#onion #antique #philippines #farming #mindoro

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Kilala ang Mindoro bilang isa sa malaking supplier ng sibuyas.

Nitong mga nakalipas na taon, maraming magsasaka dito ang nalugi.

Ang iba pa nga ay nabaon sa utang dahil sa mababang kuha o pagbili ng mga buyer ng sibuyas.

Pero ang nakakapagtaka ay makalipas ang ilang buwan,

matapos mapamili sa murang presyo sa magsasaka ay biglang lumobo naman ang presyo nito sa mga palengke.

Hanggang sa nakakarating na nga ang usapin sa Senado.

Piludyan ni Romel Calingasan, municipal agriculturist ng San Jose Occidental Mindoro,

na may mga binili sa mga magsasaka sa kanila na sibuyas sa halagang 8 pesos hanggang 15 pesos kada kilo.

Pero nang ibenta na anya sa Merkado Umano sa kasalukuyan, pumalo na sa lagpas 700 pesos kada kilo.

Dahil sobrang taas po ang naging presyo ng sibuyas, sobrang pinagsamantalahan po ang presyo ng sibuyas.

26 pesos lang po yung big, yung sobrang laki na red ng sibuyas, 6 pesos lang po binili po yan sa aming mga magsasaka.

Nakunsaan pag nating pinang nabinbent, ibinibinta sa Merkado 500 to 700 pesos.

Dito tayo sa Oriental Mindoro. Ang Oriental Mindoro ay isa po sa pinakamalaking supplier ng sibuyas sa buong bansa.

Noong nakaraang mga buwan, nakaraang taon, nalaman natin na napakamahal ang sibuyas sa market.

Kaya pumunta mismo tayo dito sa one of the biggest supplier ng sibuyas sa buong bansa,

Ag Oriental Mindoro. Ang mga sibuyas dito dinadala sa Luzon, dinadala sa Manila, ang iba naman ay napupunta sa Visayas.

Mas binabuti natin kausapin ang mga kapatid nating mga magsasaka dito sa Oriental Mindoro.

Ito si Tatay Willie. Tubong patnungon antiki po siya, pero matagal na dito sa Oriental Mindoro.

At isa sila sa pamilya na may malawak nasakahan ng sibuyas.

Katuwa niya dito ang kanyang missis at ang kanyang masisipag na mga anak.

Noong nakaraang taon, isa sila sa Nanudi.

Ang pamilya po, mga kapobre ang nandito nagtutulungan.

Isa pang anak ni Tatay Willie, nandoon din nag-spray din.

Matagal na po kayo nagsisibuyasan po?

Mula 2015, sir.

Kumusta po ang presyo ng sibuyas?

Sa loob po ng mga taon na yan na kayo po ay nagsisibuyasan, ano po ang experience ninyo?

Minsan, sir, lugi.

Halos madalas, sir, lugi talaga. Hindi nakakabasa.

Halos madalas, sir, lugi talaga. Hindi nakakabawa ng gastos.

Sa mahal ng abono at sa mga gamot.

Pero sa ngayon po na panahon, ano po ang expectation ninyo ngayon?

Sana, sir, magtaas ang presyo. Hindi pa kami nakabinta.

Una po lang namin ito.

Araw-araw po kayo dito?

Oo po, sir.

Dito na ninyo ginugol yung oras ninyo?

Dito na po, sir.

Pati mga anak ninyo?

Yung anak po, sir, pag may pasok sa school.

Pag walang pasok, sir, nagatulong sa tatay nila mag-spray para maka minus-minus ng gastos.

Sa lipipang bayan pa namin sa iba, sila na lang nagatulong sa tatay nila.

Ayun, ganun to pala.

Tapos pag kayo po ay nag-ano dito, yung inyong panggastos, saan ninyo kinukuha po yun?

Halos, sir, utang po ito, sir, sa amin.

Halos o nangungutang po kayo?

Oo po.

Kaya pag nalugi, yun talaga, malilibing talaga sa utang?

Malibing po talaga, sir, sa utang.

So ngayong taon na to, inexpect natin na mas magiging okay ang ani?

Sana po, sir, yun po ang expectation ko, sir.

Yung ani, wala namang nagiging problema dito sa atin, sa presyo lang eh.

Wala po, sir, yung presyo po talaga, talagang sobrang baba dati.

Sana po ngayon makabawi kami pag nagmahal ang sibuyas.

Dito, ang katuwang ninyo dito sa buong maghapon ay mayro kayong aliwan na radyo?

Radyo, sir, upatanggal ng pagod.

Ayan, ang galing, parang ako katulad din dati, ganyan na ganyan din eh.

Drama po, kayo mahilig po kayo sa drama?

No, sir, yung sibuklan kasi barikusin, sir, kasi nakakatawa.

Ay, sibuklan kasi barikusin.

Marunang din po ako mga ganyan.

Ayan, isa-isa pong binubunot yung mga damo.

Sir, naingatan lang po, sir, masage yung dahon ng sibuyas.

Opo.

Kasi maliliit pa po siya, kailangan ingatan.

Kapag nabali po, ay ano po mangyayari po?

Failure na yan, sir, at saka pag natamaan yung ugat ng sibuyas.

Opo, ay, ganun.

Opo.

Kaya ayan po, tingnan ninyo kung gaano kahirap ang pinagdadaan ng magsasaka bago magkaroon ng ani na maganda, no?

Opo, sir.

Mga ilang buwan pa ito bago aanihin?

Ay, bakit ka tapos, sir, first week pa ito ng Mayo.

Ah, medyo na late kayo, ano?

Opo, kasi late po yung pagtanim namin, gawa yung ulan, sir.

Ayun.

Hindi kami makapunla, nahuli kami ng ano.

Uh-huh.

Ayan po, mga kapobre, o, titingnan natin, o.

Ayan, isa-isa pong binubunot yung mga damo.

Ayan po yung pinakang sibuyas.

Ang daming damo, ano po?

Opo.

Ang daming damo, ano po?

Opo, sir, kasi kung bibili pa kami ng gamot.

O, another gastos.

Another gastos, sir, ay sa utang pa lang sa abuno. Malaki na yung utang namin, sir, sa abuno.

Hmm.

Kaya tinitiisan ko muna magdamuhan lang, sir.

Opo. Tapos sa lapad kasi nitong ano na ito, area ninyo.

Ayan.

Ayan.

Ayan po, mga kapobre, si, si ati, ano po ang pangalan ulit ninyo, ting?

Inurian po, sir.

Ayan. Maraming salamat po sa oras sa amin sa pobreng vlogger, ha?

Walang, ano man po, sir. Salamat din po.

Sige po.

Marunong din ako mag-radio drama.

Gusto mo marinig? Yung bata.

Ako si Piping Daguhog.

Eh, si Piping Daguhog.

Uy, ako ang Dwing-Dwing.

O, diba? Alam mo na ngayon.

Opo.

Siguro, sir, nakaano din kayo sa radyo ay?

Opo. Nagtrabaho po ako sa radyo po.

10 years po ako sa radyo.

Tapos taging vlogger po ako.

Tapos bumalik rin po ako sa radyo ngayon.

Kaso hindi makarating dito yung radio station kasi FM.

Iyon yung pinapakinggan niya. Bumbu yan eh.

Opo. Bumbu.

Sa Kalibo.

Bumbu po nga, sir.

Sige, isi-send ko sa kanila yung pag gusto mo bumati sa mga taga Bumbu Radyo Kalibo.

Okay, mga taga Bumbu Kalibo.

Si nanay po dito po sa Bulalaca, Oriental Mindoro.

Pinapakinggan kayo.

Anong gusto mong sabihin sa mga taga Bumbu?

Nagpapasalamat po ako sa Bumbu, sir.

Kasi kahit tindi ang pangod po, may aliwan ako na napapakinggan ko yung drama nila sa radyo.

Opo.

Naririnig mo si Bumbu Darwin, Tapayan, pagkahapon?

Opo, sir.

Okay. Anong gusto mong sabihin kay Bumbu Darwin?

Salamat po, Bumbu Darwin.

Kayibigan po kami ni Bumbu Darwin.

Opo po.

Sige po. Salamat po.

Wala pong anuman, sir.

Bali isang takal na ganyan.

Pesticide po yan, no?

Tapos sinahaluan nyo ng...

Pulyar.

Pulyar, ayun.

Yun naman pagpaganda ng mga dahon nya.

Sige lang po, trabaho lang po kayo ng...

Dinidocument natin mga kapobre.

Ganyan kahirap ang pinagdadaanan ng mga magsasaka ng sibuyas, no?

Ganyan.

Manumano ang lahat ng trabaho.

Araw-araw nagtito sila sa kanilang sakahan.

Ilang taon na kayo ngayon, sir?

Fifty-eight.

Fifty-eight na?

Parang kaidaran pala ni Tatay noon.

Ganyan na edad ni Tatay, talagang sige-sige pa yan.

Nakailang...

Bago mo matapos yan, maggabi na.

Ola, sinko na.

Ola, sinko na.

Ola, sinko na.

Ola, sinko na.

Ola, sinko na.

Ola, sinko na.

Tapos nag-umpisa kayo kanina, mga anong uras po?

Ah, three, four, five.

Dalawang uras?

Opo.

Kasi nakatutok po ang gobyerno sa ano natin eh.

Sa presyohan na yan, no? Diba lang?

Ngayong taon na to.

Ayan.

Sige po.

Mga sakit ang mga baga.

Sige po.

Sige po.

Sige po.

Sige po.

Mga sakit ang mga baga.

Ito na.

Mas magandang ang ngaytek.

Opo.

Medyo...

Gano na po kayo katagal na nagsisiboyasan po?

Matagal na rin.

Nauna po ko dito sa kanila, sa inyo eh.

Dahil dyan-dyan eh.

Mga isang ano siguro, isang siboyasan.

Nauna po ko dyan.

Kamusta po ang pagsisiboyasan mula nung nag-upisa kayo?

Ay, minsan may lugi.

Minsan may aiswa, may anuman, kita.

Sige po.

Tuloy lang po kayo habang tayo ay nakausap.

Sayang gamot eh.

Opo, sayang yan.

Ano ba, yung mga gastos.

Ano ito eh, ang Red Dragon eh.

May hirapan yun ako ng Red Dragon ngayon, mag-adjust eh.

Opo kung nagsuper ito oh.

Ganda yan, kung nagsuper yan.

Puris pilihan ko lang itong bika-bika ng one-side.

One-side din ko lang ito.

Opo.

So bagong variety po yan?

Oo, bago itong Red Dragon ito eh.

Ito ang ginasabihin nila na...

Matagal.

Medyo matagal sa sugakan.

May quality ito ang Red Dragon eh.

Oo.

Ito ang medyo matibay-tibay.

Dati yung panahon po namin, may dibumba pa po ang sprayer, no?

Oo, yun ang mahirap-hirap.

Opo.

Ito ang medyo mag-aan lang, madali lang.

Madalian.

Ang medyo ang medyo mag-aan sa...

sa lawas.

Medyo ano ka, medyo maka ano ka, hindi ka na mahirapan o bumba eh.

Valid discharge po yan?

Oo, dischargeable.

Opo.

Sa tingin ninyo, makakabawi kayo ngayon?

Kumpara sa last year?

Ay, kung nakakusortihin ito ay.

Opo.

Okay, okay talaga ito.

Last year sa presyuhan, umabot po ng magkano po?

22 ako eh, nakakababot ako ng 22, ori ako doon eh.

Ah, 22 doon?

Oo, ako ori eh.

Ayaw.

Ako ori last year eh.

Oo.

Ano pinakamagastos po sa pagsisibuyasan, sir?

Ang ano, ang...

abuno, kung magano, abuno, magpatanim,

lahat.

Pagkastos naman talaga eh, wala naman dito hindi magkastos eh.

Opo.

Abuno, spray, gamot, lahat, lahat.

Basta ikaw ay nagtanim,

lahat yun, ano na lahat yun,

magkastos.

Hindi ka mapigil nga, hindi ka magkastos, ay...

Wala ka niyan, kung hindi ka magkastos sa sibuyas,

Opo.

Hindi ka magkastos dito ng mga abuno, gamot,

mga ano,

kahilamon, ito ganyan, mahilamon, pero

saka na namin ilimunan kung may ano na,

medyo ano ng laman, malaki-laki na.

Opo.

Ilang hektarya po itong...

dalawa.

pinataniman ngayon, sir?

Mga ano siguro to, mga 1.7 siguro to.

So 1.7 hectares na yan, sir, mga...

magkano ang kastos dyan?

Sobrang na dalawa.

Dalawang...

Daan.

Dalawang daan na.

Oo, laki na.

Sobrang na to, sobrang na dalawang daan, sobrang na.

Wala pong ano to, wala pong...

Wala pong kasama mga abunot.

Magkano abunot?

Pag-abunot ng mga ano na, magpa-harvest.

Opo.

Ang abuno po ngayon, magkano po ang isang sako po?

Pag-ano, mga...

2.5.

Pinakamahina.

Ang pinakababa, 1.5 eh,

ang abuno na ano eh, ang...

ammonium.

Opo.

Yan ang ammonium mga ano, mura-mura.

Sa isang lata po ng...

ng sibuyas,

sir, mga...

ano po,

magkano po ang...

Magastos?

Magastos sa isang lata po.

Mahina yung sampo.

Jismil?

Oo, yan.

Ngayon, baka hindi na, sobrang na yun,

garoon, eh, mahal na ngayon biliin.

Baka abuting 15 yan.

15?

Opo.

Tapos yun po ay aani ng mga nasa ilan?

Eh, mga ano, mga...

Ilang kilo po?

Nagayin natin mga, ano, mga...

75, mga 100.

Yan kaya, ano, mga 100.

Isang lata.

Isang daang...

Red bag.

Isang daang red bag?

Oo.

Okay.

Tapos ang isang daang...

ang per red bag po,

ay nasa pagkano po?

Ilang kilo ang isang red bag?

25 po, ano?

Oo, hindi.

Sunod sa, ano, yung nagkapakal.

Kung naga, ano,

20,

30.

Kung mga, lima, mga ujukan,

Opo.

ay bala ka na mag, ano,

magpuno.

Opo.

Tapos kikiluhin.

Oo, kikiluhin.

Pero nandiyan, nasa 25 to 30,

ang isang red bag.

Oo.

So, kung mga...

bawi lang din sa gastos, no?

Kung medyo mahina ang ano.

Oo.

Kung mga Paska ngayon,

medyo maganda-ganda presyo,

ay mga ano na ngayon,

55, eh.

Opo.

Ay ito, maganda-ganda ngayon.

Kikita talaga.

Kikita talaga ngayon,

mga farmers ngayon,

kung ganyan ang presyo.

Opo.

Kaya isang tuweg,

ay patas ng iba,

tablaan lang.

Opo.

May lugi pa.

Kasi kung...

kung...

darating lang na 10 pesos

ang bilihan noon,

umabot ng 10 pesos, eh,

di ba?

Ay, lugi talaga.

Lugi talaga yun.

Opo, kung mag 10 pesos lang.

Yon, yon,

naiintindihan na ng ating

mga kababayan ngayon,

kung paano kahirap

ang...

ang simuyas.

Oo.

Kahirap talaga.

Opo.

Paswerte rin talaga,

kapag umabot ng 50 per kilo

sa magsasaka, no?

Magsikwenta, eh.

Medyo masasaya natin

ng mga, no?

Magsasaka?

Magsasaka.

Ayun.

O kapag mga ano lang,

ay...

10, 15,

20,

makikita naman,

kunti.

Uh-huh.

Ayan, si...

si Tatay Willie po

ng Oriental Mindoro

inyong narinig ngayon

habang siya po ay

nag-ispray.

Nakausap natin

pwedeng i-delay

yung pag-ispray niya.

Kapag na-delay kayo

ng spray time,

ay...

Delikado, ano?

Magkakasakit ang simuyas.

Delikado talaga

mag-delay sa spray.

Ilang beses po

kayo mag-spray

sa isang lingo?

Kung ano,

dalawa,

tatlo.

Ayun.

Apali ano yan?

Pesticide?

Pesticide.

Ang lahat na ito,

gamu, ano,

pang polyar.

Uh-huh.

Ano na?

Ano na ito?

All-in-one na?

All-in-one na.

Isang agi lang.

Mayroon pa balik-balik eh.

Uh-huh.

Mayroon pa balik-balik

kasi kailangan

isang ano lang,

isang agi lang.

Uh-huh.

Ang gusto ninyong

iparating sa mga

nanunood sa atin,

lalo na yung mga

mamimili ng simuyas?

Gusto nilang mag-ano,

mag-ano ang

plisyo,

magbaba.

Tuloy-tuloy na

daw maganda na rin.

Uh-huh.

Makaginawan na rin

ang

magsasaka.

Uh-huh.

Kayo po,

may ilan po ang

miembro ninyo

ng pamilya po?

Ano po?

Anim.

Anim.

Katuwang-tuwang

ninyo lahat dito?

Ha?

Katuwang ninyo lahat po

dito?

Oo.

Anak mo yung nasa unahan?

Oo, yun.

Anak ko yun po.

Ah, yun.

Tapos si misis mo

dito rin?

Yan si misis po.

Ayan.

Kapwa ni Lamon.

Opo.

Salamat po, tatay.

Salamat po.

Opo.

Hindi, antike po.

Uy, taga-antike.

Sadihin ka mo sa antike?

Patnongon.

Argoy.

O, kita ninyo.

Kababayan naton dyan sa Patnongon Antike.

Doon dyan sa

Bulalaca, Oriental Mindoro.

Nag-spray na.

Nag-spray tang sibuyas.

Isa sa may mga malaking sibuyasa

dito sa Mindoro.

Thank you po.

Thank you. Salamat po.

Ayan.

Ito rin yung anak ni tatay Willie.

Wala kayong klase ngayon?

Wala po. Half day lang po.

Half day lang.

Opo.

So pagka walang pasok,

ito yung ginagawa ninyo?

Tirtulungan nyo si tatay nyo?

Opo. Natulong po.

Mag-spray.

Minsan patapig po ng sibuyas.

Natulong po kay tatay

pag walang pasok.

Ayan.

Kaya medyo ano

ng pakiramdam ninyo ngayon?

Ngayong taon na to na parang

maganda ang presyo hanay dito

ng sibuyas sa atin?

Medyo masaya naman po.

Kasi dahil na po

sa presyo ng sibuyas natin mataas.

Dahil ganun po. Masaya.

Dahil po nung isang taon

hindi po ganito yung presyo ng sibuyas.

Nalugi po nga po.

Nalugi kayo?

Opo.

Hey, kamusta yung mga budget ninyo noon?

Sabi ni nanay ninyo

nanggaling pa yung budget sa utang.

Oo nga po.

Hindi kayo nakabayad nung last year?

Opo.

So sa ngayong taon na to

baka makabawi-bawi?

Opo.

Dahil nga po sa sibuyas presyo.

Dahil nga po maganda.

Ayun.

Yan. Yan anak po ni

tatay Willie po yan.

Mga kapobre.

Ngayon naunawaan na ninyo

lalo na ng mga viewers natin

kung gaano kahirap

ang pinagdadaanan

ng isang magsasaka ng sibuyas.

Talagang

bumaba po ng

bumaba pa sa 20 pesos per kilo

ang bili ng mga bayer

sa sibuyas. Talagang lugi po

ang mga magsasaka.

At saka parang

ano lang, parang

binigay lang yung pagod.

Parang ganun na.

Kasi pagka ito,

ang sibuyas, yearly,

ganito-ganito ang prosesyo nito.

Linggo-linggo, araw-araw,

talaga halos nabuhos na yung oras

ng pamilya, diba?

Ganyan ang ganyan,

magiging mataas man o mababa

ang prosesyo ng sibuyas,

yung pagod na yun, the same na pagod

last year, diba?

Kaya sana ngayon talaga maswerte

tayong magsasaka pagka

hindi na bumaba ng 50

ang sibuyas. Sana nga po.

Ayun. Sige po.

Anong year ka na ngayon?

Sa tick book po ako napasok

sa maesandroke? Sa tick book, oo.

Ayan. Sige ha.

Baon mo ha.

Sige. Salamat po.

Salamat mo na marami. Welcome, welcome.

Sige.

Hindi na ako mag-disturbo sa inyo ha.

Apo.

Sana ang vlog na ito ay dito

maunawaan

ng ating mga kababayan

kung gaano kahirap

ang pagsisibuyasan.

Maraming salamat po sa inyong

panunood mga kapobre

sa ating

munting vlog, pasilip

sa kung paano po

ginagawa yung pagsisibuyas

at kung bakit madalas

nalulugi ang mga

magsasaka.

Isang magandang araw po sa inyong lahat.