BAGO KA KUMAIN NG SANTOL, PANOORIN MO MUNA ITO! #SANTOL #santolbenefits #halaman #prutas #masustansyangpagkain =================== Tools/Course I use to GROW my Youtube Channel: Tube Mastery and Monetization: 👉👉 https://bit.ly/tubemasterybymattp TubeBuddy:👉👉 https://www.tubebuddy.com/teytelly Envato Elements:👉👉 https://bit.ly/envato_elements_teytelly =================== References: https://cebudailynews.inquirer.net/256849/santol-or-lolly-fruit-and-its-benefits https://specialtyproduce.com/produce/Santol_Fruit_11159.php https://hort.purdue.edu/newcrop/morton/santol.html https://newsinfo.inquirer.net/795182/man-eats-120-santol-seeds-lands-in-hospital https://www.youtube.com/watch?v=GaFjKuJTmgw https://ods.od.nih.gov/factsheets/Calcium-HealthProfessional/ https://cancerci.biomedcentral.com/articles/10.1186/1475-2867-11-12 https://www.researchgate.net/profile/Emma-Ruth-Bayogan/publication/308174396_Sandoricum_koetjape_Santol/links/5803d04f08ae6c2449f961ad/Sandoricum-koetjape-Santol.pdf http

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Panalong-panalo ang tamis-asim na lasa ng santol

at isausaw mo pa ito sa asin o kaya bagoong na may maanghang na sili

ay masarap talaga ito.

Tinatawag na cotton fruit ang santol sa English

dahil malabulak ang itsura ng mga laman nito.

Kahawig nito ang mangosteen dahil meron din itong five sections sa loob

kung kaya ang nickname ng santol ay wild mangosteen.

Pinaniwala ang galing ito sa mainland Southeast Asian countries

gaya ng Thailand at Malaysia

at naging naturalized ito sa Pilipinas, Indonesia, Borneo, Taiwan at China

marahil sa trade explorations noong mga nakaraang siglo.

Usually, ang yellow santol variety ay may manipis na balat

at kadalasang matamis.

Hindi rin ito kadalasang nauhulog sa puno kapag hinog.

Ang balat naman ng red santol ay mas makapal

at maaaring maasim ang lasa ng laman.

Ang prutas ng red variety ay usually nauhulog kapag hinog.

Kilala rin sa Pilipinas ang dalawang cultivars nito

gaya ng Bangkok at Manila.

Ang Bangkok ay malaki at matamis habang maliit

at may maasim-asim naman ang Manila cultivar.

Alam mo ba na marami rin minerals at vitamins

gaya ng calcium, phosphorus at ascorbic acid ang santol?

Nakitaan din ito ng iba't-ibang uri ng antioxidants

at pharmacological potential

na pwedeng magbunga ng mga ilan pang pag-aaral at gamot.

Kaya ito ang mga maaaring nilalaman

at kayang gawin ng bunga ng santol.

Natagpuan na ang santol ay may mataas na composition ng calcium,

isang important mineral na kailangan natin.

Alam naman natin ang mga calcium-rich food

ay nagpapatibay sa ating mga buto.

Umaalalay din ito sa ating blood vessels

para sa maayos na blood flow.

Sa kada 100 grams ng pulp ng Honduran Yellow Santol sa Central America,

meron itong 4.3 mg of calcium

ayon sa Purdue University in Ghana.

Dahil ito'y isang prutas,

mayaman din ito sa ascorbic acid or vitamin C

Naglalaman ang Yellow Santol

ng 86 mg ng vitamin C per 100 grams,

depende sa variety.

Mainam ang vitamin C

dahil ito ay nakakatulong sa pagpapatibay ng resistensya

at pagproduce ng collagen

na kailangan sa pagpapagaling ng sugat.

Naglalaman din ng essential vitamins

gaya ng carotene, thiamine at niacin ang santol.

Ang carotene ay mainam para mapanatili

ang good vision at maayos na pagfunksyon ng mga organs.

Ang B-complex vitamins gaya ng thiamine naman

ay para sa maayos na pagabsorb ng nutrients

habang ang niacin ay nakakatulong

sa pagproses ng carbohydrates into energy.

Meron naman itong fair amount of carbohydrates.

Usually, may laman itong 13 point grams

ng carbohydrates per 100 grams ng edible na laman

ayon sa isang 1980 Philippine study.

Mahalaga ang carbohydrates sa balanced at healthy diet

dahil nagbibigay ito ng glucose

na siyang ginagawang energy ng katawan

para magawa natin ang ating normal daily functions.

Number 5. Antioxidant Properties

Nakitaan din ng ibat-ibang antioxidant activities

at compounds ang santol.

Ang nakuhang fruit extracts ng santol

ay naglalaman ng phytochemicals

gaya ng flavonoids at carotenoids

ayon sa dalawang studies noong 2016 at 2022.

Ang mga phytochemicals ay mga natural compounds

na ginagawa ng mga halaman

bilang proteksyon sa mga bakterya at fungi.

Ang flavonoids sa santol

ay compounds na may high beneficial properties

dahil pinaparami nito ang GPX-1,

isang antioxidant enzyme

at pinapabagal nito ang ROS production.

Ang carotenoids naman

ay nagbibigay ng yellowish na kulay sa santol

at may certain capability

na mapababa ang risk na mga life-threatening illnesses

gaya ng diabetes.

Kaya malaki ang potensyal ng prutas na ito sa medisina

dahil pwede itong magbukas ng pinto

sa marami pang pag-aaral at mga bagong gamot.

Number 6. Fiber

Meron din itong fiber

na mahalaga para sa smooth digestive process.

May around 1-2.30%

proximate composition of fiber per 100 grams

ang red variety ng santol.

May role din ang fiber

sa pag-regulate ng blood sugar

at pag-contribute sa complicated environment

ng ating mga bituka at microorganisms.

Number 7. Anti-cancer properties

May mataas naman na konsentrasyon

ng natural triterpene ang santol.

Pagkatapos kasi kuhanin

ang solvent extract na koetrophic acid sa halaman

naaobserbahan ng isang 2011

Cancer Cell International Study

na maaari itong makatulong sa cancer study.

Sa katawan natin,

may process na tinatawag ng angiogenesis.

Ito ay ang natural bodily process

kung saan gumagawa ang katawan

na mga bagong blood vessels o ugat.

Parehong may mabuti at masama itong epekto.

Maaari rin kasi nitong maka-encourage

at makatulong sa pagtubo ng cancer cells.

Ang solvent extract kasi ng santol plant

ay may anti-angiogenesis properties.

Ibig sabihin,

may kakayahan itong maudlot ang angiogenesis.

Pero mga preliminary studies pa lang ito

at maaaring hindi pagganap potential benefits nito.

Makikita ang koetrophic acid

sa maraming parte ng santol plant.

Ngunit ang pinakamataas na konsentrasyon nito

ay nasa bark,

hindi sa prutas.

Ano-ano ang mga potential side effects ng santol?

Sa ngayon, patuloy pa rin

ang mga local at international researchers

sa kanilang pananaliksig.

Sabilang ang santol sa hanay

na mga Southeast Asian tropical fruits

gaya ng durian at rambutan,

kasama ang iba pang mga medicinal plants

na pinagtutuunan ng pansin.

Kung kaya't hindi pa sapat ang mga information

para malaman kung mas marami bang dalang benefits

ang santol at kung may kalakit man itong side effects.

Sa kasalukuyan,

mga preliminary studies pa lang ang meron

at hindi rin tiyak kung hanggang ilan

ang limit na pwedeng kainin.

Wala pa namang nakikitang malubhang epekto

ang santol,

kaya ito ang ilan pa lamang

sa mga pwedeng dalan itong side effects.

Number one, malalaking buto.

Dahil parte ng pagkain ng santol

ang pagnuya at pagsipsips sa buto

para makuha ang laman,

pwede rin itong ikapahamak.

Dahil may kalakihan ang mga buto nito,

be observant sa pagkain

para hindi madisgrasya.

Noong 2016,

according sa Philippine Daily Inquirer,

may isang 51-year-old na tagabuhol

ang nadala sa ospital

matapos lunokin ang 120 santol seeds.

Nilunok niya kasi ang lahat ng buto

imbis na iluwa.

Nagresulta ito sa pagsakit ng kanyang chan

na nakita gamit ang ultrasound.

Inabisuhan din siya ng specialist

na kung di niya ito mailalabas,

surgery ang magiging next step.

Nailabas niya rin naman ito kalaunan.

Kung kaya'y hindi advisable

na mga physicians

nalunokin ang mga buto.

Habang may potential sa pharmacology

at medicine ang buto nito,

dahil sa mga nilalaman itong

beneficial compounds,

meron pa rin itong

insecticidal limonoids.

Ito ay isang compound

na madalas nakikita

sa mga sweet and sour fruits

gaya ng citrus.

Ayon sa isang 2022 study

sa isang food biochemistry journal,

ang seeds ay considered toxic

dahil sa insecticidal limonoids.

Kung kaya'y hindi advisable

nalunokin ang mga buto ng santol

at mas mainam na iluwa na lang.

Ikaw, gusto mo bang kinakain ang santol?