⚠️ GOOD NEWS MGA IDOL! ⚠️ Bukas na pong muli ang ACTION CENTER ng RAFFY TULFO IN ACTION para sa mga walk-in complainants na nais dumulog sa Wanted sa Radyo/Raffy Tulfo in Action! Maaari na po kayong pumunta sa aming tanggapan sa TV5 Media Center, Reliance Cor. Sheridan St., Mandaluyong mula 9:00AM-3:00PM, tuwing Lunes hanggang Biyernes. Mangyari lamang po na magdala ng vaccination card at huwag nang magsama ng bata. Kung kayo naman ay senior citizen o may karamdaman, magpadala na lamang po kayo ng inyong representative sa aming tanggapan. Gaya po ng aming paalala, LIBRE at WALA PONG BAYAD ang serbisyong aming ibinibigay kaya 'wag na 'wag po kayong magpapaloko sa mga scammers na mangangako na pauunahin kayo sa pila at maniningil ng bayad.

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Makakasama po natin si Mr. Thomas Apello Jr.

At humihingi po sana siya ng tulong para makauwi po ang kanyang misis na isa pong OFW sa Riyad

na si Ma'am Ernaline Mica Balo.

Pasentabi lamang po sa mga kumakain, mga kapatid,

nagsusokan na daw po ito

ng dugo at hindi na rin daw po pinapasahod

ng kanyang amo.

Gusto sana nating malaman kung meron na bang action na ginawa ang agency

pero sana makontak po natin para malaman po natin yung lagay ng kababayan po natin.

Ang nireklamo pala dito Atiny,

ito pong Happy World Human Resources and Recruitment Agency.

Magandang hapon sir Thomas.

So, ang asawa niyo po itong si Ernaline Mica Balo.

Saan po siya ngayon?

Sa Saudi po ma'am, sa Riyad.

Kailan pa siya umalis?

Eleven months na po, doon siya ma'am eh.

Eleven months na.

Eh, itong sabi mo ngayon meron siyang kondisyon, sumusuka siya ng dugo.

Kailan pa nangyari to?

Tatlong buwan na rin siguro yan ma'am.

Tatlong buwan na.

Anong, paano nagsimula yung sakit niya na yan?

Sa ano po yan ma'am eh.

Sugat niya ata sa ano, sa chan.

Ba't siya may sugat sa chan?

May ano siya yung parang may nagsugat-sugat yung chan niya.

Nagkasugat yung chan niya?

Ano yun doon na nagkasugat?

Parang ulcer.

Ah ulcer?

Ulcer, ibig sabihin hindi siya nakakain sa tamang oras?

O hindi siya kumakain?

Yan po ma'am, hindi gano'n siya nakakain ng tamang oras.

Anong mga reklamo ni misis tungkol sa trabaho niya?

Sobrang pagod daw po ma'am eh.

Ano bang trabaho niya doon?

Maginis na po ma'am, bahay.

O sa bahay siya?

Sa riyad?

Ano, isang pamilya?

Isang pamilya po ma'am.

Gano'n kalaki raw yung pamilya?

Malaki daw po yung bahay.

Tapos?

Isa lang po ang katulong.

Mag-isa lang siya?

Opo.

So anong trabaho niya doon? Linis?

O linis. Lahat po ma'am.

Lahat? Pati luto?

Opo.

Tapos yun nga, nagka-ulcer na siya.

Opo ma'am.

Nakapagpatingin daw ba siya sa doktor?

Kasi tatlong buwan na. Delikado yun.

Isang bisis pa lang daw po ma'am eh.

Kasi ang ulcer pwede mabutas yung chanmon yan, diba?

Opo.

E kung dumugo na.

Ilang gano'n katagal na itong insidente na dumudugo yung chanmon?

Nagsusoka siya ng dugo?

Mga ano po ma'am, mga 3 months na po yung ano.

3 months na?

O nakalipas.

Anong nagsabi ba siya sa amo niya?

O nagsabi naman po.

Anong sabi ng amo niya?

Pachikat naman po siya ng ano.

Pahang isang bisis.

Binigyan siya ng gamot?

Opo.

Pero hanggang ngayon tuloy-tuloy pa rin?

O tuloy-tuloy naman po ma'am.

Lumapit na kayo sa agency itong Happy World Human Resources?

Opo. Dalawang bisis na po ako nagpunta sa agency po.

Okay.

Perla Lin?

Hello po ma'am.

Hello po ma'am.

Ang halik po.

Oo.

Kamusta ka na dyan?

Nandito ka ngayon yung asawa mo, si Tomas.

Anong condition mo ngayon dyan sa Riyad?

Hindi po ma'am.

Lagi po kasing sumasakit yung dyan ko ma'am kasi nagkakaroon po ako ng gallstone.

Ah gallstone.

Opo ma'am.

Tapos yung reklamo ko po ma'am kasi gusto ko na po umuwi.

Nagpahalam po ako ng amo ko.

Tumawag po ako ng agency.

Sabi po ng agency ko ma'am.

Ano daw?

Papagamot daw ako ng amo ko.

Lahat daw ng gamotan ang pagbagawa ng amo ko.

Pero sa gamot ko po, 15 days lang po ako guminom ng gamot.

Hindi naman po gumaling yung sakit ng dyan.

Gusto tuwing makakain ako ng bawal sa akin.

Magtigay talaga siya tapos mag-away kami ng amo ko kasi sabi niya sa akin.

Pabalik-balik lang daw ako ng CR.

Ano daw ang ginagawa ko?

Mag-LTM ako kasi yan talaga ang karanasan na laging maranasan ko eh.

Tapos mapupuyat po ako ma'am.

Hindi ako gano'ng makatulog.

Dami kong trabaho.

Lahat ng trabaho sa bahay sa akin po.

Naglalaba, naglilinis, nagpablanja, nagluluto.

Lahat po utos nila sa akin.

Akin yun po ma'am.

Gano'ng laki ang pamilya na sinisilbihan mo dyan?

Ano po sila?

Pito po sila.

Lima ang anak tapos mag-asawa.

Tapos mag-isa ka lang?

Eh nakakakain ka ba sa tamang oras?

Actually ma'am ano po, pag gising ko ng umaga, ang trabaho ko kasi,

pag may pasok, gising ako 6.30, 6.30, yan simulan ako magtrabaho niyan.

Tapos pag ano, tuloy-tuloy na po ang trabaho ko dyan.

Tapos makakain ako, mga ano na po eh, minsan alas 12 na ng tanghali ako makakain.

Yan na po.

Talaga magkakaroon ka ng kondisyon yan sa katawan mo pag ganyan?

Opo ma'am kasi bilisan ko kasi ang trabaho ko.

Kasi pag uuwi ng amo ko, magagalit siya kung hindi ko natapos ang trabaho ko.

Anong sabi ng asawa mo? May sugat-sugat ka na sa tiyan mo? Na ulcer ka na rin ba?

Simula nung nagsuka ako ng dugo. Yan din nagsimula nung pumayat ako.

Noong by August po, yan nagsuka ako ng dugo. Tapos nagpaala, nagsabi ako sa amo ko.

Pina-check up nila ko. Pero hindi naman nila ako pina-ultrasound, hindi naman nila ako pina-X-ray.

Yan lang, in ano lang ma'am, tinala nila ko sa...

O, center lang yata yan ma'am kasi, ano lang yan ma'am eh, inipit lang yung kamay ko.

Tapos inipit, yan lang po ma'am. Temperature lang pong ginawa nila sa akin.

Tapos umuwi kami ng bahay, sabi niya sa akin wala naman daw po akong sakit.

Pero sobrang sakit ang likwid ko at diblib ko ma'am.

Okay. So sabi niyo, tinawagin niyo na itong Happy World Human Resource?

Ikaw tumawag o si Sir Tomas?

Ako mismo ma'am, nag-chat ako.

Okay. Anong sabi nila sa iyo?

Yan po ma'am, may binigay po ako ng mga conversation namin dyan sa inyo po ma'am.

Sinend ko na po. Yan lang po ang sagot nila sa akin ma'am.

Okay. O sige, andito ngayon yung kausapin natin itong Happy World Human Resource si Ms. Maan Padeo.

Ma'am?

Hello ma'am. Good afternoon po.

Ma'am, andito po sa video call po si Ma'am Ernalyn sa kanyang asawa niya na si Tomas.

Gusto na raw umuwi ni Ernalyn kasi nga meron na siyang kondisyon sa katawan niya

at kahit sabi pa nung amo niya doon na papagamot siya at aayusin yung kondisyon niya,

eh hanggang ngayon hindi pa rin. Binigyan lang siya ng gamot.

Isang check-up na niwala man lang ultrasound o ano eh.

Apparently either gallstones siguro or ulcer siguro yung sakit niya.

Hindi basta-basta yun kung tatlong buwan na.

Excuse me ma'am.

O sige. Ano yan Ernalyn?

Na nakapagpaano na po ako ma'am. Nakapagpalaboratory na po ako

tsaka nagpa-ultrasound. Yun nga ang result ma'am.

May gallstone po ako.

May gallstone nga talaga.

Opo.

Okay. Pero hindi ba i-ooperahan daw?

Hindi naman po ma'am kasi ano siya,

hindi pa siya malaki pero yun lang talaga nagte-trigger po siya eh.

Lalo na pag maano ako, malilit ako sa kain

or di kaya maano ako, makakain ako ng bawal yung mamamantika.

Okay. Sige.

Dyan po. Tapos hindi na ako makatulog sa gabi ng maayos.

Okay. Ms. Maan.

Yes ma'am.

Gusto na nga sanang umuwi nitong si Ernalyn dahil nga sa condition niya.

Ano po bang ma-assist natin siya?

Kasi karapatan niya naman din ng umuwi kung hindi na maayos yung trabaho niya doon.

Opo ma'am. Nakausap ko na din po yung asawa niya.

Na-coordinate ko na din po sa counterpart office namin, sa amin Almo Sharap,

na gusto nang umuwi ni Walker. Nag-request po kami ng repatriation sa kanya para po maayos.

Hinihintay ko lang po yung update at process ng counterpart office namin.

Kasi nakikipag-coordinate din po sila doon sa employer po para maayos po.

Okay. Anong timeline ang mabibigay mo sa amin Ms. Maan?

Kasi siyempre baka ngayon sinasabi mo lang yan eh pagkababa ng telepono,

sigurado ba namin na talagang tinutuloy niya ang pag-process ng umuwi ni Ernalyn?

Opo po ma'am. Kasi tuloy-tuloy kami din naman nag-advise sa FRA regarding sa condition niya.

And every time naman na nagpapalapit kami sa employer pinoprovide din po sa amin yung medical results niya.

Kaso nga lang last time na pumunta dito ang asawa niya, nag-inform siya na gusto na lang iyang pauwiin.

Kaya nag-inform din ako sa FRA namin kaagad po. Nakausap naman namin directly ang FRA na ganyan ang gusto ng family po.

Anong pangalan ng SRA niyo?

Sa amin alam mo shut up ma'am.

Okay. So ipinoprocess na?

Opo.

Mga anong timeline po natin ma'am bago makauwi itong si Ernalyn?

Kasi ma'am hindi ko masabi agad po sa inyo kung unindefinite time. Dabas na po sa amin ma'am, nagre-request kami doon sa office namin para ma-process ka agad.

Kasi si employer ang magpaprocess ang exit visa po.

E kung tumagal ng 1 buwan o 2 buwan, sa experience niyo...

Hindi po pumayag ang amo ko eh.

Ayun. Sabi pala niya hindi rin pumayag ang amo niya.

Sabi niya ma'am kung uuwi daw ako, pababayarin mo ako ng P20,000.

Sabi po namin ang nakausip mo directly sa employer po. Nag-usap kami ng agency po namin, nakausapin po si employer, uwiin po si worker.

Kailan po kayo nag-usap ma'am noong agency?

Last Thursday ma'am.

Ernalyn kailan sa'yo sinabi noong amo mo hindi ka pwedeng umuwi?

Noong pagkatapos namin mag-usap sa polo ma'am kasi tumawag po ako ng polo.

Kailan yan?

Noong January 8 ma'am.

Sabi ni Ma'am noong Thursday lang nag-usap sila, pumayag na ang employer mo na pa-uwiin ka daw?

Ma'am, noong kausap po namin ang FRA, yan po yung nakikipag-coordinate sa employer para po maayos ang request namin na repatriation para sa kanya.

Pero magagarantian niyo na makaka-uwi na itong si Ernalyn?

Yes ma'am. Hindi naman namin pwedeng siyang bilitin kung talagang hindi niya kaya. Kaya kami nakikipag-coordinate sa agency po namin para po maayos ang request ng family niya po.

Follow-up namin itong kaso na ito para check na talagang si Ernalyn may-process ang pagka-uwi niya. At lahat ng dapat masunod ay sundin ang patakara natin para sa repatriation natin ng land-based workers.

Ernalyn, ayusin natin. We will coordinate with them at i-follow-up namin ang iyong pag-uwi.

Yes ma'am. Sana maka-uwi na po talaga kasi sobrang tagal ko na nag-hintay. November pa po kami nag-chat sa kanila tapos ulit naman nila ako tinawagan na ako dito.

Sana tinawagan nila ako para mapanatag po. Wala po akong update sa kanila kung hindi po kami pumunta dyan. Hindi ko yan maririnig na ganoon na po.

Anyway, makasisigurado na natin at ipa-follow-up natin yan na maka-uwi ka na.

Tapos ma'am baka magalit na naman ang amo ko sa akin.

Yan ang sisiguraduhin natin. Tumawag ka sa amin kung meron mang mangyari. Anyway meron ka ng contact sa amin.

Pag may mangyaring ganyan, isusumbong kagad natin yan sa OAH kung kailangan kang i-rescue.

Speaking of OAH, nasa linya po natin si Atty. Sherlyn Malonzo, Director for Operations Center ng OAH.

So gusto niya mag-umuwi? Nangako naman ang local agency dito na pinoprocess. Usually ba gano'ng katagal ini-expect yan bago ma-process?

Okay. Kasi ang process ma'am lalo na pag hindi tapos ang contract. So unless of course may medical certification issued by the doctor sa RIAD na stating na hindi na siya fit to continue working. So ang magiging process po, pag in-endorse sa amin, katulad nito nung tinignan po namin sa database, meron na po siyang request for assistance.

And then it was endorsed to the POLO and also sa OARIAD din po, and sa PRA niya si Happy Ward. So ang magiging process po is pag in-endorse po namin yan, pag in-endorse sa POLO and then sa PRA po which is the Philippine Recruitment Agency, ang Philippine Recruitment Agency and the POLO will now coordinate with the Saudi Recruitment Agency.

And the Saudi Recruitment Agency will be the one to negotiate or communicate with the employer. So depende kung ano ang mapag-uusapan. Pero mga medical conditions like this lalo na kung masakit ang gallstone kasi masakit. Alam ko yan kasi ako rin mismo na operasyon.

Pero ang mangyayari po ma'am, i-coordinate namin ulit ito. Dapat po kasi pinapagamot siya. So nadadaling dapat siya sa hospital para to evaluate kung pwede na ba siya operahan or kasi ang iba parang kakakomplikasyon pinapagaling muna ang bago operahan siya. So dapat po ganoon kasi may medical insurance naman po at obligasyon po ng employer na dadaling siya sa doktor po.

Sana po matulungan nalang po natin ang kaso ni Ernalyn. Tapos po isa lang din na concern niya, dahil nagsumbong na siya, baka makarating sa employer niya, natatakot siya baka magalit sa kanya o balikan siya o anuman.

Sabi ko anyway, yung lines are open. Kung kailangan man siya i-rescue, tatawag na lang po kami sa OHA para matulungan siya.

Ngayon po ikaw kami nakita po namin sa welfare officer po namin.

Maraming salamat Panera.

Welcome po Panera. Thank you po.

Ernalyn, narinig mo naman na yung process. So siguro baka kailangan meron ka isa pang medical macheck para ma-process yung pag-uwi mo. Pero sabi mo kailan ang huling check-up mo?

Last check-up ko po ma'am. By December pa po yun ma'am eh.

Malayo na yun.

Sa tuwing pagpagamutan po ma'am. Diyan po kami magkaanohan kasi noong unang pagamot ko, unang pinagawa nila sa aking laboratory. Dahil lang yun, 3 days lang yun, dumating na po yung resulta ng laboratory.

Yon po nga, lumabas doon sa laboratory ko, namakapal daw ng yelo ang chan ko. Kumapal na po daw yung yelo ng chan ko. Kasi yung mata ko, dahandahan na po yung naninilaw ma'am. Panti yung mga kokoko.

Tapos nag ano po ako, nag herbal. Nag herbal po ako ma'am.

Herbal?

Herbal. Pinainumin ako ng herbal dito. Tapos medyo umano na po yung mata ko. Sabi niya sa akin, huwag ka na mag-interview kasi tingnan mo, unti-unti nang lumilaya. Parang lumilaya, malinawag na po daw yung mukha ko.

Tapos yun, may isang beses po ma'am na hindi ako nagtrabaho kasi sobrang sakit talaga ng chan ko. Hindi talaga ako nagtrabaho. Pinapagalitan ako, tumawag siya sa agency.

Yung agency ko naman dito ma'am, pinagalitan ako. Sabi niya, kumusta daw ako? Sabi ko, hindi po ako okay. I'm not good sir. Sabi niya sa akin, I know, are you good? I know, are you acting? Back to work.

O yun po ang sabi niya. Tapos pag umiyak...

Sobrang sakit, umiyak ako sa sobrang sakit. Kahit masakit yung chan ko, nagtrabaho na lang po ako para hindi na po umano yung gulo.

Tapos ma'am, pangalawang beses na naman ma'am, tumawag naman sa akin. Kasi nakainom na ako ng gamot mga 3 weeks yun bago dumating yung gamot ko.

Good for 15 days lang po yung gamot ko na reseta ng doktor. Yon. Tapos binigyan ako ng dalawang tablet na pang ano daw kung magsakit yung chan ko. Yon daw ang inumin ko.

Tapos yun, naubos ko na lahat. Ganun pa rin ang pagmakakain ako ng mamantil ka. Kasi akong nagluluto, siyempre tikman ko yun.

Kaya pag walang lasa, magagalit naman po sila. Kasi bawal po sa akin yung maaalat.

Tapos ngayon andito ako sa kapatid ng amo ko. Anong pinanuto nila, yun lang po kakain ko. Hindi ako makapagluto dito kasi natatakot ako magpagalitan.

Mabuti meron ka pang cellphone, nakakatawag ka pa. Ayun na nga lang. Anyway, naitimbre na natin ito sa OAH, Ernalyn.

Tapos ma'am, may ano po kung makakuha ko po yung sahod ko? Mahingit dalawang buwan na po yun eh.

Ayun, yung sahod mo na tinabaho mo na, dapat makuha mo yun. Anyway, naitimbre na natin ito sa OAH.

So, sisiguraduhin natin na mamonitor yung kaso mo. Anyway, babantayan na nila. At kung sakaling makaramdam ka ng panganib sa sayo, sa condition mo o sa buhay mo,

magsabi ka ka agad. Anyway, may number ka na namin dito. I-report mo sa amin agad para matimbre namin sa OAH at mapa-rescue ka kung kailangan.

Ang nangyayari kasi yan, ma'am Ernalyn, yung sahod po ninyo pagpa-uwi nyo dito, ang mahalaga kasi ma'am, ma-i-rescue po namin kayo

and then na pa-uwiin muna po namin kayo. Yung sahod po ninyo ay sisingilin na po natin sa agency ninyo po dito sa Manila.

Ang mahalaga, huwag niyo muna problemahin ma'am yung pera. Kasi ma'am, kailangan muna ma'am makauwi po kayo dito nang ligtas po dito sa atin, ma'am.

Sa kapwa natin sa agency, okay ma'am? Yung po ma'am ang gusto ko ma'am. Yung po ma'am ang gusto ko ma'am. Kahit hindi pa po muna ako makuha yung sahod ko, basta ang importante ang makauwi po ako ng safety ma'am.

Kasi matagal ko na po ang gusto kong umuwi. Gusto ko na pong huwag pahinga ma'am.

11 buwan ka na dyan, no?

Opo. Mahal. Para makauwi ka ng maaga. Para makapagpahinga ka naman na.

Unang sa lahat, maraming salamat po sa inyo ma'am dahil kung di po sa inyo, hindi po ganito mangyari. Hindi ko po malalaman kung ano na pong update sa kaso po.

Tapos lalong-lalong na po dyan sa partner ko na po munta dyan. Nag-effort po talaga siya para sa akin at hindi niya ko pinapabayaan. Maraming maraming salamat po ma'am.

Basta tatagan mo lang yung loob mo at alagaan mo sarili mo kung hanggat maaari kumain ka ng sa tamang oras. Gawan mo ng paraan para okay ka pagka-uwi mo dito ha? Ernalyn?

Opo.

O sige, ingat ka ha?

On the way naman na ma'am yung tulong ma'am para ma-pull out po kayo dyan sa amo po ninyo, ma-rescue po kayo.

And para mapagamot siya. Kasi hindi rin natin basta-basta pwedeng pauwiin kayo ma'am kapag hindi rin po kayo fit to travel, pauwi po ng Manila.

So kailangan ma'am maging okay muna po kayo, mapagamot muna po kayo bago po rin kayo mapauwi dito ma'am. Pero gagawin po namin ang lahat ma'am.

Naka-monitor naman si senator para makauwi kayo agad sa tulong na rin po ng OHA. Okay ma'am?

Opo. Maraming maraming po.

Okay po. Huwag niyo ibababa yung linya ma'am. Kakausapin po kayo ni Ate Odette ha?

Okay.

Pakibigay na lang po yung exact location po ninyo. And Sir Tomas, maraming maraming salamat po sa pagpunta niyo.

Maraming maraming salamat dito ma'am.

Opo. At sa pagtiwala po kay senator. Anyway sir, gagawin naman po namin lahat sir para makauwi po ang inyong misis. Ang gusto lang namin bago siya makauwi dito ay maayos yung lagay niya.

Maraming salamat po.

Magandang hapon po sir.

Maraming salamat. Ingat.