Pag-usapan natin ang pagpili ni Pangulong Marcos kay Gilbert Teodoro bilang defense secretary at ang mga bagay na dapat tutukan ng bagong kalihim.

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Good evening guys, welcome to tonight's episode of Facts Verse. Ako po si Christian Esguerra, Wednesday, June 7.

As always maraming maraming salamat po sa patuloy niya po pagtangkilik dito sa programa natin.

So again meron po tayong pag-uusapan ng bago ngayon as promised last Monday.

So this week mag-de-devote po tayo ng mga episodes para pag-usapan po yung mga bagong appointments po sa Cabinet ni President Ferdinand Bongbong Marcos Jr.

So kahapag binag-usapan po natin kung ano ba yung mga dapat nating asahan doon po sa pamumuno ng bagong Department of Health Secretary Dr. Ted Herbosa.

So ngayon naman kasabay po noong anunsyo ng lunes pagdating po doon sa mga bago appointments sa gabinete, na doon din po yung announcement na

ang Defense Secretary ngayon ni President Ferdinand Bongbong Marcos ay si Attorney Gilbert Quidoro.

Actually nagbabalik lang siya sa position niya. Dahil kung naalala niyo po, si Gibo Quidoro, siya po ang dating Defense Secretary noong panahon po ni Gloria Macapagal-Arroyo.

So basically babalik lang siya although medyo matagal-tagal yung gap po, ilang taon din. So titignan natin mukhang nagbago na ba ang mundo?

Nagbago na ba yung priorities? Nagbago na ba yung challenges between then and now?

At hihimayin po natin itong issue na ito kasama po natin ang isang security analyst. I'd like to welcome to our program again si Dr. Chester Cabalza.

Isa po siyang security analyst at siya po ang founding president ng International Development and Security Cooperation. Magandang gabi sa iyo Professor and thank you for joining us again dito sa Facts Verse.

Magandang programa at sana may matutunan ang ating mga tagapakinig at lahat na nanonood sa inyong programa. Salamat.

Sigurado yan. Formal-formal lang muna kami ni Chester kasi sumula pa lang. Di naman pwedeng masyado informal lagad.

Anyway, paki ulit nga ano ba ulit itong International Development and Security Cooperation?

Isa yung security research organization na ang advocacy namin para mapalaganap natin yung mas malalim at masusing pag-iisip sa siguridad ng ating bansa at ng region.

At napansin ko kasi nung nag-aral ako sa Beijing at sa US, may kanya-kanya mga think tanks or research organizations itong malalaking bansa na ito.

At syempre ang kanilang advocacy ay yung kanilang mga kanya-kanyang sariling national interest.

So sabi ko dapat yung Pilipinas may mga dumadami dapat yung kanilang mga think tanks para mapalaganap natin yung sarili nating naratibo at national interest.

So yan po ang purpose ng International Development and Security Cooperation.

So obviously mag-intay kasi doon po sa kaalaman ng marami may 1-year ban. Kung tumakbo ka sa isang election hindi ka pwede ma-appoint within a year.

So obviously nag-intay si President Marcos sa isang taon dahil si Gibote Doro tumakbo at natalo sa pagka-senador noong 2022 elections.

So hindi ka nagulat dito no?

Actually noong nagkaroon ng coup sa AFP-PNP early this year, sabi nila coup nga daw yun, hindi naman sinasabi ko hindi.

Kasi nga yung transition na ginawa ng mga Game of the Generals na sinabi nila.

Nakita ko na ang inaantay natin yung 1-year ban at ito na nga lumabas na nga ang pangalan ni Secretary Guibo.

At tama yung pagkakasabi mo Christian noong pangalawang pagkakaton na niya na maging Secretary ng National Defense so hindi ito bago.

Pero ang malaking dito noong panahon siya ni President Gloria Arroyo kung saan ang administration na yun noon,

ang focus nila is how to engage with China kasi yun yung panahon ng Golden Era supposedly ng Philippines-China relations.

But this time around nagbago itong ihip ng hangin at mukhang sa US tayo pumapabosa ngayon.

May naisulat siya nitong nakaraang linggo sa The Diplomat ang ating bagong Secretary.

Sinasabi niya na ang Hague ruling ang tama, yung lawfare. Dahil isa siyang abogado, top-nature yan sa bar exam mukhang kailangan ng ating Presidente ang isang maotak na abogado sa Department of National Defense.

Uli ang title sa The Diplomat, the Philippines has triumphed right over mine.

So talagang binibida ni Gavotio Doro yung panalo ng Pilipinas against China sa Permanent Court of Arbitration ng 2016.

Unfortunately ito hindi masyadong ginamit ng panahon ng President Duterte.

Q2,000. Misisipan namin ito. Parang balik tanaw din, Chester. Nung panahon ni Duterte talagang umuugong din early on.

Ang pangalan ni Gavotio Doro I remember parang monti pa yatang kunyan for the same defense portfolio. Tama?

Tama. Mukhang si Secretary Gavotio Doro hindi siya maswerte sa national elections kasi tumakbo siya as President, hindi nanalo.

Tapos senator, hindi rin siya pinalad. Mukhang sa Congress siya pinapalad and sa mga ministerial jobs kaya ng Secretary of National Defense. Mukhang doon siya bumabagay talaga.

So yun ata ang kanyang vocation.

Pero ito yung pagbabalik ni Gavotio Doro is good for the Department of National Defense kasi galing na siya dito.

Tsaka ang atinggay ng civilian ulit ang mamumuno, hindi dating sundalo in short.

Pero ang kagandahan naman itong kay President Bongbong Marcos yung binigay niyang designation doon sa palabas na ating Undersecretary and Senior Undersecretary and OIC.

So ibig sabihin talagang nakalaan para kay Secretary Gavote itong position nito. So inante lang talaga nila yung lawful time para sa kanyang pagtatalaga as Secretary of National Defense.

Q1. Ano bang maaasahan natin dito ngayon? Kasi ang laki na pinagbago sumula ng unang Undersecretary. Nabanggit mo kanina ang priority noong time na yun para ba engagement with China.

Q1. So what can you expect under here?

So may invitations na forum yung pinuntahan ko, closed door forum. Hindi ko na babangkitin kung sino yung mga organizers. But noong umaga sinasabi nila parang tinitira nila yung Amerikano yung speaker doon at parang sinasabi nila na sana hindi na lang kayo nagpatuloy sa arbitration case ninyo with China.

So yan ngayon yung isa sa dahilan kung bakit nagiging malaki ang dagok ng problema natin sa siguridad ng region. Sinasabi kayo nga yung nag-encourage sa amin at nagtulak. Sabi yan sana hindi na lang daw natin kinagat.

So galit na galit ang China sa atin dahil sa hegruling na yan. Pero noong hapon talagang isang malaking personality yung speaker, Amerikano rin, Amerikana, at sinasabi niya na tama yung ating ginawa.

Ang naging usapan doon, ano ba ito? Rental o lease? Parang sabah issue na yung nangyari. But of course kaya maganda na may meron tayong lawyer na Secretary of Defense ngayon para maliwanagan tayo kung ano yung terms of reference ng mga bagong batas na ito.

Tapos papalabas na yung National Security Policy 2023-2028. Isa rin ako sa mga nag-review na hapaka-ambitious nitong NSP natin ngayon compared sa mga nakaraang NSP natin at pinaplanshan rin nila yung National Security Strategy.

So I guess ang preview lang sa NSP natin, very outward looking at nire-recognize nating alliance natin with the US. So yan ang preview doon.

Ipagpatuloy ko itong bagong Secretary of National Defense kasi isang taon siya nag-antay. Feeling ko binabantayin niya ang bawat events na nangyayari sa bansa natin at sa region natin.

And definitely ang role niya is to advise. Kasi siyempre dapat dalubhasa ka ng security rin when you are the Secretary of National Defense. Kasi ang mangyayari dito ikaw yung mag-i-implement. Kasi meron ka national security advisor siya yung mag-advise talaga.

Kahit sabihin natin noong time ni President Duterte kahit nag-pivot tayo sa China, ang nanaig dito yung how we would revitalize our relations with US. Kaya nga ang nilagay pa rin ni President Duterte doon yung maasahan niyang may links sa US.

Secretary Lorenzana ng DND, DFA, dapat may at least link pa rin sa US. So very strategic, although ambiguous pero strategic pa rin yung ginawa. But this time around sa current administration very vocal sila sa pagtayaan ng ating vetting when it comes to our national security.

At ang mahirap dito kung paano gagalaw ang China.

Q&A

I think yung previous administration they were testing the waters. Akala nila kasi kapag hindi sila masyado defiant sa China, baka si China hindi gagalawin yung maaisa natin, hindi nila gagawin yung relations strategy natin. Pero business as usual ang ginawa ni China.

And I think the more fact na mas vocal, transparent ang government natin ngayon over China, I think ang pinapipresyon ngayon si China. Although we still see the competition, natural sa competition na yan mayroon talagang mga nag-iimpluensya. We've seen that in the economic and political spheres.

Kasi bumaba rin yung economic and political warfare, nasa subnational na yung mga local government. So magaling din si China doon sa strategy na yan. Kaya doon natin inaantay. We are using this as a leverage also with the Americans.

Kasi kung titignan ninyo, nag-invest si US sa Vietnam, Indonesia, Malaysia, Singapore, nasaan yung investments niya sa atin? So yun yung inaantay natin sa US para naman lalo-lalo na very vocal yung ating pagsuporta sa kanila.

Matagal na observation yan. Pagiging sobrang strategic ng Philippines sa interests ng America sa lugar na ito at treaty ally tayo, parang kulang yata yung ayuda sa atin.

Masyado doon tayong mabait. Masyado doon tayong faithful. Kaya nga pasalamat din tayo kay China dahil nagulo yung relasyon natin sa US. In a way, it came to a realization kasi nga nung panahon ni Obama, nag-pivot sila to Asia pero more on rhetoric lang sila.

Talagang napabayaan nila yung real situation on the ground. So nasa stage of denial sila. This time around alam nila ang kakompetensya nila ay si China at pumapagitna tayo sa competition na ito.

Q&A

I recognize yung alliance ng Philippines and the US and most importantly yung writings about the hate ruling, nandoon siya. So nakasulat talaga yun. So ang inaantay natin gawin ng ating bagong Secretary of National Defense is to implement it properly.

Q&A

Ngayon nagbago yung strategy natin sa maritime security yung white ship o coast guard kasi civilian sila. Sila yung mas masalita ngayon. Kaya kahit magsalita sila ng magsalita okay lang yun kasi civilian sila. So in a way magandang strategy yung ginawa ng ating gobyerno.

Q&A

Tapos 2012 nangyari yung Scarborough Shoal. Kaya naging big deal yan sa China at nag art of war sila. Kasi nasensationalize din sa Beijing yung event. So ang pinadala kasi natin yung grey ship natin. So feeling nila naapi ang mga sila.

Yung narrative nila sa Beijing sa Chinese media. So nung nagmeddle na yung Amerika. So nagkaroon ng negotiation. Ang usapan nila okay parehos tayong alis sa Scarborough Shoal. Mag withdraw at art of war sila. Deception yung ginawa nila. Umalis na yung ating mga. May estudyante ko kasi yung mga nakipag-usap doon. Umalis na sila. Tapos yung mga Chinese in this.

O kanila na tuloy yung under control na nila yung Scarborough Shoal. Hanggang ngayon. So even nung ginagawa ko yung dissertation ko nasa Masilok in Zambales. Sabi ng mga tao doon mangingisda. Nakatutok sa amin yung canyon. Alam mo yung perception ng common tao mangingisda, ganoon ang kanilang mga description.

Hindi kami makalapit, hindi kami makakilos. So takot na takot sila.

Okay. Ang developments kasi ngayon, of course, katatapos lang ng stage 2, magle-level 3 na tayo. Kaya nga may submarine tayong pinaplanong bilhin. Yung Myanmar nga may submarine na. Kasi yung submarine is a representation of Philippine embassy. Parang ganon, on the waters.

But definitely, nag-improve na kasi yung ranking ng military strength natin sa Jane's Review, tumaas na sa Army, Air Force and Navy. So in other words, dahil yung acquisition natin naging effective, medyo tumapang at naging muscled yung ating armed forces.

And also because right now, the AFP is one of the most trusted, top trusted government institution yan sa ngayon. Ang layo nang narating nila since martial law. Malaking bagay yun.

So kaya nga yun ang sinasabi ko sa mga estudyante ko rin sa public safety na mga police, Coast Guard, BGMP, as well as fire. Kung nagawa ng AFP, ang gawin din ninyo para lahat pagkatiwalaan tayo ng publiko.

But anyway, secondly, yung sinasabi kasi ng NSC ng National Security Council na nasa strategic victory yung insurgency level natin. So hopefully this year or in 2 years time, matatapos na yung insurgency natin.

Dapat lang kasi more than 5 years na. At saka tayo na lang yung natitirang Asian country na may insurgency issue. But hopefully under the helm of Secretary Guibo, matapos na itong problema natin sa insurgency at hopefully maipasa na ito sa PNP.

Sa police na dapat yan kasi yun ang nakasulat sa Constitution natin. And thirdly, yung external defense natin kailangan maging stout, maging confident, yung credible deterrence na sinasabi mo kanina.

Kasi binary ang maximum and minimum. Kaya sabi nila credible deterrence na nga lang, huwag ng maximum and minimum. Kasi kung may parameters ka, di mo alam kung nasan na ba tayo.

Q1. Sabi niya natin credible deterrence or defense posture na yan? Yung tipong magdadalawang isip naman kahit papano. Di naman yung wala lang.

Yung Fisherman's Wharf sa Mischief Reef ngayon, grabe na yung improvement, modernization din nila. As in number 1 na sila ngayon sa lahat ng assets sa buong mundo. So very tremendous yung change din nila.

Q2. China na ba basically yung may control ng seas when it comes to military power?

Kasi wala silang world war experience and naval war experience. Sa mga kausap ko sa mga scholars from abroad, sinasabi nila, eh ang perspective ng western, eh yung China is still a terrestrial power or land power pa rin siya kahit na nag reclaim and demilitarize the South China Sea.

Parang great wall at sea. Paglabas nila dyan, nakabantay si US, si Europe, si Japan, si Korea, Australia and some of South East Asian countries. So hanggang doon lang ang kanilang periphery.

Kung hindi pa nakakaalaman.

Hindi pa nakakaalaman. And I think itong hot war na nangyayari ngayon, hot and cold war na nangyayari ngayon, kailangan of course we are not proposing the idea of war. Ang determinant na lang dito is guerra talaga.

Huwag naman sana.

Huwag naman sana. Pero yung cold war kasi kahit na cold dyan nanalo yung US.

Bumagsak yung Berlin wall, bumagsak yung USSR.

Tignan natin kung ano pang pwede mangyayari kasi we are still in the midst of the competition right now.

Okay. Marami marami salamat sa iyo Professor Chester Cabalza.

Thank you very much.

Tuwanto kayo mga nakikinig sa iyo at nanonood. Cool na cool daw yung boses mo.

Salamat, salamat po.

Salamat sa iyo Chester, as always maraming maraming salamat sa iyo. Magandang gabi.

Yan po si Professor Chester Cabalza ang ating nakapanayam dito sa ating episode ngayong gabi.

Again maraming maraming salamat po sa pagtangkilik niyo.

Bukas po ang topic natin.

Wala na naman yung camera ko.

Pag-uusapan natin yung pag-aaral ng mga UP economists tungkol sa Maharlika.

Hindi na lang masasalvage eh.

Yung Maharlika Investment Fund.

Tingnan natin. Makakausap po natin yung mga taga UP School of Economics.

Ako po si Christian Esquera. Maraming marami salamat po muli and magandang gabi po sa inyo.

Thank you for watching!