Close
 


Your Daily Do's | TeleRadyo (10 June 2023)
Hide Subtitles
Click any subtitle word to view Tagalog.com dictionary results.
Computer Shortcuts: Left / Right arrows to jump 2 seconds back or forward. +Enter or Space to toggle Play/Pause button. Full Screen Mode
For more TeleRadyo videos, click the link below: https://www.youtube.com/playlist?list=PL7amYNiWriCx_GugFDKNmRiV_xrWB_Uqf To watch the latest updates on COVID-19, click the link below: https://www.youtube.com/playlist?list=PL7amYNiWriCxDMQr0qW4Q_QS25yEr6PCT For more TeleRadyo full episodes, click the link below: https://bit.ly/TeleRadyo_Livestream Subscribe to the ABS-CBN News channel! - http://bit.ly/TheABSCBNNews Watch the full episodes of TV Patrol on iWantTFC: http://bit.ly/TVPatrol-iWantTFC Visit our website at http://news.abs-cbn.com Facebook: https://www.facebook.com/abscbnNEWS Twitter: https://twitter.com/abscbnnews #TeleRadyo #ABSCBNNews #LatestNews
ABS-CBN News
  Mute  
Run time: 01:00:01
Has AI Subtitles



Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )
00:00.0
At sa mundo, walang hanggan yung ating pagtuhon, kapamilya, ito ako at nag-iisang Teleradyo.
00:19.8
Pinag-aanda na rin ang Albay Public Safety and Emergency Management Office sa mga residente yung nakatira
00:25.9
sa 7-kilometer Extended Permanent Danger Zone ng Bulkang Mayon
00:31.0
sakaling kailangang lumikas dahil sa pag-alboroto ng bulkan.
00:35.2
Sinabi sa Teleradyo ni APSEMO Research Division Head Eugene Escobar
00:40.3
na posibleng lampas 40,000 pamilya pa
00:43.7
ang kabuang bilang ng ipalilikas kung itataas sa Alert Level 4 ang bulkan.
00:50.1
Kahapon nang ideklara ang state of calamity sa Albay dahil sa pag-alboroto ng Bulkang Mayon,
00:55.2
kaya inihanda na rin ang provincial government ang Quick Respond Fund na gagamitin sa pag-responde.
01:25.2
So yan ang significance ng declaration of the state of calamity. At the same time, nangangahulugan din ito na yung ibang local government units na gusto rin tumulong sa lalawigan ng Albay at sa ibang bayan na apetado,
01:44.3
they can also provide assistance either in kind or in cash sa pamamagitan ng declaration of state of calamity.
01:56.2
Hinibok ang gobyernong panagutin ng mga opisyal na sangkot sa umanoy maanumalyang kontrata ng Land Transportation Office sa German contractor na Dermalog.
02:07.0
Ang Dermalog ang ginawara ng P3.1 billion na kontrata para sa IT infrastructure project ng LTO noong nakaraang administrasyon.
02:16.8
Sa panayam ng Teleradyo, naniniwala si National Public Transport Coalition President Ariel Lim na may sabuwatan sa pagitan ng ilang dating opisyal ng DOTR at LTO para paboraan ang German contractor na Dermalog,
02:31.4
kahit nabigo itong sundin ang mga ipinangakong serbisyo.
02:35.6
Layunin sana ng proyekto na padaliin ang transaksyon ng publiko sa LTO sa pamamagitan ng digitalization sa pagproseso ng pagrirehistro ng sasakyaan, driver's license at iba pa.
02:48.4
Nitong linggo nang ipatawag sa Senado ang mga dating opisyal ng LTO at Dermalog para muling investigaan.
02:56.4
Pulang lang ng firma, technical. Ibig sabihin yan ang dapat na pagtuunan ng pansit ng Senado na tama ang paghihiring nila dyan. Tingnan kasi tama po kayo may favoritism dahil ano-ano meron. Yan ang tanong dyan, anong meron? Aminin natin na may kumikita.
03:27.2
Ang mga dapat at hindi dapat gawin para ang ating mind, body, and soul ay laging healthy and beauty. Your Daily Dues.
03:46.0
Magandang umaga, magandang tanghali, at magandang gabi po mga kapamilya kung kayo po ay nanonood sa teleradyo dito sa Pilipinas o kung saan man pong panig ng mundo.
04:02.8
Ako po ulit si Eliza Aquino, ang inyong makakasama ngayon pong Saturday morning. Pero mga kapamilya, ako po ay representative lang para sa ating bansa, the Philippines. Hindi po ako nag-iisa ngayon. Alam ko na-miss nyo na itong ating makakasama ngayon. Ang nag-iisa natin si Doktora Luisa. Siya naman po ang representative natin sa napaka very very beautiful country of Spain.
04:26.8
Hello Doktora, magandang morning!
04:31.8
Hello Liza, hola mga kapamilya, magandang umaga, tanghali, at gabi sa inyong lahat, sa lahat ng ating mga kapamilya na nanonood at nakikinig po sa teleradyo sa Pilipinas at sa buong mundo.
04:42.8
Ako, alam mo ba kanong oras dito? Liza, at express ng umaga pero ako ay gising at dilat kasi gusto kitang makakasama at kayo lahat po, lahat kayo po mga kapamilya.
04:53.8
Grabe, madaling araw dyan! Pero fresh na fresh ka ngayon Dok? Mukhang masyadong dyan.
04:58.8
Pinapatay ko yung ulo natin eh kaya ginagalaw ko siya. Ayan patay na batay.
05:04.8
Kitang-kitang ang beauty mo dyan Doktora. Kumusta naman sa Spain? Kumusta ang stay mo dyan?
05:10.8
Sobrang init dito mga kapamilya. Ako ay pawis na pawis talaga. Ang klima dito parang Pilipinas eh. Malamig pagpasko, umuulan. Pero yun nga ay mainit na rin.
05:25.8
Pero excited ako partner dahil today mga kapamilya ay ating gugulitain. Alam mo nung 1st Sunday of June ay ating ipinagdiwang ang National Cancer Survivor Day.
05:41.8
Parang we celebrate lahat po ng mga tao na lumulusot at nagsusurvive ang cancer. So when do we say if you are a cancer survivor? Yan po ang aalamin natin today.
05:54.8
At ano po yung mga factors para makatulong na tayo po ang mag-survive dito. Dahil partner, ang daming nakatatakot sa sakit na yan.
06:02.8
Ayopo. Doktora, isan ako dyan. And for sure marami sa mga kay Your Daily News natin ng maraming questions regarding this. Kaya naman po wag po kayong mag-atubili na mag-mensahe sa amin dito sa programa. Doktora Luisa, saan po sila pwedeng mag-message?
06:16.8
Oo mga kapamilya. Sa tuloy-tuloy po ang ating programa kung gusto niyo po sumali sa amin kundahan, maaari nyo po kayong mag-text sa amin. Mag-text ka po kayo sa Radio Space React.
06:29.8
At ang ibang mensahe. At pwede nyo po talay sa amin po ang Viber number sa 0919 278 3000. 0919 278 3000 yan. O pwede rin po kayo mag-comment sa amin sa Facebook at sa Youtube po ng ABS-CBN News.
06:45.8
Alright. Ayun mga kapamilya. Hintayin po namin yan. Itong ninyong mga komento at mensahe sa aming mga social media pages. Health and wellness topic po ito. Bukod pa nga sa cancer, pag-uusapan rin natin maya-maya.
06:58.8
Siyempre, ang interesado rin ng lahat, paano po ba tayo magpapapayat? Siyempre, isa pa yan sa mga tatalakayan namin ni Doktora maya-maya lang. So sa ngayon po, Doktora Luisa, ano pong susunod sa atin ngayon?
07:10.8
Ayan. So panoodin po natin mga kapamilya ang ating health news po. Panoodin po natin ito.
07:40.8
Ay dapat maglaman pa rin ng pagpapatupad ng health protocols at pagsunod sa pagpapabakuna. Noong nakaraang linggo, mula May 29 to June 4, may average ng 1,301 daily infections ang naitala na mas mababa ng 22% kumpara sa nakalipas na linggo.
07:58.8
Sa isang panayam, sinabi ni Dr. Herbosa na ang Pilipinas ang pangsyam sa mga bansang may mataas na kaso ng tuberculosis at layon ng marching order mula kay Pangulong Marcos Jr. na maalis tayo sa top 10 hanggang sa tuluyan ng mawala ang TB sa Pilipinas.
08:17.8
Nagpahayag din ng pagkakabahala ang pagulo dahil sa mataas na bilang ng mga kaso ng HIV sa bansa. Ayon kay Dr. Herbosa, ang pagtugon sa tuberculosis at HIV ang magiging prioridad ng tagawaran maliban sa COVID-19.
08:33.8
Ang ating bagong Secretary of Health si Dr. Teddy Herbosa ay aking matalik na kaibigan. I'm really happy that he was chosen dahil alam mo partner, bata pa ako. Ako ay 21, nagtayo akong foundation, Lingkod ER. Si Dr. Ted Herbosa ay emergency room chairman ng PJH for the longest time.
09:02.8
At siya nagtayo ng ER residency program sa PJH, siya nagtayo ng EMS program, trauma surgeon. Very good. And she backed me up to put up the foundation, Lingkod ER. I help poor patients in the ER at nagre-renovate ako ng emergency rooms sa ating bansa.
09:21.8
So ako ay 19 pa lang sinuportahan niya. Noong 21 I put up a foundation with him. At partner alam mo, nagre-renovate ko ang PJH ER, ang USCER, ang Kirino Hospital ER. So ang lami namin nagawa together. All I could say is Dr. Herbosa is very inspiring and he is a man of action. I'm really happy na nandiyan siya.
09:48.8
Sobrang friendship namin ang dalawa. He named his youngest daughter after me si Louisa Herbosa. Inspired siya sa mga youth leader katulad ko noon. Pero ngayon matandaan ako. So because of him, I am here today. Yung mga ganyang taong sumusuporta sa mga kabataan na tumutulog sa ating mga kapamilya. Kaya kudos to Dr. Herbosa and good luck. Suportahin natin siya mga kapamilya.
10:15.8
Nakakatawa na na-share mo sa amin yan, na bahagi mo sa amin yan Doktora. Kasi it goes to show na ito pong ating kalihim ngayon sa Department of Health is also open to helping other people like you na may pangarap na ayusin ang healthcare system natin dito sa bansa. And I didn't know kayo po ay nagbigay ng ganitong daming foundation. We're so grateful for you Doktora for putting that up.
10:37.8
So ngayon po sa Spain kayo po, I think may gaganitin po kayo dyan? Magkiklinik din kayo dyan? Do you have plans? Vacation lang ba?
10:47.8
Nagbabakasyon lang ako partner dito. Fulfill ko lang yung aking citizenship requirement. But I will be back and I'm happy that I can work from here through video call. But anyway, ito partner ang ating good news sa ating mga kapamilya. Panoodin po natin ito.
11:17.8
Ang ruptured atherosclerotic plaque ay isa sa pinaka-common na dahilan ng heart attack at stroke. Sa isang research na ginawa sa Lund University, nakadiskubre ng enzyme na maaring magamit upang matukoy kung ang isang individual ay nanganganib na magka heart attack o stroke sanhi ng ruptured atherosclerotic plaque.
11:37.8
Ang atherosclerosis ay ang pagkapal ng artery wall dahil sa mga naipon na fatty substances at kolesterol na kung mag rupture ay maaring magdudot ng myocardial infarction o mas kilala sa tinatawag na heart attack.
11:51.8
Sa pagsusuri na pinangungunahan ni Dr. Isabel Goncalves, professor ng cardiology sa Lund University at senior consultant sa Skene University Hospital sa Sweden, nakita na ang atherosclerotic plaque sa carotid arteries ay kadalasang pumuputok sa simula pa lamang ng pagkaipon ng plaque at sa parte na malapit sa kinalalagyan ng ating puso.
12:15.8
Kaya naman mas itunuan ang research sa pagtukoy sa lugar na kinalalagyan ng ruptured plaques kaysa sa dahilan ng pagkaipon ng mga plaques na dati nang may pag-aaral.
12:26.8
Anya mahalaga itong malaman para mas lalong maintindihan ang mga dahilan ng pag-rupture at bakit ito nagiging sanhi ng myocardial infarction o heart attack.
12:37.8
Ang mga natuklasan sa naging pag-aaral ay nailatala sa Journal of the American College of Cardiology.
12:43.8
Bahagi ng research ang 188 patients na may mataas na blood pressure at type 2 diabetes na mataas ang risk na magkaroon ng atherosclerotic plaque.
12:53.8
Ginamitan sila ng electron microscope at RNA sequencing techniques upang makuha ang detalyadong larawan ng exact location ng madalas na kinuroonan ng plaque rupture.
13:05.8
Ang resulta ng RNA sequencing ay nagpakita na ang MMP9 enzyme ay may malakas na kaugnayan na kung saan naroon ang rupture.
13:16.8
Kaya nakikitaan na ang mga pasyenteng may high-level MMP9 ay maaring konektado sa pagtaas ng panganib o risk ng cardiovascular disease.
13:26.8
Maaring magsilbi itong marker upang matukoy ang posibleng cardiovascular complications sa hinaharap.
13:33.8
Dahil sa research, mas maaring bigyan ng pansin ang mga bagong treatment na mas makakapagpababa ng risk sa pagkakaroon ng rupture that would lessen the possibilities of a heart attack.
13:45.8
Umaasa si Dr. Gonkovs na sa pamamagitan ng research sa mga underlying mechanism na nagiging dahilan ng atherosclerotic plaque rupture
13:54.8
ay maiiwasan nito at makakapagsalba ng mga pasyente mula sa pagkakaroon ng seryosong komplikasyon tulad ng heart attack, stroke, o maging pagkamatay.
14:25.8
At risk of having a cardiovascular event which is a stroke or a myocardial infarction.
14:30.8
Ano po yun? Yung bara. Infarction is nagbabara po from an embolus or thrombi doon po sa blood vessel papunta sa puso kaya na heart attack bigla.
14:41.8
So ang breakthrough na ito, pag mataas itong enzyme na ito ay hinahanapan nila ng paraan para ito ay papababa.
14:50.8
Kasi nga pag sumabog o pumutok yun, yung barang yun ay maari itong maging embolai o babara doon sa mga ugat.
14:57.8
Yun na at magkakaroon ka ng stroke o heart attack.
15:00.8
So ito po ay a good news sana ay tuloy-tuloy ang pag-aaralan para mabawasan na yung mga namamatay dahil sa stroke at myocardial infarction.
15:09.8
But nevertheless mga kapamilya, ito pong barang ito ay dahil po sa taba.
15:14.8
Cholesterol o pagkain natin ng mga taba na hindi mo natatakda ito sa katawan.
15:19.8
So tayo po kailangan po ay eat healthy po tayo.
15:26.8
Liza?
15:28.8
Alright, Doktora mga kapamilya.
15:30.8
Sa ating pagbabalik, pag-uusapan po natin yung cancer at cancer survivorship sa Pilipinas.
15:35.8
What is life after cancer?
15:37.8
Ang cancer is sa kinakatakutan nating maaring dumapo kanino man.
15:41.8
So papaano po ba natin maagapan ang sakit na ito?
15:44.8
At yung tinatawag po nating the big C.
15:47.8
Papaano po nating pagdadaanan at haharapin ang sakit na ito?
15:52.8
Dok, saan po sila po pwedeng mag-comment and message?
15:56.8
Mag-text po tayo ng mga kapamilya.
15:58.8
Sumalit po kayo sa aming hunda.
15:59.8
Mag-text po tayo sa Teleradio, Space React.
16:03.8
Magpangalan at mansahe.
16:04.8
At ipadala niyo po yan sa ating number.
16:07.8
Nakupartner na member is 0919.
16:10.8
Tamo ba yan?
16:11.8
0919-2783000
16:13.8
Or pwede po kayo mag-comment sa amin sa Facebook at sa YouTube ng ABS-CBN News.
16:18.8
Diyan po.
16:19.8
Diyan lang po kayo. Magbabalik ang your daily news.
16:23.8
Magbabalik ang your daily news.
16:35.8
Maging budgetarian.
16:37.8
Matuto ng mga paraan para makapagtipid, makapag-ipon.
16:40.8
At tips sa pagpapalago ng negosyo.
16:42.8
Dito mo matututunan.
16:44.8
Kasama ang maliskating tandem, Bevalye Seniza.
16:47.8
Kaya pa ba? Kakayanin po natin yan dahil kailangan nating lumaban.
16:52.8
At Salve Duplito.
16:53.8
Kapakarami na mga nangyayari pagdating sa kaperahan.
16:56.8
Sa diskarte.
16:58.8
Tuwing Biyernes, alauna ng hapon sa nag-iisang Teleradio.
17:05.8
Music
17:20.8
Bitin ang budget para sa mga gustong bilhin.
17:22.8
Paano din po gastusin?
17:23.8
Yung pera po ninyo, nakaisipin ninyo.
17:25.8
Tuloy-tuloy ang pagtaas ng presyo ng mga bilhin.
17:27.8
Matuto na kung paano maging wise at magaling na mamimili.
17:31.8
Pampunata na yung presyo po ng mga paon na yung bilhin.
17:33.8
Dito, pagtutunan natin ang pansin ang mga presyo at bayaring may halaga sa'yo.
17:38.8
Pakinggan ang mga practical tips ng mga eksperto na sasagot sa mga tanong ng mga bidang consumer.
17:45.8
Kasama si Alvin El Chico.
17:46.8
Tuwing Sabado, alas monsen ang kumaga sa nag-iisang Teleradio.
17:50.8
Ikaw ba ay may suwisyon sa mga issue ng bayan.
17:53.8
Reaksyon sa mga bagong balita.
17:55.8
At opinion sa mga usaping nakakaafekto sa atin.
17:59.8
Dito, pwedeng-pwedeng niyo i-share ang mga yan.
18:01.8
Pakinggan ang boses ng taong bayan.
18:04.8
Sumasali mo mga yan kung feel lang po nila.
18:06.8
Wala namang pilitan dito, pero pinatandaan po namin.
18:10.8
S-R-O.
18:11.8
Sugestyon, reaksyon, at opinion.
18:14.8
Kasama sa kulitan ang kuwelang tandem sa inyong hapunat.
18:17.8
Si Alvin El Chico.
18:18.8
Kasali po sila sa nagpapambuhay sa SRO.
18:21.8
At Doris Vigonia.
18:23.8
Parang timing na timing sila. May nag-text, sa ilangan mo ba ng notes?
18:27.8
Lunes hanggang bienes, alas 8 ng gabi sa Nag-iisa Anggele Radio.
18:58.8
Ating tutukan sa Headline Pilipinas.
19:01.8
Lunes hanggang bienes, alas 12 ng tatali sa Nag-iisa Anggele Radio.
19:06.8
Maging confident at healthy inside out.
19:09.8
Happy with mini-adventures.
19:11.8
If we have a positive outlook mga kapamilya, susunod po yung ating...
19:16.8
Daily Do's para ma-achieve ang health and wellness goals.
19:20.8
I do.
19:22.8
Mga ka-Daily Do's, hindi po madali ang ma-diagnose ng cancer.
19:26.8
For those who have been diagnosed and for their family,
19:29.8
it is only a physical battle.
19:31.8
It's not only a physical battle, but it's also an emotional and mental ordeal.
19:36.8
But with the help of modern medicine and prayers, of course po,
19:39.8
marami po ang nakaka-survive dito.
19:42.8
Sabi nga po nila, there's always a rainbow after the rain.
19:46.8
Kaya naman po, kumusta?
19:49.8
At ano ang journey ng isang cancer patient?
19:51.8
May pag-asa pa po ba?
19:53.8
At ano mga po pwede nilang gawin?
19:55.8
Maka-usap po natin ngayon ang isang medical oncologist
19:58.8
from the Philippine Society of Medical Oncology,
20:01.8
si Dr. Dawn Lynn Guardiario.
20:04.8
At siyempre, hindi lang po siya ang makakapanayam natin.
20:07.8
Isa rin po sa testament,
20:11.8
isa po sa mga test,
20:13.8
isa po sa mga proweba na walang hindi kayang lampasan,
20:17.8
lalo na po kahit itong The Big C,
20:20.8
makakasama din po natin ngayon
20:22.8
ang isang breast cancer survivor.
20:24.8
For 11 years na and counting,
20:27.8
ang ating kapamilya for 28 years
20:30.8
na humawak po ng ibat-ibang posisyon
20:33.8
dito sa EBS-CBN Programming,
20:35.8
sa operations at sa TV production ng kumpanya.
20:38.8
At pinakahuli rin,
20:40.8
bilang isa sa chief of staff
20:43.8
ng ating CEO at president,
20:45.8
si Sir Carlo Katigbak.
20:47.8
Siya po ngayon ay retired na
20:49.8
at masaya na pong nagmamanage
20:51.8
ng kanyang beach resort sa Batangas.
20:54.8
Makakasama din po natin ngayon
20:56.8
si Ms. Lingi Tan,
20:58.8
isa po sa aming matagal na nakasama dito
21:01.8
at ngayon naman po ay ready naman pong
21:03.8
mamahagi ng kanyang karanasan,
21:06.8
magbigay inspirasyon and motivation
21:08.8
sa lahat po ng mga taong pinagdadaanan po.
21:11.8
Ito lahat po ng taong na meron pong
21:13.8
the big C.
21:14.8
So welcome to your daily dose po sa
21:16.8
Dr. Dawn and Ms. Lingi.
21:18.8
Maraming salamat po sa oras ninyo.
21:23.8
Hi, good morning!
21:25.8
Good morning!
21:27.8
Good morning po sa inyong dalawa.
21:29.8
Good morning!
21:31.8
Opo, unahin ko po yung...
21:33.8
Hi, Ma'am Lingi and Dr.
21:37.8
Hello po sa inyo.
21:39.8
Ang ngayon po...
21:41.8
Opo, so unahin po muna natin ngayon
21:43.8
siguro si Dr. Dawn.
21:45.8
Gusto lang po muna namin malaman.
21:47.8
Sa simpleng paliwanag, ano po ba yung
21:49.8
cancer?
21:50.8
Bakit po ito kinakatakutan
21:52.8
ng karamihan sa atin?
21:55.8
Okay, so cancer
21:57.8
as kinatatakutan na
21:59.8
big genome ng lahat.
22:01.8
So if you will try to
22:03.8
go back to basics
22:06.8
ang katawan po natin is made up of
22:08.8
carriage of cells, right?
22:10.8
So normally, they
22:12.8
grow and die.
22:14.8
And so when we have
22:16.8
abnormal cells,
22:18.8
these cells usually die.
22:19.8
So what happens in cancer
22:21.8
is abnormal cells
22:23.8
do not die.
22:25.8
Instead, they grow and
22:27.8
die.
22:29.8
Sorry to cut you.
22:31.8
Medyo ano lang po.
22:33.8
So malabo lang po.
22:35.8
Basag po yung audio natin.
22:37.8
Sayang, napakadanda pa naman po ng mga
22:39.8
gusto nyo pong i-explain
22:41.8
hinggil dito sa
22:43.8
cancer.
22:45.8
So sa ngayon, Dr. Louisa, I guess
22:47.8
we can interview first
22:49.8
Ms. Linggit.
22:53.8
Habang inaayos lang po ni Dr. Dawn
22:55.8
yung kanyang audio.
22:57.8
Okay, go ahead.
23:00.8
Hi, Ma'am Linggit.
23:02.8
Hi, Doktora.
23:06.8
Pwede umpisaan po natin
23:08.8
muna since bago kay
23:10.8
Dok ay inaayos yung kanyang linya.
23:12.8
Can you tell us
23:14.8
briefly
23:16.8
ano po ang nangyari sa inyo?
23:20.8
I was head of TV production
23:22.8
then in 2009.
23:24.8
Head ako ng production until 2012
23:26.8
when I discovered I had
23:28.8
breast cancer.
23:30.8
Sa ABS kasi di ba usually we have our
23:32.8
annual check-up. So doon po lang naman
23:34.8
nalaman, nung nag-annual check-up ako,
23:36.8
sinabi sa akin ng mga
23:38.8
doktor sa ABS na
23:40.8
I had to go
23:42.8
I had to see an oncologist.
23:44.8
So sila din ang nag-refer sa akin,
23:46.8
si Dr. David Ding.
23:48.8
And then, sabi I had to
23:50.8
go through mastectomy.
23:52.8
Sabi ko siyempre, shock na shock agad ako
23:54.8
nung, sabi ko, bakit ako magkakaka
23:56.8
breast cancer, eh
23:58.8
wala sa pamilya namin.
24:00.8
Pero, so sabi niya
24:02.8
you
24:04.8
parang aggressive type yun sa akin
24:06.8
kasi tingnan nila yung
24:08.8
barriades, yung anong stage
24:10.8
ng anong
24:12.8
kailangan mo, kailangan mo talagang
24:14.8
magpacheck na at ano
24:16.8
matingnan kung ano yung
24:18.8
ano yung cancer
24:20.8
stage ko. So I had a
24:22.8
mastectomy agad in July 4
24:24.8
2012.
24:28.8
And then, ano,
24:30.8
pambaitang ABS
24:32.8
kahit na, ano,
24:34.8
kailangan daw ako magpahinga, sabi nito,
24:36.8
ayaw ko lang, hindi ako
24:38.8
sanay na walang ginagawa. So the Lord
24:40.8
really led me to
24:42.8
Lubo, Batangas.
24:44.8
Doon ako nag, ano, doon ako nagpagaling.
24:46.8
Doon ako nagja-jogging
24:48.8
in the morning, snorkeling everyday,
24:50.8
clean air, fresh air,
24:52.8
at doon ko
24:54.8
ginawa yung aking dream house.
24:56.8
He showed me,
24:58.8
parang He gave me rest
25:00.8
so I had time to build the
25:02.8
house that I am living in
25:04.8
right now, my retirement house.
25:08.8
Ma'am, I'd like to ask
25:10.8
this question before I pass you
25:12.8
to Liza. What was
25:14.8
your initial reaction? Kasi
25:16.8
madami pag sinabihan may cancer,
25:18.8
mag-ano muna,
25:20.8
ang dami doon, yung mga
25:22.8
herbal-herbal,
25:24.8
before following the doctor, what was your
25:26.8
immediate reaction
25:28.8
and action after you were told
25:30.8
na meron po kayong sakit na cancer?
25:32.8
Siyempre, yung una,
25:34.8
in denial, siyempre ayaw ko maniwala,
25:36.8
pero sabi ko,
25:38.8
okay doc. So nandito yung
25:40.8
mga pamangking ko from Sydney
25:42.8
and we were celebrating my brother's
25:44.8
60th birthday. So siyempre ayaw ko
25:46.8
magpahamiya, you have to
25:48.8
have an operation na,
25:50.8
mastectomy na. Ako ay, hindi na
25:52.8
muna natin umalis yung mga pamangking ko,
25:54.8
sayang yung time namin together.
25:56.8
Sabi niya, no, no, you have to do it
25:58.8
aggressive type yung
26:00.8
cancer cells. Sabi ko,
26:02.8
okay. So while they were here,
26:04.8
and it's a good thing that mga
26:06.8
pamangking ko kasama ko,
26:08.8
we were, we were supportable nila.
26:10.8
So mas magandang,
26:12.8
I had my operation while they were
26:14.8
still here.
26:16.8
Hi po,
26:18.8
Ms. Linggit, si Liza Aquino po ito. Opo,
26:20.8
itatanong ko naman po,
26:22.8
papaano naman po hinarap ng pamilya
26:24.8
ninyo ito pong situation nung nalaman
26:26.8
po nila na kayo po ay diagnosed with
26:28.8
cancer?
26:30.8
Very supportive ang family
26:32.8
ko. So talaga yung mga kapatid
26:34.8
ko, lagi ako dinadalhan ng
26:36.8
dragon fruit, kasi
26:38.8
yun daw ang ano, kasi
26:40.8
anti-cancer yun. So binigyan,
26:42.8
pinabasa ako ng libro,
26:44.8
basahin mo yan para alam mo kung ano
26:46.8
dapat mong gawin, tapos
26:48.8
nilalagaan ako, naghanap
26:50.8
ng nurse to be able to be with me,
26:52.8
nakasama ko pa rin hanggang
26:54.8
ngayon. Tapos
26:56.8
yung,
26:58.8
hindi naman talaga nurse,
27:00.8
pamangki ng sister-in-law
27:02.8
ko na nag-alaga
27:04.8
sa aking, na ngayon ay
27:06.8
nag-work na sa ABS at kasama ko dito
27:08.8
sa aking place sa kondo.
27:10.8
Nakakatawa, at least andito rin
27:12.8
siya sa loob. Pero
27:14.8
ito po mga tao na kasama nyo po
27:16.8
ngayon, siyempre yung pamilya nyo, nagmamahal po
27:18.8
sa inyo. Doon po bang panahon na
27:20.8
siyempre hindi po madaling treatment, alam po
27:22.8
natin, masakit po yan, may
27:24.8
mga ilang side effects yan na mahirap.
27:26.8
Saan po kayong muhugot ng lakas noon,
27:28.8
ma'am? Ano pong ginagawa nyo
27:30.8
noon habang you're going through the process
27:32.8
of treatments?
27:34.8
Talaga, si Lord lang ang
27:36.8
makakapagbigay sa iyo ng lakas to
27:38.8
be able to accept it and
27:40.8
and talagang prayers
27:42.8
and reading God's word. Yung lalo
27:44.8
kung nakilala ang
27:46.8
Panginoon. Sabi nga niya sa
27:48.8
Psalms 46 v. 10
27:50.8
Be still and know that I
27:52.8
am God. Kasi sobra akong busy. Heta ko
27:54.8
ng production, hindi na ako natutulog.
27:56.8
Trabaho, nagtrabaho.
27:58.8
Sobrang kuya at sobrang ano,
28:00.8
stress. So, tabi ni Lord,
28:02.8
ah, tama na Linggit, ah,
28:04.8
kailangan mo nang magpahinga.
28:06.8
And ayun, binigyan ako ng
28:08.8
time ni Lord to be able to
28:10.8
reconnect and really have
28:12.8
my time with him.
28:14.8
Ayun, sa dagat,
28:16.8
ang kasama ko kasi ginagawa ko yung bahay,
28:18.8
mga karpintero at fishermen.
28:20.8
Di ba sa Bible, yun yung kasama ni Jesus?
28:22.8
Opo. Yung mga
28:24.8
apostles natin, di ba? Karpintero
28:26.8
at mga, ano, fishermen.
28:28.8
So, yun ako humugot
28:30.8
ng ano, yung kay Lord
28:32.8
talaga. Siya lang talaga. And siyempre,
28:34.8
the family. Opo. Nakakatawa
28:36.8
po kayo makita. Napakaliwanag po
28:38.8
yung positive ng aura ninyo. Huwag po
28:40.8
kayo alis. Sandali, Miss Linggit. Sa kayon po,
28:42.8
kasi, yung isa nating guest, ready na po
28:44.8
yata. Para lang po, malaman
28:46.8
din natin, no, yung iba pa mga
28:48.8
aspects, not just breast cancer, but cancer
28:50.8
in general. Ah, before ko po itos
28:52.8
kay Doktora Luisa, isang question lang po
28:54.8
muna. Balikan natin si Dr. Don.
28:56.8
Dr. Don, kamusta po?
28:58.8
Um, okay na po ba audio natin?
29:02.8
Hi, Miss Liza. Is this okay po?
29:04.8
My voice is better? Perfect!
29:06.8
There you go. Ayun. Loud and clear po,
29:08.8
Doc. Alright. So, balikan lang po natin
29:10.8
ngayon yung first question ko
29:12.8
kanina, bago po kayo i-endorse
29:14.8
kay Doktora Luisa. In general po,
29:16.8
ano po ba ang definition
29:18.8
ng cancer? Bakit po ito kinakatakutan
29:20.8
ng mga tao?
29:22.8
Okay. So,
29:24.8
sorry, no, sa
29:26.8
technical difficulty earlier.
29:28.8
So, I think I lost my connection in my audio.
29:30.8
So, as I've said, normally,
29:32.8
yung katawan po natin
29:34.8
ay reproduce
29:36.8
cells that, trillions
29:38.8
of cells that usually grow and divide.
29:40.8
And the abnormal
29:42.8
cells, yung mga abnormal po na
29:44.8
mga cells na to ay
29:46.8
namamatay. However,
29:48.8
sa cancer po, itong mga
29:50.8
abnormal cells ay
29:52.8
mas uncontrolled
29:54.8
yung growth nila, yung division
29:56.8
nila, kaya usually they
29:58.8
replace and usually infiltrate and
30:00.8
destroy the rest of the normal cells.
30:02.8
So, magiging, kaya po, nagiging
30:04.8
mahinang katawan ng mga
30:06.8
pasyente, ng mga
30:08.8
tao na apektohan ng cancer.
30:10.8
So, talagang pag
30:12.8
hindi na kukontrol
30:14.8
yung growth ng abnormal na cells na ito,
30:16.8
talaga po, it will occupy
30:18.8
the rest of your body. It will
30:20.8
spread throughout the body.
30:22.8
Doktora Luisa?
30:26.8
I want
30:28.8
to know
30:32.8
dito sa ating bansa.
30:34.8
Okay. So, I think
30:36.8
over the past, compared
30:38.8
to the, like, 20 years ago,
30:40.8
so, the cancer,
30:42.8
I mean, the survival
30:44.8
rate of our cancer
30:46.8
cases in general is improving.
30:48.8
And I think
30:50.8
it's because of
30:52.8
better
30:54.8
detection,
30:56.8
early detection and
30:58.8
preventive strategies
31:00.8
and also with
31:02.8
regards to a
31:04.8
better treatment options for this
31:06.8
patients. Yes.
31:08.8
So, actually, Doktora
31:10.8
Luisa, mas better po yung
31:12.8
survival ng ano natin,
31:14.8
ng mga cancer patients
31:16.8
compared po ng mga nakaraang
31:18.8
mga taon.
31:22.8
I have a question, Dean.
31:24.8
I have two friends who
31:26.8
are diagnosed with stage 4.
31:28.8
Stage 4.
31:30.8
Ibi sabihin, kumanat na yung cancer
31:32.8
pero buhay pa for 10 years,
31:34.8
buhay pa for 15 years.
31:36.8
Can you tell us, despite the
31:38.8
prognosis that we have
31:40.8
in journals, bakit to
31:42.8
nangyayari? What helps in the
31:44.8
survival
31:46.8
chances na isang taon
31:48.8
may cancer?
31:50.8
Doktora Luisa, before I
31:52.8
answer that, may I know the
31:54.8
cancer of this stage 4?
31:56.8
What's the type of cancer
31:58.8
this stage 4 patients have?
32:00.8
One is lung cancer
32:02.8
and another
32:04.8
was a nasopharynx.
32:08.8
Actually, one is
32:10.8
a doctor himself.
32:12.8
I'm just wondering, ano yung nakakatulong
32:14.8
with them
32:16.8
kahit na sinasabi ito yung
32:18.8
prognosis, ito lang ang chance mo
32:20.8
mahaba pa rin yung buhay nila?
32:22.8
Okay. So, I think
32:24.8
despite the
32:26.8
stage 4
32:28.8
diagnosis,
32:30.8
stage 4 with regards to
32:32.8
oral cancer versus
32:34.8
that of the lung cancer has
32:36.8
different
32:38.8
staging. It doesn't mean that
32:40.8
for oral cancer, it has spread throughout.
32:42.8
So, it has different
32:44.8
staging. So, I think it's because
32:46.8
of their
32:48.8
treatment. Their treatment
32:50.8
options this time
32:52.8
compared to previous
32:54.8
years that currently
32:56.8
we are actually
32:58.8
having targeted treatment already
33:00.8
and it's not just
33:02.8
chemotherapy. So, we have other
33:04.8
options like
33:06.8
targeted therapy. So, for
33:08.8
example, for your lung cancers,
33:10.8
we already have the oral
33:12.8
tablets, the oral
33:14.8
targeted EGFR inhibitors
33:16.8
for that
33:18.8
like your tyrosine kinase inhibitors.
33:20.8
So, I think it's more
33:22.8
of
33:26.8
the holistic being of
33:28.8
wanting to be treated
33:30.8
and getting the treatment at the right
33:32.8
time and continuing their
33:34.8
treatment and not just treatment itself
33:36.8
like not just treatment
33:38.8
with the chemotherapy, the radiation
33:40.8
therapy or surgery itself.
33:42.8
It's actually the whole
33:44.8
eating the right kind of food,
33:46.8
getting the exercise.
33:48.8
It's actually overall
33:50.8
mental and emotional
33:52.8
and all the lifestyle
33:54.8
modification factors that
33:56.8
these patients will
33:58.8
have.
34:08.8
Actually, that's why also
34:10.8
before starting any
34:12.8
treatment, we are
34:14.8
emphasizing to the patients
34:16.8
our treatment goals because
34:18.8
it depends on the
34:20.8
stage at where they are at
34:22.8
diagnosis. So,
34:24.8
we are, one, if we
34:26.8
are dealing to goal
34:28.8
of cure versus
34:30.8
palliative intent. So,
34:32.8
we have to be clear with the patient with that
34:34.8
at the start because probably
34:36.8
that's not clear to the patient.
34:38.8
Doc, I'm already in my third
34:40.8
treatment. When will I stop?
34:42.8
So, if that is like
34:44.8
the patients will really have
34:46.8
difficulty also or confusion.
34:48.8
So, it has to be clear at the patients
34:50.8
at the very start of treatment.
34:54.8
So, Doc is right,
34:56.8
Kapamila, let's not be afraid of the big
34:58.8
C with the
35:00.8
many studies
35:02.8
and advances. We can
35:04.8
really extend our life.
35:06.8
You just have to trust our
35:08.8
doctors. Okay, I want to ask
35:10.8
Ma'am Linggit. Ma'am Linggit,
35:12.8
how important is early
35:14.8
detection?
35:16.8
So,
35:18.8
advice to your
35:20.8
oncologist?
35:22.8
Really, because I
35:24.8
didn't know that there's one.
35:26.8
I went through the usual
35:28.8
every year check-up. So,
35:30.8
that's when I saw it. So,
35:32.8
when I got operated, it's just stage one.
35:34.8
So, it's really very early detection.
35:36.8
That's why it's easy.
35:38.8
It hasn't spread yet.
35:40.8
I just had to take medicine
35:42.8
for five years
35:44.8
and then change of lifestyle.
35:46.8
That's what the doctor said.
35:48.8
You really have to change
35:50.8
your job.
35:52.8
First of all,
35:54.8
stress in work is really important
35:56.8
because stress is the multiplier of
35:58.8
bad cells. So,
36:00.8
get rid of the most stressful
36:02.8
things. Early sleep,
36:04.8
diet. That's really important.
36:06.8
Clean air. So,
36:08.8
it helped me a lot
36:10.8
when I stayed in
36:12.8
Lobo, Batangas. Because there,
36:14.8
by the beach, clean air
36:16.8
so you can snorkel, you can jog,
36:18.8
you can do
36:20.8
exercise
36:22.8
and the fish is still fresh.
36:24.8
So, change of lifestyle is really important.
36:26.8
And your
36:28.8
attitude, what you're going to do
36:30.8
in your life. You need to change
36:32.8
because you can't just
36:34.8
look at ABS.
36:36.8
After six months, if I wanted to
36:38.8
come back as head of production or
36:40.8
what I want to do, they really
36:42.8
gave me a supportive
36:44.8
ABS. Linggit, what do you want to do?
36:46.8
At first, I said, I don't want to
36:48.8
work. He said,
36:50.8
it's a waste. What are you going to do
36:52.8
in your life? And then they asked. So, I went
36:54.8
back to being head of committee
36:56.8
for ABS when I came back.
36:58.8
And then after five years,
37:00.8
I became the assistant of
37:02.8
Boss Karl.
37:04.8
Because laughter is the
37:06.8
best medicine.
37:08.8
No, no, no.
37:10.8
It's okay, doctor.
37:12.8
It's okay.
37:14.8
I'm just glad
37:16.8
to see that
37:18.8
aside from the environment,
37:20.8
you really chose the job
37:22.8
that you think is less stressful
37:24.8
for you. But I'm also curious,
37:26.8
ma'am, when it comes
37:28.8
to food, when you found out
37:30.8
that you're in remission, did you also change
37:32.8
your choices of food?
37:34.8
Yes.
37:36.8
I just eat chicken,
37:38.8
then more fish and veggies,
37:40.8
less fried, so mostly
37:42.8
steamed.
37:44.8
And fruits. There are always fruits.
37:46.8
And I drink
37:48.8
green drink. It's a mixture
37:50.8
of barley and different
37:52.8
greens that you really drink.
37:54.8
It's like you're drinking grass.
37:56.8
I've been drinking that for five years.
37:58.8
But now, are you still drinking?
38:00.8
Or on your
38:02.8
fifth year of remission,
38:04.8
you're not doing all of that anymore?
38:06.8
What I retained
38:08.8
was steamed.
38:10.8
I stopped using my
38:12.8
microwave.
38:14.8
And then,
38:16.8
I'm more careful
38:18.8
in eating. I eat
38:20.8
meat after five years,
38:22.8
but strictly
38:24.8
not after five years.
38:26.8
So now, I'm okay.
38:28.8
I just eat meat.
38:30.8
This is my question
38:32.8
to Dr. Dawn.
38:34.8
This is related to
38:36.8
your remission of
38:38.8
11 years and counting.
38:40.8
Dr. Dawn, I'd like
38:42.8
to know, how long
38:44.8
was your remission
38:46.8
so you can tell yourself
38:48.8
that you survived, that you're
38:50.8
cancer-free?
38:52.8
Actually,
38:54.8
oncologists
38:56.8
with different
38:58.8
societies and associations
39:00.8
say that there's no black and white
39:02.8
meaning.
39:04.8
No black and white definition of
39:06.8
a cancer survivor.
39:08.8
American Cancer Society
39:10.8
said that
39:12.8
they define cancer survivors
39:14.8
as anyone,
39:16.8
regardless of their stage.
39:18.8
The moment
39:20.8
that they are diagnosed,
39:22.8
until they are going through this treatment,
39:24.8
the agnostic treatment plan,
39:26.8
until their end of life,
39:28.8
they are called cancer survivor because
39:30.8
each one has a different story
39:32.8
on how they survive and how they fight
39:34.8
their cancer.
39:36.8
With regards to remission,
39:38.8
like Ms. Linggetano is having,
39:40.8
it means that
39:42.8
right now, in the past
39:44.8
11 years,
39:46.8
she's in remission.
39:48.8
Meaning,
39:50.8
there are no signs or any symptoms
39:52.8
of cancer
39:54.8
of any disease.
39:56.8
Meaning, by physical exam,
39:58.8
by history of the doctor,
40:00.8
and with
40:02.8
laboratory or diagnostics,
40:04.8
there are no signs
40:06.8
or symptoms
40:08.8
of recurrence of cancer.
40:10.8
Actually,
40:12.8
majority of the
40:14.8
journal says
40:16.8
that the closer
40:18.8
monitoring would be in the span
40:20.8
of 5 years
40:22.8
after treatment,
40:24.8
after she receives treatment.
40:26.8
That's the time
40:28.8
that we actually get their
40:30.8
history and PE,
40:32.8
diagnostics, laboratories,
40:34.8
between 6 to 12 months.
40:36.8
Usually, Ma'am Lingget,
40:38.8
annually.
40:40.8
After that, annually.
40:42.8
It is said that there is less chance
40:44.8
of recurrence of cancer
40:46.8
after that span of 5 years.
40:48.8
That's the time
40:50.8
that we monitor.
40:52.8
We monitor that time
40:54.8
because that's the
40:56.8
latest time that
40:58.8
the cancer might recur.
41:00.8
But, there is a chance
41:02.8
that it won't recur.
41:04.8
Especially, if you are in the early stage
41:06.8
and getting the complete treatment.
41:08.8
So, if we are saying
41:10.8
how long is the remission,
41:12.8
as Ma'am Liza
41:14.8
and Dr. Luis, as long as
41:16.8
there is no evidence of
41:18.8
disease in Ma'am Lingget
41:20.8
and all the cancer patients in remission,
41:22.8
we will say that they are in
41:24.8
complete remission.
41:26.8
So, we say that
41:28.8
it's not cure but
41:30.8
cancer-free. You have no evidence
41:32.8
of disease at that time.
41:34.8
Yes.
41:36.8
We still have a lot of questions for you,
41:38.8
and I still have a lot of questions
41:40.8
for Ma'am Lingget,
41:42.8
but right now, we're running out of time.
41:44.8
Dr. Luisa will ask you for the last question
41:46.8
before we end the interview.
41:48.8
Dr. Luisa?
41:50.8
Okay, Doc.
41:52.8
Can you give our Kapamilya
41:54.8
I think the best
41:56.8
way to survive cancer is to really
41:58.8
one, is not to get scared
42:00.8
and two, to have it treated, right?
42:02.8
Doc, what is our message
42:04.8
to the people who would rather do
42:06.8
the other
42:08.8
option, the herbal,
42:10.8
the self-treatment
42:12.8
or management of their cancer?
42:14.8
Okay.
42:16.8
So, the best,
42:18.8
the Philippine Society of
42:20.8
Medical Oncology is
42:22.8
actually promoting that
42:24.8
before, the best
42:26.8
way to treat
42:28.8
cancer is by early detection.
42:30.8
So, with early detection,
42:32.8
with early screening,
42:34.8
screening strategies and preventive
42:36.8
strategies,
42:38.8
we can treat the cancer early.
42:40.8
We will have better
42:42.8
prognosis and
42:44.8
of course, if we're talking about
42:46.8
financial aspect,
42:48.8
it will be actually
42:50.8
less financial burden
42:52.8
to the patient.
42:54.8
So, don't be afraid.
42:56.8
To all of our
42:58.8
Kapamilya, don't be afraid.
43:00.8
Consult
43:02.8
with our doctors.
43:04.8
If you feel
43:06.8
different
43:08.8
symptoms,
43:10.8
or you feel different
43:12.8
from your usual,
43:14.8
don't consult.
43:16.8
We have experts
43:18.8
of cancer, medical oncologists
43:20.8
and actually, we just like to
43:22.8
take this opportunity that
43:24.8
we have this cancer expert group,
43:26.8
the Philippine Society of Medical Oncology
43:28.8
in Facebook and
43:30.8
they can message if they are
43:32.8
at times, they are hesitant to go
43:34.8
to see a doctor.
43:36.8
They can message to ask
43:38.8
questions and guidance with regards
43:40.8
to their, but I think I would
43:42.8
still
43:44.8
like to let them
43:46.8
know that it's really better
43:48.8
to be treated early and
43:50.8
detected early.
43:54.8
Thank you.
43:56.8
Maraming salamat po sa inyo,
43:58.8
Dr. Dawn Lynn Gordiaglio,
44:00.8
ang ating medical oncologist.
44:02.8
So, dapat po early detection
44:04.8
is the best way to survive cancer.
44:08.8
Ma'am Linggit, ano po ang huling
44:10.8
mensahe natin sa ating mga Kapamilya?
44:12.8
My question to you is, looking back,
44:14.8
why do you think
44:16.8
nagkaroon po kayo ng cancer?
44:18.8
Ano yung mga factors that our Kapamilya should
44:20.8
avoid or should do
44:22.8
para hindi magka-cancer?
44:26.8
After reading all the books
44:28.8
that I had, nag-form ako ng
44:30.8
words.
44:32.8
CHENES.
44:34.8
C-H-E-N-E-S.
44:36.8
C, clean air. Una ko na kailangan
44:38.8
talaga yung pollution natin
44:40.8
na nakakadagdag sakit sa atin.
44:42.8
H is healthy diet.
44:44.8
Kailangan talaga
44:46.8
fresh ang kinakain natin.
44:48.8
Hindi yung mga chicken
44:50.8
na nasaksakan ng
44:52.8
hormones.
44:54.8
E, early sleep. Yan ang number one.
44:56.8
Talaga yung puya at nakakababa
44:58.8
ng immune system, talaga madali tayong
45:00.8
tatamaan ng sakit.
45:02.8
And no stress. Kasi talaga
45:04.8
ang stress nakakadagdag sa
45:06.8
hirap ng buhay natin.
45:08.8
And then E, exercise.
45:10.8
Kailangan din aside from
45:12.8
healthy diet, ginagalaw-galaw
45:14.8
natin ang katawan natin. Kite walking
45:16.8
lang. And then S, supplements.
45:18.8
Hindi enough yung nakakain lang
45:20.8
natin ng nutrients, we still have to have
45:22.8
our supplements.
45:24.8
And then S, ang tinatandaan,
45:26.8
lagi ko sila sabi, kailangan natin
45:28.8
babuhin sa buhay natin.
45:54.8
You look this year very beautiful, ma'am.
45:56.8
So maraming maraming salamat po sa aming mga naging
45:58.8
panauhin. Pero diyan lang po kayo
46:00.8
mga kapamilya, wag ko kayong bibitaw.
46:02.8
Babalik si Miss Liza, right?
46:04.8
My Liza. Maraming po sa ating
46:06.8
ganda gusto sa release segment.
46:24.8
Charm Fabric Conditioner.
46:32.8
Charm Fabric Conditioner.
46:34.8
With stain brush technology.
46:36.8
Damit ay kabloom sa bangong.
46:38.8
Charm Fabric Conditioner.
46:40.8
Damit ay kabloom sa bangong.
46:42.8
Charm Fabric Conditioner.
46:44.8
Damit ay may bangong sa dibong kulaklak.
46:46.8
Charm Fabric Conditioner.
46:48.8
Bangong kabloom.
46:50.8
Demokrasyang dapat nating
46:52.8
pinahalanhan. Sobrang nangang bigat yung problema.
46:54.8
Wag na nating bigatan pa lalo.
46:56.8
May punto ka ba sa mga issue
46:58.8
ng bayan? Iparinig na ang inyong
47:00.8
sugestyon, reaksyon, at opinion.
47:02.8
S-R-O
47:04.8
Kasama ang kwelang tandem na
47:06.8
nagsisilbing boses ng bayan.
47:08.8
Alvin El Chico. Get to the bottom
47:10.8
of this. Adores Vigonia.
47:12.8
Huwag niyo ko nililito, ha?
47:14.8
Lunes hanggang Piyernes
47:16.8
alas 8 ng gabi sa nag-iisang
47:18.8
ELE RADIO
47:21.8
Hello, Washie! Laundry day na naman!
47:23.8
Yehey! Anong meron?
47:25.8
Mantsa ng tsokolate, putik,
47:27.8
may libag pa. Kaya natin yan!
47:29.8
With PRIDE
47:31.8
Washing Machine Detergent, may triple
47:33.8
stain-away formula. Tanggal
47:35.8
ang makapit, madikit,
47:37.8
at madupit na dumit
47:39.8
mantsa. Kaya easy-easy
47:41.8
ang labada. Mula noon,
47:43.8
hanggang ngayon!
47:45.8
All you need is PRIDE!
47:47.8
All you need is PRIDE!
47:50.8
Enjoy more features
47:52.8
and content on your TV
47:54.8
with Sky Evo.
47:56.8
Watch the news on ANC?
47:58.8
Then switch seamlessly to streaming HBO Go.
48:00.8
Pick and install
48:02.8
from over 5,000 apps.
48:04.8
Or stream videos from your phone to your TV
48:06.8
with Chromecast built-in.
48:08.8
Oh, and check this out.
48:10.8
Hey Google, what's the weather like today?
48:12.8
Right now, it's 34 degrees Celsius.
48:14.8
Cool!
48:16.8
Visit mysky.com.ph to know more.
48:20.8
Mauna ka na sa mga balitang
48:22.8
kinalap sa iba't ibang sulok
48:24.8
ng bansa. Mag-subscribe na sa
48:26.8
YouTube channel ng Teleradyo
48:28.8
at pindutin ang notification bell
48:30.8
para lagi kang updated sa mga balita.
48:35.8
Goal mo ba yung maging
48:37.8
pretty at healthy? Gagabayan tayo
48:39.8
ng ating certified dermatologist
48:41.8
na si Doktora Luisa
48:43.8
sa GGSS.
48:45.8
Ganda goal sa sarili!
48:49.8
Welcome back to your daily do's.
48:51.8
Pag-uusapan naman po natin ngayon
48:53.8
ang diet o pagpapayat.
48:55.8
Struggle nyo rin ba mga kapamilya
48:57.8
ang pagpapayat? Tama po ba
48:59.8
na kaunti lang kainin natin para
49:01.8
mabawasan ang ating timbang?
49:03.8
Meron bang mga pagkain na nakatutulong
49:05.8
para sunugin agad itong ating
49:07.8
mga fats sa katawan?
49:09.8
E ano po ba ang tamang diet lang?
49:11.8
Lahat ng yan ay itatanong po natin
49:13.8
ngayon sa ating makakapanayang
49:15.8
for today. Si Ms. Grace Banal,
49:17.8
registered nutritionist, isa na rin po siyang
49:19.8
dietician. Magandang
49:21.8
morning po sa inyo, Ms. Grace
49:23.8
and welcome to your daily do's.
49:25.8
Doktora Luisa and Liza po.
49:27.8
Magandang morning din po,
49:29.8
Ms. Liza and Doktora Luisa.
49:31.8
Thank you for having me here.
49:33.8
Opo. Ms. Grace, unahin na po
49:35.8
natin ito. Lagi po kasi
49:37.8
pag nag-interview kami ng mga celebrities,
49:39.8
tinatanong namin anong diet secret nila.
49:41.8
Meron lang silang isa laging sinasabi.
49:43.8
Ito yung tinatawag natin yung OMAD
49:45.8
or yung one meal a day
49:47.8
na diet. So, unahin na po natin yun.
49:49.8
Ito po ba ay ligtas?
49:51.8
Tama po ba itong ganitong paraan ng pagdadiet?
49:55.8
Since nabanggit nyo po yung
49:57.8
OMAD, and sabi nyo na laging
49:59.8
na may mention yun, kung ano yung secret nila.
50:01.8
So, it means or it shows
50:03.8
na possible na effective
50:05.8
sa kanila yun. Pero yung question
50:07.8
nyo na, is it safe?
50:09.8
Siguro depende pa rin po
50:11.8
dun sa ano yung kinakain nila.
50:13.8
OMAD po kasi ay
50:15.8
one meal a day.
50:17.8
Ibig sabihin, mamimili lang sila
50:19.8
anong oras silang kakain at
50:21.8
isa lang. Yung, pumaga,
50:23.8
either breakfast lang, lunch or dinner
50:25.8
lang yung kakainin nila and that's it.
50:27.8
So, parang in a way, parang na rin siyang
50:29.8
intermittent fasting.
50:31.8
For the rest, hindi sila pwedeng kumain.
50:33.8
Pero dun sa time na pwede silang kumain,
50:35.8
hindi nila kailangan
50:37.8
piliin kung anong kakainin nila
50:39.8
at kahit gaano karami yung gusto nilang
50:41.8
kakainin. Kasi yun lang yung time nilang
50:43.8
pwedeng kumain. Kaya lang syempre,
50:45.8
nandun yung question na ano yung kinakain
50:47.8
nila? Kasi syempre, kapag halimbawa
50:49.8
one meal a day lang, pero
50:51.8
hindi natin alam kung maganda
50:53.8
ba yung quality nutrition-wise
50:55.8
ng mga kinakain nila. So, possible
50:57.8
na naglo-lose sila ng weight kasi nga
50:59.8
nabawasan yung kinakain nila.
51:01.8
Kaya lang yung quality baka naman
51:03.8
kulang sa sustansya,
51:05.8
baka kulang sa fiber, baka masyadong
51:07.8
mataas sa kolesterol. So, hindi po
51:09.8
yung assurance na porket
51:11.8
effective siya for weight loss, ay
51:13.8
nakakatulong talaga siya for
51:15.8
overall health natin.
51:17.8
Miss Grace, itong OMAD at saka
51:19.8
intermittent fasting, makaiba
51:21.8
sila in a way kasi diba sa intermittent
51:23.8
fasting, pwedeng sabihin mo ng
51:25.8
16 hours hindi
51:27.8
kakain and then for the rest of the
51:29.8
hour of the day, pwede mo kainin kahit ano-ano
51:31.8
anong gusto mo. Tapos after noon, hinto ka
51:33.8
ulit ng 16 hours. So, sa
51:35.8
lahat po ng mga tao na ginagawa ito
51:37.8
ngayon at mag-uumpisa pa lang
51:39.8
o sa mga tao mag-uumpisa pa lang po dito sa
51:41.8
tinatawang nating IF, ilang hours
51:43.8
po ba talaga ang advisable para sa
51:45.8
kanila? Paano hindi naman po na mabigla yung sarili
51:47.8
nila kung gagawin po nila ito?
51:49.8
Yung pinakakomon
51:51.8
nga po ay yung 16-8.
51:53.8
Meron tayong 24 hours a day.
51:55.8
So, yung 8 hours, ibig sabihin
51:57.8
within that 8 hours, halimbawa
51:59.8
mula 10 AM hanggang
52:01.8
6 PM, yun lang
52:03.8
yung time na pwede kayong kumain.
52:05.8
And then past 6, hanggang 10 AM
52:07.8
na ulit the following day, yun na
52:09.8
yung hindi na kayo pwedeng kumain.
52:11.8
And yun po yung pinakakomon
52:13.8
na parang para ma-achieve
52:15.8
yung tinatawag na intermittent fasting.
52:17.8
Yung mga iba po kasing medyo
52:19.8
options ay baka po mas malalo
52:21.8
silang mabigla. Halimbawa, may
52:23.8
mga alternate, isang araw talagang walang
52:25.8
kainan. Isang araw? The following day.
52:27.8
Opo, pero the following day
52:29.8
pwede na uling kumain. Parang alternate
52:31.8
day, na one day na hindi ka kain,
52:33.8
the following day, pwede nang kumain.
52:35.8
Pero kapag may
52:37.8
mga iba talaga na hindi po akma
52:39.8
yung intermittent fasting, halimbawa
52:41.8
po sa mga tao, madaling mga same
52:43.8
ang chance kapag walang
52:45.8
laman yung chance. So hindi po
52:47.8
talaga nire-recommenda yung mga intermittent
52:49.8
fasting sa mga gantong instances. Kasi
52:51.8
baka mas lalo po kasi kayong magkaroon
52:53.8
na mga iba pang sakit.
52:55.8
Kapag hindi natin na-manage na maayos
52:57.8
yung hunger natin.
52:59.8
Okay. May mga katanungan po kong mamaya
53:01.8
pero itos po muna natin kay Doktora
53:03.8
Luisa for other questions. Doktora?
53:09.8
Alright. Okay. So ganito
53:11.8
na lang po muna, Doktor Grace.
53:13.8
May follow-up lang ako dito sa intermittent fasting
53:15.8
kasi maganday sinabi mo dun about
53:17.8
sa health effects na. For example, yung
53:19.8
pwede kang maging acidic kapag
53:21.8
hindi ka kumakain ng tama.
53:23.8
Sino po ba ang qualified para
53:25.8
gawin itong OMAD at intermittent
53:27.8
fasting na ito?
53:29.8
Yung mga tao po na wala
53:31.8
naman silang underlying diseases.
53:33.8
Sa limbaw, wala naman silang
53:35.8
diabetes, wala silang
53:37.8
mga sakit katulad ng hypertension.
53:39.8
At yung mga tao
53:41.8
generally healthy
53:43.8
except that gusto lang nilang
53:45.8
magbawas ng timbang.
53:47.8
Halimbawa kapag medyo overweight
53:49.8
or yun gusto nilang i-improve
53:51.8
yung figure nila. Pwede naman po
53:53.8
kaya lang baka po kasi hindi tayo
53:55.8
aware na meron tayong mga
53:57.8
underlying disease conditions.
53:59.8
Halimbawa nga po,
54:01.8
kapag mayroong hyperacidity,
54:03.8
mayroong tinatawag na GERD
54:05.8
o yung gastro-osophageal
54:07.8
reflux disease na madaling
54:09.8
mangasim kapag
54:11.8
walang laman yung chan. At saka
54:13.8
hindi ko rin po ito nire-recommenda
54:15.8
sa mga tao lalo-lalo na yung
54:17.8
mga merong
54:19.8
mental health conditions na medyo
54:21.8
may tendency mag-develop
54:23.8
ng mga eating disorders.
54:25.8
Kasi di ba po,
54:27.8
pag masyadong na pre-occupy
54:29.8
yung mga tao na,
54:31.8
ito lang dapat yung oras na pwede
54:33.8
akong pumain, it messes up their
54:35.8
mental health. So baka po
54:37.8
hindi recommended or hindi ideal
54:39.8
sa kanila ang intermittent fasting.
54:41.8
But if you're someone na you're
54:43.8
trying or looking
54:45.8
for ways para ma-reduce
54:47.8
yung food intake nyo,
54:49.8
halimbawa hindi nyo talaga mapigilan na
54:51.8
umagat, ang hali, gabi,
54:53.8
bago matulog, marami kayong
54:55.8
kinakain, it could be an easy
54:57.8
way, parang madaling syang sundin
54:59.8
in a way na
55:01.8
hindi nyo masyadong iisipin anong
55:03.8
mga kakainin nyo, basta kakain
55:05.8
lang kayo within the window period.
55:07.8
That could be a good way to try.
55:09.8
However, kailangan po
55:11.8
sana natin mag-consult muna
55:13.8
sa medical doctor or sa dietitian
55:15.8
just to make sure na walang
55:17.8
contraindication,
55:19.8
walang reason para hindi
55:21.8
nyo dapat sundin
55:23.8
yung intermittent fasting.
55:25.8
Good points lahat itong mga nabanggit nyo
55:27.8
sa amin, Ms. Grace. Tamay po
55:29.8
yung sinabi nyo, what if hindi ko kaya
55:31.8
wag kumain? So,
55:33.8
yun po yung next question ko dito.
55:35.8
Mahili ka talaga kumain, foodie
55:37.8
ka, pero gusto mong bawas
55:39.8
ng timbang, ano po ba yung mga pagkain
55:41.8
na po pwede po nilang kainin na makatutulog
55:43.8
po sa pagbawas ng timbang?
55:45.8
Actually, marami nga po ako
55:47.8
mga client na ganyan, kaya mas
55:49.8
lalapit sa akin. Kasi ini-enjoy nila
55:51.8
yung kumain, which is a good thing.
55:53.8
Ini-enjoy nilang kumain, kaya
55:55.8
alam yun nga, nagtatranslate na nagiging sila
55:57.8
ng mga timbang. So, ang ginagawa po
55:59.8
namin ay pinapalista ko sa kanila
56:01.8
yung mga favorite
56:03.8
foods nila, yung mga gustong-gustong nilang
56:05.8
kainin. And then from there, ako
56:07.8
naman yung mamimili, ano yung mga
56:09.8
kumbaga pasado ng mga pagkain
56:11.8
pagdating sa mga nutrition recommendations.
56:13.8
Halimbawa, mahilig sila sa
56:15.8
pancit. So, halimbawa,
56:17.8
echecheck ko yung pancit, basta
56:19.8
yung pancit ay maraming sahog
56:21.8
na gulay, at konti lang
56:23.8
yung sahog na mga matatabang karne.
56:25.8
So, at least parang meeting
56:27.8
halfway, di po ba, na they get
56:29.8
to enjoy, or you can get to enjoy the food
56:31.8
that you love. But at the same time,
56:33.8
ini-improve natin
56:35.8
yung nutrient profile. Halimbawa,
56:37.8
yun nga, kung mahilig kayo sa pasta,
56:39.8
then go for pasta na may mga halimbawa
56:41.8
merong isda, o kaya
56:43.8
merong mga vegetables. Okay,
56:45.8
mahilig namang kayo sa pancit,
56:47.8
go for pancit na may mga may on the side
56:49.8
na chop suey. Para at least
56:51.8
nai-incorporate natin
56:53.8
yung mga nutrition recommendations
56:55.8
pagdating sa pagbabawas ng kimbang.
56:57.8
Parang maganda din kasi yung idea
56:59.8
na you get to enjoy the food that you love.
57:01.8
Para kaya mong panindigan
57:03.8
ng pangmatagalan yung diet
57:05.8
na gusto mong impumpisan. Kasi di pa po
57:07.8
pag nagda-diet ka, tapos
57:09.8
you feel deprived na hindi mo makain
57:11.8
yung mga gusto mong kainin, for sure
57:13.8
next week balik sa dating
57:15.8
gawi ka na naman. So we meet halfway.
57:17.8
You pick the food that you
57:19.8
love, but either you improve
57:21.8
it in terms of nutrition profile
57:23.8
or piliin mo yung alam mo
57:25.8
na masusustansya
57:27.8
na usually merong ingredients
57:29.8
na healthy oil, may mga
57:31.8
fruits and vegetables nakasama,
57:33.8
at hindi masyadong maalat at
57:35.8
matataba. And yeah,
57:37.8
you get to enjoy the food that you want.
57:39.8
Alright, mabilis na lang po, Dr. Louisa,
57:41.8
may katanungan po ba kayo?
57:43.8
Ma'am,
57:45.8
ang gusto mong malaman,
57:47.8
sabi mo nga kanina,
57:49.8
paano ba, paano ba
57:51.8
yung mga taong nag-fail sa kanila
57:53.8
ng diet, diet
57:55.8
ng diet, pero talatang
57:57.8
umagaling sa okay sa umibisa
57:59.8
tapos nag-fail again. So,
58:01.8
ano ang advice mo sa kanila?
58:03.8
Sa practice ko po, usually
58:05.8
personal po kasi yung reason nila
58:07.8
kung bakit hindi nila nasusunod.
58:09.8
So, one of the most common
58:11.8
reason kung bakit, parang merong
58:13.8
ningas ko doon sa umibisa,
58:15.8
game na game silang mag-diet,
58:17.8
pero habang tumatagal, parang nawawalan
58:19.8
sila ng motivation.
58:21.8
Yung reason is, masyadong
58:23.8
restrictive yung mindset natin
58:25.8
pagdating sa diet. Kasi pag iniisip
58:27.8
kasi natin na diet, parang bawal
58:29.8
yung kumain ng ganito, bawal yan,
58:31.8
ito lang dapat yung kakainin natin. So, diba, parang
58:33.8
titingnan pa lang natin, medyo
58:35.8
leaning towards negative. And it's
58:37.8
something negative. Ang stressful na nga ng
58:39.8
buhay natin. Tapos yung pag-gain
58:41.8
that's supposedly nourishing us,
58:43.8
parang stressful pa rin.
58:45.8
Kaya hindi tayo nakakatagal.
58:47.8
Kaya parang we tend to go back to our
58:49.8
old habits. So, I guess my
58:51.8
advice for that is, have a change of
58:53.8
mindset lang.
58:55.8
In a sense, natitingnan natin yung
58:57.8
pagdadiet na dapat isang way
58:59.8
yun parang pag-aalaga natin
59:01.8
sa sarili natin. So, kapag yung
59:03.8
diet na sinusunod natin, ay nai-stress
59:05.8
tayo. Now, we don't get to
59:07.8
enjoy the food or we don't get to spend
59:09.8
time eating with our family kasi
59:11.8
mayroon tayong rigid na diet regimen
59:13.8
na pinafollow. Mukhang hindi po
59:15.8
siya magandang to start
59:17.8
with. So, mas magandang
59:19.8
follow natin na diet is something
59:21.8
na alam natin kaya natin panindigan
59:23.8
ng pangmatagalan.
59:25.8
Okay. So, ano naman po ang masasabi natin
59:27.8
mag-release sa mga taong nagsistress
59:29.8
eating? Yung mga naging
59:31.8
stress eating po, alamin natin
59:33.8
ano yung trigger ng stress
59:35.8
na yun. Pangalawa,
59:37.8
pag nag-magnai-stress
59:39.8
tayo at automatic na iniisip
59:41.8
natin ay ano yung kailangan
59:43.8
kong kainin o kailangan kong kumain
59:45.8
ng ganito,
59:47.8
siguro we have to step back
59:49.8
at isipin natin
59:51.8
gusto ba talaga natin kainin
59:53.8
yun? Kasi baka naman it's because
59:55.8
of emotions lang na you're stressed,
59:57.8
you're frustrated,
59:59.8
kaya yun agad yung iniisip natin,
60:01.8
yung parang mga comfort food natin.
60:03.8
So, why not? When you're stressed,
60:05.8
we choose parin yung mga pagkain
60:07.8
na relatively healthy
60:09.8
and then after that, halimbawa, kumain
60:11.8
tayo ng the usual na
60:13.8
rice, ulam na may gulay
60:15.8
at may konting garne, and then
60:17.8
kapag napusog na tayo doon, that's the
60:19.8
time na isipin natin gusto pa rin ba talaga
60:21.8
natin ng, let's say, ice cream? Gusto pa rin
60:23.8
ba natin ng milk tea? Gusto pa rin ba
60:25.8
natin ng donuts or
60:27.8
cookies? Kasi baka it's
60:29.8
just our body's way of telling us
60:31.8
na baka gutom lang talaga tayo, regardless
60:33.8
kung ano yung kailangan natin kainin.
60:35.8
So, pag nag-i-stress eating po tayo,
60:37.8
medyo preno po man
60:39.8
muna tayo at isipin natin kung
60:41.8
gusto ba talaga natin yung
60:43.8
mga maaasukal, mamantik
60:45.8
ang magpagkain, or baka kailangan lang
60:47.8
talaga natin kumain para mabusog.
60:49.8
Para at least we have the energy
60:51.8
to face that stress that we are facing.
60:53.8
Okay. Mom, I don't know
60:55.8
if you're aware, meron tayong
60:57.8
mga makababong gamot
60:59.8
ngayon na ini-inject. They say
61:01.8
it's the best anti-obesity
61:03.8
medication.
61:05.8
Yung mga semaglutide,
61:07.8
yung sinasaksak siya once
61:09.8
a week. Tapos talagang
61:11.8
very significant, nakikita
61:13.8
talaga yung pagpayat ng isang tao.
61:15.8
Ito po ay binibigay ng mga
61:17.8
endocrinologist. My question to you is
61:19.8
based on your experience,
61:21.8
dun sa mga nagiging kliente nyo na
61:23.8
tinutulungan nyo ang proper nutrition,
61:25.8
when is the time to seek the help
61:27.8
of an endocrinologist to deal
61:29.8
with their obesity?
61:31.8
Kapag po na-try na natin
61:33.8
na mag-diet, mag-exercise,
61:35.8
and for some reason, parang
61:37.8
hindi pa rin
61:39.8
bumababa yung timbang natin, lalo na
61:41.8
kapag ang timbang natin ay
61:43.8
nagre-register na sa BMI
61:45.8
above 35, 40,
61:47.8
tapos nag-try na tayo
61:49.8
with diet and exercise,
61:51.8
and hindi talaga natin magawa,
61:53.8
then that's the best time
61:55.8
siguro to seek
61:57.8
consultation with an endocrinologist
61:59.8
kasi baka marami pang ibang
62:01.8
underlying conditions na hindi
62:03.8
lang kayang i-address ng diet
62:05.8
and exercise alone.
62:09.8
I'll ask you a specific
62:11.8
question para sa ating
62:13.8
knowledge ng ating mga kapamilya.
62:15.8
Meron tayong tinatawag na
62:17.8
insulin resistance sa ating mga
62:19.8
kapamilya at may diabetes type 2.
62:21.8
Ibig sabihin nito,
62:23.8
hindi gumagana yung
62:25.8
insulin nila, at nangyari po ito
62:27.8
sa mga taong
62:31.8
gumagana yung insulin natin
62:33.8
so pinagpapayak
62:35.8
din ang mga taong may diabetes.
62:37.8
E kaso ang problema,
62:39.8
ma'am, in fact, mga
62:41.8
sintomas ng diabetic patients ay
62:43.8
laging gutong kasi hindi nakakalating
62:45.8
yung glucose doon sa kanilang cells.
62:47.8
So ano ang advice mo?
62:49.8
Paano ma-manage
62:51.8
ng mga diabetics yung
62:53.8
laging nagpag-gutong at laging
62:55.8
nagpagkaunghao at hindi sila mamatay
62:57.8
ng komplikasyon ng diabetes?
62:59.8
Yun po, tama po na
63:01.8
kadalasan, isa sa mga complications
63:03.8
or isa sa mga nararamdaman
63:05.8
ng mga taong may diabetes
63:07.8
is lagi silang nagugutong kasi
63:09.8
hindi nagagamit ng cells nila
63:11.8
yung mga sugars or
63:13.8
carbohydrates na nanggagaling sa kinakain.
63:15.8
So usually, ang nire-recommend namin
63:17.8
para sa kanila, yung tinatawag na
63:19.8
small frequent feeding.
63:21.8
Halimbawa, may at maya,
63:23.8
di ba, tayo usually, ang kain lang natin
63:25.8
ay breakfast, lunch, dinner.
63:27.8
Pero sa mga taong merong diabetes,
63:29.8
inire-recommenda po na
63:31.8
meron silang
63:33.8
parang mas konti ng bahagya
63:35.8
yung breakfast, lunch, dinner nila
63:37.8
kasi yung tinapyas
63:39.8
natin doon sa breakfast, lunch, dinner
63:41.8
ay ililipat natin sa morning
63:43.8
snack and afternoon snack.
63:45.8
Para po hindi isang butuhan
63:47.8
na ang dami kakainin at one time
63:49.8
let's say sa breakfast o kaya sa lunch
63:51.8
tapos biglang in between ng lunch and dinner
63:53.8
ang antagal na walang kain.
63:55.8
So yung mga nire-recommend namin
63:57.8
is yun nga po, paonte-onte
63:59.8
at pa konti-konte
64:01.8
na kain all throughout the day.
64:03.8
Para po, parang hindi nila
64:05.8
na-experience parang nangihina
64:07.8
and at the same time po, siguro
64:09.8
dito rin baka katulong yung tinatawag na
64:11.8
babawasan ng konti yung
64:13.8
carbohydrate intake. Not to the point
64:15.8
na sobrang wala ng carbohydrate
64:17.8
pero ibabawasan lang ng bahagya.
64:19.8
Halimbawa, sa normal
64:21.8
Filipinos na walang diabetes
64:23.8
ang recommendation is around
64:25.8
55% to 70%
64:27.8
carbohydrates. For people with diabetes
64:29.8
i-low-carbohydrate diet
64:31.8
po around 50%
64:33.8
para at least
64:35.8
hindi po ma-overload. Parang hindi
64:37.8
na-estack yung mga blood sugar
64:39.8
na hindi makapasok sa cells
64:41.8
sa problema sa insulin.
64:43.8
So, small frequent feedings
64:45.8
and relatively lower in carbohydrates.
64:49.8
Ma'am, can we just
64:51.8
educate our kapamilya?
64:53.8
When do we say a patient is overweight
64:55.8
versus obese?
64:59.8
How do you compute that?
65:01.8
Ano po yung sa pag-aaral
65:03.8
ang mga complications
65:05.8
na if we maintain
65:07.8
ourselves in the obese
65:09.8
stage or
65:11.8
overweight stage?
65:13.8
So, naka-classify po natin
65:15.8
yung either
65:17.8
overweight or mayroong obesity
65:19.8
based na tinatawag natin na BMI.
65:21.8
Yung BMI po kasi, it's a computation
65:23.8
na inaalam
65:25.8
ano yung weight mo
65:27.8
in relation to your height.
65:29.8
So, syempre po yung mas patatangkad,
65:31.8
mas mataas yung allowance nila
65:33.8
para sa mga timbang nila.
65:35.8
So, naku-compute po yun, yung tinatawag na BMI.
65:37.8
May mga online resources po tayo
65:39.8
ng BMI calculator para
65:41.8
madaling malaman kung tayo po
65:43.8
ay nasa overweight category
65:45.8
o nasa obesity category.
65:47.8
Ang mga overweight po ay nasa
65:49.8
more than 25
65:51.8
to 29.9
65:53.8
ang BMI nila.
65:55.8
Kapag ang BMI mo naman ay 30 pataas,
65:57.8
ibig sabihin, nasa obesity category na po.
65:59.8
So, kapag
66:01.8
matagal po na nasa
66:03.8
obesity category kayo,
66:05.8
napakarami pong
66:07.8
complications or napakarami pong
66:09.8
health consequences.
66:11.8
Number one is metabolic.
66:13.8
Yung sobrang taba sa katawan,
66:15.8
it can put your body
66:17.8
in an inflammatory state.
66:19.8
So, at the same time,
66:21.8
mayroon pong mas tumataas
66:23.8
yung risk natin for
66:25.8
iba pang chronic diseases like
66:27.8
diabetes,
66:29.8
hypertension,
66:31.8
cardiovascular diseases, and some forms
66:33.8
of cancer. Pero hindi po
66:35.8
lahat na kikita sa
66:37.8
BMI kasi may mga taong medyo
66:39.8
mabigat, mataas yung BMI nila
66:41.8
nasa overweight category, pero
66:43.8
hindi naman sila mataba kasi nga
66:45.8
mataas or mabigat yung muscle mass nila.
66:47.8
So, hindi po sa
66:49.8
lahat ng panahon ay reliable sa BMI.
66:51.8
So, kami po na
66:53.8
nutritionist-dietitian, hindi po kami
66:55.8
nagre-relize sa BMI alone. Pinitinan
66:57.8
po namin din yung accumulation
66:59.8
ng fat sa abdominal area. Kaya po
67:01.8
pininimessure yung
67:03.8
waistline gamit yung tape measure
67:05.8
para makita kung yung taba
67:07.8
ay nag-accumulate sa abdominal area.
67:09.8
Kasi pag naiipon
67:11.8
yung taba sa chan, mas tumataas
67:13.8
din po yung risk for diabetes
67:15.8
and heart diseases. And meron din
67:17.8
po yung isa tinatawag na body composition
67:19.8
analysis. Ina-assess po
67:21.8
natin yung body fat percentage,
67:23.8
gano'ng karami yung taba
67:25.8
natin sa katawan. Kasi paasible na
67:27.8
ang nagpapabigat ng
67:29.8
tabang natin ay either muscle
67:31.8
or taba.
67:59.8
At sa kalusugan lang sa public service, hindi po
68:01.8
satya lang.
68:03.8
Alright, maraming salamat po
68:05.8
sa lahat ng mga nanood po sa amin ngayon.
68:07.8
Mapaparinip po kami ulit sa Sky Cable
68:09.8
Channel 26 sa Edbopang Radio Service App
68:11.8
kung gusto nyo pong ulit-ulitin itong aming
68:13.8
episode for today. Kita-kits po ulit
68:15.8
next Saturday. Ako po muli si
68:17.8
Liza Aquino para sa programang Your Daily Dose.
68:19.8
Susunod na
68:21.8
si Tita Winnie Cordero para sa
68:23.8
Winners Alive. Maraming salamat partner,
68:25.8
Doktora Luisa, sa oras po rin nyo.
68:27.8
Bye!
68:29.8
Ingat po kayo dyan.
68:57.8
When it counts the most,
68:59.8
sinong paniniwalaan mo?
69:01.8
At sa paglilimkod,
69:03.8
ang pamilya ay sama-sama.
69:05.8
Sa bawat pamilyang Pilipino
69:07.8
saan pan sa mundo?
69:09.8
Walang hanggan yung ating
69:11.8
pagtuhon. Kapamilya,
69:13.8
ito ang ating isang
69:15.8
teleradyo.
69:27.8
Itinuturing na ng
69:29.8
International Criminal Police Organization
69:31.8
o INTERPOL na
69:33.8
pandaidigang krisis ang problema
69:35.8
sa human trafficking.
69:37.8
Inamin sa teleradyo ni Bureau of
69:39.8
Immigration Deputy Spokesperson
69:41.8
Melvin Mabulak na lumala
69:43.8
ang recruitment ng mga sindikato