00:38.1
Dahil sinolo nila yung pagtatanim ng mga bigas, gulay at iba ba,
00:41.5
pagpapalaki ng mga hayo, paggawa ng sarili nilang mga produkto at pangangailangan,
00:45.5
hindi na-sustain ang sarili nilang productivity para ma-maintain yung karamihang buhay ng mga Inchik noon.
00:51.0
Sobrang maraming naghirap na mga Inchik na matay sa gutom mga panahong 1940s
00:56.2
o mga panahong sinilang ang ating mga magulang ng karamihan sa atin dito, mga kasosyo.
01:00.6
Not until unti-unting nagbago ang economic system ng China,
01:03.8
binuksan nila ang kanilang pinto at nakipagtulungan na rin sila sa ibang bansa tulad ng Amerika,
01:07.8
at sinikap nilang maging modern dahil sobrang luma ang kanilang sistema before,
01:11.6
bago sila nakipag-ugnayan sa ibang malalakas ng bansa,
01:14.5
at unti-unting naging modern ang China.
01:16.7
Kaya mapapansin nyo, marami rin Chinese na nagkalat sa buong mundo.
01:20.0
Halos lahat ng bansa may Inchik na para bang Pilipino ngayon sa panahon natin.
01:24.0
Na kahit saang bansa, may Pilipino doon.
01:26.3
Naglabasa ng China ang mga Inchik dahil sa sobrang hirap nga ng bansa nila.
01:30.5
Nagpunta sila sa ibang-ibang bansa na kung saan may chance na silang umasenso.
01:34.0
At isa dyan, ang Pilipinas.
01:35.8
Marami Inchik ang pumunta sa Pilipinas kasi emerging country ang Pilipinas noong mga panahon na yun.
01:40.3
Malupit ang Pilipinas talaga.
01:42.3
Pumunta ang mga Chinese sa Pilipinas hindi para magnegosyo.
01:45.5
Pumunta sila sa Pilipinas para mamasukan, magtrabaho, at simpleng may pangkain lamang.
01:50.9
Ang mga Inchik dati sa Pilipinas ay mga trabahador, kargador, tindero.
01:55.4
Mga ganyang klase ang kabuhayan ng mga Inchik noon.
01:58.2
Hindi sila kilalang mga businessman o mga tycoon tulad ng pagkakakilala natin sa kanila ngayon.
02:03.4
Pinaniwalaan ko kaya mas maraming Chinese ang mayayaman kesa sa mga Pilipino dito sa ating bansa.
02:08.8
Eh dahil alam ng lahi nila kung ano ba talagang ibig sabihin at pakiramdam ng tunay na maghirap.
02:14.9
Kung susumahin nyo mga kasosyo,
02:16.6
hindi pa naman tayo umabot dito sa Pilipinas na nagkandamatay tayo sa gutoom.
02:20.2
Wala pa sa istorya ng Pilipinas na sobra tayong naghikaus sa pagkain,
02:24.8
paginom ng tubig at nagkandamatay sa sakit.
02:27.3
Sobrang pinagpala ang ating bansa na hindi talaga natin naranasan
02:31.0
ng ating duktong-duktong na henerasyon at buong lahi
02:33.6
na maghirap ng sagad at hindi na natin alam kung saan tayo kukuha ng pagkain.
02:37.2
Kung hindi kayo naniniwala sa sinasabi ko na masyado tayong blessed na mga Pilipino,
02:41.0
pag-aralan nyo kung gano'ng kahirap ang buhay ng mga Inchik noon.
02:45.2
Kung bakit ganito na lang nila binavalue ang kada perang nahahawakan nila.
02:49.3
Tayo dito ngayon sa Pilipinas kahit sabihin nating hindi tayo ganong kayaman,
02:52.8
pero hindi tayo nauubusan ng pasok ng pera.
02:55.0
Hindi tayo nauubusan ng panggastos.
02:57.3
Na maiiyak ka na lang kung bakit garto tayong mga Pilipino pinagpala talaga.
03:01.0
Kung bakit kahit anong mangyari sa ibang bansa na sobra sila naghihirap,
03:04.3
nagkaka-resesyon, bumabagsak ang kanilang ekonomiya.
03:06.8
Dito sa Pilipinas, lahat pa rin tayo masaya.
03:09.0
Dito sa Pilipinas, lahat pa rin tayo tawa ng tawa.
03:11.6
Hindi ba yan ang tunay na kayamanan?
03:13.2
Na ikinukumpara pa natin ang ating mga sarili sa mga Inchik
03:15.8
na dumaan sa sobrang hirap at nakikita natin ngayon na sila nagmamayari ng mga malalaking korporasyon.
03:20.2
Kaya lagi natin nasasabi ng mas maraming Inchik na mayaman kaysa sa atin.
03:23.6
Galing sila sa sobrang hirap na sitwasyon.
03:26.5
Ipanalangin pa ba natin na dumating sa atin yun
03:28.7
bago tayong magising na mga Pilipino na tunay naman tayong mayayaman talaga?
03:32.1
Katalasan sa buhay, kung sino dumaan sa matinding paghihirap,
03:35.4
pagsubok kahirapan, yun yung umaasenso ng sobra sa dulo.
03:39.4
Pag wala ganong pinagdaan ang pagsubok,
03:41.3
mamamatay itong simple lang ang buhay,
03:43.4
hindi man marangya, hindi rin mahirap, yun nga lang hindi ekstraordinaryong buhay
03:47.2
tulad ng pinaglalabang kung maging buhay natin dito mga kasosyo.
03:50.1
Buhay na hindi simple, ngunit ekstraordinaryo
03:52.8
na kaya nating maayos yung kasalukuyang problema ng ating henerasyon.
03:55.9
Hindi yun dadaan lang sa ating buhay,
03:57.5
wala tayong nagawa o naiambag na ikakahangat ng ating lahi.
04:00.7
Kaya ang pinaniwalaan ko,
04:02.1
kung mga Inchik dati ay nagsipunta sa iba't ibang bansa
04:05.2
nung panahong hirap na hirap ang kanilang bansa para magharap ng trabaho,
04:08.1
tila ba ganyan din ang nangyayari sa atin, lalo na sa mga OFW. Tayo mga Pilipino nagkalat sa buong mundo
04:13.9
at pinaniwalaan ko talaga na isa tayo sa magagaling na lahi.
04:17.8
Kahit saan tayo ilagay, kaya natin maging magaling.
04:19.9
Ang nagkukulang lang sa atin ay yung paniniwala natin sa ating mga sarili
04:23.8
na kaya rin nating mamuno,
04:25.3
manguna, magmay-ari ng malalaking korporasyon na maglilingkod sa mundo.
04:30.2
Walang nagsiksik sa ating mga utak na hindi lang tayo tagasunod.
04:33.5
Tiga-trabaho ng inuuto sa atin at tigahintay ng sahod tuwing kinsenas katapusan.
04:38.4
Gusto ko sabihin sa lahat ng Pilipino, lalo na sa mga OFW na nasa iba't ibang bansa ng mundo,
04:43.2
tulad ng mga inchik noon na nagtrabaho sa iba't ibang bansa,
04:46.4
kaya nyo rin dyang magnegosyo kung naasaan kayo ngayon.
04:49.5
Marami ng mga kasosyo ang unti-unting nagpapatunay ng minumungkahi kong solusyon
04:54.4
na mga OFW na gusto magnegosyo, huwag kayong umuwi ng Pilipinas para magnegosyo kayo dito.
05:00.1
Humanap kayo ng paraan kahit mahirap dyang kayong magtayo ng negosyo kung nasang bansa na kayo.
05:05.8
Hindi yung negosyong fly-by-night,
05:07.6
hindi yung negosyong side-hustle lang,
05:09.8
hindi yung negosyong pang-extra-extra lang,
05:12.2
kundi yung tunay talagang negosyo na magiging korporasyon dyan sa bansang inyong pinamamalagian.
05:18.1
Hindi yan imposible, hindi nga lang obvious sa panahon natin ngayon.
05:22.1
Tayo mga Pilipino, natural tayong mga negosyante.
05:24.7
Ang dugong OFW, pinaniniwalaan ko, ay may dugong entrepreneur.
05:29.0
Ang mga OFW ay sumugal ng kanilang buhay,
05:31.7
pumunta sa lugar na hindi nila alam kung ano mangyayari sa kanila dun.
05:35.2
Naghanap buhay, ginalingan, na mayagpag, na appreciate ng iba,
05:39.5
tuwan-tuwa ang mga pinagsisilbiha natin.
05:41.5
Yan mismo ang dugong negosyante ng tunay na entrepreneur.
05:44.9
Ang kulang na lang, eh malaman ang mga OFW.
05:47.8
Malaman natin mga Pilipino na hindi tayo tigasunod lamang.
05:50.9
Na kung bubuksa natin ang ating mga isip,
05:52.7
kayong mga OFW, kung nasang bansa man kayo,
05:55.3
tulad ng mga inchick noon,
05:56.7
dati lang silang mga trabahante, tegabuhat sa pier,
05:59.6
tegatinda ng amo nilang mga Pilipino.
06:02.3
Pero ngayon may mga sarili ng negosyo sa iba't ibang bansa.
06:05.1
Pinaniniwalaan ko, higit sa kaya din natin yun,
06:07.9
eh mas magaling tayo sa mga yun.
06:10.2
Kung nununukin lang natin at paniniwalaan na kaya rin natin yun.
06:14.2
Walang policya o step-by-step kung paano magne-negosyo ang mga OFW sa ibang bansa.
06:19.2
Dahil ang mga papeles nyo dyan ay for employment.
06:21.8
Kaya ako'y nakikiusap, nanawagan sa lahat ng mga kasosyong OFW,
06:25.6
tulungan nyo akong ma-figure out kung paano magnegosyo ng tama,
06:28.9
tunay, at hindi yung klase ng negosyong tago-nang-tago,
06:31.8
kung sa mga bansa kayo naroon.
06:33.5
Maraming OFW ang nagne-negosyo na,
06:36.3
pero hindi nila alam na yun na yun mismo.
06:39.0
Maraming OFW na nagtitinda ng kung ano-ano,
06:41.8
sa kung sang bansa man kayo.
06:43.4
Yun nga lang, ang tingin nyo dyan, extra lang.
06:45.9
Ang tingin nyo dyan, extra income, extra job.
06:48.8
Play by night kayo dyan.
06:50.2
Kasi hindi nyo maarok na yung ginagawa nyo ngayon,
06:53.4
yan na mismo ang chansa nyo na maging korporasyon nyan,
06:56.4
kung seseryosohin nyo lang talaga ng todo.
06:58.8
Sa lahat ng mga OFW na gusto magnegosyo,
07:02.1
isa lang ang payong naririnig nyo.
07:03.8
Mag-ipon kayo dyan, at umuwi kayo sa Pilipinas,
07:06.3
at dito kayo magnegosyo.
07:07.7
Pwes, hindi yan ang minumungkahi ko.
07:09.7
Ang aking rinirekomenda,
07:11.2
nanjadjaan na kayo sa bansa na yan.
07:13.4
Pumunta kayo dyan, kasi maganda ang bansa na yan.
07:16.2
Mabilis ang ikot ng pera dyan.
07:18.0
Ibig sabihin, masarap magnegosyo dyan.
07:20.5
Hindi ko kayong minumungkahian na gumawa ng mali o masama.
07:23.5
Yan kasi ang connotation ng mga OFW nagnenegosyo sa ibang bansa.
07:27.0
Pag nagnenegosyo sila,
07:28.2
nalabas sa trabaho nila na pinirmaan sa kontrata,
07:31.1
piling nila lumalabag sila sa batas.
07:33.5
Pwes, hindi tayo lalabag sa batas.
07:35.2
Ipi-figure out natin sa tulong ninyong mga OFW
07:38.4
kung paano'ng tunay na tamang magnegosyo
07:41.4
ang isang overseas Filipino worker
07:43.5
na mag-e-establish ng tunay na negosyo
07:45.6
sa kung saang bansa man kayo naroon.
07:47.7
Alam natin na may mga bansa na uhulihin yung mga OFW
07:50.6
yung nagtitinda, gumagawa ng paraan,
07:53.0
ng extra income, nagnenegosyo.
07:54.8
Kasi nga, walang nakasulat na pulisiya
07:57.2
para suportahan ang mga OFW yung gusto magnegosyo
08:00.4
sa bansang kinaroonan nila.
08:02.2
Kung meron man, nakatago
08:03.8
at hindi natin alam kung paano gamitin.
08:05.6
Dito sa ating grupo, mga kasosyo,
08:07.3
sa ating kasosyong malupit group,
08:08.7
marami ng mga kasosyo ang unti-unting tumatayo,
08:11.2
lumalabas na sila'y nagnenegosyo na
08:13.5
sa mga bansang kinaroonan nila.
08:15.3
Magparami pa tayo at magpalaks pa tayo ng pwersa
08:17.8
at isang araw, mapapansin ng pamahalaan
08:20.5
at magtataka sila kung paano natin ito nagagawa.
08:23.0
Kung paano ang mga OFW nagiging tunay na negosyante,
08:25.9
nagmamayari ng mga tunay na korporasyon
08:28.0
sa iba't ibang bansang kinaroonan nito.
08:29.9
Alam ko gusto nyo umuwi ng Pilipinas.
08:31.7
Umuwi kayo ng Pilipinas para magbakasyon dito.
08:34.0
Pero buksan nyo yung isip nyo,
08:35.4
kayong mga OFW po, mga kasosyo,
08:37.4
na ang korporasyon nyo ay nasa bansa
08:39.2
kung nasaan kayo ngayon.
08:40.4
Nasa Singapore kayo, d'ya kayo magnegosyo.
08:42.2
Nasa Japan kayo, magnegosyo kayo d'yan. Nasa Australia kayo, magnegosyo kayo d'yan.
08:46.1
Nasa UK kayo, magnegosyo kayo d'yan. Nasa California kayo, magnegosyo kayo d'yan.
08:49.1
Nasa Brunei kayo, magnegosyo kayo d'yan.
08:50.9
Nasa Hong Kong kayo, magnegosyo kayo d'yan.
08:52.7
Magparehistro kayo ng mga negosyo nyo d'yan.
08:54.8
At pag dumami ang Pilipinong OFW na negosyante,
08:58.7
hindi na magiging domestic helper ang tingin nila sa ating lahi.
09:01.5
Kung hindi tulad na rin ang mga INCHEC,
09:03.0
na isang lahi na nagmamayari ng mga korporasyon
09:05.7
sa ang bansa man sila na malagi.
09:07.4
Nasa ating lahat mga Pilipino, ang karakteristik ng isang tunay na negosyante.
09:12.2
Nauuwi nga lang sa pambubudol ng ilang loko-loko
09:15.4
kaya naliligawan landas ng mga tunay na entrepreneur.
09:18.2
Kaya tulungan nyo ko mga kasosyo,
09:19.8
hindi ko kayang patunayan kung paano magnegosyo sa ibang bansa
09:22.7
dahil nasa Pilipinas ako.
09:23.9
Kung nasa ibang bansa ka ngayon,
09:25.7
kailangan kong tulong mo mga kasosyo.
09:27.9
I-figure out mo kung paano magnegosyo d'yan.
09:29.7
Magnegosyo ka d'yan mismo.
09:31.4
At isang araw ang kwento mo ay magiging inspirasyon
09:34.4
para sa mga susunod ng OFW
09:36.4
na lalabas din ang bansa.
09:37.4
Pero dahil nakita ang istorya ng buhay mo,
09:39.4
hindi pala magtatapos ito sa pag-iipon
09:41.4
at pagbalik sa Pilipinas.
09:43.4
At pag negnegosyo dito,
09:44.4
lugi din at tatandang mahirap.
09:46.4
Magpayaman kayo kung sa'ng bansa kayo naroon.
09:48.4
Nandyan ang pera.
09:49.4
Buksan nyo mga mata nyo,
09:50.4
gumawa kayo ng isang produkto o servisyo.
09:53.4
Magaling tayo mga Pilipino.
09:54.4
Hindi lang tayo naniniwalang kaya nating mamuno at makipagsabayan
09:58.4
lalo na sa mga lahing mas matatangkad sa atin.
10:00.9
Taas yung noon nyo mga kasosyong OFW.
10:03.4
Malupit kayo, malupit tayo. Ipagkalandakan natin yan sa buong mundo.
10:09.4
Isang dahilan kung bakit mas maraming mayayamang mga Chinese
10:12.4
kesa sa mga Pilipino ay ang
10:13.4
they work to get out of work.
10:15.4
Noong unang panahon,
10:16.4
ang mga in-check dito sa Pilipinas ay mga trabahante,
10:20.4
mga tindero, kargador, mga helper.
10:24.4
hindi natanim sa kanilang lahi na manatiling ganun.
10:26.4
Karamihan sa kanila noon,
10:28.4
kung saan sila nagtatrabaho o namamasukan,
10:30.4
pinigure out nila na matutunan yung negosyo
10:33.4
at makapagsimula rin sila ng kamuka noon.
10:36.4
Nagtatrabaho sila,
10:37.4
hindi para lamang sumahod sa kinsenas katapusan.
10:40.4
Nagtatrabaho mga in-check noon
10:41.4
para pag-aralan yung pinamamasukan nila.
10:44.4
Tayo mga Pilipino,
10:45.4
wala sa ating isip yung konteksto na yun.
10:47.4
Pag tayo nagtatrabaho sa isang korporasyon,
10:49.4
hanggan doon lang ang ating isip.
10:51.4
Pinaplano lang natin at pinaghandaan kung pano tayo mapopromote
10:54.4
at kung pano tatas ang ating sahod at makapag-ipon.
10:57.4
Wala sa konteksto ng ating isipan
10:59.4
magtrabaho tayo sa korporasyon na yun,
11:01.4
sumahod tayo at the same time,
11:03.4
kuni natin, likumi natin,
11:04.4
puluti natin lahat ng matutunan natin sa korporasyon na yun
11:07.4
dahil balang araw magtatayo ka rin ang sarili mo
11:10.4
at magagamit mo lahat ng na-absorb mong information doon
11:13.4
sa sarili mong negosyo.
11:14.4
Libring pag-aaral diba mga kasosyo?
11:16.4
Pero sinasayang natin.
11:17.4
Sa istorya ng buhay ko,
11:18.4
ang unang mulat ko sa mundo ng pagninegosyo,
11:21.4
yung ako'y nag-OJT sa isang simpleng negosyo dito sa Makati
11:25.4
na nagpoprovide ng security system sa mga pawnshop at sa mga bangko.
11:28.4
Hindi ako makapaniwala na may negosyo
11:30.4
na ang opisina ay nasa apartment
11:32.4
kasi ang connotation ko sa isang korporasyon o negosyo
11:35.4
ay nasa malaking building,
11:37.4
at naka-business professional ang lahat ng tao.
11:39.4
Noong nag-OJT ako,
11:40.4
namulat ako na kaya pala magsimula ng negosyo
11:43.4
kahit ang office nyo ay nasa apartment.
11:45.4
Ang importante ay nakapagbigay ng serbisyo
11:47.4
at may mga tumatangkilik na customer.
11:49.4
Noong panahon din ng OJT ako,
11:51.4
doon ako namulat na gusto kong magtayo ng sarili kong negosyo.
11:54.4
Kaya pinag-aralan ko lahat kung anong mapupulot ko
11:56.4
doon sa pinag-OJT-han ko.
11:58.4
Sininip ko lahat ng impormasyon
12:00.4
kung paano tumatakbo ito,
12:01.4
ano yung mga papel na ginagamit,
12:03.4
tulad ng invoice,
12:06.4
paano magpasahod,
12:07.4
paano magbigay ng instruction,
12:08.4
at kung ano-ano pa.
12:09.4
I-nabsorb ko yun lahat.
12:11.4
Kaya ang una kong negosyo
12:12.4
ay kamuka nung pinag-OJT-han kong negosyo.
12:15.4
Kung ang pinag-OJT-han kong negosyo ay security system,
12:18.4
about sa mga alarm,
12:19.4
ang una ko namang negosyo
12:20.4
ay about sa mga security system din,
12:22.4
pero about sa security camera.
12:25.4
Kamuka ng negosyo nila,
12:26.4
pero hindi katulad.
12:29.4
Dahil wala silang CCTV noon.
12:31.4
Ako CCTV lang ang focus ko.
12:32.4
Kaya madali ko na paandar
12:33.4
at nasimulan yung CCTV company ko
12:35.4
kasi sa ganung klaseng kumpanya ako galing.
12:38.4
Same kung paano kumuha ng customer,
12:39.4
halos magkakamuka ang sistema,
12:42.4
kung paano i-repair,
12:43.4
kung paano yung maintenance,
12:44.4
kung paano kausapin ang mga kliyente,
12:46.4
kung paano pagservisyuan,
12:47.4
kung paano i-install.
12:49.4
pero hindi katulad
12:50.4
kasi pinag-aralan ko yung pinag-OJT-han ko.
12:53.4
Kaya minumungkahi ko mga kasosyo
12:55.4
na kung anong trabaho mo ngayon,
12:56.4
pag-aralan mo lahat dyan.
12:57.4
Hindi para kopyain sila.
12:59.4
Kung hindi garantisado,
13:00.4
magagamit mo lahat
13:01.4
ang naabsorb mo dyan
13:02.4
sa itatayo mong negosyo balang araw.
13:04.4
Libring pag-aaral, diba?
13:05.4
Hindi mo na kailangang magbayad
13:07.4
para sa online course
13:09.4
Walang kwenta yun.
13:10.4
Ang tunay na kalaman
13:11.4
ay nandun sa nage-execute.
13:13.4
Yun talagang tumatakbo
13:15.4
Hindi sa kwento lang,
13:17.4
o galing sa research na libro.
13:19.4
Kaya kung nagtatrabaho ka ngayon, gawin mo lahat para makakwentuhan mo yung boss.
13:24.4
para mapulot lahat ng wisdom,
13:26.4
lalo na dun sa mga founder
13:27.4
na pinapasukan mo.
13:28.4
Mapalad ka kung maliit ang negosyo
13:29.4
yung pinagtatrabahuan mo ngayon.
13:31.4
Yun nakakausap mo pa yung mga may-ari.
13:34.4
Kasi magkakaroon ka ng first row seat
13:36.4
kung paano talaga umandar
13:37.4
ang isang negosyo
13:38.4
o patakbuhin ito.
13:39.4
Kaya kung nagtatrabaho ko ngayon mga kasosyo,
13:40.4
huwag mong sayangin.
13:41.4
Pag-aralan mo lahat dyan.
13:43.4
Hindi para sila gayahin,
13:44.4
kung hindi para matutuko lang talaga ng tunay na way ng pagnenegosyo.
13:49.4
Isang daylaan kung bakit mas maraming Chinese
13:50.4
ang mas mayaman kesa sa mga Pilipino
13:53.4
they have Chinese community.
13:55.4
Sa atin, mga chismosa sa community.
13:57.4
Kung mapapansin nyo,
13:58.4
hindi nakabroadcast lahat
13:59.4
pero sobrang daming Chinese community,
14:01.4
lalo na ng mga negosyante dito sa ating bansa.
14:04.4
Ito yung grupo ng mga businessman
14:06.4
na nagtutulungan at hindi nagsisiraan.
14:08.4
Minsan pa nga sa kanila magkakalaban,
14:10.4
pero pag dumadaan sa hirap yung isa,
14:12.4
eh kanila pa itong tinutulungan.
14:14.4
Sa ating mga Pilipino,
14:15.4
yan ang isang malaking problema.
14:16.4
Wala tayong sense of pure camaraderie.
14:18.4
Yung tunay na samahan,
14:20.4
tunay na tropahan,
14:21.4
tunay na barkadahan,
14:23.4
na talagang magtutulungan
14:25.4
at hindi yung naghahatakan pa baba.
14:26.4
Kaya yan ang pinipilit natin buuhin sa KMG,
14:29.4
sa kasosyong malupit group natin dito mga kasosyo.
14:32.4
Na meron tayong komunidad,
14:33.4
hindi para mang-iskaman,
14:34.4
hindi para magbudulan,
14:36.4
kundi tunay at purong tumulong lang.
14:38.4
Maghatakan pa taas.
14:40.4
Hindi yung grupo na naghahanapan tayo
14:43.4
Kaya sa grupo nating KMG,
14:44.4
bawal magbentahan.
14:48.4
hindi sa grupo natin.
14:51.4
tulungan lang talaga.
14:52.4
At kung wala ka pa pala sa loob
14:53.4
ng kasosyong malupit group,
14:54.4
hanapin mo lang tayo.
14:55.4
Kasosyong malupit group.
14:56.4
Sumali kayo dyan mga kasosyo.
14:58.4
Tunay na tulungan,
14:59.4
walang halong budulan.
15:01.4
nasa description sa baba mga kasosyo.
15:04.4
Para tulad ng mga Chinese,
15:05.4
may grupo rin tayo
15:06.4
ng mga katunay na negosyante.
15:10.4
Isang dahilan kung bakit
15:11.4
mas maraming Chinese
15:12.4
ang mayayaman kaysa sa mga Pilipino
15:13.4
ay ang generational wealth is normal.
15:15.4
Sa ating mga Pilipino,
15:17.4
reset kasi tayo ng reset.
15:19.4
yung kabuhayan ng mga magulang natin.
15:21.4
Hindi natin tinutuloy.
15:22.4
Ang isang halimbawa dyan
15:23.4
ay kung magsasakang
15:24.4
iyong mga magulang
15:25.4
at nag-aral ka sa Maynila,
15:26.4
ayaw mo na magsaka
15:27.4
dahil umay ka na doon
15:28.4
o hindi mo nakitaan
15:30.4
ang mga magulang mo doon,
15:31.4
kaya maghahanap pa
15:32.4
ng sarili mong venture
15:33.4
sa industriya. Walang continuity
15:36.4
yung kabuhayan ng ating mga magulang
15:37.4
papunta sa ating mga anak.
15:38.4
Hindi ko alam kung sinasadya
15:40.4
na huwag ituloy ng mga anak
15:41.4
yung kanilang kabuhayan
15:42.4
at minomotivate yung mga anak
15:43.4
na gumawa ng sariling linya
15:45.4
nagtutuloy-tuloy.
15:46.4
Kung papapansin nyo
15:47.4
yung mga Chinese,
15:48.4
mula sa mga magulang,
15:49.4
papunta sa mga anak,
15:50.4
hanggang sa mga apo,
15:51.4
lahat yun hinahawakan nyo
15:53.4
Pinapasa yung negosyo,
15:58.4
yung market na pinaghaharian nung negosyo ng mga magulang.
16:03.4
Nagtutuloy-tuloy,
16:05.4
walang nasasayang.
16:06.4
Hindi yung kada-henerasyon,
16:08.4
ulit na naman sa simula,
16:09.4
hanap na naman ang produkto,
16:11.4
hanap na naman ang merkado,
16:12.4
bagong pangalan na naman.
16:14.4
Walang na-establish kahit ano.
16:16.4
Ang utak na mga in-check
16:17.4
ay hindi pang sariling buhay lang nila.
16:18.4
Inisip na kagad nila
16:19.4
kung paano ito i-duduktong
16:20.4
sa kanilang mga anak
16:21.4
at sa kanilang mga apo.
16:22.4
Nakasabay ko sa isang conference
16:24.4
si Ma'am Teresita C,
16:25.4
ang anak ni Sir Idol Henry C.
16:28.4
At nabanggit niya
16:29.4
na bata pa lang sila,
16:30.4
pinatutulong na sila sa tindahan
16:32.4
nung kanilang ama.
16:34.4
ang mga anak ni Sir Henry C
16:35.4
ang humahawak ng buong korporasyon ng SM,
16:38.4
generational wealth na hinanda
16:40.4
na ni Sir Henry C noon pa man.
16:42.4
Bata pa lang kanyang mga anak,
16:43.4
nagdesisyon na siya
16:44.4
natatawid ang kanyang korporasyon
16:46.4
hanggang sa susunod na lahi.
16:47.4
Yan ang wala tayong konteksto mga Pilipino,
16:49.4
yung generational wealth.
16:52.4
iba ang pinagkakaabalhan.
16:54.4
Kung nagfokus ang ating mga magulang
16:56.4
ng 30 years, 50 years
16:57.4
sa isang industriya,
16:58.4
napaka-valuable noon.
17:01.4
yung customer base,
17:02.4
yung mga supplier,
17:03.4
itatapo na lang ba natin yung mga anak?
17:05.4
Sasayangin na lang ba natin yun?
17:08.4
at mas lalo pa natin itong palakihin.
17:10.4
Yun ang trabaho ng mga sumunod.
17:11.4
Ngayon kung wala kang magulang
17:13.4
na magpapamana sa'yo ng negosyo o kabuhayan,
17:15.4
pwes simulan mo na sa lahi mo ngayon, kasosyo.
17:18.4
Ikaw ang magnegosyo
17:19.4
at ngayon pa lang isipin mo na
17:20.4
kung pa'no mo mapapamana
17:21.4
ang korporasyon na yan sa iyong mga anak
17:24.4
hanggang tuloy sa kanilang mga apo.
17:25.4
Wala dapat masayang.
17:27.4
Pinaghirapan mo yan, palakihin nila.
17:29.4
Kung ayaw nilang kunin,
17:30.4
huwag natin pilitin.
17:31.4
May iba pa rin niyang magtutuloy.
17:32.4
Ang punto ko lang,
17:33.4
ang negosyong sinisimula natin ngayon,
17:36.4
hindi yan hanggang mamatay ka lang.
17:37.4
Dapat siya magtuloy-tuloy kahit wala ka na.
17:40.4
Yun ang konteksto ng tunay na korporasyon.
17:42.4
Buhay ito kahit wala na yung mga tunay
17:44.4
na nagsimula nito.
17:45.4
Kaya kung may negosyo
17:46.4
o magulang kasosyo, suportahan mo sila at isip-isipan mo kung pa'no mo pa ito mapapalaki
17:51.4
para walang masayang sa pinaghirapan ng iyong lahi
17:53.4
at ituloy mo hanggang sa susunod mong lahi.
17:55.4
Prinsipyo natin ang start on what you have, mga kasosyo.
17:58.4
Kung meron ka nyan, huwag mong itapon.
17:59.4
Magsimula ka na dyan.
18:01.4
Isang dahilan kung ba't maraming Chinese
18:03.4
ang mas mayaman kaysa sa ating mga Pilipino
18:05.4
ay ang they buy land, we sell land.
18:08.4
Nung unang panahon,
18:09.4
nung unang punta ng mga inchicks sa Pilipinas,
18:11.4
wala silang pagmamayari.
18:12.4
Sila yung mga empleyado dito.
18:14.4
Mga kargador, trabahante.
18:16.4
At eventually, mga nagsipag-negosyo na rin sila,
18:18.4
nagpaikot ng pera,
18:20.4
at nagsimulang mamili ng mga lupa.
18:22.4
Tayo naman mga Pilipino,
18:23.4
tayo ang nagmamayari ng mga lupa dito.
18:25.4
Over the course of time,
18:27.4
ang mga inchick ay unti-unti bumibili ng lupa dito sa atin sa Pilipinas.
18:30.4
Tayo naman, benta ng benta.
18:32.4
Kasi wala tayong konsepto ng cash flow.
18:34.4
Ang alam lang natin, capital gains.
18:36.4
Kaya yung mga pagmamayari nating lupa,
18:38.4
pag namroblema tayo,
18:39.4
ibebenta natin kasi nalaman natin tumaas na yung presyo nito.
18:43.4
Kapital gains yun, mga kasosyo.
18:45.4
One-time transaction.
18:46.4
After bumabenta yung lupa,
18:48.4
kumita ka man ng ilang milyon,
18:49.4
after nun, wala na.
18:51.4
Samantalang ang mga inchick,
18:52.4
alam nila yung konsepto ng cash flow.
18:54.4
Hindi kayo yaman sa one-time transaction.
18:56.4
Yayaman ka sa paulit-ulit na pag-ikot ng pera.
18:58.4
At hindi sila yumaman dahil bumibili sila ng lupa.
19:00.4
Mayaman na ang mga inchick bago sila mamili ng lupa.
19:03.4
Tandaan nyo yan, mga kasosyo.
19:04.4
Kaya huwag kayong pauuto na magsimula sa lupa.
19:06.4
Hindi ka magsisimula sa pagbili ng lupa.
19:08.4
Matagal ang ikot ng pera doon.
19:10.4
Magsimula ka sa simpleng negosyo, kahit anong produkto o anong serbisyo,
19:13.4
basta pabilisin mo yung ikot ng pera,
19:16.4
at pag na-recognize ka ng bangko,
19:18.4
doon ka makakabili ng lupa na para sa sarili mo.
19:20.4
Huwag magkakamalisan sa lansan.
19:22.4
Maraming nagsasabi na maraming yung mayaman sa lupa.
19:24.4
Malipo, mga kasosyo.
19:26.4
Yung mga yung mayaman sa lupa, mayaman na sila
19:28.4
bago sila bumili ng lupa na nagpayaman pa sa kanila.
19:31.4
Ngayon kung di ka pa mayaman,
19:32.4
huwag kang magka-interest muna sa lupa.
19:34.4
Magsimula ka sa paggawa ng kabinet.
19:36.4
Magsimula ka sa simpleng bagay na kaya mo na kagad gawin ngayon, at huwag yung masyadong malayo na kagad ang tingin mo.
19:41.4
Hindi totoong maraming yung mayaman sa lupa.
19:43.4
Maraming mayayaman na ang yung mayaman lalo sa lupa.
19:47.4
Intindiin mo maigi yun, mga kasosyo.
19:49.4
Hindi ka magsisimula sa lupa,
19:50.4
magsisimula ka sa simpleng negosyo,
19:52.4
at sa ayaw mo't sa hindi, kailangan mong bumili ng lupa.
19:55.4
Hindi para yung maman, kundi talagang obligado ka kasing bumili ng lupa.
20:00.4
Saka ako na ipapaliwanag pa yun.
20:01.4
O yan ang isang dahilan kung bakit over time,
20:03.4
mas marami ng Chinese na mayaman kaysa sa mga Pilipino.
20:06.4
Kasi nakarap sila ng paraan para makuha yung mga importanteng asset natin dito sa Pilipinas,
20:10.4
lalo na itong mga lupa.
20:11.4
Lalo na yung mga mahahalagang lupa na nakaposisyon na maganda yung lokasyon.
20:16.4
At nagawa nilang cash flow talaga yun.
20:19.4
Isang dahilan kung bakit maraming Chinese ang mas mayaman kaysa sa mga Pilipino ay ang
20:22.4
they are fast in math.
20:24.4
Mabilis magcompute ang mga in-check.
20:26.4
Iba ang kanilang arithmetic system kaysa sa atin.
20:28.4
Mari-research nyo yan.
20:30.4
Kung tayo yung magsas 7x7 at medyo hirap tayo,
20:33.4
sila may technique kung pano maging mabilis nilang masolve yung 7x7.
20:37.4
At ang isa pang kinagaling ng mga in-check,
20:39.4
sa pinaniniwalaan ko,
20:40.4
magaling sila sa fraction.
20:42.4
Magaling sila sa percentage.
20:43.4
Magaling silang magcompute kagad ng tubo kung kailan sila magbe-break even o kikita.
20:48.4
Kaya pag nagkatawaran,
20:49.4
alam lang nila kung hanggang saan ang kanilang stand.
20:51.4
Kung hanggang dito lang sila at hindi sila sa sobra.
20:54.4
Sa pagnenegosyo, hindi mahalaga na magaling ka sa advanced math.
20:57.4
Kailangan lang yung basic math plus minus multiplication division.
21:01.4
At ang isa pa, fraction.
21:03.4
Ang fraction is yung one-third, two-thirds, four-thirds, one-eighth, one-sixteenth.
21:07.4
Yun ang fraction, mga kasosyo.
21:08.4
Kasi kung mabilis ka sa fraction,
21:10.4
mabilis mo makikita yung markup ng produkto mo versus sa cost nito at expense.
21:15.4
Alam mo kung kailan ka lalagpas at hindi ka mag negative cash flow.
21:18.4
Huwag kang malungkot kung mahina ka sa math.
21:20.4
Ang pinaniniwalaan ko, walang mahina sa math.
21:23.4
Plus minus multiplication division lang yan.
21:25.4
Pinaniwala ka lang na mahirap ang math.
21:27.4
Kasi pinahirapan ka ng mga lintik mong teacher,
21:29.4
kaya ngayon trauma ang trauma ka pag nakakita ka ng numero.
21:32.4
Kaya kung isa kang teacher ngayon, mga kasosyo, parang awa mo na.
21:34.4
Gawin mong masaya ang math at hindi ka takutan ang mga estudyante mo.
21:38.4
Walang hindi magaling sa math.
21:39.4
Meron lang na trauma sa numero.
21:41.4
Huwag matakot sa sinabi ko, mga kasosyo, na kailangan magaling ka sa math para magnegosyo
21:44.4
o para magtagumpay sa negosyo.
21:47.4
Yung basic lang kailangan mo.
21:48.4
At unawain mo na hindi ka bobo sa math.
21:50.4
Walang bobo sa math.
21:51.4
Meron nga lang natakot dito. Meron ako isang payo sa inyo, mga kasosyo, kung gusto nyo tumalino sa math.
21:56.4
Ang ating mga cellphone, meron niyang alarm, diba?
21:58.4
Yung pagigising ka sa umaga, mag-a-alarm ka.
22:00.4
May mga alarm na para mapatay mo yung alarm, kailangan sumolv ka muna ng math problems.
22:05.4
Yan ang nire-recommend ako sa inyo, mga kasosyo.
22:07.4
Pag mag-a-alarm kayo, hindi nyo mapapatay yung alarm hanggat hindi kayo magsosolv ng math problems.
22:12.4
Basican nyo lang muna.
22:13.4
2 plus 3, 7 plus 3, 11 plus 1. Basic lang.
22:16.4
Meron dyang settings na maya-advance nyo na, na magkakaroon ng 7 times 7, 7 times 8, 9 times 3.
22:22.4
Saka na muna yun. Basic muna.
22:24.4
Sanayan ang utak natin na nagko-compute.
22:25.4
Ang mga negosyante, alam nyo ba, mga kasosyo?
22:27.4
Ang utak niyang compute ng compute.
22:29.4
Basic computation lang.
22:30.4
Plus minus lang yan.
22:31.4
Bihira pa nga ang multiplication at division.
22:33.4
Pero we continually compute sa ating isip.
22:36.4
Wag pa tako sa math. Harapin ito at hasain ang iyong isip.
22:38.4
Dahil magagamit mo yan kung gusto mo talaga magtagumpay sa mundo ng pagnegosyo.
22:43.4
Isang dahilan kung bakit mas maraming Chinese ang mas mayayaman kesa sa mga Pilipino ay ang
22:47.4
they are not afraid to sell.
22:49.4
Tayo mga Pilipino, hiya tayong magbenta.
22:51.4
Para pinandidirian natin magbenta, takot na takot tayong magbenta.
22:55.4
Ang pinaniniwalaan ko, takot tayong magbenta.
22:57.4
Hindi dahil sa pagbebenta per se.
22:59.4
Takot tayo kasi takot tayong mabigo.
23:01.4
Takot tayong mareject na hindi tayo bilang.
23:03.4
At yun ang isang karakteristik ng mga incheck.
23:05.4
Hindi sila takot na mareject.
23:07.4
Hindi sila takot mapahiya.
23:09.4
Kaya benta lang sila ng benta kahit pa walang bumibili sa simula.
23:12.4
Walang masama sa pagbebenta mga kasosyo.
23:14.4
Yan ang ating laro.
23:15.4
Huwag nyong katakutan.
23:16.4
Simple lang para hindi na kayo matakot sa pagbebenta.
23:19.4
Walang ibang paraan para masanay kayo dyan kundi magbenta ng magbenta.
23:22.4
Mareject ng mareject, malugi ng malugi at huwag nyong titigilan kasi napapanis yan.
23:28.4
Pag nasanay ka na magbenta, tumintukap sa pagbebenta.
23:31.4
Babalik na ulit yung fear mo sa pagbebenta.
23:33.4
Kaya pag nakuha mo yung momentum, huwag kang titigil sa pagbebenta.
23:36.4
Huwag mong hayaan na muling numipis ang mukha mo kasi sayang.
23:40.4
Magpractice magbenta. Magbenta ka ng kahit ano.
23:43.4
Hindi para kumita, magbenta ka para kumapal ang iyong mukha.
23:46.4
Yan ang sekreto dyan mga kasosyo.
23:47.4
Huwag yung kita kaagad kasi ang isipin mo.
23:49.4
Ang isipin mo, pag kumapal ang mukha mo, kahit moresipiyong hindi sayo,
23:53.4
kaya mo nang ibenta kahit kanino.
23:56.4
Yan ang tunay na negosyante mga kasosyo.
23:58.4
Kahit magbenta, kahit hindi sa kanya yung produkto.
24:00.4
Basta malupit siyang magbenta kahit kanino,
24:02.4
kasi sinanay niya yung sarili niya na benta lang siya ng benta,
24:05.4
kahit ang kita lang ay sinko.
24:07.4
Ang goal ay hindi umaman kaagad. Ang goal ay masanay sa laro na to
24:11.4
at maging eksperto sa pagnenegosyo.
24:14.4
Ang negosyo ay tungkol lang ito sa pagbebenta
24:16.4
dahil kahit gano ka ganda ang lahat ng aspeto ng negosyo mo,
24:19.4
malupit na produkto, magagaling na grupo, magandang opisina,
24:22.4
at kung ano ano pa, kung walang benta, wala rin kwenta.
24:26.4
Benta ang ugat ng lahat sa negosyo.
24:28.4
Kaya kung iyang karakteristik na yan, wala ka na pinuno ng negosyo ito,
24:32.4
puwes paano tatakbo to?
24:33.4
Huwag matakot magbenta.
24:35.4
Huwag matakot magsanay kung paano ka magiging eksperto dyan, ka-sosyo.
24:40.4
Isang dahilan kung bakit mas maraming mayayaman ng mga inchek
24:43.4
kesa sa mga Pilipino ay ang
24:45.4
they are not too emotional and sensitive.
24:47.4
Tayong mga Pilipino, pinakaiba natin sa mga inchek,
24:49.4
masyado tayong mga emosyonal.
24:51.4
Masyado tayong sensitive.
24:52.4
Masyado tayong mga matatampuhin.
24:54.4
Ang mga inchek hindi.
24:55.4
Pag nagpagalit siya ng kanilang mga kamag-anak,
24:57.4
na kanilang mga empleyado, pagalit kung pagalit.
25:00.4
Negative na siya kung negative.
25:01.4
Pero sa mundo ng pagnenegosyo,
25:03.4
pagalitan mo, paano tatama, paano matututo.
25:05.4
Tayong mga Pilipino,
25:06.4
ang mga unang hire natin,
25:08.4
hindi maiwasan ay mga kaibigan at mga kamag-anak.
25:10.4
At yung karakteristik natin na pagiging emosyonal at sensitivo,
25:13.4
pagiging matampuhin,
25:14.4
ang kumakain sa paglaki ng ating negosyo.
25:16.4
Magkakatampuhan tayo ng mga hinayar nating mga kamag-anak,
25:19.4
kaya hindi na tayo mag-hire ng mga susunod nating mga kamag-anak.
25:21.4
Hanggang sa mag-decide tayo na hindi na lang tayo mag-hire.
25:24.4
Hindi na laking negosyo kung walang empleyado.
25:26.4
Huwag maging matampuhin, kung kailangan silang pagalitan, pagalitan. Huwag pagbuhatan ng mga kamay, ituring sila ng tama, huwag murahin, sigawan pa minsan minsan,
25:34.4
kung ayaw talaga pumasok sa kokote yung iyong tinuturo.
25:37.4
Pero maging ayon pa rin sa moral at huwag naman sila ituring na parang hayop na walang espiritu.
25:41.4
Ang pinupunto ko lang, bilang isang negosyante, huwag tayo gaano maging madamdamin.
25:45.4
Huwag maging matampuhin, trabaho kung trabaho.
25:47.4
Responsibilidadad ng mga amo na pasunod rin ang kanilang mga empleyado.
25:51.4
Walang emosyon sa pagnenegosyo.
25:53.4
Focus tayo sa pagbibigay ng magandang servisyo at malupit na produkto.
25:57.4
Kung hindi magawa ng mga empleyado mo ang kanilang trabaho, wala kang ibang magagawa kung di palitan kagad sila.
26:02.4
Pero huwag naman yun dahil maemosyonal ka at sensitive ka, naaawa ka dun sa empleyado mo.
26:06.4
At kahit pala absent, pala bale, walang pakinabang sa grupo mo, eh hindi mo matanggal-tanggal dahil naaawa ka at may pamilya.
26:13.4
Pwes kung may pamilya siya, ayusin niyo yung trabaho niya.
26:15.4
Yun ang isipin mo.
26:16.4
Dahil kung di mo siya tatanggalin, pati yung ibang nagtatrabaho sa iyo ng tama,
26:19.4
na may mga pamilya din mawawala ng trabaho dahil magsasara ang iyong negosyo.
26:23.4
Dahil dun sa isang taong kinakaawaan mo.
26:25.4
Huwag kang maging mabait na boss na maawain.
26:27.4
Maging mabuti kang mayare.
26:29.4
Nagampanan mo yung responsibilidad mo kahit pamahusga ang kanilang mahikpet, salbahe o walang yang amo.
26:36.4
Nagdesisyong ka maging negosyante, tatagan mo yung loob mo.
26:39.4
Huwag kang maarte.
26:40.4
Gawin mo yung dapat mong gawin.
26:41.4
Pagkalita ng empleyado, pag wala pa rin, siyempre tanggalin.
26:45.4
Okay, next. Isang dahilan kung bakit mas marami inche kang mas mayaman kaysa sa mga Pilipino ay ang
26:49.4
they are focused on one industry.
26:52.4
Kung mapapansin nyo yung mga negosyanteng mga Chinese,
26:54.4
sa mahabang panahon, isang industriyal lang ang kanilang negosyo.
26:57.4
Isang klase lang.
26:58.4
E tayo mga Pilipino, isang linggo pa lang, bago na negosyo.
27:01.4
Hindi lang bumenta ng konti, palit produkto na kagad.
27:04.4
Ang mga inche kaya nagtagumpay ng matindi sa negosyo.
27:07.4
Kasi sa mahabang mahabang panahon, they stick on one business only.
27:11.4
They stick on one industry.
27:13.4
Kung magdagdag man sila, kadoktong pa rin nung kasalukuyan nilang negosyo.
27:17.4
Focus ang sekreto sa negosyo.
27:19.4
Hindi yung paiba-iba at sawain.
27:21.4
Yung kilala mo mga mayayamang inchek sa inyong lugar,
27:23.4
isa lang negosyo nyan mula nung bata ka hanggang ngayong matanda ka na.
27:26.4
Tapos ikaw magne-negosyo, wala ka pa isang taon,
27:28.4
nagdagdag ka na ulit ng bago,
27:30.4
tapos anlayo dun sa una mong negosyo,
27:32.4
o paano ka magtatagumpay nyan?
27:34.4
Wala kang focus, kasosyo.
27:35.4
Gayain ang mga inchek.
27:36.4
Isang negosyo lang, isang industriyal lang sa mahabang mahabang panahon,
27:40.4
at kung magdagdag man, siguraduhin mo nakadoktong pa rin nyan
27:44.4
nung kasalukuyan mong matagumpay na negosyo para walang sayang.
27:48.4
Salamat sa pagtapos ng video na ito, mga kasosyo.
27:50.4
I-comment mo naman dyan sa baba kung ano yung paborito mong dahilan
27:53.4
kung bakit mas maraming Chinese ang mayaman kaysa sa mga Pilipino sa mga nabanggit ko.
27:57.4
At i-comment mo na rin kung anong topic ang gusto mong pag-usapan natin sa mga susunod, mga kasosyo.
28:01.4
At i-coconsider ko yan.
28:02.4
Huwag kalimutang mag-like, mag-follow,
28:04.4
i-share ito, at mag-subscribe na din.
28:06.4
Salamat sa tiwalaan nyo po sa akin, mga kasosyo. Tarabawang malupit tayo.
28:10.4
Huwag paloloko. Huwag kalimutang na I love you, God loves you.
28:12.4
Tarabawang malupit, bawal tamad.
