Subscribe to Knowledge Channel YOUTUBE Channel:
http://bit.ly/KnowledgeChannel
For Donors, Teachers and Learners:
www.knowledgechannel.org
Knowledge Channel Foundation Inc.
3rd Floor Main Building, ABS-CBN Compound, Sgt. Esguerra Ave., South Triangle, Diliman, Quezon City
Email: info@knowledgechannel.org
Knowledge Channel
Run time: 05:09
Has AI Subtitles
* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Nais maibalik ng mga dato at babaylan ang dating kaayusan at ang dating paniniwala.
00:13.0
Ngunit ang kanilang mga pakikipaglaban ay napuksa ng mga Kastila.
00:17.0
Pero may isang pag-aalsa na nagtagumpay na maibalik ang dating pamumuhay at dating reliyon sa loob ng matagal na panahon.
00:26.0
Ang pag-aalsang ito ay pinamunuan ni Francisco Dagohoy.
00:38.0
Tanggap na ni Francisco Dagohoy ang kaayusang politikal at kultural ng mga Kastila.
00:44.0
Nakatira na siya sa isang pueblo sa Buhol at isa na siyang Kristyano.
00:48.0
Pero, noong 1744, namuno siya sa isang pag-aalsa laban sa mga Kastila.
00:56.0
May kapatid siya na nasa panunungkulan ng mga Espanyol doon sa kanilang dayan.
01:03.0
At yung kanilang cura paruko na isang jesuita, inutos doon sa kapatid ni Dagohoy na hulihin ang isang tulisan.
01:13.0
Sinunod ng kapatid ni Dagohoy ang utos ng pari, pero namatay siya sa pakikipaglaban sa tulisan.
01:21.0
So, yung kanilang bangkay na yun ay ibinalik doon sa dayan, pero ayaw basbasa ng pari.
01:27.0
Kasi namatay rin ito na wala yung mga sakramento.
01:32.0
So, tatlong araw yun na nararoon yung bangkay sa labas ng simbahan.
01:37.0
At hindi ginagalay, hindi binabasbasan.
01:40.0
Dahil isa na ngang Kristyano, mahalaga na kay Dagohoy ang ritwal ng Kristyanismo na mabasbasa ng isang namatay bago ilibing.
01:49.0
Nang ayaw basbasa ng pari ang kapatid niya na namatay naman dahil sa pagsunod sa utos nito, isang malaking kawalan ng justisya ang naramdaman ni Dagohoy.
01:59.0
So, sa laking galit ni Francisco, nagkaroon ng taga-alsa.
02:03.0
Namunoy siya ng taga-alsa, sinilakay nila yung simbahan at sumana yung taong bayan sa kanya.
02:11.0
At bumaba sila, pumunta sila ng namundok sila at nagkatag sila ng sariling tamayanan.
02:18.0
Pinapakita ng pag-aalsang ito na madali pa rin para sa mga Pilipino na talikuran o tanggalin sa kanilang kamalayan ang kastilang kaayusan at reliyon.
02:29.0
Pag punta nila sa kabundukan, hindi na Kristyano yung panaruhay nila doon.
02:36.0
Bumalik sila sa dating kaayusan, yung dating ugnayan, pati yung mga elemento ng dating reliyon.
02:43.0
Sa mga katid, si Dagohoy ay isang larawan ng Pilipino nasako.
02:49.0
May sabihing tanggap nila ang kristyanismo.
02:51.0
Sa kabila ng lahat na yan, nung siya'y nag-aklas, ang diwa ang kanyang binala sa kanyang pag-aklas ay yung diwa na daladala ng mga babaylahan sa mga dapos.
03:05.0
Maraming pagpatangka, natabalikin sila doon sa bayan, kababain.
03:10.0
So, sinusuhulan siya, bibigyan siya ng posisyon, bibigyan siya ng salapi.
03:15.0
Subalit, manindigan na si Dagohoy.
03:18.0
Habang buhay si Dagohoy, hindi nila ito natalo at hindi rin siya sungukul sa kanila.
03:25.0
Sa loob ng 85 taon, namuhay ng malaya si Nadagohoy sa bayang kanilang itinatag sa kabundukan.
03:33.0
Sa maagang panahon, nakita na ng mga Pilipino na ang tunay na layunin ng mga Kastila ay hindi pakikipagkalakalan.
03:43.0
Tulad ng sabi nila, kundi pananako.
03:47.0
Ang mga organisadong sektor ng mga Tatu at Babaylan na nawalan ng kapangyarihan ay agad na kumilos para patalsikin sila.
03:55.0
Sila rin ang unang mga sektor na binigyan ng mga Kastila ng katungkutan.
03:59.0
Sila rin ang unang mga sektor na binigyan ng mga Kastila ng katungkulan at pribilehyo sa loob ng sistemang kolonyal
04:06.0
para mahati ang mga Pilipino at mabigyan sila ng ilusyon ng kapangyarihan na siyang nagpatahimik sa kanila.
04:14.0
Sa mga pag-aalsang na talakay, makikita rin ang unti-untin pag-angko at pag-angki ng mga Pilipino sa mga ekspresyon kultural na mga Kastila
04:25.0
pero ito ay nakahalo o idanagdag lamang sa sinaunang kultura.
04:30.0
Hindi naglaho ang kultura ng ating mga Ninuno.
04:34.0
Patunay nito ay ang pananatili ng ilang mga kagawian at paniniwala ng ating mga Ninuno hanggang sa kasalikuyang panahon.
04:55.0
Pag-aalsang mga Pilipino na mag-aalas ng ating mga Kastila,
05:00.0
mag-aalas ka sa mga Kastila na mag-aalas sa mga Pilipino na mag-aalas sa mga Kastila.
