.
23:53.0
Parang nakagulat ako, bakit siya nag-snap do'n, diba?
23:57.0
But then again, it's Hollywood, e.
23:59.0
Stranger things have happened.
24:04.0
ang daming bagay na hindi mo na-expect mangyayari, bigla na lang nangyayari.
24:12.0
Sabagay, dito nga...
24:13.0
Well, ang Oscars din naman, kasi medyo wala na rin ng nanonood.
24:16.0
So, I suppose it's good ratings for them, for the Oscars, diba?
24:24.0
Ah, teka, nag-hi sila.
24:26.0
Si Jack Carlos, si Melissa Franny,
24:31.0
si Ringo, Ringo Ordonez.
24:35.0
Mag-hi lang tayo, kasi we're...
24:39.0
Masarap ang usapan namin, kaya hindi kayo masyado.
24:41.0
Masarap ang usapan namin, kaya hindi kayo masyado makakapag-hi.
24:49.0
Hazel Linco is also here.
24:51.0
Please share the stream and...
24:54.0
Just join the conversation.
24:57.0
We're gonna mention the comments whenever we can.
25:00.0
Pero, like I said, okay ang usapan namin.
25:06.0
Pero dito, dito sa ano ba?
25:13.0
may mga gano'n ba na nangyari?
25:17.0
Diba, pa-hassle yun, no?
25:18.0
Well, I'm sure may mga nangyari na din gano'n, no?
25:26.0
ang pinaka-involvement ko na...
25:28.0
Kasi, nagsusulat din ako ng script,
25:30.0
tapos, di ko alam kung nakuwento ko in the past.
25:35.0
na kasama ako yung...
25:37.0
Nakasama ako sa workshop ni Sir Ricky Lee eh.
25:41.0
So, parang yung mga kwento nila dun,
25:45.0
yun na yung pinaka, ano ko,
25:47.0
parang vicarious experience ko sa kanila na
25:53.0
yun yung mga kwento na nangyari sa industry ah.
25:57.0
Pero, di ko pa masyadong na...
26:01.0
di ako masyadong immersed sa
26:07.0
Pero, feeling ko intense din.
26:10.0
Kasi ako, yung...
26:12.0
I've never been in the local
26:14.0
film industry, pero
26:16.0
meron akong isang...
26:20.0
di ko masasabing experience, pero
26:22.0
gayon ang nangyari.
26:24.0
Dun sa bahay namin dati, merong
26:26.0
dun sa lugar namin, sa street namin,
26:28.0
may nagshoot-shooting dun.
26:30.0
Tapos, yung mga producers
26:33.0
parang ni-rent yung house namin, para
26:35.0
pag nagshoot-shooting sila dun, dun sila
26:37.0
magpapahinga, di ba?
26:40.0
Eh, since okay lang naman sa amin,
26:41.0
oh, di sige, nandyan.
26:42.0
So, minsan nagshoot-shooting din sila
26:44.0
dun sa bahay, di ba?
26:46.0
So, yun lang yung nakita ko.
26:50.0
So, when that happened,
26:52.0
I was able to observe
26:54.0
yung mga galawan nung...
26:56.0
I don't know, this happened early 2000,
27:00.0
So, it's been a long time.
27:02.0
Two decades ago, okay?
27:04.0
So, baka hindi na ganito ngayon,
27:06.0
hopefully. Pero nung nakita ko dun,
27:10.0
As in, sobrang toxic nung kultura.
27:14.0
gayetong katoxic e. Yung tipong
27:16.0
lahat ng tsu-tsu-tsu,
27:18.0
lahat kiss-ass dun sa director,
27:20.0
kung sino yung pinakamataas.
27:22.0
Yung hierarchy talagang kitang-kita mo e.
27:24.0
So, let's say, yung cameraman,
27:26.0
siyempre, mas mataas sa kanya yung director
27:28.0
o yung kung sino man dun.
27:32.0
mas mataas yung cameraman
27:34.0
dun sa lineman, nung nakikawak
27:36.0
yung assistant niya.
27:38.0
So, pag napagalitan yung
27:44.0
papasan niya dun sa...
27:46.0
Nakapag-shoot na rin ako
27:48.0
ng film, ng shorts.
27:52.0
Hindi ko alam e, kasi parang
27:54.0
feeling ko, kapag may kailangan
27:56.0
i-correct, edi correct natin.
28:00.0
ko nakitang productive ang hierarchy
28:04.0
project that I do.
28:08.0
hindi ko alam. Sana hindi na gano'n ngayon.
28:10.0
Hindi pa ako na-involve sa mga gano'n
28:12.0
kalaking production, pero at least
28:14.0
the productions that I've been involved in.
28:18.0
pakikitungo ng lahat sa lahat.
28:20.0
Ang napansin ko kasi din,
28:22.0
bukod dun, yung talagang
28:26.0
talaga sila sa isa't isa, e. Parang
28:30.0
makiri... Bawa, diba, nandito ako sa
28:32.0
isang side na to, nag-uusap. Since nakatambay
28:34.0
lang ako sa isang spot, makikita
28:36.0
ko, chinichismis niya na
28:40.0
Chinichismis niya sa kabila.
28:42.0
Talagang, ano, sabi ko, grabe naman
28:44.0
tong mga to. Diba?
28:46.0
Kumbaga, napaka-toxic talaga.
28:48.0
Kumbaga, parang hilahan. Yung crab mentality
28:50.0
nakita ko talaga dun, e. Dun sa...
28:52.0
dun sa production na yun.
28:54.0
Tapos kung ano, kung
28:56.0
turing nila yung mga artista, talagang
28:58.0
kulang nalang sambahin nila, e. Tapos...
29:00.0
They literally were dancing
29:02.0
for them. Literally, sumakasayaw
29:04.0
sila para mga mukhang
29:06.0
usa dati yung mga, ano e, mga
29:08.0
novelty songs na nakakatawa, e.
29:10.0
Sumakasayaw sila dun para patawanin
29:12.0
yung mga... Grabe.
29:14.0
Grabe talaga. So...
29:16.0
The film projects that I've been involved in, mayos
29:18.0
naman lahat. Di pa naman
29:20.0
ako naka-experience ng
29:26.0
Fortunately, I guess, kung
29:28.0
may mga ganun ko yan, di ko naman
29:30.0
siya na-experience. Well, I suppose, siguro, kung
29:32.0
indie, mas ano...
29:34.0
Pero kung... Ito kasi big
29:36.0
production talaga to, e.
29:38.0
Pang teleserye yun, e. Teleserye.
29:40.0
So, siguro, yung politics involved there
29:42.0
is... And it was the heyday
29:46.0
ng Philippine television.
29:48.0
Yung mga... 2000, 2001.
29:52.0
early 2000s, diba? Yun yung talagang
29:54.0
ano sila, e. Kataasa ng
29:56.0
kapuso versus kapamilya yan, e.
30:02.0
Di ganun nga, e. Diba? So, yun
30:04.0
yung time na ganun. So, talagang
30:06.0
ewan, ewan. Pero,
30:08.0
di ko alam, ha. Maybe
30:10.0
that experience just
30:12.0
tumatak lang talaga sa utak ko na
30:14.0
parang, wow. Tapos,
30:16.0
ang pinakang nag-cap dun was
30:20.0
last day ng shooting, may
30:22.0
nag-knock out ng cellphone ko.
30:24.0
Oo, may nag-knock out ng cellphone ko.
30:28.0
hinahanap yung... Ay, nawawala yung
30:30.0
cellphone ko. Tapos, ang ginawa nung
30:34.0
dun. So, sige, sige. Kapaan
30:36.0
muna. Tingnan yung mga bag, diba?
30:38.0
Parang ganyan. Ako naman, di ko, di man ako
30:40.0
nag-suggest nun, diba? Nanonood lang ako.
30:44.0
dumating yung director.
30:46.0
Nagalitan pa ako. Bakit
30:50.0
Diba? Parang kasi...
30:52.0
Bakit nyo gagawin yan?
30:54.0
Parang ano siya, eh.
30:56.0
Hindi lang naman tayo ang pumapasok dito.
30:58.0
Parang ganun. Hindi, hindi ako naman siya.
31:00.0
Pero, ang labo pa rin, eh. Diba?
31:02.0
So, parang, siguro
31:04.0
naano lang talaga ako sa experience
31:08.0
Pero, pero in your, ano,
31:10.0
you're also involved in, ano,
31:14.0
bakit? Yeah, yeah. Oo,
31:26.0
Yung, may mga sinusulat
31:28.0
akong film ngayon. May mga
31:30.0
small involvement ako sa ilang mga film ngayon.
31:32.0
As a what? A script writer?
31:38.0
mayroon kaming project
31:44.0
Ano yung batch 24?
31:54.0
ako yung naataasang magsulat
32:00.0
Essentially, the script.
32:02.0
Nag-workshop ka ba dun sa kanya?
32:04.0
Pandemic nga lang.
32:06.0
Sana nga pwede ng
32:12.0
Over-zoom yung ano?
32:18.0
masarap ng experience
32:20.0
yan. Ang dami ko natutuhan.
32:22.0
So, are you working on a
32:24.0
film ngayon? Yes.
32:34.0
Sino yung Ricky Lo?
32:44.0
students niya, usually
32:46.0
parang he gets to
32:48.0
parang, ay, mapapasaan
32:50.0
ng mga work? Ganun ba?
32:52.0
Well, syempre hindi lahat,
32:56.0
Sobrang approachable kasi ni Sir Ricky.
32:58.0
To a point na, Sir, meron akong
33:00.0
bagong script. Pwedeng pa
33:04.0
Babasaan niya eh. Talaga? Oo.
33:06.0
Um, syaka sobrang sipag kasi niya.
33:08.0
Yung work ethic niya, every
33:12.0
three hours every morning, nagsusulat siya.
33:14.0
Gaano kahaba yung
33:20.0
kahaba yung script na
33:30.0
Thirty-five? Mga kahaba rin yun, no?
33:32.0
Mahaba din yun. So, parang short.
33:34.0
Sa kami nung time na yun. Ah, I see.
33:36.0
So, yun talaga yung ano niya?
33:38.0
Yun talagang buhay niya na talagang
33:40.0
magbasa, tsaka mag-consume ng mga...
33:42.0
Screenwriter talaga siya.
33:46.0
Ano bang pinagkakaiba ng screenwriting sa...
33:48.0
Kasi ako, I do graphic novels.
33:50.0
I have my own way of, ano,
33:52.0
writing my scripts.
33:54.0
So, syempre, since ako din yung magdodrawing,
33:56.0
alam po kung anong
33:58.0
itsura nun. Kumbaga parang,
34:00.0
mga notes na lang. Usually, ang ginagawa ko lang
34:04.0
brief description
34:08.0
scene. Kung ano yung nakalagay
34:10.0
sa panel. So, flying.
34:12.0
Kunya, ganyan. Tapos,
34:14.0
parang ganyan. So, tapos,
34:20.0
a science fiction graphic novel ngayon.
34:24.0
yun ang pinak-mahirap na
34:26.0
story ang sinusulat ko.
34:28.0
So, kumbaga hindi ko kayang...
34:30.0
Dati kasi, gumagawa ko ng comic strips.
34:32.0
Kung ano lang maisip ko yun.
34:34.0
Kumbaga rekta na. Kung ano mangyayari.
34:36.0
Ito yun. Kasi ganyan.
34:38.0
Ito kasi, parang hindi mo pwedeng gawin yun.
34:40.0
It's too complicated to do that.
34:46.0
inilay-layout ko lang yung
34:48.0
mga actual na dialogue.
34:50.0
Syempre, pwede ko paring baguhin yun.
34:52.0
Pero, at least, medyo polido na.
35:00.0
at the very core,
35:02.0
ang storya ay storya.
35:04.0
So, kung paano mo siya
35:08.0
kung screenplay siya,
35:10.0
gagamit ka lang ng techniques and elements
35:16.0
Actually, minsan,
35:18.0
iniisipan na rin saan mo siya isushoot.
35:22.0
Di mo minsan kailangan mo
35:26.0
kung posible ba siya, kung visual ba siya
35:28.0
to a point na kailangan,
35:30.0
na pwede mo ba siyang
35:32.0
tutukan ng camera, at makukuha mo ba
35:34.0
yung point na yan? Kasi saan,
35:36.0
pwede ka namang gumawa ng screenplay na animated.
35:38.0
Pero kung hindi siya animated, yun yung mga
35:40.0
considerations mo. Sa arali mo yung
35:42.0
mga techniques. Pero,
35:46.0
yung pinaka-point pa rin,
35:48.0
ay nagsusulat ka ng kwento.
35:50.0
So, yung kwento pa rin yung pinakamahalaga.
35:54.0
locations? Di ba? Parang
35:58.0
syempre, bawa, kung sa Pilipinas,
36:02.0
Medyo ano e, maga ba ako kailangan
36:04.0
may simbahan, di ba? Iniisip ba
36:06.0
kung saan ang simbahan to, di ba?
36:10.0
Kasi baka pag nakahanap, iba yung itsuro ng simbahan
36:14.0
Paano yun? Actually, sinasabi nila,
36:16.0
susulat mo na muna
36:18.0
saan mo naisipin yung logistics
36:20.0
about it. Kasi parang mas mahalaga nga yung
36:22.0
kwento. Pero ako,
36:24.0
in experience, parang
36:26.0
iniisip ko na rin,
36:28.0
iniisip ko na rin
36:30.0
kung pwede ko siya
36:32.0
i-shoot, kung gano'n kalagay ang budget, gano'n.
36:36.0
mahilig ako mag-produce
36:38.0
ng sarili kong stuff e.
36:46.0
Alam ko, kaya ko sabihin sa sarili ko na
36:48.0
hindi ko dapat yung ginagawa. Habang
36:52.0
story, pinaplano ko na kung paano siya i-shoot.
36:54.0
Hindi siya productive
37:04.0
isang location lang
37:06.0
yung, o dalawang location
37:10.0
yung pwede kong i-sulat. Kasi,
37:12.0
para kaya ko siya i-shoot,
37:14.0
hindi ko siya dadalhin sa
37:16.0
setting na kailangan ng
37:20.0
sa ibang probinsya o sa ibang
37:24.0
mga ganunong considerations. Pero,
37:28.0
trip ko lang talagang mag-sulat, kahit
37:34.0
intense ng kwento,
37:36.0
for enjoyment mo lang naman.
37:40.0
kahit yung mga simple bagay lang na
37:42.0
eksena, kasi kung
37:44.0
comics ka, madaling i-drawing yan.
37:46.0
Kahit sa Mars pa yan,
37:48.0
kahit saan, kahit sa
37:50.0
ang bansa. Pakahanap ka ng
37:52.0
reference yun na yun. Pero,
37:54.0
halimbawa, kahit dito lang,
37:56.0
kahit yung simple na, bahwa, nag-uusap sila
37:58.0
sa magkatapat ng bintana.
38:00.0
Kailangan makahanap ka ng
38:02.0
bahay na may magkatapat na bintana.
38:04.0
Kasi hindi mo makagawa yun.
38:06.0
So, anong gagawin mo?
38:08.0
Papagawa ka ba ng dalawang bahay na
38:10.0
parang magawa yung shot na yun?
38:14.0
Yung mga pinanood kong gano'n,
38:16.0
pagkabigay sa kanilang
38:18.0
ng script, isipin na nila
38:20.0
kung kailangan ba nila buuwin, o pwede sila
38:22.0
magganap ng gano'n location.
38:24.0
Medyo mahirap magganap ng gano'n.
38:28.0
big budget, the big productions,
38:30.0
meron silang gano'n
38:32.0
option. Pwede ba natin
38:36.0
Or, makahanap ba tayo ng
38:38.0
location na pwede nating argilahan?
38:48.0
isipin mo na lang, okay na ba tayo sa
38:50.0
isang location lang? Tapos
38:52.0
minsan, nagiging okay rin siyang exercise
38:58.0
lang, isang setting
39:00.0
lang yung buong film.
39:08.0
location lang, tas isang kwarto lang.
39:12.0
trap lang sila sa isang bodega.
39:14.0
So, yun na yung buong film.
39:18.0
na yun, inspired by
39:22.0
kataposang kwarto. Napanood mo na ba yung
39:24.0
walang kataposang kwarto?
39:34.0
Si Shin Lihine. Kaklasiko
39:36.0
siya sa Batch 24.
39:40.0
nung una hindi ko pa sure kung siya yun.
39:46.0
nasa isang dorm room lang sila.
39:48.0
Yun na yung buong short.
39:52.0
fascinated ako sa mga ganong
39:54.0
atake, mga low budget
39:58.0
dependent talaga sa
40:00.0
kwento, sa writing.
40:02.0
Parang yung ano, di ba?
40:04.0
Yung naalala ko lang bigla,
40:08.0
kung paano ako naging first lady
40:10.0
na play ni Carlo Vergara.
40:12.0
Diba? Nasa isang ano lang sila.
40:14.0
Nasa isang parang...
40:16.0
Ang galing nga nun e!
40:18.0
Ang ganda yun, di ba?
40:22.0
Parang nandun siya sa
40:24.0
kuta ng mga superhero.
40:26.0
Tapos naggawa niya. Nandun, lahat ng mga nangyari.
40:28.0
Ano din, Rock of Ages
40:30.0
ganyan din. Isang ano lang sila.
40:32.0
Ang ganda ng set ng Rock of Ages.
40:36.0
set lang sila, hindi nila
40:38.0
pinapalitan, hindi sila lumilipat.
40:42.0
Yung isang play na gusto kong panuorin
40:44.0
na hindi ko napanood.
40:48.0
Pero sa teatro, nakalabas ka na ba?
40:52.0
Theater actor talaga ako.
40:56.0
course mo nung college?
40:58.0
Ay, hindi. Psychology.
41:00.0
So, ano ka naging theater actor?
41:04.0
Sa community namin,
41:08.0
yung una kong mentor, si John Joe Tuazon.
41:10.0
Director siya ng theater.
41:14.0
pumunta lang ako dun dahil gusto ko
41:16.0
samahan yung pinsan ko.
41:18.0
Tapos, community,
41:22.0
Hanggang sa unti-unti,
41:24.0
nai-enjoy ko yung practices
41:28.0
Kapag, hindi ko alam kung
41:30.0
I'm pretty sure sa halos lahat ng play
41:32.0
ganoon, kahaba ng practice.
41:34.0
Mas mababa siyempre yung practice ka dun sa play.
41:36.0
Tapos maraming araw.
41:40.0
na-close mo na yung mga tao.
41:42.0
Kasi mag-build ka yun ng chemistry eh.
41:44.0
Tapos, sobrang na-enjoy ko
41:46.0
yung feeling ng pagpasok mo sa character.
41:50.0
Ilang taon ka dito?
41:54.0
High school? College?
41:56.0
Parang high school na yan.
41:58.0
High school? Tagal na na no.
42:16.0
Theater actor ako dati. Tapos,
42:20.0
yung mga bagay na yun,
42:22.0
yung mga techniques
42:24.0
na natutuhan ko at tinuro sa akin
42:26.0
yung mga panahon yun. Na-apply ko siya sa
42:28.0
pagiging spoken word artist
42:36.0
pag marunong kang
42:46.0
Kasi basically, theater art yung
42:48.0
spoken word almost eh.
42:58.0
Maraming techniques
43:02.0
magagamit mo definitely sa
43:04.0
spoken word na galing sa teatro.
43:06.0
Pero theater kasi
43:10.0
may production yung theater eh.
43:24.0
it's very comparable. Pero, I think
43:26.0
yung techniques yung
43:28.0
pinaka nagsa-standout. Kasi sa
43:30.0
spoken word, di mo naman kailangan ng props eh.
43:32.0
Di mo rin kailangan ng costume.
43:34.0
Di mo rin kailangan ng music.
43:36.0
Which is not to say, di mo
43:38.0
pwedeng gawin. It's just that
43:40.0
hindi mo siya kailangan.
43:42.0
Hindi necessary. Kasi ang
43:44.0
pinaka-anchor mo, supposedly,
43:50.0
in-offer mo dun sa
43:52.0
audience mo, mainly,
43:54.0
ay yung poetics mo. Hindi
43:56.0
yung acting skills mo.
43:58.0
Or yung storytelling
44:00.0
skills mo, not even.
44:02.0
Yung poetics mo yung pinaka-
44:06.0
And then you bring the techniques of theater
44:08.0
and the other disciplines you've
44:16.0
right now? Before and after
44:20.0
And then, tell us
44:22.0
what happened and
44:24.0
how is it recovering?
44:26.0
Before and after the pandemic.
44:28.0
The scene was, I think, before
44:30.0
the pandemic, was
44:34.0
momentum. Oo nga eh, no?
44:38.0
Yung simula yun na parang
44:42.0
sa shows, sila yung
44:44.0
nakalista dun sa open mic.
44:46.0
So, parang attendance.
44:48.0
Oo, attendance na yung open mic eh.
44:52.0
may audience na pala. Hanggang sa
44:54.0
uy, may bumibili ng tickets.
44:56.0
Tapos hanggang sa
44:58.0
may malalaking production na
45:00.0
spoken word. Ilang years
45:02.0
bago umabot yun? Yung from
45:04.0
kayo-kayo lang to nagkakaroon na nang
45:08.0
na talagang audience lang
45:10.0
talaga. Actually, kung
45:12.0
isasama natin yung panahon nila
45:14.0
Sir Vim Nadera nila Lorde Vera,
45:18.0
Pero hindi ako ganun... At least
45:20.0
sayo, dun sa experience mo. Sa akin, ilang
45:22.0
taon lang eh, mga three years. Three years.
45:24.0
Two years. Kasi parang
45:28.0
trend yung spoken word eh.
45:30.0
Oo nga eh. Kasi iba naman
45:34.0
effect ngayon eh. Parang dati
45:36.0
naman, at least ten years, ten to
45:38.0
twelve years ago, hindi naman
45:40.0
kabilis yung pagpapalit ng
45:42.0
trends. Diba? Na parang, oh,
45:46.0
And then suddenly, everybody's
45:48.0
talking about it. Tapos,
45:50.0
it's a thing now. People want to get
45:52.0
into it. Kasi ganun ka-accessible
45:54.0
yung mga bagay-bagay. Di siya ganun
45:56.0
dati. So, ganun. Tapos
45:58.0
nung pandemic, syempre,
46:02.0
hindi ka mapagipin. Syempre, bawal.
46:06.0
Ang hirap sa totoo
46:08.0
nung una, hindi ko rin lubos
46:10.0
magawang mag-perform
46:14.0
Ang hirap, diba? Iba eh.
46:18.0
Wala yung... Actually, meron
46:20.0
akong isang pyesa na isa sa
46:22.0
mga... Yung pyesa na yun,
46:24.0
lagi ko yung pinag-perform sa
46:26.0
stage. Pero never ko siyang
46:28.0
pinag-perform on camera. Kasi yung
46:36.0
mga tao eh. Wala silang
46:38.0
sinasabi. Hindi sila nag-interact.
46:42.0
Sa pyesa. Pero yung
46:44.0
energy, kapag wala doon,
46:46.0
hindi nagiging...
46:48.0
Hindi nahihit nung pyesa yung dapat
46:50.0
niyang ihit. So, hindi ko siya pinag-perform ever.
46:52.0
So, may ganun effect. Hanggang
46:54.0
sa... Pinag-usapan namin
46:56.0
na parang nakakasanay na to.
47:00.0
May mga spoken word shows. May mga spoken word
47:02.0
events na online.
47:04.0
Which I guess, it's
47:06.0
still better than nothing.
47:08.0
But hindi mo alam how
47:10.0
if you'll be happy
47:12.0
na nakakasanay siya,
47:18.0
Kung saan hindi mo alam, parang
47:22.0
I suppose, recorded spoken word
47:24.0
can also be an art form, di ba?
47:28.0
Some of the pieces can
47:30.0
probably be... Can also work
47:32.0
while being recorded.
47:36.0
there are some, ano talaga, na
47:40.0
uubre. Di ba? Hindi talaga uubre.
47:42.0
Kailangan, nandun kayo.
47:44.0
Actually, pinag-usapan namin yun
47:46.0
sa National Writer's Workshop.
47:50.0
You're addressing the audience
47:54.0
So, hanggang hindi mo yun...
47:56.0
Hanggang hindi mo
47:58.0
yun kinoconsider, hindi mo mabubuo
48:06.0
Hindi mo masasabing lahat ng factors
48:08.0
kinoconsider mo as a performer.
48:10.0
Kasi kasama na siya.
48:14.0
lower half ng katawan mo.
48:16.0
Pagka... Kailangan mong
48:18.0
maging malaki on stage.
48:20.0
Which is, ano, a theater
48:24.0
technique, di ba? Parang kailangan mong
48:26.0
maging malaki on stage.
48:28.0
Kailangan mong maging malaki
48:32.0
Ngayon parang pwede.
48:38.0
Kahit nga minsan merong mga
48:40.0
actors, may mga movies na...
48:46.0
pero he's acting as if
48:52.0
Yung delivery ng line, di ba? Iba yung ano eh.
48:56.0
pinpoint kung anong mali. Pero parang
48:58.0
hindi siya natural. Pero minsan
49:00.0
naisip ko, he's treating it
49:04.0
Mahirap kasing ano eh. Di kasi
49:08.0
palitan yung pagkasanay mo.
49:12.0
hindi ka pwedeng bumulong eh.
49:14.0
Unless merong ka mic na
49:20.0
Kumbaga, di ko alam. I'm sure
49:22.0
may gumawa na nun. Di ba? Pero
49:26.0
Yung delivery, hindi siya katulad
49:28.0
nito. Kailangan...
49:30.0
May tono eh, di ba?
49:32.0
May tono yung ano eh. At least...
49:34.0
I don't know, I don't know.
49:36.0
Maybe I'm talking bullshit over here.
49:40.0
Nakausap ko si Nico Manalo about it.
49:48.0
theater, sabi niya
49:52.0
di ba kang kagawin eh. I mean, kapag
49:54.0
kailangan mo mag-convey ng emotion,
49:58.0
Mas mahirap, pero
50:04.0
kapag hindi ka nag...
50:08.0
vantage point ng mga tao eh.
50:10.0
At kailangan mo silang i-consider lahat.
50:12.0
Yung vantage point ng
50:14.0
camera, kung ilan lang yung angle,
50:16.0
yun lang yung kailangan mo i-consider.
50:18.0
Tapos usually directed pa yun. May camera dito ah.
50:20.0
Tapos may camera dito at gagalawin pa po na dito.
50:24.0
hindi siya laging
50:26.0
okay kailangan kung mag-perform for the last person
50:28.0
for the last person in the
50:30.0
for the person in the back.
50:32.0
Hindi na eh. Nandyan na siya.
50:34.0
Nandyan yung camera eh. So, kung
50:36.0
mag-twitch yung lobby mo,
50:38.0
at yun yung point, kasi
50:40.0
gusto mo mag-convey na
50:42.0
kinakabahan ka, pwede mo yung gawin yun.
50:44.0
Pero hindi ka pwede mag-twitch ng lobby sa
50:46.0
stage. May level ng
50:48.0
exageration parate.
50:52.0
subtle smile ang kailangan mo dun sa
50:58.0
Sa camera, sa movies,
51:00.0
pwede mag-subtle smile ka lang.
51:02.0
Naka-close-up. Kuhan na yun eh.
51:06.0
teatro kasi, walang close-up.
51:10.0
ang corny naman kung mayroong camera
51:12.0
bigla na mayroong projector.
51:18.0
Parang di maganda dun ka nakatingin sa camera.
51:20.0
Di ba? Dapat dun ka
51:22.0
nakatingin sa entablado eh.
51:24.0
So, kailangan, hindi
51:26.0
pwedeng basta mag-subtle smile. Kailangan mo
51:28.0
siguro meron kang niyakap na
51:36.0
exagerate mo ng konti.
51:38.0
Naka-rinig na rin ako ng mayroong projector.
51:40.0
Hindi ko alam how it works or kung
51:42.0
paano yun. Pero hindi ko pa siya
51:44.0
sa Araneta nag-play na.
51:48.0
hindi ko sure kung paano yun.
51:50.0
Meron akong nakitang projector
51:54.0
Pero hindi siya yung kung ano
51:56.0
yung pinapalabas.
51:58.0
Prop siya. Oh prop siya.
52:00.0
So meron siyang, ang ganda nung
52:02.0
play na yun. Yung
52:04.0
Angry Christ ata.
52:06.0
Angry Christ yun. Tapos
52:10.0
parang yung mga painting
52:12.0
basta hanggang lang.
52:14.0
Tapos minsan ginagawa niyang parang
52:16.0
comics e. Ang galing director
52:20.0
ang description ko nga sa kanya
52:22.0
parang siyang comics na
52:26.0
anak siya ng comics at ng entablado.
52:28.0
Ganun. Parang gumawa siya ng comics
52:30.0
sa loob ng entablado.
52:32.0
Kasi meron, ebawa ito yung
52:34.0
let's say ito yung stage
52:36.0
diba. Tapos yung projector
52:38.0
may spotlight na nandito lang.
52:40.0
So parang isang panel yun, diba.
52:42.0
Tapos biglang pupunta dito
52:44.0
isang panel, alam mo.
52:46.0
Ang galing. Tapos
52:48.0
basta, it's a very creative
52:56.0
Kumbaga hindi ako madalas kasi
52:58.0
dahil lang kay Banawe kaya ako nakapanood yun.
53:02.0
inbitahan kami. Binibigay kaming ticket ni Banawe.
53:08.0
Pero, grabe, grabe.
53:10.0
And as an artist kasi
53:14.0
siyempre ang pinakakomon
53:16.0
na media na kinukonsume natin
53:24.0
which is also video
53:26.0
movies na rin, diba. Although
53:28.0
ngayon, podcasts.
53:36.0
kasi tsaka yung spoken word, very royan
53:38.0
e, diba. I agree.
53:42.0
It's more analogue than analogue.
53:44.0
Diba? Mas analogue
53:46.0
pa sa analogue. Oo. Iba yung
53:52.0
Yung nararamdaman
53:58.0
ng audience sa performer.
54:00.0
Yung performer. Oo.
54:12.0
pangarap kong mapanood talaga dati
54:16.0
Lion King. Ah, ganda rin.
54:18.0
Lion King. Kasi gusto kong makita lang
54:20.0
yung entrance nila nung paupadala
54:24.0
ah, diba. Ganda rin Lion King.
54:28.0
yun nga lang. Nung napanood ko siya
54:32.0
iba yung teatro e. Ang laki.
54:34.0
Basta, ang ganda nung
54:38.0
nung nandun nas kami sa
54:40.0
nung nasa pinanood namin, pinalabas dito yun.
54:44.0
Parang I made it a point na manunood kami ng
54:46.0
Lion King. Diba? Tagal kong iniintay
54:48.0
nito. 2004 pa ata
54:54.0
siyempre, nandun kami sa May Taas.
54:56.0
Masyadong mahal sa baba.
54:58.0
Iba na yung tingin ko pero at least
55:00.0
experience ko pa rin. Ang
55:02.0
saya. Ang saya. Iba talaga.
55:04.0
Ganda nung Lion. Very immersive
55:06.0
kasi yung theater experience e. Nandun ka
55:08.0
kasi. Kung anuman yung nangyayari
55:10.0
on stage, nandun ka rin.
55:12.0
You're part of the whole theater
55:14.0
experience. What are the
55:26.0
Dami. Wicked. Lion
55:34.0
Ang ganda ng Rock of Ages. Recommended mo talaga.
55:38.0
Yung huling El Bimbo na
55:40.0
sa YouTube ko lang napanood e.
55:42.0
Ang ganda rin ang huling El Bimbo.
55:48.0
Maganda yung mula sa buwan.
55:50.0
Maganda nung experience
55:52.0
ng na binibigay ng mula sa buwan.
55:56.0
Siya siya sa turno, hindi ko nga napanood e.
55:58.0
Oh hindi ko pa rin napanood.
56:00.0
Napagalitan ako ni Carlo Vergara
56:02.0
kasi nagbe-guess din minsan
56:04.0
dito yan si Carlo Vergara e.
56:08.0
alam mo yung hindi ko lang na
56:10.0
nagustuhan ko yung
56:12.0
yung huling El Bimbo.
56:14.0
Pero yung half lang. Yung first half
56:18.0
sobrang ano e. Sobrang
56:20.0
wow, ang ganda nito. Tapos biglang
56:22.0
mayroong twist doon sa gitna.
56:26.0
okay pa rin pero ibang
56:28.0
kwento na e. Parang
56:30.0
ang siguro pinaka
56:32.0
ayaw ko lang doon is
56:34.0
walang redemption arc si ano e.
56:36.0
Diba? Parang naging kawawa lang
56:38.0
talaga siya. Diba?
56:44.0
siya e. Parang iniwan lang talaga siya e.
56:48.0
consequence doon sa ginawang
56:50.0
pangungupal sa kanyang tatlong ungas na yun.
56:52.0
Diba? Kung di sila napaama parang wala.
56:54.0
Tapos pag-aaralin ko nalang namin
56:58.0
Enough na ba? Enough na ba
57:02.0
nawala yung optimism
57:06.0
Maybe that's what he wanted to
57:08.0
the writer wanted to do.
57:10.0
Diba? Pero parang
57:12.0
parang ang saya. Binild up kapag nasumayat
57:14.0
ako dun sa first draft.
57:18.0
Pero it's a overall it's a good
57:22.0
minsan kasi parang the fact na
57:24.0
naalala ko yun which is
57:28.0
Diba? Kasi ang isang
57:34.0
to evoke an emotion e.
57:36.0
Diba? Kung ano yung
57:40.0
kung ano yung nangyari. Diba?
57:42.0
Parang maramdaman ka. Diba?
57:44.0
Dun may tatatak e.
57:48.0
art form naman e. Parang
57:52.0
nalang. Kasi poetry naman yung
57:56.0
Poetry is not a recording of an experience.
57:58.0
It is an experience.
58:02.0
consumption ng poetry, it's not
58:04.0
also a recording of that experience.
58:06.0
It's an experience while it
58:08.0
is happening. So habang naririnig mo yung
58:10.0
habang kino-consume mo siya,
58:12.0
it is happening to you
58:16.0
So hindi pag inaalala mo siya, hindi mo
58:20.0
yung set up. Siguro
58:22.0
minsan pwede mangyari. Pero ang naaalala mo kung anong
58:26.0
iniisip mo nung panahon na yun.
58:28.0
Oo. Ah, ganung bagay.
58:32.0
Pero ngayon sa ano,
58:36.0
ngayon parang medyo
58:38.0
dumuluwag-luwag na tayo
58:40.0
sa pandemic, diba? Hmm.
58:44.0
there a revival movement
58:48.0
spoken word scene?
58:50.0
Ano bang tawag nyo? Scene or what?
58:54.0
Hindi man industry. Parang hindi man industry.
58:56.0
Hindi, hindi. Oo, hindi.
58:58.0
Community pa nga. Community.
59:00.0
Community. Ayun. Mas
59:02.0
akumasiguri yung community.
59:08.0
Ang sigurong sagot ko dyan, sana.
59:10.0
Sana? Oo. Sana meron.
59:12.0
Kasi parang, I can only contribute.
59:14.0
Pero kapag marami akong
59:18.0
contribution, it doesn't mean na may
59:20.0
merong movement, e. Diba? So parang
59:24.0
Ang kaya ko sabihin,
59:26.0
meron na akong contributions towards
59:30.0
movement, I guess, if you say,
59:32.0
if you will. Parang
59:34.0
um... sinisimulan
59:40.0
baka pwede na tayo mag show ulit.
59:42.0
May mga ganong conversations na yun
59:44.0
na it doesn't, it wasn't
59:46.0
happening a year ago.
59:48.0
Or even like seven months ago.
59:50.0
Na... Hindi pa nagmamaterialize
59:52.0
yung mga puro plano pa lang.
59:56.0
producer in me always, kunyari pupunta ako
59:58.0
coffee shop. Parang minsan
60:00.0
pupunta ka dun to meet your friends. Tapos
60:04.0
parang pwedeng stage tong area na to.
60:06.0
Parang pwede mag-produce dito.
60:10.0
baka gusto nila mag-sponsor ng show.
60:12.0
May mga ganon e. Pero nung
60:14.0
pandemic, yung ganun
60:18.0
suppressed siya e. Parang punta ka ng
60:20.0
coffee shop, ang pinakaunang mong
60:24.0
nakalabas na ako. Parang
60:26.0
uy, coffee shop na tong totoo.
60:28.0
Parang ganon. Pero parang
60:30.0
lepas na rin yun.
60:32.0
Slowly by slowly, bumabalik
60:36.0
sino na kaya yung mga pwede nating
60:38.0
involve na mga tao.
60:42.0
na kaya yung mga pwede nating i-build na
60:46.0
na yung ganong mode of
60:48.0
thinking ng mga tao.
60:50.0
At least in my circle.
60:52.0
Well, I suppose kasi a lot of
60:54.0
the spoken word artists are also
60:58.0
spoken word artist din talaga.
61:00.0
Parang they have day jobs.
61:02.0
I don't know kung merong full-time spoken word
61:04.0
artist na Philippines.
61:06.0
Before the pandemic, full-time
61:08.0
spoken word artist ako. Talaga?
61:10.0
Wow! Congratulations, man!
61:12.0
Sabagay, well, you are already
61:18.0
rounds, paid your dues to
61:24.0
di naman siya naging
61:28.0
source of income.
61:36.0
as it sounds. It's my way of
61:38.0
committing to the dream. Nafeeling ko kapag
61:40.0
60 years old na ako, at least
61:42.0
masasabi ko sa sarili ko na at least
61:44.0
once in my life, I fully
61:46.0
committed to my craft.
61:52.0
Pero okay din eh. Before that
61:54.0
it was being sustainable.
61:58.0
How many gigs do you get in a
62:00.0
week, in a month? Before the pandemic?
62:06.0
4 in a week? Eh di,
62:08.0
in a month naman. So parang every weekend.
62:14.0
buwan na halos wala.
62:16.0
August usually. Ah, di naman August.
62:18.0
Mga last week of August.
62:20.0
Yung mga paulan na.
62:22.0
Taram naman na siguro ng mga producers
62:24.0
na huwag tayo magshow kapag tag-ulan. Kasi ang
62:26.0
hirap magbenda ng tickets.
62:30.0
on the other hand may mga buwan
62:32.0
kagaya ng February na
62:36.0
gustong magpatula.
62:38.0
Parang pag February
62:40.0
siguro mga umaabot
62:44.0
shows in a month.
62:46.0
15 shows. Masabagay
62:48.0
no? O nga no? Kaya sa
62:50.0
February ito. O nga
62:52.0
no? Sa Christmas mukhang
62:54.0
hindi naman masyado.
62:58.0
February, February. Tsaka
63:02.0
Sustainable na siya eh. Di
63:04.0
um, since it's a community
63:08.0
of like compensating the artists
63:10.0
that you work with, compensating yourselves.
63:20.0
the sustainability comes with
63:22.0
knowing how to produce your own stuff.
63:24.0
Producer kayo eh. Parang
63:26.0
um, kung wala kang
63:28.0
show. Kunyari diba sabi ko minimum 4.
63:30.0
Kapag hindi umaabot ng 4 yung shows ko
63:32.0
noong time na yun ah. Kung hindi umaabot ng
63:34.0
4 yung shows ko in that month
63:36.0
magkoproduce ako ng isa.
63:38.0
Para umaabot sa 4. Um
63:40.0
yung ability mo to produce
63:42.0
and make sure everybody benefits
63:44.0
from the show. And without
63:48.0
the art that you put into
63:50.0
it. Kasi parang art
63:52.0
um, production pa rin siya
63:54.0
before anything else. Before like
63:56.0
the logistics and the
63:58.0
everything else. The sustainability of things.
64:00.0
Art production pa rin siya.
64:02.0
So basically parang
64:04.0
aside from doing,
64:06.0
performing, parang
64:08.0
you learned how to produce
64:10.0
the show itself, diba?
64:12.0
Tama naman, diba? Kasi
64:14.0
yun yung ano eh, yun yung
64:18.0
kailangan mong matutunan
64:20.0
in anything na parang kung carpentero
64:22.0
ka, marunong kong gumawa
64:24.0
ng lemesa. Wala namang nag-hire sa'yo.
64:26.0
Diba parang ano rin talaga?
64:28.0
Or kapag kailangan marunong ka rin
64:34.0
Kasi essential yun eh. Diba?
64:40.0
So how did you, how did you
64:44.0
na parang, alam mo, first
64:46.0
to build confidence? When did
64:48.0
you know that you are ready?
64:50.0
Nakaya ko na mag-quit sa job ko. Ganun.
64:52.0
O, diba? Parang, kasi yun yung ano eh
64:54.0
parang, okay, parang
64:56.0
yun yung, yun yung
64:58.0
pinakang leap of fate eh.
65:00.0
Diba? Yeah. Diba? Yun ang,
65:02.0
actually yun ang pinaka,
65:04.0
I think every successful
65:06.0
artist have experienced
65:08.0
that na parang, whether it's
65:10.0
earlier in life or later on.
65:12.0
Diba? Parang, at one point
65:14.0
in time, you're gonna have to decide
65:16.0
that this is it. I'm gonna go all
65:18.0
in. Diba? O there's no backing
65:20.0
down. Diba? Parang,
65:22.0
tatalo na ako. Ganun. And then,
65:26.0
And a lot of artists, even great ones,
65:30.0
that. Yes. I think
65:32.0
it's all about managing the
65:34.0
bahala na aspect of things.
65:36.0
Paano? What do you mean?
65:38.0
I mean, if you go or
65:40.0
if you, parang ano ba,
65:44.0
going into a project
65:46.0
is always gonna be risky.
65:50.0
But you get to manage the risk
65:56.0
knowing things is the actual risky thing.
66:02.0
manage the bahala na aspect of things,
66:06.0
Have a plan of attack.
66:14.0
feeling ko, naramdaman ko din,
66:18.0
sila sa trabaho, pero artist
66:24.0
ito na lang yung gagawin ko.
66:30.0
if you set yourself up with a plan,
66:34.0
thinking about what you need,
66:36.0
kasi hindi naman titigil yung expenses mo.
66:40.0
Hindi titigil yun.
66:50.0
tendency to crash and burn.
66:54.0
Ayusin mo muna yung,
66:56.0
naka, you make sure
66:58.0
na presentable yung
67:02.0
The right audience,
67:06.0
At saka, makikita mo, may following ka na.
67:08.0
Meron kang aasahan.
67:22.0
By failing a lot.
67:28.0
expecting the worst.
67:34.0
alam ko gumagana siya sa ibang tao,
67:36.0
pero sa akin kasi hindi siya gumagana na
67:38.0
I'll go in expecting the worst.
67:40.0
I'll prevent the worst.
67:42.0
Yun yung approach ko
67:48.0
hindi, kasi pwede
67:50.0
puro art ka lang eh.
67:52.0
Kailangan naaral mo yung feasibility of things.
67:56.0
post na show, feasible ba siya?
67:58.0
Gusto ko siyang gawin, kaya ko ba siyang gawin?
68:02.0
prerequisites of the fun thing
68:04.0
that is about to happen?
68:10.0
For as long as you know, you're smart about it
68:16.0
kapag meron kang idea,
68:18.0
hindi naman siya magiging idea to conception
68:20.0
without resource,
68:26.0
minsan may manpower pa.
68:32.0
kung pinlano mo lahat yun,
68:40.0
bawas-bawasan yung tendency mo to fail.
68:42.0
Nung sinabi ko naman, by failing a lot,
68:44.0
it doesn't necessarily mean
68:50.0
You fail in small
68:54.0
in every event naman, I'm sure
68:56.0
lagi mo naririnig, in every event,
68:58.0
no event is perfect, diba?
69:00.0
And yung mga failures na yun,
69:02.0
you just, you know,
69:06.0
learn from what happened there
69:10.0
just be involved, just being
69:14.0
production side of things, how art
69:16.0
production goes. Tapos,
69:18.0
if that certain aspect fails,
69:20.0
i-process mo siya.
69:24.0
doesn't happen to you. So kunyari, umatan ka
69:26.0
ng show, sumabog yung ilaw.
69:30.0
as an audience, you're also
69:34.0
So isipin mo na, bakit sumabog yung ilaw?
69:36.0
Anong nangyaring,
69:38.0
is it part of the show? Maybe it's part of the show.
69:44.0
kung ako yun, kung ako yung
69:46.0
nandun sa show na yun at sumabog yung ilaw,
69:48.0
at kaya kong tanungin, kaya kong
69:50.0
alamin kung bakit sumabog yung ilaw. Alamin ko.
69:52.0
Or kunyari, bakit
70:00.0
failures na yun, it doesn't
70:02.0
necessarily have to happen to you.
70:04.0
But you can learn from it.
70:08.0
It's not a sexy answer
70:10.0
na parang there's, you know,
70:12.0
a magic trick to being
70:16.0
Basically, trial and error
70:18.0
and learning from
70:22.0
Whatever perceivable
70:24.0
failure, learn from it. Regardless
70:26.0
if it happens to you or other people.
70:30.0
yung nabanggit mo kanina
70:34.0
essentially parang fear of failure.
70:38.0
nakaka-petrify sa'yo
70:40.0
na parang hindi ka makagalaw.
70:44.0
Ang, kasi we always
70:46.0
think of the worst, yung sinabi mo kanina,
70:48.0
you just think of the worst.
70:50.0
Pero, most of the time
70:52.0
naman, if you really think about it,
70:54.0
diba? Yung mga worst
70:56.0
things na pwede mangyari na
71:00.0
hindi naman nangyayari talaga eh.
71:04.0
let's say, siguro worst case
71:06.0
scenario, biglang
71:08.0
umulan at makidlatan yung
71:10.0
makidlatan ka sa ginawa ng gig.
71:12.0
Diba? Diba? Ikaw yung producer.
71:14.0
Diba? Which is, di naman nangyayari.
71:16.0
Diba? Ano bang probability na mangyayari
71:20.0
ang isang sinabi nung ano eh,
71:22.0
I always remember this,
71:24.0
to prevent yourself from
71:30.0
to protect yourself from fear of failure,
71:34.0
ano ba sinabi niya?
71:36.0
Nag, kubaga parang,
71:38.0
tanggapin mo na pwede
71:40.0
mangyayari yun, and pag nangyayari
71:42.0
sya, pag nangyayari sya,
71:44.0
kunyari, pumutok yung ilaw. Diba?
71:50.0
Okay, pumutok yung ilaw.
71:52.0
Diba? Okay, that's fine.
71:54.0
Hindi naman ako ginulupin ng mga,
71:56.0
hindi naman nag-stampede. Diba? Mga ganyan.
72:00.0
kubaga be okay with
72:02.0
kung ano yung kinakatakutan mo.
72:04.0
Let's say, ano nga,
72:06.0
nakidlatan yung ano,
72:08.0
nakidlatan ka. Okay lang sakin
72:10.0
nakidlatan, parang gano'n. Okay,
72:12.0
a more feasible na
72:14.0
senaryo. Let's say, nag-back out
72:18.0
Diba? Pwede nangyayari. Biglang
72:20.0
naging prima donna o whatever.
72:22.0
O kaya may emergency.
72:28.0
Kubaga, ready ka na
72:30.0
emotionally, parang gano'n.
72:32.0
Tapos ngayon, pag nangyayari,
72:34.0
okay lang. Parang
72:36.0
mas mahina na yung dating.
72:42.0
your ass, parang hindi nga mangyayari
72:44.0
yun. So, kung posibleng
72:46.0
pumutok ang ilaw, i-double check mo
72:48.0
prior, mga gano'n.
72:50.0
I get you. I get what you're saying.
72:54.0
siguro ito natutuhan ko rin
72:56.0
kay Sir John Joe nga
72:58.0
sa teatro to begin with, na
73:00.0
kapag may nangyayari,
73:04.0
pushing the story forward.
73:06.0
So, kunyari, hindi dapat siya madadapa
73:08.0
sa eksena na ito, pero nadapa na siya eh.
73:12.0
anong gagawin natin? Di natin pwede sabihin
73:14.0
cut, ulit yung eksena. Walang gano'n sa teatro eh.
73:18.0
assess, and you see how you
73:20.0
react to it, and then you push the story
73:22.0
forward. And I feel like, gano'n din ko rin
73:24.0
in-approach yung event production.
73:26.0
And I've always loved collaborating with
73:28.0
other people din naman eh. Na parang,
73:30.0
okay, this happened.
73:34.0
Paano natin, ano yung
73:36.0
sa tingin mong approach? Or this is what I think we
73:38.0
could do. What do you think?
73:42.0
I never find comfort
73:44.0
in expecting the worst.
73:46.0
I find comfort in knowing
73:48.0
that whatever happens,
73:50.0
merong pwedeng gawin.
73:54.0
comfort na yun is
73:56.0
knowing that I know how
73:58.0
to collaborate with other people. And I
74:04.0
the people who I'm
74:06.0
working with will be
74:10.0
in putting out a fire if a fire
74:12.0
happens. If it doesn't happen,
74:16.0
Ang laking bagay kasi,
74:18.0
if you can avoid thinking about potential fires,
74:22.0
building the show instead of
74:26.0
potential fires, which is also important. But that's
74:28.0
beside the point at best.
74:34.0
what you're saying is competency.
74:38.0
competency na parang
74:46.0
sa mga mangyayari.
74:48.0
Essential yun sa mga
74:50.0
if you want to go.
74:54.0
isang kailangan mo na
74:58.0
about to take that leap of faith
75:00.0
nga. It's important that
75:04.0
confident enough in your
75:06.0
abilities to catch yourself
75:08.0
if nobody else will catch you.
75:14.0
Ang approach ko sa'n ay,
75:16.0
sobrang nag-agree ako dun na
75:18.0
if you're confident enough.
75:22.0
kapag in-eliminate
75:26.0
hindi ka magsastart eh.
75:28.0
Hindi ka magsastart na
75:32.0
jump into it. Kasi,
75:34.0
the reality of things is that there will
75:36.0
always be risk. And hanggat
75:40.0
tinatanggap na there will always be risk,
75:42.0
you will not jump into it.
75:44.0
Parang hanggat risky pa to,
75:46.0
hindi ko to gagawin.
75:48.0
Pero para sa akin,
75:50.0
ang risky lang naman kapag
75:52.0
you're jumping into something you don't know.
75:56.0
walang alam talaga. Zero.
75:58.0
Kung hindi mo alam kung ano yung gagawin mo,
76:00.0
kung saan ka lulugar, kung
76:04.0
do yung sustainability
76:08.0
Yan lang naman eh.
76:10.0
At siya kung gusto mo talaga siya,
76:14.0
hindi siya passing fancy.
76:20.0
make it a part of your life somehow.
76:28.0
sa spoken word, sa poetry,
76:32.0
for you. Parang it's a
76:36.0
parang rock and roll yan para sa iyo.
76:38.0
Sa hip-hop, hip-hop yan.
76:40.0
Sa akin naman, yung
76:48.0
a godly amount of hours
76:52.0
even while working.
76:54.0
The best way to study is to actually
77:00.0
is to actually write poems.
77:02.0
Yes, yes. Pagka natanggap mo na
77:04.0
that this is something that will be all
77:10.0
enough na yun eh.
77:12.0
Kasi yung appropriate
77:14.0
fear and obsession sa isang bagay,
77:18.0
it's enough to make you
77:22.0
that are crazy enough or
77:24.0
that are ambitious enough
77:30.0
Alam mo yung isang
77:34.0
naalala ko lang no, yung na
77:36.0
narinig ko, watching
77:42.0
a lot of people don't have that.
77:44.0
Even kumbaga tumandaan at lahat,
77:46.0
they don't have that
77:48.0
one thing na parang this is what
77:52.0
I was born to do this shit.
77:56.0
may madaming gano'n eh, madaming
77:58.0
lost, di alam kung saan pupunta.
78:00.0
Pero isang ano daw,
78:02.0
to trace it back, is to
78:12.0
when you were a 12-year-old?
78:16.0
What consumed your life?
78:18.0
If you are, let's say,
78:24.0
kung kumakanta ka, maybe gusto mo
78:26.0
maging singer. O kaya you want to work
78:28.0
in the recording business.
78:34.0
events production.
78:36.0
That could be the passion.
78:40.0
like reading comics,
78:44.0
be a writer, an artist,
78:46.0
or somewhere in the production
78:48.0
line of, meron kang comic
78:54.0
That's one way to trace
79:00.0
I get that perspective and I agree.
79:02.0
Ang aki naman dyan,
79:04.0
if you want to trace your passion,
79:06.0
huwag mong isipin
79:08.0
na if you want to be passionate
79:10.0
about something, you have to be
79:14.0
of the thing that you are passionate
79:16.0
about. Parang kunyari,
79:18.0
you're passionate about movies.
79:20.0
You don't have to be
79:28.0
watcher. O, movie critic!
79:38.0
if you want to discover what your
79:44.0
what you're thinking about when you're not
79:48.0
What you think about constantly.
79:50.0
Kunyari, yung sinasabi ko
79:52.0
kanina pag bumabasa ako ng coffee shops,
79:54.0
naisip ko okay na venue to.
80:00.0
and unconscious obsession mo,
80:02.0
I think that's what you're passionate about.
80:04.0
Na hindi siya nakapagod
80:08.0
ang dami kong projects,
80:10.0
minsan pinag-uusapan namin
80:12.0
ni Simone, lagi sinasabi sa'kin ni Simone,
80:14.0
parang isang million na yung projects mo,
80:22.0
art project siya,
80:24.0
hindi siya nakapagod for me.
80:26.0
Na sa totoo lang,
80:28.0
kapag mas pagod ako, mas gusto ko
80:30.0
mas marami yung projects ko kasi
80:32.0
doon ako nakakapagpahinga.
80:34.0
Alam ko, you know,
80:36.0
sometimes the logistics are nakakapagod talaga
80:40.0
if I remind myself na
80:42.0
kaya ako nag-aayos ng logistics
80:44.0
kasi execution siya nung
80:46.0
art event na ginagawa ko or art project
80:48.0
na ginagawa ko, naalala ko na
80:52.0
na hindi pala siya nakakapagod talaga.
80:54.0
Nakanakapagpahinga pala ako by doing it.
80:56.0
Totoo talaga yung ano e,
81:00.0
found your passion,
81:02.0
it's a cliche, parang
81:04.0
you will never work a single day
81:12.0
parehas tayong gano'n, parang
81:14.0
ito parang itong podcasting,
81:16.0
although I have several passions,
81:18.0
I'm sure you are too,
81:24.0
doesn't feel like work
81:28.0
Pero siguro kung hindi mo mag-ahatak
81:30.0
ako dyan o kung sino, parang ano gagawin ko?
81:36.0
yung pagdodrawing, I could spend
81:38.0
I could stay home
81:40.0
kaya walang problema sa akin maggano e.
81:44.0
nasa bahay lang ako, sige.
81:46.0
Dodrawing ako, diba? Pagpodcast, podcast.
81:52.0
lalabas ng konti, pero
81:56.0
I can survive doing this
82:02.0
parang blessing ko sa buhay, diba?
82:04.0
Pero hindi ko magagawa yan
82:06.0
if I didn't find it, diba?
82:08.0
And I think it's tragic
82:10.0
that a lot of people
82:14.0
stuck, diba? Na hindi, you know
82:16.0
and sometimes may mga
82:18.0
makakausap ka and
82:22.0
tapos sometimes parang obvious sa'yo
82:24.0
yung passion niya, tapos
82:26.0
ayaw niya lang gawin, takot siya, diba?
82:28.0
Yun yung mga nakakalungkot, e.
82:30.0
Yeah, I agree. And feeling ko kasi
82:32.0
there's a lot of pressure
82:34.0
in our current age
82:36.0
na kapag passionate ka about it
82:38.0
you have to earn from it.
82:42.0
Parang hindi naman gano'n yung
82:44.0
I don't think that's the case for everyone.
82:46.0
Kunyari, pa'no kung passionate ka maging madre?
82:50.0
Hindi ka naman pwedeng yumaman maging madre, diba?
82:52.0
Anong, gusto ko sustainable madre ako
82:54.0
pwede ba yun? Hindi naman, diba?
83:00.0
dito alam ng lahat ng friends ko
83:02.0
pero ano ko, paint contractor ako.
83:04.0
I'm not passionate about painting walls.
83:10.0
money. And I don't have to be
83:12.0
passionate about it. I could be passionate about spoken word.
83:16.0
kapag pinapunta ako sa isang
83:18.0
art event, hindi ko naman ikayayaman
83:20.0
pero gusto ko yun.
83:24.0
compensated in other ways.
83:26.0
Nang hindi pera. Or
83:28.0
I could engage in
83:30.0
projects that na feeling ko hindi ko
83:32.0
mababayaran yung sarili ko pero gusto ko siyang gawin.
83:34.0
Ikayayaman ko na rin yun
83:36.0
in a different sense.
83:38.0
So parang gano'n eh, kunyari
83:40.0
gusto mong maging sculptor,
83:42.0
you're really passionate about it.
83:46.0
be a sculptor. Don't have to
83:48.0
earn from being a sculptor if you don't want to.
83:52.0
the earning part comes after
83:56.0
Meron ako mga kilala, ano eh, mga
84:02.0
tapos ba, after a while,
84:04.0
pinupost nila yung ano, yung mga
84:06.0
mga gawa nila sa Facebook.
84:08.0
Tapos hindi nila alam, biglang,
84:10.0
hey, pagawa ako ng ganyan.
84:12.0
Yung wife nung friend ko
84:20.0
nagko-customize siya ng mga bag.
84:22.0
Yung mga handbag,