IMBESTIGASYON NG ICC DAPAT HAYAANG MATULOY NG GOBYERNO! MANAGOT ANG DAPAT MANAGOT! part 1

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

...Walang preno kong bumadikos, malalim at makatwirang komentaryo. Mag-ingat ang mga politikong gumagawa ng kalokohan at baka kayo ay tama ng Lapid Fire."

...Pagkatila na bulabog ang fugad ng Haring Bangaw sa Davao, magpahayag ang International Criminal Court or ICC na muli itong bubuksan ang investigasyon sa madugong patayan na naganap sa ilalim ng Duterte administration.

...Na gagawin ng ICC ang pusibling pananagutan sa ilalim ng panunungkulan ni Duterte bilang alkalde ng Davao at kalaunay bilang Pangulo ng Pilipinas.

...Itong investigasyon na ito ay bahagyang naantala. Naantala ito, kanilang gustong tignan na katakot-takot na patayan na naganap sa ating bansa matapos magdesisyon ang Pilipinas na tumiwalag sa Rome Statute noong Marso 2018.

...Noong March 2019 o isang taon bago matapos maghahain ang Pilipinas ng notice sa UN. Sa pagkat yan ang proseso kung nais mong tumiwalag, ikaw maghahain muna ng notice sa UN para masabihan sila na ayaw na namin diyan.

...So ito po ay Marso 2018. Magkakaroon yan ng official magiging ganap ang kanyang pagtiwalag matapos ang isang taon. Yan po ang itinatadhana ng proseso sa Rome Statute."

...Kanilang pagkalaas ay magpapalaya sa kanila sa anumang responsibilidad na mapasailalim sa horisdiksyon ng ICC. Yan po ang akala nila. Yan po ang taktik ang ginawa nila. Para makapagtago sila, lumayas na tayo dyan.

...Ngayon marahil madalas ninyong nadidinig sa mga bunganga ng mga tagapagtanggol ng Kampo ni Duterte ang mga takatagang jurisdiksyon at sovereignty dahil ito po ang ginagamit nilang depensa laban sa investigasyon na gustong gawin ng ICC.

...Ginagago lang tayo ng mga ito. Hindi lang tayong mga Pilipino kundi ang katinuan ng mga foreign countries na sumamang bumalangkas dyan po sa treaty na yan, yun pong Rome Statute."

... So halimbawa lang, gaya nitong si Johnny Enrique, itong si Juan Ponce Enrique, nakita niyo ba ang statement niya noong isang araw? Tinatakot nito ang ICC na dapat niya ay arestuhin ang mga ito kapag nagtangkang tumungtong sa Pilipinas.

... Meron pa yata aftershock ng Marcialo itong si Enrique. Aresto kaagad ang sinasabi. Matanong lang natin ilang beses na nga bang nakulong itong taong ito? Yung una sa kasong rebellion at nitong huli dahil sa pagkakaugay niya sa plunder o pandarambong.

... At yung na-police case, si Gigi Reyes ang nagsilbing dating chief of staff ni Enrique noong siya ay Senate President. Pero teka muna nga pala, nabanggit ko yan ang Senate President, hindi po ba?

... Ito mga kaibigan noong 2011. Hindi ba si Enrique ang Senate President noong panahon na yan? Ano nangyari? Hindi po ba? Bakit hindi kayo nagdadakdak noong panahon na yan? Bakit ngayon iba nang iniisip nito mga ito at sinasabi? Mga aresto pa?

... Ilang beses na rin itong nagpasirko-sirko ng kwento tungkol sa mahalagang bahagi ng ating kasaysayan. Hindi po ba? Lalo na kung ang pinag-uusapan natin ay panahon ng Martial Law hanggang doon po sa panahon ng EDSA at maging hanggang sa kasalukuyan.

... E paiba-iba ang kwento nito. Hindi ko lang malaman ito po ba dala ng kanyang edad or talagang sinasadya na nga lang niya na iba-ibahin ang kwento niya para bumagay sa kanyang pag-iisip o sa kanyang iniisip o sa kanyang sariling script?

... Ito ang jurisdiction, ang ICC sa extrajudicial killings na nangyari sa Pilipinas. Yan ang alamin natin. Meron ba? Ang sigurado kung ako ang tatanungin ninyo at ang mga aklat o aprobisyon ng batas ang tatanungin ninyo, ang siguradong sagot diyan ay isang malutong na meron.

... Ang treaty sa Pilipinas ay tumutukoy sa pagitan ng mga panahon ng 2011. Tandaan niyo ito, 2011 magmula nung niratipikahan ng ating Senado ang treaty. Kung di ako nagkakamali, Agusto 2011 yan.

... Ito pong Marso 2019 diyan na nag-take effect ang ating pagtiwalag sa Rome Statute. Kaya kung ang pinag-uusapan ay jurisdiction, yan ang pagitan ng panahon na nagkaroon ng jurisdiction, ang ICC diyan sa extrajudicial killings cases.

... Mostly ang mga namatay diyan ay mga may hirap at mga walang kakayanan. Kahit ipagtanggol ang sarili nila o ang pamilya nila ay walang kakayanan para humingi ng justisya para sila ipagtanggol.

Nasa ilalim pa tayo ng kanilang jurisdiction. So para lang po sa ating kabatiran, yan po ay malinaw na nakasaad sa pinirmahan nating kasunduan o yun pong Rome Statute na yan na paulit-ulit natin binabanggit.

Saan po nakasaad yan? Specifically po yan ay nakapaloob sa Article 127, paragraph 2 ng sinasabing tratado. Mabasahin ko lang po sa inyo iyong laman ng paragraph 2 na iyon, Article 127.

Sabi niya, form the obligations arising from the statute. Hindi pala, ulitin ko, a state shall not be discharged by reason of its withdrawal from the obligations arising from the statute while it was a party to the statute including financial obligations which may have accrued.

Tatagalogin natin para mas maliwanag kasi kung ito pagbabasayan natin, itong article na ito baka may malito sa inyo. Tagalogin natin.

Ito ay nakapalayain mula sa mga obligasyon ito na nagmula sa statute na yan o kasunduan. Kabilang na ang obligasyon sa pananalapi. So maliwanag po diyan. Kahit na ikaw tumiwalag na, may obligasyon na susulat sa statute.

So mga ka-tweet mga kaibigan, in short, meron po tayong tungkulin na dapat tuparin. Ano po iyon? Ang tungkulin na dapat tayong makipagtulungan sa ICC sa mga kasong nangyari bago ang petsa ng ofisyal na pagbibitiw ng Pilipinas sa Rome Statute.

I hope maliwanag po sa inyo yan. So yung mga period na binanggit ko sa inyo kaya inuna ko po yun, yun po yung mga period na tayo ay kasapi pa ng Rome Statute.

Ang Rome Statute, ulitin natin, yan po yung treaty na bumuo, nagbigay daan para mabuo itong ICC. Yan pong ICC sa buong mundo, yan ang Court of Last Resort. Dito sa Pilipinas ang tinatawag natin Court of Last Resort ay ang ating Korte Suprema.

Ang ating Korte Suprema ay hindi dapat maka-apekto sa ating kooperasyon sa ICC. Kaugnay po nung kanilang pagsasagawa ng criminal investigation.

Ang Korte Suprema ay nagpahayag na ang gobyerno niya ng Pilipinas ay nananatiling obligado na makipagtulungan sa mga paglilitis ng ICC kahit na umatras na ang bansa sa Rome Statute. Ang kasunduan na bumuo sa ICC, binanggit ko sa inyo kanina.

Ang punente ng desisyon na yan ay wala pong iba kung hindi si Supreme Court Associate Justice Marvic Leonen. Yung desisyon na yan ay inilabas noong July 2020 para sa kaliwanagan ng lahat.

Ang nakakabahala talaga sa sitwasyon natin ngayon, kahit malinaw pa sa sikat ng araw ang obligasyon ng Pilipinas na dapat sumunod sa ICC, ang nakakabahala ay ang patuloy na pagbaliwala ng ating pamahalaan na sundin ito.

Nung nabasa ko ang desisyon na yan couple of years ago noong 2020, natatandaan ko si Harry Roque. Noong lumabas ang desisyon ng Korte Suprema, parang sa pananalta nito parang minalit pa ang desisyon ng Korte Suprema. Alam niyo sinabi, opinion lang daw niya yan ng mga justices.

Iba na ang sinasabi nito. Iba na ang naging pananaw nito sa mga batas, sa mga letra ng batas na dati siya ang nagdedefense sa mga kaibigan kasama ang Rome Statute na yan. Dati niyapus ni Roque yan na parang siyang yumayapus ng isang may malaking matipunong katawan. Ganoon yan niyapus yan, maigpit.

Iba na ang pinagsasasabi. So bukod sa pagbaliwala sa batas, ngayon tinatakot pa nila ang mga tiga-ICC na huwag tututungtong sa Pilipinas ang mga ito at sila i-arrestuin. Kita nyo nga naman ang buhay.

Ang buhay nga yan sa isyo ng investigasyon ng ICC ay patuloy na paggigit ng gobyerno ng Pilipinas na ang ating sistemang hudigatura ay gumugulongan niya ng maayos kaya hindi kailangan pumasok ang ICC. Yan ang sabi ng gobyerno magmula kay Duterte hanggang sa kasalukuyan.

Taliwas yan sa kawalan ng maayos na pag-usan sa investigasyon at paghahay ng mga kaso kaugnay ng extrajudicial killings na ilang beses ipinakiusap sa atin ng ICC.

Hinihingan nga tayo ng preba nasan ang investigasyon nyo? Sino-sino ang mga hinainan ninyo ng kaso? Nasan ang mga sinampahan ng kaso? Yan ang patuloy na hinihingi ng ICC ilang taon na hanggang sa ngayon.

At dapat nga lang tayo gumalaw ng naayon sa standard o sa pamantayan na proseso na kanilang sinusunod. So imbis na ganoon ang gawin natin ang dami nating paligoy-ligoy.

Ang ating kooperasyon ay puro bunga nga lang, puro pasyal. Pupunta sa Geneva, makikipag-meeting sa UN Human Rights Committee, pasyal doon, pasyal dito, makikinig kunyari, makikipagbalitaktakan kunyari, pero pag-uwi rito nasan ang ebidensya ng ginawa ninyo?

Ang asa ng resulta ilang taon na hanggang ngayon wala. So puro bunga nga lang ang ginagamit. Halata tuloy na may tinatago, may pinagtatakban at hindi tayo higit sa lahat, hindi tayo transparent. Yan ang lumilitaw na katotohanan.

At ito, mga kaibigan, ay hindi dapat lubayan nating mamamayan. Dahil isa lamang ito sa mga nalalabi nating paraan para mapanagot natin ang mga kalabisan na nangyari sa ating lipunan na di kayang gampanan ng sarili nating pamahalaan.

Kayo, kayong umaasa na matutuwid natin ang mga pagkakamali sa ating bansa, malaki ang sampalatayan natin sa ICC. Dahil may mandato ito. Ginagawa lang nila ang kanilang mandato. Kaya pagbigyan natin sila.

So yan ay dahil sila-sila ang mga nagaharing uri dito sa ating bansa. Pare-parehong mukha, isang pangalan, pami-pamilya, angkan-angkan. Kaya ganito ang kalakaran dito sa ating bansa.

So, mag-iingay at kikilus lang yan sa pamahalaan kapag nalagay sila sa spotlight.

Ibig sabihin mga kaibigan, kahit namatayang kami, mapalan pa kami sapagkat nakakuha ng napakalaking atensyon ang kaso ni Kapersi. At ito ay kinunda na sa buong mundo, kinunda na dito sa ating bansa.

At ito ay yanig sa mga kontrobersya na bumabalot sa kanya. Ilang-ilang buwan ba ang gobyerno noon? July, August, September, October. Apat na buwan pa lang ang gobyerno noong panahon na iyon. Kaya ito ay talagang mabilis ang umakto dahil maraming tumatawag sa kanila ng pansin sa buong mundo.

Hindi lang ako, hindi lang tayo, hindi lang tayong lahat. Kung di, maging ang maraming gobyerno sa buong mundo ay tinawag ang kanilang pansin at nagpadala ng kanilang pag-aalala sa ating gobyerno. Doon sa pagkakapas lang kay Kapersi Lapid.

Kaya maingay na naman itong mga bangaw. Meron pinagtatakpan ang mga ito. Bakit itong mga bangaw ng dabaw, ito matanong ko lang sila, tutal ang ingay-ingay niyo ngayon kung ano-anong issue nilalabas nitong mga bangaw nito, bakit itong mga bangaw ng dabaw biglang tikom ang mga bibig?

Doon sa malagim na pagkamatay ng isang dilagdyaan sa Dabaw City. Hindi ba ang inaakusahan doon ay isang dating naglingkod kay Haring Bangaw niyo?

So kung nagkataong dilawan o kapanalig ng komunista ang nasa likod ng patayan sa dabaw, baka nagkulay dugo na ang social media sa pang-trotroll ng mga bangaw na ito.

Yan ang maririnig mo at saring-saring pangungutsa, panlilibak at kung ano-ano ang sasabihin ng mga yan kung ang nasa likod sana ng pagpatay doon kay Yvonne Plaza ay isang dilawan o isang komunista.

Kaya na nililito ang taong bayan para mawala tayo sa focus sa ICC, kasama na yan ang mga pinakawalang bangaw ng Pinakaharing Bangaw sa lahat.

... Ang ating sandata laban sa kahit anong uri ng pangapi sapagkat naranasan natin na wala tayong maasahan kapag tayo humingi ng tulong sa gobyerno. Wala tayong maasahan mga kaibigan. Kaya kailangan maging proactive tayong mamamayan, mapagmasid.

Ang ating paningin sa ibang bagay habang may nangyayaring malaking kalagim-lagim dito sa isang side. Wag po tayo magpabaya. Kung susuriin natin, malaki ang may iaambag nitong ICC investigation sa administration Marcos Jr.

Ito ay magpapakita na si Bongbong Marcos ay kabaligtaran ng kanyang pinalitan kung ang pag-uusapan ay karapatang pantao.

So ang gagawin niya, irerespeto niya yan. Yan ang isa sa core values ng kanyang administration. Kung kakayanin niya, kung gagawin niya. Ito'y tinatalakay lang natin, sinasabi ko sa inyo ang pupwedeng advantages nitong may ICC investigation para pakinabangan nitong si Bongbong Marcos.

Ito ay makakatulong upang maibangon ni Bongbong Marcos ang apelido nila na nawasak sa mundo matapos mapatalsik ang kanyang ama noong 1986. So pangalawa yan sa pakinabang na pupwede niya.

Ang kanya naman ang campaign slogan, babangon tayo, hindi pa tayo bumabangon. Siya na lang muna pabangonin natin para at least may semblance na may bumangon sa bansang ito. So yan makakatulong yan.

Ito ang core values ng human rights, pagrespeto sa karapat ng pagtaho. Ang ikatlo po, magsisilbi itong pananggal ang mga kaibigan. Parang sword of democracy yan, nakabiti na ganyan sa ulo ng bangaw.

Hindi masyado makakagalaw ang bangaw. So yan po ay magsisilbing deterrent doon sa mga ilang magtatangka na guluhin o yugyugin ang kanyang administration.

Malalim at makatwirang komentaryo. Mag-ingat ang mga politikong gumagawa ng kalokohan at baka kayo ay tama ng...

Lapid fire!