* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
So, ayon sa mga napagtanungan natin,
00:02.2
etong mga butas daw dito ay eto,
00:04.5
yung mga iniwang bakas na mga nag-treasure hunting.
00:09.0
Noong bata kasi ako, marami mga kaibigan na pumupan na dito.
00:12.6
Pero ako hindi ako pumupan na kasi may mga nandito ahas eh.
00:17.7
So, sa kalagitnaan netong tunnel,
00:19.8
nakita po natin na meron pang maliit na tunnel.
00:23.0
Baka merong ahas o ano pa mang hayop na meron sa loo.
00:26.8
Sa pinakadulo o sa pinakailalim netong butas,
00:29.8
makikita po natin ang parang box.
00:32.3
Yan po siguro yung pinuntiria ng mga treasure hunter dito.
00:38.8
Ano yan? Baka meron pa ditong landmine.
00:52.9
Good morning mga KaSaiyaf TV, panibagong vlog,
00:55.2
panibagong lugar na naman ang ating i-explore ngayong araw.
00:58.8
Ayan, so ngayong araw ay bibisitahin po natin
01:01.8
ang kanlurang bahagi ng Northern Luzon.
01:04.4
At titignan po natin dito ang usap-usapang centennial tunnel
01:08.6
na matatagpuan sa probinsya ng La Union.
01:12.2
Pero bago po natin umpisan ang ating biyahe papuntas sa Norte,
01:16.0
silipin po muna natin itong tulay na nandito sa ating likuran.
01:41.0
Ito po yung Sacobia Bridge na makikita po natin
01:44.0
dito sa ibabaw na itong Sacobia River.
01:46.5
Dito banda yung Mabalakas City at dito naman yung Clark.
01:51.0
Yan, malapit lang po ito sa Clark International Airport.
01:54.5
Makikita po natin ang kakaibang disenyo na itong tulay
01:57.5
na hugi star. Yung mga arco na yan,
02:00.5
kumukorting star kung dito po tayo titingin dito sa tulay.
02:04.7
Yan po yung simbolo na madalas na ginagamit dito sa Clark.
02:09.0
Dahil nga sa pinag-uugnay nito yung Clark Pampanga
02:12.0
at yung New Clark City, ganitong simbolo yung ginamit dito.
02:19.0
Bagamat tapos na itong Sacobia Bridge,
02:21.5
makikita po natin wala pang dumada ang mga motorista dito sa tulay.
02:25.5
Dahil po yan sa kasalukuyan pang ginagawa,
02:28.0
yung kalsada ang mag-uugnay sana dito sa tulay
02:31.0
at sa New Clark City.
02:32.5
Makikita po natin sa unahan,
02:34.0
yung ongoing na konstruksyon dito sa kalsada.
02:45.0
So dito sa ilalim na itong tulay,
02:47.0
eto po yung buhangin na bumabalot.
02:50.0
Ayon sa mga napagtanungan natin,
02:52.0
dahil daw po yan sa Mount Pinatubo na pumutok nung mga nakaraang dekada.
02:56.0
Mula doon hanggang dito ay ganitong buhangin
02:59.0
yung bumabalot dito sa Sacobia River.
03:02.0
Dahil nga sa buhangin yung nandito,
03:04.0
ay makikita po natin o nadaanan po natin papunta dito
03:07.0
yung mga residenteng.
03:08.0
Eto na rin yung naging hanap buhay,
03:10.0
yung pagsasako ng mga buhangin at bato na galing dito sa ilog.
03:19.0
Marahil ang ilan sa inyo ay nagtataka kung bakit madalang lang tayong mag-upload.
03:23.0
Depende po kasi yung lakad natin sa sitwasyon ng panahon,
03:26.0
kaya pag maulan, madalang na lang tayong mag-upload.
03:29.0
Kaya pinuntaan po natin itong luzon kasi dito,
03:32.0
ayon sa mga nakikita natin sa balita,
03:34.0
dito araw-araw ganito yung panahon.
03:37.0
Tingnan nyo naman, maaliwalas at walang nagbabadyang ulan.
04:10.0
So sa atin, dalawang RFID sticker yung pinakabit natin
04:14.0
kasi yung RFID sa South Luzon at saka sa NLEX magkaiba.
04:19.0
Kaya dalawa yung sticker na nandito sa ating windshield.
04:23.0
Dalawa din yung card na gamit natin.
04:26.0
So paano nga bang magpakabit ng RFID sticker?
04:29.0
Pupunta lang po kayo malapit sa mga tollgate
04:31.0
kasi doon merong mga nagkakabit na.
04:34.0
Libre lang po yung pagpapakabit
04:36.0
at kailangan lang po natin ng initial deposit
04:39.0
o initial balance na ilalagay sa ating account.
05:02.0
Inabot lamang tayo ng mahigit dalawang oras
05:05.0
bago narating etong Rosario Exit.
05:08.0
Ito po yung pinakahuling exit dito sa T-Plex
05:12.0
at eto na yung pinakamalapit sa lugar na pupuntahan natin ngayong araw.
05:28.0
At matapos ang mahigit sa dalawang oras na travel
05:31.0
mula sa Angeles, Pampanga
05:33.0
ay narating na rin po natin etong bayan ng Aringay, La Union.
05:37.0
So dito, nandito po tayo sa sentro na etong bayan
05:42.0
kung saan ilang minuto naman tayo magta-travel
05:45.0
sa kinitong tricycle papunta sa Centennial Tunnel.
05:49.0
Bago po natin umpisahan o ituloy yung ating biyahe
05:51.0
papunta sa Centennial Tunnel,
05:53.0
Sir, good morning, ano po yung tamang bigkas sa lugar?
05:57.0
Aringay or Aringay?
06:01.0
Kaya tinanong ko yun kasi minsan nagkakamali tayo sa pagbigkas
06:05.0
na pangalan ng mga bayan at lungsod dito sa Luzon
06:09.0
kaya dino-double check po natin
06:11.0
yung mga detalya na sinasabi natin sa ating video.
06:15.0
Eto nga pala si Sir Alex, yung magiging driver natin
06:19.0
papunta dun sa Centennial Tunnel.
06:22.0
So dito, sa sentro nitong bayan ng Aringay,
06:25.0
dito po natin makikita etong St. Lucie Parish.
06:29.0
Sa kabila naman nito, makikita po natin yung Aringay Municipal Hall.
06:36.0
Sa gitna nitong kanilang kalsada, merong Memorial Park
06:40.0
kung saan makikita po natin yung Aringay Municipal Hall.
06:46.0
Sa gitna nitong kanilang kalsada, merong Memorial Park kung saan makikita po natin
06:52.0
yung ilang mga atraksyon na dinarayo dito sa Aringay.
06:55.0
Dito natin makikita yung landmark ng Aringay
06:59.0
at yung replica ng tunnel na dinarayo dito sa bayan.
07:03.0
So titingnan natin mamaya kung ganito din yung itsura
07:07.0
ng tunnel na makikita natin dun sa kabundukan.
07:25.0
Ayon sa mga napagtanungan natin,
07:27.0
pwede naman daw na dumerecho yung sasakyan natin papunta dun sa tunnel.
07:32.0
Pero dahil nga sa gusto kong i-explore itong bayan at makita kung ano yung mga meron dito
07:38.0
kaya sumakay na po kami ditong tricycle.
07:41.0
Mas maganda kasi kung taga rito rin yung magdadala sa atin
07:45.0
papunta sa lugar na mavisit tayo natin.
08:02.0
Makikita po natin dito sa gilid nitong kalsada
08:05.0
yung Aringay River.
08:07.0
Papasin po natin dito ang talaga namang napakalinis na tubig.
08:13.0
So dahil nga sa malinis at talaga namang
08:16.0
napakapresko ng tanawin dito.
08:19.0
Kaya mapapansin din natin yung mga resort na dinarayo din ng mga turista
08:24.0
kapag nagpupunta dito sa Aringay.
08:39.0
Nahabol pa kami ng aso.
08:59.0
Matapos lamang ang maigit sa 10 minutes na travel
09:02.0
mula dun sa sentro nitong bayan ng Aringay
09:05.0
ay narating na rin po natin
09:07.0
etong Centennial Tunnel.
09:21.0
Bago po tayo pumasok dito,
09:22.0
pakita po po nuna etong kalsadang nadaanan natin.
09:27.0
Kumpara dati, maayos na yung kalsada paakyat dito.
09:33.0
At malapit lang sa kalsadang dinadaanan
09:37.0
papunta sa iba't ibang barangay na sakop nitong Aringay.
09:45.0
Sa bukana na etong tunnel,
09:47.0
makikita po natin sa taas yung MCMXIII,
09:52.0
Roman Numerals na ang ibig sabihin ay 1913.
09:57.0
Ayan, 1913 kasi yan yung taon kung kailan nagawa etong tunnel.
10:03.0
Noong bata kasi ako marami yung mga kaibigan na pumupanda dito
10:07.0
pero ako hindi ako pumupanda kasi may mga nandito ahas eh.
10:12.0
Ano yung ahas na yun? Ano yung meron doon?
10:14.0
Yung dalawang ulong magkabila.
10:17.0
May mga naririnig ba kayo tungkol sa mga treasure hunter?
10:20.0
Oo marami, kaya ang daming hukay yan eh.
10:32.0
Oras po natin ngayon ay eksaktong alauna na ng hapon.
10:42.0
Dito pa lang, malapit sa bungad,
10:44.0
eramdam na natin yung malamig na hangin na nanggagaling sa ilalim.
10:51.0
Mapapansin mo kagad dito sa struktura na etong tunnel
10:55.0
yung makalumang paraan kung pano etong nagawa.
11:04.0
Wow, ingat po tayo dito kasi yan o,
11:07.0
may mga malalalim na butas.
11:10.0
Dito po tayo sa gilid.
11:16.0
So ayon sa mga napagtanungan natin,
11:18.0
etong mga butas daw dito ay eto,
11:21.0
yung mga iniwang bakas na mga nag-treasure hunting.
11:31.0
Eto yung temperatura na gustong gusto na mga cobra
11:35.0
at ilan pa mga makakamandag na ahas.
11:38.0
Kaya ingat po tayo baka may bigla tayong makita dito.
11:48.0
Dito naman, nasa 200 meters mula doon sa bukana,
11:52.0
makikita naman po natin etong mga bitaks sa gilid.
11:57.0
Dahil nga sa tanda na nitong tunnel,
11:59.0
kaya naabutan na nito o naranasan na nito
12:02.0
yung mga malalakas na lindol na tumama dito sa zone.
12:09.0
So dito, dahil nga sa medyo malayo na tayo doon sa entrance
12:13.0
nitong tunnel, kaya konti na lang yung ilaw na umaabot dito.
12:18.0
So kailangan talaga natin ng mas malakas na flashlight
12:22.0
para makita etong buong tunnel.
12:25.0
So ewan ko kung nakikita dito sa camera,
12:28.0
pero doonbanda, sa pinakadulo o sa pinakailalim netong butas,
12:33.0
makikita po natin ang parang box.
12:36.0
Yan po siguro yung pinuntiria ng mga treasure hunter dito.
12:46.0
Ano yan sir? Sinadya o talagang sa tingin nyo?
12:52.0
Parang entrance, no?
12:55.0
So dito naman banda, makikita po natin etong tambak ng lupa
12:58.0
o tambak ng bato.
13:00.0
Mayroon pong butas dyan sa taas.
13:02.0
Hindi lang ako sigurado, pero sa nakikita ko,
13:05.0
yung nabutas o yung bumutas na etong bahageng ito ng tunnel
13:08.0
ay galing sa loob.
13:10.0
Kaya yung lupa ay natambak dito.
13:17.0
Yan, no? Mayroong butas dito.
13:24.0
Ano yan? Baka mayroon pa ditong landmine.
13:33.0
Sa kalagitnaan netong tunnel,
13:35.0
nakita po natin na mayroon pang maliit na tunnel.
13:39.0
Kaya sana nating pasukin, kaya mayroon pang maliit na tunnel.
13:44.0
Kaya sana nating pasukin, pero medyo delikado.
13:48.0
Baka mayroong ahas o ano pa mang insekto o hayop na mayroon sa loob.
13:56.0
So matapos lamang ang may git sa limang minutong paglalakad
14:00.0
mula dun sa bukanan netong tunnel,
14:03.0
eh narating na din po natin etong pinakadulo.
14:06.0
So dito, hindi na po tayo makakaderetso dun
14:09.0
kasi wala na, natabunan na.
14:12.0
Yung bahagi nito ng tunnel na etong mga lupa,
14:15.0
medyo mahaba pa to kung wala etong tambak ng lupa dito.
14:19.0
Ayon sa mga detalyeng na kalap natin,
14:22.0
may haba daw ito na abot sa may git 500 meters
14:26.0
mula dun sa bukana hanggang dito sa kabila nitong bundok.
14:36.0
Sa habang abot sa may git 500 meters,
14:39.0
abandonadong tunnel na ito ay bahagi sana
14:42.0
sa gagawing may git 40 kilometers na daanan ng tren
14:45.0
mula sa Baguio City, papabas sa bayan ng Aringay.
14:50.0
Ayon sa mga residente dito,
14:52.0
bago pa man daw ang panahon ng Espanyol,
14:54.0
ay nariyan na ang tunnel at taong 1913
14:57.0
nang inayos eto at mas pagtibayin pa ng mga sundalong Amerikano.
15:01.0
Dahil naman sa kakulangan sa pondo at sa pagputok ng pangalawang pandaigdigang digmaan,
15:06.0
kaya natigil at kalaunan ay naabandon na na ang ginagawang proyekto.
15:15.0
Dahil sa tibay ng pagkakagawa dito,
15:17.0
kaya isa din ito sa mga lugar na ginawang headquarters na mga Japon
15:21.0
na kayang makaprotekta laban sa ginagawang pambubomba ng mga sundalong Amerikano.
15:26.0
Pag sinabi nating Japon, ay nakakabit na dyan yung Yamashita Treasures.
15:31.0
Isa po yan sa mga rason din kung bakit nakita nyo naman tad-tad ng butas,
15:40.0
Taong 2013, nang ganap na etong maging isang daang taon
15:43.0
at hanggang ngayon ay nakatayo pa
15:45.0
at makikita pa rin natin ang malaking bahagi nitong tunnel.
16:00.0
Nakita nyo naman, kung ano yung mga naabutan natin sa loob netong tunnel.
16:04.0
Sayang nga lang at hindi ito natapos hanggang sa dulo
16:08.0
at nagawa ng daanan sa kabila.
16:10.0
Ang ganda sana nitong daanan kasi hindi na pupunta na ito
16:13.0
kailangan pang umikot dito sa bundok
16:15.0
at hindi na po maapektoan ito
16:17.0
kung alimbawa magkakaroon man ng pagbaha
16:19.0
etong ilog dito sa gilid.
16:21.0
Pag sinabi nating Aringay,
16:23.0
ang unang tumatatak sa isipan ng mga turista
16:25.0
ay etong Centennial Tunnel.
16:27.0
Bibihira lang po yung mga ganitong struktura
16:29.0
dito sa Pilipinas
16:31.0
kaya talaga namang nakamamangha
16:33.0
na napuntahan natin
16:35.0
at actual natin nakita yung kondisyon na etong tunnel.
16:38.0
Pakiramdam ko parang bumalik tayo sa unang mga isang mga isang isipan
16:42.0
tayo sa unang panahon.
16:44.0
Lahat ng getalye na nandito
16:46.0
ay original pa o wala pang nabago.
