⚠️ GOOD NEWS MGA IDOL! ⚠️ Bukas na pong muli ang ACTION CENTER ng RAFFY TULFO IN ACTION para sa mga walk-in complainants na nais dumulog sa Wanted sa Radyo/Raffy Tulfo in Action! Maaari na po kayong pumunta sa aming tanggapan sa TV5 Media Center, Reliance Cor. Sheridan St., Mandaluyong mula 9:00AM-3:00PM, tuwing Lunes hanggang Biyernes. Mangyari lamang po na magdala ng vaccination card at huwag nang magsama ng bata. Kung kayo naman ay senior citizen o may karamdaman, magpadala na lamang po kayo ng inyong representative sa aming tanggapan. Gaya po ng aming paalala, LIBRE at WALA PONG BAYAD ang serbisyong aming ibinibigay kaya 'wag na 'wag po kayong magpapaloko sa mga scammers na mangangako na pauunahin kayo sa pila at maniningil ng bayad.

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Marami po sila at mga construction worker po galing pa po sila ng Leyte and Zamboanga. Sa pangunguna po ni Mr. Abner Rosales and Mr. Archie Daniel,

nire-reclaim yung kumpanya dahil wala daw pong 13-1 pay at 3-9 na and holiday pay and night differential po. Ito pong West Mean Construction Development Incorporated.

Pero ano sila ha? Magkakaibang mga project area ito kasi anlayo ha. Merong isa Leyte na project area or project tapos merong Zamboanga. Pero iisa ang kumpanya na may hawak sa inyo.

At yun ay ang West Mean Construction and Development Incorporated. Sino ang mga galing ng Leyte? Taas ang kamay. Yun. Zamboanga, dalawa kayo. Medyo malayo-layo eh.

Sino mas matagal nang nagtatrabaho yun? Mga nasa Leyte o Zamboanga? Sa Leyte. Gano'ng katagal na yung construction ninyo doon?

Ano po ma'am. Nag-start po yung company na construction doon 2018 po.

2018? Siguro natigil nung pandemic?

Tuloy-tuloy pa rin po siya.

Tuloy-tuloy pa rin? Okay. So 20... Ano bang ginagawa?

Ano po nang...

Building?

Building po. Mall po siya ma'am na ginagawa. Gaysano Grand Mall po.

Okay. Yung sa Zamboanga naman, ano naman ang ginagawa doon?

Mall din po.

Before po nag-minimum yung sahod namin. May overtime kami hanggang alas gis.

May overtime hanggang alas gis?

Okay. Ang next one tatanungin, magkano ang sahod ninyo minimum? Naka-minimum naman kayo para doon sa area na yon?

Ngayon po nag-average kami ng 395 sa scale po.

395?

Tama ba yun Atty. Beya for the area? Leyte?

Leyte po.

Leyte po ma'am. I-check po natin kung anong po yung minimum. Lahat po ba sila sa Leyte po?

Hindi ma'am. Isang grupo galing sa Leyte at isang grupo sa Zamboanga. Yung sa Zamboanga, magkano sa sahod sa inyo daily ninyo?

Anong daily rate nyo?

Ano po? Yung noong September lang po sila nag-minimum 351 po.

351. So ang nasa Zamboanga naman 351 daw sila. Pero ang claim nila is noong September lang naging ganyan 351. Ang 395 naman sa Leyte, kailan nagsimula?

Ano po sa August po siya, 1st week na August.

August of 2022?

2022 po.

Pero sila, nagtatrabaho sila 2018 pa. Tama ba po? So apat na taon na sila halos nagtatrabaho yung mga tasa Leyte. Ang sa Zamboanga, ilang taon na kayo nagtatrabaho doon?

Ano po ako sa Zamboanga, isang taon pa lang ako doon mahigit.

Isang taon?

Apo.

Isang taon pa lang mahigit.

So iba-ibang mga skills ito I am assuming. Anong mga trabaho may mason, bentor, carpentry, mga ganoon. So iba-iba Atty. Beya.

But yan yung mga rates nila. Pwede ba namin malaman kung pasok po ito sa tinatawag nating minimum wage para sa Leyte is Region 8?

Ako ma'am yung far Leyte ma'am yung minimum wage ngayon ay P355. Tapos yung sa Zamboanga po P361. Pero yung sa Zamboanga po ma'am I think June 2022 or July 2022 po ito nagsimula.

August daw?

Nag-start po siya ng September po. So dapat ang July up to September mabigay sa kanila yung kakulangan sa minimum wage po.

Q1. Wala silang 13th month pay. Ang construction workers ba natin Atty. Beya entitled sila sa 13th month pay?

Ano ito sila? 4 years na nagtatrabaho, yung isa mahigit isang taon. 13 years na po ako. Sa IP lang po ako ng 1 year po kasi palipat-lipat kami ng project.

So ikaw 13 years ka na sa Western Construction and Development pero ngayon ka lang na yung nasa construction sa fieldwork. Siguro maganda i-review kung sa 13 years mo na yun pasok ba ang lahat ng benefits o tama ba ang pasweldo sa inyo?

Hindi po.

Q1. Ano ang kailangan nilang dalhin?

Magsimula ako sa proseso. So Department of Labor naman po meron binibigay na assistance sa workers natin lalo na sa complaint ng below minimum wage, hindi pagbubayan ng 13th month pay.

So in that case maaari sila pumunta dito para mag-file ng mismong complaint or request nila. Then pag na-file ang request nila si Dolina ang magpapatawag sa company para pagharapin sila at i-assist sila sa concert nila.

Doon sa mga documents o papeles na kailangan nilang dalhin, maigi kung meron silang payslip o kung ganoong katagal sila sa company kung may documents.

Pero usually kung ano lang ang available na meron sila, dalhin lang nila dahil kung yan lang ang meron sila, pwede naman tayo mag-request sa company para malaman kung kailan talaga sila pumasok o kailan sila nasimula doon.

Kasi katulad nito, isa is 13 years na. Yung ito, yung iba minimum 4 years ang masasabi ko kasi, or 5 years, magpap-5 years na.

Ikaw 14 years ka na rin. 2008 pa ako na-employed sa Cebu pa lang.

Sa Cebu pa lang. Tapos iba-ibang mga…

Iba-ibang project na punapuntahan namin. Same company pa rin po.

Atty. Bea, kahit ba yung kumpanya at project ay nasa region 8 tapos sa Mbuanga region 9 ba? Pwede nilang dito sa DOLI-NCR na ma-e-endorse namin sila sa iyo?

Yes ma'am. Nang nasabi po sakin ni Ms. Dude, ang pinaka-principal office ko sa company ay sa Makati. Tama po ba ma'am?

Oo. Kalalan niyo ba si Emanuel Agbasa?

Apo. Kasamahan ko po sa timekeeper po.

Ah timekeeper siya?

Apo. Kasamahan ko.

Hindi dito administrator ang sabi eh.

Ano po ma'am? Timekeeper ma'am. Pareho kami ng trabaho po.

Ah pareho kayo ng trabaho?

Hindi po rin yan nabigyan ng 13-month pay po.

Ah hihingi din siya ng tulong?

Hindi ko rin po alam.

O sige. Hayaan natin magsalita si Emanuel Agbasa.

Yes ma'am?

Oo. Manny ba?

Manny.

Yes ma'am?

Manny, nandito ang mga kasamahan mo si Abner, Rosales, Richie Daniel at iba pang mga kasamahan sa Westmin Construction. Ikaw ano ang trabaho mo sa Westmin?

Timekeeper talaga ako ma'am. Tapos administrator ako as spokesperson ngayon at yung mga hourly problems ako nag-requirements.

So gano'ng katagal ka na sa Westmin?

2013.

2013. Mahigit ko mo lang mga 10 taon na rin.

Manny, paano ba itong reklamo na ito? Anong sinasabi ng kumpanya or hire ang mga officers ninyo?

Paano matutugunan itong reklamo na kulang kanilang holiday pay, walang 13-month, walang night-time differential?

Yes ma'am. Ang nangyari kasi after the pandemic with rising cost of construction material and we are slowly recovering from the adverse effect that the company 4 months have adjusted the workers' wages.

4 months pa lang po na I think August ang nag-adjust ng minimum wage. This complaint was filed, we could have discussed this on-site, needless to the case is now pending.

Kasi may inspection na ang doli ma'am tapos may findings na ang doli dito sa report. But as of the moment I cannot decide it. I'll just vote this to the management kasi di man ako pwede makapag-decide.

We will wait for the resolution and we are open to make a settlement ma'am with this problem.

Ang document namin hindi talaga hiharap yan. Iba ang pinapaharap. Tapos pagka may alimbawa katulad example ma'am may nauna na sa amin na nagreklamo ma'am, panalo na po sila sa kaso hanggang ngayon hindi pa rin sila nabigyan ng kumpanya.

Pero panalo na sana sila?

Panalo na po ma'am.

E pero ito ngayon, ikaw ba Manny ay may kakayahan na maglabas o magpakita o magbigay ng mga dokumento na magpapatunay ng mga work hours at anong mga natanggap ng mga kasamahan mo? Mga kasamahan mo ito ha?

Yes ma'am. Alam ko.

Meron kang kakayahan na magbigay nun? May kakayahan ba siya? Timekeeper kayo. Naloka naman ako kung timekeeper ba. May access ka ba? Makukuha mo ba ang mga documentation requirements? Baka dapat HR?

Ang problema attorney, kada tatawagan po natin ang Westmin construction, siya po ang pinapasa. Siya po ang ginawang spokesperson po.

Ngayon lang? So napromote ka Manny Agpasa? Ikaw naman ang spokesperson? Mabuang ko. Bisaya asa ka dong? O pangayaw mo ang rate increase kaya nagkatrabaho?

Sabi ko bigla siya napromote dahil sa wanted sa radyo napromote si Manuel Agpasa. Susmar Yosef.

Paano ba ito? Papuntahin kaya natin lahat dito ng mga nagrareklamo? Tutulungan naman natin of course ang mga nakarating dito. Sigurado ko? Umutang pa itong mga ito?

So narinig naman ni Sen. Atrar ito pong problema. So ang gagawin namin tulungan namin kayo na makalapit sa Dole para makuha natin ang dapat makuha. At pangalawa sir, pamamasahihan po namin kayo from Manila to Zamboanga and Leyte.

Pero bago yan, tanungin ko si Atty. Bea. Atty. Bea, in cases like this, hindi ba dapat ang mapatawag kung may summons ang Dole? It should be a person of consequence in the organization, an officer of some sort?

Hindi naman sa binabaliwala ko ang position ni Manny Agpasa. Pero tama ba Atty. Bea? It should be somebody who can bind the corporation at the very least?

Yes Atty. Usually we address the letter of invitation to the owner of the company or its representative. Pero sana naman ang representative na pumunta, sana magbigay ni company sa mga worker, makapagbigay ng solution or action na gagawin ng company. Usually owner or representative nila.

At Atty. Bea, pwede ko bang i-request na imbes na or representative lang, parang maging specific tayo na it should be at least at a certain level or hierarchy of the organization?

Para naman, kasi the way I understand it, Manny, hindi isang pag-unsa, kanina ang giminusan ko sa imong pagkatao. Sabi ko hindi dahil sa nabababaan ako sa position niya. Pero sabi ni Archie, Archie? Abner po. E pareho kayong timekeeper. So parang magka-level kayo, parang ano naman yung, di ba, parang ang sa akin lang, dapat medyo mas nakakataas. Eh baka nga lang i-promote na naman nila ulit si Manny.

Sabi nga po ng researcher po natin, kausap daw po yung project manager, pero ayaw po magsalita. At nirefer nga po tayo kay sir Manuel Agpasa, gawa nang siya daw po ang administrator po ng company.

Administrator ka na ngayon ha? Manny, mataas ang sweldo niyan. Mataas ang sweldo niyan. Ang sa akin lang, naaawa rin ako kay Manny kasi sigurado ko hindi siya pwede humindi.

Q1. Naipit yan siya? A1. Oo. Eh sari ikaw ba naman, kunwari sabihin ni Sen. Idol siya, sari, ikaw humarap diyan. Di ba? Ako, ako honestly attorney, wala akong magagawa kung utos ni Idol yan, napin talaga natin.

Kahit magkanda ipit-ipit ako, ako po yung inatasan. So ako po talaga magsasalita. Pero gawin pa man siya, si sir Manuel medyo naipit lang dito kasi on the spot bigla siyang ginawang administrator po ng company.

I-refer ko rin kay Atty. Beya yan. Kasi ginawa siyang administrator on the spot. May kaukulan ba na pay increase ito Atty. Beya? Bakit lang naman sana? Dapat diba? Kasi kung hindi magkakaroon ng distortion. Tama ba pa din sa term na ginagamit kami?

Yes po. Oo na hindi bagong promote. Kasi baka naluka ko. Matanong ko lang po ma'am. Yung mga kasamahan ko kasi na naiwan sa project namin, sila kasi yung sumusuporta sa pamasahin namin, papunta dito para mairating namin dito kay sir Tolfo. Kasama sila.

Q. Atty. Beya, itong action na ito di lang para sa nakarating dito? Pwede nating isama basta may kompletong pangalan nila at detalya nila, isasama natin sila sa mga maghahain ng complaint?

Yes po. Parehas naman kahit isa o dalawa representative ng workers basta mag-provide sila ng listahan kung sino yung kasama for the request for assistance Atty.

Illegal dismissal ang tawag dyan. Yung iba natatakot na magsumbong.

Q. May such a thing Atty. Beya as anonymous complaint? Ito silang malalakas sa loob?

Kami nga ma'am. Wala na kaming babalikan gawa nung ito. Wala na kaming babalikan at trabaho.

Una po Atty. doon sa anonymous, pwede naman po kasi similar din ang mga concerns nila. So dapat kung mag-grant po sila sir, mabigyan din ang workers na ibang kasama nila.

Pangalawa kung matatanggalin kayo po, illegal dismissal naman po yan sir kasi wala naman po sinang dahilan kung ba't kayo tatanggalin. At binagbabawal sa Labor Code yung pag-retaliate ng isang employer kung may concern or issue man po siya na may issue man ang mga workers na pamamalakan po nila lalo ng pagpapasweldo.

Q. Baka Atty. Beya sabihin nag-awol sila? Nagpaalam ba kayo? Nag-leave ba kayo?

A. Nag-leave kayo. O yan, nag-leave naman pala sila. So hindi kayo awol ha? Hindi sila awol.

Baka mamaya ang sabi, pinturahan nyo ng pula, ang pinintura nyo pink. Tapos tanggal kayo sa trabaho ganyan, kinulayan nyo, pinilagyan yung puti, naging pink. But harassment naman na yan kung may magsasabotahe sa inyo. Ano lang ako ha? Malikot lang ang isip ko. Pero ganoon pa man, Sharie, ang commitment ni Sen. Raffi is matutulungan kayo at makikita natin hanggang sa kahuli-hulian kung ano ang gagawin mo.

Dapat para sa inyo ay maibigay sa inyo.

Pero ganoon pa man, Atty., ipapatawag na lang po natin ang Westmin construction sa Dole. Ipapatawag na lang po natin, padalahan po natin ang letter para makuha din po natin ang kulang po ninyo.

And gaya po nagsinabi ni ma'am, hindi din kayo pwedeng tanggalin basta-basta. So kung hanggat hindi po kayo tinatanggal, hanggat hindi po kayo nagre-resign, huwag po kayo aalis. Kasi pag tinanggal po kayo, illegal dismissal po yan. Pasok lang po kayo. Pero pag di po kayo pinapasok sabihin niyo po si Atty. Beya, illegal dismissal naman ang ipapatawag natin sa kanila.

Q1. Atty. Beya Melo-Santos, mediator-arbiter ng Dole NCR. Napaka-fresh niyang kausap?

Atty. Beya Melo-Santos, mediator-arbiter ng Dole NCR. Napaka-fresh niyang kausap?

Q1. Atty. Beya Melo-Santos, mediator-arbiter ng Dole NCR. Napaka-fresh niyang kausap?

Atty. Beya Melo-Santos, mediator-arbiter ng Dole NCR. Napaka-fresh niyang kausap?