8 BAWAL Gawin Kung Ikaw ay Gutom. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:41.6
Yung mga ibuprofen, mefenamic acid, yung mga pain reliever, aspirin, kailangan may laman ng tiyan.
00:50.9
Kasi nga, pag walang laman ng tiyan, itong mga NSAIDs, ang side effect niya,
00:55.2
pwedeng makasugat sa tiyan, ha-update tiyan.
00:58.5
Yung iba, dumudugo pa ang tiyan.
01:01.1
Matandaan nyo ha, pain relievers, aspirin, kailangan after meals.
01:05.8
Isa pa, steroids.
01:09.0
Nakaprednisone, mga dexamethasone, lahat yan mga steroids.
01:13.8
Dapat busog may laman ang tiyan, nakakasugat din yan.
01:19.2
Isa pa, diabetes medicine, di ba?
01:22.0
Yung mga pang-diabetes, hindi naman nakakahap din ang tiyan, yung mga sulfonylurea,
01:28.5
metformin, glycoside, kaya lang, usually ang diabetes medicine sinasabay sa either breakfast or sa dinner, bakit?
01:38.5
Siyempre, uminom ka ng gamot pampababa ng blood sugar, mas maganda, may pagkain, isabay mo.
01:45.0
Kasi kung inom ka ng gamot sa diabetes, walang laman yung tiyan mo, hindi ka pa kakain, baka bumagsak naman yung blood sugar mo.
01:53.0
Sinasabay yan eh.
01:54.0
Pagkain mo, kailan tataas yung blood sugar mo?
02:00.1
So, alam nyo na ha, yung mga pain relievers, aspirin, steroids, at yan po, maganda.
02:08.1
Number two na bawal kainin o inumin na pag walang laman ng tiyan, ito, gawain ng iba, alak.
02:17.1
Common sense, di ba?
02:18.1
Pag guminom ka ng alak o hard drinks, pag walang laman ng tiyan mo, ay mabilis kang malasing yan.
02:26.1
Pag ininom mo yan, walang laman ng tiyan mo.
02:28.1
Wala pa siguro ilang minuto.
02:30.1
Yung alak na ininom mo, papasok yan sa dugo.
02:34.1
Pupunta yan sa liver.
02:36.1
Tapos, di ba, pupunta yan sa utak.
02:38.1
Mamaya, lasing ka na, lakas ng tama.
02:41.1
Kaya maganda, pag iinom kayo, moderate drinking lang, light drinking, after meals.
02:47.1
Kailangan busog may laman ng tiyan.
02:50.1
Okay? Para dahan-dahan yung pasok ng alak.
02:53.1
Hindi mo rin makuha yung mga side effects.
02:57.1
Pero siyempre, ano lang, light drinking lang.
02:59.1
Lalo na ko, hard drinks.
03:03.1
Very healthy ang mga asim na prutas.
03:06.1
Like citrus fruits.
03:07.1
Di ba, yung mga orange, lemon, calamansi, piña.
03:11.1
Very healthy siya.
03:12.1
Kaya lang, kung walang laman ng tiyan mo.
03:15.1
Di ba, minsan, gutom na gutom tayo.
03:17.1
Tapos, kakainin natin yung purong-puro.
03:21.1
O purong-purong orange, piña, lemon, calamansi.
03:26.1
Yung matapang talaga.
03:27.1
O minsan, suka na talagang walang halong iba.
03:31.1
Mahap di sa tiyan.
03:32.1
Acidic na kasi ito.
03:36.1
Ang tiyan natin may stomach acid.
03:39.1
Pwede ka ma-empacho.
03:41.1
Sasakitan siyan mo.
03:43.1
Mahirap ma-empacho.
03:47.1
Anong gagawin natin?
03:48.1
After meals na lang.
03:49.1
Pero kung lemon water naman, katulad nito.
03:52.1
Ang konti-konti lang naman ng lemon na ito.
03:54.1
Okay lang po yan.
03:55.1
Hindi naman mahap di ang tiyan mo dyan.
03:58.1
So yan, pwede yan.
04:02.1
Ito, number four.
04:04.1
Oto, mahilig kayo.
04:08.1
Walang laman ng tiyan.
04:09.1
Kaya nyo ba kainin ito?
04:11.1
Mahap di nga ito yung mga sili na ito.
04:14.1
Malagay mo sa balat mo.
04:16.1
Tumama sa mata mo.
04:18.1
Hindi ka makakadilat niya.
04:20.1
Ako, mahina ako sa spicy foods.
04:22.1
Pero maraming Pilipino, yung mga anak ko,
04:25.1
lakas sa spicy foods.
04:28.1
Kami, nauubo na dyan. Diba?
04:31.1
Kaya pag gutom na gutom ka,
04:33.1
siguro after meals na lang.
04:35.1
Yung pag kumain ka na muna,
04:37.1
bago na itong mga spicy foods.
04:39.1
Para hindi magkaroon,
04:41.1
hindi maging acidic, hindi magka-indigestion.
04:45.1
Pero ang payo ng mga gastroenterologist,
04:48.1
alam mo anong payo nila?
04:52.1
depende sa tiyan mo.
04:53.1
Kung ang tiyan mo, parang bakal eh.
04:55.1
Kaya lahat. May taong ganyan.
04:57.1
Kahit ano ilagay sa tiyan, kaya.
04:59.1
Pero para sa akin,
05:01.1
mas safe na itong
05:03.1
mas mag-iingat tayo.
05:05.1
Kasi misang kala mo lang matibay tiyan mo,
05:07.1
pero nau-ulcer na pala.
05:11.1
Mamaya, mabutas pa tiyan natin.
05:13.1
So, konting ingat sa spicy
05:15.1
pag walang laman ng tiyan.
05:19.1
Gutom na gutom. Diba?
05:21.1
Huwag naman biglang lamon.
05:23.1
Biglang kain ng marami. Diba?
05:25.1
Alam ko, gutom ka.
05:27.1
Pag binigla mo yung sarili mo,
05:29.1
in five minutes, kinain mo lahat,
05:31.1
mahirap din ang pakiramdam niyan.
05:33.1
Nako, hindi ka matutunawan.
05:35.1
May impatcho ka niyan.
05:37.1
Tsaka yung blood sugar mo,
05:39.1
biglang tataas. Diba?
05:41.1
Kunting hinay-hinay.
05:45.1
Mas maganda yung pagkain dahan-dahan.
05:47.1
Lalo na pag gutom.
05:49.1
Eto, anong mga gawain
05:51.1
na dapat iwasan pag gutom?
05:53.1
Huwag matutulog ng gutom.
05:59.1
parang gusto nila mag-diet
06:05.1
kayo, mag-comment kayo.
06:07.1
Kaya nyo bang matulog ng gutom?
06:09.1
Hindi ka makakatulog niyan.
06:11.1
Magigising ka niyan.
06:13.1
Isa pa, mababaw ang tulog mo.
06:17.1
Tsaka pag gising mo,
06:19.1
pang breakfast mo, babawi ka rin.
06:25.1
Hindi maganda matulog ng gutom.
06:27.1
Hindi rin naman maganda
06:29.1
magkumain ng marami.
06:33.1
Ayoko rin naman na busog na busog ka.
06:35.1
Punong-puno ang tiyan mo.
06:37.1
Tapos matutulog agad. Masama rin yun.
06:39.1
Alam nyo naman, may bangungot.
06:41.1
Sa daming nang kinain. May acute pancreatitis.
06:43.1
Sa daming nang kinain.
06:45.1
Merong mga heart problem
06:47.1
pag busog na busog.
06:49.1
Ang pinakamaganda,
06:51.1
kung kakain kayo 7 ng gabi.
06:53.1
7 ng gabi ang kain mo.
06:55.1
Tapos pwede ka na humiga ng mga 10 o'clock.
07:01.1
Yung tamang-tama lang.
07:03.1
Wala na masyadong laman ng tiyan.
07:05.1
Huwag naman kung gutom.
07:07.1
Baka hindi nyo ito alam.
07:09.1
Pag gutom, bawal din mag-shopping.
07:11.1
Bakit bawal mag-shopping?
07:13.1
Bawal pumunta sa supermarket.
07:17.1
kung gutom na gutom tayo,
07:19.1
yung utak natin, hindi gaano gumagana yan.
07:21.1
May ginawang pag-aaral.
07:23.1
Dalawang shoppers, nagsya-shopping.
07:25.1
Yung isang grupo,
07:27.1
busog, pinashopping.
07:29.1
Yung isang grupo, gutom, pinashopping.
07:31.1
Nakita nila yung cart.
07:33.1
Yung taong gutom.
07:35.1
Yung grupo ng gutom.
07:37.1
Kung ano-ano binibili.
07:39.1
Sobra dami biniring
07:41.1
high-calorie, high-fat foods.
07:43.1
Kasi nga hindi siya maka-decide.
07:45.1
Lahat na makita niya, dukot siya na dukot.
07:49.1
lalo na sa mga supermarket,
07:51.1
yung malapit ka na sa counter,
07:53.1
magbabayad ka na. Diba naglalagay sila ng mga
07:55.1
candy, chocolate, ano doon.
07:57.1
Ano yan? Yung impulse natin yan.
07:59.1
Ang lapit-lapit mo na,
08:01.1
eh kukunin mo na lang. May strategy nila yan.
08:03.1
Marami kang mabibili.
08:05.1
Mawawalan ka ng self-control.
08:07.1
Kaya magsya-shopping ka,
08:15.1
Pag gutom, huwag kayo
08:17.1
gumawa ng malaking desisyon,
08:19.1
malaking meeting.
08:21.1
Hindi kayo makaka-decide.
08:23.1
Kasi utak nyo yan sa pagkain, kita mo ito.
08:25.1
Galit na galit na siya, ready na siya
08:27.1
kumain. Diba? Pag gutom na gutom,
08:29.1
huwag nang kausapin.
08:31.1
Kumain muna, relax muna,
08:33.1
kundi mag-aaway lang kayo.
08:35.1
Yan ang mga 8 things na bawal
08:39.1
pag gutom. Itong number 9,
08:43.1
Ang soft drinks kasi,
08:47.1
mabula, at asidic din
08:49.1
ang soft drinks. At katulad nito,
08:51.1
sobrang lamig, tapos walang laman
08:53.1
ng tiyan. Sa akin, mahap di siya.
08:55.1
Asidic. Pero sa inyo,
08:57.1
depende. Mas maganda
08:59.1
kumain muna, tapos kung gusto nyo
09:01.1
uminom ng soft drinks,
09:03.1
nasa sa inyo naman. Sinabi ko naman,
09:05.1
high calories siya. So,
09:07.1
depende sa inyo kung kaya nyo inumin.
09:09.1
Pero para sa akin,
09:11.1
ito. So, punta naman tayo
09:13.1
sa mga dapat kainin
09:15.1
pag gutom na gutom.
09:19.1
or maligamgam na tubig
09:23.1
Para sa akin, mas gusto ko yung maligamgam
09:25.1
lagi. Kahit sa anong restaurant, pumunta ako,
09:27.1
maligamgam minibigay sa akin.
09:29.1
Pag malamig, medyo
09:31.1
maano sa tiyan yan eh. Parang
09:33.1
nagugulat yung tiyan. Oo.
09:35.1
Depende ha, kung matibig. Lalo na pag dumatanda,
09:39.1
sa warm. Lalo na pag walang
09:45.1
prutas ang pwede kainin kahit walang
09:47.1
laman ng tiyan? Actually ito, pwede
09:49.1
yan. O, mansanas.
09:53.1
Depende. Pwede, pwede na.
09:55.1
Ito, tsaa. Pwede.
09:57.1
Siyempre. O, mga mani.
09:59.1
Pwede rin yan kahit walang laman ng
10:01.1
tiyan. Siyempre, sabaw.
10:03.1
Nilaga. Kahit anong sabaw.
10:05.1
Kanin. Pwede yan. Diba?
10:07.1
O, pag walang laman ng tiyan.
10:09.1
Ito, itlog. Favorite natin.
10:11.1
Ito lang. Masyadong malasado
10:13.1
ito ha. Although favorite ko ito,
10:15.1
medyo takot ako sa mga
10:17.1
may time. Alam nyo problema ko
10:19.1
misa sa itlog sa mga
10:21.1
palengke. Misa nabibilad sa araw.
10:23.1
Oo. Hindi natin alam
10:25.1
kung expired o hindi expired. Misa nga
10:27.1
nakakain kami ni Doc Lisa.
10:29.1
Ano rin eh. Nagkaroon din kami.
10:31.1
Hindi ko alam kung. Most likely
10:33.1
sa itlog eh. So, pag malasado
10:35.1
masyado o masyadong
10:37.1
liquid. Masarap. Kaya lang
10:39.1
baka may salmonella, may bacteria.
10:41.1
Mas maganda yung medyo
10:43.1
hard boiled. Semi
10:45.1
hard boiled. Mas okay. Tapos
10:49.1
maganda dahan-dahan.
10:51.1
Okay. Ito. Baka hindi nyo ito alam.
10:53.1
Sa pagkain natin,
10:55.1
kailangan natin at least
10:57.1
15 minutes bago tayo mabusog.
11:01.1
maghihintay ng 15 minutes, kung mabilis
11:05.1
in the first 10 minutes, kahit
11:07.1
anong kainin mo, hindi ka mabubusog eh.
11:09.1
Paano yung tiyan mo
11:11.1
wala pang time na mag-expand?
11:13.1
Yung mga hormones galing
11:15.1
sa tiyan, hindi pa nagsisend ng signal
11:17.1
sa utak na busog ka na.
11:19.1
Kailangan ng mga 15 minutes
11:21.1
bago sabihin ng tiyan
11:23.1
na busog ka na. Diba minsan
11:27.1
restaurant. Diba? Dumating ng konting
11:29.1
ulam. Ang konti lumabas.
11:31.1
Diba? Kumain na tayo pero gutom pa tayo.
11:33.1
Tapos yung order natin ang tagal dumating.
11:37.1
Pagdating ng 15 minutes, wala na.
11:41.1
Bakit ka nabusog? Paano?
11:45.1
lumapas ka na ng 15 minutes, nagsenda
11:47.1
ng signal sa brain mo, oh busog ka na.
11:49.1
So para sa mga nagda-diet,
11:51.1
maganda. Dahan-dahan
11:53.1
na pagkain, dahan-dahan
11:55.1
ng pagtaas ng blood sugar,
11:57.1
mas busog, mas payat,
12:01.1
Tulad ng sinabi ko,
12:03.1
mas healthy yung half full.
12:05.1
Pag medyo busog na ang tiyan mo,
12:07.1
tama na. Kung kaya mo
12:09.1
kumain ng tatlong platong kanin,
12:11.1
alam ko kaya nyo kumain ng tatlong platong kanin
12:13.1
kung pipilitin nyo. Diba? Kung masarap
12:15.1
pang ulam, kung daing, o ano.
12:17.1
Pero kahit kaya ng tiyan mo tatlo,
12:19.1
huwag mo ugawin yung tatlong plato.
12:21.1
Siguro one and a half cup of
12:23.1
rice lang. Pag half full ka na,
12:27.1
Para masanay yung tiyan natin na medyo maliit
12:29.1
lang. Medyo maliit lang yung tiyan
12:31.1
natin. Kasi pag 3 cups
12:33.1
and 3 cups of rice ka, expand
12:35.1
ng expand yung tiyan natin. Makikita nyo,
12:37.1
sasanayin mo yung tiyan mo, lagi ng 3 cups.
12:39.1
Kasi palaki ng palaki ang
12:41.1
tiyan mo eh. Kaya yung mga obese,
12:43.1
matataba, ang laki ng stomach nila eh.
12:45.1
Pero pag sinanay mo
12:47.1
sarili mo sa 1 cup,
12:49.1
papayat ng papayat,
12:51.1
konting kain mo lang busog pa na eh.
12:53.1
Okay? So huwag rin tayong magpapakataba.
12:55.1
So sana nakatulog tong
12:57.1
tips natin, yung mga bawal gawin
13:01.1
kung tayo ay gutom na gutom,
13:03.1
lalo na kung empty ang stomach natin.
13:05.1
Salamat po sa lahat
13:07.1
ng nanonood. God bless po. Thank you.