00:44.0
at hindi kaaya-aya ang sangsang ng amoy.
00:49.0
Nagdalawang isip na itong lapitan si nanay.
00:53.0
Hirap ding isipin ni nanay kung ano ang ginagawa niya doon na
00:58.0
parang unggoy na naglalambitin.
01:01.0
Nawala sa isip ng aking ina ang aswang
01:05.0
at sa kinalakihan niya ay hindi siya pinalaki sa ganung kwento
01:09.0
ng klase na mga nilalang.
01:12.0
Nangakmanang bumaba ang nilalang sa may sahig,
01:16.0
mabilis itong gumapang at dahil sa mabilis din ang refleks ng aking ina,
01:20.0
ay agad nitong nabuksa ng pintuan at dali-daling tumakbo
01:25.0
papunta ng kusina.
01:28.0
Dali-dali siyang kumuha ng ipaktun at sa kabilang kamay ay ang kutsilyo.
01:34.0
Itinutok ng aking ina ang patalim sa may direksyon ng pintuan ng kuwarto
01:39.0
at hinintay na lumabas ang matandang iyan.
01:44.0
Hanggang sa umabot na ng ilang minuto,
01:46.0
umabot ng sampung minuto,
01:50.0
hindi lumabas si Aling Pilar.
01:53.0
Matagal-tagal pa ang gabi.
01:56.0
Ano ang gagawin ni nanay diba?
01:59.0
Hindi naman siya pwedeng lumabas.
02:02.0
Walang katao-tao non.
02:05.0
Sobrang tahimik ng paligid.
02:14.0
Ano bang balak mo at ano bang nangyayari po sa inyo?
02:18.0
Bakit kayo ganyan?
02:21.0
At sa pagsigaw niya nayon,
02:24.0
ay bigla na lamang may sumagot mula sa kuwarto.
02:33.0
Dito na tuluyang umiyak si nanay
02:36.0
at nang makasigurado siyang nasa loob pa rin ng matanda,
02:40.0
ay nagbabaka sa kalito.
02:42.0
Binuksan niya ang pintuan ng bahay at nang makarating sa kali.
02:47.0
Sigaw siya ng sigaw non.
02:49.0
Humihingi siya ng tulong.
02:53.0
Sa unang pagkakataon ay nakita niya ang buong kali ang napakadilim.
02:58.0
Walang kailaw-ilaw.
03:01.0
Parang baliw si nanay na sigaw ng sigaw non.
03:04.0
Humihingi ng saklolo.
03:07.0
Tumakbo si nanay sa pinakamalapit na bahay.
03:09.0
Tawag siya ng tawag sa mga taong naroon.
03:13.0
Pero tanging kahulamang umano ng aso ang sagot na naririnig niya.
03:19.0
Nang marinig niya yung tunog nang tila binubuksang pintuan,
03:24.0
ay dali-dali siyang tumakbo sa gilid ng bakod ng bahay na puro talahiban.
03:31.0
Gumapang siya dun at nagtago.
03:34.0
Ramdam niya umano ang takot ng pinakamalapit.
03:37.0
Ramdam niya umano ang takot na maski ang mga aso ng kapitbahay ay bigla na lamang tumahimik.
03:44.0
May mga konting angil ng paatras na tila ba
03:48.0
nagpapahiwatig na ayaw ng mga asong itong makisali sa kung anumang paparating
03:54.0
nakakaharapin ng aking ina.
03:58.0
Mataas ang talahiban na kung ordinaryong tao lamang ang hahanap sa kanya,
04:03.0
ay siguradong hindi siya makikita.
04:08.0
Pero laking gulat niya sarsat ng ilang segundo lamang matapos niyang marinig ang kalabog ng pinto,
04:16.0
ay muli niyang naamoy ang masangsang nasimoy na kaamoy ni Aling Pilar
04:22.0
nang pumasok ito sa kwarto niya.
04:25.0
Dahan-dahang gumapang si Nanay,
04:28.0
paatras ito ng paatras sa loob ng talahiban.
04:33.0
Hindi na niya alintana ang kung anuman ang meron sa loob,
04:38.0
ang importante sa kanya ay makaiwas sa matandang iyon.
04:44.0
Pero lalong sumangsang ang amoy sarsat,
04:47.0
pawisan na si Nanay nun.
04:50.0
Hanggang sa walang anu-ano,
04:52.0
ay bigla na lamang yumugyog ang bakod na malapit sa kanya.
04:58.0
Saglit siyang napatigil.
05:01.0
Sa ikalawang yugyog, ay iniangat niya ang kanyang ulo,
05:06.0
at dito ay sa isa sa mga pundasyon ng bakod.
05:10.0
Nakita ng aking ina, si Aling Pilar.
05:16.0
Hubod-hubad pa rin na parang pusang nakatayunod.
05:19.0
Maliit lamang na buong kawayan na mga pundasyon ng bakod,
05:23.0
at alambre ang tinakaharang noon,
05:26.0
pero di na ba wala lamang kay Aling Pilar ang pagbalanse sa tuktok nun?
05:32.0
Nagagawa niya makabalanse doon ng walang kahirap-hirap.
05:37.0
Dito na muling napasigaw si Nanay at humingi ng tulong.
05:42.0
Dinudugtungan niya pa ito ng pagsigaw kay Aling Pilar.
05:45.0
Kung ano ang nangyayari sa kanya, pero wala.
05:50.0
Parang hayop lamang ang matanda.
05:53.0
Lalong-lalo na nung magsimula ng magbaga ng konti ang mga mata nito,
05:59.0
kasabay ng pagngiti sa kanya.
06:03.0
Hindi na nagdalawang isip si Nanay na tumakbo pa at rasabang sumisigaw.
06:08.0
Hindi na lumingon ang aking ina,
06:10.0
at tuloy-tuloy na tinakbo ang kahabaan ng damuhan.
06:15.0
Takbo, takbo lamang siya.
06:19.0
Kung masisingitan niya o manonong dasalang bawat paghakbang niya,
06:23.0
ay ginagawa niya nun.
06:26.0
Hanggang sa mapansin niyang nawala bigla ang amoy,
06:30.0
parang nawala na rin ang sumusunod sa kanya.
06:34.0
Paglingon niya sa may kalsada,
06:36.0
ay meron siyang nakitang apat na lalaking sumisigaw.
06:43.0
Bumalik ka na ng kalsada! Bilisan mo!
06:47.0
Nang mapagtanto ng aking ina na tao ang mga iyon,
06:51.0
ay hindi na nagdalawang isip na tumakbo ito pabalik ng kalsada.
06:56.0
Dito din na pagtanto ng aking ina na bukod sa apat na iyon,
07:01.0
ay meron siya na sumisigaw.
07:03.0
Dito na tuluyang nanginig sinanay na nanghina talaga ang mga paa niyang
07:09.0
na paupo na lamang siya sa lupa.
07:12.0
Sinalo siya ng isa sa mga matandang lalaki at inaalalayan nun.
07:17.0
Galidali siyang inakay at dahil saang tinutuluyan nila tatay ang pinakamalapit,
07:23.0
ay dun siya agad dinala.
07:27.0
pero ano nga ba ang nangyari? Bakit nawala si Aling Tilar?
07:33.0
At sino-sino ang mga lalaking iyon?
07:39.0
Yun pala, Sir Seth,
07:41.0
ilang araw na pala nilang sinusubaybayan ang matanda.
07:45.0
At sa anong dahilan?
07:48.0
Dahil ilang araw bago pa lumipat ng mga lalaking,
07:52.0
ay meron na palang nangyaring insidenteng pinaghihinalaan nilang aswang ang may gawa.
08:03.0
ang caretaker o mano ng bahay na ito ay limang buwang buntis.
08:07.0
Nang bigla na lamang magkasakit,
08:10.0
at gabi-gabi daw itong dinadalaw ng kung anong mga hayop tuwing gabi.
08:14.0
Sa mismong bahay nila, may tunog ng uwak.
08:21.0
Paminsan-minsan ay magigising ito ng madaling araw na sobrang init.
08:27.0
At ang bintanan nilang may ilaw naman sa labasan na gawa saburi,
08:32.0
ay tila ba natatakpan ng kung anong anino na nagmumula sa labas.
08:37.0
Mabilis din magkalasan ng tunog sa bubunga nila,
08:44.0
kahit na imposibleng may sasaging kung ano doon dahil wala namang kapunuan sa paligid.
08:51.0
Magmula din ang magbuntis ito,
08:54.0
ay nagigising ito ng madaling araw,
08:57.0
mga pasado alas 4,
09:00.0
sa tawag ng nangyayari.
09:02.0
Mga pasado alas 4, sa tawag ng naglalako o nag-aalokomano ng kung ano-anong pagkain,
09:10.0
kagaya ng inihaw,
09:15.0
na mga sariwang isda,
09:17.0
maging mga prutas at gulay.
09:20.0
Wala ang asawa nitong buntis na ito,
09:24.0
at nag-iisa lamang ito sa bahay niya pero katabing bahay niya naman ang kanyang kapatid.
09:29.0
Ang nakapagtataka,
09:32.0
halos sabay naman silang magising ng kapatid niya pero,
09:36.0
bakit siya lamang ang inaalok ng benta,
09:40.0
at kapag tumanggi siya ay hindi na ito nag-aalok sa mga katabing bahay.
09:46.0
Hindi niya rin maninag ang muka ng kung sino man ang nagtitinda gawa ng
09:51.0
hindi siya lumalabas kaagad,
09:53.0
sinisilip niya lamang iyon sa bitana.
09:55.0
Naikwento niya ito sa kanyang kapatid,
09:58.0
sinabihan siya na mag-ingat dahil ang lugar nila ay palaging may mga bagong tao
10:03.0
o dayo na hindi naman din talaga sa lugar nila,
10:10.0
Hanggang sa isang madaling araw,
10:13.0
nagising siya sa ingay.
10:16.0
Boses ito ng ate niya na parang may pinapagalitan noon.
10:19.0
Binuksan niya ang ilaw kasi baka mamaya may kaaway ang kapatid niya.
10:25.0
Pero bago pa niya buksan ang pintuan ay sinigawan siya ng kanyang kapatid noon.
10:33.0
-"Huwag ka munang lalabas, ading."
10:36.0
Nagmumura na ito.
10:38.0
-"Walang hiya kayo.
10:41.0
Hindi na kayo natakot.
10:43.0
Magkakatabing bahay.
10:44.0
Magkakamag-anak dito pero kung makatawag ka ng harap-harapan.
10:49.0
Alam ko kung ano kayo.
10:51.0
Huwag ka nang bumalik dito, ah!"
10:55.0
Sinilip-umanon ito ang sinisigawan ng kanyang ate
10:59.0
at nakita niyang isang babaeng may dalang basket na nakatalokbong ng itim na tela sa ulo.
11:07.0
Dahan-dahan itong naglalabas.
11:09.0
Habang patuloy na pinagsisigawan ng kanyang kapatid.
11:15.0
At nang makaalis na ito, saka lumabas itong buntis.
11:21.0
Ayon sa kanyang kapatid ay mula nang maikwento niya ito sa kanya
11:25.0
ay nagmamatsyag na ito tuwing madaling araw.
11:29.0
Sinasadya niya umanungwag buksan ang ilaw sa bahay niya para makiramdam.
11:33.0
Hanggang sa ayon nga, yung madaling araw na yon ay nakita niya itong babaeng
11:40.0
bigla na lamang lumitaw sa hindi kalayuan
11:44.0
para pa umanu itong nanginginig-inig na lumalapit sa bahay ng buntis na ito.
11:50.0
Una ay pasilip-silip sa bintana goa nang siguro ay wala pang kailaw-ilaw nun.
11:55.0
Ang kakaiba pa sa kinikilos nito ay talagang pinapasok ng matanda
12:01.0
ang halos kalahating katawan nito sa mababang bakod ng bahay
12:06.0
at parabang itinututok niya ang mukha niya.
12:11.0
Nung nakita niya na pasinghot-singhot ito at biglang naglabas ng dila nun,
12:16.0
tumuhin niya ang mga kanyang kapatid.
12:18.0
Nung nakita niya na pasinghot-singhot ito at biglang naglabas ng dila nun,
12:24.0
tumulo ang laway at tumingala sa may bubongan na tila ba may pinaplanong hindi maganda.
12:32.0
Dito na lumabas ang kapatid ng buntis na yon
12:35.0
at dala ang asin ay kinumpronta ang matandang bigla namang nagsuot agad ng kanyang balabal.
12:42.0
Habang pinapagalitan niya ito, ay hindi nilumalabas sa bakuran ang kapatid ng buntis.
12:49.0
Well siyempre, mamaya diba, siya naman ang sugurin.
12:54.0
Tila daw hindi ito nakikinig at nakatitig pa rin sa bahay ng buntis na yon.
13:00.0
Pero nang magsimula ng magsaboy ng asin ang kapatid nito,
13:05.0
saka na ito dahan-dahang naglakad papalayo.
13:08.0
Nang bumukas nga ang ilaw, ay huminto pa ito saglit na
13:13.0
parang gusto pang bumalik sa bahay ng buntis para mag-alok ng kung ano man ang binibenta niya.
13:20.0
Pero nang magsaboy ulit ng asin ng kapatid,
13:24.0
ay nagtuloy-tuloy na itong maglakad papalayo.
13:28.0
Ang buong akala nila ay hanggang doon na lamang ang kababalaghan at kaya'ng gawin ang buntis.
13:34.0
Pero isang hapon, nagkataong nag-iisa ang buntis na caretaker at wala itong kapatid niya.
13:41.0
May tumawag sa kanya.
13:44.0
Isang matandang babae na mabait umanong tingnan,
13:50.0
Sinabi nito na kailangan niya ng sandaling mauupahan
13:54.0
at mamayang gabi umano ang balik niya o punta niya sa upahan.
13:58.0
Nagbigay ka agad ito ng pera at hindi na nakapalag ang buntis na caretaker.
14:04.0
Dahil sa kailangan niya ng katulong sa paglilinis,
14:07.0
tinawag nito ang kanyang pamangking binata na samahan siya
14:12.0
dahil siguradong kailangan niya nga ng katulong noon
14:15.0
at gagabihin na rin siya doon.
14:18.0
Tumulong naman umano ang pamangkin niya na ito,
14:21.0
kaso ang problema sir, mabarkada ito.
14:28.0
Kaya noong dumating ang matanda ay pimili ng matanda na doon sa taas tutuloy.
14:33.0
Mas gusto niya umano doon.
14:36.0
Dinala naman ito ng pamangkin ng buntis sa may itaas.
14:40.0
Ang ginawa umano ng matanda ay binigyan ng tip o pera itong pamangkin,
14:45.0
panggapit ang mga buntis.
14:47.0
Natuwa naman ito sir Seth.
14:51.0
At dahil sa nagliligpit na lamang sa babaang buntis ay
14:54.0
tumakas umano itong pamangkin nang hindi man lamang nagpapalam sa tiyahin niya.
14:59.0
Ang rason ito ay malapit lamang naman ang lalakarin at siyaka maaga pa umano noon.
15:05.0
Sa isang kanto lamang din siya magiinuman.
15:11.0
Magkakaroon siya ng mga buntis.
15:13.0
Mga sampung minuto matapos mawala ang pamangkin niya,
15:17.0
biglang parang naginit tanghali umano ang pakiramdam ng caretaker na iyon.
15:23.0
Maalinsangan kumbaga.
15:26.0
Tapos ay bumikat na lamang bigla ang mga mata niya.
15:30.0
Yung biglang nakaramdam ng antok.
15:33.0
Kapag mahina kasi umano ang dungan mo sir Seth,
15:37.0
mabilis kang mabati o maudom.
15:40.0
O mahipnotismo ng mga ganitong nilalang.
15:46.0
hindi niya makontrol ang bigat ng talukap ng kanyang mga mata.
15:52.0
Pero imbis na matulog,
15:54.0
umupo na lamang ito sa may mahabang upuan at saglit na nagpahinga.
15:59.0
Sa may sala ito tumambay.
16:02.0
Papikit-pikit lamang siya pero ang nasa isip niya ay kailangan na niyang umuwi noon.
16:06.0
Sinubukan niya pang tawagin ang pamangkin pero walang sumasagot.
16:11.0
Parang hinihintay niya na lamang din na makabalik ito.
16:18.0
Lumikot bigla ang kung ano man ang nasa sinapupunan niya.
16:26.0
Parang may humahalughog o kumakalikot sa tiyan niya na parang nadudumi siya noon.
16:31.0
Napapikit lamang umano siya saglit.
16:36.0
Nang samuling pagdilat niya yung bandang pusod na parte ng suot niya.
16:45.0
Paano nangyari yun eh saan galing ang basa diba?
16:49.0
Eto yun naman yung bandang baba niya noon.
16:52.0
Masangsang din ang amoy nito.
16:55.0
Tinignan niya sa isip niya.
16:57.0
Masangsang din ang amoy nito.
17:01.0
Tinitigan niya pa ng maigi ang parte na yun nang walang ano-ano.
17:06.0
Ay may pumatak na malapot na bagay mula sa taas na siyang dahilan kung bakit nagbabasa yung damit niya.
17:17.0
Pagkatingin niya sa bandang taas.
17:19.0
Laking gulat niya ng makita o manong merong kung anong mahabang bagay na gumagapang sa may gilit o espasyo ng kisame.
17:30.0
Para lamang itong malaking sinulid sa laki pero tila ba basang basa ng langis noon.
17:38.0
Nabulalas pa nga niya na parang napakahabang uod naman noon.
17:41.0
Unti-unti itong bumaba at nang akmang tumutok na ito sa tiyan niya ay mas lalong humapde ang tiyan niya noon.
17:52.0
Iniwas niya ang sarili niya doon sir Seth at ganoon na lamang ang gulat niya nang biglang gumalaw ang mahabang sinulid na yon.
18:01.0
Na tila ba may sariling buhay at isang kalabog na may kasamang paghingang malalim na galing sa itaas ng bahay ang narinig niya.
18:13.0
At dito na niya naalala ang tungkol sa mga tik-tik.
18:18.0
Mga uri ng aswang na humahaba ang dila sa pagitan ng mga orasyon na dasal.
18:24.0
Naninipsip ng laman ng sinapupunan.
18:27.0
At para mapatunayan ay dali-dali siyang kumuha ng asin noon at sinaboy ito doon.
18:35.0
Tila o manong uod na namulupot ng bigla ang sinulid na ito at kasabay noon ay ang sigaw o hiyaw na galing sa may itaas.
18:46.0
Dito na tuluyang kinabahan ang caretaker at dali-dali itong lumaba sa tumakbo.
18:52.0
Doon lamang umano siyang nakahinga ng maluwag pagkalabas noon.
18:57.0
Hinanap niya ang pamangkin at wala ito.
19:01.0
Nagmumura na noon ang caretaker.
19:04.0
Doon na niya naramdamang mahapti na rin ang hita niya at paikaika siya nagmamadali palabas noon hanggang sa sumunod na kalye.
19:14.0
Doon na nga niya naabutan ang pamangkin niya nag iiinom.
19:17.0
Agad-agad sinugod sa ospital ang caretaker dahil napansin ng kainuman ng pamangkin niya na namama sana ang hita nito na parang pumutok na ang panubigan.
19:29.0
Kaya ito na ospital.
19:32.0
Kumalat ang kwentong ito pero nang dumating sila doon sa bahay paupahan ay wala na ang matandang umupa.
19:40.0
Kaya naman sinara nila ang taas na bahagi ng bahay na yan.
19:43.0
Habang hinayaan naman nila ang baba.
19:48.0
Makalipas ang ilang araw habang nagpapagaling ang caretaker ay siya namang dating nila nanay at tatay.
19:55.0
At ang isang kapatid ng caretaker ang nakausap nito.
19:59.0
Itong isang kapatid niya ay hindi masyadong naniniwala sa aswang kaya siguro initsapwera niya lang ang isyo noon.
20:07.0
At binigay kila nanay ang susi ng bahay ng walang kahirap-hirap.
20:10.0
Lalo na at ang isang kapatid nilang talagang saksi ang siyang nagbabantay sa ospital sa kapatid niya.
20:20.0
Maaaring maraming nalilito.
20:23.0
Pero ang buntis na caretaker na tinutukoy ko sir Seth ay ang tunay na aling Pilar.
20:32.0
Mahaba ang buhok nito.
20:34.0
Nasa late thirties pa lamang at hindi kasing tanda nang inaakala nilang nagpakilala ang aling Pilar.
20:42.0
Na ang ibig sabihin ay hindi ang tunay na aling Pilar ang nakaharap nila.
20:48.0
Parang kagaya ng isa nyo pang kwento pa tungkol sa tiyahin niya na may pamagat na pinapalusog ko lamang ang buntis.
20:56.0
Ganitong ganita din ang nangyari sa kanila noon.
20:58.0
Tungkol naman sa nangyari kay nanay.
21:03.0
Buti umano at nagising ang mga nagmamasid na nang ilang araw at gabi dahil sa kahulan ng mga aso.
21:10.0
Naabutan daw nila na nakasampa ang nilalang sabakod noon.
21:15.0
At bago pa man nito habulin si nanay ay pinagbabato na nila ito hanggang sa tuluyan itong umiwas at gumapas.
21:23.0
Malapit sa may kalsada na siyang sinundan ng ibang mga kalalakihan.
21:29.0
Samantalang ang iba ay sinundan si nanay sa talahiban.
21:34.0
Kinaumagahan ay hinalughog nila ang apartment.
21:37.0
Dito nila na pagtanto na ang isang kwarto sa baba ay may naiwang hinubaran na matandang aswang.
21:44.0
Hindi na ito bumalik doon.
21:46.0
May mga pangunahang nangyari.
21:48.0
May mga matandang aswang. Hindi na ito bumalik doon.
21:53.0
May mga kung ano ding tuyong halamang dahon na nakakalat at mga lupang sobrang baho ng amoy para umanong dumi ng manoko fertilizer.
22:05.0
At sa taas ng bahay, Sir Seth.
22:08.0
Sa ikalawang palapag.
22:09.0
Bagamat nakakandado ang pintuan ay nadiscovery nilang bukas ang isa sa mga bintana doon sa taas nun.
22:18.0
Na ang ibig sabihin, doon dumadaan ang nila lang.
22:24.0
Nakapagtataka, hindi tipikal ang taas ng ikalawang palapag na iyon.
22:30.0
At kung aakyat ka ay wala kang mapapatungan.
22:33.0
Pero gayon pa man, kung ano ang nakita nila sa isang kwarto sa waba kung saan tumuloy ang matanda, ay ganoon din ang mga nakita nila sa taas nun.
22:45.0
Mga bakas ng lupang may amoy dumi.
22:51.0
May amoy ng langis pero walang bote ng langis ang meron.
22:56.0
Hindi na nila naabutan ni nanay na nakalabas sa ospital si Aling Pilar.
23:01.0
Dahil nang makabalik si tatay at nalaman ang nangyari sa aking ina, ay nagalsa balutan na sila kagadagad.
23:10.0
Wala nang nagawa si tatay noon kundi ang iharap si nanay sa mga magulang niya at sabihin ang totoo.
23:17.0
Halos latiguhin daw ni lolo si tatay noon sa ginawa.
23:21.0
At halos sipain na pagtulakang iharap sa mga magulang ng nanay.
23:25.0
Ang tatay ni tatay pa mismo ang nagsabi sa tatay ng aking ina na siya nang bahala kung anong gusto niyang gawin kay tatay.
23:34.0
Pero kung madadaan nila sa usapan ay ipinangako naman ng aking lolo sa father's side na mabait ang aking ama.
23:42.0
Humamin din si nanay noon na siya daw ang mapuso kaya naman aksidente siyang nabuntis ni tatay.
23:49.0
Doon natawa ang kanyang ama.
23:51.0
Dahil ganoon din pala ang nangyari sa lolo kong sundalo.
23:55.0
Mapusok din pala si lola kaya nakabuo sila.
23:59.0
Sa madaling salita ay tinanggap nila si tatay pero hindi muna sila nagsama hanggang sa nailuwal ang ate ko
24:07.0
at naipagpatuloy ni nanay ang pag-aaral hanggang sa makapagtapos.
24:13.0
Saktong pagkatapos ni nanay, maganda na rin ang trabaho at kita ng aking ama.
24:18.0
Talagang pinatunayan niya ang kanyang sarili hanggang sa maikasal sila.
