#FrontlineSaUmaga | Pinaghahandaan na ng mga taga-Puerto Galera ang posibleng pag-abot doon ng oil spill mula sa Oriental Mindoro. Hindi aniya sila magpapakampate lalo't turismo na pangunahing hanapbuhay ng mga residente ang nakasalalay. #News5 | via Mon Gualvez Follow News5 and stay updated with the latest stories! Facebook: facebook.com/News5Everywhere Twitter: twitter.com/News5PH Instagram: @news5everywhere Tiktok: https://www.tiktok.com/@news5everywhere Website: news5.com.ph

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Pinaghahandaan na ng mga taga-Puerto Galera

ang posibleng pag-abot noon ng oil spill mula sa Oriental Mindoro.

Hindi raw sila magpapakampante,

lalo't turismo na ang pangunahing hanap-buhay ng mga residente ang nakasalalay.

Nasa frontline na balitan niyan, Simon Gualvez.

Abala na ang mga residente sa paggiling ng balat ng Niog dito sa Puerto Galera.

Ang mga iyan ang ipapalaman nila sa mga tinahingnet

na magsisilbing improvised oil spill boom sa bayan.

Iniahanda na ito para magamit sakaling umabot sa kanila

ang tumagas na langis mula sa empty Princess Empress sa Nauan Oriental Mindoro.

Yung pamamaraan po namin, gagawin pa po namin siyang into coco lugs

para po mas mataas yung surface area

and mas mataas po yung absorption.

Mas madali din po siyang i-collect, paalis ng dagat

and madali din pong i-replace.

Isa ang Puerto Galera sa pinangangambaang abuti ng oil spill

sakaling mag-ibang direksyon ng hangin,

lalo't nalalapit ng matapos ang amihan season.

Dahil sa weakening na amihan,

may posibilidad niya na makarating sa Verde Island Passage

at makapesto sa lugar ng Puerto Galera,

Calapan at ibang towns sa Batangas,

yung oil spill.

Malaking bantayan sa turismo ng Puerto Galera.

It's more than epekto ng COVID.

Kasi ang problema dito,

masyadong mahaba yung long-term talaga yung epekto ng oil spill.

Imagine mo yung white sand beaches mo.

Yung diving kasi ang aming talagang industry,

yan yung aming talagang pinagtukunan ng hanaboy sa tourism.

Marami sa mga nagkalat ngayon sa Dalampasigan,

itong tinatawag nila na tarballs

o yung mga namuong langis na pinaniniwala ang galing

sa lungubog na tanker.

Ang problema,

hindi ro'y itong basta-basta nalulusaw o nawawala.

Kaya kailangan itong mano-manong pinupulot

at inaalis mula sa Dalampasigan

dahil kung hindi,

maaari ro'y itong maging delikado

hindi lamang sa kalikasan,

kundi higit sa kalusugan ng tao.

Sabi ng Philippine Coast Guard,

sa ngayon,

hindi pa rin bumubulwak ang nasa 800,000 liters

na industrial fuel

na karga ng lumubog na Empty Princess Empress.

Pero babala ng non-government organization na Oceana,

mapa-diesel oil o industrial fuel manang tumatagas,

pareho pa rin yang mapanganib.

In general kasi yung oil,

may polycyclic aromatic hydrocarbons

na tinatawag or PAH.

So itong PAH kasi toxic siya.

So sa environment,

sa hayop, sa isda,

toxic siya kung sa tao.

Pwede siyang carcinogenic,

so pwede siyang makakos ng cancer in the long run.

Sa ulat na inilabas ng Department of Health,

umabot na sa higit 120 individuals Oriental Mindoro

ang nagkasakit dahil sa oil spill.

Karamihan sa kanila,

sumakit ang uno at nagkaroon pa ng ubot sipon.

Either through skin transmission

o yung pagpasok,

inhalation,

o di kaya ay kanilang

symptom sa mga tsan.

Siniguro naman ng kontraktor

ng Empty Princess Empress

na mawibigyan ng danyo

sa mga apektadong residente.

Ang problema,

baka raw abutin pa ito nang ilang buwan.

May proseso din po sila

na susundin.

Yung mga claims,

eh, hindi naman po

kagad na masasabing valid.

So ginagawa nila,

binavalidate nila yung claims.

Sa ngayon,

puspusan pa rin ang clean-up drive

sa oil spill.

Katuwang diyan

ng ating Coast Guard

ang Japanese Coast Guard,

mga apektadong LGU

at mga residente.

Katunayan,

sa huling tala,

umabot na sa halos 80 drum

o katumbas ng higit 15,000 litro

ang nakokolek ng oil waste.

Habang higit 1,000 sako

ng debri na may langis ang nakuha,

patuloy pang nadaragdagaan

ang bilang na yan.

Nagbabalita mula sa Frontline,

Mon Gualvez,

News 5!