Aired (January 22, 2023): Investment na rin kung ituring ng ilan ang pagkakaroon ng ginto at mamahaling alahas. Kaya naman bukod sa personal na pagpunta sa isang jewelry shop, maaari na ring makabili ng mga alahas online! Paano nga bang malalaman kung lehitimo o peke ang inyong kausap na online seller? Alamin sa video. Journalists Maki Pulido and Jun Veneracion provide in-depth analysis on the biggest news stories in the Philippines. Watch it every Sunday, 9:15PM on GMA News TV. Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes. #ReportersNotebook GMA Network promotes healthy debate and conversation online. Any abusive language that does not facilitate productive discourse will be blocked from this post. GMA Network upholds ethical standards of fairness, objectivity, accuracy, transparency, balance, and independence. Walang Kinikilingan, Walang Pinoprotektahan, Serbisyong totoo lamang. Subscribe to the GMA Public Affairs channel: https://www.youtube.com/user/gmapublicaffairs Visit

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Sa loob ng maraming taon, marami na ang naghanap ng ginto.

Hindi rin natatapos ang mga kwento tungkol sa gintong nakabaon sa lupa.

Gintong hinahanap pa rin ng marami hanggang ngayon.

Na-influence hindi ng ginto maging ang pananaw ng ilan sa eleksyon at sa kasaysayan.

Totoong mayaman sa ginto ang Pilipinas.

Katunayan, nasa ika-28 puesto ang Pilipinas sa mga gold-producing countries sa buong Asia.

Pero sabi nga, hindi lahat ng kumikinang ay ginto.

May ilang madaling masilaw at mga biktima ng mga manluloko.

Sa kulungan ng pagsak ng dalawang lalaki sa Banga, South Cotabato patapos mabistong nagbebenta-umanoy ng peking ginto.

Makailang ulit nang naiulat ang pag-aresto sa mga diumanoy nagbebenta ng peking ginto.

Pero hanggang ngayon, meron pa rin mga nahuhulog sa kanilang patibong dahil ang mga gold-scammer

nasa online na rin ngayon.

Nag-message ako sa kanya, sabi ko,

Kumusta na? Pahingi ako ng tracking number doon sa parcel ko.

Tapos hindi ko na masend yung message.

Doon na po ako napaisip na, ah, baka binlock ako na ito o baka scammer ito, yun na po.

Mula sa mga sinerte, may iba naman nagkakalat ng malas pero hindi sila nakalintas.

Hindi na nakapalag ang isang grupong nagbebenta-umanoy ng peking gold bar sa mga tauha ng National Bureau of Investigation o NBI,

matapos mabisto ang kanilang modus.

Narecover sa grupo ang isang peking gold bar at isang peking tipak ng ginto sa entrapment operation sa Rizal.

Ayon sa NBI, inaalok ng mga suspect ang ginto online at sasabihin mula ito sa minahan sa Mindanao

para makumbinse unang magpapakita raw ng totoong gold powder ang grupo,

pero kalaunan, peke palang ibibigay nila sa kliyente.

Noong 2020, ang isang gold trader natangayan ng 5.75 million pesos ng isang supplier na scammer pala.

Sa pagsisiyasat ng reporter's notebook sa ilang online pages, ilang biktima ng gold scammer ang aming nahanap.

Dahil sa taas ng value ng ginto, marami ang nahuhumaling dito.

At kapag may nag-alok ng ginto, lalo na't sa murang halaga, sino nga ba ang hindi kakagat?

2020 na magkainteres sa ginto si Russell Recla, 30 years old.

Ang diskarte ni Russell, bibili ng gintong alaha sa supplier at pagkatapos ay ibibenta online.

Nakahanap nga ako ng legitimate sa supplier noon.

Nagpupost ako, tapos nagpapautang lang rin sa mga kakilala.

Nitong October 2022, nahikayat siyang bumili ng alaha sa isang page na nakita online.

The page seems very legitimate kasi they have parang pagkakita ng pagkakita.

The page seems very legitimate kasi they have parang 53,000 likers, followers,

and then makikita mo talaga sa mga bawat post nila, may mga nagli-like.

Nag-order si Russell ng isang customized necklace at limang pendan.

Sa kabuan, nagkakahalaga ang mga ito ng P15,400.

Ito, para sa anak ko sana, letter H kasi yung pangalan niya Harris.

Sabi ni Russell, agad niya ipinadala ang bayad sa pamamagitan ng money transfer.

Pero kinagabihan, hindi na raw sumagot ang seller.

Sabi nung seller, i-cocontact nila ako within 3 to 5 business days for the shipping.

Tapos napansin ko na hindi na ako nakakapag-send ng message sa kanila.

Yun pala, binlock na nila ako.

Naipon daw ni Russell ang nawalang pera sa loob ng 6 buwan.

Magagamit na rin sana niya para sa mga pangangailangan ng tatlong anak.

Naku, napakabigat nun kasi yun din ay galing sa mga pinapagbentahan ko rin.

Bilang isang ina ha, I have 3 kids.

P15,400 is napakalaking pera na para sa mga anak ko para masupport ko yung needs nila.

Matapos i-block ng Facebook ang scammer, dito na niya nalaman na hindi na nilalakas

matapos i-block ng Facebook ang scammer, dito na niya nalaman na hindi siya nag-iisang naloko online.

So nag-post ako dun sa page na yun kung saan marami ding na-scam.

So gumawa ko ng group chat namin.

Pero within that week, 200,000 yung na-scam nila sa iba't ibang tao na hindi naman nila pinaghirapan.

Ginusno sana ni Russell na mag-sampa ng reklamo laban sa seller.

Pero hindi raw naging madali ang pagsasampa ng kaso.

Kinulate namin lahat ng information nung mga na-scam din nila, yung mga resibo.

Yung friend ko, pina-affidavit niya.

Ang hirap lang dito kasi sa Pilipinas kapag nag-report ka ng online scamming,

dun kami itonuro sa camcrame, which is di ko talaga alam kung saan yun.

Inalam namin sa tanggapan ng Anti-Cybercrime Group ng PNP kung saan nga ba pupunta para magreklamo sakaling maging biktima ng online scammer.

So they can actually come to us dito sa office namin, PNP Anti-Cybercrime Group located inside Camcrame, Quezon City.

Basically right now we are trying to cascade to the local police stations that they too can handle itong mga cases involving yung mga ganyan, fake online sellers.

Because this would fall under Article 315, which is swindling estafa.

Ayon sa police, hirap din silang matukoy ang kinaroonan ng mga scammer online.

As to the tracing, ang nagiging problema natin dyan is because of the anonymity of the internet.

Because anybody can be anyone, can be anybody on the net.

Dahil nawala ng puhunan, tumigil muna sa pagbebenta ng alaha si Russell.

Puhunan yun, pero dahil nga na-scam nila and na-scam na nila, wala na rin ako magagawa. Sobrang bigat ng pakiramdam ko.

Taong 2020, nang mahilig ding bumili ng gintong alahas, si Shemaine Cossare, 33 years old.

Bumibili raw siya ng ginto bilang personal investment.

Sabi nga nila, pagdating ng panahon, lalaki kasi yung value, lumalaki yung value ng gold.

Dati ay nakakabili siya ng ginto sa Ongpin sa Binondo, Manila. Pero dahil sa pandemic, sinubukan niyang bumili online.

So nakita ko lang po yung page na yun na naka-sponsored po sila eh. Nakita ko naman, ang dami nilang followers, parang nasa 15,000, na aabot na ng 16,000 noong time na yun.

Isang kwintas ang in-order ni Shemaine sa online seller. Dahil binigyan daw siya ng malaking discount, idagdag pa ang alok na free shipping ng kwintas, mas nahikaya't si Shemaine na bumili.

Nasa 17,000 yung pinaresho nila. Hanggang siyempre tumatawad, natural lang naman, tumawad ako. Pumayag daw yung boss niya.

Tulad ni Russell, makaraang magbayad ni Shemaine sa pamamagitan ng money transfer, hindi na raw makontakt ang seller.

Yun, 23, nag-message ako sa kanya. Sabi ko, ah, kumusta na? Pahingi ako ng tracking number dun sa parcel ko. Tapos, hindi ko na ma-send yung message.

Doon na po ako napaisip na, ah, baka binlock ako na ito o baka scammer doon. Yun na po.

Laking paghihinayang ni Shemaine sa perang nakuha sa kanya ng online scammer.

Na-stress talaga ako kasi siyempre, 14,700, malaki na din yun. Kung, kung, siyempre, nasa pag magbabakasyon kami noon, naisip ko, pang ano na to, pang handa na to dito.

Kasamang ibang mga nabiktima, nagpa siya si Shemaine na magsampa ng reklamo.

Then, ang sabi nila sa akin is, i-invite na lang daw nila ako as witness. Kasi na-efile na nila, mag, ano din kami doon na, isa din kami sa mga na-scam.

Sa datos na nakuha ng reporter's notebook sa Anti-Cybercrime Group ng Philippine National Police o PNP,

nasa 106 ang bilang na mga nabiktima personal at online na mga gold scammer. Pero nasa tatlo lang ang nagtutuloy ng kaso.

As long as the victim is willing to file a complaint, regardless of the amount, kinikiter naman natin yan.

Kaya lang meron sa'n kasi, mayroon, mayroon, mayroon, mayroon.

Meron tayong mga cases na minsan, alam mo, naloko sila ng 500.

So, yung mga victim, it's not that we do not cater to them,

except sila na rin yung ayaw because of the hassle, napupunta pa, pipila.

Huwag ba sa maniwala sa mabulaklak na pananalita ng mga nag-aalok ng ginto,

suriing mabuti at kumusulta sa eksperto sa ginto.

At sakaling maloko at mabibigay,

ang sellers kasi, both online and offline, ano naman yan.

Iisa lang naman yung batas na dapat nilang sundan, dapat rehistrado sila.

It's the first thing na kailangan rin natin tingnan as consumers naman.

Not only a violation of the Consumer Act, pero criminal pa rin yun.

Kasi kung meron kang fraudulent misrepresentation, it's a crime under the revised PINOK law.

Totoong madaling makasilaw ang ginto, pero kung hindi mag-iingat, mas madali rin tayong maloloko.

Kilatising mabuti ang mga nakakatransaksyon, mapapersonalman o online.

Para hindi magsisi sa huli at maging tansupan ang dapat sana ay ginto.

Thank you for watching!