00:38.3
Siguro sample lang ng mga sugar na avoid.
00:41.5
Hindi lang yung mga asukal na nilalagay sa mga avocado.
00:47.3
Pati mga honey, pati mga soft drinks, sugar din yun.
00:51.8
Sports drink, pati ketchup.
00:54.5
Kasama yung mga ketchup, barbeque sauce, 3-in-1 coffee.
00:59.3
Yung mga kahit pandesal din natin, matamis.
01:04.6
So ibig sabihin, medyo marami ang bawal.
01:07.8
I-explain ko isa isa.
01:09.0
Anyway, maraming benefits pag binawasan o tinanggal natin yung added sugar sa diet natin.
01:16.3
Nung lumang panahon, mga ninuno natin, wala namang ganyang mga processed foods.
01:21.0
Ngayon lang nauso.
01:22.5
So ano itong mga six health benefits?
01:24.5
Number one, siguradong bababa ang blood sugar nyo.
01:30.5
Lalo na kung may diabetes kayo.
01:32.5
So baka maging lunas ito sa diabetes.
01:35.5
Let's say ang diabetes nyo, mga 140-150 mg per dl, ganun lang kataas.
01:42.5
Baka makuha na ito.
01:44.5
Kung ang gamot nyo sa diabetes, palagi natin uminom kayo ng metformin.
01:48.5
Pwede naman uminom ng metformin, hindi bawal.
01:50.5
Baka may nababasa kayong fake news.
01:52.5
So kung naka-metformin kayo, naka-glycoside kayo,
01:56.5
baka makuha na nito, at least, mababawasan na yung gamot ninyo.
02:00.5
Nakita natin, ang high sugar, pwede magpataas ng diabetes.
02:05.5
So pag tinigil mo sugar mo, check nyo yung gamot nyo.
02:09.5
Check nyo yung blood sugar nyo, itest nyo fasting blood sugar, baka bumaba na.
02:13.5
So baka i-adjust yung gamot nyo.
02:16.5
Pero syempre, pag after one month, bumalik ka sa dating gawin mo,
02:20.5
tataas ulit ang blood sugar mo.
02:23.5
Pwedeng lunas sa diabetes.
02:25.5
Number two, itong no sugar diet natin, siguradong papayat kayo.
02:31.5
Gaano ka payat? Depende sa inyo.
02:34.5
Sa isang buwan, pumaya tayo ng 5 pounds, malaking bagay na.
02:40.5
So ang mababawasan, belly fat.
02:43.5
Yung bilbil ang liliit.
02:45.5
Visceral fat, yan ang belly fat.
02:48.5
Nakatago sa loob.
02:49.5
Nakabalot yan sa mga...
02:51.5
Yung taba, nakapatong sa mga internal organs natin.
02:55.5
Pero para pumayat, hindi lang daw dapat na no added sugar.
03:01.5
Meron pang gagawing iba.
03:03.5
Unang-una, yung protina nyo, itataas nyo.
03:06.5
Yung protein intake.
03:08.5
So more fish, more chicken, mga mongo, pwede.
03:12.5
More protein intake, more fiber intake.
03:15.5
Fiber sa gulay yan nakukuha.
03:18.5
More protein, more fiber at babawasan yung carbohydrates.
03:23.5
Hindi only yung mga kanin, tinapay, hindi only yan.
03:29.5
Kalimutan ko sabihin, may isang bawal pa pala.
03:32.5
Kasama sa bawal, kakanin.
03:34.5
Lahat ng favorite natin, kakanin.
03:36.5
Ano ba mga kakanin natin?
03:38.5
Sapin-sapin, bibingka, lahat yan.
03:45.5
Lahat naman yung ginawa sa sugar.
03:47.5
So yung mga kakanin natin, sapin-sapin, medyo limited or bawal.
03:55.5
Papayat, makokontrol diabetes, kundi ganun-ganun kataas ang blood sugar.
04:01.5
Number 3, good for oral health.
04:03.5
Kung may sira ang ipin, may dental cavities, yung gums na mamaga, gingivitis, matutulungan din itong no sugar diet.
04:13.5
Number 4, ito maganda.
04:17.5
Kung meron kayong fatty liver, malaki ang bilbil, ito makokontrol nyo.
04:22.5
Ito mataas ang SGPT, SGOT nyo, liver enzymes.
04:26.5
May pag-aaral, ito ah.
04:28.5
Isang grupong tao, pinainom nila ng isang litrong softdrinks araw-araw.
04:34.5
Ito, ginawa nila ng 6 months.
04:36.5
Biro mo, 6 na buwan, isang litrong softdrinks araw-araw.
04:40.5
Alam nyo ano nangyari sa lahat ng tao?
04:42.5
Lahat nagka-fatty liver.
04:44.5
Lahat tumaas ang triglyceride.
04:47.5
Lahat tumaba, lumaki ang bilbil.
04:49.5
So, pag tinigil mo ang matatamis, especially softdrinks kasama iced tea, energy drinks, sports drink, pwedeng mawala ang fatty liver mo.
05:00.5
Gaganda yung blood test mo.
05:03.5
Lahat ng marka mo sa blood test, pati cholesterol, gaganda, triglyceride.
05:07.5
Number 5, malaking tulong sa sakit sa puso ang pag-alis ng sugar.
05:13.5
Sabi mo, Dok, hindi ba pagsasakit sa puso, ayaw natin matataba masyado?
05:19.5
Ayaw natin maalat, ma-high blood?
05:22.5
Tama yun, bawas matataba, bawas maalat.
05:24.5
Pero, ang sugar kasi, nagkakos ng overweight.
05:29.5
Maraming sugar, at ang sugar nagkakos ng inflammation.
05:34.5
Pamamaga din sa puso.
05:36.5
Nakita nila, pag binaba mo ang sugar mo, yung triglyceride mo gaganda.
05:43.5
Ang bad cholesterol mo, bababa.
05:45.5
Ang heart disease, mababawasan.
05:48.5
So, may tulong din sa puso.
05:50.5
Pati yung mga sakit sa puso nyo, gamot sa puso, gaganda rin.
05:53.5
Number 6, meron pang added benefits.
05:56.5
Although hindi ito ganun ka-proven, pero nakita nila yung mga nag-no-sugar diet.
06:02.5
Gagawin ko itong no-sugar diet, kailangan ko pumayad din.
06:05.5
Bawas anxiety, bawas nervyos.
06:09.5
Bawas depression.
06:11.5
Yung mga bata na laging malikot, magulo, nagwawala, hyper.
06:16.5
Baka puro sugar kasi pinapakain nyo.
06:18.5
Candy, kahit yung mga tsitserya, may mga matatamis din yan, may asukal din yan.
06:25.5
Better skin health, yan ang pinakamaganda.
06:28.5
Pag binawasan mo sugar mo, lahat ng pimples, lahat ng pigsa, lahat ng kati-kati, gaganda.
06:37.5
Isa pa, less aging.
06:39.5
Ito ang pinakagusto natin.
06:40.5
Bawas wrinkles, hindi tatanda.
06:43.5
Nakakatanda ang sobrang asukal.
06:45.5
Yan ang problema sa processed foods.
06:48.5
And lastly, more energy.
06:51.5
So dito ko lang nilagay sa number 6.
06:53.5
Yung less anxiety, better skin, less aging, more energy.
06:58.5
Yung energy kasi sa sugar mo, sandali lang eh.
07:02.5
Yung kakain ka, na-inom ka ng matamis, lalakas ka sandali.
07:06.5
After a few minutes, 15-30 minutes, babagsak ka.
07:09.5
Babagsak ulit yung energy mo.
07:11.5
Paano? Naubos mo na eh.
07:12.5
Kaya maganda yung mga prutas, gulay, saging.
07:16.5
Mas maganda yung constant energy.
07:18.5
So ito na, ano na yung mga bawal.
07:20.5
Ngayon ko lang muna sasabihin.
07:22.5
Baka sabihin niya masyadong stricto eh.
07:24.5
Pero maraming bawal dito sa no sugar diet eh.
07:27.5
So alam niyo na, white sugar, obviously, brown sugar,
07:31.5
Arnibal, honey, bawal.
07:34.5
Syrup, lahat ng mga syrup.
07:36.5
Counted lahat yan, bawal.
07:38.5
Sa inumin, soft drinks, bawal.
07:41.5
Iced tea, sports drink.
07:43.5
Sports drink, matamis din.
07:45.5
Energy drink, bawal.
07:46.5
Sugar kasi lahat yan eh.
07:48.5
Ito pa, ito yung mga nakatagong sugar.
07:51.5
Na hindi niyo alam, bawal din ito.
07:53.5
Kung gusto niyo gawin itong no sugar challenge.
07:58.5
Ketchup, ang tamis.
08:05.5
Basta nakita niyo sa supermarket.
08:08.5
Three in one coffee.
08:12.5
Actually, yung gatas na nabibili natin,
08:14.5
chocolate drink, lahat yan may added sugar.
08:17.5
Merong mga gatas na imported, alam ko na unsweetened, yung no sugar.
08:23.5
Tingnan mo, iba lasa.
08:25.5
Pero lahat na nabibili natin, puro added sugar.
08:28.5
Yung mga fruit juice na delata.
08:31.5
Lahat ng delata, nasa bote, nasa tetrapak, nasa can.
08:37.5
Na fruit juice ay may added sugar.
08:39.5
Karamihan doon may added sugar.
08:41.5
Kahit sabihin mo pa unsweetened.
08:43.5
Tingnan niyo yung unsweetened.
08:44.5
Pero mas maganda, yung prutas na lang kainin.
08:48.5
Kung gusto niyo pineapple na unsweetened,
08:51.5
makin ka na lang ng pineapple.
08:53.5
Kasi yung pineapple, maraming fiber.
08:56.5
Maraming ibang plant chemicals.
08:59.5
Pero yung mga nasa lata, tinanggal na yung fiber.
09:03.5
Kailangan mo yung fiber
09:05.5
para hindi tumaas ang blood sugar mo.
09:07.5
Kasi kung yung fruit juice na shake lang natin,
09:13.5
Fruit juice, bawal din yung mga sa lalagyan.
09:17.5
Pwede yung prutas mismo.
09:19.5
Buong prutas kakainin.
09:20.5
Baked goods, halos lahat.
09:23.5
Croissant, cookies, lalo na donut.
09:27.5
Kahit ang pandesal natin.
09:29.5
Ang pandesal ng Pilipino, sobrang tamis.
09:32.5
Actually, may mga bread na walang sugar.
09:35.5
Yung mababa, like mga French bread.
09:37.5
Yung mga matatabang lang sa ibang bansa.
09:40.5
Pero sa atin, ang pandesal natin, yun lang.
09:43.5
Pandesal coffee, yung tamis na kasi.
09:45.5
Alcoholic drinks, mga wine.
09:48.5
Ang daming sugar niyan.
09:50.5
Ito pa, isa pang bawal.
09:52.5
Sugar substitute.
09:54.5
Alam ko, gusto natin.
09:56.5
Dok, pwede ba sugar yung mga Equal, Splenda?
09:59.5
Hindi ko sinasabi bawal sa inyo.
10:02.5
Pero kung gusto niyo itong no sugar diet,
10:05.5
pati yung sugar substitute, bawal.
10:08.5
Ito na, yung mabigat.
10:09.5
Paano yung kanin?
10:10.5
Paano ang tinapay?
10:12.5
Diba, pampabusog.
10:13.5
Kanin, tinapay, pasta, spaghetti.
10:16.5
Pwede naman ito, limited lang.
10:19.5
Diba, one cup of rice.
10:21.5
Yung tinapay, siguro dalawang piraso.
10:23.5
Yung pasta, yun lang.
10:25.5
So, limited yung carbo.
10:28.5
Yung kakanin, bawal.
10:29.5
Kasi ang daming sugar lahat.
10:36.5
Lahat ng dessert.
10:44.5
Sasabi mo, Dok, pwede ba mga coconut milk?
10:49.5
Matamis din siya.
10:50.5
Alam ko, marami din siyang added sugar.
10:53.5
Alam ko, maraming added sugar din yan.
10:55.5
Para naging masarap ang ginatan.
10:57.5
So, Dok, anong klase bang diet ba yan?
11:00.5
Mahamatay ako dyan.
11:02.5
Wala na akong makain.
11:03.5
Actually, meron kang makakain.
11:05.5
Meron kang makakain.
11:07.5
Ito ang makakain mo.
11:08.5
Lahat ng gulay pwede mo kainin.
11:12.5
Hindi naman talaga only.
11:13.5
Pero dalawa, tatlong cup.
11:21.5
Lahat ng gulay pwede mo kainin.
11:23.5
Lahat ng sari-sari ng gulay.
11:26.5
Hindi lahat ng prutas okay.
11:28.5
Pero apple, orange, dalandan, avocado.
11:33.5
Hindi mo lang lalagyan mga tatamis.
11:44.5
Medyo high glycemic index kasi yun eh.
11:50.5
So, itong mga prutas.
11:53.5
Lalo na yung apple.
11:55.5
Kahit ilang apple kainin mo.
11:58.5
Hindi kasi siya ganun katamis eh.
11:59.5
Pero yung mga dried fruits.
12:02.5
Yung mga raisins.
12:05.5
Lahat ng protina.
12:18.5
Pero hindi yung beans na matamis ah.
12:19.5
Hindi yung beans na panghalo-halo.
12:22.5
Dok, ano mainom ko?
12:26.5
Kape na walang asukal.
12:28.5
Kung kaya nyo yung lasa.
12:32.5
Hindi chaa na may honey.
12:34.5
Chaa na may green tea.
12:38.5
Yung tea ng mga Japanese,
12:43.5
So, ito mga kakainin mo.
12:46.5
Maipapayat nyo talaga dito.
12:47.5
Baka gumaling sa diabetes.
12:55.5
haba nga buhay mo dito eh.
12:58.5
Ano naman side effect?
13:03.5
huwag mo lang bibiglayin.
13:04.5
Kasi yung mga ibang tao,
13:06.5
sanay ka sa matatamis.
13:18.5
kung gaano kabalik
13:20.5
Kung babalik ka sa
13:24.5
Lahat ng cake ata.
13:25.5
Mukhang hindi tayo pwede kumain ng cake dito.
13:33.5
no sugar challenge eh.
13:37.5
thousand island sauce,
13:41.5
Kahit yung mga drink na simple drink nandun.
13:45.5
halos buong supermarket,
13:48.5
napuno na ng sugar.
13:52.5
So, yun ang naging problem.
13:55.5
pag gumaling-galing na kayo,
13:57.5
huwag lang basta babalik sa dating diet.
13:59.5
Gumanda na yung blood sugar mo,
14:01.5
tinigil mo yung gamot mo,
14:02.5
bumalik ka sa dating diet,
14:06.5
So, kung kaya natin ito,
14:07.5
tingin ko very healthy.
14:09.5
Siyempre, tanong nyo sa doktor nyo
14:10.5
kung bagay sa inyo.
14:12.5
itong added sugar,
14:13.5
yan ang gusto natin.
14:14.5
Lalo na sa tumatanda,
14:16.5
mabilis tayo tumaba
14:17.5
kasi mabagal na yung metabolism.
14:19.5
Malaking tulong ito.
14:22.5
sa ating kaibigan.