Ngayong Independence Day, pag-usapan natin isyu ng corruption sa gobyerno at kung may pag-asa pa ba tayong makalaya mula rito. Kasama natin si Mon Abrea, co-chair ng Ease of Doing Business (EODB) Task Force on Paying Taxes.

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

🎧 Intro Music 🎧

... Happy Independence Day, 125th Independence Day ng ating bansa. Maraming salamat sa inyo lahat and welcome sa ating Independence Day episode ng Facts Verse ngayong gabi. Ako po si Christian Esguerra, maraming salamat po sa patuloy niyong pagtangkilik.

Ano? Nag-enjoy ba kayo sa ating Independence Day commemoration? May mga nakisali ba? Were you proud na iwagayway ang ating watawat? Natural ba sa inyo yan o baka naman napilitang kayo?

Alam niyo po every year pag ginugunitan natin at sineselebrate natin ang Independence Day ng ating bansa, to borrow a term mentioned by someone I know kanina, nakaka-vibrate ko, parang nagiging ritualistic, parang hindi masyadong nararamdaman ng marami sa atin.

Kasi obvious naman na meron tayong kasarila, meron tayong independence as a country. Meron tayong binatawag ng sovereignty, meron tayong sariling teritoryo, meron tayong sariling pamahalaan, isa tayong estado, isa tayong bansa.

Pero pag inisip natin, meron din mga bagay na patuloy na parang sumisikil sa atin. Yung mga tinatawag din ng tanikala. And a lot of this have to do with the systems that are in place within our country.

So ngayong gabi gusto kong pag-usapan ang issue ng corruption. Kasi maraming issue pag pinag-usapan natin ang kalayaan, kalayaan sa kahirapan, nandikit-tikit naman. So pag-usapan natin ang issue ng corruption.

So paano ba hopeless na yan? Parang marami sa atin resigned sa idea na hindi corrupt talaga ang bansa natin, corrupt ang pamahalaan natin, tanggapin na lang natin. So basically tama ba na we settle for less? Yan ang pag-uusapan natin.

So pag pinag-usapan natin ang issue ng corruption dito sa ating mundo, ano kaya pwedeng mangyari? Ang sarap i-imagine. So bago natin pahabaan ang imagination natin, kausapin natin siya mismo.

Hi Christian. Magandang gabi. Happy Independence Day.

Mukhang ibang-ibang kutis natin. Kutis or bard. Kailan ka matakabalik?

Last Tuesday lang.

Tuesday lang? Ayoko mo sa jetlag?

Wala. Jetlag pa. Pandami trabaho. Walang oras mag-jetlag. Di makatulong.

Gano'ng katagal ka ba nawala? Kasi updated ako sa showbiz happenings pagdating sa iyo. Kasi facebook friends tayo so nakikita ko ang ginagawa mo sa Harvard. So gano'ng katagal ka ba doon?

One year yung program natin. So graduate na ako noong May 25.

Congratulations. At ano yung tinapos?

Master in Public Administration.

Bigaten. Saludo kami sa iyo. Maganda talaga yung ganyang pag-iisip.

Diploma ko ah.

Ay! Ba't may gano'n? Wala naman nagdududa. Ikaw talaga. Baka may mag-question.

Di ba na nandun si VP Lenny? Sabi ba bumagsap daw. Dapat daw tanggalin ako sa Harvard. Kasi na wala daw kong ginawa kundi mag-picture kay Ma'am Lenny.

Ah may nagpakalat ng Cheez Whiz fake news sa'yo?

Ingit lang yung?

Oo. May diploma po tayo.

Ingit lang, ingit. O yan, si Mona Brea may diploma.

Siyempre iba sa inyo baka kilala siya bilang tax expert. So isa siya sa... Actually parang ikaw na kayong tax expert natin. Anyway, ayoko naman maging awkward yung situation mo.

Anyway, tinitingnan ko kasi yung description mo. Ikaw yung co-chair ng Ease of Doing Business Task Force. Ano ba itong Ease of Doing Business Task Force?

Kung naalala mo, meron tayong World Bank Report on Ease of Doing Business kung saan Pilipinas ay nilirank based on competitiveness.

At isa sa mga areas o factors na kinukonsider is yung ease of paying taxes sa kayong starting a business.

So noong panahon, noong nakarang administration, pinamunuan po yung una ni Sec. Juan Lopez bago napunta kayo yung Sec. May Belica.

Tayo yung in-appoint na co-chair or private sector representative pagdating sa paying taxes kasi yun yung directly dealing with BIR.

So co-chair ako ng BIR para ako yung nagre-represent sa ating taxpayers sa privado sektor pagdating dito sa tinasabi na pagpapadali o reforma ng paghuhuwi sa Pilipinas.

Okay. Sige tumbukin na natin kasi minsan alam natin parang resigned na yung maraming Pilipino sa idea na lagana pong corruption dito sa ating bansa.

Nga pala dito sa discussion natin, sa mga nanonood at nakikinig, we will focus on corruption in government.

Kasi corruption can happen in many different levels, in many different areas.

Doon tayo sa government corruption sa public office kasi pera natin na binag-uusapan doon.

Anyway, ito yung basic question. Bakit matindi ang corruption sa Pilipinas?

Parang mas mahirap tumawid sa kalsada, mahuhuli ka ng jaywalking, mas madali pa ang maging corrupt. Mas mahirap pa yung sa traffic enforcer sigurado mahuhuli ka.

Napadali ng napadali hanggang sa nanormalize siya, parang naging norm na lang na pag ikaw nasabihan na corrupt sasabihin pinu-politika.

Q1. Parang totoo yung kasabihan dito sa Pilipinas pag nagnakaw ka ng konti huli ka? Ang gawin mo magnakaw ka ng malaki?

A2. Parang makatakbo ka pa, may pondo ka pa.

Q1. Parang gusto kong dagdagan yung adage na yun, kung magnakaw ka ng matindi make sure na politiko ka or nasa gobyerno ka.

Q1. Mas malaki yung pasibility na hindi ka mahuli?

Kaya sabi ko din sa libro, reimagining the world without corruption, masyado natin tinitingnan yung may kasalanan. Hindi natin tinitingnan kung ano yung kasalanan natin.

Masyado natin tinitingnan yung tao na sinisisi natin may kasalanan pero tayo hindi natin tinitingnan yung responsibility natin.

Ba't nga ba sila nahahalal? Ba't nga ba sila nabibigyan ulit ng kapangyarihan o pwesto sa gobyerno?

Diba tayo? Tayo yung paulit-ulit na bumuboto sa kanila sa kabila ng mga aligasyon o mga datos na nagsasabi na na-corrupt sila, mininakaw sila o hindi nila ginawa yung trabaho nila bilang public servant.

Pag-usapan natin yung both legal procedural at cultural. Doon muna tayo sa cultural. Bakit ganon? Ano ba yan? Parang okay ba sa atin talaga yung corruption, yung nakawan?

Namiski alam natin na isang kandidato magnanakaw, i-elect pa rin natin. Parang anong ba yan? Anggap na natin?

Sa tingin ko Christian kasama yung sinasabi natin ng political bias na kapag may pananampalataya o loya tayo sa isang politiko, narationalize pa natin o tayo pa yung nangyaying tagapagtanggol nila doon sa mga maling nagagawa nila.

Pag hindi natin gusto yung kandidato o politiko kahit maliit na bagay, kahit nagpalit lang ng sapatos o kahit tumayo lang sa upuan, ginagawa natin issue o malaking bagay.

Pero kapag gusto natin yung politiko o loyalista tayo ng politiko, siguro pride na rin natin na panghahawakan at paninindigan natin, ipaglalaban pa natin sila kahit alam natin may mali silang ginawa.

... May pagkapasaway din tayo. Maliban sa matigas ang ulo natin. Kasi marami pag-election nag-aaway pa. Nakipakinggan mo ang discussion nila Christian, hindi naman nila sinasabing hindi corrupt yung kandidato nila. Sinasabi lang nila corrupt din yung kandidato mo.

... Parang kung corrupt sila parehas, wala pala tayo dapat i-vote. Dapat ganoon ang standard."

... Yung nagpapasweldo sa iyo ng tingi-tingi. Ikaw ang taota eh."

... Hindi lang sa Pilipinas. Sa Argentina, Brazil, Mexico, ang dami dyan na-impeach. Yung iba nag-resign. Sa Pilipinas lang ang katangy-tangy na nananalo pa paulit-ulit."

... Sa ibang bansa talagang nag-resign, nag-impeach. Hindi mo na maririnig. Mukhawala na sila. Sa atin ibang klase. Ngayon nagjo-join forces pa. Ibang-ibang level."

... Ibang level talaga si mo. Sana kilala mo pa kami."

... Kaya nangangasiwa o nangungulo sa anti-corruption program, nakausap ko mismo. Kaya yung libro di lang research or opinion. Talagang collaborative effort at talagang consolidate niya lahat ng global initiatives to fight against corruption."

Q1 of 2020. O dapat proud tayo, nasa ranking tayo."

... Kasi nga ito ang mga nakasuhan na nakulong na. Ibig sabihin hindi na ito aligasyon. Marami talagang corruption na kaso sa Pilipinas. Nakasuhan na sa korte pero nakatakbo pa rin, naulit pa rin, napalawig pa rin ang kanilang kapangyarihan o political forces."

... Sa libro nagbase siya sa nalathala na worldwide. Hindi kasi pwede magbigay ng example na tayo lang nakakaalam sa Pilipinas dahil yung libro i-release siya internationally. So ang mga example doon ibang-ibang bansa.

... Hindi ang anak, ang mismo pamilya noong panahon ng diktaturya, noong martial law. In fact nalagay din sa libro natin ang greatest robbery in government. Kahit na-erase siya ng Guinness World Records walang pumalit, wala pa rin nakakatalo doon sa record nila.

... Many years after martial law. So ibig sabihin during the time of martial law talagang siya ang pinakamalaki pero up to now wala pa rin nakatumbas in terms of extent and gravity ng corruption na naganap ng martial law."

Q1,000,000-10B na natiling hanggang ngayon hindi pa rin natin alam kung saan na puntaon ito nangyari?

... Hindi. Technically ang pinakamadaling example ang kaban ng bayan, taxpayers money ginamit mo para sa sarili mo. Pero hindi lang ito limited sa pera. Pwede ito abuso ng connection, kapangyarihan.

... para sa kanilang negosyo o industriya. Kasama yan sa corruption. Corruption din ang pinapasok mo lahat ng mga kakilala mo kahit hindi ka mag-anak pero wala kwalifikasyon o na-appoint sila dahil napangako mo kasama yan sa corruption kasi nga naaabuso ang kapangyarihan.

So iba't iba ang definition pero ang pinakasentro nito nagkaroon ng personal gain kasi supposedly ang kapangyarihan na binigay sayo bilang public servant ay para sa public service meaning makatulong ka sa tao.

Pero kung natulungan mo lang sarili mo, pamilya mo at mga kakilala mo o kaibigan mo o gusto mong tulungan, saklaw pa rin ito ng corruption. At hindi ito nalilimita sa pera. Pwede paggamit ng opisina, kapangyarihan, resources o pagbigay ng posisyon o kontrata, proyekto sa mga gusto mong makinabang. Kasama pa rin sa corruption.

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naaabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naaabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Q1. Pwede pa rin mag-anak pero wala kwalifikasyon o naabuso ang kapangyarihan na binigay sayo?

Thank you for watching!