* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
MGA PUWETO NI PHELMO
00:16.0
Tawagin niyo na lamang po ako sa pangalang Daniel.
00:20.0
Wento ito ng pinsan ni Tatay na si Tio Rodel.
00:24.0
Noong mga panahon na ito ay kakapakasal pa lamang nila ni Tia Tinay.
00:28.0
Merong ginagawang bahay ang Tio Rodel ko noon.
00:32.0
Siya lamang po ang gumagawa dahil sa maalam ito pero
00:36.0
isinisingit-singit niya na lamang gawa ng may trabaho na rin siya noon.
00:41.0
Kaya naman pansamantala ay dun sila naniraan sa nanay ni Tio Rodel.
00:46.0
Kaya naman hindi may uwasan at kagaya ng ibang mga may asawan na
00:51.0
hindi magkasundo si Tia Tinay at ang ina ni Tio Rodel noon.
00:55.0
Noong una, okay pa.
00:58.0
Natotolerate kong magagawa ng may paggalang pa naman itong si Tia Tinay.
01:04.0
Pero umabot sa puntong isang araw ay pagkauwi ni Tio Rodel
01:08.0
na abutan niyang nagpabangayan na ang dalawa.
01:12.0
Sinagot-sagot na ni Tia Tinay ang binanya dahil napuno na ito
01:17.0
hanggang sa humantong na nga sa pagsasalita ng nanay ni Tio Rodel na
01:20.0
palamunin, nakikitira lamang, walang utang na loob.
01:29.0
Noong hapon din na yun ay napilitan si Tio Rodel na mag-alsa balutan
01:34.0
at lumipat sa bahay nilang hindi patapos.
01:37.0
Ang tanging natapos pa lamang talaga umanunon ay yung bandang kusina.
01:42.0
Kaya nagtiis ang mag-asawa na matulog ng isang gabi at manirahan.
01:46.0
Paunti-untin ang tinatapos ni Tio Rodel ito mula nang makalipat sila
01:50.0
pero syempre, matatagalan at matatagalan talaga.
01:55.0
Hindi niya din naman magawang humingi ng tulong sa mga kapatid niya
01:58.0
dahil baka kung ano-ano pang sasabihin ng kanyang inanon.
02:04.0
Hanggang sa isang araw,
02:06.0
pagkauwi ni Tio Rodel,
02:08.0
ay kinausap siya ni Tinay.
02:11.0
Meron daw kasing matandang lalabas,
02:13.0
na bigla na lamang lumapit at kumausap sa kanya
02:16.0
patungkol nga sa pinapagawang bahay.
02:19.0
Kung tumatanggap nga umanon sila ng karpentero
02:22.0
dahil sa naghahanap din siya ng trabaho noon at pagkakakitaan.
02:27.0
Parang doon pa lamang naisip ni Tio na
02:32.0
bakit nga ba hindi?
02:34.0
Totala'y may naitatabi naman sila.
02:38.0
Hanggang sa nakilala ni Tio Rodel,
02:40.0
itong matandang pangalanan na lamang nating nonoy.
02:44.0
Malakas pa umano,
02:46.0
kayang-kayang magbuhat ng kawayan na buo pa.
02:52.0
sobrang bilis din.
02:54.0
Tatlong beses sa isang linggo
02:56.0
kung naroroon si nonoy kila Tio.
02:59.0
Naabuta naman ito kadalasan ni Tio
03:01.0
at kapag weekend naman nais
03:03.0
si Tio ang nagpapatuloy sa gawa niya.
03:04.0
Isang araw ay napaagan ang uwi si Tio
03:07.0
at nakatulungan niya si nonoy sa pagpapagawa ng bahay.
03:11.0
Bilib na bilib umano si Tio sa lakas ng matanda noon
03:15.0
at doon na napansin ni Tio na mabilis na ngang natatapos ang bahay.
03:21.0
Noong nagpapahinga na sila
03:23.0
nakakwentuhan nga ni Tio Rodel si nonoy
03:25.0
patungkol sa mga bagay-bagay noon.
03:29.0
nagulat si Tio Rodel nang sabihin ni nonoy na
03:32.0
dapat talaga mahayos na yung bahay nyo.
03:35.0
Buntis pa naman ang misis mo.
03:40.0
takang-taka si Tio Rodel.
03:43.0
Eh unang una sila mismo
03:45.0
hindi alam na buntis eh.
03:47.0
Papanong buntis diba?
03:58.0
Papanong buntis diba?
04:01.0
Tila ba nagtaka din si nonoy na hindi alam ni Tio Rodel yun?
04:05.0
Sinabi niya na lamang na nahulaan niya lang
04:09.0
dating muna siyang nag-aaral para maging albularyo.
04:13.0
Hindi niya idinetalyado kung paano
04:17.0
sigurado daw siya na malaki ang posibilidad
04:22.0
Dahil sa wala pa namang nararamdamang
04:24.0
kung anong kakaiba si Tia Tinay
04:26.0
magdetermin ang buntis ito
04:28.0
ay pinag sa walang bahala
04:30.0
na lamang umano ni Tio yun.
04:32.0
Kahit na naroroon pa ang pakiramdam na
04:35.0
para bang sigurado'ng sigurado
04:37.0
si nonoy sa kanyang sinasabi.
04:41.0
Lumipas sa mga araw,
04:45.0
kinausap siya ni Tia Tinay
04:47.0
na kung maaari at pwede ay
04:49.0
agahan palagi ni Tio umuwi.
04:51.0
Huwag nang magpagabi.
04:53.0
Gawa ng hindi makompermis
04:58.0
May mga gabi kasing kapag
05:00.0
hindi pa umuwi si Tio
05:02.0
ay meron umanong tumatawag
05:04.0
sa pangalan ni Tia nun.
05:07.0
Kapag tinitingnan niya naman ito ay
05:09.0
wala naman siyang nakikita
05:11.0
mga tao sa paligid.
05:14.0
Pagkatapos ay may aali-aligid ding
05:18.0
sa tuwing naroroon ay sumasama
05:20.0
ang pakiramdam ni Tia.
05:23.0
Yung tipo umanong sama ng pakiramdam
05:24.0
na umiinit yung tiyan niya
05:26.0
o hindi kaya kumukulo.
05:30.0
Malakas sumano ang kotob ni Tia
05:32.0
na hindi ito normal na tao o hayop lang.
05:37.0
Dahil sa tuwing nagsisiga lamang si Tia
05:39.0
ng goma at nagbubuhos ng asin,
05:42.0
saka ito nawawala.
05:46.0
Paulit-ulit lamang na nangyayari ito.
05:49.0
Kaso si Tio kasi may
05:51.0
maminsan-minsan na ginagabi talaga
05:55.0
Sinabihan niya si Tia Tinay noon
05:57.0
na baka pwedeng huwag munang pauwiin si Nonoy.
06:00.0
Hintayin muna siyang makarating bago umuwi.
06:04.0
Ang sabi naman ni Tia ay nakakayagawa nang
06:07.0
baka naman mamaya ay may inuuwi
06:09.0
ang pamilya din ng tao, di ba?
06:13.0
Hanggang sa isang araw
06:16.0
napagalaman ni Tio na kailangan niya
06:18.0
mag-overtime at gagabihin talaga siya.
06:22.0
Kaya naman bago umalis ay pinaalam niya
06:24.0
kay Nonoy na dadagdagan niya
06:26.0
ang overtime niya sa araw na iyon.
06:28.0
Basta mag-extend lamang siya sa pagtatrabaho.
06:32.0
Ilang beses pang tinanong ni Nonoy
06:34.0
kung ano ang oras ng uwi ni Tio Rodel noon.
06:37.0
At nang makasiguradong
06:39.0
gagabihin nga si Tio
06:41.0
ay pumayag itong mag-overtime.
06:46.0
Hinga lang, Sir Seth,
06:48.0
bago pa man matapos ang
06:50.0
overtime ni Tio Rodel,
06:52.0
ay bigla na lamang siyang sinundo
06:54.0
ng kapatid ni Tia Tinay.
06:57.0
Sinugod dumano sa ospital si Tia.
07:00.0
Agad namang umuwi ng maaga
07:02.0
at dumerech yung ospital si Tio noon.
07:04.0
At doon niya napagalamang
07:06.0
buntis ang misis niya.
07:09.0
May mga pasa at kalmatito sa katawan.
07:17.0
Del sa alam ni Tia Tinay
07:19.0
na mag-overtime nga noon si Nonoy,
07:20.0
ay pinapasok niya ito
07:22.0
sa loob ng bahay para maghapunan.
07:25.0
Nung nakapasok daw ito,
07:27.0
hindi ito mapakali.
07:30.0
May pagkakataon na naabutan ito
07:34.0
nakatitig sa kanya.
07:38.0
ang mga mata nito.
07:40.0
Nagpaalam umano-saglit
07:42.0
si Tia Tinay noon na pupunta
07:44.0
ng kusina para asikasuin
07:48.0
Nung nasa kusina na umano
07:52.0
nagulat siya ng bigla na lamang
07:54.0
namatay ang ilawan o gasera
07:56.0
sa may kainan at mesa
07:58.0
kung saan nakaupo na si Nonoy.
08:01.0
Nung ibaling niya
08:03.0
umano ang tingin niya doon,
08:05.0
andun pa rin si Nonoy
08:07.0
at hindi gumagalaw.
08:09.0
Pero napapansin niya
08:11.0
na hinihingal ito.
08:13.0
Kinuha ni Tia Tinay
08:15.0
ang isa sa mga kahoy sa may lutuan
08:17.0
para isoksok yung isang dahaw
08:18.0
para masindihan ang gasera.
08:21.0
Pero laking gulat niya
08:23.0
umano ng bigla na lamang
08:25.0
tumayos si Nonoy.
08:27.0
Wala na itong pantaas
08:29.0
pero punong-puno ito
08:31.0
ng kinang nalangis sa katawan.
08:35.0
ni Tia ay gagahasain siya
08:37.0
pero nang makita niya
08:39.0
umanong namumula ang mga mata
08:41.0
at bilog na bilog
08:43.0
itong mata ni Nonoy
08:45.0
na parang isdang bilasa
08:47.0
at lumabas ang gilagid,
08:49.0
laway at mga pangil nito.
08:52.0
Ay ganun na lamang
08:54.0
ang pagkasindak niya.
08:58.0
at naitapon kay Nonoy
09:00.0
ang laman ng hinangong ulam noon.
09:02.0
Mabilisan niyang hinatak
09:06.0
sa may lutuan na umaapoy pa.
09:08.0
Dito ay nahawakan
09:10.0
o naabot ni Nonoy
09:14.0
Dahilan para magkapasa
09:19.0
at malakas ang baga ng apoy noon.
09:21.0
Dali-dali daw umatras si Tia
09:23.0
para hagilapin ang isa pang gasera
09:25.0
sa tabi lamang ng pintuan
09:29.0
ang apoy kay Nonoy.
09:32.0
Nang mahawakan na niya
09:34.0
ang gasera ay binuksan niya ito
09:36.0
at isinaboy kay Nonoy
09:38.0
ang laman nitong gaas.
09:41.0
Dito naman si Tia
09:43.0
tinay nagkaroon ng lakas
09:46.0
habang hinahampas ng apoy
09:48.0
ang lalaki na iwas na iwas
09:50.0
dahil paniguradong masusunog ito.
09:53.0
Sa dami ba naman ang gas
09:55.0
na pinaligo sa kanya ni Tinay?
09:58.0
Nung halos hindi na makapalagang lalaki
10:00.0
ay tumakbo na palabas si Tia
10:02.0
at humingi ng tulong.
10:05.0
Dito naman siya tinulungan
10:07.0
ng mga kalapit bahay nila
10:09.0
at agaran siyang sinugot sa ospital
10:11.0
dahil sa sugat niya.
10:14.0
Nagkaroon ng parang manhunt
10:16.0
operasyon sila Tio noon
10:18.0
kasama na si tatay.
10:20.0
Hinanap nila kung saan saan
10:22.0
ang matandang nagkangalang Nonoy
10:26.0
hindi nila ito makita kahit sang lupalob.
10:30.0
Dito na humingi ng tulong si Tio
10:32.0
sa mga kapatid naman
10:34.0
at kamag-anak ni Tia Tinay
10:36.0
na habang nagtatrabaho siya
10:38.0
at hindi pa niya natatapos
10:40.0
ang bahay nilang mag-asawa
10:42.0
ay doon muna ito mamalagi
10:44.0
hanggang maisilang
10:48.0
panganay na anak.
11:04.0
Silent listener niyo po ako
11:08.0
Nakakaliw lang kasing pakinga
11:10.0
ng mga iba't ibang karanasan
11:12.0
na pinapadala ng mga listeners niyo
11:14.0
kahit maglaba, mamalansa
11:16.0
maghugas ng pinggan
11:18.0
o kahit nasa trabaho
11:22.0
ay habit ko na makinig sa mga kwento nyo.
11:27.0
naisipan ko magpadala
11:29.0
o magbahagi ng karanasan
11:31.0
hindi sa akin kundi sa Tito ko na
11:33.0
ngayon ay nasa parte na
11:35.0
ng kotabato na ninirahan
11:37.0
kasama ang pamilya niya.
11:39.0
By the way, Sir Seth
11:41.0
ako po pala si Jenny
11:43.0
totoo kong pangalan
11:47.0
taga sa ranggani parte ng Malungon.
11:51.0
Kwento ito ng Tito ko
11:53.0
nung siya ay binatapa
11:55.0
ang pangalan niya
11:59.0
ipinanganak noong taong 1975
12:02.0
pero ang karanasan niya ito
12:05.0
nangyari noong taong 2003
12:10.0
Nasa late 20s po siya nung mangyari
12:12.0
ang karanasan na hindi niya makakalimutan
12:15.0
dahil sa kanyang kapilyuhan.
12:19.0
Bunso siya sa pitong magkakapatid
12:22.0
medyo spoiled sa mga magulang
12:24.0
at palabarkadas sa lahat na magkakapatid
12:27.0
siyang namamahala sa lupain nila
12:29.0
mama at papa nila
12:34.0
Nagiisip daw siya noon
12:36.0
kasama ang mga barkada niya
12:38.0
kung anong masarap pa merienda
12:40.0
sa mga magaanin ang kanina mais nun
12:42.0
dahil aanihin na ito kinabukasan
12:46.0
Isa sa barkada niya na
12:48.0
nakaisip sa sampu nilang magkakaibigan
12:52.0
meron daw siyang alam
12:54.0
kung saan makakakuha
12:56.0
ng pangmerienda nila
12:58.0
malapit lamang din daw
13:03.0
nung naligo daw sila sa ilog nun
13:11.0
ang nakita niya o mano
13:13.0
ay mga bulig ng saging na sabayon
13:15.0
o tangkayo o sanga ng saging
13:24.0
Mga puno ng saging yun
13:26.0
na walang nagmamayari sa
13:32.0
sa ngayon ay wala na
13:34.0
dahil yung tunay na nagmamayari
13:36.0
ay lumuwas na ng ibang lugar
13:38.0
sa parte ng Pilipinas
13:40.0
ewan ko kung nasaan na sila ngayon
13:44.0
Yun din daw ang naisip ng tito ko
13:48.0
ayaw niya sa kadahilan ng
13:50.0
alam niya kung sino ang pansamantalang
13:54.0
Mga sampu hanggang
13:55.0
labing lima o mano na
13:59.0
ang estimate ni Tito nun
14:03.0
nagplano sila sa gagawin
14:09.0
Kabayo ang dala nila
14:11.0
yung iba ay habal-habal na motor
14:18.0
anim silang natuloy
14:20.0
dahil silang anim na lamang
14:22.0
yung mga wala pang responsibilidad sa buhay
14:24.0
Alasyete ay nagkita ang magbabarkada
14:26.0
sa puno ng sampalok
14:28.0
hindi kalayuan sa area nila Tito
14:31.0
Yung sakay ng kabayo
14:37.0
tapos nagdalawang sakay ng motor
14:39.0
isang driver, isang angkas
14:42.0
Isang malaking itak lang ang dala nila
14:44.0
gamit sa pagkuhan ng bulig ng saging
14:47.0
Madilim sa parte na yon
14:49.0
dahil walang mga kabahayan
14:51.0
maliban sa bahay na kadikit ng lupa
14:55.0
Pero yung parte ng sagingan
14:57.0
ay wala talagang kailaw-ilaw
15:01.0
dahil malayo sa Barangay Road
15:03.0
at malapit lamang ito sa ilog
15:05.0
at sa hindi kalayuan ay bundok na
15:11.0
ay tatlong bulig ng saging ang kukunin
15:15.0
hindi mapakali dahil baka daw
15:17.0
makita sila ng mag-asawang
15:19.0
lagi niyang nakikita na
15:21.0
nagmamay-ari ng mga saging na yon
15:23.0
kahit hindi naman sa kanila
15:27.0
Alam kasi ni Tito na may mga lahing aswang
15:31.0
Magpamilya ang nakatira
15:33.0
at mag-asawa ang nabantog
15:36.0
Sabi-sabi lang naman at wala mga patunay
15:41.0
Nang nakuha na nila ang pangalawa
15:43.0
naghahanap na sila ng pangatlong bulig nun
15:47.0
nang may narinig daw silang parang
15:49.0
may sumuway sa kanila
15:53.0
hindi na sila nagpatuloy sa pangatlo
15:55.0
sabay nagtakbuhan
15:57.0
pasan-pasan na mga lalaki
15:59.0
ang isang bulig ng saging
16:01.0
papunta sa kanilang motor
16:03.0
na tinago sa puno ng savalok
16:07.0
tatlong daang apak o
16:09.0
takbo yon mula sa sagingan
16:11.0
papunta sa kanilang mga motor
16:13.0
Maliban kina Tito at Dondo
16:15.0
na naiwan dahil sa takot
16:17.0
nagunahin kasi sila makasampas
16:19.0
sa likod ng kabayo nun
16:21.0
Si Dondo nang nauna
16:25.0
dala ang isa pang bulig ng saging
16:28.0
Habang pinapatakbo daw ni Dondo
16:32.0
ay bitbit ni Tito ang saging
16:34.0
sa kanang braso niya
16:36.0
Makaya lang na manumanoo ang bigat
16:38.0
dahil nakaangkas siya sa kabayo
16:40.0
kaya nabawasan ang bigat ng saging
16:44.0
Nang nakalabas na sila ng area
16:46.0
sabay silang lahat umalis
16:48.0
nauna siyempre ang mga motor
16:50.0
dahil sa walang mga flashlight
16:52.0
gamit lamang ang ilaw ng motor nun
16:56.0
Sa hindi kalayuan
17:00.0
dahil malayo pa talaga sila sa ibang bahay
17:04.0
napansin nila Tito na may humahabol sa kanila
17:10.0
kundi sa may itaas
17:14.0
dahil wala na sila sa mapunong lugar
17:16.0
dahilan ng kadiliman ay
17:18.0
na aninag nila Tito sa lupa
17:20.0
ang anino ng malaking nilalang na
17:22.0
hindi nila alam kung ano yon
17:25.0
Mabilis sumano yon
17:27.0
naririnig din nila ang pagkaspas
17:30.0
hindi nila alam kung
17:32.0
naririnig din ang mga kasama nila
17:34.0
dahil sa nakamotor ang mga yon
17:37.0
kaya medyo nilakasan nila Dondo
17:39.0
ng pagpapatakbo ng kabayo
17:42.0
pero nang gawin nila
17:46.0
ay bigla na lamang daw bumigat
17:48.0
ang daladala nitong saging ni Tito
17:51.0
na parabang pati siya
17:53.0
mauhulog na sa bigat
17:55.0
ng kanyang pagkakaawak
17:59.0
sinubukan niyang hataki nito
18:01.0
ng dalawang kamay
18:04.0
kahit nahihirapan na sa kanyang posisyon
18:07.0
bigla din nilang naramdaman
18:09.0
ang pagbagal ng takbo ng kabayo
18:11.0
at parabang takot na
18:13.0
takot itong umiiwas sa daan
18:15.0
biglang napapahiyaw
18:17.0
o napapasigaw ang kabayo na ito
18:20.0
sipa ng sipa ng paa sa likod na
18:23.0
parabang may humihila
18:27.0
o ano man ang dahilan
18:29.0
para hindi sila makaabante no
18:32.0
sinubukang lingunin ni Tito
18:36.0
at laking gulat niya
18:38.0
nang makitang may nakalutang
18:41.0
dalawang nila lang
18:43.0
hindi niya alam kung ano yon
18:46.0
pero itsura pa lamang
18:48.0
alam niya mga aswang yon
18:52.0
lumipat ang isang nila lang sa unahan
18:57.0
hindi nila makita masyado
18:59.0
dahil sa palag ng palag ang kabayo
19:03.0
dun nila nalaman na babae yon
19:05.0
gawa ng buhok nito
19:07.0
ay kulot na mahaba
19:09.0
na nasa mukha lahat ng buhok nila
19:16.0
kay anumang oras na makabakante
19:20.0
yung isa naman sa likod
19:22.0
ay parang kinukuha
19:24.0
ang saging na bitbit ng Tito ko
19:26.0
natawa kami ng kinikwento ni Tito to
19:30.0
napakadamat naman
19:32.0
ang aswang ng saging diba
19:37.0
sumigaw kay Tito na kapit lang
19:39.0
patatakbuhin umano niya
19:42.0
kahit ano manong mangyari
19:44.0
ay huwag na huwag dibitawan ni Tito
19:51.0
pinalo ng pinalo ni Dondon ang kabayo
19:53.0
hanggang sa nakalampas sila
19:55.0
sa mga nila lang na yon
19:57.0
naghagis daw pala si Dondon
19:59.0
ang asin sa hangin
20:01.0
nadaladala niya sa bag niyang
20:03.0
nakasabit sa leeg niya
20:08.0
doon kasi niya naalala
20:09.0
na may asin siya nung nasagi
20:11.0
ng kamay niya yung bag
20:13.0
dahil mahilig kumain si Dondon ang balot
20:15.0
kaya minsan yung tirang asin
20:17.0
ay naisunsoksok niya sa bag niya
20:20.0
ramdam nilang nakasunod pa rin
20:22.0
na mga nila lang pero
20:24.0
nawala ito nang malapit na sila
20:28.0
dahil doon ay may mga bahay na
20:30.0
nakabukas pang ilaw
20:33.0
medyo malayo pang tatakbuhin
20:35.0
ang kabayo at sa bahay nila Tito
20:36.0
nadito nga yung kinalolo at lola na bahay
20:38.0
doon sila nagkita
20:41.0
nagtawanan at nagkansawa ng magbarkada
20:46.0
ay naikwento nila ang nangyari sa kanila
20:48.0
kung bakit nahuli sila noon
20:56.0
pagkatapos na pagkatapos mag-aani
20:58.0
ay inihanda na ng pangmeryenda nila ni Tito
21:02.0
dahil mga kabarkada din kasama sa pag-aani noon
21:04.0
kasama ang iba pa ang mga harvester
21:07.0
mainit na binuksan ang dalawang malaking kaldero na
21:10.0
merong milagang saging
21:13.0
at may dala din itong bagong bilin bagoong
21:15.0
at suka na merong sili
21:20.0
masayang nagtawanan
21:22.0
maliban sa mag-asawang
21:24.0
kinuha lamang ang sweldo sa pag-aani at tumalis na
21:28.0
kasama din pala sir sa pag-aani ang mag-asawang yon
21:29.0
kasama din pala sir sa pag-aani ang mag-asawang yon
