* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:15.0
The Big One, ang napipintong lindol na kinatatakutan ng mga Pilipino.
00:20.0
Pinaniniwala ang hinugna ang pag-uga ng bahagi ng Luzon dahil sa West Valley Ford Line.
00:26.0
Ang pitak na daaraan ng ilang kilometro at magpapahama sa maraming tao.
00:32.0
Hindi maiwasan na mga mga mga netizens dahil ang katiwalian sa Terkie ang nagpalala sa apekto ng lindol.
00:39.0
Subalit magugulag ka sa mahalalaman mo na sobra sa 6,000 mga bahay, paralan at kondo,
00:47.0
ang nasa Ford Line mismo na sasalanta sa Luzon.
00:51.0
Mayroong mga naniniwala at marami din namang naghihinala.
01:18.0
Sobra na sa 46,000 katawang namatay dahil sa lindol na naganap sa Terkie.
01:32.0
Pinaniniwala ang lalaki pa ang bilang dahil marami pa ang hindi natatagpuan na pinaniniwala ang nasa ilalim ng mga gumuhong gusali.
01:41.0
Ang pagkawasak sa mga karatig na siyudad ay malubha.
01:45.0
Tinatay ang sobra na sa 6,000 mga gusali ang gumuho at nasira.
01:50.0
Ang sinisisi ng marami ay ang paglabag sa mga building codes.
01:54.0
Sobra sa isang daan ang mga inaresto dahil sa katiwalian at korupsyon sa industriya.
02:00.0
Nagkalat na rin sa social media ang mga videos na nagbubulgar sa hindi magandang parahan ang konstruksyon sa bansa.
02:07.0
Tinakita ang isang gumiling na gusali na halos walang pundasyon.
02:12.0
Noong nag-uukay, nakita ang posting walang suporta sa ilalim.
02:16.0
Sa ibang video naman, haligi na hindi hinaluan ng kongkreto ang ipinakita.
02:22.0
Pati mga blokeng gamit ay nadudurog na parang pulburon.
02:26.0
Pangitain na hindi nasusunod sa bansa ang mga patakaran sa paggawa ng gusali.
02:31.0
Katotohan ang hindi nalalayo sa bansang Bilibinas.
02:35.0
Kaya ang naganap doon ay nagdudulot ng pangambaha sa maraming Bilibino.
02:40.0
Ilang dekada na na nagbibigay ng paalala ang mga otoridad bawat magkakaroon ng lindol sa ibang bansa.
02:48.0
Paalala na pasok sa isang taynga pero labas naman sa kabila.
02:53.0
Katulad noong taong 2015, buwan ng Abril, isang 7.8 magnitude na lindol ang tumama sa Nepal.
03:01.0
Dahil dito, naalarma ang mga otoridad sa Pilipinas at nag-anunsyo upang pagtuunan ang pansi ng mga gusali sa Luzon, na dati nang namimiligro dahil sa merong naghihintay na lindol.
03:13.0
Lindol na nawala na sa isipan hanggang lumabas muli ang balita sa sakuna sa Turkeya.
03:20.0
Nagbalik na naman ang mga paalala ng otoridad kasama ang Fee Volks at ilang inhinyero na may piligrong hinaharap ang bansa, ang lindol na Tinaguriang, the big one.
03:33.0
Ito ang malaking lindol na dulot ng West Valley Fault Line sa Luzon, uli itong na Minsala mga taong 1658.
03:41.0
Ano ang Fault Line?
03:44.0
Ang Fault Line o malalim na biyak sa lupa ay gawa ng tectonic plates, hindi kaano matiyak na mga dalubhasa paano nagkaroon ng mga tectonic plates sa ibabaw ng daigdig.
03:55.0
Ganun paman, ito ang mga higating bukod-bukod o hati-hating lupa na bumabalot sa earth's crust, ang pinakaibabaw ng lupa.
04:04.0
Ayon sa Science News Explorer, ang earth's crust o ang pinakaibabaw ng lupa na matigas at solid ay may kapal na mula tatlumpu hanggang 70 kilometro, at sa ilalim ng crust matatagpuan ang tinatawag na mantle.
04:20.0
Ito ay medyo malambot pero napakainit dahil sa haluhalong natunaw na bakal at iba pa ang elemento.
04:27.0
Ang malambot ng mantle ay dumadaloy na parang lava habang umiikot ang daigdig. Ito ang pangunahing dahilan kung bakit gumagalaw ang ibabaw ng lupa o mga tectonic plates.
04:40.0
Syempre kung ikaw ay nasa gitna ng isang plate, walang mararanasang sakuna. Pero kung ikaw ay nasa gilid nito, una sa pagitan ng dalawa, mararanasan ang malakas na pag-uga sa lupa.
04:53.0
Ang pagdaloy ng mantle sa ilalim ng crust ay nagdudulot ng pagbulwak at mga hindi inaasang paggalaw sa ilalim, dito nadadamay ang ibabaw.
05:04.0
Minsan umuurong ang isang plate at gumagasga sa katabi. Minsan ang dalawang plate ay sabayin na gumagalaw o nagsasalubong. Kapag ito ay naganap, umuuga ang lupa.
05:16.0
Kailasan marami na ilan sa mga plate na ito ang palaging gumagalaw at nagdudulot ng maraming pag-uga sa lupa, ito ang kinikilalang ring of fire.
05:27.0
Sa mga bansang nasa pagitan ng mga plates o mga lugar, madalas nakakaroon doon ang lindol. Isa dito ay ang luzon na nasa pagitan ng Philippine Sea Plate at ng Eurasian Plate.
05:40.0
Anong kinalaman ng mga tectonic plates sa West Valley Fault Line ng Luzon? Kailasan marami na paglipas ng mahabang panahon ang madalas na pagsalubong ng mga plates ay nagdudulot ng mga cracks o biyak sa lupa.
05:55.0
Para bang mga cracks na makikita sa dingding kaya tinawag itong fault line, ito ay parang guwit lang, pero malalim ang biyak sa ilalim ng lupa.
06:07.0
Siyempre kapag nabiyak ang kahit ano, hindi na ito supportado ng pundasyon. Kahit ang konkretong dingding kapag may crack, hindi na gaano matatag.
06:17.0
Ganon din sa lupa kapag ito ay nabiyak. Bawat galaw ng malambot ng mantle sa ilalim, madaling madamay ang matigas na crust sa ibaba. Kaya kapag gumalaw ang Philippine Sea Plate, siguradong lilindol.
06:30.0
Sa malaking bahagi ng Luzon.
06:36.0
Nasaan ang West Valley Fault Line?
06:55.0
Ang tinaguri ang The Big One o ang malaking lindol na pinangangamba ng taong bayan mula nung nagkaroon ng sakuna sa bansang Turkey.
07:11.0
Dahil kailasan marami na ang pinagmula ng lindol doon ay sa pagitan din ng dalawang tectonic plates. Kaya hindi masisisi na mangamba ang marami.
07:21.0
Ang West Valley Fault Line o ang malalim na crack sa Luzon ay ang resulta ng dalawang tectonic plates.
07:28.0
Ang biyak sa lupa na ito ay may haba na sobra sa isang daang kilometro. Mula Bulacan pababaan ng Rizal, patungong Quezon City. Mula Bagong Silang, daraan sa Batasan Hills, kung saan maraming bahay ang nakatayo sa Danger Zone.
07:43.0
O limang metro ang lapit sa mismong fault line. Yung ibang gusali pa nga ay nasa ibabaw mismo ng biyak sa lupa. Diretso ang fault line sa Pansol papuntang Libis. Marami ting matataas na buildings na nasa ibabaw ng biyak.
07:59.0
Tapos, diretso ito sa Blue Ridge, sa Bagong Bayan, sa Ugong Norte sa Quezon City. Diret-diretso sa Marikina, sa Pasig, Makati, Taguig, Muntinlupa, Cavite at Laguna. Tinatayang may mga 84 na barangay ang nanganganib.
08:18.0
Hindi sana gano'ng peligro kung malayo naman sa fault line yung iba. Pero napagalaman na marami sa mga nakatirik sa mga barangay ay hindi sumunod sa Philippine Building Code.
08:29.0
Ayon sa ilang danubhasa, kailangan baguhin ang Structural Code ng bansa. Imbis na isang metro ang pagitan ng mga gusali ay gawing tatlumpung metro dahil yung iba ay halos magkakadikit.
08:41.0
Kailangan din na baguhin ang mga patakaran sa lifespan ng isang gusali. Sa ibang bansa, nagpapatayo sila ng mga buildings na tatagal ng isang daang taon. Pero sa Pilipinas, meron mga hanggang tatlumpun taon lamang.
08:55.0
Ito ay hindi sapat, lalo na kung darating ang The Big One na tinatayang may lakas na 7.2 magnitude.
09:03.0
Ang sabi ng ilang eksperto, dapat baguhin ang buong building code ng Pilipinas, kailangan baguhin ang engineering requirement, ang structural, architectural, mechanical, electrical, at marami pang iba.
09:18.0
Ayon sa ulat noong taong 2014 ng Shadow One Expeditions na mayroong sobra sa 6,000 gusali ang nakatirik malapit sa West Valley Fault Line. Sa Muntinlupa, halos 2,000 mga bahay, paaralan, at mga condominium ang nasa Piligro.
09:36.0
Meron mga dalawa't kalahating milyong katao ang naninirahan at pinakamarami sa Quezon City. Subalit simula pa lamang ito ng pangamamba, dahil ang rekomendasyon noong pang-1975 ay ang pag-demolish ng lahat ng nakatirik sa loob ng Danger Zone, o yung mga nakatayo limang metro ang lapit sa kaliwa at kanan ng mismong Fault Line.
09:58.0
Kaya kahit matagal na itong ibinunyag, hindi masisisi ang taong bayan sa pagkawalaan ng aksyon. Ang pagbabago ay halos imposible para sa mga 6,000 mga gusali sa Lozon kung tutulungan ang pamahalaan ang pangangailangan ng taong bayan, suporta na may presyong ilang daangbilyong piso.
10:19.0
Kamakailan lang nakaaranas na naman ang isang 6.3 magnitude na lindol ng Terquie habang hinahabol ng mga kinaukulan ang lahat ng sangkot sa katiwalian at korupsyon sa industriya ng konstruksyon.
10:34.0
Sa Pilipinas naman patuloy ang pangangamba ng marami sa napipintong The Big One. Hinihiling ng lahat ang tulong sa pamahalaan upang maiwasa ng pagkasawi sa lindol na tatama sa oras na hindi inaakala.
10:50.0
Anong ara lang mapupulot dito?
10:54.0
Ang babala mula sa kinaukulan ng Gil sa The Big One ay dapat dinggin at nararapat na pagtunan ng pansin. Subalit hindi madali para sa taong bayan tumugon sa rekomendasyon kung walang suporta mula sa ating gobyerno.
11:10.0
Kaya kailangan itigil muna ang korupsyon ng mga agahamang politiko, talikuran muna ang pagpapayaman at pagpapatayo ng mansiyon upang hindi na madagdagan pa ang pagdurusa ng mamamayang Pilipino.
11:24.0
Buksan mo ang iyong isip at hayaang lumalim pa ng lubusan ng iyong pangunawa sa mga kasaysayang kapupulutan ng maraming aral.
11:36.0
Tandaan, katotohanan ang susi sa tunay na kalayaan.
12:36.0
Buksan mo ang isip at hayaang lumalim pa ng lubusan ng mamayang Pilipino.
