* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:02.3
Stuff you do with cordia goes wild!
00:21.0
Pag ako magmahal ng iba
00:24.0
mamahalin ako mula ang sarili ko.
00:27.8
Mag-iipon muna ako ng pag-ibig.
00:31.8
Pag-ibig regular savings.
00:34.8
Earn 25 times more sa contributions mo.
00:37.8
Ang contributions mo, ipon mo.
00:39.8
Mas malaking contribution, mas malaking ipon.
00:44.8
I deserve pag-ibig.
00:56.8
Pag-ibig ang negosyo at mga pinsa sa joint venture capital.
00:59.8
Pagluha na mo kung saan pag-ibon ang kapital,
01:02.8
araw di na matakot ang imong utang.
01:04.8
Service charge, di na interes.
01:06.8
Di na magtulungan ang interesin.
01:08.8
Pag walang ipinapit kung hindi kakabayat,
01:10.8
kaysa to, next time game, ma-discourage ang sarili ko.
01:12.8
Nahid na mayang cover niyo ng funeral, fire sickness,
01:14.8
and calamity assistance.
01:16.8
Pag-ibig lang sa isa kasimanang, na-clean na.
01:18.8
Di na mapatatakot siyang siya.
01:20.8
Partner ko na ito ang SSS at ang mag-ibig
01:22.8
para matagam sa mga pinsa dito sa gobyerno.
01:24.8
Punos ka lang ng mga guapo-guapo
01:26.8
at malipayong setista.
01:28.8
Sa Setika Negosyo,
01:30.8
business partners tayo.
01:39.8
Nginsan ang pag-ibig.
01:43.8
Online mo pala mahahanap.
01:48.8
Ang bagong virtual pag-ibig.
01:51.8
One click, you can track your savings.
01:54.8
Easily pay for your loans.
01:56.8
Even live chat with us.
02:00.8
And now, apply for a short-term loan.
02:03.8
Sign up for the virtual pag-ibig account today.
02:08.8
Handa ka na bang lumevel up sa savings mo?
02:11.8
Join the SEDPICA Sosyo Community
02:13.8
and get started to be a social investor today.
02:18.8
Umattend ng self-paced online pre-membership education seminar.
02:21.8
Mag-sign up sa bit.ly
02:23.8
slash sedpicooppmes
02:39.8
Daming options, di ba?
02:41.8
Sundi ng simple instructions sa bit.ly
02:45.8
para makapagsimula.
02:48.8
Login sa iyong SEDP SRI online account
02:51.8
at ipaalam ang inyong deposit.
02:55.8
slash sedpionlinesri
02:57.8
at kami na ang bahala sa iyo.
02:59.8
Ano bang inihintay mo?
03:01.8
Sali na sa SEDPICA Sosyo ngayon
03:03.8
and let's start building a brighter financial future together.
03:09.8
Hello mga kasosyo at mga kanegosyo
03:12.8
sa aming panig ng mundo kayo naroon ngayon.
03:14.8
Sana po ay nasa mabuti kayong kalagayan.
03:16.8
Welcome po sa usapang pera live.
03:19.8
Love stream po ngayon.
03:21.8
Special edition, di ba?
03:23.8
Ako po ang inyong financial guro, si Sir Vince.
03:26.8
Masa pa naman si Sir Vince?
03:30.8
So pag-usapan po natin ngayong episode na to
03:32.8
ang pagtaas ng bitcoin.
03:34.8
In fairness ha, parang kumakalahati siya ng slide
03:36.8
sa kanyang highest level ever
03:38.8
at China-Taiwan War Black Swan event.
03:43.8
Pero, ang unahin muna natin ay
03:44.8
magkaroon muna tayo ng ating attendance check.
03:49.8
Mainam yan, Sir Vince.
03:51.8
Patanongin natin ang mga kausap natin ngayon.
03:53.8
Anong bansa ba ang dapat na kampihan ng Pilipinas
03:57.8
sa world affairs?
04:05.8
Ang gusto ko talagang neutral.
04:07.8
Personal freedom.
04:09.8
Masa na tayo friend to everyone.
04:16.8
Pag-neutral kasi parang minsan parang medyo detached.
04:18.8
Yung pagtingin din, di ba?
04:20.8
Parang walang paninindigan.
04:22.8
Narinig natin yan madalas.
04:24.8
Pero may mga panahon na
04:26.8
kailangan talaga din natin maging neutral.
04:30.8
So dito po sa ating episode ngayon
04:32.8
pag-uusapan natin ang China-Taiwan War
04:35.8
Are we headed for another Black Swan event?
04:41.8
At dito po, ano ba yung Black Swan event?
04:42.8
Pag-uusapan natin yan,
04:44.8
ano yung efekto ng China-Taiwan War
04:48.8
sa kaling ito ay mangyari?
04:50.8
At ang importance ng Taiwan sa mundo
04:55.8
At ano yung nangyayari ngayon?
04:57.8
At ano ba dapat yung gagawin?
04:59.8
And then dito naman,
05:01.8
pagtaas ng Bitcoin.
05:03.8
Parang kadalasan ng mga pagbabalita ko sa inyo
05:06.8
ay bumubulusok ang Bitcoin
05:08.8
pero ngayon bumabawi siya.
05:10.8
Ating iintindihin yan.
05:14.8
I will tell you my personal experience about it.
05:16.8
Bakit ito tumataas?
05:18.8
And dapat ba tayong mag-invest dyan sa Bitcoin na yan?
05:22.8
So balik tayo sa ating attendance check kanina.
05:26.8
So pakilagay naman po kung city, province, or country
05:29.8
kung nasaan kayo ngayon.
05:31.8
At pakisagot na rin ang ating katanungan, Sir Ed.
05:33.8
Kanina dapat mag-care Pilipinas sa world affairs.
05:38.8
So hello sa iyo, Vasilisa Despina
05:42.8
Nasa Rotterdam siya, sa Netherlands.
05:45.8
Nasa London, kasama naman natin si Keisha Sanchez.
05:48.8
Taroy naman nasa London.
05:50.8
Si Alfie ay lagi natin.
05:53.8
Si Alfie, alam mo, napapalitin ko si Alfie
05:55.8
pag may nawaalis akong video, siya yung unang nagko-comment.
05:59.8
Good evening din sa iyo.
06:01.8
Alfie siya ay taga Bacolod.
06:05.8
Ano yung favorite mo sa Bacolod?
06:07.8
Ano ko nakalimutan mo na?
06:13.8
Basta maraming cake doon.
06:16.8
Si Apple Limbagan ay nage-hello din sa atin.
06:19.8
Siya naman ay nasa Dubai.
06:23.8
Sabi ni Jar Cruz, ang black swan daw,
06:26.8
sabi ni Anne Curtis, isang pangyayaring hindi inaasahan.
06:30.8
Pero, mas lilinawit natin yan mamaya.
06:32.8
Pero may tama ka dan, Jar Cruz.
06:34.8
Si Anne Curtis talaga ang nagsabi, diba?
06:37.8
Si Angel ay nanonood din.
06:40.8
Nasa Ontario, Canada.
06:42.8
In fairness, parang mga OFW ang nanonood lahat ngayon.
06:45.8
Feeling ko nabasa nila talaga yung Bitcoin.
06:48.8
Kasi feeling ko ito yung mga may Bitcoin.
06:50.8
O, umamin kayo, may Bitcoin kayo.
06:53.8
Ayun, si Arj Online Kitchen.
06:56.8
Naggo-good evening sa atin.
06:58.8
Watching from, oh ito na, Santa Rosa, Laguna.
07:00.8
Uy, ARG's Online Kitchen.
07:02.8
Ano yung mga pinagluluto dyan?
07:04.8
Baka pwede namang magpadala dito.
07:08.8
Si Rems Castro ay nasa Santa Rosa, Laguna din.
07:10.8
Si Jar nag-explain kanina.
07:12.8
Ang sabi naman ni Ding Dong sa Sid and Aya,
07:16.8
ang black swan event ay ang malaking pagbabago sa pangyayari sa mundo.
07:22.8
Sinabi mo na talaga, tama kasi yung sinasabi mo.
07:24.8
Pero feeling ko ginagood time mo kami kung sino yung nagsasabi.
07:28.8
Salamat sa participation mo, Jar Cruz.
07:30.8
Okay. So dito tayo sa China-Taiwan War.
07:34.8
Are we headed for another black swan event?
07:37.8
So dito pag-usapan natin, ano ba ang black swan event?
07:40.8
Ano ang efekto ng China-Taiwan War on the world affairs?
07:45.8
At ang importance ng Taiwan sa buong mundo at sa Pilipinas?
07:49.8
Ano ba yung nangyayari ngayon?
07:51.8
At ano dapat yung gagawin?
07:53.8
Alam nyo, pinag-uusapan natin ito kasi maugong na maugong ngayon
07:56.8
ang mga nangyayari sa kapaligiran natin.
07:58.8
Plus, bukas po ng madaling araw ay palipad ako ng Taiwan.
08:04.8
Kaya medyo magitakot at kaba akong nararamdaman.
08:08.8
Maka yung mga misal-misal na ganyan tumama sa aeroplano namin.
08:14.8
Pagdasal nyo na hindi yun, mangyari.
08:16.8
Huwag naman sabi.
08:18.8
Okay. Sige. So dito kasi sa China-Taiwan War black swan event.
08:23.8
Ito nga yung sabi ng Alan Greenspan.
08:26.8
Ano yung sabi ng Alan Greenspan, Sir Ed?
08:28.8
A war between China and Taiwan is the economic black swan.
08:31.8
Investors should be most worried about.
08:34.8
Yan yung sabi ng ex-Fed Chair Alan Greenspan.
08:39.8
Mabigat na warning ha?
08:41.8
True. Mabigat na warning.
08:43.8
So unahin na natin ano nga ba ang black swan event.
08:46.8
So ang black swan event, ito po ay ang mga events that are highly unlikely and unpredictable.
08:54.8
Talagang parang hindi mo iisipin na mangyayari at hindi mo mahuhulaan.
09:02.8
Hindi mo ma-project na usually sa normal na day-to-day operations mo,
09:07.8
hindi mo ito ini-include sa iyong paghahanda kasi nga highly unlikely siya.
09:14.8
And it is not expected to happen and it often is outside normal expectations.
09:20.8
Talagang is kumisa, parang lalo tayo Sir Vince, alam niya nagpo-project tayo ng mga mangyayari
09:25.8
the next 3 years, 5 years, 10 years.
09:29.8
Ito mga black swan events, usually wala ito sa radar natin.
09:33.8
True. Actually, bordering siya sa killer assumptions.
09:38.8
Kapag ikaw din naman gumagawa ka ng business plan at nagpo-project ka,
09:43.8
hindi mo naman kailangang ilagay lahat ng mga events na puwedeng mangyayari.
09:48.8
Otherwise, magiging doomsday ang iyong plan.
09:52.8
Usually, ito yung pinipili natin. Yung mga most likely,
09:55.8
parang yung paghandaan talaga natin.
09:57.8
Bakit yung mga black swan events naman, malamang hindi mangyayari.
10:01.8
True. So ano nga ba yung mga sa tingin mo na examples?
10:04.8
Ako, ang pinakagandaan ko dito, especially sa worldwide,
10:10.8
Yung unang-unang...
10:12.8
True. Nasa Japan ako niyan.
10:15.8
Sorry. May sigit ko lang.
10:17.8
Ako, nasa Armed Forces of the Philippines.
10:22.8
Nagka-travel na kasi ako doon.
10:23.8
Uy, baka isipin nila lalaki ka.
10:26.8
Civilian researcher ako.
10:28.8
Baka sabihin nila,
10:29.8
general ng jowa ni Sir Vince.
10:32.8
Wish ko lang, diba?
10:35.8
So, ang mga examples ko nito, ang mga sumusunod.
10:38.8
Yan, ang pinaka-reset ay invasion ng Ukraine.
10:41.8
Invasion ng Russia sa Ukraine.
10:44.8
Parang may mga pakiramdam na tayo,
10:46.8
pero itutuloy ba niya talaga?
10:48.8
Bigla na lang niyang tinuloy, diba?
10:50.8
Of course, COVID-19 pandemic noong 2020.
10:53.8
No one could have predicted, no?
10:56.8
Correct. Kailan ba yung last na pandemic?
11:01.8
Wait, nagkaroon ng SARS, diba?
11:03.8
Pero hindi ito umabot ng pandemic lang.
11:07.8
Pero actually, ang ongoing pandemic pa rin ngayon,
11:10.8
aside from COVID-19, ay ang HIV.
11:15.8
Pero hindi siya kasing bilis.
11:17.8
Pero katulad noong itong pandemic na narasa natin,
11:21.8
noong yung Spanish flu.
11:24.8
At least for COVID-19 and Spanish flu,
11:28.8
talagang grabe yung mask talaga.
11:31.8
Even sa hininga, pwede mag-paste.
11:33.8
So, ito parang 100 years after, no?
11:37.8
Kaya Black Swan event.
11:39.8
Yung Indian Ocean Tsunami din ng 2004.
11:43.8
I wouldn't have expected na magkakaroon din.
11:45.8
Christmas Day yan.
11:47.8
Yan, sabihin mo na.
11:48.8
9-11, terrorist attacks.
11:50.8
Yung collapse ng Soviet Union din noong 1991.
11:53.8
Maski sila actually, yung mga official ng mga nasa USSR,
11:57.8
nagulat sila, totoo ba ito?
11:59.8
Gigibain na natin ng Berlin Wall?
12:02.8
So, yan yung mga examples.
12:04.8
Usually, itong mga Black Swan events,
12:07.8
it affects a whole country or the whole world.
12:10.8
Ganon siya kalaki na event.
12:13.8
Kasi, nakakita ka na ba ng Black Swan?
12:15.8
Typically negative, di ba?
12:16.8
Kasi kaya nga Black Swan.
12:18.8
Kaya siya Black Swan din.
12:19.8
Kasi ako, wala pa akong nakita ng Black Swan.
12:22.8
At mayroon bang species na itim talaga yung Black Swan?
12:25.8
Kaya ganon yung tingin sa kanya,
12:27.8
or term sa kanya.
12:28.8
So, ano ba itong epekto kasi kapag nagkaroon
12:32.8
ng paglusob ang China sa Taiwan sa world affairs?
12:37.8
Pero ipaliwanan mo nga muna, Sir Ed.
12:39.8
Ano ba yung kaguluhang ito ng China at Taiwan?
12:42.8
Actually, Sir Ed, sa pagkakahit hindi ko,
12:46.8
ito ay about kung sino ba talaga.
12:51.8
At autonomy yan, di ba, ng Taiwan.
12:53.8
Kung siya ba ay autonomous
12:55.8
o siya ba ay parte ng China.
12:59.8
Ang tagal na yan, Sir Ed.
13:01.8
Actually, nagkiklaim sila kung sino ba ang totoong China.
13:06.8
Kasi nung nag-civil war sila,
13:10.8
yung nanalo ay nandun sa mainland China.
13:14.8
At yung natalo, si Chiang Kai-shek yan,
13:17.8
yung kumintang nila, nagpunta sa Taiwan.
13:21.8
So, ang sinasabing ng Taiwan ay,
13:23.8
hindi, kami talaga ang totoo.
13:25.8
Kami ang totoong China.
13:27.8
At kayo, dapat sumulog kayo sa amin.
13:33.8
At pati sa pamagan, di ba,
13:35.8
yung Taiwan, although worldwide kilala siya na Taiwan,
13:39.8
but actually, kinikilala rin siya bilang Chinese Taipei.
13:44.8
At ang ano natin dyan, yung sa China at saka sa Taiwan talaga,
13:49.8
parang ang treatment ng China sa Taiwan,
13:52.8
probinsya niya yung Taiwan.
13:55.8
Eh, ayaw pumayag ng Taiwan.
13:58.8
So, yun yung kaguluhang na gaganap.
14:00.8
So, ano yung mangyayari?
14:02.8
So, ang sabi, magkakaroon nga ng nightmare scenario
14:05.8
to the global economy.
14:07.8
And they're saying that this might be worse
14:09.8
than the COVID-19 pandemic.
14:11.8
Kasi, China ba naman?
14:14.8
Kasi ang China, ang protector ng Taiwan
14:18.8
ay ang U.S., di ba?
14:21.8
So, kung lulusubin ng China ang Taiwan,
14:25.8
mag-aaway ang U.S. at saka ang China.
14:31.8
Sila ang number one and number two na biggest economies in the world.
14:37.8
At yung ekonomiya nila, parang it consists of about 70% yata
14:42.8
or 60% of the total world trade, di ba?
14:45.8
So, talagang yun yung chika nila.
14:47.8
So, it could trigger a global economic crisis.
14:50.8
And yung importance din kasi ng Taiwan,
14:52.8
isa itong important na supplier ng global semiconductor trade, di ba?
14:57.8
Alam mo ba kung saan ginagamit ang mga semiconductors?
15:00.8
Sa mga equipment.
15:03.8
Sa mga cellphone po natin.
15:05.8
Actually, inisip natin yung refrigerator, no?
15:08.8
Inisip natin walang semiconductor yan.
15:10.8
Actually, maraming semiconductors yan.
15:12.8
Maraming chips na ginagamit.
15:14.8
Maski ang mga rice cookers daw, ganyan.
15:20.8
So, bahagi siya doon.
15:22.8
So, madi-disrupt talaga yung ating world economy niya.
15:26.8
At si Chinese President Xi,
15:29.8
ay tinighten niya yung kanyang grip to power.
15:32.8
Parang ano na siya.
15:33.8
Forever na siyang magiging president
15:35.8
at kakarenew siya na maging third term, no?
15:38.8
Sa, na maging presidente ng China.
15:43.8
Maraming talaga, no?
15:45.8
Sabi nila, power corrupts.
15:47.8
Power corrupts absolutely.
15:53.8
So, yun. Ano yung ba yung importance ng Taiwan?
15:58.8
So, yung Taiwan, sabi nga natin,
15:59.8
major player siya in global semiconductor trade.
16:02.8
At yung ding kasing geographical location ng Taiwan,
16:06.8
a large part of the world trade nagpo-flow diyan.
16:10.8
Kaya nga yung, ano, di ba?
16:12.8
Yung ating Spratlys at saka yung West Philippine Sea,
16:15.8
napaka-controversial niya.
16:19.8
Yes, I think, sa pagkakaalam ko ha,
16:21.8
parang 30 to 40 percent of global trade
16:23.8
yung nagpo-flow diyan.
16:25.8
Gustong ikontrol ng China, di ba?
16:28.8
Tapos, yung Taiwan naman,
16:31.8
Gusto na nga itong sakupin.
16:32.8
Tapos, gusto rin ko sakupin yung Taiwan.
16:34.8
Magugulo talaga yung ganyan yung nangyayari.
16:37.8
And, syempre yan.
16:41.8
Di ba yung mga chika nga?
16:43.8
Ang chika nga ay,
16:44.8
pag nasa ano ka daw,
16:45.8
nasa isang parte ka ng batanes,
16:48.8
ay mahirinig mo daw yung tilaok ng bahagi sa Taiwan.
16:52.8
May ganyan silang chika, ma'am.
16:54.8
Well, I think that's an exaggeration.
16:56.8
Just to point out na,
16:57.8
ganyan kalapit ang Taiwan sa Pilipinas.
17:02.8
At, ilan ba ang OFW sa Taiwan?
17:04.8
Sir, yun's about 130,000 na mga Pilipino po
17:09.8
nakatabago ngayon sa Taiwan.
17:11.8
So, may epekto yan talaga sa atin.
17:14.8
So, ano ba yung nangyayari ngayon?
17:17.8
So, ano ba yung nangyayari ngayon?
17:19.8
Nagsimulate ngayon ng invasion ang China sa Taiwan.
17:23.8
Ako dati mga drills drills lang.
17:27.8
nagpalabas pa talaga sila ng video.
17:29.8
Tapos, may balikatan exercises din na response ng US
17:33.8
dun sa drills na yun na ginawa ng China.
17:38.8
At ito na ngayon,
17:39.8
naglabas sila ng video mismo
17:42.8
na kung papaano magsistrike ng mga missiles
17:46.8
ang China sa Taiwan.
17:49.8
Mayroong galing sa mainland,
17:50.8
mayroong galing sa dagat,
17:52.8
mayroong galing sa impapawid.
17:54.8
So, nakipinagahan ba?
17:57.8
Nakakatawa, di ba?
17:59.8
At ito ay nagmula dahil
18:02.8
bumisita yung Taiwan president sa US
18:06.8
at pagkita siya sa house speaker.
18:08.8
Sino ang house speaker natin ngayon?
18:11.8
Ah, si Romualdez.
18:12.8
So, yun. Parang yun yung binisita niya.
18:15.8
At ano yung maging implication nito
18:17.8
kapag bumisita yung Taiwan president
18:19.8
dun sa house speaker ng US?
18:22.8
kapag mayroong mga diplomatic visits na ganyan,
18:25.8
ang sinisignify niya
18:26.8
ay pagtutulungan ng dalawang bansa na yun.
18:29.8
So, according to China,
18:31.8
yun daw pagpunta na yun
18:33.8
at pagkita ng Taiwan president
18:35.8
ay pagtulung na sa kanya
18:40.8
Maging separatist na ang Taiwan.
18:43.8
So, parang sinisuportahan niya
18:45.8
yung pagiging independent ng Taiwan.
18:47.8
Yun yung sinisignify daw
18:51.8
Kahit pagdating lang naman.
18:53.8
Kahit hindi alam yung pinag-isa pa.
18:55.8
Pero ang labo din talaga
18:57.8
kasi ang sabi nga, di ba?
18:59.8
oy, tutulungan kita kung sasakupin kita ng China.
19:02.8
Pero, ang sinasabi niya ay
19:04.8
hindi kita nire-recognize na bansa.
19:07.8
Kasi Republic of China,
19:09.8
ang nare-recognize nga sa United Nations,
19:12.8
hindi nga bansa doon ng Taiwan, di ba?
19:15.8
Kaya medyo parang ano siya, di ba?
19:18.8
Parang nakakalito.
19:21.8
Nakakalito yung kanyang stance.
19:23.8
Blurred yung lines.
19:25.8
Tapos, so anong nangyari?
19:27.8
Dahil nagkaroon ng simulation ngayon yung China dyan,
19:30.8
ang ano naman ngayon,
19:31.8
nagkaroon ng balikatan.
19:32.8
At ito nga, natawa ko.
19:33.8
Kasi ito talaga yung headline
19:35.8
na nakita natin sa isang site mula sa Germany.
19:42.8
is Manila preparing for war with China?
19:45.8
Yun yung sinasabi.
19:47.8
At ang chika nga dito ay,
19:50.8
so the Philippines is an ally of the US
19:54.8
under the 1951 Mutual Defense Treaty.
19:58.8
O sa service niya, clarify din natin.
20:00.8
Yung balikatan exercises,
20:01.8
hindi lang yan ngayon nangyayari.
20:03.8
Over the years, regular po yan,
20:05.8
na meron balikatan.
20:07.8
At lagi naman pinoprotesta-protesta yan, di ba?
20:10.8
Actually, nang galing tayo,
20:13.8
panahon yata ni Estrada or something,
20:15.8
nung napaalis natin ng US bases dito.
20:18.8
So yung pagkakaroon ng mga US bases dati dito sa Pilipinas,
20:22.8
ay bahagi pa rin yan ng Mutual Defense Treaty.
20:24.8
Pero tinaboy natin sila.
20:27.8
ayaw natin ng bases dito sa Pilipinas.
20:29.8
Ayaw nila natin ng nakabases.
20:32.8
So kung may balikatan,
20:33.8
pumunta lang sila.
20:34.8
Visitors lang kayo.
20:36.8
Pero bakit ganun ang naging stand ng Pilipinas, Sir Ken?
20:40.8
kung tinitingnan natin yung history niyan,
20:42.8
nagkaroon ng mga abuses, di ba,
20:44.8
nung nagbay-base dito ang Amerika.
20:49.8
yung mga abuses na yun,
20:51.8
nagkaroon pa nga ng mga kaso dyan.
20:53.8
Yung abuse of women,
20:55.8
may mga nawawala.
20:57.8
So para lang mapanatag ang mga Pilipino,
21:00.8
itinaboy natin sila from our lands.
21:03.8
And ang sinasabi rin nila,
21:05.8
napaka-dangerous niyan,
21:06.8
kasi parang teritoryo na rin.
21:08.8
Kung sino man ang kalaban ng US,
21:10.8
ituturing nilang teritoryo ito ng US.
21:13.8
So kapag may gera,
21:16.8
siguradong tatargetin tayo.
21:22.8
So ano yung dapat na mangyari
21:25.8
dito sa China-Taiwan war na ito.
21:28.8
At saka sa tag of war ng China
21:30.8
at saka ng US sa atin, di ba?
21:33.8
At ito naman ang sagot niyang
21:35.8
ating pinakamamahal na senadora,
21:40.8
Sabi niya, Sir James,
21:41.8
the escalating tensions in Taiwan
21:44.8
But the Philippines shouldn't be coaxed
21:46.8
to participate in any kind of war.
21:51.8
kasi tinignan ko talaga
21:53.8
ang pronunciation niyan.
21:55.8
Sabi ko, coaxed ba yan?
21:58.8
Ano yung sabihin ng coaxed?
21:59.8
Yan ba yung iniinom?
22:00.8
Hindi, parang huwag tayong ma-coax,
22:03.8
Ang coax ay pag-ibigay at pag-recoax.
22:06.8
Parang we are coerced, di ba?
22:09.8
Sa pilitan, di ba?
22:10.8
Parang ang sinasabi ni Senator Risa ay
22:13.8
dapat hindi tayo pinipilit
22:16.8
na mag-take ng sides,
22:18.8
kung baga, di ba?
22:19.8
Ako ang sinasabi ko nga ay parang
22:21.8
huwag nga kayo dito mag-away
22:23.8
sa bakuran namin.
22:24.8
Doon kayo mag-away.
22:26.8
Parang yung sinasabi niya, Sir James,
22:28.8
kung magpulong tayo,
22:29.8
it should be from our own.
22:31.8
Hindi nadadrug lang tayo
22:33.8
kasi parang may alay tayo.
22:36.8
So, nakaroon ng gyeran,
22:37.8
kailangan na natin natuturo.
22:41.8
So, kanino ba dapat kumampi
22:42.8
ang Pilipinas sa World Affairs?
22:44.8
So, tinanong natin yan
22:45.8
sa ating mga viewers.
22:47.8
At mayroon po tayong
22:48.8
733 voters, di ba?
22:50.8
So, tama naman yung sinabi, Sir Ed.
22:54.8
53% ang nagsasabi na dapat neutral.
22:58.8
Ano yung sumunod?
22:59.8
Pero kung sakaling hindi neutral, Sir Vince,
23:01.8
sa Amerika ang ating mga voters.
23:05.8
So, either neutral or Amerika,
23:07.8
yun yung pagkiling, no?
23:10.8
Tapos yung iba sa Japan,
23:11.8
sa Russia, or sa China, di ba?
23:13.8
Okay. At ito yung mga comments nila,
23:15.8
nilagay ko talaga kasi
23:16.8
nakakaaliw yung mga comments eh.
23:18.8
sa US and Russia nalang tayo kumampi
23:22.8
kay Raymond Dagunan, di ba?
23:26.8
Parang ang hirap, di ba?
23:28.8
Pero, in fairness,
23:29.8
yan yung neutral ka talaga, ma'am.
23:31.8
Kung ma-enganyo mo silang dalawa,
23:35.8
ma-please mo silang dalawa.
23:38.8
Hindi silang dalawa,
23:39.8
hindi silang magka...
23:40.8
Para in good terms.
23:42.8
At sabi naman itong si TRLZ,
23:47.8
pag nag-neutral ba tayo,
23:49.8
iiwasan ba ng Chinese visas
23:51.8
ang 150,000 OFWs sa Taiwan?
23:56.8
May point din naman.
23:57.8
Actually, nung nabasa ko ito,
23:59.8
parang, oh my God,
24:00.8
nag-iisip yung mga viewers ko.
24:01.8
Ang tatalino ng mga subscribers ko.
24:03.8
Hindi lang sinasabi na yung tayo,
24:06.8
kami yung mga Pilipinong in Taiwan.
24:09.8
Itong sulitong si TRL na sa Taiwan.
24:12.8
At saka, yun nga eh, parang,
24:13.8
oh, sige, sinabi mong neutral,
24:16.8
Anong gagawin ng China?
24:18.8
Iiwasan niya ba yung mga Pilipino na nando?
24:20.8
Hindi naman, diba?
24:23.8
Ang sabi niya ay,
24:24.8
mag-pick tayo ng side.
24:26.8
Yan yung sabi niya.
24:29.8
Ang sabi naman ni Leonardo,
24:31.8
sabi ni Leonardo,
24:35.8
nagtatiming lang.
24:36.8
Gusto talaga nila kasi bakuran
24:38.8
at inaangkin nilang kanila kuno
24:43.8
Ayaw man nila aminin,
24:44.8
bahag din ang buntot nila sa Amerika.
24:49.8
pero ako actually,
24:50.8
may takot ako sa China.
24:53.8
Yan yung unang una.
24:54.8
They're about four times
24:56.8
in terms of population
24:57.8
bigger than the U.S.
24:59.8
Maraming mga misas at mga,
25:01.8
may nuclear energy,
25:02.8
may nuclear ano din siya eh,
25:03.8
arsenal din siya.
25:08.8
ang hirap sagutin, no?
25:10.8
Ang sabi naman ni Vice Sander,
25:13.8
tungkol sa Russia at Ukraine
25:15.8
at sa iba pang mga bansa,
25:18.8
Pero kung tungkol naman
25:19.8
sa pananakit ng China
25:20.8
sa teratoryon natin,
25:22.8
magne-neutral ka pa ba?
25:25.8
Parang kung tayo na yung
25:27.8
hindi ka na magne-neutral.
25:28.8
At saka yung sinasabi niya ay,
25:29.8
hindi na ito Taiwan-Taiwan lang, no?
25:31.8
Kung West Philippine Sea.
25:33.8
Yan yung chika ni Vice,
25:36.8
Kasi parang dun pa kung tayo eh.
25:40.8
sabi rin ni Lai Fien, no?
25:42.8
May tayo kahit neutral.
25:44.8
So, U.S. or Japan na lang.
25:46.8
Kasi sila naman yung allies talaga.
25:48.8
Parang ang sabi niya talaga ay,
25:49.8
hindi talaga tayo pwedeng mag-neutral,
25:53.8
Sa reality natin.
25:55.8
i-imagine natin na pwede yan
25:56.8
pero mahirap talaga.
25:58.8
U.S. or Japan na lang.
26:00.8
Sabi naman ni Raymond Ramos,
26:04.8
hindi pwede neutral
26:05.8
kasi may neutral defense na tayo.
26:07.8
Saka very obvious naman,
26:08.8
sa U.S. talaga tayong nakaliling
26:10.8
sa dami ba namang military exercises natin
26:15.8
Kaya, sa ayaw at sa gusto natin,
26:17.8
kasalita talaga tayo sa gera,
26:20.8
Talagang may dispute,
26:21.8
sa West Philippine Sea,
26:25.8
binabalik nila dun eh,
26:27.8
Kalaban natin ang China.
26:28.8
So, kung pipili tayong mga kampe,
26:31.8
Pero, yun talaga,
26:32.8
yun titignan natin, no?
26:35.8
tapos sabi ni Emmerlyn,
26:37.8
parang sobrang ano siya,
26:40.8
kalakihang bansa.
26:41.8
Kaya, dapat maging neutral na lang tayo.
26:43.8
Mahirap magkaroon ng kaaway,
26:52.8
At yun din yung sabi ni Jar Cruz,
26:53.8
na sa liit ng Pilipinas,
26:55.8
pag nagbanggaan yung dalawang malalaking bansa,
26:58.8
maipipit tayo sa gintna
27:01.8
Totoo naman yan, Jar, ano?
27:04.8
isa talaga ito sa mga
27:06.8
mensaheng na gusto ko eh.
27:07.8
Babalikan ko yung sinabi talaga
27:10.8
Sabi niya si Erwin?
27:13.8
mga kababayan ko.
27:20.8
Hindi siguro sila makarelate
27:21.8
kasi 90's na super,
27:23.8
1990 yung kanta na to.
27:30.8
Ako nagtime na yan.
27:31.8
Pero, sobrang sikat na yan.
27:32.8
At gusto gusto talaga namin yan.
27:34.8
Sana matutunang kantahin
27:35.8
ng mga kabataan ngayon.
27:38.8
At ang sabi pa niya talaga ay,
27:40.8
Make love not war.
27:44.8
kung titignan natin,
27:45.8
yung mga budget-budget natin na yan
27:46.8
sa mga war-war na yan,
27:47.8
eh kung gamitin na lang
27:49.8
para bigyan ng pagkain,
27:51.8
bigyan ng healthcare,
27:52.8
bigyan ng edukasyon.
27:56.8
at nuclear weapons.
28:03.8
Ready na ako for Miss Universe.
28:06.8
So, ano yung benepisyo
28:08.8
ng China-Taiwan peace?
28:10.8
Sir Vince, oo nga no?
28:11.8
Kasi while we are looking at the Black Swan,
28:14.8
the possibility of having a Black Swan event,
28:16.8
pero matatindingin natin,
28:18.8
kung hindi ito matutuloy
28:19.8
at mapaporch natin yung peace
28:21.8
between Taiwan and China,
28:23.8
ano ba yung mga beneficial?
28:25.8
Actually, yan kasi talaga eh.
28:27.8
guerra-guerra ang pinag-uusapan natin?
28:29.8
Di ba pwedeng bati-bati?
28:31.8
We work towards peace
28:34.8
rather than we work towards war?
28:37.8
Nakakalakot talaga itong mga world leaders na ito.
28:40.8
yung benefit talaga yan,
28:41.8
i-reduce niya talaga yung risk of military conflict.
28:44.8
At saka sir Vince,
28:45.8
ngayon pag military conflict,
28:47.8
talaga buhay mo ng mga ngayon.
28:50.8
Pag hindi yung emotional,
28:54.8
At saka kung titignan mo talaga
28:55.8
yung mga budget ng mga mauunlad na bansa,
28:58.8
ang laki talaga ng allocation nila
29:02.8
Pero sa totoo lang,
29:03.8
kung yung pera na yan,
29:04.8
binigay nyo na lang sa mga developing countries
29:06.8
para sila ay matulungan,
29:07.8
magkaroon ng pagkain,
29:09.8
Mas scary pa yun.
29:12.8
At tingin ko mas mura pa yun.
29:15.8
What will happen?
29:16.8
Ano pang mangyayari?
29:17.8
It will enhance stability and prosperity of the region.
29:21.8
Kung di lang China at Taiwan
29:23.8
yung makikinabang sa peace,
29:25.8
kundi yung buong Asian region.
29:29.8
hindi na ako kakabahan na ship,
29:30.8
ito ko for Taiwan.
29:32.8
Baka bobain yung cheme, di ba?
29:34.8
Pag may pagtutulungan dyan sa trade service,
29:37.8
mas ganda pa yung flow ng goods,
29:39.8
not only in those countries,
29:41.8
pero sa ibang bansa pa sa Asia.
29:43.8
And it will also promote dialogue and cooperation
29:45.8
on regional and global issues
29:47.8
and foster a culture of mutual respect
29:49.8
and understanding among different people.
29:52.8
Pag-mission na talaga.
29:54.8
Diversity and inclusion talaga dapat yan.
29:57.8
At pinag-uusapan po natin ito
30:00.8
gaya ng sinabi namin,
30:01.8
napapunta ako ng Taiwan bukas
30:03.8
at sa Sabado po ay magkakaroon ako ng talk
30:07.8
sa Manila Economic Cultural Office
30:11.8
sa Kaohsiung City.
30:13.8
Ito po ay in partnership with the
30:15.8
OWA at saka ng POLO.
30:18.8
So yan po yung gagawin natin dyan.
30:21.8
At yan po ay malalivestream sa Facebook page
30:26.8
So yan po yung kanilang Facebook page.
30:28.8
Kumanood po kayo.
30:29.8
At kung gusto nyo naman po ng mas malalim
30:31.8
na financial literacy talaga
30:33.8
at gusto nyo magkaroon ng business plan
30:35.8
at matuto on how to be a good leader,
30:38.8
mayroon po program ang ALSE Ateneo dyan.
30:42.8
Ano ba yung ALSE OF Life?
30:44.8
Sir Vince, ito ang Ateneo OF Life program natin,
30:47.8
ito ay isang programa ng Ateneo Ibn Ray University
30:50.8
along with its consortium members
30:52.8
na naglalayong tumulong sa ating mga
30:54.8
overseas Filipino workers outside of the Philippines
30:56.8
at sa kanilang mga pamilya dito sa Pilipinas
30:58.8
by teaching them on three main courses.
31:02.8
Yan, leadership, social entrepreneurship
31:05.8
and financial literacy.
31:07.8
Ang ginagawa po natin dyan,
31:09.8
pupunta tayo whether online or in person
31:12.8
sa iba't ibang mga bansa
31:14.8
para sa marami tayong mga OFs na makapili.
31:17.8
Actually, sa totoo nyo,
31:19.8
so sa April na sa Sabado,
31:21.8
dito ako sa Taiwan,
31:23.8
tapos may livestream naman ako,
31:25.8
online class naman namin sa Seoul,
31:27.8
sa South Korea naman.
31:29.8
Okay, kami po ang inyong mga financial guro.
31:33.8
Ako si Sir Vince.
31:34.8
Ako naman si Sir Ed.
31:35.8
Nagsasabing ang pagyaman na pag-aaralan
31:37.8
at napag-indulungan.
31:40.8
So dyan lang po kayo
31:41.8
at ito na, pag-uusapan natin ng Bitcoin.
31:43.8
Pero tayo po muna ay magpatapos.
31:46.8
Handa ka na bang lumevel up sa savings mo?
31:49.8
Join the SEDPICA social community
31:51.8
and get started to be a social investor today.
31:55.8
Umatend ng self-paced online
31:57.8
free membership education seminar.
31:59.8
Mag-sign up sa bit.ly
32:01.8
slash sedpicooppmes
32:05.8
I-deposit ang iyong initial share capital,
32:09.8
at joint venture savings
32:11.8
BDO Online Banking,
32:12.8
BPI Online Banking,
32:15.8
or Direct Bank Deposit.
32:17.8
Daming options, di ba?
32:19.8
Sundin ang simple instructions sa bit.ly
32:23.8
para makapagsimula.
32:26.8
Mag-login sa iyong SEDP SRI online account
32:29.8
at ipaalam ang inyong deposit.
32:33.8
slash sedpionlinesri
32:35.8
at kami na ang bahala sayo.
32:37.8
Ano pang inihintay mo?
32:39.8
Sali na sa SEDPICA Sosyo ngayon
32:41.8
and let's start building
32:42.8
a brighter financial future together.
32:47.8
Okay, welcome back!
32:49.8
pag-uusapan natin
32:50.8
ang pagtaas ng Bitcoin.
32:52.8
So dito sa pagtaas ng Bitcoin,
32:54.8
ako po ay magbibigay
32:55.8
ng aking personal experience.
32:57.8
At yes, yan po ay may basbas
32:58.8
ng aking ka-love stream ngayon.
33:01.8
Pero malalaman nyo mamaya
33:03.8
kung gano'n lang kalakiyan, ano?
33:04.8
Bakit tumataas ang Bitcoin?
33:06.8
Pag-uusapan natin yan, Sir Bis.
33:08.8
And dapat ba tayong mag-invest dito?
33:12.8
ang aking personal experience
33:16.8
Paliwalin natin sa kanila yan
33:17.8
kung ano ba yung naging experience.
33:20.8
Kung ganda yan kasi talagang personal e.
33:25.8
So ako po ay nagsimula na maglaro, no?
33:29.8
Kasi hindi ko talaga siyang maatim
33:30.8
na tawagin mag-invest, di ba?
33:32.8
Kasi hindi talaga siya
33:33.8
invested for me, no?
33:34.8
Ayan, maglaro ng Bitcoin
33:37.8
last May 8, 2022.
33:39.8
So last year yan.
33:40.8
At ito ay nag-trigger dahil
33:43.8
bumulusok e yung Bitcoin.
33:46.8
Sabi ko, sige nga, maasubukan.
33:47.8
Kasi mahirap naman na nagtuturo ka
33:49.8
about financial literacy kanya.
33:51.8
Tapos wala kang actual experience, di ba?
33:53.8
Kaya ito yung aking personal experience.
33:55.8
So buying and selling Bitcoin
33:58.8
is not a legitimate investing.
34:06.8
At ako po ay nag-accumulate
34:08.8
ng 30,000 pesos in placements
34:11.8
until November 9, 2022.
34:14.8
So unti-unti ko yan na ginawa, no?
34:16.8
Tapos noong April 12, two days ago,
34:21.8
binienta ko siya sa halagang 37,333.
34:26.8
At ito yung ano, makikita ninyo,
34:28.8
yung aking paglalagay ng investment.
34:33.8
So kung pag-negative,
34:34.8
ibig sabihin cash outflow yan.
34:36.8
Kasi nag-compute ako
34:37.8
for internal rate of return, di ba?
34:42.8
Nakikita nyo 500, 500, 500 pesos lang.
34:47.8
Wala kang itatanong sa akin,
34:49.8
Sir Vince, bakit dama 500?
34:54.8
Kasi natatungo ako kasi
34:56.8
pag-duperan niya,
34:58.8
hindi ko pinapakialaman.
35:00.8
Kaya kung magkani-ilagay niya, it's fine.
35:02.8
O, kasi nga, naglalaro lang talaga ako
35:05.8
para gusto ko lang matry.
35:07.8
At dati, ang hirap mag-participate sa ganyan
35:12.8
kasi andahin yung pang-kailangan.
35:14.8
Ako hindi ko tinatrust kasi
35:15.8
yung ibang mga platforms.
35:17.8
Eh, isang sikat na mobile wallet sa atin
35:21.8
ang nag-offer nito.
35:26.8
So doon, madali kong nasubukan.
35:28.8
Napadali akong nakapag-open.
35:30.8
parang kung makikita nyo,
35:32.8
ito halos everyday.
35:34.8
Pag makikita ninyo,
35:35.8
noong May na yan,
35:37.8
aktibong aktibo ako.
35:38.8
Everyday, everyday siya, di ba?
35:40.8
Tapos after that,
35:41.8
naging every week.
35:42.8
Tapos tinamad na ako.
35:46.8
Tinamad na ako kasi
35:47.8
pababa ng pababa.
35:48.8
Sabi ko, ano ba ito?
35:49.8
Pababa ng pababa.
35:51.8
Tapos tumigil ako noong
35:53.8
after my birthday.
35:55.8
ay naku, hayaan mo na nga yan
35:56.8
at tingnan natin kung
35:57.8
i-benta ko na lang kapag tumaas na.
36:01.8
At yun nga ang nangyari.
36:03.8
Kung makikita nyo,
36:04.8
pag i-add po natin lahat yung mga nandito,
36:06.8
magto-total yan ng about
36:12.8
noong binenta ko na siya,
36:16.8
Ay, naging 37,333 na siya.
36:20.8
So, pag ina-calculate natin
36:22.8
yung internal rate of return,
36:25.8
At kapag ginawa naman natin siyang
36:27.8
effective interest rate,
36:32.8
So, ano ba yung ibig sabihin
36:33.8
ng internal rate of return?
36:35.8
So, itong internal rate of return,
36:37.8
yan yung ginagamit ng mga,
36:39.8
pag nag-evaluate tayo
36:43.8
at yan yung lumalabas na figure,
36:45.8
sinasabi niya sa atin,
36:46.8
yan yung rate na nakukuha mo
36:48.8
given the period na sinusukat mo siya.
36:51.8
E kung babalikan natin yung period na to,
36:54.8
May 8 to April 11, 2023.
36:58.8
Hindi siya nagbuong one year, di ba?
37:02.8
sinukat lang niya for that specific period.
37:05.8
So, para ma-i-compare natin siya
37:07.8
when we talk about interest rates,
37:09.8
kailangan siyang i-annualize,
37:11.8
at yun yung pinatawag natin na
37:13.8
effective interest rate.
37:19.8
nung nakita mo yan siya,
37:20.8
din ang naramdaman mo?
37:22.8
Actually, actually,
37:23.8
nag-work siya nun,
37:25.8
ay, nabalita ako,
37:27.8
ito ba as yung bitcoin, ganyan.
37:28.8
Tapos, ay, sabi ko,
37:29.8
may investment ako dyan.
37:31.8
May placement ako dyan.
37:33.8
Hindi pala investment yun.
37:34.8
May placement ako dyan.
37:36.8
pinakita ko sa kanya,
37:39.8
Yan na yung chemico dyan.
37:42.8
sabi ko sa kanya,
37:44.8
Ibebenta ko na ba?
37:45.8
Anong sagot mo sa akin?
37:55.8
in a loving relationship,
37:59.8
for your information.
38:01.8
gusto ko lang marinig yung opinion niya.
38:03.8
Yung ganyan, di ba?
38:07.8
Binenta ko na siya.
38:08.8
Ayun yung nangyari.
38:09.8
At kung makikita niya,
38:12.8
Nakaka-tempt ba sa'yo
38:13.8
yung ganyang return
38:15.8
Ako, nakaka-tempt siya.
38:16.8
But at the same time,
38:22.8
kapag malaki yung returns,
38:25.8
malaki din yung chance
38:26.8
na in some other period of time,
38:29.8
mababang, mababang, mababang.
38:33.8
ang nangyari sa akin yan.
38:34.8
Di ba? Nakita nyo,
38:35.8
everyday, everyday, ako naglalagay.
38:37.8
pababa lang, pababa yung value ng Bitcoin.
38:39.8
And then, naging,
38:40.8
sabi ko, ay, every week na nga lang.
38:41.8
Every week ko ginawa,
38:42.8
pababa pa rin lang, pababa.
38:45.8
Baka mawala na to.
38:48.8
nung sinuma ko noon,
38:49.8
ang pinakamababang talong ko ay
38:51.8
negative 40 percent
38:53.8
kung binenta ko nung time na yun.
38:58.8
ako naman ay naglalaro lang,
39:02.8
may panahon para mag-antay,
39:04.8
hindi ko siya ay binenta.
39:07.8
pero parang nakikipagsapala rin kayo,
39:08.8
na tataas ba to o hindi?
39:10.8
wala talagang makakapagsabi
39:11.8
kung tataas yan or hindi.
39:13.8
Kung kailan, di ba?
39:16.8
tataas siya or bababa,
39:17.8
pero kung kailan,
39:18.8
hindi natin alam.
39:19.8
Napaka-unpredictable niya.
39:22.8
ano yung nangyari doon?
39:23.8
Ako, I just really,
39:24.8
this is what I can say, no?
39:26.8
I just got lucky.
39:29.8
I just got lucky na,
39:36.8
ang ginagol ko nga ay,
39:37.8
mag-break even lang,
39:38.8
babawiin ko na yan ulit.
39:40.8
siya-share ko sa inyo
39:41.8
ang aking struggle
39:42.8
dito sa placement na to,
39:44.8
dahil hindi siya investment.
39:50.8
bakit ba tumataas
39:51.8
ang Bitcoin ngayon?
39:53.8
ito yung mga kasagutan, no?
39:55.8
mataas yung inflation.
39:57.8
yung Bitcoin ko kasi,
39:58.8
finite yung supply chan,
40:01.8
ang sabi natin, sir Ed,
40:03.8
sa supply and demand.
40:05.8
limited ang supply,
40:06.8
anong nangyayari sa presyo?
40:12.8
if not supply and demand,
40:13.8
kapag yung demand ay pataas,
40:14.8
but limited yung supply,
40:15.8
tataas ang presyo.
40:16.8
Tataas ang presyo niyan.
40:18.8
dahil ang Bitcoin ko
40:19.8
ay naiprogram siya
40:21.8
21 million units lang siya,
40:24.8
or ever and ever,
40:29.8
sinasabi ng mga iba,
40:32.8
maganda itong panglaban sa inflation.
40:37.8
Hindi siya lalagpas
40:38.8
ng 21 million units,
40:45.8
maraming mga nagpunta dito,
40:46.8
dahil magandang hedge for inflation.
40:48.8
tataas ang presyo nito,
40:50.8
makakalaban siya sa inflation,
40:52.8
Kasi pag nag-invest ka sa mababa,
40:54.8
tumahas yung value niya,
40:55.8
may panlaban ka sa inflation.
40:56.8
Yun yung chika nila.
40:59.8
may mga nagsasabi din na,
41:00.8
yung expected na easing of interest rates
41:03.8
from central banks,
41:04.8
ito din yung nagsasabi na,
41:09.8
nagpupwersa daw na,
41:12.8
na tumataas yung presyo ng bitcoin.
41:16.8
There's also a general positive sentiment
41:21.8
Hindi ko yun alam, sir.
41:22.8
Ano pa yung whales?
41:28.8
ayan ang tinatawag, sir Edno,
41:30.8
sa mga investor sa bitcoin,
41:33.8
yung whales ay yung mga malalaking investors
41:39.8
Individual investors?
41:40.8
Individual or institutional.
41:44.8
kapag sila ay nag-desisyon,
41:46.8
it can affect the market.
41:49.8
Sino yung example niyan?
41:55.8
Sino ang may-ari ng Tesla?
41:56.8
Sino yung pinakamalaming...
42:00.8
Nag-unaw siya ngayon.
42:01.8
Parang crush siya.
42:04.8
si Elon Musk at si Tesla,
42:05.8
kapag nag-move sila na magbenta ng bitcoin
42:08.8
o bumili ng bitcoin,
42:09.8
nakaka-affect sila.
42:13.8
dahil ang mga whales may general positive sentiment,
42:16.8
tumataas ang presyo niya.
42:17.8
Kasi ano yung ginagawa nila?
42:19.8
Kapag positive ang sentiment,
42:22.8
maganda ang sentiment ng mga tao,
42:24.8
ano ang ginagawa nila?
42:25.8
Nagbebenta o bumibili ng mga produkto o servisyon?
42:29.8
Hikip mo yung pera.
42:31.8
Kasi ang gusto mo,
42:32.8
bumibili ka dahil in the hope na
42:35.8
tataas yung value niyan in the future
42:37.8
at doon mo siya ibebenta.
42:39.8
Yun yung nangyayari ngayon sa whales.
42:43.8
meron bang sense ang sentiment
42:46.8
in terms of real economic activities?
42:52.8
Kasi sentiment lang yun eh.
42:54.8
Feelings lang siya.
42:57.8
Something that we have to recognize
42:59.8
but it should not be the basis of our decision.
43:06.8
So, should you invest in Bitcoin?
43:09.8
Tanong ba yun sa atin?
43:11.8
Baka matatanongin ako,
43:14.8
It's not for you.
43:16.8
Sabi ko nga, di ba,
43:17.8
it's playing with it.
43:18.8
Hindi talaga siya invest.
43:21.8
Kasi si Denise, di ba?
43:26.8
Nag-launch kami kanina.
43:28.8
At yung asawa niya,
43:29.8
sasabihin ko sana,
43:34.8
Tayo hindi eh, di ba?
43:35.8
So, tayo jowa lang, di ba?
43:37.8
Sila talaga asawa, ganyan.
43:39.8
Asawa niya ay nasa cryptocurrencies, no?
43:42.8
At pareho kami nang sinasabi na
43:45.8
yung kasing Bitcoin as investment,
43:48.8
maling pananaw siya doon eh.
43:49.8
Ang pinakamaganda talaga sana na utility ng Bitcoin
43:52.8
is a form of currency siya.
43:56.8
Ano ba yung form of currency?
43:57.8
It is a medium of exchange.
43:59.8
Na ginagamit natin siya na pera
44:02.8
para makapagpalitan ng produkto at servisyo.
44:04.8
Hindi yung para tumaas yung value niya.
44:07.8
Kaya, hindi ko talaga tinatawag na
44:10.8
mag-invest ka sa Bitcoin.
44:12.8
So, Bitcoin is not an investment.
44:14.8
It is not a financial product.
44:17.8
It is not asset backed.
44:18.8
Ano ba yung asset mo dyan?
44:20.8
O kunwari, yung goal.
44:22.8
Ano yung asset mo doon?
44:24.8
The actual goal, di ba?
44:25.8
Kung real property, sir Vince.
44:27.8
Kung real property, edi yung lupa at yung bahay.
44:30.8
Meron kang nakikita, no?
44:31.8
O kunwari, ano ka naman,
44:33.8
nasa service industry ka,
44:34.8
meron kang patents,
44:37.8
meron kang intellectual property rights, ganyan, di ba?
44:40.8
Meron asset backed siya.
44:41.8
May tangible or may tangible or intangible ka na
44:45.8
nakikita na nare-realize mo yan.
44:47.8
Ang Bitcoin, wala.
44:51.8
Walang underlying economic activity.
44:53.8
Oo. Kasi sir Vince, kunwari, sa mga business,
44:55.8
the normal business, like for example,
44:57.8
garments or food,
44:59.8
meron ka talagang binibenta.
45:01.8
Meron kang nakukuha at ginagamit.
45:05.8
yung mga nagi-invest,
45:07.8
ang pagkita dito ay
45:09.8
sa pagtaas o pagbabanan ng price.
45:11.8
Correct. So, nandun lang siya sa capital gains.
45:13.8
So, nandun lang siya sa sentiment talaga.
45:15.8
Hindi siya tungkol sa
45:17.8
gaano ba kadami yung nabenta mo
45:20.8
at tinubo mo dyan.
45:21.8
Hindi siya gano'n.
45:23.8
At yun nga, hindi nag-earn ng interest
45:26.8
Ang Bitcoin, dahil yun nga,
45:28.8
wala siya economic activity.
45:31.8
Ano ba yung Bitcoin kasi?
45:33.8
It is a type of currency payment
45:35.8
but it's very volatile.
45:37.8
So, volatile siya.
45:39.8
Grabe yung pagtaas-baba niya.
45:41.8
Actually, yung pagtaas niya
45:43.8
from 20,000 to 30,000
45:45.8
I think it only just happened in a week.
45:48.8
So, it's ineffective
45:50.8
in terms of a currency
45:53.8
as a payment for that.
45:55.8
Tapos, Bitcoin can also store value
45:58.8
kasi yung pag-store naman ng value
46:00.8
sa totoo lang, ano yan eh,
46:02.8
nakasalalay sa trust natin
46:05.8
Nayaan talaga yung value niya.
46:07.8
Sir, kahit anong uri ng currency,
46:09.8
for example, whether it's
46:11.8
peso or US dollar,
46:13.8
talaga naman yan ay
46:15.8
parang tayo-tayo nagkakaalaman
46:17.8
ano ang tamang value
46:19.8
per peso or per dollar.
46:21.8
At yan ay subjective and relative.
46:23.8
Take this ring, for example.
46:25.8
This ring, for example, di ba?
46:27.8
So, itong sing-sing na to,
46:29.8
white gold siya, ganyan.
46:31.8
Ano ba yung value nito?
46:33.8
Kapag grinamo natin siya, ganyan.
46:37.8
18 carat gold siya.
46:39.8
Hindi na ito pagbinenta
46:43.8
Sabihin natin 20,000 pesos.
46:45.8
Pero kung tatanungin mo ako,
46:47.8
ibibenta ko ba ito ng 20,000 pesos?
46:49.8
In my sentiment, no.
46:51.8
Because, sino ba nagbigay nito
46:57.8
Bigay ito ng jowa ko.
46:59.8
So, 21 years na ito
47:03.8
So, hindi ko ito ibibenta ng 20,000 pesos
47:05.8
because according to my sentiment,
47:07.8
hindi siya worth 20,000 pesos.
47:09.8
It's worth more than that.
47:19.8
Bitcoin is a very risky bet.
47:21.8
Kasi nga, taas-baba, taas-baba.
47:23.8
Iyon yung nangyari ko, di ba?
47:25.8
Buti na lang ako, maliit lang yung nalagay ko doon
47:27.8
at meron akong panahon magintay
47:29.8
at kaya akong magantay.
47:33.8
maski sa stock market, may mga ganyan eh.
47:35.8
Meron akong kaibigan na ganyan parate.
47:37.8
Kapag mataas yung stock market,
47:39.8
doon siya bumibili.
47:41.8
Tapos, pagka-down na,
47:43.8
kinakabahan, kinakabahan, kinakabahan na siya
47:45.8
kasi baka daw mawala.
47:47.8
Sabi ko, hindi yan talaga mawawala na magsizero.
47:49.8
Antayin mo lang. Kung hindi mo kailangan,
47:51.8
huwag mong i-withdraw. Binenta niya.
47:57.8
So, should you bet on Bitcoin now?
47:59.8
Ito naman yung nakita natin
48:01.8
sa Techspot, which is a
48:03.8
news agency for cryptos.
48:05.8
At ang prediction nila,
48:07.8
the Bitcoin price
48:09.8
for 2023 would rally
48:21.8
Grabe naman yung fluctuation niya.
48:23.8
Yan ang literal na
48:25.8
rollercoaster ride.
48:29.8
Should you bet on Bitcoin
48:31.8
for your retirement?
48:33.8
Should you bet Bitcoin
48:35.8
for your emergency fund?
48:37.8
How about for building a house?
48:39.8
For children's education?
48:41.8
And for accumulating
48:43.8
business capital?
48:45.8
So, ang sagot po talaga dyan ay no.
48:47.8
Di ba? Kasi, Diyos ko,
48:49.8
kung narin ako nagpapaaral ng anak, tapos ilagay ko sa
48:53.8
after six months, wala na siya.
48:55.8
Di ba? So, hindi naman pataas
48:57.8
parati yung trajectory niyan.
48:59.8
So, remember the following, ha.
49:01.8
Kasi ngayon, pataas siya. Pero sa totoo lang,
49:03.8
ang daming mga kontrobersiya nito lang.
49:05.8
Last year lang, yung collapse
49:07.8
ng Stablecoin, TeraUSD, and its support
49:11.8
Yung closure din ng Celsius,
49:13.8
Voyager, Three Arrows, BlackPi.
49:17.8
si Sam Brankman-Fieber.
49:21.8
controversy. Kaya, wrong
49:23.8
talaga. Yan ang ano na yan.
49:25.8
Sir, yung billions of dollars, yung nawala
49:27.8
doon. Correct. And always remember,
49:29.8
choose the sexy investment.
49:31.8
Ano ba yung sexy, Sir Ed?
49:33.8
Dapat ang ating investment, unang-una
49:35.8
ay secure. Ito rin ay
49:37.8
cashable or liquid. May x
49:39.8
factor. That means may room
49:41.8
concern for the environment or for social
49:43.8
process. At saka tayo ay
49:45.8
siyempre, may yield or returns.
49:47.8
Oo. At dito po sa sexy
49:49.8
na yan, ay i-emphasize natin
49:51.8
ang sex. Ipaprioritize po
49:53.8
natin ang sex. Security and cashability
49:55.8
at x factor bago natin iisipin
49:57.8
ang y. May clue na
49:59.8
kayo. Sex muna bago y.
50:05.8
investment. Yan po yung ating
50:07.8
titignan ngayon. At i-compare
50:09.8
natin ang Bitcoin versus
50:11.8
other investments in terms of their
50:13.8
yield. Tapos i-apply natin
50:15.8
yung sexy investment framework
50:19.8
BTC versus other investments, net
50:21.8
of taxes. So, tinanggal na natin yung taxes.
50:23.8
So, sa experience ko yung Bitcoin
50:25.8
thirty-six percent nga. Sa
50:27.8
SEDP joint venture savings naman,
50:29.8
ito ay zero to nine percent
50:31.8
kasi meron, ito meron talagang
50:33.8
co-op na net loss tayo last year e.
50:35.8
So, wala kaming dividend na nakuha dyan.
50:37.8
Pero, meron namang nagbibigay up to
50:39.8
nine percent. So, medyo
50:41.8
pero majority nandito tayo sa four
50:43.8
to nine percent. Pagbibigay
50:45.8
ng P2, seven point zero three percent
50:47.8
service. Ang real estate
50:49.8
investment trusts, four point
50:51.8
eighty-five percent hanggang five point
50:53.8
seventy-seven percent. And in
50:55.8
comparison, para makita lang natin, kasi ito
50:57.8
ni-rank ko from top hanggang pababa
50:59.8
e, diba? Yung higher end yung tinignan ko.
51:01.8
Ang inflation, five point two. So,
51:03.8
dapat titignan natin na above
51:05.8
tayo dyan para yung real
51:07.8
growth natin ay nandyan, no? Tapos
51:09.8
yung five year treasury bond,
51:11.8
four point nine percent kasi net of
51:13.8
taxes, twenty percent kasi yung tax dyan e.
51:17.8
seven point eighty-one, let me check.
51:19.8
Kasi negative dapat yan, Sir Ed.
51:21.8
Sige nga. Tapos, Sir, this yung bang five year
51:23.8
treasury bond? May, nininet
51:25.8
pa ba natin ng tax yan?
51:27.8
Oo, yung five year treasury bond
51:29.8
ay nininet natin ng tax. Ayun ha?
51:31.8
Negative seven point eighty-one yung Philippines
51:33.8
stock exchange. O, dapat malaking ang yan, ha? Malaking
51:35.8
difference. So, hindi
51:39.8
nawalang ka pa naman. Oo, bumaba.
51:43.8
that time, diba? Pero kung
51:45.8
i-weight out mo at tataas sya,
51:47.8
hindi ka pa naman makabawi.
51:49.8
O, ayun. Tignan natin ito
51:51.8
sa mga instruments na ito
51:55.8
ang sexy investment framework, no?
51:57.8
So, yung sa Bitcoin, ano yan?
51:59.8
Security and cashability,
52:01.8
X-factor and yield.
52:03.8
So, sa security, ano yung
52:05.8
picture na nilagay ko dyan, Sir?
52:07.8
Umiiyak, Sir. Umiiyak, di ba?
52:09.8
Bakit? Kasi yun nga e,
52:11.8
walang government
52:13.8
ang nagre-regulate sa
52:15.8
Bitcoin. So, talagang di mo alam? Oo.
52:17.8
Kapag nanakawan ka
52:19.8
ng Bitcoin o nawalan ka ng Bitcoin,
52:21.8
wala kang tatakbuhan. So, yung security
52:23.8
mo talaga, paayakan dyan. And cashability,
52:25.8
medyo smile. Yes, kasi
52:27.8
pwede mo maibenta. At saka based
52:29.8
sa experience ko nga, dun sa wallet
52:31.8
na pinagpaparticipate ko
52:33.8
ay okay naman sya, mabilis,
52:35.8
no? Tapos, sa X-factor,
52:41.8
Diba? Kasi social
52:43.8
wala e. Wala naman social or
52:45.8
environmental concerns dyan.
52:47.8
True. In fact, ang Bitcoin pa nga po
52:49.8
ay paboritong ginagamit ng mga
52:51.8
money launderers at saka mga kriminal.
52:53.8
Because untraceable, Sir.
52:55.8
At saka hindi sila
52:57.8
nileregulate. Nileregulate.
53:01.8
So, sa yield naman, ang nilagay ko ay
53:07.8
Angry kasi ka-aggressive, di ba?
53:09.8
Hindi mo alam kung mataas o mababaas.
53:11.8
Pagpapagalit ka talaga.
53:13.8
Based on personal experience mo, but based on
53:19.8
Ayan. So, dito naman tayo sa
53:21.8
SEDP Joint Venture Savings. O, ano lang po,
53:23.8
ha, caveat po. Kami po ni Sir Ed
53:25.8
ay may-ari ng SEDP.
53:27.8
Free steak with a grain of salt.
53:29.8
Oo. Ayan. At yan naman yung
53:31.8
smile-smile for security
53:35.8
At yung... Very, very good.
53:37.8
Very, very good tayo sa X-factor.
53:39.8
May halo tayo dyan, no?
53:41.8
Tapos, smile din sa yield
53:43.8
kasi hindi naman kalakihan, di ba?
53:45.8
Tapos, sa Pag-ibig MP2,
53:47.8
ito naman po yung nilagay natin.
53:51.8
Wide smile yung security. Bakit?
53:53.8
Eh, kasi Sir Vince naman,
53:55.8
back up by government.
53:57.8
Kasi kayo po, kapag kayo po ay nag-invest
53:59.8
sa SEDP Co-op, ay hindi po back
54:01.8
by government yan. Kaya, ngiti lang.
54:03.8
Smile na wala si Ben.
54:07.8
tapos sa security talaga,
54:09.8
ay kanyutey siya kasi nga,
54:11.8
ito ay guaranteed ng gobyerno.
54:13.8
Di ba? Tapos, sa incashability,
54:15.8
pareho lang tayo ng Pag-ibig MP2
54:17.8
kasi hindi siya talaga immediately withdrawable.
54:19.8
Pero parehong may
54:21.8
halo sa X-factor.
54:23.8
Kasi Sir Vince, yung social side naman
54:25.8
ng Pag-ibig, para makatulong
54:27.8
sa ating mga kababayan, lalo na sa housing.
54:29.8
Correct. Di ba? Tapos,
54:31.8
dito sa yield ay smile din kasi
54:33.8
hindi rin kalakihan.
54:36.8
Yung real estate investment trusts,
54:38.8
ang security ay smile din lang
54:40.8
katulad ng sa SEDP.
54:42.8
Pero sa incashability,
54:44.8
ay ngiti-ngiti. Ngiti-ngiti siya.
54:46.8
Kasi madali lang po na i-benta
54:48.8
sa secondary market.
54:54.8
profit-profit lang ito talaga.
54:56.8
Sa yield, smile din lang.
54:58.8
Yung 5-year treasury bonds,
55:02.8
Tapos, smile lang
55:04.8
sa incashability. Pero yung
55:06.8
X-factor niya ay smile din lang.
55:08.8
Hindi katulad ng Pag-ibig na may halo.
55:10.8
Bakit ko siya ginawang ganun?
55:12.8
At least yung Pag-ibig, alam talaga natin
55:14.8
na ano siya, ISO certificate siya.
55:16.8
Hayos-ayos ng kanyang
55:22.8
Yung kasing sa 5-year treasury bond po,
55:24.8
yan po ay sa gobyerno. E di ba naman naman natin
55:28.8
Di ba? Nilapitin siya
55:30.8
ng corruption. Di ba?
55:32.8
Kaya ano, ang nilagay ko
55:34.8
dyan ay smile lang.
55:36.8
And then, smile din lang sa yield.
55:38.8
Okay. Philippine Stock Exchange,
55:40.8
cry sa security kasi nga
55:42.8
magpa-fluctuate din yan katulad
55:44.8
ng Bitcoin. Incashability,
55:46.8
ay sorry, dapat smile
55:48.8
yan. Malaking smile dapat
55:50.8
yung Philippine Stock Exchange kasi
55:52.8
madali lang siyang i-benta.
55:54.8
Pero sa X-factor, wala.
55:56.8
Cry din ulit kasi sobrang profit-profit.
56:00.8
right now, lalo na.
56:02.8
Actually, in the past 10 years,
56:04.8
hindi talaga maganda itong performance
56:06.8
ng stock exchange.
56:08.8
Yan po ang aming grade
56:14.8
other investments
56:20.8
Tingnan lang natin yung mga kinoment
56:22.8
ng ating mga kasamahan ngayon.
56:26.8
Tingnan natin ito. Nakikita mo ba siya?
56:30.8
Sabi ni Renz Channel,
56:32.8
mas gusto ko pa mag-invest
56:34.8
sa... mag-invest ng money
56:36.8
sa knowledge for artificial
56:42.8
cryptocurrencies na yan.
56:44.8
Ano ba yung kinahuhumalingan
56:46.8
natin ngayon, Sir Ed?
56:48.8
Artificial intelligence.
57:00.8
Tungkol sa Bitcoin.
57:02.8
Tataas, tapos bukas, biglang bagsak.
57:04.8
Totoo rin yan. Kasi wala tayo.
57:06.8
Kaya ang sabi ko talaga,
57:10.8
pag-iinvest, parang pag-individual.
57:16.8
predictable po tayo dyan.
57:18.8
So, yan. At sabi ni Renz
57:22.8
I am interested in social entrepreneurship.
57:24.8
Gusto ko talaga mag-kanegosyo.
57:26.8
Kaso, may idea kung anong business
57:30.8
manahihirapan daw siya, no?
57:32.8
Ayun. At sabi ni Raymond,
57:34.8
sabi ni Raymond, finally, nahuli ko na din
57:36.8
ang live feed nyo, Sir Vince,
57:38.8
sa YouTube. So, hello sa'yo
57:40.8
Raymond Perucho. Kung saan ka man
57:42.8
sa mundo ngayon, sana
57:44.8
ay nasa mabuti kang kalagayan
57:46.8
at ibigay ni Lord sa'yo ang
57:48.8
what your heart desires.
57:52.8
So, kami po ang inyong mga
57:54.8
financial guro. Ako po si Sir Vince.
57:56.8
At ako naman si Sir Renz.
57:58.8
Nagsasabing ang pagyaman na pag-aaralan
58:00.8
at napagtutulungan.
58:04.8
lumevel up sa savings mo?
58:06.8
Join the SEDPICA Social Community
58:08.8
and get started to be a social investor
58:12.8
umatemp ng self-paced online
58:14.8
pre-membership education seminar.
58:16.8
Mag-sign up sa bit.ly
58:18.8
slash sedpico or pmes
58:22.8
i-deposit ang iyong
58:24.8
initial share capital, membership fee,
58:26.8
at joint venture savings sa Gcash,
58:28.8
BDO Online Banking,
58:30.8
BPI Online Banking, Maya,
58:32.8
EasyPay, or Direct Bank Deposit.
58:34.8
Daming options, di ba?
58:36.8
Sundi ng simple instructions sa
58:38.8
bit.ly slash sedpipay
58:40.8
para makapagsimula. Step 3,
58:42.8
mag-login sa iyong
58:44.8
SEDP SRI online account
58:46.8
at ipaalam ang inyong deposit.
58:48.8
Go to bit.ly slash
58:52.8
at kami na ang bahala sa'yo.
58:54.8
Ano pang inihintay mo?
58:56.8
Sali na sa SEDPICA Sosyo ngayon
58:58.8
and let's start building a brighter financial
