Mana ng ama pede kunin ng anak.
00:52.0
May ganun pala yun? Okay.
00:54.0
And ang pag-usapan din natin ang direct line wherein ang kanyang sharing is per capita.
01:01.0
Latin yan. At per staircase.
01:04.0
So huwag po kayong maguluhan masyado.
01:06.0
Talagang masarimot talaga itong succession.
01:09.0
And talagang maselan at napakahirap.
01:13.0
In fact, sa law school namin itong pinaka mahirap na subject.
01:18.0
But sige lang. I'll try to discuss with you a thing or two para nung maintindihan natin ito.
01:24.0
But we will continue after this very very short intro.
01:27.0
Huwag po kayong mawala ha.
01:41.0
Alright. Welcome back po.
01:43.0
So ito po yung situation natin.
01:45.0
I will discuss this situation.
01:50.0
Number one is that both lola at lolo patay na.
01:54.0
At wala po silang last will and testament.
01:57.0
At nakong may mga naiwan silang mga ari-arian.
02:02.0
Of course, kailangan nila ng mga properties.
02:05.0
Para mapag-usapan natin yung mana.
02:07.0
Without which, wag na lang tayong mag-usapan ng mana.
02:09.0
May kotya sila. May bahay lupa.
02:11.0
And of course, yung pera sa bangko.
02:15.0
Medyo mucho dinero sila lolo at lola.
02:18.0
Meron po silang limang anak.
02:21.0
Ang apat daw sa situation natin patay na.
02:26.0
At isa na lang ang nabubuhay.
02:28.0
Itong second child.
02:34.0
Pero may mga anak po yung mga patay.
02:38.0
Dalawa dun sa first.
02:40.0
Tapos okay. May anak din po yung buhay pa.
02:44.0
Okay. Now, ang tanong nito ngayon
02:47.0
in this situation, paano natin i-divide?
02:50.0
Dito natin mag-usapan si direct line at si right of representation.
02:54.0
Alright. So, with that, let us proceed.
02:57.0
Ang una natin gagawin is
02:58.0
identify muna natin sino si indivisible at divisible.
03:03.0
Kasi madali lang man niyang malaman.
03:06.0
Pag indivisible yung hindi ma-divide.
03:09.0
Kahit ano pang subdivide mo, hindi pwede.
03:13.0
Pwede ba ni-subdivide naman? Pwede.
03:15.0
Akin ang gulong, sa'yo ang manabelang.
03:18.0
And then, ang indivisible, of course, yung pera.
03:21.0
Pwede naman yung pagkati-atian.
03:23.0
Tapos yung lupain, possibly,
03:25.0
pwede yun siyang i-partition natin.
03:28.0
Para 1 hectare tayo.
03:30.0
Ito yung lupa na ito.
03:32.0
Kung komersyal, pwede rin tayong i-partition natin.
03:37.0
Now, may exception lang.
03:39.0
Kung sakaling mag-depreciate ang value
03:41.0
sa partition, magiging indivisible yan.
03:43.0
But, saka ko na yung discuss sa inyo
03:45.0
in a separate scenario.
03:47.0
Madyo masilimut din yun.
03:48.0
Pero na-explain na ng Supreme Court
03:50.0
kung paano at ano ang dapat gagawin.
03:53.0
Okay. So, with that, yung discuss natin.
03:55.0
So, ito si Kuya, itong bahay.
03:58.0
Of course, he is considered as an heir.
04:04.0
And he inherited, in his own right,
04:07.0
sa kanyang karapatan bilang compulsory heir.
04:10.0
Sa direct descending line.
04:13.0
Kasi pababaan siya doon sa kanyang parents.
04:16.0
Okay. So, ang sharing po niya is yung per capita.
04:20.0
Okay. Ibig sabihin, mag-share siya ng one-fifth dapat.
04:24.0
Actually, kung itong mga kapatid niya ay buhay,
04:28.0
eh tagawaan one-fifth sila,
04:30.0
eh buo na sana si five over five.
04:32.0
Diba? Kasi hati man sila.
04:34.0
So, yung per capita means, by the head,
04:37.0
per head pang bilang niya.
04:40.0
Nangangulungan ito na bilangin natin per ulo.
04:44.0
Tapos, titawag itong kung saan hatiin ng pantay-pantay
04:48.0
ang ari-arian ng mga yungao
04:52.0
sa parehong henerasyon na pinakamalapit sa nagtestamento.
04:58.0
Ibig sabihin, direct ascending.
05:00.0
Pinakamalapit sa namatay.
05:03.0
Okay. Ayan, per capita.
05:05.0
Tama ba yung Tagalog ko? Sige na lang.
05:08.0
In their own right, dapat sila, directly,
05:10.0
sila ang mag-own doon,
05:12.0
mag-inherit sila one-fifth, one-fifth.
05:14.0
Okay. Now, itong mga pamangkin, okay,
05:17.0
ito po yung right of representation.
05:19.0
Descending line din sila pa baba,
05:21.0
pero nagre-represent lang po sila
05:23.0
doon sa kanilang mga magulang.
05:27.0
Like, for example, yung namanamatay na apat,
05:29.0
nagre-representa ito.
05:31.0
Take note na yung nabubuhay
05:33.0
na isa sa mga anak, mga lola't lola,
05:39.0
oh yes, mga lola't lola,
05:43.0
pero nandiyan yung anak,
05:45.0
hindi siya magmamana by right of representation.
05:47.0
Okay? So, ito lang po ang mga heirs.
05:50.0
Now, paano po ang hatian yan?
05:52.0
Ang hatian po nila, ito diyan tawag nating
05:54.0
per stirpes, para maklara po natin,
05:56.0
para pag mag-discuss po kayo,
05:59.0
tagwa one-fifth, one-fifth sila,
06:01.0
paano yung per capita ito?
06:03.0
Per stirpes, mayroon kayong dating sa discussion.
06:06.0
Mayroon kayong Latin legal term na nakua.
06:09.0
So, ang per stirpes mo
06:11.0
means inheritance by group.
06:13.0
All those within the group
06:15.0
inherit it in equal shares.
06:17.0
Ibig sabihin, ang per stirpes
06:19.0
ay nangulugang pangmamana
06:21.0
ng isang grupo kung saan
06:23.0
ang lahat nang nasa loob
06:25.0
ng isang grupo na yun
06:27.0
ay magngana ng pantay-pantay.
06:29.0
Katulad dito, dun sa first.
06:33.0
Let us try to enlarge.
06:35.0
Ito siya, one-fifth.
06:36.0
Isa silang dalawa,
06:37.0
yung one-fifth ng kanilang nanay
06:39.0
paghatian nila yan
06:43.0
Ito siya, siya lang mag-isa.
06:45.0
Sorte siya. Ito rin siya.
06:47.0
Ito naman silang dalawa,
06:48.0
paghatian nila yung mana
06:50.0
na one-fifth ng kanyang nanay na matay
06:52.0
equal share sila.
06:56.0
in this particular scenario,
06:57.0
kasi maraming naguguluhan,
06:59.0
ibig sabihin, sir,
07:00.0
i-divide natin ito nang
07:02.0
isa doon sa buhay pa na
07:08.0
pantay-pantay sila at isa-isa?
07:10.0
Ang nasa baba po,
07:12.0
mag right of representation,
07:13.0
is that they share per service,
07:16.0
So anong share ng nanay nila,
07:19.0
Anong share nung namatay nila ng parents,
07:21.0
paghatian nilang mga
07:23.0
compulsory heirs.
07:24.0
With that, kompleto na po
07:26.0
si 5 over 5 natin.
07:30.0
So, identified na natin ang mga heirs natin.
07:34.0
yung mga pamangkin,
07:36.0
and hindi po kasali yung
07:40.0
Buhay pa man siya.
07:42.0
So, paano natin hatiin ito?
07:46.0
Ganito ang gawin natin.
07:48.0
So, take note that
07:50.0
na-establish na natin si 1 pip, 1 pip.
07:56.0
kay kuya per service baba.
08:00.0
ito pong property na
08:04.0
itong nang may lagay na divisible at indivisible,
08:06.0
ito po yung total estate.
08:08.0
Ito po yung total properties.
08:10.0
Yung decedents of the estate.
08:12.0
Estate of the decedents na
08:14.0
sila lolo at lola.
08:16.0
Kung ikaw ay nasa side ng pamangkin,
08:18.0
pero kung si yung anak,
08:20.0
yung papa at mama ko.
08:22.0
Ang sitwasyon dito, may naiwang isang uncle
08:24.0
at may mga pamangkin.
08:28.0
So, wherever you are there situated, kung pamangkin ka,
08:30.0
then per stirpes,
08:32.0
kung ikaw ang anak,
08:34.0
is per capita po.
08:36.0
Okay, yan po ang hatian.
08:38.0
Now, gusto ko po i-emphasize sa inyo
08:40.0
na itong divisible at indivisible,
08:42.0
sineparate ko talaga siya.
08:46.0
pag may namatay po,
08:48.0
pwede ko kayo gumawa ng extrajudicial settlement lang?
08:50.0
O wag na po kayong mag-away-away pa.
08:54.0
Mag-usapan ninyo.
08:58.0
Anong gawin natin sa indivisible?
09:00.0
Pwede namang i-assign kung kanino.
09:02.0
Sige, gusto mo, sa iyo na ito.
09:04.0
Okay lang ba lahat? Okay.
09:06.0
Ikaw, itong kotse, sa iyo na.
09:08.0
Itong bahay, sa iyo na.
09:10.0
Kasi wala akong bahay.
09:14.0
Gano'ng mga things like that.
09:16.0
O pag hindi mapagsudoan kung kaninong i-assign
09:18.0
sa indivisible nga,
09:20.0
what if kayo benda natin at paghati-atian natin
09:22.0
per capita and per stirpes rule?
09:26.0
Of course, mag-preside yan si Tito naman.
09:28.0
Yung anak na buhay.
09:32.0
itong divisible property,
09:34.0
paghati-atianan natin dito,
09:36.0
at partisyon natin, ayos dito.
09:40.0
E paano kung hindi magkaintindihan kung saan siya nakalocate?
09:42.0
Para po lang, dito mag-rapple tayo.
09:46.0
per capita and per stirpes.
09:48.0
Kung tagpo 1 hectare sila, dahil 5 hectares yung property,
09:50.0
1 hectare, buo kay Tito,
09:54.0
probably dun sa isang per stirpes
09:56.0
ay dalawa silang magyayari.
09:58.0
5,000 square meters sila.
10:02.0
Yan yung per capita and per stirpes.
10:04.0
Ang hindi ko sabihin lang,
10:06.0
pwede po ito lahat pag-usapan.
10:08.0
Ang tip ko lang po, number one po sa inyo,
10:10.0
is that never, never
10:14.0
Huwag po kayong magpunta sa korte.
10:16.0
Ibig sabihin, huwag kayong mag-away.
10:18.0
At alam mo, pag mag-away kayo dahil sa paano,
10:20.0
pag-divide dito dahil may gahaman isa.
10:22.0
Suddenly, alam mo naman,
10:24.0
pag may minaiwan na property,
10:26.0
no, dyan nagsisimula yung greed.
10:28.0
Ewan ko ba, kagaganda-ganda ng mga relasyon.
10:30.0
Then suddenly, nung may namatay na yung mga ninuno,
10:32.0
tos merong property, yan na.
10:34.0
Magkakam-kam ng isa't-isa.
10:36.0
May isa mag-angkin.
10:38.0
Ayan, ang problema na.
10:40.0
So, they have to go to court for judicial settlement and partition.
10:42.0
Ayan ang problema.
10:44.0
Kapag magpunta kayo sa court for judicial settlement and partition,
10:46.0
kailangan nyo na abogado.
10:48.0
Ayan ang mahal charge sa abogado.
10:50.0
Kaya nga, ang joke namin,
10:52.0
kapag magpunta kayo sa court for settlement of estate,
10:54.0
ba, instead may limang heirs,
10:56.0
biglang naging sampo.
10:58.0
Bakit? Kasi yung mga abogado,
11:00.0
parang maging heirs na rin sa kalaki-laki
11:02.0
ng charge nila, ng bill nila sa estate.
11:04.0
So, huwag po tayong magpunta sa court.
11:06.0
At huwag po mag-away-away.
11:08.0
Pag-usapan ninyo po na mabuti.
11:12.0
you have to divide the property
11:16.0
Ikaw naman, Tito,
11:18.0
buhay ka ba? You must be fair and square
11:20.0
to everyone. Take note that
11:22.0
itong share na minamana
11:24.0
by right of representation ng pamangkin mo,
11:26.0
ito yung mga share ng mga kapatid mo.
11:28.0
Yung mga kapatid mo yan, eh.
11:30.0
Bigay mo na sa kanila, di ba?
11:32.0
Anak na mga kapatid mo yan. So, ibigay mo na
11:34.0
property fair and square. Okay?
11:36.0
So, pantay-pantay.
11:38.0
Mag-iintindihan na ito sa mga partition
11:40.0
agreement. O sige, i-rapple natin.
11:42.0
Walang sa mga nung loob
11:44.0
kung sino makakuha ng pangit
11:46.0
na allocation. Parang gano'n, di ba?
11:48.0
So, maraming situation ganyan
11:50.0
ginagawa ako. Minsan nila sa opisina,
11:52.0
nagpa-rapple pa ako, eh. Okay.
11:56.0
take note kung i-identify ninyo yung pwedeng
11:58.0
must have divided by partition. Kasi nga,
12:00.0
ang point nyan is that
12:02.0
nobody wants to be a
12:04.0
co-owner with something
12:06.0
na alam natin pwede namang i-divide
12:08.0
at pwede na natin i-develop
12:10.0
on our own, di ba? Or
12:12.0
ating i-exclusively
12:14.0
use to the exclusion of other person. Ayaw.
12:16.0
Sino bang gusto mag-aroon ng
12:18.0
co-ownership on some properties? Kasi may
12:20.0
iba pag mag-decide. Iba magulo ba?
12:24.0
mga situations wherein you could
12:26.0
also decide those
12:28.0
properties na pwede nyo ma-i-co-own.
12:30.0
For example, mga anak,
12:34.0
nabi ni Tito, itong bahay na ito
12:36.0
na tinitirikan ni papa at mama,
12:38.0
mga lolo ninyo at lola, no?
12:40.0
Eh, ito yung ancestral
12:42.0
house natin. I-keep natin ito.
12:46.0
natin ang estate pero hindi natin
12:48.0
ito i-partition, hindi natin i-benta.
12:50.0
I-keep natin ito. Co-own
12:52.0
tayo. Per capita per
12:54.0
staircase pa rin, no? So, with that,
12:58.0
ah, o sige po, ah, ito kasi ancestral
13:00.0
naman pala yan. So, with that,
13:02.0
ah, maganda, no? Pag ma-identify
13:04.0
ninyo yung anong pwedeng i-co-own. Para
13:06.0
sabihin na Tito, anybody who'd use
13:08.0
this, no, hanggang sa generations ninyo,
13:10.0
we will keep it sintak para
13:16.0
parang, ah, it's a kind of
13:18.0
para pag-remember, no?
13:26.0
itayo itong mga properties na ito.
13:28.0
Meron tayong remembrance, sentimental
13:34.0
take note that, um,
13:36.0
ito ang issue, no?
13:38.0
Um, sabi nung aking anak mo,
13:40.0
while I was making this one,
13:44.0
how about naman yung anak
13:48.0
no? Remember this girl na hindi
13:50.0
kasaali kasi buhay pa nga yung
13:52.0
Papa niya ito, buhay pa, no?
13:54.0
Sabi niya, kawawa naman, Papa, wala
13:56.0
siyang share. Sabi ko, well,
13:58.0
hindi man talaga siya pwede mag-share kasi
14:00.0
ang Papa niya buhay pa man.
14:02.0
Sabi niya, what? What? Wala siyang money.
14:04.0
Sabi ko, no. Pwede ma siya magiging
14:06.0
ng pera doon pambilin ng
14:08.0
PlayStation, no? Sabi niya, ah, okay.
14:10.0
Siguro magbigay rin siya ng money, no?
14:12.0
Para pambilin ng toys. Okay.
14:14.0
Sabi nung 11-year-old ko.
14:16.0
Pero napaisip ako, pagkatapos
14:18.0
alist niya, sabi ko, to, nga, no?
14:20.0
Ah, bakit? May instances
14:22.0
ba na wherein ito pong
14:26.0
buhay na, ano, yung
14:30.0
pwede ba siya magmana? And
14:32.0
yes, pwede po, no? In some
14:34.0
situations, no? What if in the
14:40.0
di-disinherit siya? Remember po yung
14:42.0
video natin ng disinheritance, di ba?
14:44.0
Parang magawa ng disinheritance, no? Kailangan
14:46.0
it must be made in the form of last will
14:48.0
and testament, no? It must be
14:50.0
for a cause, no? May dahilan talagang bakit
14:52.0
i-disinherit. Tapos dapat total,
14:54.0
unconditional, walang, wala talagang
14:56.0
condition na, kunyari, magbago ka,
14:58.0
mawala na itong disinheritance,
15:00.0
hindi pwede yun. Total,
15:02.0
unconditional, wala ka na, hindi kita
15:06.0
Okay. Total, buo, lahat,
15:08.0
ubus, okay? And it
15:10.0
must be for a cause, no? Kailangan
15:12.0
totoo po yung dahilan
15:16.0
i-disinherit siya. Like for example,
15:18.0
ang dahilan is that, I'll give
15:20.0
a few examples, so sa video lecture natin
15:22.0
ang daming examples doon, no?
15:24.0
Maltreatment, no? Doon sa
15:26.0
kanyang mga tatay at nanay. Today, to say
15:28.0
tito nito, grabe siya mag-maltreat
15:30.0
by deed or by word.
15:32.0
Talagang sinisigawan niya araw-araw,
15:34.0
walang poknat, no? Mga, tamad kayo, alit
15:36.0
kayo dito, magtrabaho kayo doon dahil gutom na ako.
15:38.0
He's like that everyday.
15:40.0
Masabang ugali ba?
15:42.0
Or baka nananakit by deed, maltreatment
15:44.0
by deed. Talagang binugbugbug
15:46.0
o pinapalo yung mga parents niya, no?
15:50.0
a ground for disinheritance, no?
15:52.0
That can be done. Now, and
15:54.0
for example, meron din, when
15:56.0
a child or descendant
15:58.0
leads a dishonorable
16:00.0
or disgraceful life.
16:02.0
Remember mo yung video lecture
16:04.0
natin na yung picture
16:06.0
nga doon, yung bata na
16:08.0
anak na nakahiga pa doon sa
16:14.0
lasing na lasing, nakaubad.
16:16.0
Everyday, ganun, lasengo,
16:18.0
gastos dito, sugal,
16:20.0
wala na, hindi nag-aaral, hindi na
16:22.0
nagtatrabaho, tamad dalaga,
16:26.0
That person is living a disgraceful
16:30.0
dishonorable life, no?
16:32.0
So, pwede po siyang i-disinherit ng
16:36.0
Ay, hindi ko na ito bigyan tong anak natin
16:40.0
Sabang ugali nito, tsaka tamad,
16:42.0
at tsaka lasengo, tapos maraming
16:44.0
bisyo, sugarol, mga ganun.
16:46.0
Lead a dishonorable, disgraceful life
16:48.0
or baka na-convict siya of a crime
16:50.0
which carry it's a penalty
16:52.0
of civil interdiction.
16:54.0
Yung na-convict siya ng crime, like
16:56.0
yung mga, say, matataas na
16:58.0
crimin wherein part doon is that
17:00.0
hindi siya pwede mag-handle
17:02.0
sa kanyang mga ari-ariat.
17:04.0
Okay. Another instance
17:06.0
is that kung, yun yun, by will
17:08.0
yun, another instance, kahit na
17:10.0
walang will, is kung incapacity.
17:12.0
Of course, example,
17:16.0
itong si tatay ni mabain na ito,
17:18.0
mabata na ito, is that
17:22.0
Incapacitated. Or, nasira
17:24.0
na ang bait, no? Ibig sabihin,
17:26.0
nabuwang na, no? And
17:28.0
incapacitated. Of course, how can
17:30.0
he accept the inheritance
17:32.0
and sign the extrajudicial
17:34.0
settlement of estate
17:36.0
kung incapacitated siya
17:38.0
or ganun na siya? Yan ang hindi alam
17:40.0
nung iba, na paano gawin natin?
17:42.0
Mag-court order tayo? Mag-court order?
17:44.0
Hindi na kailangan na court order.
17:46.0
You just establish the fact that yun ang kanyang
17:50.0
at saka situation.
17:54.0
this little girl now, yung anak niya,
17:56.0
mag-inherit ito by right of
18:00.0
So, ito po siya, no?
18:02.0
Makaka-inherit po. Siya na po
18:04.0
ang papalit sa kanyang
18:08.0
representation. One-fifth
18:10.0
din sa kanya. So, kung tatlo sila kapatid,
18:12.0
equal share sila. Apat sila, equal share sila.
18:14.0
Per-stirpes sila. Kasi
18:16.0
tatay nila, because of disinheritance,
18:20.0
Hindi na po sila, hindi na siya pwedeng
18:28.0
descending line siya in his own right
18:30.0
because he is incapacitated
18:32.0
or that he was disinherited
18:36.0
parents who are leaving
18:38.0
a dishonorable and
18:40.0
disgraceful life, no? And some
18:42.0
other causes. Alright, so I hope
18:44.0
you learned a thing or two again in our
18:46.0
discussion. And, happy
18:48.0
Easter, everyone, and have a
18:54.0
also a holiday, so enjoy our
18:56.0
very, very long weekend.
18:58.0
Bye-bye po. See you again
