Atty. Roque sa pagkakatalaga kay Gibo Teodoro bilang bagong Defense Secretary: Hindi sorpresa
Video Transcript / Subtitles:
About AI Subtitles »
* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
S.M.N.I. Truth That Matters
00:06.0
Siyempre, unahin lang siguro natin dahil galing kayo sa ibang bansa, Atty.
00:11.0
Kung baga, first time mo ba ulit doon sa lugar na yun after ng pandemic?
00:15.0
Oo, ito'y kauna-una ang pagkakataon ko makabalik sa Europa mula noong pandemic.
00:19.0
At ang talagang napansin ko ngayon, parang ang laki ng pinagbago ng daigdig,
00:24.0
lalong-lalong dyan sa pransya.
00:26.0
Noong una ako nagpunta rin dyan 30 years ago na, 1993.
00:31.0
At alam mo ba talagang mapaiyak-iyak ako noong nakarating ako ng Inglaterra
00:35.0
kasi talagang wow, sa wakas naiintindihan ako ng tao doon sa England
00:39.0
dahil naging English nga sila.
00:40.0
Sa Pranses, wala talaga.
00:42.0
Pero noong una ako napansin dyan sa Pranses ngayon, lalong-lalong yung mga kabataan,
00:46.0
naging English na sila.
00:47.0
So hindi na mahirap ngayon.
00:48.0
At saka ngayon may mga apps na, ang tawag ay Google Map.
00:52.0
So hindi ka na kinakailangan magtanong sa mga Pranses na hindi ka pinapansin.
00:56.0
So noong una ang problema sa Paris, lalong-lalong sa Paris, ay mga Pranses.
01:00.0
Ngayon hindi na sila problema kasi may Google na map at mayroon pang Google Translate.
01:05.0
Pero ang mabuting balita talaga ay yung mga Pilipino.
01:08.0
Parami ng parami, hanay na mga Pilipinong lalo na doon sa Czech Republic.
01:12.0
Kasi nga yung una kong pinuntahan para makipag-usap doon sa mga magbibigay ng mga Eurocredit na
01:19.0
pang-hospital at pang-hospital equipment ay sa Austria.
01:23.0
At doon sa aeroplano pa lang na nasakyan ko, napakadaming Pilipino napapunta rin sa Czech Republic.
01:29.0
Marami na pa-uwi doon sa bakasyon pero marami rin na bagong salta.
01:33.0
Dahil ang Czech Republic pala ay kumukuha na ngayon ng mga skilled and semi-skilled workers,
01:38.0
lalong-lalo na yung mga mekaniko ng mga aeroplano.
01:42.0
Doon sa aking flight alone meron silang parang apat sila na mga bagong airline mechanics,
01:47.0
na magsisimula ng trabaho sa Czech Republic.
01:50.0
So napakadami palang nais na magkumuha ng mga Pilipinong skilled workers.
01:57.0
At syempre, isa sa pinag-usapan na naman dyan ay yung pagpapadala na naman ng nurses,
02:02.0
papunta rin ng Austria.
02:04.0
So nagdagdag ang Austria sa mga bansa na nakikiusap sa ating mga Pilipinong nurses
02:09.0
na magtrabaho kayo sa kanila.
02:10.0
Yan po ay bukod sa Germany, Switzerland, ngayon naman Austria na talagang matindi silang mag-recruit
02:16.0
ng mga Pilipinong nurses.
02:18.0
So parami-parami po mga hanay ng mga Pilipino.
02:20.0
At alam mo, nakakataba ng puso, Jeydot and Marja, ako talaga,
02:25.0
nakatira ko doon sa mga pinakamamahaling mga hotel.
02:28.0
Pero ang mura ng bayad ko kasi yung mga Pilipinong nagtatrabaho doon,
02:32.0
yung mga discount sila, sila na yung nag-arrange.
02:35.0
Kaya lang talaga sabi nila, uncle, uncle.
02:38.0
Dahil yung rate nga ay close family rates.
02:41.0
At kahit saan ako pumunta talaga, inaampun ako ng Pilipino.
02:45.0
Ako naman, kaladkarin, alam mo naman.
02:47.0
Basta kinaladkan at basta inigal nyo ng libre pagkain.
02:52.0
So maraming salamat po sa mga nag-aampun sa akin.
02:54.0
Yung Cleveria family, dyan po sa Paris.
02:57.0
At saka yung Cruz family, dyan po sa Austria.
03:00.0
At yung mga napakadami ko pang mga Pilipino,
03:02.0
nakipag-picture-picture na nasasabik sa Pilipinas.
03:05.0
At syempre, nakatutok po sa SMN9.
03:08.0
Mabuhay po kayo lahat and you do the country proud.
03:11.0
Maganda ang panahon doon, attorney.
03:12.0
Napakaganda ng panahon.
03:13.0
Kaya lang, hindi dalawang araw na biglang bumagsak ang temperatura.
03:17.0
Nung tayo nagpunta doon sa Warsaw, Poland.
03:20.0
O nga pala, kauna-una ang pagkakataon,
03:22.0
nakarating ako ng Warsaw, Poland.
03:23.0
Kasi yung Vienna at Paris, repeat na lang yan.
03:25.0
E sabi ko, alam mo, partner, nakakuha ko, ha?
03:28.0
1,000 pesos each way.
03:30.0
Papunta ng Warsaw, galing siya Vienna.
03:33.0
At edi syempre, sinimantala ko na yan.
03:35.0
Pagdating ko doon, abay, ibang klase pala talaga.
03:38.0
Napakaganda rin pala yung Krakow.
03:39.0
Eastern European talaga yung dating.
03:42.0
Pero yung napansin ko doon,
03:43.0
napakadami talagang Ukrainian refugees.
03:46.0
Sila yung mga nagtatrabaho sa Bukada, Sulok.
03:49.0
Pero doon sa Poland, wala pa po halos Pilipino.
03:52.0
Yung lang yung lugar na napansin ko na wala halos Pilipino.
03:55.0
At ang karamihan talaga ay yung mga refugees galing sa Ukraine.
04:00.0
Pagkaban, hindi sila masyado nakakapag-Ingles.
04:03.0
Maraming nagsabi sa akin na talagang nalulungkot sila
04:06.0
sa nangyayari sa kanilang bansa
04:07.0
at naisang kanilang bumalik at matapos na yung gulo dyan.
04:10.0
At siyempre nakikisa naman tayong mga Pilipino
04:12.0
na sana matapos na nga yung gulo sa Ukraine
04:14.0
nang tayo makabalik na sa buhay normal.
04:16.0
Dahil habang may gera, napakataas ng presyo nang bilihin.
04:19.0
Pero partners, ang mabuting balita,
04:21.0
kaya ako ay nasa abroad,
04:23.0
inanunso nga na ang ating inflation pala ay bumaba to 6.1.
04:27.0
So ito ngayon ang pinakamababa sa mga recent history
04:31.0
mula noong nagkaroon nga tayo ng gera sa Ukraine.
04:34.0
At nagagalak naman tayo.
04:36.0
Kahit pa paano, napabagal natin
04:39.0
ng pagtataas ng mga presyo na mabilihin.
04:41.0
Pero tuloy-tuloy po dapat tayo yan,
04:43.0
dapat yan, bumalik sa dati na mga 3% to 4%.
04:47.0
Pero at 6%, that's manageable.
04:49.0
Lalo na kung ikukumpara mo
04:51.0
sa iba't ibang parte ng daigdig.
04:53.0
Talaga na mga hyperinflation na yung nangyayari,
04:55.0
gaya dyan sa Turkey.
04:56.0
Turkey, malaking balita rin sa Europe
04:58.0
dahil nga nagkakagulo yung ekonomiya ng Turkey.
05:01.0
Pero by and large po,
05:03.0
okay naman po ang nakita ko mga Pilipino roon,
05:05.0
kahit saan tayo pumunta.
05:06.0
At least sa Austria at sa Paris,
05:09.0
ang dami mga Pilipino.
05:10.0
Pero yung mga lugar na gaya ng Poland,
05:12.0
lulusubin pa ng mga Pilipino yan.
05:14.0
Ikokolonize pa ng mga Pilipino.
05:17.0
At Atty. Ma, itanong ko lang.
05:18.0
Kasi dito parang laging sinisisi
05:21.0
yung ating pamahalaan hanggang papunta sa Pangulo
05:25.0
pag mayroong medyo maging kataasa na halaga
05:30.0
Pilipinas lang ba talagang meron dyan?
05:32.0
Doon sa mga napuntahan mo,
05:33.0
ano ba ang mga na-encounter mo doon?
05:35.0
Meron din ba mga nagre-reklamang mga Pilipino doon
05:38.0
na biglang mahal na lang yung kanilang mga bilihin?
05:40.0
Actually, yan yung dalawang pagkakaiba.
05:43.0
Sa Austria, talagang wow, luhod sila.
05:46.0
Kasi napakalaki pala ng dependence nila
05:48.0
doon sa natural gas ng Russia.
05:50.0
At dahil nga nagkaroon ng sanctions laban sa Russia,
05:53.0
iyak sila ngayon.
05:54.0
Napakataas ang presyo ng gasolina
05:56.0
na dahilan para tumaas ang lahat.
05:58.0
Pero dito naman sa Pranses,
06:00.0
kasi ang Pranses, nuclear power.
06:02.0
Halos hindi sila nag-aangkat ng natural gas sa Russia
06:05.0
so hindi sila na-apektuhan.
06:07.0
Yon, mababa ang presyo.
06:09.0
At napapansin mo naman talaga na mas comfortable
06:11.0
yung buhay ng mga nasa Pranses.
06:14.0
So ako naman po, hindi naman ako talaga
06:16.0
completely tutul sa nuclear power.
06:18.0
Ang akin lang, ilagayin natin sa tamang lugar.
06:20.0
Yung malayo sa vulkan, malayo sa
06:22.0
mga earthquake faults.
06:24.0
At ang sinasabi ko nga,
06:26.0
yung bataan nuclear plant.
06:28.0
Ito pala ha, nakipagpulong ako
06:30.0
doon sa dating Philippine Ambassador to Austria
06:32.0
na ngayon ay nagtatrabaho
06:34.0
directly under the Director General ng IAEA.
06:36.0
Ito si Pichi Natividad,
06:38.0
Ambassador Pichi Natividad.
06:40.0
At ang sabi niya sa akin,
06:42.0
habay kapag pala tayo ay
06:46.0
i-turn on ang nuclear plant, kahit
06:48.0
anong nuclear plant, ang proseso
06:50.0
will take around 20 years.
06:52.0
Kasi hindi basta-basta tayo ma-apruban
06:56.0
na magpatakbo ng nuclear plant.
06:58.0
At isa sa component na
07:00.0
hahanapin ng IAEA,
07:02.0
yung International Atomic Energy Agency
07:04.0
na nakabase rin sa Austria,
07:06.0
ay yung pagtanggap ng kumunidad
07:08.0
doon sa nuclear plant.
07:10.0
Kaya ako nananawagan ako, lalong-lalong na
07:12.0
kay Congressman Marco Huancon, hindi po ako tutul
07:14.0
sa nuclear plant, pero bilang isang taga-bataan,
07:16.0
tutul kami sa pagbubukas ng
07:18.0
bataan nuclear plant dahil yan naman po ay
07:20.0
bayad na. Ininuno na natin yan,
07:22.0
deneclare na nating laws yan.
07:24.0
At kung aabot pa ng 20 years muli,
07:26.0
40 anos na yung nuclear plant na yan,
07:28.0
60 anos bago magsimula na naman yan.
07:30.0
Dahil ngayon nasa step 1 pa lang tayo
07:32.0
mga partners pala. Ang step 1
07:34.0
ay yung pagbubuo ng batas, ng regulatory
07:36.0
framework para sa nuclear plant. At yan
07:38.0
po ay nakasama sa checklist
07:40.0
ng IAEA. Inandun pa lang tayo
07:42.0
sa step 1. At napakadami pang
07:44.0
mga hakbang na gagawin. It will take around 20
07:46.0
years pala bago tayo mapa-allow.
07:48.0
Kaya gustuhin man, pati si Presidente
07:50.0
PBBM, gustuhin man lang yan
07:52.0
yung mga maliliit na mga nuclear plants,
07:54.0
malayo pa po pala ang tatahakin
07:56.0
natin bago tayo makapag-resort
07:58.0
sa nuclear plant. Dahil napakahaba pala
08:00.0
ng proseso ng IAEA.
08:02.0
So yan po yung bagong
08:04.0
kaalaman na nasagap ko habang
08:06.0
ako'y inandun sa Austria. Yung napakagandang
08:08.0
briefing na binigay sa akin ni Ambassador
08:10.0
Pichino Tavidad kung paano talaga
08:12.0
ang proseso bago tayo payagan
08:14.0
ng UN system na magkaroon
08:16.0
ng nuclear power plant. Matindi pala po.
08:18.0
Dadaan tayo sa butas
08:22.0
At itong bataan power plant
08:24.0
hindi ito nag-operate pero gaano ba
08:26.0
ito katagal sa pagkakala mo
08:28.0
ang attorney na nakitatag?
08:32.0
Panahon pa yan ni
08:36.0
40 anyos nang nakalipas mula ang mga panahon na yun
08:38.0
na siya itinayo na hindi naman
08:40.0
nagamit at ang naging issue na naman talaga
08:42.0
yung issue ng corruption.
08:44.0
Na napatunayan naman sa hukuman
08:46.0
dahil nagkaroon ng judgment laban doon
08:48.0
kay Herminio Decini na talagang
08:50.0
meron talagang suhulan na nangyari dyan
08:52.0
sa nuclear plant na yan. Pero
08:54.0
ang punto nga is kung 40 years ago
08:56.0
na yan itinayo at hindi natin ginamit
08:58.0
tapos 20 years bago mabigyan ng
09:00.0
authorization ng Pilipinas para magamit
09:02.0
yan ng IAEA, ay naku kumuha na tayo
09:04.0
ng bagong teknolohiya. Lulo na yan
09:06.0
kumbaga bago natin gamitin.
09:08.0
Kaya nga isa yan sa aking dapat
09:10.0
isulong kay Presidente yung
09:12.0
balita na napakatagal ang proseso pala
09:14.0
bago tayo mapayagan ng IAEA
09:16.0
at dahil matagal ang proseso, kumuha na tayo
09:18.0
na mas bagong teknolohiya.
09:49.0
Well alam mo, yung OPEC
09:51.0
ay nakabasa rin sa Ostrea. Nadaanan ko
09:53.0
yung opisina nila at na actually
09:55.0
ngayon ko lang nalaman na yung OPEC office pala
09:57.0
ay nandoon sa Ostrea. At siyempre
09:59.0
itong panukala na naman nila na
10:01.0
magbabawas ng production, e intended
10:03.0
na naman yan para patasin ang presyo
10:05.0
ng langis. Walang masasabi ko lang
10:07.0
habang hindi pa tayo nakakalak
10:09.0
ng sariling langis natin sa ating
10:11.0
teritoryo, sa ating EEZ o sa ating
10:13.0
continental shelf, e talagang kinakailangan
10:15.0
paintingin natin yung mga bang na ginagawa natin
10:17.0
para magkaroon tayo ng energy security.
10:19.0
Kaya nananawagan na naman po ako ha,
10:21.0
Office of the Solicitor General, kinakailangan
10:23.0
mag-ha-in na kayo ng motion for reconsideration
10:25.0
dun sa desisyon ng Korte Suprema
10:27.0
na nagdideklara na labagdaw di umano
10:29.0
sa salingang batas ang
10:31.0
joint exploration. Dahil habang wala tayong
10:33.0
sariling production
10:35.0
ng langis, e talagang tayo po
10:37.0
nakadepende dyan sa desisyon ng OPEC.
10:39.0
At ang ating ekonomiya, e siyempre
10:41.0
nakatali yan sa pagbaba at pagtaas
10:43.0
ng presyo ng petrolyo at iba pang mga
10:45.0
inaangkat na produktong langis.
10:47.0
So importante po talaga dyan
10:49.0
paintingin ang ating energy security.
10:51.0
Kilalanin po natin
10:53.0
sa UN Convention on the Law of the Sea
10:57.0
ina-apply ang ating saligang batas
10:59.0
sa mga lugar na covered lamang ng tinatawag
11:01.0
ng sovereign rights. Dahil yung mga lugar
11:03.0
na sovereign rights lang po ang meron tayo,
11:05.0
yan lang po ay exclusive na karapatan
11:07.0
mangalap ng tanging yaman.
11:09.0
Pero kapag exclusive yan,
11:11.0
kasama naman yan yung desisyon ng isang
11:13.0
Birenyang bansa na magkaroon
11:15.0
ng joint exploration kung talaga yan ang
11:17.0
kinakailangan para mapabilis yung proseso
11:19.0
ng pangangalap. So
11:21.0
talaga pong matinde ang problema natin
11:23.0
habang bumababa na
11:25.0
yung epekto ng Ukraine sa presyo
11:27.0
ng langis, dahil talaga namang nag-estabilize
11:29.0
na, parang nasanay na yung buong daigdig
11:31.0
na okay, nagkaroon ng
11:33.0
sanctions laban sa China,
11:35.0
ay sa China tuloy. Laban sa Russia,
11:37.0
so hindi mo nakukuha ng langis
11:39.0
sa Russia, so anong ginawa ng Europe
11:41.0
na number one customer ng Russia,
11:43.0
nagbawa sila ng kanilang consumption.
11:45.0
At sa Europe, pwede namang gawin yun kasi nga
11:47.0
karamihan sa kanila yung nagtetrain.
11:49.0
Hindi naman sila nagdadala ng sarili mga sasakyan
11:51.0
sa trabaho, nakatrain lang sila.
11:53.0
At syempre talaga matinde
11:55.0
yung kanilang effort na talagang
11:57.0
paintingin pa yung kanilang
11:59.0
reliance on renewable gaya ng air
12:01.0
at saka hydro, lalong lalo na yung
12:05.0
bagamat, nandyan pa rin po yan.
12:07.0
Yung OPEC, dahil habang bumababa
12:09.0
nagdi-decision naman sila, nabawasan
12:11.0
ang production. Hindi ko maintindihan naman
12:13.0
itong mga taga-OPEC na ito. E tumubo na nga sila
12:15.0
dahil sa gera sa Ukraine
12:17.0
e masyado naman silang garapal, masyado
12:19.0
naman silang gahaman sa pera.
12:21.0
Ang laki-laki na naman nga tinubo
12:23.0
dahil nga dun sa pagtaas, biglang pagsipa
12:25.0
hindi lang pagtaas. Talaga namang sipa
12:27.0
ang pagtaas ang presyo ng mga
12:29.0
produktong petrolyo. Aba hindi pa
12:31.0
nakontento ngayon.
12:33.0
Gusto pa naman nilang tumaas muli ang presyo
12:35.0
ng mga petrolyo. So mga Pilipino
12:37.0
huwag na kayo makikinig dyan sa mga namumuliti ka
12:41.0
ayon sa ating pagnasyonal na
12:43.0
interest ang joint exploration. E kung wala po
12:45.0
nga tayong sariling pagkukunan ng langis, ano?
12:47.0
Malagi na lang tayong nakadepende
12:49.0
sa disisyon ng OPEC.
12:53.0
meron namang sinabi ang World Bank
12:55.0
attorney na Good News na on track
12:57.0
tayo. Nasa track pa rin
12:59.0
tayo na sa mga susunod
13:01.0
na taon ay makakamit
13:05.0
opposition na maging
13:07.0
upper middle income country.
13:09.0
Sa kasalukuyan kasi nasa
13:11.0
lower middle income country
13:15.0
categorized ng World Bank
13:17.0
kung saan meron tayong
13:19.0
gross national income
13:21.0
kada individual or per capita
13:27.0
mahigit 200,000 piso noong
13:31.0
maikonsidera na middle income
13:33.0
country dapat ang
13:35.0
per capita ay naglalaro
13:43.0
Ano masasabi mo dito?
13:47.0
ang mabuting balita. Dahil nakikita natin
13:49.0
na nagkakaroon na ng kumagaprutas
13:51.0
ang ating pinangako ng eleksyon
13:53.0
na pagkakaisa. Pag talaga naman tayo po
13:55.0
nagkakaisa, talagang itataas natin
13:57.0
ang antas ng kabuhayan. At yan naman po
13:59.0
na declaration ng World Bank tayo na nagpapatunay
14:01.0
abay, hindi tayo nagkamali
14:03.0
nung tayo inindulso natin ng Uniteam
14:05.0
at hindi yung isang kampo na nais tayo
14:07.0
magkaroon ng pagkawatak-watak.
14:09.0
Basta po tayo nagkakaisa
14:11.0
maisusulong natin ng kahit anong gusto
14:13.0
natin isulong. At ito nga pong declaration
14:15.0
ng World Bank na tayo po on track
14:17.0
para maging upper middle class country
14:19.0
yan po ipatunay na kaya ng Pilipino
14:21.0
basta nagkakaisa.
14:23.0
Okay, Atty. At inaasahan natin
14:25.0
by next year, ito'y makakamit
14:27.0
itong upper middle class
14:29.0
country ang ating bansa.
14:31.0
Ay, talaga naman po dahil
14:33.0
alam mo talaga mga Pilipino
14:35.0
kung ikukumpra mo, ako naman hindi
14:37.0
nanlalait. Pero parang
14:39.0
talaga naman pong ang Europe,
14:41.0
nagkaroon na ng panahon. Panapanahon lang naman
14:43.0
talaga ng daigdig yan. At ngayon
14:45.0
pong itong parating na
14:47.0
dekada, mukhang dekada ng Asia.
14:49.0
Dahil ang talagang umaarangkada ekonomiya
14:51.0
ay ekonomiya ng China at ng Asia
14:53.0
kasama ng Pilipinas dahil, mga partners
14:55.0
tayo dito sa Pilipinas
14:57.0
talo pa natin ng kahit sino pang
14:59.0
mga bansa pagdating sa paglago ng ekonomiya
15:01.0
nung huling taon at itong darating na taon.
15:03.0
Talo pa natin ng China na talagang
15:05.0
napakabilis sa paglago ng ekonomiya.
15:07.0
So talaga naman pong nangunguna
15:09.0
ngayon ng Pilipinas sa pagunlad
15:11.0
at dahil nga po yan sa ating
15:13.0
mga pagkakaisa. At patunay diyan Atty.
15:15.0
na maraming ang nagkakaroon ng trabaho
15:17.0
at talagang natutulungan
15:19.0
ng gobyerno. Ay, yan naman pong ibig sabihin
15:21.0
kapag ang ekonomiya'y lumalago
15:23.0
mas maraming trabaho,
15:25.0
mas maraming pagkain
15:55.0
Ako yan sana ang pinakamagaling na
15:57.0
justice ng Supreme Court that we never had
15:59.0
kasi talagang yan ay specialist sa
16:01.0
civil law. Talagang disiplo
16:03.0
ni JBL Reyes sa talagang
16:05.0
number one authority on civil law.
16:07.0
Ako, nagtatrabaho ko sa kongreso
16:09.0
noon. Working student ako.
16:11.0
So gagapang ako doon sa klase.
16:13.0
Succession na tayo.
16:15.0
Tapos, apa meron ding isang
16:17.0
tisoy na nakakamiseta lang
16:19.0
at maong. At yung mga panahon na yun
16:21.0
di pa uso yung sirasirang maong na sinisira
16:23.0
talaga. Siya nakasirasira ng maong.
16:25.0
Gumagapang din siya papasok.
16:27.0
So ang tawag sa amin ni Professor Brana
16:31.0
Hoy, puti! Late na naman
16:33.0
kayo! Pero siyempre, ako
16:35.0
late dahil galing ako sa trabaho sa kongreso.
16:37.0
Siya late dahil nag-golf siya sa Singapore.
16:39.0
Ang pangalan po niyan
16:43.0
Tapos, hindi ko na maalam
16:45.0
na mayaman siya. Hindi ko na maalam
16:49.0
gaya ko dahil siya ay nag-golf sa Singapore.
16:51.0
Abay, nung nalaman ko
16:53.0
na mayaman siya, sabi ko, Hoy!
16:55.0
Ikaw! Ang dami natin
16:57.0
beses nasinita na parang tayong late!
16:59.0
Niminsan di ba ako nilibre?
17:01.0
Ayamang-yaman mo pala!
17:03.0
Ayun pala. Yan ang aming kwento ni
17:05.0
Gibot Yedoro na talaga hindi ko alam
17:07.0
na mayaman siya. At hanggang ngayon, di pa ako nilibre
17:11.0
Pareto ang aking pagsusumbat
17:13.0
sa kanya na ayamang-yaman pala niya.
17:15.0
Hindi niya ako nilibre. Hanggang ngayon, di pa rin niya ako nilibre.
17:17.0
Baka naman, ilibre na niya ako ngayon.
17:19.0
Kailangan niya magpaparty
17:21.0
at magpakain dahil siya ngayon
17:23.0
ay na talaga nang defense chief.
17:25.0
Sa akin naman po, hindi naman po
17:27.0
surpresa yan. Kasi sa mulat mula,
17:29.0
talagang hindi naman pinunuan ni presidente
17:31.0
ang defense dahil talagang
17:33.0
linaan niya yan kay Gibot Yedoro.
17:35.0
Talaga naman pong alalahanin natin
17:37.0
na bago siya tumakbo bilang presidente
17:39.0
nung eleksyon na parang
17:41.0
dalawang dekada na kata nakalipas noon,
17:43.0
eh siya ay naging defense chief
17:45.0
na rin. At siya po ay reservist
17:47.0
with the rank of cornel.
17:49.0
Kaya yan yung kanyang kwalifikasyon
17:51.0
para maging defense secretary.
17:57.0
Bukod pa po doon, yan ay
17:59.0
Bartap Natcher. Yan po ay one year ahead
18:01.0
sa akin sa College of Law ng UP
18:03.0
pero siya po talaga ay number one
18:05.0
Bartap Natcher. Yung aming batch
18:07.0
one year later ang naging Bartap Natcher
18:09.0
namin, dating Senate President Coco Pimentel.
18:13.0
So talaga naman pong kwalifikado
18:15.0
itong si Gibot Yedoro.
18:19.0
bagamat kami naging kaibigan dahil nga
18:21.0
pareho kaming late sa klase na shy
18:23.0
dahil naggo-golf sa Singapore ako dahil nagtatrabaho,
18:25.0
hindi kami palaging
18:27.0
magkasundo sa politika.
18:29.0
In fact, isa sa pinakamalaking
18:31.0
pagkakaiba namin ay yung impeachment campaign
18:33.0
ni dating Chief Justice Silarion Davide
18:35.0
na siya ang namuno
18:37.0
sa kongreso. Siya talaga yung
18:39.0
leader ng mga kongresista
18:41.0
na nais ipatalsik
18:43.0
sa pamamagitan ng impeachment si Chief Justice Davide
18:45.0
dahil dun sa issue
18:47.0
ng Judicial Development Fund
18:49.0
na wala daw transparency
18:53.0
Pero ako yung naghahay naman sa kaso
18:55.0
sa Korte Suprema na pumipigil
18:57.0
dun sa proseso kasi mali
18:59.0
yung prosesong in-adopt ng kamara.
19:03.0
naman po tayo ng Korte Suprema
19:05.0
at dahil dun sa kasong yun, Roque
19:09.0
of Representatives, e nagkaroon
19:11.0
ng pagkilala na yung mga ordinaryng mamamayan
19:13.0
miski wala silang direct material
19:15.0
injury dahil hindi naman sila yung
19:17.0
ini-impeach, ay po pwedeng maghahay ng
19:19.0
kaso kung ang issue
19:21.0
ay makakaapekto sa buhay nila.
19:23.0
Hindi lang yung issue of transcendental importance
19:25.0
pero issue of merong paglabag
19:27.0
sa saligang batas. At nanaig
19:29.0
naman po tayo dun sa kasong yun.
19:31.0
Bagamat opposite camps tayo.
19:35.0
Aguibo Teodoron. Pero wala
19:37.0
naman po ang personalan yun.
19:39.0
Kahit ano naman pong sabihin natin
19:41.0
ay nagkaroon tayo ng enrichment of jurisprudence
19:43.0
dahil yung pagkilala po
19:45.0
ng citizen's right para magsampan
19:47.0
ng kaso kapag merong paglabag sa saligang
19:49.0
batas, dun po yan unang
19:51.0
kinilala sa Roque
19:53.0
versus House of Representatives.
19:55.0
Nawala nang matagal itong si
19:57.0
Aguibo Teodoron, matapos
19:59.0
niyang hindi nakuha yung
20:01.0
boto para maging presidente,
20:03.0
pero yun nga maraming mga
20:09.0
kaya daw talagang hindi naman siya
20:11.0
nagwagi noong eleksyon na yun.
20:13.0
Bagamat siya naging official candidate ng Lakas CMD,
20:15.0
ay mukhang hindi siya inundurso
20:17.0
ni dating presidente
20:19.0
Gloria Macapagalaroyo noong mga panahon na yun.
20:23.0
ang tinatawag na naging kandidato talaga
20:25.0
ni PGMA noong mga panahon na yun
20:27.0
ay si dating Senate President
20:29.0
Villar. Kaya ang tawag sa kanya ay Villarroyo.
20:31.0
Well, hindi na namin
20:33.0
pinag-uusapan ni Gibuya noong
20:35.0
kanya, pero ang mapapansin mo talaga
20:37.0
kay Gibo, talagang
20:41.0
Cool na cool siya. At talaga yung
20:43.0
pag-iisip niya, ibang klase ha.
20:45.0
Long-term palagay yung pag-iisip niya.
20:47.0
At dahil siya ay nasa larangan ng
20:49.0
corporate practice,
20:51.0
corporate legal practice,
20:53.0
palagay yung iniisip niya yung long-term.
20:55.0
Kaya nga, alam mo, sa totoo lang,
20:57.0
pinag-uusapan namin yung prospect na ano ba itong ginagawa natin?
20:59.0
Mananalo ba tayo? Hindi.
21:01.0
Alam mo, siya nagsabi sa akin, kahit ano mangyari,
21:03.0
hindi na tayo. Bakit? Kasi
21:05.0
nag-i-increase yung political capital natin.
21:07.0
Win or lose. Win or lose,
21:09.0
we have nothing to lose dahil
21:11.0
ngayon, miski hindi tayo mag-wagi,
21:13.0
eh, nandoon na tayo sa,
21:15.0
nasa tail end na tayo.
21:17.0
At ibig sabihin niya, eh baka sa susunod,
21:19.0
malaki na yung chance na natin,
21:21.0
kung tayo mag-a-attempt muli.
21:23.0
So, ibang klase mag-iisip itong si
21:25.0
Gibo Tedoro at isang dahilan niya,
21:27.0
kung bakit ako hindi masyado nalungkot, ako hindi rin
21:29.0
nag-wagi. Kasi iniisip ko nga,
21:31.0
so it's about investing in political capital.
21:33.0
Yan yung natuturan ko
21:37.0
Atty., maisingin ko lang bago lang tayo mag-break.
21:39.0
Dahil ang malimit talagang nailalagay,
21:41.0
nailulukluk dyan sa Department
21:43.0
of National Defense, though,
21:45.0
meron din sa history na mga sibilyan
21:49.0
is malimit galing talaga sa
21:51.0
militar. Though, si
21:55.0
Gibo ay isang reservist ng
21:57.0
Philippine Air Force na may ranggong
21:59.0
Colonel. Pero, kung baga,
22:01.0
ano ang satingin mo ang advantage
22:05.0
galing sa corporate,
22:07.0
isang sibilyan na mamuno
22:09.0
dyan sa Department of National
22:11.0
Defense na hahawa ka naman
22:13.0
ang mga kasandaluhan?
22:15.0
Alam mo, hindi ako agree ng militar, ex-militar
22:17.0
ang uupo sa National Defense.
22:19.0
Bakit? Eh kasi yung buong institusyon, puro
22:21.0
militar na yan eh. Okay?
22:23.0
Ang importante ay bigyan
22:25.0
ng buhay yung nakasaansa sa ating
22:27.0
saligang batas na there will always be
22:29.0
civilian supremacy over the military.
22:31.0
So kinakailangan talaga, sibilyan ang mamuno
22:33.0
dyan dahil nakasaada yan sa ating saligang
22:35.0
batas. Nang militar,
22:37.0
bilang tagapagtanggol ng bayan, ay susunod
22:39.0
sa civilian leadership.
22:41.0
Iba talaga ang pag-iisip pa rin ng sibilyan
22:43.0
kesa sa pag-iisip ng militar.
22:45.0
Baga mataas ang respeto natin sa
22:47.0
militar, no, tanggapin natin na mas
22:49.0
makitid talaga ang pag-iisip kung ika'y nasa
22:51.0
militar, no, kasi nakatuto ka
22:53.0
dun sa mga kinikilala mo mga
22:55.0
laban ng republika. Samantalang,
22:57.0
ang sibilyan, mas malawa kang paningin,
22:59.0
pagbuo ng mas malawa kang pulisiya,
23:01.0
no. So pagdating sa usaping
23:03.0
West Philippine Sea, pagdating sa usaping CPP
23:05.0
and PA, eh, hindi lang yung actual
23:07.0
bakbakan ang iniisip mo, no. Kinukonsideran
23:09.0
mo rin yung mga ibang factors. Kung
23:11.0
ika'y sibilyan, ano bang implication nito sa ating
23:13.0
pangangalakal? Ano ang implication nito sa ating
23:17.0
Kesa dun sa, sige, anong kailangan
23:19.0
ating barel, no, para tayo matuloy
23:21.0
ang manalo dun sa gera, no.
23:23.0
Sa akin po, mas advantageous
23:25.0
at mas pinatutupad yung sinasabi
23:27.0
sa saligang batas na
23:29.0
civilian rule shall forever be supreme over the military
23:31.0
kung sibilyan po ang nakaupo.
23:53.0
Thank you for watching!