01:40.0
At sa wakas, narating na ni Richard ang ilog na kanyang paliliguan.
01:48.0
Araw-araw siyang gumagapang makaligo lamang.
01:56.0
Naghanda na siya ng kanyang gagamitin sa kanyang pagligo,
02:00.0
na sabon, toothbrush sa loob ng maliit na bag na kanyang nagmistulang sa bumyara.
02:14.0
Dito din sila nakuha ng inumin sa ilog na ito.
02:30.0
At pagkatapos na makaligo si Richard, gagapang muli ito at akitin ang mataas at matarik na daan para makauwi.
03:01.0
Pag nagkataon na walang trabaho ang kanyang kapatid,
03:06.0
ito ang katuwang niya upang makapagbihis.
03:10.0
Pag wala ay mag-isa niya lang itong ginagawa.
03:19.0
magkataon na walang trabaho ang kanyang kapatid,
03:23.0
ito ang katuwang niya upang makapagbihis.
03:27.0
Pag wala ay mag-isa niya lang itong ginagawa.
03:35.0
Kung minsan mag-isa lang si Richard sa kanilang tahanan,
03:40.0
ang tahanan nila ay halos matutumba na.
03:44.0
Hindi nila ito mapaayos
03:47.0
Mag-isa ang kumikilos si Richard upang makakain.
03:52.0
Siya na mismo ang nagpapaapoy upang makapagsain.
03:57.0
Dahil kung hindi niya ito gagawin, magugutong siya.
04:02.0
Dahil kailangan umalis ng kanyang kapatid upang makapaghanap ng trabaho at upang magkaroon ng makakain sa araw-araw.
04:17.0
Sobrang hirap daw kapag wala na ang mga magulang,
04:22.0
tulad ng dinaranas ng magkapatid na ito na pilit lumalaban para mabuhay.
04:30.0
Kung sakali, kung naririnig ng mga magulang mo,
04:36.0
yung sinasabi mo ngayon, anong masasabi mo sa magulang mo?
04:45.0
hindi nila ito paalam.
04:48.0
Hindi nila ito paalam.
04:50.0
Hindi nila ito paalam.
04:52.0
Hindi nila ito paalam.
04:59.0
buhay pa sila para makita nila ako dito na ano.
05:09.0
Kasi mahirap po yung walang magulang.
05:12.0
Kailangan ko pa po sila.
05:40.0
Ayun, kamusta ka?
05:43.0
Okay lang naman, Papa.
05:47.0
Ano pong pangalan mo?
05:54.0
Ilang taon ka na po?
05:56.0
Twenty-two years old po.
06:00.0
Kamusta yung kalagayan mo?
06:04.0
Ito po, ano, pag gabi inuubo.
06:14.0
Mahirap ba yung buhay na pinagdadaanan mo sa araw-araw?
00:00.0
06:19.000 --> 06:20.000
06:27.0
Paano mo nasabing mahirap?
06:29.0
Bakit ano ba yung pinagdadaanan mo?
06:31.0
Kasi po, kung kahit ano pong gusto kong trabaho, hindi po magawa.
06:43.0
Paano mo nilalampasan yun, yung mga pagsubok na dumarating sa buhay mo sa araw-araw?
07:06.0
Paano mo siya nilalampasan?
07:12.0
Tinitiis mo na lang?
07:14.0
Tinitiis mo yung hirap?
07:26.0
may panawagan ka ba sa mga kababayan natin, na halimbawa nakapanood itong video mo,
07:32.0
ano yung masasabi mo sa kanila?
07:34.0
Kung sino pong kailan tumulong na kababayan po, sana matulungan po nila ako.
07:41.0
Kasi sa hirap ng buhay, minsan po eh, minsan lang po ako gumagain sa isang araw.
07:48.0
Minsan ka lang nakain sa isang araw?
07:52.0
Dala ng kahirapan?
08:00.0
May mga tao na nakikita ka sa araw-araw na nagagawa nila yung mga,
08:06.0
ah, yung mga hindi mo nagagawa.
08:10.0
Naiingit ka ba sa kanila?
08:16.0
Naiingit ka dun sa mga tao na kayang-kaya?
08:21.0
Halimbawa, ah, yung maglakad ng malayong lugar, naiingit ka?
08:26.0
Makarating sa kung saan saang lugar, naiingit ka sa kanila?
08:30.0
Dahil yun, hindi mo magawa?
08:36.0
Ano ba ang pangarap, kay Richard, sana, kung sakali, na naging isa kang normal na tao,
08:43.0
ano ba yung pangarap mo?
08:47.0
Pangarap ko po, yung, ano, pulis. Sana.
08:52.0
Ah, mag-iisang pulis?
08:56.0
Bakit mo gusto na mag-iisang pulis?
08:59.0
Kasi para makatulong po sa ano, mga, ano, kapabayan na ano.
09:13.0
May mga kabataan ngayon na normal, na nagagawa nila lahat.
09:19.0
Ah, sa mga makakapanood nito, anong maipapayo mo sa kanila?
09:23.0
Nakompleto sila, nagagawa nila yung mga bagay na, ah, na hindi mo nagagawa.
09:30.0
Ano yung maipapayo mo sa mga kabataang normal na hindi nakakaranas ng gaya ng nararanasan mo ngayon?
09:39.0
Ang maipapayo ko lang po sa kanila, sana, ano, pagbutihin din nila ano yung, ano,
09:49.0
mga ginagawa nila. Kasi ako, kahit ano pong trabaho, hindi ko magawa lahat.
10:04.0
Ganun lang yung nangyari sa buhay mo sa araw-araw?
10:08.0
Yung sa araw-araw na buhay mo, ganun lang yung nagagawa mo, yung pagmaliligo, ganoon, gumagapan ka,
10:18.0
yun ang nagagawa mo na gusto mo naiparating sa kanila na hindi madali yung kalagayan na naranasan mo ngayon.
10:48.0
Kung sakali, kung narinig ng mga magulang mo yung sinasabi mo ngayon, anong masasabi mo sa magulang mo?
11:04.0
Ano po, masasabi ko lang po ano, mahal na mahal kayo tila.
11:25.0
Buhay pa sila para makita nila ako dito na ano, ganun lang.
11:35.0
Kasi mahirap po yung walang magulang, kailangan ka pa po sila.
11:41.0
Ganoon ba kahirapan?
11:45.0
Namimiss mo ba yung pag-aalaga nila sa'yo?
11:52.0
Naingit ka sa mga tao na may magulang pa, na nagmamahal sa kanila, nagaalaga, nagaasikasa ng pagkain?
12:02.0
Ganoon mo kamahal yung magulang mo?
12:05.0
Kung may pagkakataon, nabigyan ka ng panibagong buhay, pipiliin mo ba na maging ganyan ulit o maging isang normal na tao?
12:21.0
Kung may pagkakataon, nabigyan ka ng panibagong buhay, pipiliin mo ba na maging ganyan ulit o maging isang normal na tao?
12:36.0
Yung magiging ganyan na lang ulit.
12:39.0
Magiging ganyan ka na lang ulit? Bakit? Paano mo nasabi?
12:53.0
Para magagawa ka po yung ano, mga trabaho, ganoon.
12:59.0
At makatulong ka sa pamilya mo?
13:03.0
Sa mga tao may katulad nakapansanan ng sayo, anong maipapayo mo sa kanila? Anong maibibigay mo sa kanilang lakas ng loob?
13:15.0
Sana pagbatihan nila kasi ano, ganito din yung ano nila, gaya sa akin.
13:26.0
Sana hindi sila gumawa ng ano, mag-ibigay, sama na lang sila, ganoon.
13:35.0
Nararanasan mo minsan naasar ka ng iba? Tinutokso ka?
13:44.0
Anong nararamdaman mo?
13:49.0
Nasasaktan ka pag tinutokso ka?
13:52.0
Anong sinasabi nila sa'yo?
13:54.0
Parang ano, parang ginagaya po nila yung ano, lakad ko mga bata, ganoon.
14:06.0
Ang sabi ko, okay lang sabi ko.
14:07.0
Ginagaya nila yung lakad mo?
00:00.0
14:11.000 --> 14:11.000
00:00.0
14:11.000 --> 14:14.000
14:20.0
Bakit nag-aral ka ba dati?
14:22.0
Dati po, grade 6.
14:23.0
Ah, dun ka sa eskwelahan?
14:28.0
Ano na masasabi mo sa mga kapatid mo?
14:30.0
Masalamat sa pag-alaga sa akin kahit ano.
14:39.0
Lagi po ang pasasalamat ko sa kanila.
14:43.0
Kahit anong mangyari, ginalagaan din nila ako kahit wala na kaming magulang.
14:49.0
Salamat na lang sa kanila.
14:52.0
Kuya, magandang hapon po. Ano pong pangalan niyo?
14:55.0
Alan Guzman po, sir.
14:58.0
Ah, ilang taon na po kayo?
15:04.0
Kano ano niyo po si Kuya Richard?
15:07.0
Kapatid ko po, sir.
15:10.0
Asan na po ba yung mga magulang niyo?
15:12.0
Patay na po sila, sir.
15:17.0
Yung nanay ko po, bago lang.
15:19.0
Isang taon pa lang na mamatay?
15:23.0
Ano po yung kinabubuhay niyo dito sa lugar niyo?
15:26.0
Ano po, sir. Magsasaka lang po.
15:32.0
Sapat naman po ba yung kinikita?
15:35.0
Kulang na kulang po, sir.
15:37.0
Bakit po? Magkano po ang kinikita niyo sa araw-araw?
15:40.0
250 lang po isang araw, sir. Kapag wala.
15:46.0
250 lang po isang araw, sir. Kapag walang.
15:51.0
Walang naghanap ng tao, wala din tambay din yung tao.
15:56.0
Paano niyo po napagkakasya yun sa loob ng isang araw, yung 250?
16:00.0
Tinitipid na lang namin po, sir.
16:02.0
May esawa na po ba kayo?
16:04.0
Meron na po, sir.
16:05.0
Ilan po ang anak niyo?
16:08.0
Dalawa tapos 250 lang yung kinikita niyo sa araw-araw?
16:12.0
Kapag may trabaho?
16:17.0
Kamusta naman po yung buhay niyo dito?
16:22.0
Lalong-lalong na may kaparid po kayo na may kapansanan,
16:26.0
ayon si Kuya Richard.
16:28.0
Kamusta po yung buhay niyo?
16:31.0
Ang hirap po, sir, kasi.
16:34.0
Kapag walang tagain,
16:38.0
nagproblema ko po sila.
16:46.0
Gano'ng kahirap, kuya, yung may membro kayo ng pamilya,
16:49.0
na katulad ni Kuya Richard,
16:51.0
na talagang kailangan tutukan niyo siya ng pansin,
16:56.0
dahil ganyan yung kalagayan niya?
17:01.0
Sobrang hirap po, sir.
17:02.0
Kasi pag wala kami,
17:06.0
siya lang mag-isa.
17:07.0
Hindi namin alam kung ano yung kalagayan niya dito
17:12.0
kapag pumunta kami dun sa barrio ng asawa ko.
17:17.0
Kapag wala kayo, siya yung nakilos lang dito?
17:22.0
Ano yung mga posibilidad na ginagawa niya kapag wala kayo?
17:28.0
Umawag po ako, sir, sa cellphone dito sa pinsan ko.
17:33.0
Tapos kinagamusta ko na lang po siya
17:36.0
kung okay yung kalagayan niya dito.
17:39.0
Kasi walang wala din kami.
17:42.0
Walang wala din kami.
17:43.0
Ano yung nakikita mo na ginagawa niya dito sa inyo?
17:48.0
Yung makayang gawin, ano ba yung makayang niyang gawin?
17:55.0
Kapag ano po, sir?
18:03.0
Yung kayang niyang gawin lang dito sa inyo?
18:07.0
Nag-alaga na lang po, sir, ng ano.
18:10.0
Pag nagugas yung asawa ko ng pinggan, tinitingnan na lang po yung anak ko dyan sa doyan.
18:19.0
Bali siya yung nagbabantay?
18:21.0
Opo, ginabantayan po.
18:22.0
At kuya, yung ano, siya yung gumagawa noon kapag wala kayo?
18:28.0
Opo, ganun din po yung ano.
18:29.0
Anong ginagawa niya?
18:31.0
Nagsasain din po siya, sir.
18:33.0
Kapag wala kami, nagsasain.
18:37.0
Minsan, nagsasunog yung ano niya.
18:43.0
Kapag siya lang mag-isa dito?
18:46.0
Paano yung pang-araw-araw na ginagawa ng tao?
18:49.0
Halimbawa yung pagliligo, paano niya nagagawang ginisan yung katawan niya?
18:55.0
Nakakaligo ba siya araw-araw?
18:58.0
Hindi naman po, sir. Masya ano.
19:01.0
Paminsan-minsan lang po siya naliligo kasi may ano siya.
19:10.0
Nahihirapan siya maliligo doon sa baba.
19:14.0
Paminsan-minsan na lang po siya naliligo.
19:18.0
Paano siya nakakarating doon sa ilog?
19:23.0
Pumagapang lang po siya, sir.
19:29.0
Tapos sa araw-araw, ganun ang ginagawa niya?
19:35.0
Para makapagbigis lang siya ng katawan?
19:38.0
Tapos pag magpapalit na siya ng damit?
19:42.0
Siya din po, sir. Pag naiya siya sa akin, siya din po mag-isa magdamit niya.
19:48.0
Pero tinutulungan mo siya?
19:51.0
Kasi naiya lang po siya sa akin.
19:53.0
Anong tulong yung ginagawa mo?
19:55.0
Tapos siya maligo? Pag tapos na siya maligo?
20:00.0
Binibigisan ko na lang po siya, sir.
20:04.0
Kung sakali kuya, may mga kababayan tayo na gusto tumulong sa inyo,
20:10.0
anong tulong yung gusto mo para sa pamilya nyo, lalong lalo na kay Richard?
20:18.0
Gusto ko po, sir, matulungan kami para maano yung buhay namin.
20:25.0
At siya kaya sa kapatid ko.
20:28.0
Para hindi na kami nakamuroblema sa araw-araw namin sa gastuhin sa bahay.
20:37.0
Kasi walang wala kami.
20:39.0
Gaya niyan, yung bahay nyo, yung tinutulungan nito ni Richard,
20:47.0
Bakit hindi nyo nagagawang ipaayos?
20:50.0
O ipatuwid man lang yan?
20:52.0
Kasi delikado. Baka mamaya bigla siyang bumagsak.
20:57.0
Wala, sir. Walang pera na pampaayos.
21:02.0
Gusto namin, sir, na paayos kasi walang pera na pampaayos.
21:11.0
Kamusta yung pamilya mo?
21:14.0
Masaya naman ba yung pamumuhay nyo?
21:18.0
Masaya lang din po, sir, pag minsan.
21:23.0
Okay lang, tinitiis lang namin yung harap namin.
21:29.0
Minsan nakakaranas ba kayo na hindi kumakain?
21:32.0
Opo, sir. Minsan.
21:34.0
Pag wala kaming pangsain, sir,
21:39.0
nangutang kami ng isang kilong bigas sa kapitbahay namin.
21:47.0
Yun na lang yung kinakain nyo?
21:52.0
Walang ulam okay lang po, sir. Basta may asin, okay na lang din po yun, sir.
22:00.0
Asin lang, pinagsasalo-salonan nyo?
22:05.0
Si Richard ba may iba bang nararamdaman bukod dyan sa kanyang kalagayan?
22:12.0
Meron po, sir. Sakit na.
22:15.0
Yung ubo niya po, sir.
22:21.0
Matagal na po siya, sir. May ubo.
22:24.0
Nadesgrasha po ako.
22:28.0
Nadesgrasha? Bakit?
22:30.0
Nadesgrasha. Bakit? Na ano ka?
22:32.0
Durog po. Yung ano po, sir. Ilong ko. Yung mga buto niya, durog.
22:37.0
Na aksidente ka sa motor?
22:39.0
Hindi po, sir. Nabato.
22:45.0
E di lalong maging mahirap yung buhay nyo?
22:54.0
Kaya kung sakaling naririnig ka ng magulang mo, ano yung masasabi mo sa kanila?
23:25.0
Mahirap yung walang magulang.
23:29.0
Mahirap mabuhay na wala na yung mga magulang natin.
23:33.0
May mensahe ka ba sa mga magulang mo?
23:43.0
Meron lang po yung magulang namin, sir.
23:47.0
Kasi isa po yung pinaproblema ko, sir.
23:53.0
Pag malis kami...
23:57.0
...apag malis na kami sa bahay na...
24:01.0
...umapunta kami dun.
24:09.0
Iiwan na lang namin yung magulang namin.
24:11.0
Iiwan na lang namin yung magulang namin dito.
24:20.0
Gano'n mo kamahal yung parents mo?
24:27.0
Ano yung masasabi mo sa kanila?
24:31.0
Napapasalamat kami sa mga magulang namin kasi ano...
24:36.0
...kung wala sila, wala kami, wala din kami.
24:45.0
...panamahal namin sila, sir.
24:57.0
...panamahal namin sila, sir.
25:03.0
Ganon talaga yung buhay.
25:06.0
Hindi naman tayo upang matagalan dito sa mundo.
25:09.0
Pero pag wala na yung membro ng isa sa pamilya natin...
25:13.0
...doon natin malaman yung kahalagan nila.
25:16.0
Pero ano lang yan...
25:18.0
...pagsubok lang yan.
25:20.0
At mas maging matatag kayo ng kapatid mo.
25:24.0
Mahalin niyo siya kasi...
25:26.0
...hindi natin nararanasan yung nararanasan niya.
25:30.0
Yung ganyang kalagayan niya.
25:32.0
Kaya magmahalan kayo ng kapatid.
25:37.0
At maraming salamat sa pagbahagi ng kwento ng buhay niyo.
25:42.0
Thank you din po, sir.
25:44.0
At magpapaabot kami ng tulong para sa inyo, ha?
25:49.0
At sana gamitin niyo ito sa mabuti, sa tama...
25:52.0
...para sa kapatid mo.
25:56.0
Basta kayong magkakapatid, kayo na lang yung magtutulungan.
25:59.0
Iparamdam niyo sa bawat isa yung pagmamahalan niyo.
26:02.0
At huwag kayong mag-aaway.
26:06.0
Dahil gusto ng magulang niyo na nakikita kayo...
26:09.0
...na nagtutulungan kayo dito.
26:12.0
Huwag niyong pabayaan yung kapatid niya si Richard kasi kawawa naman.
26:15.0
Kuya, tanggapin niyo itong tulong ng Bench TV para sa inyo...
26:20.0
...mula to sa mga kababayan natin, ha?
26:23.0
At sana pahalagan niyo.
26:25.0
Sige kuya, upo ka na lang doon.
26:27.0
Thank you po, sir.
26:29.0
One thousand. Sige, bigyan mo.
26:46.0
Five thousand para sa inyong magkapatid, ha?
26:49.0
Thank you po, sir. Malaking tulong na po sa amin to, sir.
26:52.0
Bilan mo si Richard ng mga pangangailangan niya, ha?
26:56.0
Kung ano yung gusto niya, bilin mo.
26:58.0
Bilin mo siya ng prutas.
27:00.0
At importante yung pagkain niyo sa araw-araw.
27:03.0
Yang tulong na yan, mula yan sa mga kababayan natin.
27:06.0
Pasalamatan mo sila, kuya.
27:07.0
Dahil kung wala sila, hindi natin magagawa to
27:10.0
na makatulong sa mga kababayan natin.
27:12.0
Lalong-lalong sa katulad nyo na talagang
27:16.0
yung kalagayan ng buhay ay talagang sobrang hirap.
27:21.0
Pasalamatan mo yung mga kababayan natin, kuya.
27:24.0
Thank you po, sir, sa ano.
27:26.0
Tulong nyo na binigyan mo sa amin.
27:30.0
Malaking tulong na po ito sa kapatid ko, sir.
27:35.0
Pambilay ko ng pangailangan niya.
27:39.0
Malagang kapatid mo, ha?
27:41.0
So Richard, pasalamatan mo yung mga kababayan natin.
27:46.0
Ay, pamsalamat sa mga kababayan po natin na tumulong.
27:54.0
Thank you po sa lahat na binigay.
27:58.0
Ito po ay pambilay po ng ating pangailangan.
28:03.0
Kibayangin loob mo, ha?
28:05.0
Huwag kang magpapapektos sa sinasabi ng iba.
28:08.0
Basta taas na mo panghaharap sa kanila, ha?
28:13.0
At ayun po mga kababayan, yung po yung puwenta ng buhay nila
28:16.0
ni Richard at kuya Alan.
28:20.0
Maraming salamat po sa inyo dahil po sa inyo ang lahat ng ito.
28:24.0
Maraming salamat po and God bless.
28:25.0
Thank you so much.
28:33.0
Thank you so much.
