Ngayong Labor Day, pag-usapan natin ang sahod ng karaniwang Pilipino. Sapat ba ‘to para mabuhay nang disente ang isang pamilya? Makakasama natin si Mr. Sonny Africa, executive director ng IBON Foundation.

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

🎧 Intro Music 🎧

Greetings po sa inyong lahat. Ako po si Christian Esguerra at welcome po sa episode natin ngayong gabi ng Facts Verse. Maraming salamat po sa patuloy niyo pong pagsuporta sa programa natin.

Bago po ako magpatuloy, baka makalimutan ko lang. Nagpapabati kasi si JV Ventura, nagmessage siya noong I think last week pa.

Sabi niya, pa-shoutout naman, I'm celebrating my 36th birthday. Salamat sir.

Belated happy birthday JV. Sorry hindi kita nabati last time. Ayan, baka makalimutan ko pa.

Okay Labor Day po ngayon. Mayo 1. Maraming nag-iisip meron ba dapat tayong ikasaya dito sa ating ginugunitang Labor Day, considering the daily wage, minimum wage dito sa atin sa buong Pilipinas.

Yan ang pag-uusapan natin. Nakakabuhay ba? Sapat ba para makabuhay ng isang pamilya para magkaroon isang desenteng buhay kahit pa pano, yung kinikita natin dito sa Pilipinas sa iba't ibang mga regyon.

So ito ang pag-uusapan natin ng gabi. Makakasama po natin si Mr. Sonny Africa. Siya po ang Executive Director ng IBON Foundation. Magandang gabi sir and thank you for joining us again dito sa Facts Verse.

Katanggapin Christian, para sa amin always a pleasure na maimbitahan sa discussion.

Kanina binati niyo ako Happy Labor Day pero meron ba tayong napagbunyi dito sa Labor Day na ito? Kasi tinitingnan ko ang mga datos parang hindi siya nakakatawa.

Minsan medyo hysterical lang ang pagtatawa. Hindi talagang maganda kasi inabangan talaga natin kung magbibigay ng umento itong Labor Day.

Si Pangulo Duterte hindi nagbigay ng umento sa kanyang unang taon. Mukhang ginagali ni Pangulo Marcos at hindi rin nagbigay ng wage hike itong unang taon niya.

Medyo nakagulat nga sa amin sa IBON nung nakaralinggo lamang nagbidilika namin ang datos. Ikinagulat namin halaga ng sahod sa NCR ngayon ay mas maliit pa kaysa nung rurup niya noong dekada 80 noong panahon ni Pangulong Cory Aquino.

Kaya medyo napaisip kami doon. Parang kulay talaga ang sahod ngayon.

570 ngayon kada araw pero bagamat noong July 1989 noong panahon ni Cory nasa P89, tumaas nga man yung sahod na natatanggap pero mas mabilis ang pagtaas ng presya ng bilihin.

At dahil hindi nakasabay ang pagtaas ng sahod, yung netong efekto bumaba yung halaga ng sahod. Kaya sa amin nakabahala po yan.

Q1. Ang sweldo ngayon, arawan sa Metro Manila, yung value niya mas maliit pa compared to 1980s?

Ang competition namin essentially parang halos P15 less arawan ang halaga ng sahod ngayon kumpara noong 1989.

So nakatapos yun kasi ito yung panahon na huwag natin kalimutan. Sinabi na isa sa pinakamabilis sa paglawin na ekonomiya sa Asia.

Kung bumi-economy tayo, mga emerging dragon, naging ingat, bumabahan doon mula sa pandemyo. So parang isipin mo, kung may paglago na ekonomiya, pagganda ng itsura na ekonomiya, baka?

Kasi ang talong ba't may nararamdaman o dinaramdaman kagawa? Hindi talaga, medyo nakatakabahala po yan.

Q2. Ano ang ibig sabihin ng living wage? Kasi may minimum wage. Ano ang living wage at magkano dapat yan?

Well actually sa competition ng iba ngayon dito sa NCR, nasa about Php1,060 ang living wage. At para sa amin mahalaga yan kasi sa Ligang Batas may isang article doon, may isang provisyon, I think Article 13, sinabi lahat ng mga kagawa shall be entitled to a living wage.

Ang NWPC, National Wage and Productivity Commission ng gobyerno, tinitinalan yan, sabi ano bang living wage? Minimum wage ang kinakilangan ng isang buong pamilya para sa kanyang pagkain at ibang pangailangan na may konting allowance pa sakali may emergency, may magkasakit, may maganda ng trabaho, may maksidente.

Tapos kailangan ang batayan ng living wage, isang disenting antas ang pamumuhay. So hindi subsistence na nakakain ka, kailangan may isang antas ng pamumuhay doon. Tapos mahalaga doon, nasa sa Ligang Batas, may definition ng NWPC.

Ang mga kinakilangan ng family living wage na sobrang layo sa 570. Ilan ba ulit ang member ng pamilya sa computation ng living wage? Lima po yan, lima ang computation namin siya although 4.5 average na pamilya ngayon.

Actually, ang ibon kasi ang pinagbabatayin namin ang huling kwenta ng NWPC noong September 2008. So medyo tataka kami hanggang September 2008 ang NWPC bilang ahensya ng gobyerno kinocompute niya ang family living wage.

Ang problema noong hininto ng NWPC ang pag-compute ng family living wage noong September 2008, medyo nasa 14 years later tayo ngayon, hindi nila binilik yan at noong nakaraang taon nakaroon kami ng formal na pa-abot sa kanila, hindi nila liko-compute yan.

So ang problema doon, ang official ahensya na dati kinocompute yan hininto. So ang ginawa nalang ibon, kinuha namin sa sarili namin ang pag-compute noon. At simple ang proseso namin.

Sa pagtasang presyo ng bilhin dahil sa inflation, pinalogo namin ang sinasabing living wage noong September 2008. Perhaps kung babalihin natin sa otot lang, hindi siya gano'ng kalakihan pa rin. Lalabas siya about P25,000 sa isang buwan yan on a 5-day work week.

So sa totoo lang medyo maliit pa rin talaga yan.

So ginagasto sa tubig, kuryente, upa. So kinuha lang namin ang average na gastos doon at yan ang ginamit namin na S na basis para sa paghate ng family living wage.

So pati actually ang sinasabing family living wage na yan na pinalakilan namin sa pagtasang presyo ng bilhin sa September 2008. Sa otot lang, mas okay siya kaysa sinasabi ng gobyerno na poverty line pero hindi rin actually gano'n kaangat yung pangunguhay dyan.

So gano'ng kalaking bahay kasi laki lang ng dalawang parking slots.

Actually P480 pesos lang. So medyo... Actually ngayon nang tinatanong ng ganyan kung babaybay mo ang mga gastusin doon, pati nga yung P13,000 may magsasabi na nabibili ng 13-meal sa pagkain ng 5 katawa sa isang buwan. So medyo maliit rin talaga yan.

Pag may konting sobrang baka makabili pa isang boto ng beer. Pero gano'ng importante ba ang quality of life? Hindi lang humihinga ka at hindi ka pamamatali. Yan ang nakakalimutan sa conversation pagdating sa sweldo.

Pero kung ang pangunguhay ng Pilipino kumpara ng panahon ng Spanyol, hindi rin dapat i-reklamo yan, medyo mali yan. Kasi hindi mo natuta. Pero essentially...

May nasabi, yung sinusukat ng kahirapan ngayon ay mas maliit kumpara sa katapusan ng World War II. Pero para isipin mo, bakit may kumpara ang kalagayan ng Pilipino ngayon sa dating panahon, di ba dapat masbateyan doon kung umangat ang buhay ng ilan, kung lumaligwang ekonomiya, di ba dapat pamatayin mo ano sa paglulungan ng ekonomiya ay nagraramdaman?

Lalo na tayo kinokopong sa birong tubo ibigay bilang sahod, may problema doon. At sa amin, sorry dinalo ko sa puno ng Spanyol pero isang gano'ng argumento. Parang tama ba na sabihin mo na okay na para sa sahod yung makakain, may kunting internet, may isang bottle ng beer sa isang buwan tapos okay na yan.

Pero parang hindi naman gano'ng isipin ng pag-unlad. Kung lahat ng tao gusto nilang umaangat ang kagalingan ng kanilang pamilya, kanilang sarili, ang minimum doon sasabay ang kita mo sa magtaasang presyon ng biligid.

Pero habang lumalagay ang ekonomiya, habang may pinagmamalaki na Asian Dragon tayo o may pagmamalaki, dumadami ang bilyonaryong Pilipino kung pasok sa global 1,000 richest people na tao, di ba dapat ito pang inaasahan mo?

Tapos sa mga ordinaryong Pilipino, umaangat din. Hindi naman kailangan sumabay ng buong-buong pero mukhang may mali kung inaasahan. Hindi, basta nakakain ng ganito kalakonti at minsan-minsan nakainom, nakainternet, parang mali gano'n. Kasi kailangan normal na maakatapat ang buhay ng ordinaryong Pilipino.

Q1. Yung per capita income, how solid ba yan? Kung yan ang gamitin na pamantayan sa condition ng isang bansa? Kasi malaki population natin.

So yung halaga na lahat ng products and services ng taon, dini-divide sa laki ng population para makuha yung per capita. May malaking problema kami dyan kasi lalahan din ito mga nakaranton, sinasabi ang Pilipinas may upper middle income na.

Pero pinakatanong dyan, kung upper middle income na yung bansa ay per capita income, ibig sabihin ba antasang buong buhay ng ordinaryong Pilipino ay upper middle income? Kasi hindi. Again, pakawakan natin datas ng gobyerno, even yung Banco Central, alita namin nung isang buwan, dinabas nila yung huling kuwenta nila na mga Pilipino may ipon.

So parang kung titirin yung GDP per capita income na yan, hindi niya sinasalimin yung totoong palagayan sa buhay ng ordinaryong Pilipino, lalong-lalo na grabe hindi pagkapantay-pantay sa ating bansa. So medyo ginagamit pang propaganda na one years time, two years time upper middle income na tayo as if ganoon ang buhay ng mga Pilipino. Malayang-malayan naman ito.

Q2, On the gap between the rich and the poor, mas lumalawak ba talaga? Kasi tumataas yung income pero baka mas lumalawak yung pagitan sa pinakamayaman at maraming mga naghihirap.

So kung ito ang kita at yaman sa maraming Pilipino, hindi na tayo tagsulok yung ituro ngayon parang tumtaks na taas-taas kasi naman nasa tuktok, mas ang dami-dami nasa ilalim. Hindi na tagsulok yung itura parang tagsulok na pinanas pataas.

So yan ang kwenta namin ng Family Living Wage. Tapos sa limang Pilipino hindi pong maapot doon. Kasama yan yung isa sa limang pamilyang Pilipino na parang P10,000 ang taglaban yung panilang kita. So yan ang pinaka nasa ilalim.

Tapos yung pinaka-pinaka nasa tuktok, nasa pinaka mataas, may buwanang kita dyan. Minsan P5M, P10M, P10M. Parang ilalibong pamilya lamang yan nasa pinaka-tuktok pero dahil ang taas-taas nila parang binanat mo yung tagsulok na yan para magmukhang tumtaks siya.

So kung tama kayo, sa amin yan ang problema. Ang magiging tanong dapat sa gobyerno, bakit sa halip na maging mas pantay yan, hindi naman sinasabi kayo lahat absolute of pantay ang lahat, pero parang may problema kung bakit yung ilan maarangkada yung kanilang kita, at lalo na lang maarangkada ang laki ng kanilang yaman habang pinakamarami nakakasya lamang doon sa kunilang arawan.

So parang ilipon, ibig sabihin isang kahig isang tuka talaga yung more or less P10P.

Talaga hindi makakabuhay yung minimum wage. Kasi baka hindi maliwanag sa ibang nanonood sa atin, hindi pare-pareho yung minimum wage across the regions. Iba no? If I'm not mistaken ang pinakamababang minimum wage talaga sa BARMM. Tama po ba?

Yes, P340 more or less actually sa BARMM. So layo-layo.

Ang argumento namin ng Christian may dalawang baitang yan. Una, tama naman sa isang antas, tama naman yung sahod na kinakaya ng isang bansa depende sa antas ang pag-onlad niya.

Halimbawa yung mga bansa tulad ng US o sa Europa o sa Japan, mas mataas na nabibigay nilang sahod kasi mas produktibo ang ekonomiya. So totoo naman yun, yung pinakamabisang paraan para sa mga long-term sustainable na mataas na sahod ay yung ikitap-pag-onlad na ekonomiya.

Ganoon pa man, kahit ano yung antas sa ekonomiya, abanting bansa o mayamang bansa o tulad ng Pilipinas at tasagong bansa, sa totoo lang, ano man ang antas mo, ang problema ay nakahatak pa rin yung sahod pa baba. Bakit?

Kasi yung mga employers at talagang gobyerno, ang tendensya ay bigayin talaga yung mga manggagawa. Parang nagpakit nyo kanina, mayagasabi naman ang kakain, may bahay kahit papaan o may bubong. So dapat magkasha na lang yung manggagawa sa maliit na sahod.

... At sa distribution sa negosyo at sa ekonomiya, mas malaking bahagi na iiwan sa employer at yung pinakamaliit na pwede yung binibigay sa manggagawa. Kaya sa tanong nyo halimbawa, kaya ba ng mga magbigay ng employers magbigay ng dagtang sahod?

Halimbawa lang yung top 1,000 corporations sa Pilipinas. Mula 2020-2021, dumoble ang kanilang tubo. From less than P900B, naging P1.8B yung tubo nila.

Kung sa nakalang dekada bago tumama yung lockdowns, lumaki ng may 3-4 beses ang tubo ng lahat ng negosyo sa Pilipinas pero yung sahod, halimbawa sa NCR, dumoble lamang. So may balance doon sa tubo na hindi napunta sa manggagawa.

Ito naman naitsura ng sahod at tubo. Isang bayong lang yan. Yung bayong na yan, yung kita diyan bahagi na pupunta bilang tubo, bahagi na pupunta bilang sahod. Kasi investment naman, ibang accounting yan. Kung mag-invest yung kumpanya, expense actually yan.

So kung mag-investment nila, awas na yan. Yung tubo, malinis na nakita yan para sa mga kumpanya.

... Sabi lahat gusto mag-inquire kasi ganda ng profit share dyan. Inabutan ko pa yan. Pero nung naupo ako sa mga CBA negotiations as a director ng union namin, somehow naalala ko kasi pinag-uusapan natin ngayon yung pagpapalaki ng, pagtaas ng swelder ng empleyado.

... Last on the list yung bigyan na kumento sa sahod ng empleyado. Kasi marami silang pwede pagdahan. Ano ba? Ganoon kasi ang impression ko before. Ang argument namin, hindi dapat mag-invest kayo sa human resources, ito yung biggest resource nyo. Parang ganun ba talaga ang mentality ng mga kumpanya?

... In general, hindi actually yung manggagawa ang pinakamalaking bahagi ng gastusin nila. May baba dyan siyempre yung upa sa lupa o sa building, yung renta nila. Minsan lalo na kung manufacturing, input na para sa proseso raw materials.

... Secondly investments, pagbili ng makinarya. Actually pagbayit ng utang. May maraming kumpanya mabigit din ng utang sa kanya. Pero nakatawa dyan kunihanay yung mga yan, bayit sa utang, pagbili ng makinarya, paggamitan, pagbayit sa upa, sa lupa o renta.

... At nakakatawa dyan, hindi ginagalaw yung mga yan. Kumbaga dahil mga kapwa-negosyante yan, binabayit nilang buong buo yan. Ang palaging pinipigal yung huli, yung mga manggagawa. Kaya nakakatawa dyan, minsan argument na palagi ng mga kumpanya, eh ba't niya magtataas ng sahod? Ang laki ng giligas na tayo sumabagi na yan.

... Kuha na yung manggagawa para may akinabang, may kita sa sumabagi na yan. Pero dahil sa takbo ng mundo, mas skilling ang negosyante sa isa't isa at mas tingin nila pwede repigyan yung manggagawa. Ang itang taktika nila dyan, sige dalhin natin sa RWB. Pagkita mo sa RWB kailangan mag-tumble yung manggagawa.

Pagkita nyo naman na kaya nila bayarin yan. Kaya isip namin kung sa pagkita ng employer at manggagawa, di hamak mas mahina ang pangirian boses sa manggagawa. Ang isip namin dapat ng kinikilingan ng gobyerno, dapat yung manggagawa.

... Kaya nangyaya na doon, kasabihin lang ng kumpanya hindi namin kaya, yung gobyerno oo nga. Tapos quits na. Kaya yung mga kumento ngayon, P10, P20.

... Graduated ako ng ano? Pinakita naman pero binusisi namin. Then we also had our accountants, mga consultants din kami dyan. This was a long time ago. Yung kausap namin na cross the table, in-school to kami. Saan ba kayo graduate?

... May negative connotation ng unionism para sa ibang tao. Parang pagsinabi, pag-union, kumunista ka na. Pero sa mga Nordic countries, Sweden, ang ganda ng concepto ng unionism. At talagang in-encourage ang mga empleyado for their protection for the entire industry. Pero bakit sa atin binibigyan ng masamang connotation?

... May particular contexto din yan. Yung mga bansa na yan, nung tinatag sila bilang mga bansa, actually malaking bahagi yung mga union at yung mga community organizations. Kumbaga mulat-simula yung pagtayo ng mga bansa na yan, yung pag-gobyerno nila, malaking papel ang organization ng mamamayan particularly yung mga union.

... Kumbaga mulat-simula bilang bansa, nasa subculture na nila at sa consciousness nila yung kahalagan ng pag-union. Kung sa Pilipinas, tabalik tara. Sa Pilipinas mulat-simula ng mga kunyon noong panahon ng Amerikano, siniraan niyan agad, siniraan bilang mga komunista.

... Di ba? Una pahagi pa yan ng 20th century, 1900s yan. Siniraan niyan bilang mga komunista. Nakatawa nga, mag-cast forward ngayon, 2021. Noong weekend lamang may nakausap ko, may nakuwentuhan ako. May nagtangka magtayo ng union sa BPO. Wala silang kinalaban sa mga mainstream unions, Yuma, Kenya at iba pa. Pero kaagad nagkalat ng kwento ng Chief Ministry of Management, ay union leader na yan, dating NPA yan.

... Kaya takot ang mga tao na sumama sa kanila. Pero bakit negative ang connotation? Siguro ang tanong ay negative kanino? Kasi walang duda kundi sa mga employer takot-takot sila sa union kasi parang kayo. Lumahalak sila ng mga gagawa. May normal na mga gagawa takatok sa kanilang supervisor, uy patiin naman ang financial statements ng kumpanya. Siyempre hindi.

Boses sila para i-demand ko ng bagay. Para kung nangine-negotiate niya, hindi lang sabihin ng employer hindi rin kaya magbigay sa hawak kung baka kailangan niya magpaliwanag. So para sa amin ang simple dahilan kung bakit masama-arip ito siya ng mga union ay dahil sinaraan talaga siya. Kinakalad ng mga malalaki negosyante na delikado ang mga union, mga panira, nakamuhawala ka ng trabaho pumasok dito. At lalo na lumala itong nakatang 6 taon na dinikit talaga si Paul Luterte.

At mga kanyang mga spokesperson, si NTF-ELCA, ang mga nag-union na yan, mga komunista yan, mga supporter ng mga teorista. Si Lorraine Badu ay sabihin, ang mga unionista na yan mag-NPA yan. So medyo sinaraan talaga sila.

... Ngayon nasa 6-7% na lamang yata. So even yung klasing panira mas kumakapit siya kasi bawas na rin ang posibong karnasan na ordinaryong Pilipino sa mga union kahil nga binasak talaga siya nitong lakarang dalawang panira."

... Kasi may union kami before sa diaryo. And that was one of the strongest and most significant unions sa industry. Kasi doon naramdaman ang protection mo. For example, hindi ka basta-basta pwedeng i-suspend without just cause.

... Hindi ka basta-basta maka-abuso, tapos may iwasan. For example, hindi ko alam kung nangyayari pa ito sa iba mga companies, correct me if I'm wrong, yung 555 scheme, yung hindi ka...

... Tatanggalin ka naman. Tapos yung redundancy na sinasabi, yung position mo. Kung walang union kawawa ka kasi hindi ka makatanggap ng benepisyo. I don't know, de-demonize masyado."

... Kasi matapot ka talaga. Kasi doon napakalaging papel ng gobyerno. Kung may pagpapasyang gobyerno na si Rosohin na panakasin ang mga union, Department of Labor, Department of Employers, papalakasin niya. At yung pagpapalakas yan parang-parangan.

... Una, isipin ang bagay ng labor inspectors. Parang hindi pa tumapot ng 1,000 ang labor inspectors ng DOLE out of 1M formal establishments then possibly 600,000-7,000 more na informal. So yung isang labor inspector on average na-compute namin yan. Yung 2022 kung makaisot kalahati sa isang linggo yan, magmaguling labor inspector na yan.

So napakaling bahagi ng mga establishmento, hindi na pupunta ng labor inspector. Pero kung may magtatangka mag-union at tinakot ng management, yan ang paraan ko sabihin sa DOLE, gusto na mag-union pero may union busting na gaganap dito. Pero bawal yan.

... At yung minimum wage, pati yung usapin ng karapatan ng mga gawang mag-union, nawawalan sila kakainan kasi tatakutin sila ng employer. Tapos ikalawa, di ba pati si President Bongbong sabi niya, magbigay niya ang pansin ng contractualisasyon. Kung natanong nyo tuloy-tuloy pa ba ang sistema ng 555, malamang kaysa hindi o.

Kung sa ngayon nga, yung mga proteksyon sa labor code hindi binibigay, lalo na kung hindi pigay yung mas matibe na proteksyon sana through security of tenure laws, parang may nangyari ba sa nakarang 7 taon na bigla naging mabait mga employers? Malamang hindi, baka lalo pang ginamit lang nakuha kaka-lockdown lang, kaka-COVID lang kaya mahirapan yung negosyo, kaya laking manahimik.

... May alala lang ako, pinagdinig ako dati isang malaking kumpanya. Kasi nga binabanggit nyo yung kakulangan sa labor inspectors. Pina-inspect daw, pinagtago yung contractual eh. Baka araw kasi mga tanong eh. Isang paraan nyo ng pag-abuso.

... Tapos yun nga pagdating doon sa mga empleyado, dapat nilalaban mo. Kasi cannot expect na... Ito pala itong tanong ko, paano yung mga company sabihin? Huwag na kayo mag-union, mabait naman si boss. So bibigyan naman kayo ng guaranteed increase every year.

So basic salary. Pwede ba yun? Patanggap-tanggap ba yun sa mga empleyado?

... Tapos natuwa doon yung mga manggagawa kasi kung natuwa doon ang family living wage sa ilalim, syempre kailangan may mabaitang yun. Pati yung mga sa taas nakangat sila para mamangin yung...

... So totoo yan at walang union itong BPO na ito. So para sa amin hindi naman dapat lahatin. Marami naman employers na sinisikip naman ibigay yung pinakakayaan nila sa mga manggagawa.

... Kasi isabati ang karapatan ng manggagawa at pwede iangat kasi ang kanilang pagkipasol sa empresa kung sa ngayon halimbawa usapin ng sahod yung pinakatampok kasi nga baba-baba ng sahod.

... Kapag nakuha na yung matinong sahod, may kilawang punto dyan. Yung nabagit yung profit sharing, nagpastay sa family living wage, pwede sabihin kailangan bahagi yung manggagawa in a way pagpapakbarang kumpanya.

... At isang paraan doon ay may representation sa board, mas may representation sa management. May makinismo para alam nila ano ang takbo ng financial status ng kumpanya.

... Eventually syempre, sa Scandinavian countries, sa US, yung cooperative wise yung malaking kumpanya. May mga kumpanya kayo sa US, 20-25,000 employers pero pinapatakbo ng cooperative basis.

... Hindi nahihinto yung pakinabang ng pagsasama into a union ng mga manggagawa. So sa pilaman ng sahod, may levels na participation at pakinabang para sa kumpanya at para sa kanila na pwede pang maabot.

... Sabi ko, kailangan kami maabot sa ganoon? Pinaliwala nga yung konteksto. Kasi dati chaotic din yung labor industry nila sa manufacturing in particular. Tapos talagang they came together at nagkaroon ng standards.

... So ngayon even the employers talaga. Sino nag-encourage? Dapat sumama kayo sa union. Sa atin baligtad, panag-union ka, masamakan tao, manggugulo ka. Tapos gagawin pa ng iba, may union kayo, magtatayo ko ng sariling union, company union. That's one way to bust the legitimate union.

... Pero bakit nagdedemang kayo ng sobrang laki? At mayroon din mga ganoon. But again, in principle, more often than not, talagang union ang importante."

... So medyo tingin namin maganda halimbawa yung Scandinavian countries kasi mulat-simula meron silang pangkilala ng kalagay ng mga union. Hindi necessarily kaaway yan sa negosyo, kundi actually pwede rin katuwang sa pagpapalago ng negosyo at pwede rin katuwang sa pag-gobyerno.

... At yung employers sa usapin ng mga election issues. Kung bagay yung pagsapak sa politika ng karamiwang Swede o karamiwang Norwegian, isang daluyan rin yung mga union nila sa kanilang workplace. So sa amin hindi lang siya pang economic na laban actually, pwede siya pang tatispasyon sa pag-gobyerno at depende sa...

... Ang employer, ganyan talaga yung isipin. Gusto rin na capitalistic, gusto rin na malaking tubo. Pero yung gobyerno dapat nasisigil. Hindi yung tama. Pero yung gobyerno may mga asya sa saligang batas. At yung nabagit kong provision kanina sa living wage, actually yung provision na yun hindi lang living wage ang sinasabi doon.

... At hindi yan ibibigay ng isang profit-seeking na employer."

... Ang dami-dami politiko, mga journalist na pinapasiraan sa inyo. Mag-demand naman kayo, may karapatan din kayo. Huwag kayong nagpapa-abuso. Meron ba kayong internet allowance man lang? Baka kayo pa gumagaso sa load nyo para man-troll. Ipunto ba? Kawawa naman."

... Kung sa pinanghanap buhay, actually isang malaking problema din yan ngayon. Dahil may internet na, may remote work. Actually lumaligan natin yung gig economy. So maraming trabaho ngayon na hindi na doon sa nakasanay na employer-employee relation. So actually malaking problema yan.

... Sa unang tingin, okay ito, makakarakid ako, makakadagdag kita ako. Pero sa pangkalahatan actually mas malaking problema yan. Kasi kung sa karaniwang workplace, fabrika, opisina na hirap-hirap mag-union para ilaban yung karapatan, lalim akong mag-isa ka at yung transaction mo lang sa vizor mo o sino mo nag-manage sa iyo.

... At yung pagtindi ng pag-asamantara actually sa iyo, kung ngayon mukhang okay siya. I'm sure may mga kaibigan ako na nag-quits sa kanilang mga trabaho. Grabe actually yung presyo sa kanila sa lukuyang mga klase ng pag-i-economy.

... Kasi pinapirapan ka kasi sabihan kung hindi mabigay ito sa 2 buwan, bibigyan namin sa iba. Tapos susubibayang ka on a weekly basis at lalaglag ka lang walang beneficyo. Ikaw na bahala ka mag-tumbling, ubusin ang oras mo, wala ka ng gawain bahay. Medyo may sariling problema din yan.

... Yung mga trolls hindi ko sangayon pero kausapin lang mag-protect ang hanap buhay. I think yung mga nasa gig economy na yan dapat mag-protect ang hanap buhay nila."

... So kay mga trolls baka naman nasa gig economy nga pala kayo, baka dapat mag-demand kayo ng kontrata para may formal employee relationship. Kasi baba nang kinikita niya, tinignan niya ang minimum wage.

... O okay ma-encourage kasi ka-demonyohan ang ginagawa ng mga employee. Baka sabihing sarap pala ng buhay nang mag-troll na lang ako. Di natin masabi baka ma-troll ang kamag-anak niyo, nanay niyo o asawa niyo. Ingat kayo."

... Ang struktura natin sa kasalukuyan dadaan siya sa original wage boards. So usually patingi-tingi increase diyan. May insult ko pa nga. Ang tagal muna kapaglaban tapos mag-garantee nas 12 pesos, 20 pesos. Ang sakit nun para sa isang empleyado.

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaki-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaking-laki?

Q2, PJA? Social services? Alaking-laki?