Close
 


#ipaBITAGmo FULL EPISODE | June 12, 2023 | Monday
Hide Subtitles
Click any subtitle word to view Tagalog.com dictionary results.
Computer Shortcuts: Left / Right arrows to jump 2 seconds back or forward. +Enter or Space to toggle Play/Pause button. Full Screen Mode
#ipaBITAGmo SUBSCRIBE: https://bit.ly/2pzg3IJ BITAG Live Facebook: https://www.facebook.com/bitagbentulfojournalist/ BMN Facebook: https://www.facebook.com/bitagmultimedianetwork/ Twitter: https://twitter.com/bitagbentulfo Instagram: https://www.instagram.com/bentulfo_official
BITAG OFFICIAL
  Mute  
Run time: 01:14:21
Has AI Subtitles



English Summary of Video (AI):
Here are the bullet points summarizing the topics discussed in the video:

- Continuation of receiving complaints at BTAG Action Center, located at 102 Timog Avenue, Quezon City.
- Expressing gratitude to Hotel Sogo for providing free accommodation to complainants who come from distant provinces and cannot immediately return home.
- Emphasis on the safety of employees and strict adherence to security and health protocols during the complaint investigation process.
- Highlighting the right to be heard and due process for all parties involved in complaints.
- Investigating and taking action on a complaint about a young man threatened and bribed by police and inmates inside a police station.
- Discussing the plight of farm workers, particularly poultry farm workers, who receive inadequate wages and live in poor working conditions.
- Addressing an instance of non-compliance with the Department of Agriculture's pay regulations for poultry farms.
- Conducting an investigative confrontation with an agricultural establishment owner about the unfair treatment of workers and inappropriate pay scales.
- Exploring a case with potential elements of human trafficking, where individuals from remote indigenous communities in Mindanao are recruited under false promises of a better life, only to be subjected to harsh working conditions in a poultry farm far from Manila.
- The escape of workers from the poultry farm in the middle of the night and their difficult journey back to safety.
- A contention from the farm owner accusing the escaped workers of theft and threatening them with arrest and legal action.
- Investigative actions taken by BTAG, including coordination with Quezon City Police District and verifying with other police stations that no theft charges were filed against the workers.
- Reporting that the ERV Poultry Farm is not registered in the database of the Department of Agriculture Region 4A, suggesting potential irregularities in the establishment's operations.
- A call with the Municipal Administrator of Mahayhay, Laguna, revealing that the ERV Poultry Farm has a business permit under different ownership names and discussing the need for proper inspection and adherence to labor laws.
- Conversations with the National Commission on Indigenous Peoples (NCIP) emphasizing the protection and rights of indigenous workers, as well as the need for awareness and safeguards against exploitation and human trafficking.

The video raises awareness about labor issues, human rights concerns, and the need for due process in complaint handling. It also highlights the plight of indigenous workers and the significance of proper registration and inspection of agricultural establishments.


Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )
00:00.0
Pilipinas, magandang umaga po sa inyo lahat at 9 ng Hunyo.
00:27.4
... Tuloy-tuloy tayo sa pagtanggap ng mga reklamat-sumbong dito sa BTAG Action Center. Kami matatagpuan sa 102 Timog Avenue which will center ang building sa Quezon City.
00:40.4
Ito po yung mga may mga partners pagdating sa public service. Una sa lahat, mapasalamat po kami sa Hotel Sogo ang nagbibigay po ng libre accommodation para sa mga complainant namin na hindi po agad makauwi sa malalayong probinsya na bumaba pa para dito po ang ingin ng tulong.
01:00.4
Ang Hotel Sogo ay partner po namin pagdating sa public service. Libre po yung accommodation. Naniniwala po sila sa mga ginagawa po namin. Kami taos puso nagpapasalamat tulad po sa ganitong klaseng establishment na nagbibigay po libre.
01:16.4
Ito naman po para sa mga malalayong probinsya na humingi ng tulong. Ngayon, salamat Hotel Sogo sa inyong pagtulong po sa amin. Kaya saan po ang makakita ng hotel na libre. Pinakakain po yung mga complainant po namin pagdating po rito dahil hindi po agad makakauwi. Kaya ito ang aming ginagawa. Mapapasalamat po kami. Again, salamat Hotel Sogo.
01:41.4
Eto po, para sa kaligtasan ng mga empleyado. Kami po magsasabi po sa inyo. Maging ito po sa amin, maingat po tayo. Mahigpit po ang aming security protocol. Yun ang aming health protocols. Ano ang reklamo? Ito po yung mga sumbong, iniimbestigahan po namin, sinusuri po namin, pinakikinggan po namin, pati po yung sinasabi po natin kabilang panig.
02:07.4
Ito po yung the right to be heard, the due process kung sabihin po natin, karapatan po nila. Ngayon, agarang aksyon, solusyon. Dito po sa nag-iisang Pambansang Sumbungan, Sir Bisho Tulong Tatak Tulfo, hashtag ipapitag mo.
02:38.4
Binata, tinakot at binuli ng mga pulis at preso sa loob ng police station. Ang lahat ng iyan, iimbestigahan at aksyonan sa hashtag ipapitag mo.
02:50.4
Pambansang Sumbungan, ipapitag mo!
03:20.4
Pagkaganda ng buhay, mapagdating kalbaryo pala.
03:51.4
Ito po yung mga agricultural worker in a farm, farm workers po ang tawag sa kanila.
04:00.4
Sabi mo, ang buhay ng mga farm worker, paltry dahil buhay niyan, mas mahalaga ang buhay ng mga manok na kinakain kaysa sa tao, nag-aalaga sa manok.
04:09.4
Alam niyo po ba, sa mga ganito po, agricultural establishment pulad po sa inyo, dapat po ang sweldo neto, 10,000, 10,500 pesos.
04:20.4
Ito po taliman po, paltry farm po ito.
04:23.4
Mr. Agricultural Establishment kasama po ang farm.
04:28.4
Pero iba po ang sitwasyon ng paltry farm.
04:31.4
Wala pong problema kasi naka-record po tayo.
04:38.4
Ibig sabihin po lahat ng paltry pala, hindi sumusunod sa pataaran ng Department of Agriculture.
04:45.4
Isentro mo ngayon sa sarili mo may problema ka.
04:48.4
Wala pong problema.
04:50.4
Sigurado ka? Kasi hinahamon mo kami magkita sa labor, ano kaya eyeball to eyeball nakikita mo kami?
04:59.4
Wala akong problema sa iyo. Ang yabang mo kasi.
05:03.4
Hindi po ako mayabang.
05:05.4
Sa tono mo kanina, bullshit na ako. Nagpipigil lang ako sa iyo.
05:09.4
Mayos ka!
05:11.4
Ito ang mga nagrareklamo. Harapin mo.
05:14.4
Nagpapatunay lamang sa loob. Baruba lang po paltry farm mo. Umayos ka.
05:18.4
Wag mo akong kakantihin. Paamuhin kita.
05:22.4
Hindi ko gusto ang salitang mang-mang. Babalikan kita bukas.
05:30.4
Sinubukan ko magpigil kahapon kaya hindi ko mapigilan.
05:33.4
Kaya medyo tinerminate ko pa ang pag-uusap namin ng mayaring mayabang.
05:37.4
Baka kasi sunod na makakatikim siya, wala po, live po na kayo sa area.
05:42.4
Ayokong gawin yung mga bagay na talagang sa totoong mundong ginagalawan ko,
05:45.4
lalamunin ko yung mga bastos, barubal.
05:48.4
Lalo-lalo na dun sa mga taong mapang-ape.
05:50.4
Tandaan niyo po, itong story na may elemento po ng human trafficking.
05:55.4
Ano pong ibig sabihin ng human trafficking?
05:57.4
Mga boss, kinuha mo sa malalayang probinsya, katutubo po sila.
06:02.4
Ito po yung mga lumapit, katutubo ng Mindanao.
06:06.4
May tawag po sa kanilang, ito yung kanilang pagiging tribe people.
06:11.4
Ito po yung gusto naman, yan po ang kanilang katutubo.
06:15.4
So, bumaba po sila rito sa Maynila.
06:18.4
Ne-recruit sila. First time po, ito po yan sila.
06:21.4
First time po silang nakapunta ng Maynila.
06:25.4
Wala po silang kamuang-muang na hindi Manila ang kalang pupuntahan.
06:28.4
Bag ko saan? Doon po sa Sabang Laguna.
06:31.4
Anlayo po ng Sabang Bukid na po yan.
06:34.4
Dalawang oras ang iyong babyahe, papuntang Mahihay.
06:39.4
So, ang tribo po nang sinasabi po natin, ito po ang tribo po nila.
06:45.4
Ang Higao-Non, tama ba?
06:51.4
Ngayon, yan po ang origin nila.
06:54.4
Sila po parang integrated na rin sa mga malalayang probinsya.
06:57.4
Kahit na po doon sa Mindanao na kalampinang gagalingan,
07:00.4
sa Bukidnon at Cagayan de Oro City, malayo po sila sa syudad.
07:05.4
Kaya talagang sinadya, prinospect, prinofile, kunin doon sa malalayo.
07:13.4
Walang kamuang-muang sa Maynila.
07:16.4
Pinangakuhan mo ng trabaho, gaganda ang buhay, mga inusente.
07:20.4
E nabubuhay lang po sila sa malalayo.
07:23.4
Kinuha po sila. Walo po sila. Apat lang humarap niyon.
07:27.4
Disi-ocho, disi-nwebe, deinte, may isa treinta.
07:31.4
Ngayon, bakit po sila pinapunta rito?
07:33.4
Ang ginawa po ng recruiter, nakakahapon po sa atin, para maintindihan niyo,
07:38.4
dinala po diyan. Yung farm na po yan, nag-iisa sa doon sa May Sabang.
07:44.4
Chinek po yan, pati ho ng PNP, QCPD, si mismong general.
07:50.4
Yan po, yang fault ring nila.
07:52.4
Paano po sila may inspeksyon ng DA?
07:55.4
Sa layo po nila.
07:57.4
Kaya siguro malaya po silang gumawa yung kanilang farm.
08:00.4
Yan, hindi po conducive para sa mga manggagawa.
08:04.4
Hindi po ganyan ang kinakailangan pagdating sa mga manggagawa
08:09.4
kung nanuunood po sa atin ang provincial officer ng Region 4A,
08:13.4
particular sa munasipyo ng Sabang at Mahihay.
08:16.4
Makinig kayo.
08:18.4
Minumugnat namin ang inyong mga mata.
08:20.4
E yan po sa loob ng poultry.
08:23.4
Yan po yung mga ipot ng manok.
08:25.4
Pasintabi kung kumakain po kayo.
08:27.4
Hinahalo-halo po nila.
08:28.4
Ano pong gagawin yan?
08:30.4
Gagawin fertilizer?
08:32.4
Yan pong hindi nakapaa.
08:34.4
00:00.0
08:35.360 --> 08:37.360
08:38.4
Kapag ito po'y nainspeksyon ng DA,
08:41.4
provincial officer,
08:43.4
diyan po sa Region 4A,
08:45.4
e paano po sila may inspeksyon?
08:47.4
Kaya layo-layo po nila.
08:49.4
Magbabiyahe ka pa.
08:51.4
Papuntang Santa Cruz, Santa Cruz.
08:53.4
Papuntang Mahihay, Mahihay.
08:55.4
Aakit ka pa ng Sabang.
08:56.4
Kaya nagagawa po nilang kalokohan po
08:59.4
nitong mayaring angyabang-yabang.
09:01.4
Hindi pa po ako tapos.
09:03.4
Kung nakikilig ka ngayon,
09:05.4
ang pangalan itong mayaring na ito,
09:07.4
Philip Raselis.
09:09.4
Ultimo si PNP director,
09:11.4
ito hoy district director,
09:13.4
inilapit po namin kasi nagmamalaki po itong
09:15.4
si Philip Raselis na nabahag ang buntot.
09:18.4
Abayan nyo po ba?
09:20.4
Matapos po iere namin ito,
09:22.4
ang nagrareklamang walong poultry farm
09:24.4
na lumapit po sa amin.
09:26.4
Ito sila, Tagamindanao.
09:28.4
E, mga tribes, ito tribe people po sila
09:32.4
na integrated na.
09:34.4
Dinala po sila sa Mahihay.
09:36.4
Wala po silang kamuha.
09:38.4
Akala po nila Maynila.
09:40.4
Ang pangako po, may swimming pool,
09:42.4
may billiard, may computer.
09:44.4
So sa kanila po, ayan po.
09:46.4
Ngayon, napagalaman ang bitad,
09:48.4
eto po, nung sila po'y tumakas
09:51.4
alas 1130 ng gabi,
09:54.4
sa kadiliman po, bumaba.
09:57.4
Sobrang dilim,
09:59.4
gamit lang po akalang cellphone na may flashlight,
10:01.4
makatawid po.
10:03.4
Murang Mahihay, patungo po,
10:05.4
doon sa Sabang,
10:07.4
dalawat kalahating oras ang lakad.
10:09.4
Bumaba po sila,
10:11.4
nakaabot po sila alas 2 na madaling araw.
10:13.4
Nagbiyahe pa po sila,
10:15.4
pagdating sa Mahihay,
10:17.4
papunta po ng Santa Cruz.
10:19.4
Another ilang oras po yun,
10:21.4
hanggang nakaabot sa Quezon City.
10:23.4
Ayun po.
10:25.4
Ang ginawa po nitong mayare,
10:27.4
dahil tumakas po sila,
10:29.4
hindi nila makayanan,
10:31.4
eh alam mo naman mga tribes people,
10:33.4
madaling matakot,
10:35.4
abay sinabi po,
10:37.4
abay inaakusahan daw itong mga ito,
10:39.4
bit-bit daw po yung lintek na makina nila.
10:41.4
Madaling araw bibit-bitin mo.
10:43.4
Kira ba naman ang ulo mo nito?
10:45.4
Yung kanilang amo,
10:47.4
wala ba kayong gwardya dyan?
10:49.4
Kalukuhan.
10:51.4
Ngayon, sigurong gwardya nila,
10:53.4
ang ginawa po namin,
10:55.4
eh kung talagang nagsampa ng kaso ang mga ito,
10:58.4
kasi nagmaalala po itong mga pobre,
11:00.4
nandun sa kanilang pinagkakalat na po,
11:02.4
itong mayare,
11:04.4
doon sa lugar na inuuwian nila,
11:06.4
na natatakot po sila,
11:08.4
kaya nasa pangangalaga po namin sila.
11:10.4
Ano po sinabi,
11:12.4
ng mayare?
11:14.4
May nagaantay na warrant of arrest sa kanila,
11:16.4
aarestuhin sila dahil nagnakaw sila,
11:18.4
kaya takot na takot po,
11:20.4
itong mga pobre nga ito.
11:21.4
Upang makasiguro,
11:23.4
kung may isasampang kaso laban sa mga nagrareklamo,
11:25.4
dinala po ng bitag.
11:27.4
Ito po, ang aming aksyon.
11:29.4
Sa Quezon City Police District,
11:32.4
kay Director-Regular General,
11:35.4
eto ho,
11:37.4
Nicholas Torre III,
11:39.4
sa Camp Karingal.
11:41.4
Ayan po, para imbistigahan.
11:43.4
Ito po yung video,
11:45.4
para makita niyo po na,
11:47.4
nung araw din yung araw din yan,
11:49.4
papakita po natin, iro-roll po natin.
11:51.4
Ito po yung video.
12:21.4
So, magpapunta ko ng tao dyan
12:23.4
in the next few days,
12:25.4
para mag-coordinate sa iyo,
12:27.4
para magpatulong na makuha naman ang side
12:29.4
ng ARV Farms.
12:31.4
Confirmed ba na
12:33.4
walang kaso na nakafile dyan sa station mo
12:35.4
except na
12:37.4
pinablatter lang ng mayare ng ARV
12:39.4
yung pag-alis nung kaniyang mga workers?
12:42.4
Katiwala ko doon, Sir.
12:45.4
At nagpablatter na umalis
12:47.4
niyong mga ngayong awal,
12:49.4
na hindi man lang doon nagpahalam.
12:51.4
May final bang kaso?
12:53.4
Wala po, Sir. Wala po.
12:55.4
For record purposes lang po, Sir.
12:57.4
For record purposes.
12:59.4
Wala namang sinabing theft or whatever?
13:02.4
Wala namang binanggit ang aking
13:05.4
investigador.
13:07.4
Okay. Sige. Sige. Okay.
13:09.4
Sige. Salamat. Salamat.
13:11.4
Pabuntay na lang po sa aking estasyon, Sir.
13:13.4
At i-assess po namin.
13:15.4
Okay. Sige.
13:17.4
Naawa po itong District Director General,
13:19.4
si General Torre.
13:21.4
Pagtawag mismo sa Region 4A
13:23.4
at para doon sa police station hon
13:25.4
ang mahay-hay to find out,
13:27.4
confirm na may blatter na umalis.
13:29.4
Eto. Ang ginawa po rito,
13:31.4
dahil nag-aalala po sila,
13:33.4
dahil itong mga pamilya nito sabi
13:35.4
may nakaabang sa inyo na warrant
13:37.4
huhulihingi dahil sa pagnanakaw.
13:39.4
Ngayon, isa po sa dahilan kung bakit
13:41.4
madinala po ng BTAG group,
13:43.4
aming investigators,
13:45.4
eto po kay General Torre,
13:47.4
eh para siguraduhin naman doon sa
13:48.4
ito ay Bukidnon,
13:50.4
Talacag, Bukidnon Police Station
13:52.4
at Cagayan de Oro City Police Station
13:54.4
at ito, maganda siguro,
13:56.4
eh tinawagan din po ito.
13:58.4
Ngayon, ayun hon,
14:00.4
pagtawag dito ayayon sa records
14:02.4
ng tatlong police station
14:04.4
doon ho sa Cagayan de Oro
14:06.4
at doon sa mga probinsya
14:08.4
kung saan malapit sa kanila
14:10.4
ayon sa records
14:12.4
at sa mahay-hay
14:14.4
at Talacag, Bukidnon Police Station
14:16.4
at Cagayan de Oro City Police Station
14:18.4
at Cagayan de Oro Police Station
14:20.4
ang tatlong police station
14:22.4
walang kasong isinampalaban
14:24.4
sa walo.
14:26.4
Sabalit, may bladder report.
14:28.4
Ang mga ito ay nagtakas
14:30.4
sa pagtakas sa poultry farm.
14:32.4
Ba't tumakas? Hindi po makayanan.
14:34.4
Kung bakit sila tumakas?
14:36.4
Eh maganda po na maintindihan nyo
14:38.4
hindi lang po ito sweldo.
14:40.4
Meron kung kami po titingin dito
14:42.4
may elemento po ng human trafficking.
14:44.4
Ang human trafficking po kasi,
14:46.4
isang bagay,
14:48.4
mga probinsya,
14:50.4
prinospek mo, sinadya mo,
14:52.4
sinadya mo talaga, prinofile mo,
14:54.4
nagfit yung gusto mo,
14:56.4
dadalhin sila rito kasi wala.
14:58.4
Silang kamuang-muwang sa Maynila,
15:00.4
hindi nila alam,
15:02.4
first time prom, di talaga.
15:04.4
So pinangakuan mo na magandang buhay,
15:06.4
trabaho.
15:08.4
Pagdating naman dito,
15:10.4
hindi naman maganda.
15:12.4
At pagdating dito,
15:14.4
hindi naman sa Maynila,
15:16.4
doon sa bulo-bundukin ng Sabang.
15:18.4
Wala puno tubig.
15:20.4
Ito naman, nasa gitna ka nang doon sa bundok
15:22.4
na sinerts po namin yan.
15:24.4
Nag-iisang malaking establisamiento sa lugar.
15:27.4
So, layo-layo.
15:29.4
Conducive ho na hindi kayo pwedeng tumakas.
15:31.4
E matsaga po ito,
15:33.4
mga tribespeople,
15:35.4
alam po nila kung papano tumakas.
15:37.4
Sanay po sila pagdating doon sa mga lugar
15:39.4
na medyo alanganin,
15:41.4
kasi yun po sila, yung profile.
15:43.4
Ngayon, muli natin makakasama ngayon
15:45.4
sa ating studio.
15:46.4
Ito,
15:48.4
magandang umaga sa inyong apat.
15:51.4
Kamusta naman kayo?
15:53.4
Nakakain kayo? Nakatulog ba kayo na mayayon?
15:55.4
Ano naman ang pakiramdam ninyo
15:57.4
sa Hotel Sogo?
15:59.4
Okay ba?
16:01.4
Okay na okay.
16:03.4
So, nakatulog kasi mga ganyan.
16:05.4
First time sir.
16:07.4
Wala.
16:09.4
So ganyan, mga pagkain ng ganyan.
16:11.4
Yung nga lang, pasensya kayo, chicken.
16:13.4
Chicken din.
16:14.4
So,
16:16.4
sinadya namin at nakipagtulungan sa atin
16:18.4
ng Hotel Sogo.
16:20.4
Naawa rin sa inyo.
16:22.4
Ngayon, nandito na tayo.
16:25.4
Chinek namin,
16:27.4
ang gusto ninyo,
16:29.4
ito yung gusto ninyo mangyari
16:31.4
ay makauwi lang kayo.
16:33.4
Pero,
16:35.4
hindi yun.
16:37.4
Lagpas doon, may ginawa sa inyo na hindi maganda.
16:39.4
Yung gusto kong maintindihan
16:41.4
itong nagmamay-ari,
16:42.4
na ayaw daw atang sumagot.
16:44.4
Ano bang update dito na
16:46.4
kung tatawagan natin
16:48.4
itong si
16:50.4
Philip?
16:52.4
Tinawagan po, nambitag si Philip,
16:54.4
ang may-ari po, si Philip,
16:56.4
may-ari ng farm na si Philip Rossellis
16:58.4
upang imbitahan muli ito sa programa.
17:01.4
Si Hambog,
17:03.4
habay, tumanggi na?
17:05.4
Kasi mapupulbus ka lang.
17:07.4
Lahat na sinabi mong kayabangan,
17:09.4
huhubarang ka namin dito,
17:10.4
ngayon,
17:12.4
sabi niya po, siya na pong pinakamataas
17:14.4
na papasahod
17:16.4
sa buong Pilipinas.
17:18.4
Holy
17:20.4
Toledo.
17:22.4
At sinasabi niya po,
17:24.4
habay,
17:26.4
ultimo kanilang kumot,
17:28.4
chinelas, toothbrush,
17:30.4
ano pa, toilet paper,
17:32.4
lahat sa akin.
17:34.4
Kaya, ako pinakamataas, magkano ang sweldo?
17:36.4
6,000.
17:38.4
Hindi nga sandali rito,
17:40.4
kung maaari,
17:42.4
niloloko ako nitong kolokoy nga ito.
17:48.4
Philip ha,
17:50.4
mayos ka.
17:52.4
Ngayon,
17:54.4
si Philip,
17:56.4
nang tinawagan para makausap muli,
17:58.4
kasi chinag po namin,
18:00.4
lahat, lahat ng pinagsasabi niya,
18:02.4
kung anong ginawa,
18:04.4
eh humihingi po ng dispensa.
18:06.4
Pag ang tao humihingi ng dispensa,
18:08.4
tatanggapin po namin ang humihingi ng dispensa.
18:10.4
Pag ika'y tinawagan,
18:12.4
sa ere, sinabi ko, nakalive tayo,
18:14.4
huwag kang maghahambog,
18:16.4
huwag kang maging mayabang,
18:18.4
huwag kang sinusino.
18:20.4
Kausap mo si Ben Tulfo,
18:22.4
kami mga Tulfo,
18:24.4
tagapagtanggol ang mga taog,
18:26.4
tinatawag ninyong mang-mang hampaslupa,
18:28.4
nilalait ninyo,
18:30.4
kukunin niyo sa malalayo,
18:32.4
tapos kukontrolahin ninyo
18:34.4
yung kaya ninyo,
18:36.4
na hindi magsasalita.
18:38.4
Nakamali kayo,
18:40.4
nilalagap ko, Philip, ang dispensa mo.
18:42.4
Wala namang problema sa akin,
18:44.4
ang problema mo sa kanila.
18:46.4
Kaya yung ERV Poultry Farm mo,
18:48.4
dapat may inspeksyon yan.
18:50.4
Nakahanda raw siyang bigyan,
18:52.4
ito ng ticket at pocket money.
18:54.4
Hoy! Hoy! Hoy! Hoy! Hoy!
18:59.4
Ang lagay!
19:01.4
E paano yung tamang pasahod na dapat binigay mo?
19:05.4
Mayos ka?
19:07.4
Mayos ka?
19:08.4
Hindi ka lalagpas dito.
19:10.4
May nilabag ka pagdating sa minimum.
19:12.4
Hindi po pwede yung parang salamat, ha?
19:15.4
Bibigyan mo sila para mawala na,
19:17.4
hindi na magrarakindi.
19:19.4
Makakamtan muna na lang yung katarungan
19:21.4
ay pinagkaloob ng saligang batas.
19:23.4
At may mga batas po tayo pagdating
19:25.4
sa magpagawa sa labor.
19:27.4
Susundin mo yung sinasabing minimum wage.
19:31.4
Susundin mo yung mga kalagayan
19:33.4
na mga dapat ay pinagtatrabahuan sa farm.
19:36.4
Hindi ko sinisiraan yung farm mo.
19:38.4
Ang sinasabi ko lang,
19:40.4
tapyasan mong kayabangan mo.
19:42.4
Pinatatawad kita, kaya lang importante,
19:44.4
dapat may inspection niya.
19:46.4
O, kami po yung nananawagan
19:48.4
sa provincial, ito ho,
19:50.4
sa Region 4A, sa Laguna.
19:52.4
Kayo sa Mahayhay, kung sino man dyan,
19:55.4
at may Sabang,
19:57.4
dapat ito may inspection.
19:59.4
Paano may inspection?
20:01.4
Kaya ay layo-layo.
20:03.4
Kaya nagagawa nila.
20:05.4
Nakahanda raw bigyan ng ticket.
20:06.4
O, kaya kung bigyan ng pocket money.
20:08.4
Ang gusto ko,
20:10.4
yung tamang pasweldo,
20:12.4
ibigay mo sa kanila para huwag ka nang umulit.
20:15.4
O, hindi niya raw pinawanted
20:18.4
ang mga ito.
20:20.4
Dahil naalaman mo, tumawag na,
20:22.4
sinundan din ang mga QCPD,
20:24.4
ang mga trabahador.
20:26.4
In-report lang niya daw,
20:28.4
na wala na sa kanyang puder
20:30.4
para hindi hanapin ang kanilang mga pamilya.
20:32.4
Niluloko mo eh.
20:34.4
Pinagtatawagan mo ang mga pamilya nito
20:36.4
para huwag ka nang umulit.
20:38.4
Alam niyo ang mga bosing tinatakot niya po kahapon
20:40.4
kaya takot na takot ito ng mga ito.
20:42.4
Sige, tatanong, anong sinabi ng pamilya ninyo raw?
20:44.4
Kaya huhulihin?
20:46.4
Nag-aabang? Sige, kwento mo para sabihin nila.
20:48.4
Nag-aabang na po daw sa planta.
20:50.4
Ibigay mo yung mic.
20:52.4
Sige, nag-aabang sa planta.
20:54.4
Doon sa probinsya ninyo.
20:56.4
Pagdating niyo raw, anong gagawin?
20:58.4
Huhulihin daw kami.
21:00.4
Kahit na maubos yung pera ni Sir Philip
21:02.4
para lang mahuli kami, sabi niya.
21:04.4
Ubusin niya ang pera niya
21:06.4
at pagkatas, pag nahuli kayo,
21:08.4
anong gagawin daw sa inyo?
21:10.4
Yan lang po ang sinabi sa amin, Sir.
21:12.4
Kakasuhan.
21:14.4
Yang mga tumakas,
21:16.4
may taga-kagayan ni Oro
21:18.4
kasama nila matagal na haba
21:20.4
diyan, kagayan ni Oro.
21:22.4
Kakasuhan ko sila
21:24.4
one month pa lang.
21:26.4
Ipakukulong ko yung mga yan.
21:28.4
Pag makakausap mo,
21:30.4
sabihin mo, lima bumalik,
21:32.4
maayos ako.
21:34.4
Kausap.
21:36.4
Maayos mo daw sila.
21:38.4
Pero anong naman sinabi
21:40.4
ng inyong mga pamilya raw?
21:42.4
Nag-aalala po sa amin, Sir.
21:44.4
Nag-aalala sa inyo?
21:46.4
Huluhulihin kayo?
21:48.4
Kung anong mangyari sa amin, Sir?
21:52.4
Ang sabi niyo kahapon,
21:54.4
anong oras kayo gumigising sa umaga?
21:56.4
Sige, para maintindihan na mga ito,
21:58.4
nanunod sa atin, anong oras kayo gumigising?
22:00.4
Lahat kayo.
22:02.4
Alas tres na madaling araw.
22:04.4
Umpisa lang ang trabaho niyo noon?
22:06.4
Opo.
22:08.4
Hanggang alas nebi na po yan.
22:10.4
So alas tres na madaling araw,
22:12.4
gising na kayo, trabaho na kayo.
22:14.4
Anong oras kayo na nag-almusal?
22:18.4
Anong po? Alas dosi na po.
22:20.4
Alas noebi na?
22:22.4
Alas dosi.
22:24.4
Anong almusal? Alas noebi.
22:26.4
Alas noebing almusal.
22:28.4
Kagigising kayo ng alas tres,
22:30.4
alas kwanto, alas sinko, alas seis,
22:31.4
pagkatapos magtatrabaho kayo ng aning oras,
22:34.4
mula alas tres hanggang alas noebi,
22:37.4
alas noebing almusal ninyo.
22:39.4
Igutom na kayo noon? Wala pa rin kape?
22:41.4
Meron din po.
22:43.4
Kapag tapos almusal, balik naman po.
22:45.4
Pagkatapos ng almusal, may pahinga ba kayo?
22:47.4
Wala na, balik na dun sa loob.
22:49.4
So pagka almusal ng alas noebi,
22:51.4
kakain ilang oras yung kain ninyo?
22:53.4
Mga ano lang, 30 minutes lang.
22:55.4
30 minutes lang. Tuloy ng trabaho?
22:57.4
Opo.
22:58.4
Alas noebi, 30.
23:00.4
Tuloy ng trabaho.
23:02.4
Tuloy tuloy.
23:04.4
Pagkatapos, anong oras kayo ng pananghalian?
23:06.4
Alas dosi na po.
23:08.4
Alas dosi na.
23:10.4
Pagdating ng alas dosi, kakain na kayo noon?
23:12.4
Hanggang ilang oras o ilang minuto ang kain ninyo?
23:14.4
Isang oras na yung pahinga.
23:16.4
Isang oras na pahinga.
23:18.4
Alas dosi, kain, pahinga na.
23:20.4
Pagdating ng alauna, trabaho ulit?
23:22.4
Trabaho ulit.
23:24.4
Meron ba kayong break pagdating ng mga hapon,
23:25.4
alauna, alas kwarto, alauna?
23:27.4
Hanggang anong oras kayo magde-break?
23:29.4
Wala na po yan.
23:31.4
Alauna hanggang alas tuwebe na ng gabi?
23:33.4
Opo. Yung alauna, hanggang alas kwatro na po yan.
23:35.4
Maghahapot na po kami ng kids.
23:37.4
Papakain siya.
23:39.4
So, trabaho pa rin yan?
23:41.4
Opo.
23:43.4
Pagkatapos ng alas sinko, alas kwatro,
23:45.4
anong oras ang inyong haponan?
23:47.4
Mga alas ayos medyo na po.
23:49.4
Alas ayos medyo.
23:51.4
So, ilang minuto o ilang oras ang haponan ninyo?
23:53.4
Mga negative isang oras.
23:55.4
Isang oras.
23:57.4
So, pagdating ng alas otso,
23:59.4
pag alas syete pasado, tama?
24:01.4
Opo.
24:03.4
Trabaho ulit tuloy-tuloy hanggang alas nuebe?
24:05.4
Opo.
24:07.4
Okay.
24:09.4
Gabi na noon.
24:11.4
Bakit tuloy-tuloy ang trabaho ninyo?
24:13.4
Wala kayong pahinga?
24:15.4
Wala po. Pag ilang oras lang po yung pahinga.
24:17.4
Tapos pagising mo ng alas tres,
24:19.4
umpisa ka naman po sa madaling araw ng alas tres.
24:21.4
Okay. So,
24:23.4
alas nuebe,
24:25.4
anong oras na kayo nakakatulog?
24:27.4
Alas nuebe ng gabi.
24:29.4
So, alas nuebe ng gabi, tulog na kayo?
24:31.4
Opo.
24:33.4
So, as in, tulog talaga, kinatulog na?
24:35.4
So, alas nuebe ng gabi, tulog na kayo?
24:37.4
So, alas gis, alas onse, alas dose,
24:39.4
ala una, alas dos, alas tres.
24:41.4
Halina oras lang tulog na?
24:43.4
Opo. Opo. Ganda po.
24:45.4
Pagdating ng alas tres, gising kayo?
24:47.4
Okay. May day off ba kayo?
24:49.4
Wala po.
24:51.4
So, tuloy-tuloy ang trabaho?
24:53.4
Ganon ba ang mga karas kasamahan ninyo?
24:55.4
Walang day off?
24:57.4
Wala rin po. Wala pareho lang po talaga.
24:59.4
So, kahit na linggo, tuloy-tuloy ang trabaho?
25:01.4
Sabi niya, kasi kinakailan.
25:03.4
Hindi po pwede dahil,
25:05.4
ang sinasabi, eh, delikado.
25:07.4
Eh, baka manok daw, mga matay.
25:09.4
Kaya importante, bantayan ninyo.
25:11.4
Di ba, ali kayong mga matay,
25:13.4
nabablag yung manok na kinakailan naman,
25:15.4
ginagawang jollibee,
25:17.4
ginagawang kung saan-saan na pupunta sa mga itlog, di ba?
25:19.4
Pitikin ko eh, ang mga itlog nito, mga ito.
25:20.4
Hindi, hindi sa inyo.
25:22.4
Yung mga itlog na sa poultry,
25:24.4
papunta rin kay lakonloko eh.
25:26.4
Sa linya ng telepono,
25:28.4
ang Senior Labor and Employment Officer,
25:30.4
eto, sa Region 4-way, si Rudy.
25:32.4
Saan saan ba ito?
25:34.4
Anong, anong ito? Region?
25:36.4
Si Rudy.
25:38.4
Wala akong Senior Labor and Employment Officer.
25:40.4
Okay, Dole, Laguna.
25:42.4
Ayan!
25:44.4
Ang dami kasi, baka mamaya,
25:46.4
pumunta tayo sa bataanis nito eh.
25:48.4
Okay, yan.
25:50.4
Rudy Sinay.
25:52.4
Magandang umaga po sa inyo, sir Rudy Sinay.
25:54.4
Sir?
25:56.4
Yes, sir.
25:58.4
Mga kapu-pasa po sa mga viewers,
26:00.4
naliligyan po ako.
26:02.4
Okay.
26:04.4
Sir, kami po ilalapit sa inyo, sir.
26:06.4
Ano?
26:08.4
Alam ko po sa region niyo po ninyo.
26:10.4
Una sa lahat, sir,
26:12.4
sa mga agricultural farm workers, sir,
26:14.4
particular dyan sa lugar sa Laguna,
26:16.4
sa may mahihay, papuntang Sabang,
26:18.4
magkano pong minimum wage po
26:20.4
for a state po natin, sir?
26:22.4
Pagdating sa farm...
26:24.4
At, ah, actually,
26:26.4
wala po ninyo yung tangkin
26:28.4
ng minimum wage po, sir,
26:30.4
for a sub-19,
26:32.4
baka 300 po yan.
26:34.4
So, 300,
26:36.4
alam ko, sir,
26:38.4
345 to 400-something, sir.
26:40.4
Tama.
26:42.4
Yes, sir.
26:44.4
Iba po kasi sa agricultural sector,
26:46.4
300 sub-19.
26:47.4
Yes, alam ko po yan, sir.
26:48.4
Ito yung kinukuha lang po namin.
26:50.4
Sir, sa mga agricultural farm workers, sir,
26:53.4
tatanong lang po ako, sir, ano?
26:55.4
Yan, sir.
26:57.4
Yun po bang day off, sir?
26:59.4
Kina-kailan tuloy-tuloy po ang trabaho?
27:01.4
Walang day off pag nasa farm po, sir?
27:03.4
Sa labor code po natin,
27:05.4
sa initially day off po,
27:07.4
ito dapat tuloy-tuloy po na.
27:09.4
Okay.
27:11.4
So, sa labor code, sir,
27:13.4
kahit na sa agricultural farm, sir,
27:15.4
dapat may day off?
27:16.4
General po kasi sa labor code,
27:18.4
nakalagay naman po na may day off, sir.
27:20.4
Okay, sir.
27:22.4
Malinaw po, sir. So, may day off, sir.
27:24.4
Sige, sir.
27:26.4
Doon naman po, sir,
27:28.4
sa working condition po
27:30.4
ng mga agricultural workers, sir.
27:33.4
Ano po yung mga bagay po
27:35.4
kapareho nito
27:37.4
sa poultry po?
27:39.4
Yung paghahalo-halo ng mga ipot po,
27:41.4
na wala po silang bota,
27:43.4
walang sapatos, talagang walang mask,
27:44.4
wala pong gloves, guantes,
27:46.4
sila po ibinababad po sa loob
27:48.4
na nakikita po namin
27:50.4
yung kalagayan po nila.
27:52.4
Would you consider it health hazard po
27:54.4
para sa mga agricultural farm worker
27:56.4
na wala po silang mga equipment
27:58.4
or anything, or goggles,
28:00.4
particular na pag hinahalo-halo,
28:02.4
pinapala-pala mo, binabasa-basa mo
28:04.4
lahat ng mga ipot na mga manok sa loob,
28:06.4
and then nagpapaal lang po,
28:08.4
nakalublub sila doon,
28:10.4
parang burak na potik,
28:12.4
eh dumi po ng mga manok.
28:14.4
And if the labor force
28:16.4
is there, po,
28:18.4
general labor,
28:20.4
and the occupational field,
28:22.4
po,
28:24.4
mag-send yan po pa
28:26.4
kay mga mga trabawang,
28:28.4
meron po kayo sinasabi ng TPP,
28:30.4
more personal protective equipment,
28:32.4
depende po sa trabawang,
28:34.4
respect po sila may TPP,
28:36.4
mga bota,
28:38.4
mga basements,
28:40.4
ito ang trabawang nila,
28:42.4
para hindi po sila exposed
28:44.4
kay agricultural,
28:46.4
kay anong sektor po sila,
28:48.4
isa lang po ang standard po
28:50.4
ng labor po natin sa Pilipinas.
28:53.4
Partikular,
28:55.4
pag na-expose po sa mga elementong,
28:57.4
kapareho mga nabagit po natin,
28:59.4
the more na dapat mo may mga equipment,
29:01.4
may mga bamit po sila,
29:03.4
protecting themselves,
29:05.4
so that they will not be exposed.
29:07.4
Health hazard po yung ating sinasabi.
29:09.4
Well sir,
29:11.4
kaya lumapit po kami dito
29:12.4
at ganito po,
29:14.4
siguro sir,
29:16.4
kami na po yung magsasabi sa inyo
29:18.4
na may mga paglabag po
29:20.4
ang nakikita po namin.
29:22.4
Siguro sir,
29:24.4
makipag-ugnayan po tayo sir,
29:26.4
kayo naman, kinuha po namin yung standard po
29:28.4
kung ano po dapat gawin
29:30.4
para doon sa mga
29:32.4
nagpapatrabaho sa kanila mga farm.
29:34.4
So, malinaw po sa amin
29:36.4
yung mga sinabi ninyo sir.
29:38.4
So, ito,
29:40.4
sinabi na po,
29:42.4
ito na lang.
29:44.4
Sir, ano naman pong involvement
29:46.4
ng provincial agricultural officer
29:49.4
pagdating po roon sa kalagayan
29:51.4
ng mga workers po
29:53.4
na dapat tinitingnan kasi
29:55.4
sila po ang dapat malapit po
29:57.4
dahil yung DA,
29:59.4
Department of Agriculture Provincial Officer
30:01.4
para ma-inspeksyon ang lugar
30:03.4
na pinagtatrabahuan po nila sir.
30:05.4
Di ba po sir,
30:07.4
mayroong kayong collaboration
30:09.4
or coordination dito sa parting to?
30:10.4
Ako po,
30:12.4
sa amin po italong na.
30:14.4
Pagdating po sa mga
30:16.4
provincial officer,
30:18.4
agricultural provincial officer
30:20.4
sa kalagayan po,
30:22.4
working conditions,
30:24.4
at saka yung mga welfare po,
30:26.4
kapakanan na mga
30:28.4
nagtatrabaho sa farm agricultural,
30:30.4
kayo po ba'y nakikipag-ugnayan
30:32.4
sa mga provincial
30:34.4
agricultural officer
30:36.4
para mapasiguro
30:38.4
na hindi po nalalagay
30:40.4
sa nakupusgan ang mga
30:43.4
manggagawa po natin
30:44.4
sa sektor ng Agricultural.
30:46.4
mayro, di po that,
30:47.4
sir.
30:48.4
Sa mail back po kami.
30:52.4
Pag may indulo na may agenda
30:54.4
nakipag-convey to kami sa NCU
30:57.4
at sa kanayung performing
30:59.4
university.
31:01.4
Sir nasa Palahengke po ba kayo?
31:05.4
Nasa Palahengke ba kayo?
31:07.4
Sa 2mn 2.00 a.m.
31:09.4
Okay. Sige. Okay, sir.
31:10.4
Kasi maingay po kasi.
31:11.4
Kaya nakita ko.
31:12.4
Sige, sir. Akala ko Palahengke.
31:14.4
Sir, ganito na lang, sir. Ano?
31:16.4
Kami po itutulong
31:17.4
at posibleng manghihimasok na po kami
31:19.4
para siguraduhin po
31:20.4
na pangalagaan po
31:21.4
ang karapatan at kapakanan
31:23.4
na mga nasa sektor ng Agricultura
31:25.4
partikular,
31:26.4
mga farm workers
31:27.4
na pinagsasamantalahan po
31:29.4
na mga ito po
31:30.4
establishmento
31:31.4
kapareho ng mga poultry farms
31:32.4
sa lugar.
31:33.4
Baka marami po dyan
31:34.4
sa Region 4A.
31:35.4
Kaya kami nanawagan po sa inyo
31:38.4
na siguraduhin po natin
31:39.4
pinatutupad po
31:40.4
yung mga sinasabing
31:41.4
minimum wage
31:42.4
na hindi po kami nagsisino
31:43.4
dahil alam po natin
31:44.4
na batas ay batas
31:45.4
ay kinakailang sinusunod po, sir.
31:48.4
Ayun, sir.
31:49.4
Maraming salamat po
31:50.4
pag-concern din kami
31:51.4
kasi hindi pong
31:52.4
sinusunod kami namin
31:53.4
para pa mag-expense po kami
31:55.4
ng days of justice
31:56.4
sa mga ganyan.
31:57.4
Okay. Sige, sir.
31:58.4
Makikipag-ugnayin po kami, sir
31:59.4
para dito sa parting 2, sir.
32:01.4
Ano?
32:02.4
Okay, sir.
32:03.4
Sige, sir.
32:04.4
Ang day 2 po yung
32:05.4
araw ng orientation
32:06.4
sa ofisina namin.
32:07.4
Okay. Sige, sir.
32:08.4
Thank you so much, sir.
32:09.4
Good morning sa inyo.
32:10.4
Mga boss,
32:11.4
tumawag din po kami
32:12.4
ang BTAG sa Department of Agriculture
32:13.4
Region 4-Way
32:14.4
upang makipagtulungan
32:15.4
para sa kasong ito.
32:16.4
Silang nakakasakot
32:17.4
ng ERV Poultry Farm
32:19.4
na may nasa
32:20.4
ito huy, nasa Mahayhay, Laguna.
32:22.4
Ayon sa kanilang e-mail
32:23.4
sa BTAG,
32:24.4
walang ERV Poultry Farm
32:25.4
na lumalabas
32:26.4
sa kanilang database.
32:27.4
Entonces,
32:28.4
kolorum!
32:29.4
Ayan po,
32:30.4
palakihan yan
32:31.4
para makita natin.
32:32.4
Hindi raw sila
32:33.4
maaring sumagot
32:34.4
para sa ERV Farm.
32:36.4
Hindi ko sabihin
32:37.4
ay mga tonggak
32:38.4
din pala kayo eh.
32:39.4
Bakit?
32:40.4
Sinasabi ka ba?
32:41.4
Sagutin nyo?
32:42.4
Hindi.
32:43.4
Sabihin nyo lang
32:44.4
kung ito ba'y
32:45.4
rehistrado sa inyo
32:46.4
o hindi.
32:47.4
Isa rin kayo.
32:48.4
Tuk-tukin kong ulo.
32:49.4
Isa rin.
32:50.4
Nakakusas, Mario.
32:51.4
Pabasa nga uli.
32:52.4
Nakakainit ng ulo
32:53.4
kapag medyo
32:54.4
pag ganito na
32:55.4
ang sagot sa atin.
32:56.4
Kaya ako minsan
32:57.4
napapabayaan
32:58.4
sa sektor ng agrikultura.
32:59.4
Tatamad-tamad
33:00.4
yung mga nandyan
33:01.4
sa mga provincial.
33:02.4
Ano, paki?
33:03.4
This is to inform you.
33:05.4
Uh-huh.
33:07.4
Of your our statement of the matter,
33:09.4
the Animal Welfare Act of 1998
33:12.4
amended to Republic Act 1063.1
33:14.4
governs registration of animal facilities.
33:18.4
All facilities must be registered
33:20.4
in the Bureau of Animal Industry
33:21.4
according to the law
33:22.4
2021 to the present.
33:23.4
No ERV poultry farm.
33:27.4
Now, Ngayon has been registered
33:29.4
in our database.
33:32.4
Well, malinaw diyan.
33:34.4
Kung wala,
33:35.4
tawagan nga itong hinayupak.
33:37.4
Oh, nabubuysit ako.
33:39.4
Makakausapin ko ito.
33:40.4
Ganito, pasensya na po kayo.
33:42.4
Nakakagamit po orang mga salita
33:43.4
na hindi po tugma sa inyong tainga.
33:45.4
Kakabuysit.
33:46.4
Ngayon,
33:47.4
natawagan po natin
33:48.4
ang Municipal Administrator
33:49.4
ng Mahayhay Laguna,
33:50.4
si Mr. Enrique Vargas.
33:52.4
Magandang tanghali po sa inyo,
33:54.4
Mr. Vargas, Sir.
33:55.4
Magandang tanghali po, Sir.
33:57.4
Sir, kaya po kami lumapit sa inyo
33:59.4
dahil may mga agricultural farm worker po
34:03.4
sa may sabang po.
34:07.4
Ang pangalan po ay ERV.
34:08.4
Confirmado po itong ERV poultry farm.
34:11.4
Hindi raw po nakarehistro.
34:13.4
Diyan po sa sektor po,
34:16.4
sa Region 4A.
34:17.4
And as far as yung sinasabing pasilidades po nila,
34:20.4
wala po sa listahan ng rehistrasyon.
34:23.4
Sir, sa inyo naman,
34:24.4
sa munisipyon niyo sa Mahayhay,
34:25.4
lapit po yung sabang.
34:27.4
Malayo po yung sa inyo.
34:28.4
Ito ba may business permit?
34:30.4
Ito po ay may business and mayor's permit po.
34:34.4
Dito po sa ating nakapangalan po.
34:36.4
Ang pangalan po ay Esther and Ronel Villamater.
34:40.4
Okay. Kaya nga ERV, Sir.
34:42.4
Tama naman po sa inyo.
34:43.4
Sir, ito po ba ay nainspeksyon
34:45.4
ng ating municipal agricultural officer?
34:48.4
Kung meron po kayo
34:49.4
para doon sa kapakanan at kalagayan po
34:53.4
ng mga gagawa sa loob po
34:56.4
ng sinasabing poultry farm na yan, Sir?
34:59.4
Yes, Sir. Pagkapo nakakuha sila
35:01.4
ng business permit at mayor's permit,
35:04.4
may pinpokaming nag-iinspeksyon.
35:06.4
Kamusta naman po yung dalas inspeksyon niyo po?
35:09.4
Sila po ba nag-renew ng business permit, Sir?
35:14.4
Opo. Opo.
35:15.4
So pag-renew po nila,
35:17.4
in tonses, na-inspeksyon po sila, Sir?
35:20.4
Opo.
35:21.4
Sir, mga in-inspeksyon po naman,
35:23.4
wala po kami nakita
35:25.4
na ganoon po ang violation
35:26.4
na may nagplamo po yung mga tao.
35:29.4
So ganoon lang po,
35:30.4
as to the facilities
35:31.4
at saka po yung mga kailangan,
35:33.4
na doon naman po
35:34.4
as per our inspection.
35:36.4
So nag-register po kami ng permit.
35:39.4
Well, ang business permit po, Sir,
35:41.4
sa Lokal na Pamahalaan,
35:44.4
that's a business permit.
35:45.4
Iba po yung license to operate, Sir?
35:47.4
Hindi po ba, Sir?
35:48.4
You have to be registered muna sa region?
35:50.4
Especially?
35:51.4
Agriculture sector po ito, Sir.
35:52.4
Di ba?
35:54.4
Pero...
35:55.4
Sir, hindi po po, Sir,
35:56.4
pagdating po sa mga fasilidades,
35:57.4
tulad po ng mga agricultural facilities,
36:00.4
tulad po rito,
36:01.4
hindi po ba dapat?
36:02.4
Registrado po sila.
36:03.4
With the license to operate,
36:05.4
the LTO, license to operate,
36:07.4
mula sa region, Sir,
36:08.4
ipagkakaloob ng Department of Agriculture,
36:10.4
sa inyo po,
36:11.4
business permit.
36:12.4
Only upon
36:13.4
na comply po nila,
36:14.4
kalang,
36:15.4
ito hoy,
36:16.4
license to operate
36:17.4
as a poultry farm.
36:18.4
Pagdating sa inyo,
36:19.4
business permit na po yan.
36:20.4
As far as business is concerned.
36:22.4
So Sir, kami po,
36:23.4
ang nagsasabi po
36:24.4
ng bibigay ng license to operate,
36:26.4
particular,
36:27.4
magpaparehistro po sila,
36:29.4
eh dapat po
36:30.4
nasa region,
36:31.4
kasi sector ng agriculture po ito.
36:33.4
Hindi po ba, Sir,
36:34.4
hinahanapan niyo po muna
36:35.4
bago ninyong bibigyan ng business permit
36:37.4
dahil kayo po
36:38.4
is subservient
36:39.4
sa ilalim po kayo
36:40.4
ng national.
36:41.4
Di ba po, Sir?
36:42.4
Eh Sir,
36:43.4
ang alam ko po,
36:44.4
kung kuha po sila...
36:45.4
Ang alam niyo po, Sir,
36:46.4
hindi po tutugma
36:48.4
doon sa sinasabing
36:49.4
patakaran
36:50.4
or protocol po
36:51.4
or pitingnan po natin
36:52.4
yung flowchart po.
36:54.4
Magkagaling sa national,
36:55.4
sa provincial,
36:56.4
o sa regional,
36:57.4
na yan po
36:58.4
iregistrado sa ilalim
36:59.4
ng Bureau of Animal Industry,
37:01.4
na obligahin nyo po
37:02.4
na bago kayo
37:03.4
magbibigyan ng business permit,
37:05.4
eh meron muna po
37:06.4
yung rehistration muna.
37:08.4
Registered po sila
37:09.4
under the standard po
37:10.4
ng sinasabing
37:11.4
Department of Agriculture
37:13.4
sa ilalim po
37:14.4
ng Bureau of Animal Industry.
37:15.4
Hindi ba po, Sir?
37:16.4
Tama po, Sir.
37:17.4
Well, kung tama po ako, Sir,
37:18.4
bakit nyo nabigyan ng permit yan?
37:20.4
Hindi yan.
37:21.4
Meron po sila
37:22.4
ng DNR at LLDA clearance.
37:25.4
Well, ang DNR, Sir,
37:27.4
environment po yan.
37:30.4
Ang LLDA,
37:32.4
Laguna Lake Development Authority,
37:34.4
wala pong kinalaman sa lawa.
37:36.4
Ang Agriculture po, Sir,
37:38.4
sa Bureau of Animal Industry,
37:40.4
farm animals,
37:42.4
poultry farm,
37:43.4
pig farm,
37:44.4
yan po yung sinasabi po natin dito,
37:47.4
meron pong pamantayan sinusunod
37:49.4
sa ilalim
37:50.4
Bureau of Animal Industry,
37:51.4
sa ilalim Department of Agriculture, Sir.
37:53.4
So, hindi ba po, Sir,
37:54.4
hahanapan nyo muna sila?
37:57.4
Magkukumplay muna sila
37:58.4
ng national
37:59.4
tsaka pupunta sa inyo sa lokal?
38:01.4
Parang wala po po, Sir.
38:03.4
Okay, Sir.
38:04.4
Siguro,
38:05.4
hindi na po ako makikipagtalo.
38:06.4
Anyway, kami po
38:07.4
itumawag po sa inyo.
38:08.4
Ako'y napapakita lamang
38:09.4
para makita nung may-ari.
38:11.4
Para makita nito
38:13.4
yung mayabang po
38:14.4
hambog na may-ari
38:16.4
na sinabi niya,
38:17.4
siya raw pong pinakamataas
38:19.4
magbayad ng minimum wage
38:21.4
sa buong Pilipinas.
38:24.4
Ang yabang-yabang po
38:25.4
na may-ari po ng ERB
38:27.4
si Philip Rosales,
38:28.4
ayaw nang magsalita,
38:29.4
nag-apologize na.
38:30.4
Kaya, Sir,
38:31.4
tanungo ko sa inyo,
38:32.4
ano bang minimum wage
38:33.4
ng isang
38:34.4
agricultural worker, Sir,
38:36.4
kung titignan po natin yan
38:37.4
sa lugar ninyo po
38:38.4
sa mahihay?
38:39.4
Sir, tama po yung sabihin nyo
38:40.4
noong sangina
38:41.4
na nagre-range po
38:42.4
ng P350
38:43.4
kung P429 po.
38:45.4
Kung P350 po,
38:46.4
kung titignan po,
38:47.4
wala pong day-off
38:48.4
ang mga taong.
38:49.4
Kunti lang in-inspection nyo, Sir.
38:51.4
E dapat ga-inspection ninyo.
38:53.4
Baka iba po yung inspection pa.
38:54.4
Baka inspection,
38:55.4
baka P2,000
38:56.4
yung panahon pa nung...
38:58.4
Kasi kung talagang
38:59.4
may mata po
39:00.4
yung mga inspector po
39:01.4
natin dyan
39:02.4
para mabigyan ng business permit,
39:03.4
e makikita po
39:04.4
yung nakikita po namin dito
39:05.4
galing po sa loob to eh.
39:08.4
Kaya ako, Sir,
39:09.4
baka panahon na
39:11.4
pag-isipan nyo na maigi
39:12.4
kung kansilahin nyo,
39:13.4
pagpapaliwanagin nyo
39:15.4
itong mayabang hambog
39:16.4
na nangbamay-ari
39:17.4
ng poultry farm
39:18.4
na inapi po itong mga Sir,
39:20.4
inapi po,
39:21.4
kaya tumakas po,
39:22.4
nagpatulfo,
39:23.4
nagpabitag.
39:24.4
Nakapo, Sir.
39:25.4
Nagulat din po kami
39:26.4
na may gano'n.
39:27.4
Ngayon, nagugulat kayo, Sir.
39:29.4
Di dapat bolwakin nyo
39:31.4
nang gulat itong sinasabing
39:32.4
magbolwakan yung kanyang ewan.
39:35.4
Nakakabuisit po, Sir.
39:36.4
Tinawag niya Mang Mang.
39:37.4
Sir, for your information.
39:39.4
Alam nyo po ba, Sir,
39:40.4
na nagdatingan po
39:41.4
itong mga workers na ito
39:42.4
hindi sa kasi sa inyo.
39:43.4
Ne-recruit po sila sa doon.
39:45.4
Bulubundukin din
39:46.4
ng Kagayan de Oro.
39:47.4
Sila po yung mga tribes people.
39:48.4
Dinala sa inyo.
39:51.4
Okay, Sir?
39:52.4
Dinala po sila.
39:54.4
Parang human trafficking eh.
39:56.4
Mula po doon
39:57.4
sa sinasabing Kagayan
39:58.4
at Bukidnon.
40:00.4
Mga bulubundukin po.
40:01.4
Indigenous people
40:02.4
ang tawag po sa kanila.
40:03.4
Ang tribe po nila
40:05.4
ay tinatawag po rito
40:07.4
na,
40:08.4
anong tawag sa tribe nito?
40:09.4
Pakian na nga.
40:10.4
Tigil mo ng type dyan.
40:11.4
Pakitin.
40:12.4
Ang tribe po
40:13.4
na sinasabing
40:14.4
Higaunon.
40:16.4
Baka hindi nyo po alam
40:18.4
na yung mga nagtatrabaho po dyan
40:20.4
hindi residente ninyo.
40:22.4
Ng mga nagtatrabaho dyan
40:23.4
ay mga recruited
40:25.4
mula sa malalayong probinsya
40:26.4
at sinasabing human trafficking
40:28.4
kung isipin po natin.
40:29.4
Pinangakuan po sila ng trabaho.
40:31.4
Walang kamuang-muang
40:32.4
akala Maynila.
40:33.4
Yun pala,
40:34.4
Sabang ang Mahay-hay.
40:36.4
At pagkatapos,
40:37.4
pinangakuan naman samang
40:38.4
ito ay magandang buhay.
40:39.4
Magandang buhay.
40:40.4
Pagdating dyan.
40:41.4
Kaya nagsitakas.
40:42.4
E kung titingnan po natin dito, sir,
40:44.4
ang pasahod po dapat
40:45.4
kasi una sa lahat,
40:46.4
may question na ngayon.
40:47.4
Questionin nyo ngayon, sir.
40:49.4
Hindi po tamang pasahod.
40:50.4
P350.00
40:52.4
P6,000.00 po, sir.
40:53.4
Wala pong day off.
40:55.4
Wala pong day off.
40:57.4
Narinig nyo pa ba?
40:58.4
Kasama rin.
40:59.4
Sabihin mo sa kanila.
41:00.4
Sige.
41:01.4
Kausapin nyo, sir.
41:02.4
Itong mga magagawan.
41:03.4
Sino magpwede magsalita?
41:04.4
Sabihin nyo.
41:05.4
Sige na.
41:06.4
Ay.
41:07.4
Hadlock dyan.
41:08.4
Sige.
41:09.4
Sabihin mo.
41:10.4
Laksan mo.
41:11.4
Sige na.
41:12.4
Diretso.
41:13.4
Sabihin mo.
41:14.4
May day off ba?
41:15.4
Wala.
41:16.4
Walang day off, sir.
41:17.4
Wala po kaming day off, sir.
41:18.4
Nang linggo.
41:19.4
Tuloy-tuloy pa yung trabaho namin.
41:20.4
Sir,
41:21.4
para hindi na po sila mahirapan,
41:22.4
na-interview na po namin sila
41:24.4
para may kunting language problem.
41:26.4
Sir,
41:27.4
sila po'y gumigising
41:28.4
alas tres na madaling araw.
41:31.4
Pahinga lang, sir.
41:32.4
Sila kakain lang po
41:34.4
30 minutos ng pang-almusyal.
41:36.4
Tapos 30 minutos, tanghalian.
41:38.4
30 minutos lang po, pang-haponan.
41:41.4
Ang trabaho po,
41:42.4
alas tres na madaling araw.
41:43.4
Pagkagising po,
41:44.4
dere-derecho alas nuwebe ng gabi.
41:47.4
Anim na oras na lang po
41:48.4
ang tulog nila.
41:50.4
Wala pong day off.
41:52.4
Ang pasilidadis na po yan,
41:54.4
check po natin
41:55.4
kung saan ang gagaling ka
41:57.4
ng mga workers, sir.
41:58.4
Panahon na tapos alamin ninyo.
42:00.4
Opo, opo.
42:01.4
Hindi ba ba, sir? Tama?
42:02.4
Tama po kayo.
42:03.4
Oy, ngayon.
42:05.4
Salamat, sir.
42:06.4
Salamat.
42:07.4
Ginawa ko na ang trabaho ninyo ngayon.
42:09.4
Opo, opo.
42:11.4
Sige, sir.
42:12.4
Anong dapat gawin po?
42:13.4
Nilabag po
42:14.4
ang sinasabing regional office.
42:17.4
Nilabag po
42:18.4
yung labor laws,
42:19.4
the wages.
42:20.4
Nilabag po
42:21.4
yung working conditions
42:22.4
ng mga manggagawa.
42:23.4
Diyan po nakapugad
42:25.4
sa inyong munisipyo.
42:27.4
Opo, sir. Sige.
42:29.4
Anong gagawin niyo po, sir?
42:30.4
Hindi lang tayo opo.
42:31.4
Marami po kaming upo.
42:32.4
Hindi mong mahilig sa upo.
42:34.4
Kalabasa, malunggay, talo.
42:37.4
Total, panghalian naman ngayon.
42:39.4
Kung kayo nagluluto,
42:40.4
sana bulang lang na lang.
42:41.4
Sir, pwede po ba, sir,
42:43.4
paki-inspection na lang?
42:45.4
Yes, sir. Sigurado po.
42:46.4
Gusto niyo po, sir,
42:47.4
samahan naming kayo?
42:48.4
Mas maganda po.
42:49.4
I'm so, so interested po.
42:51.4
Akong pumunta.
42:52.4
Matagal-tagal na po
42:54.4
naninigas yung mga tuhod ko.
42:55.4
Kailangan kailangan makapaglakad-lakad po.
42:57.4
Sir, wala pong problema.
42:58.4
Maraming, maraming, maraming
43:01.4
maraming salamat at kayo ikikilos.
43:03.4
Asahan niyo po na darating po kami.
43:05.4
At alam niyo naman po siguro,
43:07.4
kati po yung agricultural officer dadalit.
43:10.4
Baka, sir, karamihan diyan,
43:12.4
mga katutubo na hindi po tagaluzon,
43:15.4
kinuha po sa malalayang probinsya,
43:17.4
may elemento na po ng human trafficking yan.
43:20.4
It's a...
43:21.4
Kaya, sir, ang lugar na yan,
43:23.4
parang kulungan, para walang makatakas.
43:25.4
Inakatakas po ito.
43:26.4
Paano po? Nagpatulfo ngayon.
43:29.4
Oo nga po.
43:30.4
Okay, sir.
43:31.4
Salamat po nang maraming sa inyo.
43:33.4
Ay, walang anuman, sir.
43:35.4
Kung ganyan lang pa naman.
43:36.4
Ako po, nang papasalamat din.
43:37.4
Tinanggap niyo po kami.
43:38.4
At ako medyo, ako po madi magsasalita.
43:40.4
Pero kami makikipagtulungan po sa inyo, sir.
43:42.4
Opo, sir. Opo. Satos po.
43:44.4
Okay. Thank you po, sir.
43:46.4
So, ganito na lang.
43:47.4
So, okay. Dito po.
43:50.4
Ayon po sa National Commission on Invenious People or NICP,
43:55.4
may nakikita silang elemento
43:57.4
ng human trafficking.
44:01.4
Sa linya ng telepono, si Ulysses Espinas,
44:05.4
Office of Empowerment and Human Rights,
44:07.4
National Commission of Invenious People.
44:10.4
Adyan po makakausap natin.
44:11.4
Mr. Ulysses Espinas, magandang umaga po sa inyo, sir.
44:16.4
Magandang umaga po, sir.
44:18.4
Wala po sa NCIP.
44:21.4
Sige po. Tuloy po, sir. Yes, sir.
44:23.4
Yes, sir. Ang nakikita po namin dito,
44:26.4
na-abuso ang ating kapatid na katutubo,
44:29.4
siga-uno ng indigenous cultural communities,
44:31.4
indigenous peoples mula sa talakang bukid noon.
44:34.4
Ngayon po, 2021, kami naging parte
44:38.4
ng Inter-Agency Council Against Trafficking.
44:41.4
At dahil naibalita po sa amin,
44:43.4
nalaman din po namin kahapon,
44:45.4
may mga initial coordination na po kami sa council,
44:48.4
sa operation center,
44:50.4
upang malaman po kung ano ang pwedeng legal na intervention dito.
44:54.4
Kung gusto nila sana mag-file ng kaso,
44:57.4
makakatulong po kami.
44:59.4
At ang NCIP, kung may language barriers,
45:02.4
kaya po namin mag-interpret at tumulong po,
45:05.4
lalo na sa pagbuha ng mga activities.
45:07.4
Sir, kami po nagpapasalamat po sa inyo.
45:10.4
Ang ginagawa niyo po ang tungkulin ninyo,
45:11.4
tagapagtanggol po kayo,
45:12.4
tumatayo po kayo sa mga katutubo,
45:14.4
kapareho nito.
45:16.4
Asahan niyo po, makikipagtulungan po kami sa inyo, sir.
45:19.4
Makaming salamat po, sir.
45:21.4
Okay. Thank you rin po sir sa pagbibigay ng impormasyon.
45:24.4
Ano pong inyong gustong panawagan, sir?
45:26.4
Last word ho, parting shots sa inyo, sir.
45:28.4
Ang panawagan lamang po namin sa mga katutubo pong Pilipino,
45:32.4
lalong-lalo na po sa Bukidnon.
45:35.4
Kung meron pong mga magre-recruit sa inyo,
45:37.4
lalo na po kung nadaling kayo sa Manila,
45:39.4
nandyan naman po ang NCIP field offices,
45:42.4
meron po tayong community service center sa Bukidnon,
45:46.4
maaari ko pong ibigay din po.
45:48.4
Nagkakaroon kami ng activities,
45:50.4
pinapamigay po namin ang number ng aming mga official sa field.
45:53.4
Pwede niyo po muna kaming isap
45:55.4
para makatulong kami at maprotektahan kayo
45:58.4
na hindi po maabuto at mapangakuan kung ano-ano dito po
46:01.4
na pagpunta ninyo sa Manila.
46:03.4
Sir, may dadagdag lang po ako.
46:05.4
Ganito pong stilo po nila.
46:07.4
Tina-target po nila ang mga areas na talagang may prospect po nila
46:11.4
na maghahanap po sila ng mga katutubo po natin.
46:14.4
Ang kanilang area of operation, sir,
46:16.4
ang mga lugar na medyo malalayo po talaga sa bayan.
46:20.4
And these people are really,
46:22.4
kung titingnan po natin,
46:24.4
the way the tribe also,
46:26.4
malalayo na buhay-tribo,
46:28.4
kaya lang sila integrated. They're like us.
46:31.4
May pangarap din po, sir.
46:33.4
Kaya lang ang recruiter, sir,
46:35.4
naglilibot at alam nilang specific target.
46:38.4
And then they work with the barangay official sa lugar,
46:43.4
siguro hindi alam ng mga barangay.
46:46.4
Siguro, sir, makipagtulungan din yung DILG
46:49.4
sa pamamagitan ng mga barangay sa malalayong probinsya.
46:51.4
All points bulletin na po kayo
46:53.4
sa mga malalayong probinsya at munisipyo.
46:56.4
Mga munisipyo, lubing lugar, bulubundukin.
46:59.4
Doon po sila kumukuha.
47:01.4
Profile po nila kapag na-recruit sa Manila,
47:04.4
hindi po alam ang batas.
47:06.4
Pagdating sa Manila, hawak po nila sa liig,
47:09.4
hindi makakatakas.
47:11.4
Pinangako po sa kanila,
47:13.4
napako at napagsasamantalahan po sila
47:15.4
kasi yung lugar na pupuntahan po nila,
47:17.4
napakalayo.
47:19.4
Ito pong mga tao na ito, tumakas po.
47:21.4
Madaling araw.
47:23.4
Naglakad po ng dalawang oras,
47:25.4
makaabot lang, mula sabang tumahayhay.
47:27.4
Nagbus pa po sila.
47:29.4
Madaling araw, nakaabot na po rito sa Manila.
47:32.4
Nakarating po sa amin.
47:34.4
At may tinuluyan po sila, tinutulungan po namin, sir.
47:36.4
Ang point na namin, sir, dito,
47:38.4
baka sakali, sir,
47:40.4
sa pamamagitan po ng mga barangay,
47:43.4
sa mga libliban na lugar,
47:45.4
na lerto na po kung sakaling may naghahanap
47:48.4
ng mga tao riyan,
47:50.4
na pinapaalam pa rao po sa mga magulang
47:54.4
at pumapayag ang mga magulang
47:56.4
sa tulong po ng barangay.
47:58.4
Sir, iyon pong tip po namin sa inyo, sir.
48:00.4
Yes po, sir.
48:03.4
Gagamitin po, papaitingin po namin yung kampanya,
48:06.4
lalong-lalo na sa aming mga indigenous peoples,
48:09.4
mga indigenous representatives.
48:11.4
Sila po ang mga representatives
48:13.4
ng mga ANC communities
48:15.4
sa mga lokal na konseho
48:17.4
kung saan may mga ancestral domains.
48:19.4
Magkakaroon naman po kami ng activity
48:21.4
at paslado pa po namin papaitinin
48:23.4
na i-informa sila
48:25.4
na baka nagagamit nga po talaga
48:27.4
ang ating mga kapasid na ANC-CISB
48:30.4
sa mga ganito records po.
48:32.4
Para maalam po nila,
48:33.4
sa kanila na rin po dumaan
48:35.4
kung sakaling may mga ganito pong pangyayari
48:37.4
at hindi po maabutin mga katutubong kapasid ko natin.
48:40.4
Maraming salamat po, Mr. Ulysses Espinas.
48:42.4
Siya po yung Office of Empowerment
48:44.4
ng mga human rights and ICP.
48:50.4
Thank you so much, sir.
48:51.4
Magandang umaga po sa inyo.
48:53.4
Okay. Ganito ang gagawin natin ngayon.
48:55.4
Di ba tayo tapos, ano?
48:57.4
Iniikot natin lahat para maintindihan
49:00.4
kung magamang mabulgar
49:01.4
ang mga ganitong klaseng mga gawain.
49:03.4
Kamusta ka naman? Okay ba sa'yo?
49:05.4
Okay, sir.
49:08.4
Masaya ba kayo ngayon?
49:09.4
Masaya, sir.
49:10.4
Takot ba ba kayo? Hindi na?
49:11.4
Hindi na, sir.
49:12.4
Okay.
49:13.4
Papapasok dito.
49:15.4
Pagkatapos ng investigation natin dito,
49:17.4
babalik ulit kayo doon sa QCPD.
49:20.4
Papasok din yung district.
49:22.4
And then, may gagawin silang tulong na rin
49:25.4
na mga hakbang nasusunod na gagawin
49:27.4
para siguraduhin nakapagsang pa rin kayo sa labor,
49:31.4
lahat iikutan natin.
49:33.4
Okay?
49:34.4
Okay, sir.
49:35.4
Ilan pa yung mga katutubo sa loob ng sinasabing ERB?
49:38.4
Marami pa ba roon?
49:39.4
Marami pa, sir.
49:40.4
Lahat kayo roon katutubo?
49:42.4
Halos, sir. Halos lahat.
49:43.4
Halos lahat. Nako!
49:45.4
Pakita natin ang ano.
49:47.4
Kaya kayo nagsabi niyan.
49:48.4
Gaano kayo karami sa loob ng sinasabing ERB farm?
49:52.4
Mga almost 30, sir.
49:53.4
30.
49:54.4
Ilan pa kayo natitira doon?
49:55.4
Ano, sir?
49:57.4
20.
50:00.4
Mga 20, 20, 20.
50:03.4
Ngayon, kung sa mga 20 plus, lahat yun katutubo.
50:07.4
Lahat galing sa Mindanao.
50:09.4
Yes, sir.
50:11.4
Yun ang mga nagtatrabaho.
50:13.4
Parang kulungan din sa malayong lugar na hindi kayo makatakas.
50:16.4
Pero kayo, believe ako, galing din yan. Nakatakas kayo.
50:20.4
Para kayo si Rambo. Kaya niyang tumakas.
50:24.4
Talagang pinagplanuhan niyo nang tumakas kayo?
50:27.4
Planado niyo talaga?
50:29.4
Yes, sir. Kahit may aso doon.
50:31.4
May aso?
50:32.4
Yes, sir.
50:33.4
Nila aso niyo?
50:35.4
Pinatulog niyo?
50:37.4
Pinatulog, sir.
50:38.4
Pinatulog niyo?
50:39.4
Dumaan kami sa likod.
50:40.4
Dumaan kayo sa likod?
50:41.4
Yes, sir.
50:42.4
Okay, kwento mo sa akin paano kayo tumakas.
50:43.4
Okay, gandahan mong kwento para medyo ganada-ganahan ako.
50:47.4
So, paano ang pagtakas ninyo?
50:50.4
Nagsimula kami, sir, doon kami sa may kulungan ng aso.
50:55.4
Pinignan namin yung aso, sir.
50:57.4
Pagtulog na, doon kami sa may cage.
50:59.4
Nakaka-cage, sir?
51:00.4
Nakaka-cage.
51:01.4
Doon kami sa likod.
51:02.4
Inisahan niyo ang aso.
51:03.4
Hindi niyo naman binigyan pampatulog.
51:05.4
Hindi naman, sir.
51:06.4
Hindi niyo binigyan ng...
51:07.4
Alam ninyo yung parang ano tawa dito?
51:10.4
Sleeping pills?
51:11.4
Penadryl.
51:12.4
Yung parang makakatulog kapag wala naman sipon yung aso.
51:15.4
Hindi ba?
51:16.4
Huwag niyo gagawin yun.
51:17.4
Ang aso naman talagang nagbabantay lang.
51:19.4
So, nung nakatulog ang aso, anong oras nakatulog?
51:22.4
Mga 11, sir.
51:24.4
O, kaya mga 11.30, nung nakita ninyo tulog na yung aso,
51:27.4
dahan-dahan kayo.
51:28.4
Hindi ka naglakad o gaapang?
51:30.4
Lakad lang, sir.
51:31.4
Lakad lang.
51:32.4
So, madilim yun ah?
51:33.4
Dilim, sir.
51:34.4
May ano pa, mga...
51:35.4
Mga parel, sir.
51:36.4
May mga wire pa doon.
51:38.4
Okay.
51:39.4
May mga barbed wire?
51:40.4
Yes, sir.
51:41.4
Wala namang electric wire doon?
51:42.4
Wala, sir.
51:43.4
So, anong ginamahin nyo?
51:45.4
Nakikita namin, sir.
51:46.4
Nakikita namin yung parang may parel na mataas.
51:49.4
Wire?
51:50.4
Hindi naman kinasugatan?
51:51.4
Hindi naman, sir.
51:52.4
So, pagkatapos nyo, nakalusot kayo?
51:54.4
Walo kayo eh.
51:55.4
Nakusot kayo, sir.
51:56.4
Wala ba kayong warja?
51:57.4
Wala, sir. Wala doon.
51:59.4
So, in yung planta,
52:01.4
magnaglakad kayo mula sa planta hanggang sa mahay-hay,
52:06.4
dalawat kalahating oras?
52:07.4
Yes, sir.
52:08.4
Eh, madilim yun.
52:09.4
Talagang ginawanin nyo o...
52:11.4
cellphone?
52:12.4
Cellphone lang, sir.
52:13.4
Cellphone.
52:14.4
Walang ila kasi sa daan, sir.
52:16.4
Cellphone lang talaga.
52:17.4
Madilim?
52:18.4
Madilim talaga, sir.
52:19.4
Kasi madulas pa yung daan.
52:20.4
Madulas?
52:21.4
Mababa? Mga ano?
52:22.4
Umulan pa yun, sir.
52:23.4
Basa? Basa kayo?
52:24.4
Basa kami, sir.
52:25.4
May bagyo pa?
52:26.4
Bagyo pa doon, sir.
52:27.4
Ah, okay.
52:28.4
Sino ba naman ang mag-iisip na tatakas bagyo?
52:31.4
Diba? Talagang...
52:32.4
Pag talagang gustuhin nyo,
52:34.4
walang bagyo, walang ulan,
52:36.4
kahit na sampung ilog,
52:38.4
inyong tatawirin,
52:40.4
labing limang bundok inyong aakyatin,
52:43.4
nakaabutin kayo.
52:44.4
Oo, sir.
52:45.4
Yan ang istorya ninyo.
52:46.4
Oo, sir.
52:47.4
O sige, dahil doon sa baba.
52:49.4
Usap pa tayo mamaya, ha?
52:51.4
Hindi pa tapos.
52:52.4
Walang pasok dito.
52:53.4
Police at labor.
52:54.4
Pupuntahan namin.
52:56.4
Huwag ka mag-aalala.
52:58.4
Okay?
52:59.4
O ngayon, panawagan ko rito.
53:01.4
Bigay mo sa akin.
53:02.4
Ito, ito, ito.
53:03.4
Sino ang pangalan ito?
53:04.4
Si Phillip?
53:05.4
Phillip Arcelas.
53:07.4
Alam ko na humingi ka na ng paumanhin.
53:09.4
Ang paumanhin mo tinatanggap ko.
53:11.4
Apology accepted.
53:12.4
Pero yun pong paglabag sa batas,
53:14.4
meron tayong kaukulang.
53:16.4
Mga bagay na dapat mo haharapin.
53:18.4
Ang pagpapatawad ay kinakailangan,
53:20.4
kahit na ang Diyos nakakapagpatawad.
53:22.4
Sino ba naman kami?
53:23.4
Hindi.
53:24.4
Kumalman ang isip ko.
53:25.4
Pero may pananagutan ka pa rin
53:27.4
sa batas na nilabag mo.
53:29.4
Pinagsamantalahan mo itong mga
53:31.4
pobre na nagsitakas niya.
53:33.4
Tinawag mo mangmang.
53:34.4
Again, napagpatawad kita.
53:36.4
Okay.
53:37.4
Itao ako eh.
53:38.4
Pero ang batas ng tao,
53:39.4
pag nilabag mo, may karampatang parusa.
53:42.4
Matindi rin yung batas ng Diyos.
53:45.4
So ngayon,
53:47.4
pinapatawad kita.
53:49.4
Pinapatawad na kita.
53:52.4
Music.
53:56.4
Sa lahat na mga ginawa mo,
54:00.4
kakalimutan kong istirong panlalait.
54:06.4
Yung tinawag mo silang mangmang,
54:09.4
abusuhin, takutin.
54:13.4
Inakala mo na ika'y tagapagligtas
54:18.4
sa iyong kapangyarihan.
54:21.4
Maangat mo ang kanilang buhay at gumanda.
54:26.4
Binangakuan mo,
54:29.4
trinafik mo,
54:31.4
hindi yung trafik,
54:33.4
tinala mo sa isang lugar dito
54:35.4
para hawak mo sila sa liig.
54:38.4
Ang kasalanan mo,
54:41.4
hindi maganda ang relasyon mo kay taning,
54:46.4
kung kaya't nabuking.
54:50.4
Ang bawat kasamaan,
54:53.4
kapatid,
54:54.4
ay may hangganan.
54:56.4
Ito ang nag-iisang pambansang subungan.
55:00.4
Servisyo, tulong,
55:02.4
tatak-tulfo,
55:03.4
hashtag ipapitag mo.
55:07.4
Susunod.
55:10.4
Binata, tinakot at binuli ng mga pulis at preso
55:14.4
sa loob ng pulis station.
55:15.4
Ang sumbong,
55:16.4
iimbestigahan at aaksyonan
55:19.4
sa hashtag ipapitag mo.
55:25.4
Justisya.
55:26.4
Ito ang hanap ng isang ina
55:28.4
para sa kanyang 15-anyos na anak na si Alyas Jeff.
55:31.4
May 17 nang sampahan ng kasong RA-11313
55:36.4
o Safe Space Act sa pulis siya, si Jeff.
55:39.4
Dahil pinagtangkaan daw ng binataang halikan
55:42.4
sa isang 11-anyos na babae sa kanilang lugar.
55:45.4
Subalit ang problema,
55:47.4
labis na trauma daw ang inabot ng kanyang minor de edad na anak
55:51.4
sa ginawang proseso ng mga otoridad.
55:53.4
Nakita ko po yung anak ko.
55:55.4
Kunti na lang po, sir.
55:57.4
Naabot na siya ng mga preso.
55:59.4
Tinatanong ko po yung mga pulis,
56:01.4
kung bakit hindi naman daw po nila kinulong.
56:03.4
Pero sir, malawak po yung facility na yun.
56:06.4
Pwede naman pong wag naman po banda doon.
56:08.4
Hindi po yung facility na para po sa baka
56:11.4
yung anak ko na karanas mo ng trauma.
56:13.4
Sinasabihan po siyang rapist kahit po ng pulis.
56:16.4
Sinabihan po siya kung masarap ba.
56:19.4
Binato po siya, sir, ng kulay-orange na damet na pang preso.
56:23.4
Kung ano-ano narinig na anak ko,
56:25.4
pati pagkain niya, tatakalan daw siya.
56:27.4
Sana tinuring naman po nilang tao
56:30.4
o kaya bata na lang.
56:31.4
Di naman po yung kriminal para ganun.
56:33.4
Sana po mabigyan po ng leksyon
56:35.4
yung mga pulis na hindi magdamaan sa taong proseso.
56:39.4
Ang sumbong iimbestigahan at aaksyonan sa hashtag ipabitag mo.
56:55.4
Una sa lahat, mga boss, gusto kong sabihin na
56:58.4
ang mga bata at minor de edad protectado ng Estado,
57:01.4
nagkakamali sila, may prosesong sinusunod.
57:05.4
Partikular ang mga bata pa.
57:09.4
Sa parting to, iimbestigahan po natin
57:12.4
ang reklamo nitong ginang na lumapit po sa atin.
57:16.4
Tulad ng sinasabi ko, hindi po pwedeng itrato
57:19.4
ang 14 anyos.
57:21.4
Dalhin sa presyento.
57:23.4
At pagkatapos, di naman sa loob ng kulungan,
57:27.4
pinatabi doon sa may selda.
57:29.4
Sa gilid doon lang natulog.
57:31.4
Hindi po tama to.
57:33.4
So ito pong parting to, hindi natatapang papakita.
57:37.4
Mali po rito ang mga polis.
57:39.4
Kaya kakausapin natin muna dito
57:41.4
sa aming investigator.
57:43.4
Kasi ito hoy inimbestigahan,
57:45.4
ang masuri ng investesyong ginawa po
57:47.4
ng aming mga bitag investigators.
57:49.4
At pag-uusapan po natin ngayon.
57:51.4
So dito po, asama natin ng nanay.
57:54.4
But at the same time,
57:55.4
ang investigator na-assign,
57:57.4
itong si Dean,
57:59.4
bagong kay Mrs. Give Me Everything,
58:01.4
na medyo ito hoy yung bagay na dapat malaman
58:04.4
ni Juan de la Cruz.
58:05.4
Hindi kami man nakikialam
58:07.4
sa stilo na pag-iimbestigahan
58:09.4
ng ating mga polis.
58:11.4
Kasi friendly po kami sa law enforcers.
58:13.4
Minsan nagkukulang po, ayusin po natin.
58:15.4
Pero pag medyong pagkukulang,
58:17.4
hindi naman siguro tama,
58:19.4
may pananagutan po yan.
58:21.4
Kaya ito po, yung isyumbog po sa atin,
58:23.4
tama ba ang 14 years old
58:25.4
na dalhin mo sa prosimto
58:28.4
sama ang magulang,
58:30.4
at pagkatapos,
58:32.4
katulog mo roon,
58:33.4
i-inquest mo,
58:35.4
ano ba ito? Inaresto?
58:37.4
So kasama natin yung si Dean,
58:38.4
ang aming investigator,
58:40.4
at si Nessie Kaye.
58:42.4
Pero sa akin, bago kay Nessie,
58:44.4
nakita ko na yung paliwanag mo.
58:46.4
Para makasiguro na hindi puro emosyon
58:48.4
ang binibidid natin,
58:50.4
ano bang give me an eyeball,
58:52.4
siguro mas magandang
58:54.4
una sa lahat.
58:56.4
Ang sagot, inaresto ba yung bata
58:58.4
o dinala lang sa prosimto?
59:00.4
Actually sir, una po itong nakarating
59:02.4
sa barangay.
59:04.4
So nagharap yung dalawang panig,
59:06.4
pamilya ni Ma'am Nessie Kaye,
59:08.4
yung anak niya, pati yung pamilya rin
59:10.4
ng batang babae.
59:12.4
So according doon sa barangay sir,
59:14.4
hindi sila nagkasundo.
59:16.4
So nangyari, parang in-advise
59:18.4
na pumunta na lang ng pulisya
59:20.4
para doon mag-usap.
59:22.4
But eventually sir, hindi rin nagkasundo
59:24.4
yung dalawang panig.
59:26.4
So yun yung nangyari sir,
59:28.4
itong anak ni Ma'am Nessie Kaye.
59:30.4
So yun po yung report.
59:32.4
Okay.
59:34.4
Tinawin natin, hindi magkasundo sa barangay.
59:36.4
Ang mga batang minority edad,
59:38.4
hindi pwedeng pag-ayusin
59:40.4
sa loob ng barangay
59:42.4
ang mga magulang.
59:44.4
Kung mga batang involved,
59:46.4
itong mga
59:48.4
11 at 14 years old,
59:50.4
sa barangay, pag-uusap,
59:52.4
hindi sila pwedeng mag-ayos.
59:54.4
Ang point ron, diba?
59:56.4
Ang ginawa ba ng 14 years old,
59:58.4
hinalikan, tinangkang halikan, nahalikan,
60:00.4
itong 11 years old?
60:02.4
According doon sir sa report, tinangka lang sir.
60:04.4
Hindi nagkaroon ng physical contact.
60:06.4
Alright. So tinangka lang.
60:08.4
May nakakita?
60:10.4
Marami sir. Yung mga kaibigan daw.
60:12.4
According doon sir sa babae,
60:14.4
nakita daw ng mga kaibigan niya.
60:16.4
Okay.
60:18.4
So pumasok dito mga magulang mag-barangayan.
60:20.4
Yes sir.
60:22.4
At pagkatapos,
60:24.4
hindi nagkasundo ang magmamagulang.
60:26.4
Anong ginagawa ng barangay?
60:28.4
Parang women and children.
60:30.4
Walang nagawa.
60:32.4
Yun ang sinabi sa amin sir.
60:34.4
Hindi nagkasundo doon sa barangay.
60:36.4
Kaya ang ginawa nila,
60:38.4
nirefer na sa pulisya para doon sila mag-aramp sir.
60:40.4
Teka muna.
60:42.4
Hindi pwedeng pagsundoin ang mga bata
60:44.4
pagdating sa pulisya.
60:46.4
Kasi hindi, kung ang mga magulang
60:48.4
hindi happy, may proseso dyan.
60:50.4
Siguro magandang tawagan din si Atty. Batas Maurice
60:52.4
at nagkakaalaman.
60:54.4
Sa parting to, gusto lang siguro natin gawin.
60:56.4
Okay. Call Atty. Batas Mauricio.
60:58.4
Okay.
61:00.4
Kung may nagawang bagay na hindi tama,
61:02.4
etong 14 years old
61:04.4
na minority edad,
61:06.4
at minority edad din, yung 11 years old,
61:08.4
wala sa kamay
61:10.4
ng mga magulang at gagawa
61:12.4
kung may krimen.
61:14.4
Ito'y hindi sila nagkasundo lamang.
61:16.4
Bakit sila pinagkakasundo?
61:18.4
Anong pinagkakausapan kaya?
61:20.4
So, tanong natin kay Mrs.,
61:22.4
bakit kayo nagbaranggayan?
61:24.4
E tinangka pala ng anak mo.
61:26.4
Although hindi naman siguro tama
61:28.4
na ang anak mo ipagturuan natin
61:30.4
na huwag naman magtangkanghalikan
61:32.4
ang kapwa bata kasi hindi tama.
61:34.4
Pero mga bata,
61:36.4
okay? So,
61:38.4
nagtataka ako bakit ikaw, anak mo
61:40.4
14 years old, tinangkanghalikan yung
61:42.4
11 years old, mga minority edad,
61:44.4
nagbaranggayan?
61:46.4
Bakit kayo nagbaranggayan? Para magkasundo kayo?
61:48.4
Para pag-usapan po?
61:50.4
Magagawa ninyo?
61:52.4
Wala bang presensya?
61:54.4
Wala bang nagawa yung baranggay na may
61:56.4
BAUCD roo na dapat tangtignan kung ano ba ito?
61:58.4
Kasi kung may krimen man,
62:00.4
sabihin natin may krimen,
62:02.4
unang papasok dyan ay sinasabing
62:04.4
DSWD.
62:06.4
At hindi pwede sa kamay ng baranggay.
62:08.4
Ang baranggay hindi trabaho para pag-ayusin
62:10.4
ang magkabilang panig kung may krimen man.
62:12.4
Pero mga bata ito, ngayon,
62:14.4
sa linyo ng telepono si Atty. Batas Mauricio,
62:16.4
magandang umaga po sa iyo Atty. Batas.
62:46.4
Magandang umaga po, Ginong Bentul po.
62:48.4
Magandang umaga po sa bayan ng Pilipino,
62:50.4
na nagpapapitag ng alasuliran.
62:52.4
May exciting po yang tinag-uusapan ninyo dyan,
62:54.4
Ginong Bentul po.
63:16.4
Pagdating sa pulis,
63:18.4
inimbestigahan yung bata.
63:20.4
Ayawin natin kung paano ang proseso.
63:22.4
Pagdinala mo ang bata sa pulis station,
63:24.4
tama po ba ang proseso?
63:26.4
Kasi na-inquest ang bata.
63:28.4
Ito po. Ano pong inyong say?
63:30.4
Pangulahin po dyan,
63:32.4
puro iligal yung nangyari.
63:34.4
Puro labag sa bata.
63:36.4
Ginong Bentul po mga kababayan,
63:38.4
nagpapapitag. Bakit po?
63:40.4
Ano pong inyong say?
63:42.4
Puro labag sa bata.
63:44.4
Nagpapapitag. Bakit po?
63:46.4
May nakalagay sa Juvenile Justice Law,
63:48.4
Republic Act 9434,
63:50.4
ang katotohanan,
63:52.4
ang mga batang 15 taong gulang
63:54.4
pababa ang edad ay walang pananagot
63:56.4
ang criminal exempted.
63:58.4
Exempted sa criminal liability
64:00.4
bagamat kakailanganin po nilang
64:02.4
dalhin sa DSWD.
64:04.4
At yung DSWD
64:06.4
ang siyang mga ngasiwa kung anong gagawin
64:08.4
sa bata lalo na kung nakikitang
64:10.4
talaga namang may problema.
64:12.4
Hindi po po pwedeng dalhin sa barangay.
64:14.4
Hindi rin pwedeng dalhin sa polis.
64:16.4
At yung polis hindi pwedeng magpa-inquest.
64:18.4
Kaya kung nangyari yan,
64:20.4
maliwanag ginong Bentul po mga kababayan,
64:22.4
hindi alam ni barangay kung ano
64:24.4
ang kanyang tungkulin
64:26.4
sa ilalim ng Republic Act 9434,
64:28.4
Juvenile Justice Law,
64:30.4
at ganoon rin sa polis.
64:32.4
Hindi rin nila alam na hindi pwedeng
64:34.4
i-inquest ang isang batang 15 years old and below.
64:36.4
Katorsi po yan.
64:38.4
At hindi rin nila alam na hindi pwedeng
64:40.4
i-inquest ang isang batang 15 years old and below.
64:42.4
Katorsi po yang binabanggit nyo.
64:44.4
Kaya hindi ko po maunuan.
64:46.4
Pagkapugan yan, maliwanag ang paglabag
64:48.4
ng barangay, paglabag
64:50.4
ng kapulisan
64:52.4
sa Republic Act 9434.
64:56.4
Yung Republic Act 7610,
64:58.4
Child Abuse Law. Nakalagay po yan,
65:00.4
20 taong pagkakakulong
65:02.4
sa sino mang gagawa
65:04.4
ng anumang bagay
65:06.4
na magbibigay ng abuso
65:08.4
sa mga kabataan po natin.
65:10.4
So, mabigat po
65:12.4
ang kaharap ng barangay,
65:14.4
kaharap ng pulis,
65:16.4
dahil hindi nila pwedeng sabihin,
65:18.4
hindi nila alam kung ano pala
65:20.4
sinasabi ng Juvenile Justice Law.
65:22.4
Sabi nga po ng mga Latin,
65:24.4
ignorance legis nemenem excusa.
65:26.4
Ignorance of the law
65:28.4
excuses no one from complying
65:30.4
with it. Yung po ang nakikita natin
65:32.4
kinong Pentulfo.
65:34.4
Eto naman, kasama nating investigator
65:36.4
na pumaawak nito, si Dean.
65:40.4
Nasabi mo, with the mother dito,
65:42.4
inimbestigahan ang bata sa loob ng kwarto.
65:44.4
Kasama yung magulang
65:46.4
ng batang babae, pero
65:48.4
itong magulang ng batang lalaki
65:50.4
na 14 years old, sa labas lang ng kwarto.
65:52.4
Yes sir.
65:54.4
Pakikwento mo.
65:56.4
Nung nakarating sila sa police station,
65:58.4
ang tanging pinapasok lang
66:00.4
doon sa isang kwarto
66:02.4
para mag-usap-usap sila,
66:04.4
na itong batang babae.
66:06.4
Pagdating po kay mother,
66:08.4
nung minor de edad na lalaki,
66:10.4
hindi po siya pinapasok.
66:12.4
So habang kinukuna ng statement
66:14.4
yung kanyang anak, wala po yung kanyang presensya.
66:16.4
So yun din po yung nire-reklamo
66:18.4
sa ate ni Ma'am S.A.P.
66:20.4
Anong tingin mong
66:22.4
paglabag at maling-male doon?
66:24.4
Maling-male po yung ganun.
66:26.4
Hindi po pwedeng
66:28.4
maimbestigahan kasi yung bata.
66:30.4
Ang tanging dapat pong ginawa ng polisya,
66:32.4
kung alam niya yung bata,
66:34.4
hindi na lang na po sa DSWT
66:36.4
for proper disposition
66:38.4
ayot sa juvenile justice law.
66:40.4
Hindi po pwedeng imbestigahan
66:42.4
lalo na ginawang 12-14 anyos lang yan.
66:44.4
Wala pong pananagot
66:46.4
ang kriminal yan.
66:48.4
Under no circumstance,
66:50.4
a child 15 years old and below
66:52.4
can be investigated
66:54.4
for any crime.
66:56.4
Sabi po ng juvenile justice law,
66:58.4
exempted sa criminal.
67:00.4
So, mabigat po yan.
67:02.4
Naku po, kawawa po yung mga kapulisan yan.
67:04.4
Ang alam ko rito Atty,
67:06.4
parang sa nakikita ko,
67:08.4
hindi man lang binigyan ng presensya ng magulang
67:10.4
kasi minor yun eh.
67:12.4
Dihadong-dihado po yung
67:14.4
magulang ng 14 years old
67:16.4
na ang polis at magulang
67:18.4
na nagreklamong batang babae,
67:20.4
mga magulang,
67:22.4
sinanay ay palibasa janitor,
67:24.4
janitress,
67:26.4
sa labas lang,
67:28.4
hindi pinapasok.
67:30.4
E medyo,
67:32.4
dilabag din po ang karapatan ng bata
67:34.4
na may presensya man lang ng magulang.
67:36.4
At meron,
67:38.4
sanang ginawa ng polis,
67:40.4
meron man lang DSW
67:42.4
na titingin, e bakit po sa polis?
67:44.4
Pinatulog ang bata katabi
67:46.4
ang mga preso. Tinawag yung bata.
67:48.4
Anong sinabi mo din? Kwento, sabi mo.
67:50.4
According dun sa bata, sir,
67:52.4
kinawag daw siyang rapist,
67:54.4
tapos tinanong siya ng mga preso kung masarap ba.
67:56.4
So yun yung pagkakakwento niyo?
67:58.4
Mga bata na na-trauma.
68:00.4
E yun yung traumatic experience
68:02.4
at yun yung naranasan ng bata.
68:04.4
Alam po ninyo,
68:06.4
isa pang haharap sa polisya diyan,
68:08.4
yung pumang pag-iimbestiga
68:10.4
o di kaya pag-iimbina,
68:12.4
pag-aanyaya sa sino man
68:14.4
upang maimbestigahan
68:16.4
tungkol sa krimen. Madalas na pong
68:18.4
binabanggit natin ito sa ipabitag mo
68:20.4
kay Ben Tulfo, ano yun,
68:22.4
Republic Act 743A.
68:24.4
Nahandahanin po natin mga kapulisan ha.
68:26.4
Republic Act 743A.
68:28.4
Ano nakalagay diyan?
68:30.4
Pag nag-imbita na kayo
68:32.4
ng sino man, bata, matanda,
68:34.4
kailangan niyo siyang bigyan ng abugado
68:36.4
at hindi niyo pwedeng ipagka-aid
68:38.4
ang presensya ng kanyang magulang
68:40.4
lalo na kung yan ay
68:42.4
minordaydad, 18 and below.
68:44.4
Yung po ang katotohanan.
68:46.4
So ang dami pong paglabag,
68:48.4
dinong Ben Tulfo, patay, matututo
68:50.4
mga pulis natin dito.
68:52.4
Na-inquest siyang bata,
68:54.4
hindi ko alam, attorney,
68:56.4
parang in-arresto na rin.
68:58.4
Kasi kinabukasan.
69:00.4
Hindi na lang pwedeng basahan ng Miranda rights.
69:02.4
You are under arrest. You have the right to remain silent.
69:04.4
Anything that you say
69:06.4
will be taken against you in the court of law.
69:08.4
You have the right to an attorney.
69:10.4
If you don't have one, we'll provide you with one.
69:12.4
Standard po yan.
69:14.4
Bata pong kausap dito.
69:16.4
Hindi mo pwedeng basahan ni Miranda rights.
69:18.4
Kasi bata.
69:20.4
Pinulog mo sa piskal.
69:22.4
Ang piskal ginawa.
69:24.4
In RFI.
69:26.4
Refer for further investigation.
69:28.4
Ano pong magagawa ng magulang
69:30.4
ng bata bilang
69:32.4
ito'y kaso isampa
69:34.4
mula sa barangay hanggang sa pulis
69:36.4
na dapat sila masampahan ng kaso
69:38.4
sa ombudsman?
69:40.4
At attorney, ano ang magagawa
69:42.4
ng magulang?
69:44.4
Ang magagawa po ng magulang
69:46.4
ng batang na abuso,
69:48.4
binabanggit na rapist.
69:50.4
Binansagan.
69:52.4
Binansagan na rapist.
69:54.4
Bata pa sus Mario Josep.
69:56.4
Sampahan po ng kaso.
69:58.4
Lahat yung mga barangay
70:00.4
at yung kapulisan.
70:02.4
Ang tingin ko dito,
70:04.4
pang manhin po, kung nandiyan yung
70:06.4
magulang nagre-reklamo,
70:08.4
pati yung magulang na nagre-reklamo,
70:10.4
isama po dyan.
70:12.4
Sa pagkas, again, hindi po mahalaga
70:14.4
alam ba nila o hindi yung batas
70:16.4
sa juvenile justice law.
70:18.4
Mahalaga, may batas. At nagsasabing hindi pwedeng
70:20.4
magkaroon ng pananagot ng kriminal yan.
70:22.4
Nilabag po nila yan. Katama sila.
70:24.4
Ano po ang mga krimen?
70:26.4
Well, paglabag sa Republic Act 7610,
70:28.4
juvenile justice law, at isama na po natin
70:30.4
yung Republic Act 3019,
70:32.4
corrupt and corruption law.
70:34.4
Bakit po? Nagbigay sila
70:36.4
ng hindi makatuwirang pinsala
70:38.4
dun po sa bata, Ginong Bentol po.
70:40.4
Ang bigat po ng pananagotan nila dyan.
70:42.4
Attorney, maraming salamat
70:44.4
dahil dito sa Pambansang Sumbongan.
70:46.4
Klasik-klaseng kaso.
70:48.4
Talagang in real life
70:50.4
ng mga simple, totoong taong lumalapit
70:52.4
sa atin na lalabag ang kalangkarapatan.
70:54.4
Hindi po nila alam at nililinaw nyo po.
70:56.4
At sinasabing nyo rito,
70:58.4
ito ang batas!
71:00.4
Nandito sa hashtag ipabitag mo.
71:02.4
Attorney, last take, parting shot.
71:04.4
Maraming maraming salamat po.
71:06.4
Alam po niyo, Ginong Bentol po,
71:08.4
kaya po marami ang nagpapatulpo
71:10.4
ng kanilang suliranin eh.
71:12.4
At ito ang nagpapabitag sa ipabitag mo
71:14.4
ni Bentol po. Bakit po?
71:16.4
Wala po silang ibang mapuntahan.
71:18.4
Katulad yan, tinunta sa barangay,
71:20.4
hindi alam. Tinunta sa polis,
71:22.4
lalong hindi alam. Mabuti na lang
71:24.4
pumilos ang piskal para magkaroon
71:26.4
ng paglilinaw. Ginong Bentol po,
71:28.4
alam po niyo ang servisyo ninyo
71:30.4
ng ipabitag mo sa sambahan ng Pilipino
71:32.4
hindi matatawaran dahil sa
71:34.4
kaalaman tungkol sa batas.
71:36.4
Karangalan po namin dito sa batas
71:38.4
na makatama ng inyong paglilingkod.
71:40.4
Salamat po at magandang araw.
72:10.4
Kamangmangan o kasalatan ng kaalaman
72:12.4
sa mga karapatan po ninyo.
72:14.4
Hindi po kami batas.
72:16.4
Kami po ay public service program
72:18.4
na may katuwang po
72:20.4
na mga abogado rin
72:22.4
na magagaling.
72:24.4
So dito po hindi kami nagsisino.
72:26.4
Kapag nagkulang po kayo sa inyong
72:28.4
mga tungkulin,
72:30.4
eh kaya po namin sabihin po yan.
72:32.4
Pero hindi po kami magsisino-sino rito.
72:36.4
Marami po kasing tumutulig sa mga tulfo.
72:38.4
Nagmamagaling na sila'y abogado.
72:40.4
Pero kulang salat.
72:42.4
At ang alam nila ay para
72:44.4
kumita lamang sa kanilang sinasabing
72:46.4
vlogging. Kamusta ka ba naman diyan
72:48.4
Atty. Randy?
72:50.4
Atty. Laurel
72:52.4
the Red Nose Ranger.
72:54.4
I have a very tiny nose.
72:56.4
O, o,
72:58.4
batas natin. Nakikinig ka ba?
73:00.4
Eto ang batas.
73:02.4
Hindi pa tayo tapos dito.
73:04.4
Okay? Tututukan natin to din.
73:06.4
Okay?
73:08.4
Nag-iisang pambansang sumbungan.
73:10.4
Di nagsisino-sino.
73:12.4
Iba pong servisyo po namin.
73:14.4
Iba po. Kinukunan namin
73:16.4
ang karapatan. Pero dito, hindi pa po.
73:18.4
Nag-uumpisa ang trabaho.
73:20.4
Pinalatag po namin para sa kaalaman.
73:22.4
Para sa kaalaman.
73:24.4
Eto ho.
73:26.4
Sa inyong mga kaalaman
73:28.4
sa lahat po na nanunood po sa atin.
73:30.4
Dahil higit sa sumbungan.
73:32.4
Kami po nag-iimbestiga.
73:34.4
Ginagamit po namin
73:36.4
ang gabay at servisyo po ng mga
73:38.4
dalubhasa kung dating sa batas.
73:40.4
Anamang reklamo,
73:42.4
pinibigyan po namin ng
73:44.4
agarang solusyon.
73:46.4
Pinakikinga, nag-iimbestiga na maigi
73:48.4
bago kami kumilos.
73:50.4
Pinag-iisipan lahat po niyan.
73:52.4
Dahil nag-iisang
73:54.4
pambansang sumbungan.
73:56.4
Patak tulfo. Servisyong tulfo.
73:58.4
May tulong tulfo.
74:00.4
Eto po. Ako po si
74:02.4
Patak tulfo. Eto po yung hashtag
74:04.4
ipapitag mo.