Sa Pawis, Posibleng Malaman ang Sakit. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:37.8
Yung ordinary pawis lang yan.
00:40.1
Walang amoy, tubig, matubig yung pawis.
00:44.4
Pero merong maamoy at mas mabahong sweat glands.
00:48.2
Ito yung apocrine.
00:50.1
Baka nasobrahan tayo ng apocrine.
00:52.2
Kita mo yan, masyadong kulubot to.
00:53.9
Pag ito ang naglabas ng pawis, malagkit, oily, at mas madali mang amoy.
01:04.4
So, nasaan nakikita itong mas maamoy na sweat glands?
01:08.7
Yung apocrine, nasa kilikili.
01:11.8
Diba, sa bahu, kilikili sa ulo.
01:17.2
Lapit ka na, please.
01:20.3
So, pag tayo ay exercise lang,
01:23.9
naglalakad lang, walang stress,
01:25.9
yung isang sweat glands na pinakita ko,
01:27.9
eccrine sweat glands,
01:29.9
wala ganong amoy.
01:31.9
Pag masaya tayo, kita mo,
01:33.9
walang amoy, diba?
01:35.9
Walang amoy yung pawis eh, masaya tayo eh.
01:39.9
pag kayo ay nai-stress,
01:41.9
diba, may trauma,
01:43.9
kasama mo yung boss mo,
01:45.9
mag-pre-present ka, o kailangan mo magsalita,
01:47.9
hindi ba mas mabaho ka?
01:51.9
Sabi mo, pareho naman yung pawis, pero hindi ba?
01:53.9
Pag nai-stress ka,
01:57.9
or mamaya yung may sakit,
01:59.9
mas malagkit yung pawis.
02:01.9
Kaya doon, galing yung salitang
02:03.9
nagpapawis ng malagkit.
02:07.9
Hindi lang stress, yung mga nagsisinungaling.
02:11.9
Pag nagsisinungaling, iba, nai-stress.
02:13.9
So, yung isang pawis na yun,
02:15.9
apocrine sweat glands,
02:21.9
at mas malapot talaga sya.
02:27.9
So, saan nagagaling yung body odor?
02:29.9
Pag napawisan tayo,
02:31.9
ang balat natin may bacteria.
02:33.9
Okay? Pero kahit may bacteria
02:37.9
kung yung isang klaseng sweat, yung light lang,
02:39.9
nag-exercise ka lang, nasa gym ka lang,
02:41.9
happy ka naman, bakasyon,
02:47.9
Pero pag stress, trabaho,
02:49.9
diba, yung hindi mo gustong gawin,
02:51.9
doon mangangamoy,
02:53.9
sasabayan pa. Kaya,
02:55.9
kung meron kayong work or presentation,
02:59.9
antiperspirant at
03:01.9
deodorant, Dok Liza.
03:03.9
Isa pang nanghakaamoy,
03:07.9
Diba? Spicy foods.
03:09.9
At, yung kulang sa tubig.
03:13.9
So, pakita ko muna yung mga causes.
03:17.9
mga sakit na pwede magdulot
03:19.9
ng sobrang pawis.
03:21.9
Yung malagkit na pawis.
03:25.9
yung mga may sakit,
03:27.9
tingnan natin, ano yung mga sakit
03:35.9
Pag may nerbiyos,
03:39.9
Any infection, may sakit,
03:41.9
cold sweats ka rin.
03:47.9
pag mababa blood sugar mo, papawisan ka
03:49.9
ng malagkit. Ito, heart attack,
03:51.9
alam na alam namin ito. Cold
03:55.9
malamig ang kamay, parang
03:59.9
na isda. Diba? Parang ganun eh.
04:01.9
Cold clammy and sweaty.
04:05.9
Bagsak ang blood pressure, papawisan
04:07.9
ka talaga ng malapot dito.
04:09.9
Bagsak ang blood pressure, shock,
04:11.9
sobrang sakit sa katawan,
04:17.9
Yan ang mga possibilities
04:23.9
So, yun ang mga binabantayan
04:25.9
natin. At isa pa,
04:27.9
pag low blood sugar,
04:29.9
yan, papawisan din.
04:33.9
attack, papawisan din.
04:37.9
hyperthyroid, diba?
04:39.9
Laging naiinitan.
04:41.9
Ito, isa pa, lymphoma.
04:45.9
cancer sa kulani, for some
04:47.9
reason, pinapawisan yung mga
04:49.9
tao may lymphoma.
04:51.9
Nilalagnat. Pag nilalagnat,
04:53.9
diba? Pinapawisan din
04:55.9
tayo. At, ito, Dok Liza
04:57.9
tips mo, menopause.
04:59.9
Tsaka pregnant. Bakit nga
05:01.9
menopause at pregnant, pinapawisan?
05:03.9
Ah, bumababaan kasi
05:05.9
yung estrogen nila. So, mas
05:09.9
Mas pawisin sila. Kaya man,
05:11.9
isang kahit ating gabi, lahat
05:13.9
giniginaw na siya, pawis na pawis.
05:15.9
So, laging magdala ng pamaypay.
05:17.9
So, pag sa gabi, mas
05:19.9
papawis. Anytime of the day,
05:21.9
bigla ka nalang papawisan.
05:23.9
At flashes. At flashes.
05:25.9
May papakita ako dito.
05:29.9
Night sweats. Yan ang
05:31.9
night sweats. So, pag sa gabi,
05:35.9
Hormonal imbalance.
05:37.9
Menopause. Pregnant.
05:43.9
mga TB eh. Pwede rin, diba?
05:45.9
Nilalagnat sa hapon. Yan ang
05:51.9
So, actually, may
05:55.9
May isang pag-aaral, ginawa
05:57.9
sa abroad. Kalahating
05:59.9
grupo, pinapanood
06:01.9
ng masayang video.
06:03.9
Tapos, pinapaamoy.
06:05.9
Pinapaamoy sila. Sabi nila,
06:07.9
mas mabango ang amoy
06:09.9
basta happy video.
06:11.9
Yung kabila naman, horror,
06:13.9
nakakatakot na video.
06:17.9
maamoy yung mga taong
06:19.9
horror. Very stressful
06:21.9
na bagay. Kaya kung ayaw
06:23.9
natin mangamoy, doon tayo sa
06:27.9
Pero meron din, Dok Liza, ang sakit
06:29.9
na hyperhidrosis.
06:33.9
pinapawisan for some reason.
06:35.9
Yung talagang isang ganun eh. Namamana eh.
06:39.9
Dok Liza, tips sa body odor?
06:43.9
Yung isusunod yung damit,
06:45.9
pwede mga cotton lang.
06:47.9
Para mas mahangin, mas maluwag,
06:49.9
lalo na kung pag-init,
06:53.9
pwede gawin nyo layer.
06:55.9
Limbawa, pagpupunta kayo,
06:57.9
bawa dalawa yung suot nyo, pag nasa malamig.
06:59.9
Tapos, pag lalabas kayo,
07:01.9
naiinita na. Yung mabilis tanggalin yung
07:03.9
ibabaw. So, yun yung tiyatawag na
07:07.9
kayong lagi magdala ng pamaypay.
07:11.9
kayong magpulbos yung mga
07:13.9
baby powder, cornstarch, para
07:15.9
hindi kayo magkaroon ng mga
07:17.9
rashes. Pero may tulong naman talaga yung mga
07:19.9
antiperspirant. Yes.
07:21.9
Antiperspirant, deodorant.
07:27.9
magpawis. Ako nga tawas lang.
07:29.9
Yung deodorant, para lang mamask
07:33.9
Damihan ng inom ng tubig para
07:35.9
at least mas liquid, diba?
07:37.9
Damihan ng inom ng tubig.
07:43.9
kinakain. Diba? Masyadong
07:45.9
oily, masyadong spicy,
07:47.9
nakakaamoy din. Tapos, pwede kayong
07:49.9
malalamig na inumin. Oo.
07:51.9
Tapos, kung may meeting kayo,
07:53.9
sa hapon na lang yung meeting.
07:55.9
Baka mamaya sa umaga pa kayo lalabas.
07:59.9
labas sa araw, eh
08:01.9
papawis na lang. Relax yun na.
08:03.9
Less coffee, kasi maiinit yung mga
08:05.9
coffee at tsaa. Diba?
08:09.9
ang isang tip, medyo masaya
08:11.9
yan eh. Pwede ka naman maghugas
08:13.9
ng kilikili twice.
08:17.9
Diba? Tinuro ko na sa inyo. Diba?
08:19.9
Apocrine sweat glands eh. Kaya nga mas
08:21.9
mabaho yung pawis ng kilikili.
08:23.9
Ibang glands ang itsura. Yung parang
08:25.9
kulot-kulot eh. So,
08:27.9
ang gagawin niyo, pwede ka
08:29.9
maghugas ng kilikili sa tanghali
08:31.9
o sa hapon. At least,
08:33.9
diba? Or magpapalit pa ng
08:35.9
bago. Tapos, may mga tao, sobrang pawisin
08:37.9
ng kamay. Talagang tumutulo
08:39.9
ang kamay at saka yung paa sa
08:41.9
pawis. Yun nga po, kapag ninenervyos
08:43.9
kayo, ah, yun yung
08:45.9
doon masyadong pawis. So,
08:47.9
mag-relax. So, gumawa
08:49.9
kayo ng paraan para ma-relax yung
08:51.9
isip nyo tsaka yung katawan nyo.
08:53.9
Mas less yung pawis.
08:55.9
May lumapit din sa aking patient noon
08:57.9
yung bukod dun sa pawisin ng
08:59.9
kamay. Sabi niya, Dok,
09:01.9
paano kaya yung ulo ko,
09:03.9
yung anit ko? Talagang
09:05.9
ginagawa niya, naghahat na lang siya.
09:07.9
Kasi maamoy daw lagi yung
09:09.9
kanyang buhok. Actually, meron na nga yung
09:13.9
Ah, mahal nga lang. Mga
09:15.9
powder shampoo. Pwede nyo ilagay
09:17.9
nyo sa anit nyo. Pero kung hindi nyo mahanap yun
09:19.9
kasi doon lang yung sa mamahalin ng mga
09:21.9
department store.
09:23.9
Ah, pwede nyo gamitin
09:31.9
mas mabangok. So, yun yung
09:33.9
gagamitin ninyo. Tapos,
09:35.9
ah, mas shorter yung
09:41.9
Yung hat kasi lalong
09:45.9
Kapukulong siya. So,
09:47.9
siguro, ligo na lang
09:51.9
yung amoy hindi ganun kaamoy.
09:55.9
ang amoy daw, Liz. Hindi
09:57.9
lang kamay, hindi lang sa unong. Pati
09:59.9
sa paa din. Kaya pag sa paa,
10:01.9
pwede mag-tsinelas.
10:03.9
Sandals, baon ng extra
10:05.9
socks kung hindi pwede open shoes.
10:07.9
Sinasabi ko nga sa tanghali,
10:09.9
magpalit ng, magdala kayo
10:11.9
ng extra na medyas. Tapos,
10:13.9
lagyan nyo ng cornstarch.
10:15.9
Or foot powder. Marami pong
10:17.9
nabibili sa malalaking mga
10:21.9
foot powder. Fisan foot powder.
10:23.9
Ilagay nyo dun sa pato. Kung rubber shoes man,
10:25.9
pwede mo gawin medyo maluwag yung tali.
10:27.9
Para mas hangin-hangin.
10:29.9
May rubber shoes na mas mahangin.
10:31.9
At, ah, ito hindi ko
10:33.9
pinapayo sa mga empleyado. Pero,
10:35.9
kung magtatanggal kayo ng sapatos,
10:39.9
yun. Yes, lagyan nyo na lang
10:41.9
hiharang yung tables ko.
10:43.9
Sinabi na sinabi ko yun. Anyway,
10:45.9
yun ang mga normal. Pero, tulad
10:47.9
na sinabi ko, pag laging pinapawisan
10:49.9
at maamoy, check nyo ha.
10:51.9
Low blood sugar, baka may
10:53.9
heart problem, hyperthyroid,
10:55.9
may nakita akong comment,
10:57.9
lymphoma, cancer,
10:59.9
fever, menopause, o baka
11:01.9
pregnant. In kidney problems
11:03.9
din, iba yung... Ah, oo.
11:05.9
Ibang amoy, oo. Meron ding amoy
11:07.9
yung paus. Pag mataas ang
11:09.9
creatinine, o paano ko ba sasabihin?
11:11.9
Medyo, nangangamoy.
11:15.9
Basta may amoy sa kidney problem.
11:17.9
Ayoko na nasabihin.
11:21.9
ma-heat stroke, bago ma-heat
11:23.9
stroke ka sa mainit
11:27.9
mapapawisan ka. Oras na mawala
11:29.9
na ang pawis mo sa
11:31.9
ilalim ng araw, masamang senyales
11:33.9
yun. Kasi heat stroke na yun.
11:35.9
Kasi ang pawis, ang purpose ng pawis,
11:37.9
gumawa ng pawis, mag-evaporate
11:39.9
ang pawis, ay para bumaba
11:41.9
ang temperature natin.
11:43.9
Yung lumamig yung katawan nyo. Yan ang
11:45.9
cooling mechanism. Kaya nga, pag nilalagnat
11:47.9
tayo, pinapawisan tayo, pinipilit
11:49.9
ng katawan na mas bumaba
11:51.9
yung temperature. Tip ko nga
11:53.9
sa may lagnat, minom ng maraming tubig
11:55.9
para pag inihi mo yung
11:57.9
init, yan, bababa temperature.
11:59.9
Kaya pag pinapawisan, ganun.
12:01.9
Pakitawa lang ulit to ha, para makilala
12:03.9
nyo tong sweat glands
12:05.9
na to. Yan ha. Tulad na
12:07.9
sinabi ko, yung eccrine sweat glands,
12:09.9
ito yung walang amoy.
12:11.9
Itong apocrine na
12:13.9
parang kulot-kulot, diyan tayo
12:15.9
makangamoy. Tapos,
12:17.9
ito, Dok Liza, seven
12:19.9
natural ways to distress.
12:21.9
Yan, di ba? Gusto
12:23.9
gusto natin yan. Relax,
12:27.9
makinig lang sa music,
12:33.9
isulat, ikwento, ilabas.
12:35.9
Huwag mag-bash na iba
12:37.9
tao ilabas. Mag-art,
12:39.9
mag-drawing, yan.
12:41.9
Inom lang sa tabi-tabi.
12:45.9
tips, Dok Liza, sa pawis?
12:47.9
Yes, oo. May nag-comment, thank you ha.
12:51.9
Yes, correct po. Pwede din.
12:53.9
Nabibili po yan sa mga
12:57.9
foot powder or milk? May isa
12:59.9
pang problema, yung
13:05.9
bungang araw. Yan. Pawis
13:07.9
din yan. Di ba? Yung
13:09.9
sa sobrang pawis, may
13:13.9
Di ba? So, ang ginagawa sa bungang
13:17.9
maligo na malamig o madampian
13:19.9
lang ng mga tuwaleng
13:21.9
mas malaging. Yes, sabi ni
13:23.9
Doktora Cathy ko, pwede dun sa
13:25.9
pangpaligo mo, lagyan
13:27.9
ng cornstarch ba?
13:29.9
O baking powder? Oo.
13:31.9
Tanong natin ulit kay Doktora Cathy. Oo.
13:33.9
Pero ngayon, cold water muna.
13:35.9
Okay din. Tawas ba?
13:37.9
Pwede naman. Pwede yan tawas. Ako, tawas lang
13:39.9
ginagamit ko. Opo, may ready tawas
13:41.9
na po. Roll on. Okay.
13:43.9
So, sana po nakatulong tong videos
13:45.9
natin. Kung mayroon kayo mga tanong.
13:49.9
ulo talaga. Yung alit ako. Oo.
13:51.9
Talagang ligo talaga.
13:55.9
God bless po. Thank you.