00:38.9
Ang nasa 200,000 na mga Pilipino
00:41.2
ang naninirahan at nagtatrabaho sa Singapore.
00:44.6
Malaki daw ang sweldo nila doon.
00:46.7
Ang isang IT professional daw ay maaaring kumita
00:49.9
ng mahigit sa 146,000 pesos pataas kada buwan.
00:54.6
Pero alam mo ba, ang Singapore ay dating lugmok sa kahirapan 60 years ago.
01:00.6
Marami ang walang trabaho, walang bahay at nagugutom.
01:04.6
Nakipagsanib sila sa Malaysia para sana matulungan silang makaahon sa hirap.
01:10.0
Ngunit wala pang dalawang taon ay sinipa sila ng Malaysia.
01:14.5
Sobrang ikinalungkot ito ng Prime Minister ng Singapore.
01:18.5
Pero sabi nga niya,
01:20.6
I have a few million people's lives to account for.
01:24.2
And Singapore will survive.
01:26.2
Ano ang dahilan bakit pinatalsik ng Malaysia ang Singapore?
01:30.4
Paano nga bang ang maliit na bansa na walang natural resources
01:34.9
ay nakaahon sa hirap at ngayon ay namamayagpag sa yaman?
01:42.9
Sa ibabang bahagi ng Malaysia ay matatagpuan
01:46.3
ang pinakamaliit na bansa sa Southeast Asia, ang Singapore.
01:50.3
Ito ang Singapore ngayon.
01:52.3
Larawa ng isang marangyang bansa.
01:54.3
Tahana ng pinakamagandang airport sa mundo.
01:58.3
Pero bago pa man ito kuminang sa ganda,
02:01.3
ay ganito ang kanyang itsura noon.
02:03.3
Lugmok sa kahirapan.
02:06.3
Taong 1819 nung dumating ang mga British sa Singapore.
02:11.3
Kahit walang natural resources ang bansa,
02:14.7
meron naman itong mahalagang asset, ang kanyang lokasyon.
02:17.7
Ang bansa kasi ay nasa sentro ng ruta ng kalakalan
02:20.7
na nagkukonekta sa Asia at Europa.
02:23.7
Kaya naman naging crown colony ng British Empire ang bansa.
02:27.7
Naging maunlad ang Singapore sa kamay ng mga British.
02:30.7
Pero nagbago ang lahat nung naganap ang World War II.
02:34.7
Natalo ng mga Japon ang mga British
02:37.7
at napasakamay nito ang Singapore taong 1942.
02:42.1
Pero pagdating ng 1945,
02:44.1
binomba ng Amerika ang Hiroshima at Nagasaki.
02:48.1
Natalo at sumuko ang Japan.
02:50.1
Natapos ang World War II
02:52.1
at naibalik ang Singapore sa mga British.
02:55.1
Pero sa panahon ito ay wasak na wasak ang bansang Singapore
02:59.1
dahil sa nangyaring digmaan.
03:01.1
Sira ang mga infrastruktura,
03:05.1
at sira rin ang mga daungan na siyang pangunahin nilang pinagkakakitaan.
03:09.1
Walang trabaho ang mga tao
03:11.1
at magkaroon ng kakulangan sa pagkain.
03:13.1
Binigyan ng mga British ang Singapore ng self-government.
03:19.1
ay nahalal bilang kauna-unahang Prime Minister
03:22.1
at kinikilala bilang founding father ng Singapore
03:27.1
At siya ang babago sa takbo ng buhay ng Singapore.
03:32.1
nung nagdeklara ang Singapore ng kalayaan sa mga British.
03:36.1
Dahil nga lugmok sa kahirapan,
03:38.1
nakipagsanib sila sa Malaysia taong 1963
03:41.1
para matulungan silang makabangon muli.
03:44.1
Ngunit maraming naging problema ang pagsasanib.
03:47.1
Mga problema gayan ng racism,
03:50.1
sharing sa income at tax,
03:52.1
at mga pulisiyang hindi magkasundo ang dalawang estado.
03:56.1
Kaya napagdesisyonan ng Malaysia
03:58.1
na putulin ang pagsasanib nila sa Singapore noong 1965.
04:02.1
Kaya nanlumo ang Prime Minister ng Singapore
04:06.1
dahing nangangamba siyang
04:07.1
hindi makakasurvive ang bansa nang mag-isa.
04:11.1
Pero determinado siyang patunayan sa kanyang sarili
04:14.1
na siya'y nagkakamali.
04:19.1
Ngayon, ang Singapore ay tahanan ng 5.64 milyon katao.
04:24.1
Puno na ito ng mga napakagandang infrastruktura.
04:27.1
Nangunguna na sila sa high-tech manufacturing
04:30.1
at sila rin ang nangungunang financial center sa Asia.
04:34.1
Ang Singapore ay isa sa tinatawag na
04:36.1
Four Asian Tigers or Dragons,
04:38.1
kasama ang Hong Kong, South Korea at Taiwan
04:41.1
dahil sa napakabilis na pagunlan
04:43.1
at napakagandang rags to riches story nito.
04:48.1
ang Singapore ay pangalawa
04:50.1
sa pinakamayamang bansa sa buong mundo
04:53.1
kung ang pagbabasehan ay GDP per capita
04:56.1
by purchasing power parity
04:58.1
o yung halaga ng perang meron ng isang tao
05:01.1
kung ikukumpara sa pera ng ibang bansa.
05:04.1
Napakarami ding milyonaryo at bilyonaryo sa Singapore.
05:09.1
napakaraming milyonaryo sa China
05:11.1
ang lumilipat sa Singapore
05:13.1
para maprotektahan ang kanilang yaman
05:15.1
mula sa komunistang China.
05:17.1
Madalas ring tawagin ang Singapore
05:20.1
bilang Monaco of the East
05:22.1
dahil sa yaman nito.
05:23.1
Speaking of Monaco,
05:25.1
alam mo bang paborito itong tirhan
05:27.1
ng mga milyonaryo?
05:28.1
Kung gusto nyong malaman ang kwento,
05:30.1
ilalagay namin ang link ng video nito
05:32.1
sa description at comment section.
05:36.1
paano ba nakaahon sa hirap ang Singapore?
05:43.1
Maraming factor ang nakatulong
05:45.1
sa pagkamit ng Singapore ng kasaganaan
05:47.1
at ito ang ilan sa kanila.
05:50.1
Gaya ng nabanggit natin kanina,
05:52.1
ang lokasyon ng Singapore
05:54.1
ay isa sa mga naging aset nito
05:56.1
sa pagkamit ng kanilang yaman.
05:59.1
pangalawa ang Singapore
06:00.1
sa may pinaka-busy na daungan sa mundo.
06:03.1
Nagpapakita ito na maganda
06:05.1
ang kalakalan sa Singapore.
06:08.1
ang volume o angdami
06:10.1
ng containerized cargo
06:12.1
na labas-pasok sa Singapore
06:13.1
ay umabot sa 36.6 million TEU.
06:18.1
Habang ang pinaka-busy na container port
06:21.1
ay meron lamang 4.43 million TEU.
06:25.1
Napakalaki ng agwat.
06:27.1
Matatag na mga pulisiya at gobyerno
06:30.1
Noong mahalal si Lee bilang prime minister,
06:33.1
ay itinatag niya ang political party
06:35.1
na People's Action Party.
06:37.1
Sinigurado ni Lee na ito lang
06:39.1
ang party na mamamahala sa bansa
06:41.1
at naging stricto siya dito.
06:43.1
Ito ang nagbigay daan
06:44.1
para maisakatuparan niya
06:46.1
ang kanyang vision para sa Singapore.
06:48.1
Ang unang naging focus
06:50.1
ng kanilang gobyerno
06:51.1
ay ang pagawa ng mga subsidized public housing
06:54.1
para sa mga walang tirahan
06:56.1
at yung mga nakatira sa estero.
06:58.1
Malaki rin ang ininvest nila sa edukasyon
07:01.1
kaya naman isa ang Singapore ngayon
07:03.1
sa may pinakadikalidad na edukasyon sa mundo.
07:06.1
Maaasahang public sector
07:08.1
Sa Singapore, mataas ang sweldo
07:10.1
ng mga civil servants
07:12.1
o mga taong nagtatrabaho sa gobyerno.
07:14.1
Naniniwala kasi sila
07:16.1
na kapag mataas ang sweldo,
07:17.1
ay hindi sila maiinggan yung mangorakot.
07:22.1
kapag may nahuling pangungurakot sa public sector,
07:24.1
ay parurusahan ito ng gobyerno
07:29.1
Kilala ang Singapore sa mababang tax rates.
07:32.1
Isa sila sa may pinakamababang income
07:35.1
at corporate tax sa mundo.
07:37.1
Isa sa pinakabusiness-friendly na bansa
07:40.1
kaya maraming mga big-time businesses
07:42.1
ang naiinggan yung magtayo dito.
07:44.1
Bukod din sa mababang tax,
07:46.1
ay makakaasa ang mga investors
07:48.1
ng integridad at respeto
07:50.1
sa kanilang intellectual property rights.
07:53.1
Bukas sa immigrants
07:55.1
Para sa Singapore,
07:56.1
ang kanilang pinakamagandang natural resource
08:00.1
Bukas sila sa mga gustong manirahan
08:02.1
at magtrabaho dito.
08:05.1
meron ngang nasa 200,000 na mga Pilipino
08:08.1
ang naninirahan at nagtatrabaho sa Singapore.
08:11.1
Ayon nga sa isang Pinoy vlogger
08:13.1
na nagtatrabaho sa Singapore,
08:15.1
malaki daw ang sweldo nila doon.
08:18.1
ang isang IT professional daw
08:20.1
ay maaaring kumita ng mahigit
08:22.1
3,600 Singapore Dollars
08:25.1
o nasa 146,000 pesos pataas
08:29.1
Itinuturing ding pinakamasayang bansa
08:32.1
sa Southeast Asia
08:33.1
ang Singapore noong 2022
08:35.1
dahil sa mataas na kalidad
08:37.1
ng pamumuhay dito.
08:38.1
Pero ganun paman,
08:39.1
mataas din ang cost of living sa bansa.
08:43.1
nangunguna ito sa pinakamahal na syudad
08:48.1
This is your Ate O from AllRepublic
08:51.1
and stay awesome!
