Vince Rapisura 2380: Pag-IBIG MP2 Dividend, MUPh Fin Lit Training, BSP Interest Rate, SEDPI Balai
* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Sa MP2 2022 dividend rate, we will talk about the dividend rate announcement that just recently happened, tayo po inaimbitahan dyan. Ang MP2 performance versus other investments. At titignan din natin ang financial life stages na siyang naging topic natin with Miss Universe Philippines candidates.
00:22.0
At pagtitignan din natin ang active income versus passive income kasi financial life stages nga. And then yung ating formula sa financial life stages.
00:32.0
Next, pag-uusapan natin ang pagtaas ng interest rate benchmark ng Banko Sentral ng Pilipinas. Umaabot na po ito ng 6.25%.
00:41.0
Ano nga ba yung BSP interest rate na yan at ano ang etekto nito sa ating ekonomiya at sa karaniwang Pilipino?
00:48.0
Finally, SEDP Balay o ang ating pinatawag na Building Adequate, Livable, Affordable, and Inclusive Pilipino Communities, SEDP Balay.
00:58.0
So didiscuss po natin yan tapos titignan po natin yung pagbisita ko sa SEDP kanegosyo at kung paano po natin puwedeng suportahan ang SEDP Balay.
01:09.0
So tayo po ay nagtaroon ng poll sa ating YouTube channel. Tinanong natin, sino ba ang may pananagutan sa Oriental Mindoro Oil Spill na yan?
01:21.0
At 75% ang nagsabi ang kumpanya ng oil tanker. Totoo naman. May kasalanan talaga yan kasi dapat na-maintain niya, mayroon siyang proper security and safety procedures, ganyan.
01:34.0
6% ang nagsabi ang gobyerno, 3% ang mga lokal na official daw, 1% ang mga manging isda. Nakakalookot talaga ito may 1% pang nag-blame sa mga manging isda.
01:45.0
Hoy! Walang kasalanan ng mga manging isda dyan. 15% lahat ay may pananagutan.
01:52.0
So sa tingin ko ito talaga, kumpanya at yung gobyerno natin, mga local government officials.
01:58.0
Pero very minor lang. I think talagang ang may kasalanan dyan ay yung kumpanya ng oil tanker.
02:04.0
Okay! 934 votes po yan lahat sa ating poll sa YouTube.
02:09.0
Okay! Ayan na! Ang pinaka-aantay ninyo ang MP2 2022 dividend rate.
02:15.0
So I will discuss yung dividend rate announcement and yung performance versus other investments ng MP2.
02:22.0
Alam nyo po, nandun po ako kanina at isa po tayo sa mga na-imbitahan na mag-witness ng announcement ng pag-ibig dividend rates
02:32.0
at yun talaga yung highlight. At nakakatuwa kasi ang dami talagang mga tao na nandun
02:38.0
at I feel so honored kasi kasama ako sa mga na-imbitahan.
02:43.0
Okay! At ito na po ang ating dividend rate for 2022.
02:48.0
Yan po ay 6.53% sa regular savings pag-ibig natin at 7.03% per annum yun ng ating MP2 savings.
02:59.0
So ano po yung ibig sabihin yan? Yan po yung kinita ng savings ninyo from the year 2022.
03:07.0
Ngayon lang po yan na-announce dahil nag-audit pa ang pag-ibig, nagkaroon pa ng external audit yan,
03:15.0
check pa nila at yung accuracy ng kanilang mga information to make sure na tama talaga.
03:22.0
Kaya umabot na ng March yung announcement. Tapos malamang po ditong April ay mapopost na yan sa ating virtual pag-ibig
03:30.0
kaya ako excited na naman akong tumingin sa ating virtual pag-ibig.
03:34.0
At kung mapapansin nyo po, mas mataas yung ating pag-ibig MP2 sa regular savings.
03:40.0
Yung regular savings po, ito yung regular na kinakaltasan tayo ng either 100 or 200 pesos
03:47.0
base sa type of membership natin sa pag-ibig. Napakahappy talaga diba?
03:53.0
So mamaya abangan ninyo, i-compare natin siya with other investments and you will truly find out na napakaganda nitong pag-ibig MP2.
04:04.0
Ito po ang financial highlights according to the report of the chairperson,
04:09.0
ang DSUD po si Mr. Acosar, yung sekretary natin, nag-report siya na nagkaroon po ng 54% increase in savings ang pag-ibig.
04:20.0
So that's both regular and pag-ibig MP2.
04:24.0
So from P25.95 billion last year, naging P39.84 billion ang savings na na-mobilize from last year alone.
04:34.0
Nakakaloka diba? Magaling mag-save ang mga Pilipino kung talagang mayroon tayong maganda at maayos na facility na paglalagyan.
04:43.0
Marunong po talaga tayong mag-invest.
04:46.0
Ang sinireport din po na 53.6% ng short term loans ay nai-release noong 2022 at ito ay nag-benefit ng 2.6 million members natin.
04:59.0
So ito ang narinig ko kanina, there are about 55 million pag-ibig members.
05:05.0
At doon sa 55 million na iyon, 2.6 million ang nabibiyan ng short term loan.
05:11.0
At para sa akin po, kung tayo ay mangungutang bago pa tayo pumunta sa 5-6,
05:17.0
bago pa tayo pumunta sa mga apps natin para mga mangungutang na napaka-taas ng interest,
05:22.0
ito na lang pong pag-ibig ang puntahan natin kasi ang short term loan dyan,
05:26.0
mababa ang interest rate at kapag ikaw ay nanghiram dyan,
05:31.0
mas mababang interest at ang makikinabang tayo din mga members kasi yan po yung dinidistribute na dividend sa pag-ibig MP2.
05:40.0
At meron po tayong record releases in the number of houses na ipatayo dahil po sa savings natin
05:48.0
na napakahalaga ng function ng savings natin sa pag-ibig dahil yan po ay ginagamit para sa pagpapatayo ng bahay na basic need nating lahat.
05:58.0
Alam nyo po ba, 6.8 million ang backlog natin sa number of houses.
06:05.0
Napakarami pong backlog kaya po bawat sentimo na nailalagay natin na savings dito sa pag-ibig ay nakakatulong tayo para i-address yan.
06:15.0
Nagkaroon din po ng record revenues and record net income ng 2022.
06:20.0
Kaya post-pandemic yung dividend na ibinigay ng pag-ibig sa MP2 na 7.03% ay siyang pinaka mataas post-pandemic.
06:34.0
Ang modified pag-ibig savings 2, ito po ay open to all regular pag-ibig members with at least P5,000 na monthly income.
06:46.0
Voluntary savings program po ito na may minimum na P500 na contribution.
06:53.0
Kahit ilang beses ka pong mag-deposit in a month, kung kaya mo basta minimum every time P500 that is acceptable.
07:01.0
And according to our Home Development Mutual Fund, yan din po ang tawag sa pag-ibig.
07:06.0
Circular 276, lagi pong mas mataas ang MP2 dividend kesa sa regular savings.
07:12.0
Kaya po yun sa napansin natin kanina, mas mataas po yung ating MP2 kesa sa regular savings.
07:21.0
At ang lagi kong napapansin ay by half a percentage point ang kanyang itinataas.
07:28.0
Okay, tax-free po ito. Government-guaranteed. San ka ba nakakita ng ganyang savings program?
07:35.0
Tax-free. Wala na yung 20% na withholding tax. Tapos garantisado pa ng government.
07:42.0
E pag kinumpara natin yan sa mga treasury bills, may guarantee nga ng government pero may tax naman.
07:48.0
Dito sa modified pag-ibig savings 2, tax-free po ito.
07:52.0
Long-term savings program ito, ito po ay 5 years. And it can be withdrawn before 5 years
07:58.0
if you have total disability or insanity, separation from work by reason of health, and death.
08:04.0
May iba pong mga rason dyan. Pero pwede nyo rin pong pre-terminate even without a valid reason
08:10.0
pero may penalty tayo. Yung kalahati na lang ng dividend ang kikitain natin as penalty.
08:17.0
Kasi for example itong 7.03, ang mangyayari na lang dyan ay 3.515 na lang yung makukuha mo na dividend
08:27.0
kung ipre-terminate mo earlier than 5 years.
08:31.0
At kasi pinakuwento ko yan kasi kinailangan ko ang cash at naasahan ko ang pag-ibig MP2.
08:42.0
Pero siyempre babalik tayo dyan kasi nakakagana naman itong 7.03% na dividend rate.
08:51.0
So kung meron po kayo mga katanungan, kayo po ay mag-message lamang.
08:56.0
Sabi ni Jerry Espinosa, wow! Ang laki naman yan.
09:01.0
So sabi ni Rose tinatanong niya, kailan daw ba magre-reflect yan sa virtual pag-ibig?
09:05.0
Usually po by April-May ay nandyan na yan sa virtual pag-ibig account natin.
09:14.0
Okay. So ang MP2 versus other investments, tingnan natin ha.
09:19.0
Unang-una ay kinukumpara ko talaga muna ito sa stock market.
09:24.0
At makikita nyo po dito, yung blue ay yan po yung dividend rate natin sa pag-ibig MP2.
09:32.0
Tapos yun naman pong orange, yan po yung stock market performance for the whole year.
09:38.0
So kung mapapansin ninyo, out of the how many years ba yan?
09:41.0
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8.
09:44.0
So out of the 8 years, tatlong taon lamang po nag-post ng positive ang stock market.
09:52.0
Actually dito hindi mo nga masasabing positive, negative pa yan.
09:55.0
Dalawang beses lang pala. Dalawang beses lang.
09:58.0
Kaso ang nangyayari kasi, napapako ang mga tao sa ganitong laki o,
10:02.0
sa ganitong laki ng investment, ng investment return, 25.11.
10:07.0
Para sabi nila, ay, dyan na tayo sa stock market, may 25.11% yan.
10:11.0
Guys, tingnan nyo naman, in the last 8 years, isang beses lang po yun nangyari.
10:16.0
Pero itong sa pag-ibig, ito ay consistent na nagdibigay na positive.
10:22.0
Nagre-range ng 5% to 8%.
10:26.0
Kung bumalik dito sa 8%, may kutob ako na ngayong taon, 2023, babalik tayong 8%.
10:33.0
Kasi tumataas ang performing loans daw ng pag-ibig loans ay nasa 90%.
10:41.0
So itaas naman lang natin yung 92%. I think mahihit natin ulit yung 8% na dividend rate.
10:48.0
At alam nyo po, kaya talagang very appropriate yung pangalan na pag-ibig sa ating savings.
10:54.0
Ang secret ko po talaga sa pag-iinvest ay para ding pag-ibig, dapat consistent and predictable.
11:02.0
Tingnan nyo, napaka-consistent na nagdibigay ng dividend ang pag-ibig at napaka-predictable.
11:09.0
Ganoon dapat ang pag-ibig sa bulsa at sa puso.
11:14.0
Kasi kapag nag-iinvest tayo na napaka hindi sure yung ating pinaglalagyan at ikaw ay kinakabakabahan.
11:23.0
Hindi po yan magandang investment.
11:27.0
At ano yan? Yan po yung example niyan, yung mga negative-negative na yan ng stock market.
11:37.0
So parang siyang rollercoaster ride. Ayaw natin ng rollercoaster ride kung ang pinag-uusapan natin ay investments.
11:46.0
Now let us put this into numbers.
11:48.0
Kung tayo ay naglagay January 2015 ng 1 million pesos, magkano na ngayon yan kung inilagay natin siya sa stock market?
12:00.0
Yung 1 million po natin ay worth 910,000 na lamang po as of last year.
12:09.0
Pero kung nilagay mo yan sa pag-ibig, MP2, yung 1 million pesos mo ng January 2015 ay 1.67 million pesos na ngayon, guys.
12:21.0
Tax-free pa yan. Nakatulong ka pa sa housing. O diba? Ang ganda-ganda niya.
12:27.0
Okay, i-compare naman natin ito sa 5-year bond. So pareho ito na government program.
12:34.0
Ito po ay may 5-years na term pero ang MP2, tax-free. Ang government bonds po ay mayroong 20% na withholding tax.
12:44.0
Itong blue na nakikita natin dito ngayon, this is our dividend rate for pag-ibig.
12:52.0
At itong yellow ay ang net yield na ng 5-year treasury bonds natin.
13:00.0
At kung makikita natin talaga, consistent na tinatalo ng pag-ibig MP2 yung rate ng return na makukuha natin sa bonds natin.
13:08.0
So sinasabi ko ba na huwag na tayong mag-invest sa bonds? Hindi naman kasi napakalaga na i-diversify natin ang ating investments.
13:15.0
Maglagay tayo sa pag-ibig, maglagay tayo sa bonds, maglagay pa tayo sa iba.
13:19.0
Pero para sa akin dahil super tried and tested na natin ang pag-ibig, ay dito tayong maglagay ng malaki.
13:29.0
So ayan ha, read my lips. Lakihan niyo po ang kilagay sa pag-ibig MP2.
13:35.0
Okay, i-compare din natin ang 1-year treasury bill sa pag-ibig MP2.
13:41.0
Pag naglagay tayo ng 1 million noong 2010, magkano na ngayon yan sa pag-ibig at magkano na ngayon yan sa 1-year treasury bill?
13:49.0
Sa 1-year treasury bill, magiging 1.5 million, naging 2.11 million na sa pag-ibig MP2.
13:56.0
Without naman sir, inflation. Kasi yung inflation ay ang pagtaas ng presyo nang bilihin.
14:03.0
Yon namang dividend, yan yung itinikita ng pera natin.
14:07.0
So tinataas niya yung purchasing power ng ating pera through that income that we earn.
14:12.0
So ibig sabihin yan, kung mas mataas yung ating kinikita sa dividend kaysa sa inflation, panalo tayo dyan.
14:21.0
Kasi tinalo, may pasobra pa ng dividendo yung inflation rate o yung pagtaas ng gasos.
14:27.0
Ibig sabihin, kayang-kaya natin sumabay sa pagtaas ng presyo nang bilihin.
14:33.0
And in true passion, mas mataas ang ating mga pag-ibig dividend rates kumpara sa inflation rate.
14:46.0
Siyempre, mahirap naman po na wala naman talaga tayong control dyan sa inflation na yan.
14:50.0
I mean, tayo as individuals. Pero ang gobyerno, meron po magagawa yan.
14:54.0
Kahit na last year, 5.8% tayo, 7%. Pero kabahan tayo ha.
15:01.0
Kasi January, 8.7% ng inflation. February, 8.6%.
15:06.0
Uy, nakikumagtutuloy-tuloy yan. Baka kabahan tayo sa ating dividend rate for 2023.
15:13.0
Pagbigay ng 8% ng dividend ang pag-ibig MP2, tapos 8.5% naman ang inflation rate natin, talo tayo.
15:24.0
Kaya po guys, pagdasal natin na umayos ang ating ekonomiya para ang inflation ay makontrol natin.
15:36.0
At gaya ka nang sinabi ko kanina, maganda po na mag-diversify tayo ng ating investment
15:41.0
para po ang risk ay nasa spread natin at marami tayong aasahan na multiple sources of income.
15:50.0
Ako po si Sir Vince, ang inyong financial guro, nagsasabing ang pagyaman na pag-aaralan at napagtutulungan.
15:56.0
Sige, dito po tayo sa ating SEDP Balay.
16:00.0
Ang SEDP Balay po ay didiscuss natin. Ano ba yung SEDP Balay?
16:03.0
This is Building Adequate, Livable, Affordable and Inclusive Filipino Communities.
16:09.0
At nagbumisita po tayo sa ating mga SEDP ka-negosyo members.
16:13.0
At kung kayo po ay interesado on how to support this, napaka-interesting po.
16:18.0
Stay tuned po tayo.
16:22.0
I would just like to show you one of the interviews that I made while I was on field.
16:32.0
Ano yung trabaho ng kasawang mo, Jade?
16:37.0
Hello mga kasosyo at mga ka-negosyo. Kasama natin ngayon si Jade, isa sa mga members natin.
16:42.0
Ano to Jade? Titikman natin kung masarap ang luto ni Jade.
16:46.0
Okay ngayon, makita niyo po itong bahay ni Jade.
16:51.0
At ang request niya sa akin ay pwede daw ba matulungan siya na mapatapos ang kanyang bahay?
16:58.0
Magkano yung kaya mong monthly type na babayaran dyan para sa bahay?
17:08.0
Guys, I'm really really getting inspired dito sa hinagulat.
17:22.0
Gagawa tayo ng palaan para matulungan natin si Jade.
17:27.0
Tatlo, okay. Okay ba na informan kami sa bahay mo?
17:30.0
Okay, so ibabakita natin para meron tayong documentation ng before and after.
17:37.0
So ito ang bahay nila, ito ang living room, ito yung kanilang kitchen.
17:43.0
Okay, doon ang CR, makikita natin siya.
17:46.0
At ito na ang bedroom. Huwag na natin silipin.
17:53.0
So ang rule ko kasi sa pagpapagawan ng bahay, kung ang presyo ng bahay for example ay P100,000 pesos, kinahanglan nakaka-savings ng P20,000.
18:03.0
Kanang balance ng P80,000, yan yung pupunin ka as loan.
18:08.0
Dito sa size ng telepaksya kung mag-isa ka lang, tingin ko ang mga gagasosin dito ay mga nasa P300,000.
18:15.0
Ano yung 20% ng P300,000? P60,000.
18:18.0
Magkano yung savings mo dito sa semi?
18:21.0
So ang suggestion ko sayo, karoon pala kahit mag-extra ka na P500,000 kada semana.
18:29.0
Kasi ang target natin, maka P60,000 ka.
18:32.0
Ano po man ang mangyari, nasample lang natin itong bahay.
18:36.0
Ang pagpapatayo ng bahay, mayroon tayong kontra.
18:39.0
Sila yung magpatrabaho at gagawa.
18:42.0
Kasi training natin sila kung paano gagawin so alam nila kung ano yung magandang quality.
18:46.0
P38,000 divided by P500, 76 weeks yan.
18:50.0
So kung 76 weeks, 2 years yan.
18:53.0
Pero kung gagawin mo P1,000 1 year lang, maka-save ka na ng P38,000.
18:57.0
At yung P22,000 yun, mayroon ka ng P60,000.
19:01.0
By next year, naka-record. Magsugugta, magpahimot ng housing mo dito.
19:07.0
Yung mga papeles ninyo sa maranggay, yuta, ipaserok ninyo lahat para makita ko siya.
19:18.0
May kakasara po sila?
19:21.0
Ayan, exciting mga kapatid. At itong excitement na tuloy, no?
19:25.0
Paano magkakaroon ng bahay ang pamilya ni Jade.
19:28.0
Ako na-servein sa kanyong financial guru, nagsasabing ang pagyaman na pag-aaralan
19:33.0
at igit sa lahat, na pag-tuturuan.
19:38.0
Okay, so yan po yung ating visit kay Jade.
19:42.0
So ang plano po natin ay mabigyan ng pabahay si Jade.
19:47.0
Ayan, no? Nakakatuwa at siya po ay magpuputo.
19:51.0
Okay, so dito po sa ating SEDP Balay program.
19:56.0
So ang SEDP Balay program po ay...
19:58.0
Ano yung trabaho ng isaw mo?
20:05.0
Dito po sa ating SEDP Balay, we want to provide decent and disaster-resilient housing to low-income households
20:12.0
and we partner with the government, with social investors,
20:15.0
kayo po yan na nanonood ngayon kung kayo po ay interesado,
20:18.0
civic organizations, and the academe to make housing affordable.
20:23.0
Ito po yung response natin to the 6.8 million housing backlog.
20:28.0
So katulad nung nakita natin na bahay ni Jade na hindi naman talaga kagandahan
20:34.0
at talagang butas-butas, mga ganun,
20:36.0
ay pagagandahin po natin yaan yung bahay na ine-envision natin for them.
20:41.0
At itong bahay po na ito, nakabili na po tayo ng lupa.
20:45.0
Ang SEDP po ang mag-lead ng management ng construction
20:49.0
pero we will be actually training mga local foreman and mga construction workers
20:55.0
na usually ay mga husband ng mga members natin.
20:59.0
Sila po yung magpapatayo.
21:00.0
So separate po yun, hindi po talaga SEDP.
21:03.0
Tayo lang po ang magpapinance.
21:05.0
Tapos ang livelihood support na dun sa kapital na binibigay natin sa mga members natin
21:10.0
para meron silang source of income, pambayad dyan sa bahay.
21:15.0
Ang road naman, ang kuryente, ang drainage, ang tubig,
21:19.0
yan po ay counterpart ng local government unit.
21:22.0
At paano po yung mangyayari?
21:25.0
So ang SEDP, yung in-charge ng construction and financing purchase ng land,
21:30.0
yan po ngayon pag natapos ay mabibigay natin sa mga members natin.
21:34.0
Mga members naman po natin ngayon ay kukuha ng individual socialized housing loan sa pag-ibig.
21:40.0
At kapag nakakuha na po sila, mababayaran na yung bahay sa atin
21:45.0
at makakapagawa na naman tayo ng panibagong proyekto.
21:48.0
Aside from that, ang balak po natin ay gawin talaga nating sustainable yung ating program.
21:54.0
Magkakaroon ng shared greenhouses for the livelihood and food security of our members.
22:01.0
Kung kayo po ay interested, yung bahay na tinitignan natin ay nasa Php300,000
22:08.0
ang commitment para tayo ay makapagpatayog ng bahay.
22:14.0
So 6% ang return yan per ano kung kayo ay magiging social investor.
22:20.0
Admittedly, mas mababa siya kaysa sa pag-ibig MP2.
22:25.0
Pero kasi kapag tatakasan natin siya, sila yung magbabayad noon.
22:30.0
So yung 6% per return na per ano naman ay okay na okay na yun.
22:35.0
Ang house ay nakakolateral po sa inyo.
22:39.0
So si Jade ay pag sabi niyo, sir gusto ko yan.
22:43.0
So yung bahay ni Jade ay aking papondohan.
22:47.0
So mag-i-invest ka ng Php300,000 sa amin, gagawin namin ngayon yan na pampatayo ng bahay
22:53.0
at yung pong bahay na yan ay magiging kolateral sa inyo.
22:57.0
So sure na sure po. So kapag hindi makapagbayad si Jade,
23:01.0
yung pong bahay ay mapupunta sa inyo. Pero sana naman huwaga.
23:05.0
Pero ang diferensya po nito, ang gagawin natin ay kapag hindi siya nakapagbayad
23:10.0
for example sa Php300,000, nakabayad na siya ng Php100,000.
23:15.0
So Php200,000 na lang yung balansa niya sa iyo plus yung interest for that year.
23:20.0
Ngayon hindi na siya makabayad. I-up for sale natin yan.
23:24.0
Kapag na-up for sale natin, konwari nabenta natin ng Php400,000.
23:29.0
So uunahin na bayaran yung Php200,000 mo. Tapos yung balance na Php200,000 ay mapupunta kay Jade.
23:39.0
Yan po ang makataong paraan ng pagpapautang.
23:45.0
Ang option din po yan ay pupwede nating i-redeem yung ating Php300,000 na investment
23:52.0
once na doon sa pinakita ko kanina na ma-buy out na ng Pag-ibig yung housing loan from us.
23:59.0
So pupwede namin na ang gagawin ay ibabalik na namin sa inyo yung Php300,000 ninyo
24:05.0
once we receive the money from Pag-ibig.
24:07.0
Or you can tell us na, uy, ang ganda naman ng programa nyo dyan sa SEDP.
24:12.0
Pag-earn na ako, hindi nawawala yung pera ko. Secure na secure kasi may kolateral.
24:18.0
At higit sa lahat, nakakatulong pa ako na magkabahay ang mga low-income households.
24:25.0
So punong-punong yung bangko mo dito sa lupa at ang bangko mo sa lamig.
24:32.0
So kung kayo po ay interested na maging SEDP balay, social investor,
24:37.0
i-scan nyo lang po itong ating QR code or bumisita sa bit.ly slash SEDP balay.
24:43.0
I-fill out nyo lang po yung napakaikling form natin.
24:46.0
At kapag na-fill out nyo na po yan, papadalhan namin kayo ng information on how to participate.
24:56.0
Kasi dinidevelop pa po namin at pinupulido yung ating mga terms and conditions.
25:02.0
So yun, kung kayo po ay interesado, ito po yung ating QR code.
25:06.0
Pwede nyo po yan na i-scan or pwede rin po ninyong bisitahin ng bit.ly slash SEDP balay
25:13.0
para po i-fill out ang ating form to get more information.
25:18.0
Ako po si Sir Vince, ang inyong financial guro.
25:20.0
Nagsasabing ang pagyaman, napag-aaralan at napagtutulungan.
25:26.0
Ang sunod naman po na pag-uusapan natin, ito naman ay,
25:29.0
Anak ko, bumisita ko sa mga napakagandang dilag ang mga kandidata ng Miss Universe Philippines.
25:35.0
Nganap sa YouTube, ito po yung mga sumagot.
25:38.0
Ano applicable sa buhay ninyo?
25:40.0
9% ang nagsasabing, I am here for a good time.
25:44.0
Gusto daw niya na kahit na maikli ang buhay ko Sir Vince, basta masaya, okay na ako dyan.
25:51.0
At 7% ang nagsasabing, I am here for a long time.
25:54.0
Kahit na naghinap ako Sir Vince, basta mahaba ang buhay ko, okay.
25:57.0
7% ang nagsasabing yan.
25:59.0
Pero ang mga wais po sa kanilang kasagutan,
26:02.0
I am here for a good time for a long time.
26:06.0
Ay naku, yan din po ang aking kasagutan.
26:08.0
526 votes po yan.
26:10.0
Nakmaganda talaga kasi na tayo ay nabubuhay ng mahaba
26:15.0
and at the same time, very meaningful at masaya tayo sa ating buhay natin.
26:21.0
Katulad yan, sumasaya tayo sa 7% na dividend rate ng Pag-ibig MP2.
26:28.0
Okay, sabi nga ni Grace, ang gusto niya ay masayang buhay.
26:34.0
Okay, si Grace B.
26:36.0
Okay, so dito naman po ang ating financial life stages
26:41.0
kung saan tayo po ay nakipagdaupang palad sa mga kandidata ng Miss Universe Philippines.
26:48.0
At pinag-usapan po namin ng active income versus passive income
26:51.0
which I will also discuss with you tonight.
26:54.0
And yung financial life stages formula.
26:58.0
Okay, so tignan po natin itong video ko with them.
27:09.0
Ayan, nakikita niyo po.
27:11.0
Ang isa dyan magiging future Miss Universe.
27:19.0
Diba? Ang panalo.
27:21.0
Ayan, tapos ito po yung picture namin together.
27:26.0
Ayan, lahat ng mga kandidata ay yan po.
27:30.0
At sa totoo lang, ako yung nasa gitna.
27:32.0
Nagpaparamdam talaga na ako po talaga yung kukoronahan dyan.
27:39.0
Ayan, ito lang po yung mga ibang mga pictures.
27:42.0
Ayan, yan po si Miss Cebu Province.
27:45.0
Ito naman po. Ay, nakalimutan ko kung saan siya.
27:48.0
Pero very interesting ang kwento niya.
27:50.0
Siyempre, hindi ko makakaya ng i-divulge.
27:53.0
Siya na lang po ang magsasabi. It's Yan.
27:56.0
Okay, from Bacolod City, ito naman po yung kandidata from Bacolod City.
28:02.0
At ito naman po yung from Marinduque.
28:06.0
At isa sa mga paborito ko, si Pauline.
28:10.0
Finally, si Pauline ay na-meet ko na siya.
28:13.0
In the past two years, na-interview ko siya.
28:15.0
Kasi parante siyang runner-up, runner-up.
28:18.0
Malay natin ngayong taon ay siya ang maging Miss Universe Philippines representative natin.
28:24.0
Ito naman po ay taga Cebu, ang kandidata ng Cebu.
28:27.0
Ang kandidata po ng Batangas.
28:31.0
Ito po naman po ang kandidata from Guimaras.
28:35.0
Naku, masarap po ang manga dyan sa Guimaras.
28:38.0
Ito naman po ang sa Mandawi.
28:42.0
At ito po ay sa Iloilo.
28:44.0
Siya po ay sa Iloilo.
28:46.0
Ito ang isa hindi ko mabasa pero bilang yung nakikita ko.
28:49.0
Ayan, sa Agusan del Norte.
28:51.0
Ito si Agusan del Norte na candidate ay mayroon siyang cafe sa Cabadbaran.
28:55.0
So ha-huntingin ko yan pag nagka-branch na tayo.
29:00.0
Ito po kasama naman natin sa Bulacan, ang kandidata ng Bulacan.
29:05.0
Negros Oriental, Surigao del Norte, Taguig City.
29:10.0
No, ang dami-dami, ang gaganda talaga nila.
29:13.0
At syempre, isa sa mga paborito ko rin, si Michelle D.
29:16.0
Si Urduja, di ba?
29:19.0
Ayan, at ano talaga, no?
29:22.0
Tatawa-tawa kami.
29:23.0
Sabi kasi ng photographer, oh, yung favorite naman na mga post natin dyan,
29:28.0
Meron pala silang post na ganoon.
29:29.0
Tapos ako natawa.
29:30.0
Ayan, ganyan tuloy ang labas nung akin, di ba?
29:34.0
So tayo po ay nagbigay ng financial literacy training
29:37.0
sa mga kandidata ng Miss Universe Philippines.
29:40.0
At ang nakakaaliw po, kasi talagang interesadong interesado sila
29:44.0
sa topic na yun, ang financialized status.
29:48.0
At yung pang diniscuss ko sa kanila, ay itidiscuss ko sa inyo din ngayon.
29:52.0
Para naman feeling ninyo, kayo din po ay beauty queen.
29:56.0
So, sources of income po natin kasi usually salary, part-time work,
30:01.0
overtime work, commission, business income.
30:04.0
Tapos meron ding rent, interest, dividend, capital gain, at saka royalty.
30:09.0
So, yan pong nakikita ninyo dito sa left side,
30:13.0
ano po ang kaibahan yan yung mga nasa right side?
30:16.0
Ano ang tawag dun sa mga income na nasa left side?
30:19.0
At yung sa right side naman ay ano ang tawag?
30:23.0
Ay, ayan, ayan, ayan, meron sumagot.
30:25.0
Okay, si Venski, active income yung nasa left side.
30:30.0
Tapos yung nasa right side ay passive income.
30:33.0
At syempre, Venski, nai-tama ka.
30:38.0
Active income yung nasa left side at passive income yung nasa right side.
30:43.0
Ay, yun naman pala. Late-late lang ang dating.
30:46.0
Ayan, si Helen, active and passive income.
30:49.0
Si Lovely, ganoon din ang sagot niya.
30:52.0
So, tama ka din. Keep calm.
30:55.0
Si Mark Lester Espina, passive income yung nasa right daw.
31:01.0
Passive income and active income, sabi ni MJ.
31:03.0
Tama ka, walang question mark.
31:05.0
Maribel, active and passive income.
31:07.0
At sya ka si Armando, left, active, right, passive.
31:12.0
So, very good, very good kayo na kuhanyo ang kasagutan dyan.
31:16.0
So, kayo po ay pasado na sa ating question and answer,
31:19.0
mga Miss Universe Philippines candidates.
31:22.0
So, active income po ito ay income derived from labor or work
31:25.0
while passive income is investment income you earn even when you do not work.
31:30.0
Ang primary income po natin usually coming from active income
31:33.0
which is our main source of income such as our salary.
31:38.0
At ang ating din pong income na in-earn from assets, investments or both,
31:42.0
ang tawag naman po dyan ay passive income.
31:45.0
At ito po ang sikreto talaga ha.
31:48.0
Sana po talaga ito ay tandaan ninyo.
31:51.0
Sa ano ang gagamitin kapag ang bibilihin natin
31:55.0
ay pangangailangan o basic needs?
31:59.0
Kapag naman po ang bibilihin natin ay mga periodic wants natin
32:03.0
and to further increase your investments,
32:05.0
passive income po yan.
32:07.0
Pambili ng basic needs? Active income.
32:11.0
Pambili ng periodic wants? Passive income.
32:16.0
So, tingnan natin mobile phone, need ba yan or want?
32:23.0
What makes a mobile phone a need or a want?
32:26.0
Sige nga, sagutin nyo.
32:27.0
Bakit need or want ang mobile phone?
32:31.0
Sige nga, tingnan natin.
32:33.0
Kasi tinanong ko yan sa mga kandidata natin
32:35.0
at ako napaka-witty talaga ng mga sagot nila.
32:39.0
At parang sabi ko,
32:42.0
nako may pag-asa nga talaga yata ngayon sa Miss Universe natin
32:45.0
sa question and answer portion.
32:47.0
Kasi kung ganito sila sumagot, mukhang may pag-asa.
32:52.0
So, ang mobile phone po ba?
32:54.0
Ito ba ay need or want?
33:02.0
before wants, now it is needs.
33:06.0
Ay, dati daw ay wants lang yan.
33:09.0
Kasi okay lang nawala kang cellphone.
33:11.0
Pero ngayon ay need na daw.
33:16.0
Pero ano yung naging diperensya nito?
33:19.0
Ano yung nangyari, Rednap?
33:21.0
Ngayon, need na siya.
33:22.0
Nanoon ay want lang.
33:27.0
need, pag wala ka magamit na phone,
33:30.0
pero for upgrade lang, wants na yun.
33:33.0
Oh, need siya pag ginagamit mo siya.
33:36.0
Tapos kapag in-upgrade-upgrade mo na,
33:38.0
ay meron ka pang cellphone, want na daw yun.
33:42.0
I agree, Vernski.
33:43.0
Sabi naman ni Gem,
33:45.0
pwede naman itong both, need and want.
33:47.0
Ay, agree din ako dyan.
33:50.0
Sabi ni MJ, want yan kung ginagamit lang for entertainment.
33:54.0
Pero sa totoo lang ha,
33:56.0
ang entertainment ay meron din yung component ng need.
34:00.0
Kasi diba ang entertainment napapasaya ka niya?
34:02.0
Imagine mo kung buhay mo walang entertainment,
34:05.0
malungkot, mamamatay ka sa depresyon.
34:08.0
Okay, si Lovely Budgets, Hong Kong.
34:11.0
Need, if you use it for business, tama.
34:14.0
So if you use it for business and communications,
34:17.0
want daw kapag latest features and design,
34:21.0
If you just use it for everyday use without giving you income,
34:25.0
then it is wants.
34:27.0
If you access information,
34:31.0
So kay Nora, need daw siya.
34:33.0
Need din daw yan if you use it for business.
34:37.0
So tingnan nga natin yung mga sinasagot natin dito.
34:39.0
You run your business or perform a job,
34:41.0
then the mobile phone is a need.
34:44.0
Pero yung wants, pag nag-upgrade ka, yung brand,
34:47.0
yan daw po ay wants siya.
34:50.0
Sabi ni Maribel, parang nowadays need siya kahit yung mura lang.
34:54.0
Totoo naman, diba?
34:56.0
Need if you use a phone for work.
34:57.0
Want if you play.
35:00.0
E kung diyan mo mahahanap ang iyong one true love.
35:03.0
Oy, need yun ha, diba?
35:04.0
Mga Tinder, Tinder.
35:05.0
Mga Grindr, Grindr.
35:07.0
Ako, okay Cupid, marami na kayong nagkakatuluyan sa mga ganyan.
35:12.0
May nagsabi sa atin kanina.
35:13.0
Sabi ni Jem, pwedeng need or want yan.
35:17.0
So ibig sabihin, mayroong need component at mayroong want component.
35:21.0
Other things na napulot ko from our,
35:24.0
one more thing na napulot ko from our candidates,
35:27.0
sign na want ang isang mobile phone if you have more than one.
35:31.0
Ah, kapag dala-dalawa daw yung cellphone mo,
35:38.0
Hindi ko naman kayang magsabay na dalawa yung gagamitin mo.
35:43.0
So yun po ang titignan natin.
35:46.0
Ngayon, balik tayo sa ating discussion kanina.
35:51.0
Kasi sabi natin, ang pambili ng need ay active income.
35:56.0
Pambili ng want ay passive income.
35:59.0
So paano natin yun i-apply ngayon dito?
36:03.0
Kung tayo ay bibili ng generic phone na ito ay makakatawag,
36:08.0
makaka-access ng information,
36:09.0
ibig sabihin may internet, makakapag-Facebook naman tayo,
36:12.0
may entertainment din.
36:14.0
We can run our business or perform our job with it.
36:17.0
It can call, it can text.
36:19.0
Meron din GPS kasi for safety din.
36:22.0
So ang generic natin ay it will cost about P10,000.
36:30.0
kapag bumili ka ng iPhone 14 Pro at P80,000 yan,
36:37.0
need ba yan or want?
36:39.0
So titignan natin siya ngayon.
36:41.0
So yung generic phone, kung tayo ay bibili niyan dahil yan ay need lamang,
36:47.0
so yung generic phone natin dapat manggaling yan sa ating active income.
36:53.0
Ngayon, ito namang iPhone 14 Pro.
36:57.0
Yung P80,000 na yan.
37:02.0
isang mobile phone that is suitable to address our needs is worth P10,000.
37:09.0
And the worth of an iPhone 14 Pro is P80,000.
37:13.0
So paano ngayon natin bibilihin ang iPhone Pro 14 na yan?
37:19.0
Magkano ang magagaling sa active income?
37:21.0
Magkano ang magagaling sa passive income?
37:24.0
Ang kasagutan ko ay ito.
37:26.0
P10,000 ang magagaling sa active income at P70,000 ang magagaling sa passive income.
37:33.0
So dito sa passive income natin, you have to build your investments first
37:39.0
at antayin mo yan na mag-create noong income
37:43.0
bago mo gagamitin pambili ng mobile phone na iPhone.
37:50.0
So yan, kailangan tumubo ka muna ng P70,000 galing sa iyong investment,
37:57.0
galing from passive income.
37:59.0
So anong ibig sabihin yan?
38:01.0
Kung meron po kayong phone na greater than P10,000,
38:07.0
dapat yung sobra sa P10,000 ay nanggaling ng passive income.
38:12.0
So in our example, yung P10,000 sa active income, sure naman,
38:18.0
itong P70,000 na galing ng passive income, kung wala ka pa yan,
38:23.0
wala ka pong karapatang mag-iPhone.
38:27.0
Yan po ang masakit na katotohanan dahil hindi mo pa afford.
38:33.0
Ang afford mo lang ay P10,000 from active income na generic phone.
38:40.0
Mag-ipon ka muna, gumawa ka muna ng investment mo sa kakabumili ng iPhone.
38:46.0
So how are we going to build your investments here?
38:50.0
So from our passive income, mag-isip tayo saan ba natin po pwedeng punin yan?
38:54.0
6% pag-ibig, 7% ngayon kasi yung 6% ay nung 2021.
39:00.0
9% na co-op share capital, 12% na rental property.
39:07.0
Pwede rin sa stock market daw pero negative 0.15% siya nung last year.
39:13.0
So i-x na natin yan.
39:15.0
Ang tignan natin ay itong galing ng pag-ibig.
39:19.0
So let's say na 6% yung pag-ibig MP2 dividend rate natin.
39:23.0
So yung P70,000 na yan ay i-divide natin ng 6%.
39:29.0
That means we have to save P1.66M.
39:36.0
At yung P1.66M na yan ay ilalagay natin sa pag-ibig MP2
39:41.0
Antayin natin na mag-one year at magkakaroon yan ng dividend
39:46.0
o kunin natin yung annual na dividend na yan which will give us P70,000.
39:50.0
Only then will you be able to afford an iPhone because that came now from passive income.
39:59.0
It came from dividend, di ba?
40:00.0
Ano ba yung ating mga passive income?
40:02.0
Dividend, interest, capital gains, royalty, pension.
40:07.0
Yun yung mga ilan sa mga rent.
40:11.0
Yan yung mga passive income natin.
40:15.0
So dito sa stock market, ayoko talaga sya.
40:19.0
Alam nyo kung bakit.
40:20.0
I'll show you this graph.
40:22.0
So ito o, kung anong level sya 10 years ago noong 2013.
40:30.0
Kung anong level sya noong 2013 dito na makikita ninyo.
40:33.0
2023, yun pa rin yung level nya o.
40:37.0
Halos pareho lang yung change nya.
40:39.0
10 taon guys, walang pagbabago sa pera mo sa stock market.
40:44.0
So huwag na tayo dyan.
40:46.0
Taas baba, taas baba.
40:47.0
Rollercoaster ride, we don't like that.
40:49.0
Ang sasabihin nyo, ay, ang gagawin ko,
40:51.0
bibili ako, ay magbibenta ako sa mataas at bibili ako dyan sa mababa.
40:56.0
Kahit na po yung mga magagaling na mga traders dyan,
40:59.0
hindi po talaga sila nila makuha na 100% nakakabili sila pag mababa
41:03.0
at nakakapagbenta kapag mataas ang market.
41:06.0
Because the market is just so unpredictable.
41:10.0
So sa ating pong mga needs and wants natin,
41:13.0
huwag na muna nating i-prioritize yung stock market.
41:16.0
Stock market na yan.
41:18.0
Sige, kumpara natin ha sa share capital sa co-op.
41:23.0
Yung 1 million ko noong 2005 na nilagay ko sa stock market,
41:28.0
it is now worth 3.13 million pesos.
41:31.0
Not bad. Okay naman siya, 3.13 million pesos.
41:35.0
Pero kung compare natin siya doon sa 1 million noong 2005
41:38.0
na inalagay ko sa co-operative investment ko,
41:41.0
now it is worth 8.13 million pesos.
41:46.0
Ang diperensya po ay 5 million pesos.
41:49.0
Inyo na yung stock market. Doon na lang po ako sa share capital.
41:54.0
Kapag ito kumpara na naman natin sa pag-ibig MP2,
41:57.0
1 million noong January 2015 is now worth 910,000
42:03.0
kapag nilagay nyo sa stock market.
42:05.0
Pero kung yung 1 million noong January 2015
42:08.0
ang nilagay natin sa pag-ibig MP2,
42:10.0
it is now worth 1.68 million pesos.
42:15.0
Kaya talagang pag-ibig MP2 ang sagot natin sa ating mga savings.
42:21.0
Unahin po natin siya.
42:23.0
Okay. So you build your investment.
42:26.0
So yung 1.666.67 natin na yan,
42:30.0
yan ay kung pag-ibig MP2 natin ilalagay.
42:33.0
Assuming na 6% ang dividend na makukuha natin per year.
42:37.0
Kapag naglagay naman tayo sa co-op share capital na 9%,
42:41.0
usually makukuha 777,000 pesos lang yung kailangan natin i-save
42:46.0
to be able to get that 70,000 pesos passive income
42:50.0
na mabili natin yung iPhone na pangarap mo.
42:53.0
Kapag 12% yung return natin sa ating rental property,
42:58.0
583,000 pesos lang yung kailangan mo na i-save.
43:02.0
Kapag sa stock market, ay nako, huwag na.
43:06.0
Abonado ka pa. Ibig sabihin yan.
43:09.0
So given this, titignan natin ngayon.
43:13.0
For example, you save 50,000 pesos a month.
43:15.0
So how long will you be able to save 1.66 million pesos
43:19.0
if you save 50,000 pesos a month?
43:21.0
That's approximately 33 months.
43:23.0
Kapag 777,000, that's approximately 15 months.
43:28.0
Kapag 583,000, that is approximately 12 months.
43:33.0
So saan man gagaling itong mga ito na iniipon mo?
43:36.0
Galing po yan ng active income.
43:38.0
So ang sikreto ay nagkakaroon tayo ng active income,
43:43.0
yung active income dini-delay natin na gastusin
43:46.0
at ini-invest muna natin siya.
43:48.0
At yan ay tutubo ng passive income.
43:51.0
Yan po ang sikreto.
43:53.0
Ngayon, paano natin yan gagawin?
43:56.0
Ang mangyayari dito, 33 months ka na mag-save
44:00.0
plus 12 months, kasi sa pag-ibig MP2 to,
44:05.0
12 months ka na mag-aantay.
44:07.0
So that is equivalent to 45 months.
44:10.0
So halos walong taon bago ka pa makapag-generate
44:15.0
ng 70,000 pesos na passive income.
44:18.0
Tapos nakikita ko na po kayo ngayon,
44:21.0
sinasabi nyo, grabe naman Sir Vince,
44:24.0
ang tagal naman yung apat na taon para magka-iPhone.
44:30.0
Pero yan po ang tinatawag natin na delayed gratification.
44:34.0
What does that mean?
44:36.0
Ibig sabihin kasi yan, kapag tiniis natin yan,
44:39.0
nag-save tayo for 3 years, nag-aantay tayo for 1 year 2
44:43.0
para tumubo yung ating inihipon na investment na yan.
44:47.0
Kikita tayo ng 70,000 on the 5th year.
44:51.0
On the 4th year, kikita na tayo ng 70,000 pesos.
44:56.0
At ang mangyayari po yan, every year from there,
45:00.0
from then on, hanggat hindi mo inaalis yung pera mo,
45:04.0
tutubo ka na ng 70,000 pesos.
45:09.0
Hindi ka na maghihirap, hirap pa.
45:12.0
So anong gusto mo?
45:14.0
Ang gusto mo, bumili ka ng iPhone ngayon
45:16.0
at lagi mo siyang pinaghihirapan galing ng active income.
45:20.0
You want to buy a phone,
45:22.0
ay kailangan mo magtrabaho ulit, magtrabaho ulit para bumili ka ng ganyan.
45:25.0
Pero ito, apat na taon ka lang magtitiis.
45:28.0
And from then on, kahit every year ka pa magpalit ng cellphone,
45:33.0
okay lang yun because it came from your passive income.
45:39.0
Maliwanag po ba? Yan po ang ating sikreto sa ating paghihipon.
45:45.0
So yung 12 months to invest, so 45 months yan
45:49.0
kung pag-ibig MP2 ang ating investment instrument,
45:52.0
27 months lang kapag co-off-share capital ang ating titignan
45:57.0
at 24 months kapag tayo ay may rental property.
46:01.0
Na 12% ang return, so you have to go back to our assumptions later.
46:06.0
So ang key naman talaga dyan ay maganda na meron kang pag-ibig MP2,
46:09.0
meron kang co-off-share, meron kang rental.
46:11.0
So you diversify your investments.
46:15.0
So yan, saan natin yan gagamitin?
46:18.0
Ano yung mga active income natin?
46:20.0
So ito kasi yung sa Miss Universe, catwalk or gig or hosting nila,
46:23.0
yung business, salary from work, at manalo na Miss Universe PH.
46:28.0
Ito po kasi yung slide ko na ginamit ko sa kanila.
46:31.0
So itong mga active income natin ito na ngayon,
46:34.0
iipunin natin siya, tapos yung inipon natin na yan
46:39.0
ay tutubo ng passive income kapag inilagay natin siya
46:43.0
sa investment vehicles tulad ng pag-ibig MP2,
46:46.0
co-off-share capital, rental properties.
46:49.0
At idadiversify natin yan.
46:51.0
And what's the ideal?
46:56.0
The ideal is you have all of these kinds of sources of income,
47:00.0
multiple sources of income po tayo,
47:03.0
yan yung maganda na gagawin natin.
47:08.0
So how much is your monthly passive income?
47:12.0
Ayan na, sulat nyo.
47:13.0
Magkano ba yung kinikita nyo every month sa rent natin?
47:16.0
Ako po ay mayroong limang commercial stalls
47:19.0
and 27 residential apartments dito sa Manila.
47:23.0
O, di ba? Malaki-laki yung passive income yun.
47:25.0
So rent, magkano yun?
47:29.0
And then interest, kada buwan.
47:31.0
Magkano yung kinikita mo?
47:33.0
Dividend, magkano yung kinikita mo?
47:35.0
Capital gains, royalty, and pension.
47:37.0
So itotal mo lahat yan on a monthly basis.
47:40.0
Ngayon, ang next na gawin mo naman ay itotal mo
47:43.0
ang iyong monthly expenses.
47:45.0
Food, clothing, shelter, utilities, transportation,
47:48.0
education, vacation, medication, dining out and clubbing,
47:51.0
gadgets, streaming subscriptions, make-up,
47:53.0
at kung ano-ano pang mga expenses.
47:56.0
I-estimate mo yan.
47:57.0
Ngayon, ang gawin natin, yung ating monthly passive income,
48:00.0
i-divide natin by our monthly expenses.
48:04.0
Magkakaroon ngayon yan ng percentage.
48:07.0
At based sa percentage na makukuha mo,
48:10.0
makikita mo kung ano ang iyong financial life stage.
48:14.0
Kung 0% ka po, ikaw po ay nasa pre-start-up stage
48:19.0
or start-up stage kung ikaw ay,
48:23.0
ang suggested age nan ay less than 21 to 22 years old.
48:29.0
So kung wala ka pang passive income,
48:31.0
uy, pang edad 22 years old yan.
48:33.0
E kung ikaw ay 35 years old na ngayon,
48:36.0
ay nako, late ka na po ang ibig sabihin yan.
48:39.0
Hindi good na 35 ka na and andito ka pa lang.
48:43.0
Guys, nahuhuli na kayo pag gano'n.
48:47.0
Tapos, ang susunod na stage ay ang tinatawag natin
48:50.0
ng financial independence stage.
48:52.0
If our passive income is 1 to 10% of our expenses,
48:56.0
ang suggested age po dyan ay 23 to 25 years old.
49:00.0
Next, sa financial growth stage,
49:02.0
11 to 25%, 26 to 35 years old yan ang suggested age.
49:07.0
And then 26 to 50% ay 36 to 45 years old.
49:12.0
Financial stabilization, kung 51 to 75%
49:16.0
ang passive income mo over expenses,
49:18.0
46 to 55 years old yan ang suggested age.
49:21.0
76% to 99% passive income over expenses,
49:25.0
that is 56 to 65 years old.
49:29.0
Financial freedom, dapat 100% na tayo greater than.
49:33.0
At dapat naman, sana by the age of 65,
49:36.0
ay makuha na natin yan.
49:37.0
But the earlier that we would be able to
49:40.0
get this financial freedom, the better.
49:44.0
Alam nyo po, ako, kami ni Edwin, ang aking diyawa,
49:47.0
31 years old po namin na achieve ang financial freedom.
49:52.0
So hindi na namin inantay yung greater than 65 years old.
49:56.0
Pero ang naging key din po kasi yan ay
49:59.0
pumili kami ng simple lifestyle.
50:02.0
So, ito po yung nakita natin sa research natin.
50:06.0
55% ng mga nasa research natin ay pre-startup stage
50:10.0
at 33.7% ay nasa financial independence stage.
50:14.0
So, hindi talaga maganda ang
50:21.0
financial life stage status nating mga Pilipino.
50:29.0
Monthly passive income over monthly expenses,
50:32.0
that will determine our financial life stage.
50:37.0
So, to see it differently, yung financial life stage natin yan,
50:41.0
nandun sa taas ay what you have.
50:44.0
Your assets that create the passive income.
50:47.0
And yung nasa baba, yung expenses mo.
50:50.0
These are the amount that you spend for your needs and wants.
50:56.0
And what you have, yung assets earning passive income
51:01.0
at yung needs and wants natin, yan yung expenses natin.
51:06.0
Kasi your needs and wants is actually an expression of your lifestyle.
51:10.0
Yan po at may presyo yan sa expenses natin.
51:14.0
So, from this, matatanong natin,
51:17.0
ang tatanong natin, paano ba natin palalakihin yung ating mga earning assets
51:21.0
so that we would be able to afford the lifestyle that we want.
51:25.0
Needs and wants natin, what do I spend for?
51:28.0
Ano ba yung pinagkakagastusan ko?
51:32.0
So, yan yung mga sasagutin natin to be able to reflect
51:36.0
on our financial life stage.
51:40.0
So, yun, ano dito?
51:42.0
What do I spend for?
51:43.0
What will make my life meaningful?
51:45.0
Usually, yolo yan.
51:46.0
You only live once.
51:47.0
Kasi needs and wants, diba?
51:49.0
Gusto ko na ngayon, sana mangyari sya, mag-enjoy ako.
51:51.0
May point din naman yun.
51:52.0
Kasi hindi naman natin alam kung kailan tayo kukunin ni Lord, diba?
51:55.0
Pero, sa isang banda, meron ding yago, diba?
51:59.0
You also grow old.
52:01.0
Kasi kailangan mo rin yung paghandaan, yung ating inaharap.
52:04.0
Gustos mo na lahat ngayon.
52:05.0
Eh, nga nga na tayo bukas, diba?
52:08.0
So, yolo plus yago, actually, yan yung maganda na titignan natin.
52:13.0
We have to balance our yolo and our yago.
52:18.0
At kapag binalance natin yan, ang tawag po ay bolo
52:22.0
or balance of luxuries and obligations.
52:27.0
So, yan po ang sikreto, ha?
52:30.0
Hindi yolo, hindi yago, kundi bolo.
52:33.0
Kasi pinaghalong yolo and yago ang bolo.
52:38.0
Huwag natin kakalimutan na tayo dapat ay maging masaya
52:42.0
at the same time ay pinaghahandaan natin ang ating inaharap.
52:45.0
Kaya lagi natin tatanungin, what makes you happy?
52:50.0
So, ano ba yung features ng ating financial life stages?
52:53.0
It's definitely not about age.
52:56.0
It's about your ability to earn passive income to cover your expenses.
53:02.0
At maaari ka pong mag-regress diyan kung hindi mo siya mapag-iingatan
53:07.0
ang iyong mga assets that earn the passive income.
53:12.0
Ako po si Sir Vince, ang inyong financial guro,
53:15.0
nagsasabing ang pagyaman na pag-aaralan at napagtutulungan.
53:21.0
Kumahaba na daw ang buhay ng tao,
53:23.0
kaya dapat itaas na ang normal retirement age.
53:27.0
Tinanong po natin ang ating mga viewers sa YouTube dito sa tanong na ito.
53:31.0
At ang kanilang kasagutan, ayaw!
53:34.0
Dapat nga, babaan pa eh.
53:37.0
Ang sabi naman ng 44%, ayaw!
53:40.0
Okay na ang normal retirement age na 65 years old.
53:46.0
Agree naman ako dito, 65.
53:48.0
Pero kung tayo po ay kumahaba na ating buhay at namamatay na tayo,
53:52.0
85-90 years old, baka naman kailangan itaas na yan
53:54.0
kasi mamamatay po ang ating fund para sa pension niya.
53:59.0
7% ang nagsabi okay lang basta maayos ang kita.
54:03.0
Totoo, wala namang problema ang pagtatrabaho kung malakas ka pa at maayos ang kita.
54:08.0
And 15%, I want meaningful and productive retirement.
54:12.0
Di ako titigil sa work. Yan po ako.
54:14.0
Kasama ako sa 15%.
54:16.0
Kasi kapag hindi na ako magtatrabaho, parang boring ang buhay.
54:21.0
Pupungangan na lang ako dyan, manonood. Ayaw ko naman ng gano'n.
54:24.0
I want to have something that I do well and that I'm happy to do it.
54:30.0
934 votes po ang nag-participate dito sa ating poll na ito.
54:35.0
Sa ating episode na ito, BSP hikes interest rate to 6.25%.
54:43.0
Ano ba yung BSP interest rate na yan na tinatawag?
54:46.0
Ano ang etekto nito sa ekonomiya?
54:48.0
At ano ang etekto nito sa karaniwang Pilipino?
54:51.0
So kamakailan po kasi nagtaas ng interest rate ang BSP by 25.25%.
54:59.0
O tinatawag nila na 25 basis points.
55:02.0
So ang benchmark interest rate na po natin ay 6.25%.
55:06.0
Which is about the same level in 2007.
55:10.0
So gano'n kataas yung ating interest rate.
55:13.0
Ano ang BSP interest rate?
55:16.0
Ito yung interest rate na binabayad ng Banko Sentral ng Pilipinas
55:20.0
o ng gobyerno sa mga pagkakautang nito.
55:23.0
At paano ba umuutang ang gobyerno?
55:25.0
So kapag naglalagay ng deposito ang mga banko sa Banko Sentral ng Pilipinas
55:30.0
o na umuutang yan, ibig sabihin, ito yung interest na binabayad
55:34.0
ng central bank o ng gobyerno natin doon sa mga banko.
55:38.0
Kasi ang Banko Sentral ay tinatawag na BOB, Bank of Banks.
55:44.0
Kapag bumibili ng mga investors ng treasury bills or bonds sa gobyerno,
55:50.0
ito rin ang interest rate na ibinabayad sa kanila.
55:53.0
So kapag kayo po ay may retail treasury bond o bumibili kayo ng bills or bonds ng gobyerno,
55:58.0
kayo po ay investor niyan.
56:00.0
Nangungutang ang gobyerno sa atin.
56:02.0
At yung interest rate niyan ay nakabase sa benchmark interest rate ng BSP.
56:07.0
So isa itong tinatawag na monetarist policy
56:12.0
in contrast with what we call a fiscal policy.
56:15.0
So anong epekto sa ekonomiya kapag nagtataas ng interest rate ang Banko Sentral ng Pilipinas?
56:20.0
Ito daw ay nakakakontrol ng inflation.
56:23.0
Dahil habang tumataas ang interest rate, napapabagal nito ang demand.
56:30.0
Meron kasi tayong law of supply and demand.
56:35.0
Kapag tumataas ang demand, tumataas din ang presyo.
56:39.0
At kung slow down daw ang demand, narireduce din ang presyo.
56:42.0
Kaya daw nakakontrol ang inflation.
56:44.0
Nagkakaroon ng debt burden dahil tumataas ang cost o ang binabayalan natin na interest sa pagbabayad sa utam.
56:53.0
2021 ay nasa mga 2% lang tayo. Ngayon 6.25% na ang laki nang itinaas.
57:03.0
So high cost of servicing notes.
57:05.0
Currency appreciation.
57:07.0
It can attract foreign investors or OFW remittances.
57:11.0
Foreign exchange rate would be lower also kasi lumalakas ang piso kapag tumataas ang interest rate.
57:19.0
There is also high probability of banks that they will pass on the higher profitability of banks
57:26.0
because they pass on the high interest rate to the borrowers.
57:31.0
Yung mayyaman na naman ang mga mayayaman.
57:34.0
Slower economic growth because it reduces consumer spending and business investment.
57:38.0
Kung mari ako, isa akong negosyante at balak kong mag-expand ng aking negosyo
57:44.0
pero kulang ako sa kapital, mangungutang ako sa banko.
57:47.0
Ngayon, dahil tumataas ang interest rate sa banko, ipagpapaliban ko muna yan.
57:53.0
Dahil nga mataas.
57:54.0
At kapag ipinagpaliban ko ang aking pag-e-expand, it will have an effect on our economy.
58:01.0
So, focus tayo sa inflation control muna.
58:04.0
Ano ang nagiging epekto ng interest rate sa inflation?
58:09.0
Pumalo kasi sa 8.7% noong January at 8.6% nitong February ang inflation natin sa Pilipinas.
58:17.0
Kaya nagtataas ang interest rate ang banko sentral dahil kapag nagtaas ng interest rate daw,
58:25.0
ay bumababa ang demand sa mga products and services.
58:29.0
Noong law of supply and demand.
58:31.0
If demand is high, the price is also high.
58:33.0
If the demand is low, the price is also low.
58:37.0
E kapag nagtaas ng interest rate, kaya nang sinabi ko kanina, ako yung businessman,
58:41.0
ipagpapaliban ko yung pag-utang sa banko para bumili ng equipment at mag-expand ng business ko.
58:48.0
And that will slow down demand.
58:51.0
And if we slow down demand, yung presyo rin daw ay magsuslow down.
58:55.0
Ang ibig sabihin ba nito ay automatic na bababa ang presyo? Hindi.
58:59.0
It will take some time.
59:01.0
And dahil nandyan pa rin, ang inflation naman ay positive pa rin.
59:04.0
Ang ibig sabihin lang ay babagal yung pagtaas ng presyo ng bilihid.
59:09.0
So kung dati ay 8%, 8.7%, mapababa natin to 6%, 4%, at ang ideal kasi yan ay 2%.
59:17.0
So higher interest rate slows down demand and it will help reduce prices.
59:24.0
It will also help stabilize the overall price stability in the economy.
59:29.0
So yan po yung epekto ng pagtaas ng interest rate ng Banko Sentral sa inflation.
59:37.0
Debt burden naman sa gobyerno.
59:39.0
Dahil tumasang interest rate, e di kapag nangutang yung gobyerno sa atin,
59:43.0
mas mataas yung kanilang babayaran.
59:46.0
The cost of debt servicing for government increases.
59:49.0
At kapag yan yung nangyari, e di kakain yan doon sa budget natin,
59:54.0
na budget natin na pwede na sana ng pang-ayuda,
59:58.0
pampagawa ng mga daan at tulay, pang edukasyon, pang universal healthcare,
60:06.0
nababawasan dahil sa pagtaas ng interest rate.
60:09.0
So it can lead to reduce government spending and also reduce the budget
60:13.0
for social services and government budgets.
60:16.0
So magpapatuloy ang mataas na interest rate,
60:22.0
maaaring magtaas pa ng buwis ang gobyerno kasi kailangan itong humanap
60:25.0
ng pambayad doon sa tumaas na interest rate.
60:28.0
So para punan din yung budget nito.
60:31.0
So yan yung epekto ng pagtaas ng interest rate sa gobyerno.
60:34.0
So mayroon ding bad effects sa kanya.
60:36.0
Kaya dapat talaga, may namanage niya ito ng mabuti.
60:41.0
Debt burden sa private sector, mayroon din.
60:44.0
May lalaki kasi ang bayarin sa interest ng mga businesses
60:48.0
sa kanilang utang sa mga bangko.
60:50.0
At kapag lalaki yung interest, katulad ko,
60:53.0
meron akong plano na magtayo ng additional five branches this year
60:58.0
at manghihiram ako sa bangko to fund that.
61:00.0
Pero kung ang interest rate ay naging 8% na as against 4% before,
61:06.0
instead na five branches ay three branches na lang muna.
61:10.0
Ipinagpapaliban ng mga businesses yung kanilang plano
61:13.0
na palaguin ang negosyo nila dahil sa paglaki ng interest.
61:17.0
So in the long run, maaari itong magdulot ng slowdown
61:21.0
sa employment natin dahil bumababa ang business growth.
61:26.0
Currency appreciation.
61:27.0
So lower exchange rate naman ang epekto nito sa mga OFW remittances.
61:35.0
Ang marami sa atin, mga may kapamilya na tatrabaho abroad
61:39.0
at pinapadalhan nila tayo.
61:41.0
Kapag lumalakas ang piso, yung naipapalit natin na dolyar,
61:45.0
dirhams o kaya mga riyals na yan,
61:48.0
pagpinalit natin, mas kakaunting piso yung makukuha natin
61:51.0
kasi malakas nga yung piso.
61:53.0
And that's one of the effects of a higher interest rate.
61:57.0
Lower economic growth kasi 15% of our gross domestic product
62:02.0
is powered by our OFW remittances.
62:06.0
Kapag masyadong mataas ang piso,
62:10.0
ay kakaunting yung magkoconvert na pera into pesos
62:14.0
at kakaunting ngayon yung magagamit ng mga nandito sa Pilipinas
62:17.0
na pambili for consumption which fuels our economy.
62:22.0
Yung currency appreciation, theoretically, it can also attract foreign investors.
62:29.0
Pero ang nangyayari kasi dito sa Pilipinas
62:32.0
ay yung mga foreign investors na na-attract natin
62:34.0
ay hindi yung mga nag-i-invest para magtayo ng businesses dito
62:38.0
kundi yung mga nag-i-invest sa stock market,
62:40.0
ang tawag natin dyan ay hot money.
62:43.0
So mostly non-productive siya sa totoo lang
62:45.0
kasi it doesn't create employment.
62:48.0
So it can potentially increase employment,
62:51.0
yung pagtaas ng interest rate,
62:52.0
if foreign investment build their businesses here
62:55.0
pero problemado naman kasi ang ating ease of doing business
62:59.0
kaya hindi sila nagtatayo ng business dito.
63:01.0
So yun dapat ang i-address, hindi yung pagtaas ng interest rate.
63:05.0
Tapos ito, higher bank profitability dahil nga
63:08.0
pag tumataas ang kita, dahil tumataas ang kita nila,
63:12.0
dahil tumataas ang interest na ipinapataw sa loans
63:15.0
sa mga umuutang sa bangko, sa mga borrowers.
63:18.0
Kasi parang kung bibigyan kita ng 6% na interest rate,
63:24.0
kikitain ko din yan sa gobyerno na 6%,
63:27.0
yung 6.25% ang interest rate na kukuhanin ko sa kanya.
63:31.0
At sigurado pa ako na mababayaran ako ng gobyerno.
63:34.0
E ikaw, na negosyante o maliit na depositor,
63:39.0
Hindi ako sure eh kung kailan mo mababayaran mo ako.
63:41.0
Kaya mas mataas yung interest rate na ipinapataw sa'yo.
63:45.0
At nahihirapan ka ang nakikinabang yung bangko.
63:50.0
Lumalaki pa lalo ang spread ng kinikita ng mga bangko.
63:55.0
Dahil hindi naman sila nagtataas ng savings rate nila sa mga depositors.
63:59.0
Mabilis yung pagtaas ng interest rate sa loans pero yung savings deposit
64:03.0
interest rate ay hindi naman po halos gumagalaw.
64:06.0
So isa sa mga gastos nila yan.
64:08.0
Ibig sabihin, lumalaki yung spread nila which means lumalaki ang kanilang kita.
64:13.0
Mas mataas ang kita nila kapag sila ay nagdeposito sa BSP.
64:18.0
Kaya instead na ipautang sa'yo, dun nalang safer pa.
64:21.0
Kasi mas malaki ang kita kapag bumili ng treasury bonds.
64:26.0
There's also banking risk.
64:28.0
Maaring tumaas ang non-performing loans ng mga bangko
64:31.0
dahil hindi makapagbayad ang borrowers sa taas ng interest rate.
64:35.0
Kaya simple lang ang solusyon dyan.
64:37.0
Huwag nang taasan ang interest rate sa borrowers para hindi mahirapan sa pagbabayad.
64:42.0
Kontrolado naman ng mga bangko ito.
64:45.0
At hindi naman sila nagtaas ng interest rate sa kanilang mga savings.
64:49.0
So sa treasury bonds, yun na lang sila bumawi.
64:54.0
Huwag na yung sa pagtaas ng interest sa mga negosyante.
64:59.0
So ang nagiging resulta talaga ng pagtaas ng interest rate
65:03.0
ng Banko Sentral ng Pilipinas ay slower economic growth
65:07.0
dahil tumataas ang bayad sa utang ng mga businesses at households
65:11.0
dahil sa pagtaas ng interest.
65:13.0
Dahil dyan, tumatamlay ang mga negosyo na maaaring magdulot ng unemployment.
65:17.0
Kaya sa pagtaas ng ito ng interest rate, dehado ang karaniwang Pilipino
65:22.0
at liyamado ang mga yayaman, lalong-lalo na ang mga ultra-rich and tycoons
65:27.0
kasi sila naman po yung nagmamay-ari ng mga bangko na in-explain natin kanina.
65:32.0
Ultra-rich ang nakikinabang na nanalo ang mga mayayaman
65:36.0
yung dapat budget sa social services na budget ng gobyerno
65:41.0
na babawasan at ipinababayad yan sa interest na ang kumikita ay ang mga malalaking bangko
65:46.0
at sino ang nagmamay-ari ng mga malalaking bangko?
65:49.0
Ultra-rich at mga tycoons.
65:51.0
Hindi naman tumataas ang interest on savings pero tumataas ang interest rate on loans.
65:56.0
Mga tycoons na may-ari ng bangko ang yumayaman.
66:00.0
Lumalaki ang kita ng mga bangko dahil sa pagtaas ng interest rate.
66:04.0
Mga tycoons na naman ang lamang.
66:06.0
Pagtaas ng boost ng gobyerno dahil kulang ang budget
66:10.0
dahil ipinababayad sa interest na ang kumikita ay ang mga malalaking investors.
66:15.0
Eventually pwedeng mangyari yan.
66:17.0
Foreign investors ang nananalo dahil sa dinatawag na hot money.
66:21.0
Kung prolonged ang high interest rate environment,
66:25.0
karaniwang tao po talaga ang dehado.
66:28.0
Dahil babagal ang business expansion na maaaring magpataas pa sa ating unemployment,
66:33.0
liliit ang kita kahit bumagal ang inflation, kapinanggot pa rin naman ang pambilin mo.
66:39.0
So wala din, tatamlay ang ating ekonomiya.
66:42.0
So what could be done?
66:44.0
Siguro tinglan natin, irithink natin how we see our macroeconomic indicators.
66:50.0
Naka-focus kasi ang tuon sa ultra-rich yung mga macroeconomic indicators natin.
66:56.0
Gawin itong representatives sa 99% ng Pilipino, hindi lang yung 1%.
67:01.0
And what do I mean by this?
67:02.0
Kapag nagsasabi tayo ng mga inflation natin, 8.7%, 8.6%.
67:07.0
Pero kapag tinignan mo yung inflation talaga sa karaniwang Pilipino,
67:11.0
yung pagtaas ng pagkain, pagtaas ng transportasyon, napakataas nyan.
67:16.0
Nasa 15%, 20%, 25%.
67:19.0
Yan po sana ang tunay na pagtuunan na macroeconomic indicator.
67:24.0
Kasi kung yun yung makikita natin, yun yung tutuunan para mapababa yung inflation dyan.
67:32.0
At kapag napababa dyan ang food inflation, for example, maraming mga Pilipino
67:37.0
ang makikinabang, hindi lang ang mga mayayaman.
67:40.0
Halimbawa sa inflation, sabi ko nga, focus tayo sa food inflation na tumahas
67:44.0
ng average ng 15% to 20% depending on the region last year
67:48.0
versus 6% na headline inflation.
67:51.0
Mas magkakaroon ng informed government policies and actions to benefit most Filipinos
67:56.0
kung mag-focus tayo doon sa inflation na tumatama sa karaniwang Pilipino.
68:03.0
Ano pa? Let the private sector lead infrastructure development.
68:07.0
Ang social services ang i-focus ng gobyerno kaysa sa infra.
68:11.0
Mas makikinabang ang top 1% kasi kaysa sa 99% of Filipinos kung infra ang focus.
68:17.0
Dapat social services.
68:19.0
Halimbawa, lakihan natin ang budget para tuluyang maipatupad ang universal healthcare law
68:25.0
para talagang dekalidad, mabilis at walang bayad kapag tayo ay nagkasakit.
68:30.0
Kasi ang talagang source ng kahirapan kadalasan ay ang pangungutang dahil sa pagkakasakit.
68:36.0
Peacebuilding hindi aramas. Bawasan natin yung ating budget sa defense,
68:41.0
intelligence fund at ilipat ito sa education at disaster mitigation and risk reduction.
68:47.0
Ano pa? Palawigin ang four Ps. Support local consumption and nano enterprises.
68:52.0
Hindi ang mga tycoons. Ayusin ang red tape sa pagmenegosyo
68:56.0
para maka-attract tayo ng mga foreign direct investments.
69:00.0
Lalo na sa mga nano enterprises para rin mabawasan ang kahirapan nila sa mga red tape na yan.
69:06.0
At yung mga foreign investors natin, hindi sila nakafocus sa hot money
69:10.0
kundi sa job creation through foreign direct investments.
69:14.0
So marami pang puwedeng gawin na mas efektibo para talagang gumanda ang buhay ng karaniwang Pilipino
69:22.0
kaysa sa pagtataas ng interest rates. Yan lang naman po ay opinion ko.
69:27.0
Ako po ang inyong financial guro, si Sir Vince, nagsasabing ang pagyaman na pag-aaralan at napagtutulungan.
