#FrontlineSaUmaga | Sunod-sunod ang mga naitalang lindol sa bansa ngayong taon. Eksklusibong ipinasilip ng Office of Civil Defense at PHIVOLCS ang lagay ng mga lugar na tinutumbok ng West Valley Fault. #News5 | via Gretchen Ho Follow News5 and stay updated with the latest stories! Facebook: facebook.com/News5Everywhere Twitter: twitter.com/News5PH Instagram: @news5everywhere Tiktok: https://www.tiktok.com/@news5everywhere Website: news5.com.ph

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Sunod-sunod, ang mga naitalang lindol sa bansa ngayong taon, nitulang Pebrero, tatlong malalakas na pagyanig ang naranasan sa iba't ibang bahagi ng bansa.

Eksklusibong ipinasilip ng Office of the Civil Defense at PHIVOCS ang lagay ng mga lugar na tinutumbok ng West Valley Fault.

Narito ang report ni Gretchen Holt.

Mahigit isandaang kilometro ang hapa ng West Valley Fault.

Mula-mulakan, tutumbokin nito ang Quezon City, Marikina, Pasig, Makati, Taguig, Montilupa, Rizal, Cavite at Laguna.

Ilan din sa matadaanan ay mga residential at commercial areas, mga pangunahing kalsada, highway at ilog.

Base sa datos ng PHIVOCS, higit 3,000 istruktura ang mga peknuhan, oras na tumama ang pinangangambahang The Big One.

Kaya naman muling sinilip ng Office of Civil Defense, kasama ng PHIVOCS, ang mga lugar na dinaraana ng West Valley Fault.

Ang sabi mo sa amin ay maraming tinutumbok na gusali at tahanan ng West Valley Fault. Kaya naman yan po ang titingin natin mula sa ipapakawid.

Ipinaliwanag sa alin ng resident geologist ng PHIVOCS na si Jeffrey Perez kung anong nakita nilang itsura ng Valley Fault system nang lakarin at imapan nila ito.

Sa ilalim ng lupa, parang syang sanga ng puno, na marami syang branches. Tapos pagdating sa ilalim, iisa na lang sya.

Kaya meron tayong tinatawag na five meter na buffer zone kasi meron syang deformation na area.

So pwedeng hindi lang sya eksakto doon kaya meron tayong five meters.

And then, yun nga, using our maps, pwede nating malocate, especially here in Metro Manila.

Kung baga high resolution yung mapa natin. We can use two applications, yung fault finder and hazard hunter.

And then you can easily observe kung nasaan yung trace doon po.

Taong 1658 pa, huling nagkaroon ng malakas na paggalaw sa West Valley Fault.

Ngunit makikita mula sa himpapawid ang fault scarps o ang pagguho na lupa na gawa ng paggalaw ng fault.

Dito sa Carmona, Cavite, kitang-kita ang pagangat na lupa.

So nakita natin sa Carmona. That's a very good example ng pag titrace namin ng fault. May flat house, biglang tumataas sya.

Makikita natin sya in some areas here in Metro Manila.

If you go to Pasig, may parts d'yan along Canly Road, may pataas na parts d'yan.

Dito sa may Pembo area, Embo area na sa may Makati, meron pa rin d'yan mga scarps.

Sa Quezon City naman, nakita rin ang nakaangat na bahagi kung saan nakapuesto ang Lamesa Dam.

Ang Lamesa Dam ang isa sa pinagkukunan na tubig ng mga taga Metro Manila.

Ang mababang bahagi naman na yan ay sakop ang mga lugar.

Gayad ng Rodriguez at San Mateo Rizal, pati na rin ang Marikina River.

Kanina sa may Batasan, mula dun sa may Rodriguez Rizal going to Ateneo,

kitang-kita natin yung maliit na hills, pero punong-puno na ng mga bahay.

Yun yung ano natin, kung saan yung maganda yung view, sa ilalim nun na dun yung fault.

Dito naman sa Muntinlupa, tinutumbok ng West Valley Fault ang ilang subdivisyon,

condominium buildings at simbahan, bagay na ikinababahala ng mga eksperto

dahil highly urbanized na ang kalakhang Maynila.

In terms of developing an area, hindi naman natin pinagbabawalan talaga i-develop yung isang property na may fault.

Iiwasan lang natin siya.

Kung saan may fault, pwede natin siyang gawing no-use facility, parking lot, pwedeng kalsada,

pwedeng open space for parks, pwedeng ganon.

Pwedeng ganon yung gagamitin natin.

Huwag lang natin tatayuan ng mga buildings like hospital, critical facilities,

yun yung sana-sana wala nang magtatayo, dun mismo sa ibabaw ng fault.

Dahil dito, kailangan daw i-review at higpitan pa ang pagpapatupad ng National Building Code

upang mas magkaroon ng epektibong regulasyon sa pagpaplano, disenyo at magtatayo ng mga gusali.

Sa regulatory intervention, maging mas conscious ngayon yung mga magbibigay ng building permits

na kung may iwasan o dapat huwag na nga, magbigay ng construction permit dun sa mga dinadaanan ng fault line.

Pwede mo na rin malaman kung ligtas ba ang inyong tahanan sakaling lumindol.

Gamit naman ang mga mobile app na How Safe Is My House app, pati na rin ang fault finder.

Yung mga markers, nakita namin yan. Yung iba wala na, yung iba negligible na.

Lagyan ulit ng mga markers para magsilbing babala dun sa mga mismong tao na nag-i-interest pang tumira doon.

At yung mga nakatira naman doon, aware sila anong sasayang sila tatakbo, anong gagawin nila kung magkaroon ng lindol, yung markers.

Inan lang yan sa mga nakapaloob sa Contingency Plan o Oplan Metro Yakal Plus

na binubuo ng iba't ibang ahensya na may kinalaman sa disaster response.

Pero ayon sa OCD, may operational gaps o mga detaling dapat pangpunan para mas maging polido ang pagresponde kung sakaling tumama ang pinakamalakas na lindol.

Kailangan i-identify specifically, again, ano yung dapat gawin at sino ang gagawa at sino yung mismong pinunong gagawa noon.

Pangalawa, kailangan ma-secure natin yung panggagalingan ng mga pagkain.

Dahil ang presumption, maaaring magkagulo-gulo. And then, importante yung health services.

Sino rin ang, halimbawa mag-collapse mismo yung mga ospital o clinics, saan natin itatayo yun?

Walang makapagsasabi kung kailan tatamang the big one.

Puspusan man ang paghahanda ng pamahalaan sa nakaambang kalamidad.

Importante pa rin na may sapat tayong kaalaman na mag-uumpisa sa ating tahanan.