ANG KATOTOHANAN SA LIKOD NG MADUGONG "M*SAKER SA MENDIOLA' NOONG JANUARY 22, 1987 #informador #EnzoRecto #BUNYOG #AttyRPT

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Isa sa mga paboritong narrative ng mga makamarkos at makaduterte na laging paulit-ulit nilang sinasabi, binabanggit ay itong Madugong Mindula Massacre na naganap noong 1987.

Noong January 22, 1987, naganap po ang Madugong Mindula Massacre. Diyan po sa Mindula Massacre na yan, tinawag po yung massacre kasi talagang walang kalaban-laban na pinagbabaril ang mga nagraraling mga magsasaka doon sa Mindula.

At 13 pong mga magsasaka ang namatay dyan. Kaya Mindula Massacre po ang tawag dyan.

Totoo ba? O si Cory Aquino nga ba ang may pananagutan sa naganap na Mindula Massacre?

35 years ago, kasi nga po January 22, 1987 po yun nangyari. Ano po ba talaga ang nangyari sa Mindula Massacre?

Hindi natin pwedeng pag-usapan ang Mindula Massacre nang hindi tayo nag-discuss ng historical context. Paano nangyari yan? Bakit nangyari yan? Bakit humantong sa ganyan?

Ganito po yan. Alam naman po natin na ang paglaban sa niktadura ni Marcos noon ay pagsasamasama ng maraming kwersa.

Actually talaga, ang pagbagsak ni Marcos ay produkto na ng pagsamasama ng iba't ibang kwersa. Marami po yung mga kwersa na yan.

Ang pinakauna po dyan, nang mag-deklara si Marcos ng Martial Law noong September 21, 1972,

yung mga aktivista, lalot mga estudyante, yung maraming mga aktivista dahil sa mas pinili nilang mamundok kaysa mahuli ni Marcos.

Kasi marami nang ina-aristo ni Marcos noon. Paglabas ng order na yan ng Martial Law noong September 21, 1972, marami kaagad ang inaristo.

Mga nasa medya, mga journalist, kahit mga politiko, kahit mga kilalang politiko, sila Ninoy Aquino, pinaka-aristo yan.

Sila Diokno, sila Taniada, pinaka-aristo po yan. Kaya walang ligtas noon.

Nung mag-deklara si Marcos ng Martial Law, talagang pumili ka. Magpapa-aristo ka, magpapakulong ka.

Ngayon, yung mga aktivista, ayun, sumali na sila noon sa NPA. Napilitan silang magmamundok.

Yung iba naman, mag-underground, magtago, kaysa sa mahuli ni Marcos.

Sa mahabang panahon, ang mga aktivista na namundok na naging ng mga NPA, at saka yung mga magsasaka sa bundok, lumaban kay Marcos.

Yung oposisyon, sa simula, medyo natinag yung oposisyon. Yung iba, tumakas, papunta ng US, nag-exile.

Halimbawa, si Raul Manglapus, si Lahir Sonalbare, si Raul Daza. Yan ang ilang ating mga kilalang nag-self-exile sa US.

Kaysa sa mahuli sila. Kasi yung ibang mga oposisyon na kulong tulad ni Ninoy, na kulong.

Nilitis ng military court ni Marcos. Ngayon, noong 1980s, lumalakas na ngayon ang paglaban kay Marcos.

Nagsasabay-sabay na ngayon yung mga aktivista muli nang lumalaban kay Marcos.

1980s, at noong pinatay si Ninoy noong 1983, nabuhay na uli yung mga protesta, yung tinatawag nating Parliament of the Streets.

Nang lumakas yung Parliament of the Streets, pati lumitaw na ngayon yung mga tinatawag nating yelo.

Bakit dilawan ang tawag? Kasi yelo yung ginamit nilang kulay.

Bakit yelo yung ginamit na kulay? Ay kasi nga, di ba, naging kanta ng protesta noong pinatay si Ninoy, yung kantang

Tie a Yellow Ribbon Round the Old Oak Tree. Yung kanta na yun, parang subong-subo kay Ninoy. O tie a yellow ribbon round the old oak tree, it's been three long years.

O di ba, tatlong taon din halos nawala si Ninoy. Noong pumunta siya ng Amerika, nagpa-opera siya 1980, bumalik siya 1983.

So parang subong-subo kay Ninoy yung kanta na yun na Tie a Yellow Ribbon Round the Old Oak Tree.

Kaya naging simbolo yung yellow ribbon eh noong protesta. Justice for Aquino, justice for all.

Ngayon naganap yung eleksyon noong 1986, lumaban si Cory Doy. Tapos naganap na yung EDSA People Power.

Sa EDSA People Power, nagsama-sama lahat. Yung mga aktivista, mga dilawan, mga lahat.

Pati ano, kahit wala kang grupo. Mga ordinaryong mamamayan, simbahan, pati sundalo. Yung mga sundalong lumiwalay na kay Marcos, sumama na, pati simbahan, lahat.

Kumbaga yung iba-iba. Iba-ibang persa ng lipunan sumama sa People Power.

Ngayon, nang tagumpay ang People Power, tinakas sila Marcos. Tumakas, ano, pumunta ng Hawaii. O ngayon, anong nangyari?

Nang maupo na si Cory, ang itinatag niyang gobyerno, Revolutionary Government.

Ang ibig pong sabihin ng Revolutionary Government, ang kapangyarihan ni Cory bilang revolutionary president ay marami.

Revolutionary ka eh. Actually, pwede mo nang kumpiskahin yung mga yaman ni Marcos.

Pwede mo nang kumpiskahin yun. Hindi mo nang idadaan sa mga due process, due process.

Kasi revolutionary government ka eh. Pag sinabi nating revolutionary government, hindi ka nalilimit ng batas.

Unang-una ang naglukluk sayo sa poder, People Power eh.

Kaya sabi ni Cory, sa kanyang proclamation, ang kanyang gobyerno ay produkto ng People Power Revolution.

Kaya ang itinatag niya, Revolutionary Government.

Ngayon, bilang revolutionary government, anumang mga bagay na gustuhin niya para sa ikabubuti ng bansa, pwede niya nang gawin.

So, yung mga magsasaka na lumaban kay Marcos, nagsakripisyo sa matagal na paglaban kay Marcos,

ang hinihiling nila kay Cory, habang mayroon pa siyang revolutionary powers, maglabas na siya ng land reform law.

Kung baga may kapangyarihan si Cory ang gumawa ng batas eh.

Wala pang kongreso noon. Yung kongreso, yung kongreso natin ngayon yan, may Senado na at Kamara,

naibalik yan 1988 na. Nagkaroon muna ng bagong konstitusyon, yung 1987 konstitusyon.

Under the 1987 konstitusyon, ni-ratify yan ng mga tao February 2.

Pagkatapos ma-ratify ang 1987 konstitusyon, nagkakaroon na tayo ng konstitusyon, saka na lang tayo nagkaroon ng eleksyon sa kongreso.

Nung magkaroon ng eleksyon sa kongreso 1987, nabuo na ngayon ang kongreso.

Pero flashback tayo. Nagtagumpay ang revolution sa EDSA 1986, February 25.

Ngayon, tandaan natin, February 1986. Ngayon, March, April, May, hanggang December,

ang mga magsasaka, pabalik-balik na kay Cory, naglalabi sila kay Cory na dahil may revolutionary powers siya,

may kapangyarihan siyang gumawa ng batas. Pwede niyang i-disignate, halimbawa kila Joker Arroyo, kila Rini Sagisag,

pwede niyang i-delegate dito yung pag-draft ng batas para sa land reform.

Para yung mga lupa ng mga mayayaman nung panahon ni Marcos, kasi maraming lupang kinamkam ang mga tao ni Marcos,

sa Mindanao, sa Visayas, sa Luzon. Maraming mga tao si Marcos na yung mga lupa ng mga magsasaka, kinamkam ng mga tao ni Marcos.

Kaya gusto ng mga magsasakak, bawiin nyo ng gobyerno, i-confiscate nyo, bawiin, ibigay na sa mga magsasakak

para masakan nila na yung lupa, yun yung tinatawag na land reform.

Pero syempre si Cory, nagdadalawang isip sa gawin yun kasi baka magkagulu sa bansa.

Kapag kinuha niya yung lupa sa mga may-ari ng lupa, baka may masagasaan pag hindi na dinaan sa due process,

baka may masagasaan magkaroon ng kaguluhan. Kaya ang inisip ni Cory, hintayin na lang yung kongreso.

Pag nagkaroon na ng bagong kongreso, ito na lang yung magbalangkas ng bagong batas tungkol sa land reform.

Ayaw ng mga magsasaka. Ang sabi ng mga magsasaka, hindi.

Wag mo nang hintayin ang kongreso at mga senador.

Pag nagkaroon ng bagong kongreso ang Pilipinas at mga senador,

at kapag pinaubaya sa mga senador at kongresista ang pagbalangkas ng batas sa reforma sa lupa,

ang magiging output na land reform law ay siguradong makalandowner.

Kasi sabi ng mga magsasaka, natural ang mananalo sa kongreso, mga may-ari ng lupa.

Natural ang magiging mga senador, mga makamay-ari ng lupa.

O syempre, hindi sila gagawa ng land reform law na walang butas.

Laging ang gagawin nilang batas, hindi naman totoong land reform.

Yun ang pinapangamba ng mga magsasaka.

Kaya ang gusto nila, sikuri na. Dahil may revolutionary powers siya.

Mula nung malukluk siya noong February 1986 sa EDSA revolution,

wala pa namang bagong constitution.

Kasi January 22, 1987 nangyari itong Mindjola massacre.

Tandaan po natin, wala pang constitution ng Pilipinas na bago, yung 1987.

Kasi ang 1987 constitution, February 2 yan.

Kaya ang gusto, kung baga, ang ginagawa ng mga magsasaka, naglalabi sila,

pinipressure nila si Cory na gamitin yung revolutionary powers niya para sumulat na ng batas sa land reform.

Kung baga, yung agrarian reform, wag nang hintayin pang yung bagong kongreso ang gumawa.

Kasi nga, pinaliwanag ko na kanina, pag yung bagong kongreso ang gagawa niyan,

sigurado yan, puno yan ng mga provisions na sigurado, pabor sa mga landowners.

Sabi ng mga magsasaka, hindi na yan magiging maganda sa magsasaka.

Sigurado na yan, makalandowners yan.

Si Cory naman, pinag-isipan niya yan, ang advice sa kanya, wag na.

Kasi hintayin mo na lang yung mga kongresista at senador.

Pag ikaw ang gumawa niyan, baka magkagulo sa bansa.

Samantala, may peace talks nun. May peace talks ang mga rebelding NPA at saka si Cory nung mga panahon na yan.

Ang panel ng gobyerno nun ni Cory ay si Ramon Mitra saka si Chupisto Gingona.

Ito yung nakikipag-usap sa panel ng CPP-NPA-NDF.

Ang mga nasa NDF naman nun, si Antonio Sumel yung leader ng NDF, saka si Sator Ocampo,

sila yung mga negotiating panel ng NDF.

Nakikipag-usap sila sa gobyerno ni Cory Aquino para magkaroonan ng peace talks.

Para magkaroonan ng kapayapaan.

Baka pwede nang ibaba ang armas ng mga rebelde.

O yun ang pinag-uusapan nila.

O ngayon, ang problema, mayroong mga tao, lalo sa military at saka sa PNP, PCIP, mayroong mga tao,

ang officials tulad nila Enrique, sila hunasan na ayaw nila ang peace talks sa CPP-NPA-NDF.

Ang gusto nila kay Cory, huwag nang makipag-peace talks sa CPP-NPA-NDF.

At saka, si Cory daw ay malambot sa mga komunista.

Marami daw si Cory ang mga ginagawa na pabor sa mga komunista.

Dapat daw hindi pinagbibigyan ang mga komunista.

Ang sinasabi nila Enrique at nila Hunasan at saka nila Ramos,

una, may mga nasa gabinete daw ni Cory na mga komunista.

Ang tinutugoy nilang mga nasa gabinete ni Cory na mga komunista

ay sila Joker Arroyo at saka sila Rene Sagisag.

Ang problema, hindi naman mga komunista sila Joker Arroyo at saka si Rene Sagisag.

Sila'y mga abugado nila ni Noy at Joe Macizo nung nakulong ito nung panahon ni Marcos.

So human rights lawyers sila, hindi sila komunista.

Kaya lang kung ngayon uso ang rentaging, ganun din nung panahon.

Kahit na nasa gobyerno ni Cory noon na hindi naman totoong komunista

basta human rights lawyer ka,

minamarkahan na nila Enrique noon sa kanila Hunasan na komunista.

Ay itong si Enrique mayabang ito at saka sila Hunasan

kasi ang sinasabi nila sila ang dahilan kaya nalukluk si Cory.

Kung wala daw sila, hindi naman daw si Cory malulukluk na presidente.

Ang totoo, nakakontribute sila, nakatulong sila ng malaki.

Pero ang naging mapagpasya talaga, decisive para makaupo si Cory

manalo ang people power ay ang tao, kaya nga people power revolution eh.

Sila Enrique kasi, saka sila Ramos at saka sila Hunasan,

ang gusto nilang i-highlight na yun ay militariko laban kay Marcos

na sinuportahan lang ng tao.

Yun ang gustong narrative nila Enrique.

Ang gusto nilang sabihin, ang naganap sa EDSA ay militariko.

Sila daw ang gumawa ng una doon, sila Enrique at Hunasan at si Ramos

at sinuportahan lang ng tao.

Pero mainly, pangunahin, yun daw ay militariko.

Kaya ang naglukluk daw kay Cory ay military.

Kaya dapat ang pakinggan daw ni Cory ay ang military.

Ganon yung kanilang mga narrative noon eh.

Ang pinipilit ni Enrique na sumunod sa gusto nila ni Hunasan,

itong si Cory.

Kasi sabi nila, sino ka ba? Ano ka lang naman?

Ordinary yung may bahay ka lang naman.

Ordinary housewife ka.

Saka kami ang naglagay sayo. Kung wala kami, hindi ka magiging presidente.

Mga ganoon na yung sinasabi ni Enrique.

At sabi ni Enrique at Hunasan, si Cory ay malambot sa mga komunista.

Ang una daw, pinalaya sila Duma Sison, Bernabe Buscaino.

Dapat daw hindi ginawa ni Cory yun.

At saka naglagay daw si Cory ng mga komunista sa gabinete.

Ang executive secretarino ni Cory ay si Joker Arroyo.

Ang kanyang spokesperson ay si Rene Sagisag.

Pero tulad nga ng pinaliwanag ko, sa totoo lang, hindi naman komunista si Rene Sagisag.

Hindi rin komunista si Joker Arroyo. Mga ano lang yan.

Human rights lawyer.

Kaya lang yun nga. Kahit nung panahon, mauso na rin yung red tagging.

Ngayon, ang ginawa nila Enrique at saka nila Hunasan,

gusto nilang iatras ng gobyerno ni Cory yung PSTOC sa CPP-NPA-NDF.

Ayaw nilang magtagumpay ang PSTOCs.

Kaya, nag-isip sila ng paraan kung papanong matitigil ang PSTOCs.

O ngayon, ang mga PCI-N-PNO-ON, Metrocom, marami dyan ang mga officials.

Ayun, mga dating PMA-ER ang mga officials dyan.

Ang ginawa nila nila Enrique at nila Hunasan,

sinabutahi nila. Sinabutahi yung PSTOCs ng CPP-NPA-NDF at saka ng gobyerno.

Gusto nilang matigil ito.

Ang tingin nila, kapag nakagawa ng malalalang pag-aabuso ang gobyerno,

halimbawa, may mga pinatay na mga aktivista,

magagalit ang CPP-NPA-NDF,

aatras ito sa PSTOCs.

Magkukulaps ang PSTOCs.

O yun ang gusto nilang mangyari.

In short, ang gustong mangyari nila Enrique at saka nila Hunasan,

magkukulaps ang PSTOCs.

Ayaw nilang magsaksid ang PSTOCs o magpatuloy ang PSTOCs

ng CPP-NPA-NDF sa gobyerno.

Yun ang totoo dyan.

So, anong ginawa nila?

Ang ginawa nila, pinagmamasakir yung mga nagrarallying magsasaka.

Wala namang armas yung mga magsasaka.

Nagrarally yung mga magsasaka,

hiniiling nila kay Cory na gumawa na ng batas.

Pumunta sila ng Mindyola.

Alam naman natin na pag may mga rally,

hindi pwedeng magdala ng mahahabang armas ang mga pulis.

Tingnan nyo yan o.

Di ba armalight na ang hawak niyan?

Ibig sabihin, talagang may planong mangmasakir na mga nagrarally.

Sa tagal-tagal ng rally sa Pilipinas,

kahit mga leftist yan, hindi naman niya nagiging magulo.

Maiingay lang, nagsisigaw siyempre ng kanilang mga kahilingan, karaingan,

pero walang gulo dyan.

Itong nangyari sa Mindyola masakir,

talagang gumamit na ng mga high-powered firearms ang mga pulis

at saka mga may military na nakakasama doon sa mga namamaril.

Kaya yung mga nagrarally, wala silang nagawa,

nagtakbuan sila o yan.

Hindi totoo na mayroon silang armas.

Hindi totoo na mayroon silang granada.

Pinagmamasakir, kaya nga ang tawag Mindyola masakir.

Habang nagtatakbuan ang mga magsasaka,

naghahanap na makukublihan dahil namumutok nga

mga armalite na ang ginagamit.

At mayroon ng mga sasakyan, may sakay na mga army,

may sakay na mga PC.

Armalite na ang gamit, namamaril.

Yan ang nangyari dyan.

Kaya matapos yung ilang minuto,

13 na magsasaka ang natagpuang patay.

Marami pa ang nasugatan, pero ang namatay dyan ay 13.

Yan po yung tinatawag na Mindyola masakir.

Kung titingnan natin,

ang naganap na Mindyola masakir ay pananabutahe.

Yun ay sadyang ginawa para magalit ang mga magsasaka

at yung mga leftist, magalit sila

at umatras na sila sa pakikipag-usap sa gobyerno ni Aquino.

Yan po ang totoo yan.

Ngayon, saguti natin ang tanong.

May pananagutan ba dyan si Cory Aquino?

Hindi. Hindi niya plinano yan.

Hindi siya nag-order niyan.

Ngayon, yung sinasabing command responsibility.

Paano mo i-co-command sila in relay at hunasan

at yung mga nagsusunod yung mga ram?

Paano mo i-co-command yun ni Cory na hindi na nga sumusunod sa kanya yun?

Diba?

Ano nga yun eh. Galit kay Cory kasi hindi sinusunod ni Cory yung mga gusto nila.

Kaya sinasabutahe nila ngayon ang gobyerno ni Cory.

Kaya hindi mag-a-apply yung command responsibility.

Ang command responsibility ay kung ano,

yung mga ano na yun ay under mo at sumusunod sa'yo,

hindi mo na control.

Hindi. Wala ng control si Cory kila in relay at hunasan nun.

Nagsasarili ng galaw yung mga yan.

Kaya nga nagkukudita ng kudita yan.

Matapos siyang 1987 Mindiola massacre,

nasunda na yan ng August 1987 ko,

nasunda pa yan ang December 1989 ko,

at maraming ko ang ginawa nila in relay at hunasan.

Lahat pa na nabutahe.

Hanggang noong 1987 pinatay din si Landu Ulalya.

Naalala nyo?

Dinukot din nila si Landu Ulalya. Mga Ram din yun.

Sasabihin nyo na naman sa akin. Fake news.

Diba naparusahan yung mga miyembro ng Ram

sa pagdukot at pagpatay kay Landu Ulalya?

O yun.

Kaya lang hindi naparusahan si in relay at si hunasan

kasi walang nagturo sa kanya.

Walang nagturo sa kanila na sila yung mastermind.

Pero maniwala naman tayo na yung mga nakulong na Ram,

yung mga nakulong na Ram na sintensyahan hanggang ngayon nakakulong,

convicted sila.

Mga Ram yun. Revolutionary yung alliance sa makabansa.

Sino bang leader ng Ram?

Ay diba si hunasan?

Sino ba ang amo ni hunasan?

Diba si in relay?

Sila talaga yung nasa likod ng mga pinaggagawa ng Ram.

Kaya lang, walang ebidensya.

Hindi nag-cooperate yung mga Ram.

Hindi sila itinuro.

Kumbaga ina-convict sila, sila na lang yung nag-suffer.

Parang katulad nung pagpatay kay Ninoy,

yung mga sundalo, yung mga absicom na pumatay kay Ninoy,

okay, na-convict sila, nakakulong pa sila ngayon.

Yung iba, namatay na lang sa kulungan.

Pero yung talagang mastermind, hindi nila itinuro.

Ganun din yung nangyari sa pagpatay sa mga aktivista

nung panahon ni Cory.

Hindi si Cory ang nagpapatay nun.

Ito ha, oh, hinahamon ko yung mga nagsasabing nagsisinungaling ako.

I-Google search nyo.

Si Lando Olalya, Atty. Rolando Olalya, atsaka yung driver niyang si Leonor Alaiay,

dinukot ng mga miyembro ng Ram,

Revolusyonaryong Aliansang Makabansa, pinatay.

Oh, huwag nyo akong sasabihin nagsisinungaling ako.

Kasi, dinesisyon na na yan ng korte,

convicted na sila, nakakulong sila.

Mga Ram yan, bakit nila ginawa yun?

Yan nga yung God Save the Queen.

Yan yung preparation sa coup d'état ang gagawin nila.

Kunwari, ililigtas nila si Cory sa mga komunista.

Yun ang paliwanag nila.

Dahil si Cory daw pinapaikot ng mga komunista.

Para iligtas si Cory, magsasagawa sila ng coup d'état.

At ang unang ginawa nila, parang prelude,

dinukot nila si Lando Olalya, atsaka si Leonor Alaiay, duon sa Antipolo.

Grabing ginawa nila dyan.

Grabing torture ang ginawa nila.

Ngayon, nahuli sila.

Kasi may mga testigo.

Nahuli yung mga sundalong gumawa noon.

Ang isa nga doon sa akusado, yung kapatid ni Atty. Lorna Capunan.

Si Cornel Capunan.

Yun, na-acquit yun.

Pero yung mga sundalong iba, na-convict.

Hanggang ngayon nakakulong.

Convicted na yun.

I-search nyo o kung nagsisinungaling ako.

Olalya Alaiay killings.

Tapos makikita nyo doon ilang sundalo ng Ram ang na-convict.

O ilan yun? Siguro mga lima yun eh.

Kaya lang hindi nila itinuro si Inrile at si Hunasan.

Kaya hindi na kasuan si Inrile at Hunasan.

Pero sino bang mga namuno sa Cudeta?

Diba? Sila Inrile yan at Hunasan eh.

Hindi si Cory ang may pananagutan sa Mindyolang Masaker.

Yan ay pananabutahe ng mga pwersa ng Ram.

Sunod-sunod po kasi ang pananabutahe na yan ng Ram eh.

Yung mga revolusionaryong aliansang makabansa.

Dating reformed AFP movement. Grupo yan nila Hunasan.

Mga taga-sunod yan nila Inrile.

Gusto nilang magbigo si Cory, mag-collapse yung gobyerno ni Cory.

Kasi si Cory, pinakikinggan niya yung pinapaabot ng mga leftists eh.

Gusto niyang makausap. Ayaw nila Inrile at Hunasan noon.

Parang katulad din nyo ngayon yung mga ELCAC-ELCAC na yan.

Ayaw nila magtagumpay si Clarita Carlos.

So parang ganyan din po noon.

Kaya nga history repeats itself eh.

Diba?

So yan po ang totoong kwento niyan.

Ngayon, anong preba natin yan?

Yung sunod-sunod na kudeta.

Maraming kudeta ang ginawa. Sila Inrile, sila Hunasan.

Hindi lang sila Inrile at Hunasan yan.

May panahon pa nga si Tolentino, yung vice president ni Marcos ng tumakbong presidente.

Si Marcos nandoon na sa Hawaii.

Anong ginawa ng mga Marcos loyalists?

Nagtipon-tipon doon sa Manila Hotel.

May panahon pa yan na may mga sundalo rin na Marcos loyalists.

Sila Zumel.

At may panahon na nagsama-sama ang RAM ni Inrile at Hunasan at saka yung mga Marcos loyalists.

Yung grupo kasi nila Hunasan, yan yung RAM.

Dating reform na AFP movement, naging revolusyonaryong alyansang mga bansa.

Yung grupo naman ng mga Marcos loyalists na sundalo, yan yung Soldiers of the Filipino People.

SFP.

Kaya nung panahon ng kudeta, may makikita ka RAM, SFP, YOU.

Hindi yan alam ng mga bata na ngayon.

Pero tayo na inabot ang mga panahon na yan, alam natin yan.

At alam natin ang katotohanan.