Balikan ang ating interview kay Dr. Mahar Lagmay, propesor sa National Institute for Geological Sciences ng University of the Philippines. Marami kasing nagtatanong kung konektado ba yung pag-aalboroto ng mga bulkan.

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

... So magkakaiba nga lahat ng mga vulkan kasi di ba 20 volcanoes all over the world ang sabay-sabay na punguputok. Pero napagkaalaman na hindi magkakakonektado lahat yung mga yan, nagkataon lang nasabay-sabay sila.

... Tulad itong mayon, related ito sa mga proseso na nagaganap kasabay na nagaganap sa Philippine Trench na tinatawag. Kailangan maging geologist kayo, pwede ko explain pero medyo baka magiging mas komplikado.

... Ito namang taal, related ito sa mga proseso na nanggagaling sa Manila Trench. Tapos Vulcan Laos is related sa mga proseso na nanggaling sa Negros Trench.

... Ang tawag doon ay magma chamber. Magkakaiba ang source ng magma ng taal, magkakaiba ang source ng magma ng mayon, magkakaiba ang source ng magma ng kanlaon.

... Wala siyang interconnectedness whatsoever. Parang na-imagine ko niya tatlong magkakalayong bahay may septic tank pero walang connection ang septic tank na yan. Parang gano'n.

Iba ang pinagagalingan ng source ng pagpotok. So pagka hindi sila magkakapareho, independent sila from each other.

... In the same way na ang 20 na volcanoes na nag-i-erupt ng sabay-sabay all over the world, may kanya-kanyang magma chamber din. May mga kanya-kanyang deep well din na pinaghuhugutan ng mainit na tunaw na bato or magma na tinatawag.

So they are all independent from each other. At napagkaalaman na magamat sabay-sabay sila, they are independent. So pwede nating isipin ang mayon, taal at kanlaon ay galing sa magkakaibang pamilya. Hindi sila related.

Iba ang kanilang nanay at tatay, iba ang kanilang DNA. So hindi sila connected. Kasi yan ang tanong mo, connected ba sila? Kaya hindi, nagkatataon lang.

Yung pinaka-source nila, magma chamber. So meron silang pinaghuhugutan na reservoir na kung nasaan nandoon yung mainit na bato o tunaw na bato na tawag nating magma. Pag ito ay umakyat, nahugot at umakyat sa bukanga ng vulkan, pag ito ay nakalabas na, ang tawag natin doon ay lava. Ito yung mainit na mapula na nakikita natin sa mga letrato.

Or can it actually be predicted?

Meron mga satellites na tinitignan yung vulkan kung namamaga siya. Kasi pag namamaga siya ibig sabihin may mainit doon sa ilalim na tumutulak pataas. So pag tumutulak siyang pataas, mamamaga yung vulkan.

At itong mga instrumento na ito, parang instrumento na nilalagay sa pasyente sa ICU para nalalaman natin kung tulog yung vulkan o nagigising na yung vulkan. So meron mga senyales.

Kasi tatami yung earthquake, bago pa lumabas yung magma sa ilalim na mainit na likido, yung mainit na tunaw na bato, bago pa lumabas ay nakita na napaakit siya. So directly dapat napre-predict ang pagputok ng vulkan.

Meron lang exception. Minsan kasi may tubig sa ilalim ng vulkan. Tapos minsan mainit pa rin yung vulkan. At biglang sumisingaw dahil mainit pa yung vulkan.

At biglang sumisingaw yun may maliit na putok. Pero hindi ito yung malaking putok gaya ng pagputok kung yung nandun sa magma reservoir ay umakyat at lumabas. So yung mga singaw na yun mahirap din i-predict.

Kung nagustuhin niyo itong video na ito, pakilike at share na lang po para mas maraming makakita at makapanood. Kung gusto niyo makibalita, follow niyo na rin ako sa aking mga social media accounts na nakasulat sa screen. Pwede rin kayo magpadala ng super thanks, super likes, super chat at super stickers sa YouTube at Facebook stars.

Alam niyo po, malayo po mararating ito para makagawa po kami ng mas maraming video na makatutulong po sa pagpapakalat ng tamang impormasyon para sa bawat Pilipino. Kada like, subscribe, follow at share ay pagsuporta po sa tunay na independent journalism sa bansa. Maraming maraming salamat po.