* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Noong taong 2016, huling taon ni dating Pangulong Binigno Aquino III, ang utang ng Pilipinas ay mahigit sa 6 triliyon.
00:16.0
At noong 2022, sa huling taon ni dating Pangulong Rodrigo Duterte ay umabot sa mahigit 12.7 triliyon. At sa kasalukuyan, ang utang ng Pilipinas ay nasa 13.42 triliyon.
00:32.0
Bakit ganito na kalaki ang utang ng Pilipinas?
00:36.0
Biruin mo, di pa pinanganganak ang isang Pinoy, may utang na. At imbes daw na mabawasan ang utang, lalo pang lumalaki.
00:46.0
Buti pa yung utang, lumalaki yung height natin, naiwan na.
00:52.0
Eh bakit ba tayo nangungutang? Saan tayo umuutang?
00:57.0
At ang malaking tanong, kaya pa bang papayaran ng Pilipinas ang utang na ito? Yan ang ating aalamin.
01:05.0
Kung sa solar system, ang kasunod ng Mars ay Jupiter. Sa Pilipinas, ang kasunod ng Mars…
01:17.0
Mars? Anong susunod sa Mars?
01:22.0
Speaking of utang, alam mo bang lumobo sa 13.64 triliyon ang utang ng Pilipinas sa huling mga buwan ng 2022?
01:35.0
Kung itutuos ang bawat isang Pilipino ay may utang na 120,707 pesos.
01:43.0
Matatawag din itong National Debt o Government Debt. Ito kasi ay kabuo ang halagang hiniram ng pamahalaan mula sa lokal at international na ahensya at institusyon.
01:56.0
Ginagamit ito madalas upang matustusan ang iba't ibang proyekto ng gobyerno o para matukunan ang pangangailangan ng publiko sa panahon ng kagipitan,
02:08.0
tulad ng Ayuda noong kasagsagan ng pandemia. May dalawang uri ng utang ang Pilipinas, ang Domestic Debt at Foreign Loans.
02:17.0
Ang Domestic Debt ay mga band o utang sa mga pribadong organisasyon, business, at individual sa loob ng ating bansa.
02:26.0
Ang Foreign Loans naman ay utang sa ibang mga bansa at international organisasyon tulad ng Asian Development Bank at World Bank na nakabase sa Amerika.
02:39.0
Isa ang Pilipinas sa Asia na sinasabing malakas ang ekonomiya noong mid ng 2019.
02:47.0
Pero pagpasok ng taong 2020 ay siyang pagpasok din ng iba't ibang alamitad tulad ng pagpotok ng Bulkang Taal sa Batangas na nakapinsala sa agrikultura at turismo ng bansa.
03:03.0
At ang pananalasa ng COVID-19 ay nagpabagsak din ng ating ekonomiya.
03:10.0
Ang epekto ng pandemya ay nagpalumpo sa pambansang ekonomiya, nagkaroon ng lockdown sa iba't ibang dako, nagsara ang maraming kumpanya, at marami ang nawalan ng trabaho.
03:24.0
Sa kasalukuyang sitwasyon ng Pilipinas, sinasabi ng mga ekspertong mas magihirap pa ang mga mahihirap sa lumulobong utang ng bansa.
03:34.0
Paano dapat nating tandaan na ang presyo ng mga bilihin ay patuloy pang tumataas?
03:41.0
Nagtala tayo ng 8.1% na inflation rate nitong nakaraang taon. Malayong malayo na ito sa 4% na target ng administrasyon.
03:52.0
Ano ang direktang epekto ng inflation sa simpleng Pinoy? Mas konti na ang mabibili ng pera mo ngayon kumpara dati.
04:01.0
Ngayon, para mabayaran ng Pilipinas ang utang nito, kukuha ang gobyerno ng pera mula sa sariling budget nito.
04:09.0
Ang problema, sapat pa ba ang budget natin para may ipampayad sa ating utang?
04:15.0
Ang malungkot na sagot, hindi natin sigurado.
04:19.0
Isa sa payo ni dating Pangulong Rodrigo Duterte kay Pangulong Ferdinand Marcos na iwasan ang hindi na kinakailangang gastusin at magpatupad ng mga bagong buwis.
04:31.0
Pagpataw ng mga panibagong buwis para makapaglikom ng pondong pambayad sa utang ng bansa?
04:39.0
Seryoso, sino ba ang mas makakaramdam ng dagdag buwis sa Pilipinas? Mas ramdam ng mga mahihirap ang epekto ng karagdagang buwis kaysa sa mga nakaangat sa buhay.
04:52.0
Kaya sa sitwasyong ito, mas pamahal ng pamahal na ang mga bilihin habang padagdag ng padagdag din ang mga buwis na kinukulekta ng pamahalaan sa mga tao.
05:05.0
Kahit halos pagpantayin pa ang mga buwis na babayaran nating lahat, mas mabigat sa mga mahihirap ang epekto nito.
05:14.0
Pero, may epekto ba ang utang ng bansa sa mga libring pagamot, pag-aaral, pabahay, infrastruktura at iba pang servisyo ng gobyerno?
05:24.0
Yes, may posibling maging epekto ang lumulobong utang ng bansa sa mga pangpublikong servisyo natin.
05:32.0
Ang mga mahihirap lumalapit sa mga pampublikong ospital para sa libring pagamot at sa pampublikong eskwelahan para sa libring pag-aaral.
05:43.0
Ang mga kalsada at infrastruktura natin na nagkahatid ng pag-unlad at trabaho para sa lahat ay nakadepende rin sa pamahalaan.
05:52.0
Ang ipinatupad na Build-Build-Build program, ang isa sa proyekto ng pamahalaan na inaasahang magkakaroon ng malaking benepisyo sa bansa.
06:03.0
Ang mga pondo nila para sa mga servisyong yan ay nanggaling lahat sa budget ng gobyerno.
06:09.0
Habang lumulobo ang utang natin, mas tumataas ang interes na kailangan nating bayaran.
06:16.0
Kaya para makapagbayad tayo ng utang natin, may posibilidad na madamay ang mga servisyo ng gobyerno na sinasandala ng mga nangangailangan sa bansa.
06:27.0
Ang bigat diba? Kaya dapat ay maging transparent ang pamahalaan. Kung saan mapupunta ang mga inuutang natin?
06:34.0
Saan ang mga ito gagastusin? Anong mga paglalaanan ng perang ito?
06:40.0
Dapat nating pag-usapan ng mga bagay na ito dahil sa dulot-dulo, mula rin sa perang pinaghirapan at pinagpawisan natin ang ipampapayad sa mga inuutang ng gobyerno.
06:53.0
Hindi man direkta, pero sa sariling bulsarin natin nang gagaling ang perang gagamitin ng mga taong nilulukluk natin sa pwesto.
07:03.0
Ang malaking tanong, kaya ba nating mabayaran ng utang ng bansa? Ang sagot ay oo.
07:11.0
Dahil in the first place, hindi naman tayo pauutangin kung hindi natin ito kayang bayaran.
07:17.0
At mababayaran talaga kung magagamit ng pamahalaan sa maayos at mapaikot ng tama ang perang hiniram sa pagpapalago ng ekonomiya.
07:29.0
Hindi man natin ito mabayaran agad-agad, ang kailangan talaga ay disiplina at good behavior sa gobyerno ng bansa.
07:38.0
Dahil habang lumalaki ang utang ng Pilipinas, mas kailangang bantayan ang posibling korupsyon sa gobyerno dahil lalong malulumpo ang ating ekonomiya.
07:51.0
At sa huli, tayong mamamayan din ang magbabayad hanggang sa ating pang susunod na henerasyon.