* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Ngayon po na sa ating stream yard, si Atty. Avril de Torres
00:05.5
Alam niyo, napaka-importante po nito this morning po, earlier sa ating programa
00:09.6
Atin ang kapanayam na si Comodore
00:11.5
na in-charge dito po sa oil spill cleanup na ito
00:15.8
Ngayon, ano, ang pangamba natin, baka umabot po ito
00:19.8
diyan sa Verde Island
00:22.3
Sa Verde Island Passage, nanong ko pa ho na ipaliwanag sa inyo
00:26.8
kung gaano kahalaga ito sa atin at sa buong mundo
00:30.3
At gumawa nga tayo ng dokumentaryo
00:32.5
tungkol dito dati, nung pinagbabantaan nito ng pagmimina
00:35.8
diyan sa Lobo, Patangas
00:37.8
At di po naman kausapin si Atty. de Torres
00:41.3
ang co-convener ng Protect Verde Island Passage Network
00:45.8
Atty., magandang umaga po
00:48.8
Magandang umaga po, Sir Ted, DJ Chacha
00:52.8
at sa lahat ng mga sumusubaybay sa inyong programa
00:56.8
Atty., so far po, ano ang inyong monitoring ngayon?
01:00.8
Kasi ang UP, hindi ko alam kung kasama din kayo doon
01:03.8
sa kanilang study na ginawa
01:05.8
hindi po ba na ang trajectory
01:07.8
ang posible pong puntahan
01:11.8
nung ilang nakakalusot dito po sa area ng Mindoro
01:15.8
na Langis ay patungo dyan sa Verde Island
01:19.8
Sir Ted, ganoon din po no
01:22.8
dahil tayo naman ay nakadepende sa UP Marine Science Institute
01:27.8
sa kanilang expertise kung saan naaabot itong oil spill
01:31.8
at binahagi na po nila no
01:33.8
dahil humihina na ang amihan
01:35.8
sa palagay nila ay aabot na ang oil spill
01:38.8
hindi na lang sa Oriental Mindoro, sa Antique at sa Palawan
01:42.8
kundi sa Batangas na rin no
01:44.8
specifically sa Lobo at sa Verde Island
01:48.8
Opo, so ma'am kayo po
01:51.8
ano ang ginagawa po ng grupo ninyo dito po sa bantang ito ngayon?
01:58.8
Siyempre po ang Protect Verde Island Passage
02:01.8
isang malawak na koalisyon na naglalayon na
02:04.8
hindi lang mapagdiwang no
02:06.8
ang kagandahan ng Verde Island Passage
02:08.8
pero maprotektahan din ito
02:10.8
una sa lahat po ang mahalaga sa amin ay
02:13.8
rumesponde doon sa mga apektado
02:17.8
Napakadami na po no nung naaapektuhan itong oil spill
02:25.8
at nakita natin dahil
02:27.8
pumunta sa mga apektadong lugar sa Oriental Mindoro
02:30.8
grabe na po ang nararanasan ng mga komunidad
02:33.8
kaya kami po ay agarang pumunta
02:36.8
nagpaabot ng ayuda
02:38.8
at siyempre po information education campaign
02:41.8
dahil marami po pong hindi alam kung paano sila
02:44.8
magre-react kung may oil spill
02:47.8
paano nila maproprotektahan ang sarili nila
02:50.8
at ano ba yung magiging efekto sa kanilang mga kabuhayan
02:53.8
at nakakalungkot po dahil
02:56.8
nung bumaba tayo sa Oriental Mindoro
03:00.8
hindi lang po mga mangingisda ang apektado
03:02.8
kahit po yung mga ibang mga ordinaryong mamamayan
03:05.8
ang mga tricycle driver, binabanggit po nila
03:09.8
wala silang pasada kasi wala pong mga turista
03:12.8
apektado rin po ang tourism industry
03:14.8
yung mga simple sari-sari store owners
03:17.8
sinasabi po nila paano sila makakapagbenta
03:19.8
kung walang kabuhayan ng iba
03:21.8
so marami na pong apektado at mahalaga po
03:24.8
para sa amin na mapuntahan
03:26.8
hindi lang yung mga apektado na
03:28.8
pwede yung mga may projections
03:30.8
na aabutin sila ng oil slick
03:33.8
at bahagyan sila ng information at tulong
03:39.8
Mam, ito hung protection sa Verde Island Passage
03:44.8
napakahirap nito gawin physically
03:48.8
kasi ang lawak-lawak nito di po ba atorney?
03:52.8
Opo, at mismo nga inaamin sa atin kanina
03:55.8
ng Coast Guard na hindi kape pwede
03:57.8
makapaglagay dyan ng mahabang kilometrong linya
04:01.8
ng oil spill boom
04:03.8
kasi daanan ito ng mga barko
04:06.8
na international at local shipping vessel line
04:11.8
Sa inyo po, dito sa mga gantong usapin
04:14.8
meron ba kayong pinag-uusapan na ngayon?
04:17.8
Counterpart ninyo sa ilang government agencies
04:20.8
kung paano po yun
04:22.8
kasi baka pag ngayong umaga wala
04:24.8
papag isip mo kinabukasan na andyan na
04:31.8
kaya po ang pinakaunang panawagan namin
04:34.8
sa Protect Verde Island Passage
04:36.8
ay immediate containment and removal
04:40.8
Batay po sa Senate hearing kahapon
04:42.8
sinasabi na ang leakage mula sa tanker
04:47.8
at ilang litro, ilang libong litro
04:49.8
araw-araw ang tumatagas mula sa tanker
04:52.8
na hindi pa rin natin nakocontain
04:54.8
Napakahalaga po na ngayon
04:58.8
kahit na ano na po
05:00.8
nakakadalawang linggo na rin
05:02.8
kung lumupog ang tanker
05:04.8
bago pa umabot sa ibang bahagi
05:06.8
ng Verde Island Passage
05:08.8
kailangan matapalan na
05:10.8
kung saan nagli-leak
05:12.8
at masiphon out yung natitirang mga langi
05:14.8
sa loob ng tanker
05:16.8
para hindi na po maapektuhan
05:18.8
ng iba pang mga saklaw
05:20.8
ng Verde Island Passage
05:22.8
Salamat na rin po Atty
05:24.8
sabi po kasi ng Coast Guard kanina
05:26.8
paparating pa lang
05:32.8
na titingin doon sa ilalim
05:34.8
sa sitwasyon, sa barko
05:36.8
and then yung plano na
05:38.8
paghigup po ng langis doon sa ilalim
05:40.8
pero it will take time
05:42.8
yung actual na operation pa nito
05:44.8
meantime ma'am, ano ang balak niyo gawin
05:46.8
legally kung meron man?
05:48.8
Ito pong inyong network against the ship owner
05:56.8
pinag-uusapan na po ng mga abogado
05:58.8
iba't ibang mga abogado
06:00.8
na inanyayahan namin
06:02.8
na magbigay ng kanilang expertise
06:04.8
patungkol sa mga batas
06:06.8
on transportation, environmental law
06:08.8
at pollution in general
06:10.8
at tinitignan na po namin
06:12.8
kasi nakakabahala
06:14.8
na sa dalawang linggo
06:16.8
simula nung lumubog ang tanker
06:18.8
ang lumulutang pa lang po
06:20.8
ay ang ship owner
06:22.8
ang RDC Reeled Marine Services Inc
06:26.8
wala pa pong bumabanggit
06:28.8
na sino ba ang charterer
06:30.8
at ang may-arin ng oil
06:32.8
nitong isang araw lang po lumabas
06:34.8
sa isang balita na
06:36.8
ang San Miguel Shipping and Litterage
06:38.8
Corporation po pala
06:40.8
ang nagchacharter ng MT Princess Empress
06:42.8
Sa Senate hearing kahapon
06:44.8
hindi po sila naanyayahan
06:46.8
wala po sila doon
06:48.8
pero kung titignan po natin ang mga batas
06:50.8
hindi lang po ang ship owner
06:52.8
ang may liability
06:56.8
at kung ang charterer po ay ang San Miguel
06:58.8
siya rin po dapat
07:02.8
hindi lang ang RDC Reeled
07:04.8
at kung titignan po natin
07:06.8
merong TCG, Memorandum Circular
07:12.8
revised rules ng iba't ibang batas
07:14.8
on marine pollution
07:16.8
and fisheries code
07:18.8
at ang sinasabi nito ngayon pa lang
07:20.8
pwede na actually humingi
07:22.8
ang Philippine Coast Guard ng cash bond
07:30.8
pwede siyang kumuha ng bond
07:32.8
at ang saklaw po niyan
07:34.8
P15M for the cleanup
07:38.8
and P20M for damages
07:40.8
to the impacted communities
07:42.8
and deprived income
07:44.8
o sino po ang nawala ng kabuhayan
07:46.8
doon po gagamitin itong cash bond na ito
07:50.8
kapag liliwangan na din po naman
07:52.8
ang binabanggit ay
07:54.8
San Miguel Shipping Subsidiary
08:00.8
kumbaga sila ang may meare
08:04.8
just to clarify po
08:06.8
it's separate entirely
08:08.8
dito po sa San Miguel
08:14.8
Salamat po sa pagkaklaro
08:18.8
The operator daw po ay
08:20.8
SL Harbour Bulk Terminal Corporation
08:28.8
ng SMC Shipping and
08:30.8
Lighterage Corporation
08:32.8
para iklaro po natin
08:34.8
kaiba ito dito po sa mga
08:36.8
ibang consumer products
08:40.8
ito ay subsidiary ang sinasabi po
08:42.8
sa mga balibalita
08:46.8
Can I make on the
08:48.8
Were you there in the Senate yesterday?
08:52.8
Opo Sir Ted doon po tayo
08:54.8
Naguguluhan kasi kami at attorney
08:58.8
nagkasabunan, nagkabanlawan
09:00.8
dahil daw sa walang CPC
09:02.8
hindi kasama po sa CPC
09:06.8
Rail Marine Services Incorporated
09:08.8
yung MT Princess Empress
09:10.8
so kumbaga colorum siya
09:14.8
nakapanayam namin taga Coast Guard
09:16.8
at nagbigay nga sa amin ang kopya
09:18.8
ng CPC dito at lumalabas
09:20.8
sa kanyang mga dulong pahina
09:22.8
na kasama na itong
09:24.8
MT Marine Princess doon sa
09:26.8
fleet na bahagi po
09:28.8
ng CPC ng naturang
09:30.8
kumpanya. Ano ba talaga?
09:34.8
Tama po Sir Ted no
09:36.8
kasama po kami sa mga naguguluhan
09:38.8
dahil kahapon sa Senate hearing
09:40.8
napakaklaro po no
09:42.8
lahat po ng nandoon na
09:46.8
ang TCG, ang Marina
09:48.8
ang RDC Rail mismo
09:50.8
ang ship owner. Lahat po sila
09:54.8
na nagpapa-amenda sila
09:56.8
ng Certificate of Public Convenience
10:00.8
at pinaprocess pa ng Marina
10:02.8
kaya ang CPC daw po nila
10:04.8
ay hindi pa kasama ang MT Princess
10:06.8
Empress. Klaro po yan sa
10:08.8
Senate hearing kahapon. Kahit ang ship owner
10:10.8
in-admit po yan. Kaya
10:12.8
naguguluhan po tayo right
10:14.8
after the hearing, biglang sa sabihin
10:16.8
na ay naamendahan na at
10:20.8
at mahalaga rin po
10:22.8
mabanggit no, nitong nakaraang
10:24.8
dalawang linggo, very opaque
10:26.8
po ang investigation.
10:28.8
Ito lang pong Senate hearing nagkaroon tayo
10:30.8
ng ganitong pagkaklaro. Dahil
10:32.8
kasama po kami sa napakaraming
10:34.8
organisasyon na humihingi
10:36.8
ng mga dokumento at mga detali.
10:38.8
Opo, very opaque. Pero
10:42.8
this is authentic and
10:44.8
true, will speak for itself, Atty.
10:46.8
E nakalagay dito, binasa
10:48.8
nga ni Chacha kanina,
10:50.8
ito po, Amendment
10:54.8
Basahin mo nga ulit Chacha itong
10:56.8
letter, parang lang
10:58.8
marinig ni Atty. yung provision.
11:04.8
Sabi dito, wherefore, since
11:08.8
the permanent addition
11:10.8
of the ship tanker
11:12.8
MTKR Princess Empress
11:18.8
in the tramping service
11:20.8
for the carriage of
11:22.8
persistent oil to any port
11:24.8
in the Philippines.
11:26.8
So ito na Atty. nakalagay po dito
11:28.8
to effect, sinasama na
11:30.8
po dito at certified through
11:32.8
copy ito nang galing ito sa Philippine Coast
11:42.8
naguguluhan at nababahala kasi
11:44.8
siyempre po, this is at the
11:46.8
crux of the issue of
11:48.8
accountability, negligence
11:50.8
and due diligence.
11:52.8
Hindi rin lang po yan ang napag-usapan
11:54.8
kahapon. Binabanggit din, meron
11:56.8
pong investigation report
12:00.8
di umanoy. Si mismong Madam
12:02.8
Atty. po ang nagpapaliwanag no
12:04.8
na sa dami ng checklist
12:06.8
bago payagan ng isang tanker
12:08.8
na pumalaot, seven
12:10.8
boxes daw ang hindi nacheckan
12:12.8
at ang isa doon ay kung nasa
12:14.8
CPC daw po ba ito.
12:16.8
So this is also based on documents
12:18.8
that the government agency submitted
12:20.8
to the Senate committee. Kaya tayo
12:22.8
po, siyempre ang assumption din
12:24.8
natin, lahat po nang dadalo sa Senate hearing
12:26.8
may due authority
12:30.8
para po sa mga tanong na ganito.
12:32.8
Kaya sana po, may
12:34.8
pagkaklaro ulit. Kasi sa Senate
12:36.8
committee hearing, everyone is expected
12:38.8
to tell the truth
12:40.8
and have the authority to explain.
12:42.8
Opo, because they were
12:46.8
or placed under oath, Atty. kahapon
12:48.8
I understand, during the hearing.
12:50.8
Anyway, o sige po. So
12:52.8
ma'am, habang tayo po
12:54.8
tumatawag din ngayon sa Marina to clarify
12:56.8
this issue, sa ngayon po ma'am
12:58.8
ano po ang inyong
13:00.8
panawagan sa lahat
13:02.8
ng inaabot natin ng broadcast ngayon
13:04.8
na apektado na nga po ng Oil Sleek
13:08.8
na pinagbabantaan nito?
13:12.8
Siyempre po, ang pinakaunang
13:14.8
panawagan sa mga gobyerno
13:16.8
na dapat rumesponde.
13:18.8
Containment and removal.
13:20.8
This is a national emergency
13:22.8
and we are in a race against
13:24.8
time. Marami pa pong
13:26.8
may mga apektohan at kung
13:28.8
matututo po tayo sa karanasan
13:30.8
natin sa 2006 Gimaras
13:32.8
Oil Spill. Hindi lang po ito
13:34.8
problema sa mga susunod na linggo
13:36.8
o buwan. Sa mga susunod na taon
13:38.8
po no, sa Gimaras
13:40.8
umabot ng 13 years
13:42.8
bago nakakita ng signs of recovery
13:44.8
ang mga bakawan. Kaya po kailangan
13:46.8
urgent ang response natin
13:48.8
no, ng containment
13:50.8
and removal. Pangalawa po
13:52.8
ayuda para sa lahat ng mga apektado
13:54.8
at maapektohan pa. Kami po
13:56.8
na hindi mula sa gobyerno
13:58.8
at mga from civil society,
14:00.8
from communities, from
14:02.8
even from academes, kami po
14:04.8
ay rumesponde din.
14:06.8
Nagpapaabot din po kami
14:08.8
ng tulong. Kaya sana po, yung
14:12.8
bilisan din po natin no, nakaka
14:16.8
ang mga statements ni Governor
14:20.8
nauuna pa ang mga claims ng
14:22.8
ECG para sa kanilang mga
14:24.8
empleyado kaysa sa mga komunidad
14:26.8
na apektado. Siyempre po,
14:28.8
para sa amin, pinakamahalagan
14:30.8
na hindi masyado na bigyang
14:34.8
accountability. Hindi lang po
14:36.8
compensation for damages but
14:38.8
penalties. Clearly from the
14:40.8
hearing, there was negligence.
14:44.8
hindi po nag-exercise ng
14:46.8
diligence para mag-comply sa mga
14:48.8
rules and regulations. Kaya
14:50.8
hindi pa po nangyari ito. At meron
14:52.8
pa pong isang actor no,
14:54.8
ang charter at ang
14:56.8
owner ng oil, hindi natin alam kung
14:58.8
iisa itong dalawang ito, na hindi
15:00.8
pa po nagsasalita at hindi po po
15:02.8
na hold to account dito sa napakalaking
15:04.8
ecological nightmare
15:06.8
na kinakaharap natin.
15:08.8
Kaya kailangan po, lumutang na sila
15:10.8
at they take accountability
15:12.8
for the damage that they have done.
15:14.8
Siyempre po pang huli, long term,
15:16.8
paano po natin mapaproteksyonan
15:18.8
ang Verde Island Passage?
15:20.8
Bakit po ba natin pinapayagan
15:22.8
ganitong mga tanker na may bit-bit
15:24.8
na harmful substances
15:26.8
na poisonous sa ating
15:28.8
flora and fauna at sa ating mga kababayan
15:30.8
kapag lumubog, hindi po ba
15:32.8
dapat sinasama na natin
15:34.8
ito sa ating mga protected areas
15:36.8
para ma-prevent natin
15:38.8
mayuwasan natin yung mga ganitong
15:40.8
insidente sa hinaharap.
15:42.8
Attorney, may pahabol pong tanong dito.
15:44.8
Isa po sa mga nakikinig sa atin na
15:46.8
environmental advocate.
15:48.8
Ma'am, ano po ang inyong
15:50.8
assessment sa naging galaw dito
15:52.8
ng DENR? Particularly po
15:54.8
ng Sekretary nito.
15:58.8
March 15 na po ngayon,
16:00.8
sinasabi daw pong
16:04.8
underwater vessel
16:06.8
to take the visuals dito,
16:14.8
for months, kahit hindi lang po ng
16:16.8
DENR, yung iba't iba pong government agencies
16:18.8
inadequate, hindi po sapat.
16:20.8
Hindi naman po ito
16:22.8
ang unang beses na nagkaroon
16:24.8
ng oil spill dito sa Verde Island
16:26.8
Passage. At alam na natin
16:28.8
ito, may mga karanasan na tayo
16:30.8
bakit po umabot ng dalawang linggo
16:32.8
ganito pa rin yung inaabot natin
16:34.8
pagdating sa paghahanap sa tanker,
16:36.8
paglolocate ng leakage,
16:38.8
pagtatapal, pagsa-siphon.
16:40.8
So para sa atin, kailangan mas mabilis
16:44.8
nagko-coordinate po sila. Lumabas din yan sa hearing
16:46.8
kahapon. Apparently wala pong taga-kumpas,
16:48.8
wala pong nagli-lead,
16:50.8
wala pong task force. Kaya
16:52.8
no surprise din po
16:54.8
na ganito yung inaabot
16:56.8
natin. Paisa-isa yung mga agencies
16:58.8
na lumalapit sa mga LGUs
17:00.8
at walang malawakang
17:02.8
coordination among them.
17:04.8
Salamat po na marami muli
17:06.8
Atty. And we are here
17:10.8
ang pagpapalagana po ng informasyon
17:12.8
na kailangan niyo po maipabatid
17:14.8
sa ating mga kababayan.
17:16.8
Mabuhay ang inyong hanay Atty. Salamat po na marami.
17:18.8
Maraming salamat po.
17:22.8
Si Atty. Avril de Torres,
17:24.8
ang co-convener po
17:26.8
ng Protect Verde Island Passage.
