Sa MAYNILA lang ang paalam! Nasa SAUDI na pala! Pobreng live-in partner, nagmakaawa!
00:35.0
Ang pagiging kulirang ama mo.
00:36.7
Kahit hindi mo anak, inalagaan mo.
00:38.8
Detrace po namin siya.
00:40.3
Now, kung hindi pa rin po matawagan yung number na nakalagay sa membership record niya,
00:45.9
ang gagawin po ng welfare officer namin ay ipapahanap po siya sa mga Pilipino communities doon.
00:51.1
Dati daw nagpapagala.
00:52.8
Ang kondisyon niyo ay dapat ibigay sa kamag-anak bago siya magpapadala ulit.
01:00.5
Taong 2014, nagkakilala si Ricky Borak at Ameline Ontal sa Maynila.
01:07.4
Agad nilang nagustuhan ang isa't isa.
01:10.5
Kaya noong sinabi ni Ricky kay Ameline na uuwi siya ng summer,
01:14.7
agad itong sumama, dalaang kanyang dalawang anak.
01:18.6
Pagpapakita ko dito sa hashtag, ipapabitag mo yung dahil po doon sa asawa ko.
01:23.5
Kasi noong uuwi ko niyo ng summer, pagdating po namin doon, mga dalawang linggo lang.
01:30.2
Nagpapalang po siyang bumalik ng Maynila.
01:32.1
Tapos pagdating pala niya dito sa Maynila,
01:34.5
naka-pagtrabaho lang siya dito ng mga ilang taon lang siguro, mga isang taon.
01:40.0
Nakaalis pala papuntang ibang bansa.
01:42.8
Noong nakontak naman ng mga anak niya, humihingi sa kanya ng tulong yung mga anak niya.
01:47.6
Hindi nagbibigay, ayaw magbigay kasi ang gusto mangyari,
01:51.4
pawiin daw muna yung mga anak niya doon sa lugar nila.
01:54.6
Yung mga anak niya nag-aaral, ayaw naman umuwi doon.
01:57.7
Kaya ang gusto ko sana mangyari na tulungan naman niya dito sa akin yung mga anak niya
02:02.2
kasi anak niya yan, hindi ko naman anak niya, ako lang nag-alaga.
02:06.4
Sa October 14, 9 years na sila sa akin, simula noong iniwan sa akin ng ina.
02:11.8
Mahal ko naman sila, kahit na hindi ko sila tunay na mga kadugo.
02:17.6
Panaawagan ni Ricky kay Ameline, tulungan niya ang kanyang mga anak sa kanilang pag-aaral.
02:24.0
Kung mahal niya yung mga anak niya, wag naman sana niyang kalimutan.
02:28.9
Tulungan niya kasi hindi naman yung ibibigay niyang tulong para sa akin, para naman sa mga anak niya.
02:35.7
Ang sumbong iimbestigahan at aaksyonan sa hashtag ipabitag mo.
02:40.8
Magkakasama ngayon sa Ricky, magandang umaga sa iyo.
02:54.5
Bago ang lahat, pag umpisa, ako'y humahanga sa iyo ang pagiging ulirang ama mo kahit hindi mo anak, inalagaan mo.
03:01.8
Parang mas malapit sa iyo yung mga anak ng kalivin mo na iniwan na sa iyo. Malapit sa iyo, mga bata?
03:08.0
Gustong gusto nila na lagi kami magkasama, kaya ang gusto ko lang naman na tulungan niya kasi anak niyaman talaga yan.
03:18.7
Sa akin naman kasi ayaw naman mapalayo sila sa akin. Gusto nila lagi kami magkakasama.
03:23.8
Parang tinato ka na parang tatay?
03:25.8
Iyon talaga ang tawag nila sa akin, simula nung magkasama kami.
03:29.5
Ilang taon na ka nagsasama ng mga bata at mga anak?
03:32.0
Nine years sa October 14.
03:34.2
Pero ina-tomo na sila?
03:36.4
Simula nung dumating sa 9 years na.
03:38.4
Ang trato mo sa kanila parang sa iyo, anak?
03:42.4
Hindi mo sila hihiyaan sa labas, ipaglalaban mo?
03:46.1
Yan sir. Kaya nga hindi ako lumuas dito sa Maynila kahit na galing na ako dito sa Maynila,
03:52.5
pinukusan ko na lang sila dun na samahan kasi gusto ko rin na ipakita sa kanila ang suporta ng isang magulang.
04:02.0
Yun po yung ginawa ko.
04:04.0
Minahal ko sila na parang anak ko.
04:07.0
Kaya nga ako humanga sa iyo.
04:09.4
Kaya una, ang mga anak niya ito puro lalaki, babae?
04:13.1
Lalaki po yung panganay, babae yung ano.
04:16.4
Ilang taon na yung panganay?
04:17.9
Magpipiptin po sa May 19.
04:22.1
Magpipiptin sa September 19.
04:24.1
Mahal ka ng mga bata na ito?
04:26.1
Yun po yung nakikita ko sa kanila.
04:28.6
Lumalapit sa iyo.
04:30.9
Anong ginagawa? Iyayakap ka? Hinahalagang ka?
04:33.5
Yun naman pag dating ko galing sa trabaho,
04:36.6
sasabihin sa akin na,
04:38.6
Pa, magkakapi ka ba ganoon?
04:41.1
Yun po yung sinasabi sa akin.
04:43.1
Parang nagiging madamdaming ka, parang sinasabi mo sa akin yan, naluluha ka.
04:47.3
Nakakalungkot naman isipin na ganoon yung story.
04:52.2
So ang gusto mo namang na yung nanay naman ay tulungan dahil anak niya yun galing sa kanila.
04:57.4
Pero ikaw, hindi ka naggulang,
04:59.8
mas mahal mo itong mga nandito ngayon
05:01.8
na naiwan sa iyo parang bilang anak mo na rin?
05:05.7
Opo. Hindi nga po ako nag-asawa dahil sa kanila.
05:08.8
Para sa kanila lang yung atensyon.
05:12.1
Mahal ka ba ng mga bata?
05:13.6
Opo. Yun po. Mahal na mahal.
05:15.6
Papano mo yung sabing mahal ka ng mga bata?
05:17.6
Minsan po kasi sinabi ko sa kanila na yung mama nila,
05:21.4
hindi ko naman kasi ipinagkait yung mama nila, hindi tulad ng iba na sasabihin,
05:25.9
nako, pinabayaan na kayo ng mama nyo, hayaan nyo na lang yun.
05:29.0
Ako naman kasi, simula't simula, talagang sinabi ko sa kanila,
05:33.7
ito yung pangalan ng mama nyo, ito yung picture niya,
05:37.0
huwag niyong kalimutan kasi darating ang araw na magkikita kita kayo, hindi natin inaasahan.
05:44.7
Tapos sabi naman nila, ang sinasagot lang sa akin,
05:49.4
wala naman daw sa kanila, wala namang tulong na ibinibigay kahit na nanghihingi sila kahit pansuporta lang sa pag-aaral nila.
05:59.8
Kasi sa pagkain naman sir, hindi ko naman sila pinagkulangan sa pagkain,
06:04.8
yun lang naman ang priority ko eh.
06:08.1
Pangangailangan. Sa pagkain, sa bahay, gano'n.
06:11.1
Ang pag-aaral kasi ngayon habang kagaya niyan, high school na, marami na rin kailangan na...
06:17.7
Alam ba ng nanay, nag-uusap pa kayo ng nanay nito, yung kalipin mo?
06:21.4
Sa ngayon po sir, wala nang hindi na nag-reply sa amin, hindi na kumuntak.
06:27.0
Pero nung nakaraang ano pa, nabibidyo ko naman minsan sa anak niya, yung anak niya ang nakakausap.
06:33.4
So hindi ka nakinakausap?
06:35.7
Okay lang naman siya kahit hindi ka kausapin?
06:38.1
Okay lang naman. Ang mahalaga eh, maalala niya yung mga anak niya.
06:42.0
At saka gusto ko talagang tulungan niya ako sa pag-support sa mga anak niya.
06:47.7
Nandiyan ba yung nanay mo sa'yo, mga kapatid mo? Anong tingin diyan sa mga anak mo?
06:53.1
Parehas lang din. Kung ano yung pag-trato ko sa kanila, gano'n din.
06:59.2
Nag-verify ang BTAG sa tanggapan ng Department of Migrant Workers sa DMW.
07:03.9
Kinumpirma nila na sa kasalukuy, nasa Riyad, Saudi Arabia, si Malin.
07:09.9
Ito'y basis sa kalang rekor na isa siyang household worker.
07:12.9
At makakausap natin sa Atty. Sheralyn Malonzo, Director 2, OWA Operations Center.
07:18.9
Ma'am Atty. Sheralyn Malonzo, magandang umaga po sa inyo ma'am.
07:22.7
Magandang umaga po sir Bentul po and kay Ricky.
07:25.9
Nakakausapan mo sa Atty.
07:27.4
Yan lang naman ang hinihingi ko sa kanya na tulungan niya ako dito sa pag-suporta sa mga anak niya
07:35.3
mabang tumatanda na yung mga anak niya kasi palaki ng palaki na rin yung mga kailangan ng mga anak niya sa pag-aral.
07:43.6
Hindi naman lahat ng oras eh gano'n tayo kalakas.
07:47.5
Lalo'ng nasa anak buhay ko sa probinsya na hindi naman araw-araw kumikita ko ng P500 ang isang araw.
07:56.2
Doon lang, minsanan lang ang kumita ng arawan eh sa amin.
08:02.6
Q. Ano magagawa natin dito?
08:18.4
Sir Bentul po and Ricky, actually po kinontak na po namin yung welfare officer po namin sa Riyad.
08:25.4
Kasi po nung tinignan po namin sa records namin, totoo po yan, since 2019 po nasa Riyad po siya.
08:32.8
And then nag-renew po ulit siya ng panibagong kontrata after the 24 months contract niya sa same employer po.
08:39.1
Sa Riyad pa rin po ito. Kaka-renew niya pa lang po ngayong 2022 po.
08:44.5
And then kinontak namin kasi po nung tinignan po namin sa membership record niya rin, dahil siya active member ng OWA, is hindi po makontakt yung number na binigay niya po, tinatawagan po namin kanina para ipahatid ang concern ng kanya po nga dating live-in partner at yung pangailangan ng mga anak niya para sa financial support.
09:07.0
So kaya ang gagawin po, itawag na po namin ito sa Migrant Workers Office sa Riyad at detrace po namin siya, now kung di pa rin matawagan yung number na nakalagay sa membership record niya, ang gagawin po ng welfare officer namin ay ipapahana po siya sa mga Pilipino communities doon at kung hindi naman po mahanap ay magpapile po tayo ng missing person na report sa Department of Foreign Affairs Assistance National Unit po doon sa Riyad.
09:37.1
Para pag gumingi siya ng assistance sa ating embahada or magkaroon siya ng transaction, makukuha ang contact details at profile ni si Ameline. Kasi unang-una dapat makausap siya, matrace siya at maipahatid ang concern. Pero sir Bentul, if you will allow me, napansin ko live-in partner lang siya, meron ba mga magulang ni Ameline yung lolot-dola ng mga bata po?
10:05.9
Q. May lolot-dola ba sila?
10:35.9
Q. Ano ang balak niyo sa custody sa lolot-dola, kadugo, nanay-tatay o dito sa live-in niya lang?
11:05.9
A. Hindi po. Pero kung hindi naman siya at inabandon niya ang anak niya, ang pupuntahan natin ang dapat ang mga bata po ay nasa custody niya ng lolot-dola, kung may lolot-dola. Yung mga kadugo nila, kasi Ricky also mentioned a while ago na ang condition ni OFW, dati daw nagpapadala, ang condition ni OFW ay ibigay sa kamag-anak bago siya magpadala ulit. Kaya ang gusto ko rin malaman...
11:35.9
Q. Nakakausap mo pa si Ameline before at nagpapadala, kailan ang huling contact niyo ba?
12:05.9
Q. Sinabi niya ba kung kaninong kamag-anak? A. Doon sa magulang niya sa Sambuanga, pero dito sa amin wala naman nakakarating kahit piso sa...
12:18.9
Q. May coordination po doon sa ating DOLE at ang DSWD for the custody ng mga bata?
12:49.1
A. Ang gagawin po namin, nakalagay sa record siya na taga-Sambuanga po siya. Ipapatrace po namin siya sa regional office namin para ma-endorse sa DSWD. Pero ngayon po nasaan kayo? Sa Samar po, ito lang pinunta ko dito, walang iba.
13:09.9
Q. Kailangan ko po rin ang number ni Ricky? A. Sige ma'am, bibigay po namin sa inyo. Ganito lang ma'am, to cut short, I'm sure na nakikita ko ang willingness niyo to solve the problem, hindi po natin masusulusan ganun. I will give you the number ni Ricky so you can do the proper investigation and probably convince him na ang may karapatan sa custody ng mga bata ay kadugo.
13:32.9
Mahira po kasi para ang condition ng OFW, hanggat hindi mo pinigay sa mga magulang ko yan o sa kadugo ko yan, sa pamilya ko yan, kawawa naman po ang mga bata. Di ba pwedeng gumawa ang DSWD? Sa tulong ng OWWA at DMV, the welfare of the kid to be checked. Meron po ba tayong welfare check para sa mga bata? Through the social welfare we use sa OWWA to work with the DSWD sa Samar?
14:00.8
Yes. Meron po sir Ben. May ginawa na kami ganyan dati.
14:31.8
Pero sa batas, minor pa rin sila. May karapatan yung mga kadugo, magulang. Medyo dehado ka roon. Kasi pang maghihimasok na ang DSWD, makikipagtulungan sa OWWA at makikitagtulungan...
14:46.8
Alam ko naman po yung bagay niyo.
14:48.8
Ang magiging problema, baka hindi magpapadala talaga si OFW na kalibin mo, si Amaline, hanggat hindi ito napunta sa kanya mga kaanak. Yun ang masakit. Yun ang mapait na katotohanan. Nahanda ka ba na kapag kinuha ng mga bata, ililipat na roon sa mga magulang? Kukonsultahin ang mga bata. May karapatan ng mga bata.
15:09.8
Nasa kanila na lang po.
15:10.8
So okay lang sa iyon? O sige mag-okay. Kung ganoon, hindi ka namang poprotesta, nakita ko naman yung katapatan mo. Kaya lang katapatan mo, maghihimasok din yung batas, protektado ng estado yung mga bata, ito mga kabataan natin, lalo na buhay pa yung mga kaanak.
15:27.8
Pero paglapit mo sa akin, nararespeto agad, ginagalam ko yung ginawa mo. Tutulungan ka namin, medyo huwag muna tayong pag-uusapan kasi makikipagtulungan kami sa DMW para sa kalibin mo. At makakausap mo rin sa attorney kung ano mga susunod na hakbang. Okay ba sa iyo?
15:46.8
Ito po ang mga sumbong ng mga simple totoong tao na lalagay po sila sa hamon na kuminsan kaya nagpapatulfo at nagpapabitag. Ito po ang istorya kung bakit may nag-iisang pambansang sumbongan.
16:16.8
Thank you for watching!
