01:49.0
Siyempre konteksto nito, ito'y matapos na paalisin ng mga Senador ang U.S. bases dahil hindi nga na-retain o hindi na-renew ang Philippine-U.S. bases military agreement.
02:02.0
Ang unang-una namin sinasabi ay kinakailangan nagkaroon ng tratado kasi itong EDCA nito kapag binigyan natin sila ng akses sa ating base militar ay walang time frame.
02:13.0
Pupuwedeng isang araw, pupuwedeng limang taon, pupuwedeng sapung taon.
02:17.0
At mula noong 2016 na lumabas ang desisyon ng kasong ito hanggang ngayon hindi naman sila umalis sa lugar kung saan binigyan natin sila ng akses.
02:28.0
So ngayon 2016 hanggang 2023 hindi naman sila umalis.
02:31.0
So tama yung aming sinasabi bilang mga petitioners noong una namin kinuwas yun ito sa kataas-taasang hukuman na hindi speculative yung sinasabi namin na yung EDCA puwedeng maging military bases agreement kasi nga pumasok sila, binigyan ng akses, hindi na umalis.
02:48.0
At ngayon nga, pinalawig pa dahil dadagdagan pa ng apat na base militar.
02:53.0
Ang pagkakaiba kasi niya sa VFA, ang VFA, Visiting Forces Agreement, war exercises lamang.
02:59.0
Pagkatapos ng war exercises, umuwi sila.
03:02.0
Pero itong EDCA, walang time frame.
03:05.0
Pupuwedeng isang araw, pupuwedeng sapung taon, pupuwedeng 20 years.
03:09.0
Pero since nabuo itong EDCA, alam natin na pinapasok natin sila at hindi na sila umalis.
03:16.0
At ang tingin ko, panahon na siguro para repasuhin nga ng Korte Suprema yung pag-dismiss ng unang kaso dahil noong unang kuha sa kaso, ang sabi nila speculative na ito daw ay magiging basing agreement.
03:29.0
Pero as applied, talaga namang napakita natin na ang EDCA is a substitute for the Philippine-U.S. military bases agreement."
03:39.0
E pinuntun din ni dating Pangulong Rodrigo Duterte sa kanyang programang Gikan sa Masa para sa Masa.
03:46.0
Kasama si Pastor Apolo Siquiboloy na tila hindi na umalis sa mga Amerikano simula ng ibatupad ng EDCA.
03:54.0
Itong visiting. Visiting lang eh. Akala mo mang nagbibisita lang talaga kunwari.
04:00.0
Ito ay question of semantics. Visiting. Kailan ka pa umalis dito buo?
04:07.0
Laman kasi ng EDCA ang pagbibigay pahintulot sa Estados Unidos sa magtayo ng mga istruktura pasaydad sa mga napagkasundoang base militar sa Pilipinas.
04:18.0
Sa ilalim ng EDCA, pinapayagan din ang pag-imbak na haggamit ng pandigma, dumaong at servisyuhan ng kanilang mga sasakyang pandigma,
04:27.0
magtayo ng communication facilities, maglunsan ng iba't iba aktibidad,
04:32.0
ang anumang bilang ng armadong kwersa ng Estados Unidos sa mga agreed location o pinagkaisang mga lokasyon.
04:41.0
Sa dalating na April 2024 ay ang pagkatapos ng 10 taong kasundungan ng EDCA.
04:46.0
Ang naonang agreed location o pinagkaisang mga lokasyon ay ang 4 magsaysay sa Nueva Ecija,
04:53.0
Antonio Bautista Airbase sa Palawan,
04:56.0
Pasa Airbase sa Pampanga,
04:58.0
Lumbia Airport sa Cagayan de Oro,
05:01.0
at Ang Benito Ebuen Airbase sa Mactan, Cebu.
05:04.0
Sa ilalim ng Marcos Administration ay nadagdagan pa ito ng apat na EDCA sites.
05:11.0
Ito ay ang Naval Base Camillo-Osaya sa Santa Ana, Cagayan,
05:16.0
Lalo Airport sa Lalo, Cagayan,
05:19.0
Camp Melchor de la Cruz sa Gamu Isabela,
05:22.0
at Palabak Island sa Palawan.
05:24.0
Isa din sa communication sa EDCA ay ang paggamit ng Estados Unidos sa mga agreed location na walang binabayarang upa
05:32.0
at tax-free ang paggamit nila ng mga utilities gaya ng tubig, kuryente, at iba pa.
05:38.0
Pero dapat nga bang ipagpatuloy ng pamahalaan ng Pilipinas ng EDCA?
06:09.0
Ito ang nangyayari.
06:12.0
At ang mga problema ay Marcos, President Marcos.
06:17.0
So, kanya talaga yan.
06:19.0
Whether to continue to allow the Visiting Forces Agreement to stay
06:26.0
or do away with it altogether.
06:34.0
So, I do not have a good reading of the mind of the President.
06:42.0
So, hindi ko talaga masagan.
06:45.0
Dagdag ni dating Pangulong Duterte, walang pag-asa sa kanya ang EDCA.
06:50.0
Kung sa aking panahon ka, because vocal ako eh.
06:54.0
Ito naman si President Marcos, soft-spoken.
06:59.0
He does not really, masyadong cultured ang panahalita.
07:07.0
Hindi ka kaya sa akin, bumura.
07:10.0
Ah, wag yan. Amerikano na yan, matunto yan.
07:15.0
Wala man mo na agad na talaga, walang EDCA, walang napag-asa.
07:24.0
Ako kung ako lang.
07:26.0
Pero ang problema, ex-President na lang ako.
07:32.0
Hindi na ako Presidente.
07:35.0
Kayang pamanilinan ni Pastor Apolo si Kibuloy sa programa ni dating Pangulong Duterte
07:41.0
kung may mga lumapit sa kanya para ipagpatuloy ang EDCA.
07:44.0
That's why, Mayor, sa iyong time, wala talagang lumapit sa iyo?
07:48.0
Ah, wala. Wala. Wala sila, Lorenzano.
07:53.0
Wala, hindi sila. May bulong wala. Kasi alam nila ayoko.
07:58.0
Not because, sabi ko, I do not like.
08:01.0
I want to see America in full butter gear.
08:05.0
Gusto ko yung Amerika manalo, tatatatata, aeroplano.
08:09.0
Pero sa sine lang yan. Hindi sa totoo.
08:12.0
Sa totoo, madadamay ka ba dyan?
08:15.0
Kayang paman, ayaw naman Pangunahan ni dating Pangulong Duterte
08:19.0
si Pangulong Ferdinand Marcos Jr. kung dapat nga ba niyang ituloy ang EDCA.
08:24.0
Sa sine, manalo yung Amerika. American production.
08:28.0
Si Amerikano yung actor, yung actress, Amerikana.
08:33.0
Yung mga tauha nila, puro Amerikano, puro matitigas.
08:37.0
Walang natutumba. Patay na lahat yung hapon noon.
08:42.0
Nakatindig pa rin sila.
08:51.0
Pero I would say that
08:56.0
it is contingent to what's in the mind of the President.
09:00.0
With due respect to him, I will not venture to give you a projection of what he will do.
09:11.0
Kasi naging presidente rin ako.
09:15.0
Sa kaniya lahat yan.
09:17.0
Yan yung basis agreement.
09:20.0
It does not pass Congress at all.
09:24.0
It is an executive function only.
09:28.0
But in more extensive,
09:32.0
in more extensive way,
09:36.0
in more extensive way,
09:39.0
in more extensive way,
09:41.0
but in more extensive use,
09:46.0
maybe involving permanent rights,
09:49.0
maybe it has to pass the Congress of the Republic of the Philippines.
09:56.0
Ayin naman kay International Expert Attorney Roque,
10:00.0
dapat ire-examine ng Administrasyong Marcos ang EDCA.
10:05.0
Ang aking advice, sa susunod na taon, 2024, matatapos na yung EDCA.
10:11.0
At kinakailang gumawa ng desisyon kung ipapatuloy pa o hindi.
10:15.0
Kasi kapag hindi natin itinapos ang EDCA, wala na siyang expiration date.
10:21.0
It is good until we give notice of one year ahead na iteterminate natin.
10:26.0
Next year yung 2024.
10:29.0
So kinakailangan, pag-isipan talaga.
10:31.0
Since pumayag na tayo sa apat na bansa militar, sige.
10:34.0
Pero pag nakita natin talaga na iinit ang hidwaan at ang hidwaan talaga ay tungkol sa Taiwan,
10:39.0
na wala naman tayong kinalaman, ang aking recommendation, itigil na ang EDCA.
10:44.0
Pero, sige, para huwag mang patalsik na Amerika si Presidente PBBM,
10:49.0
dahil alam natin kayang gawin ng mga Amerikano yun, hang on to the MDT and hang on to VFA.
10:55.0
Okay, narariyan na yan, wala na tayong magagawa.
10:57.0
Pero pagdating na 2024, ire-examine natin mabuti.
11:01.0
Dahil kung ito ay magkakaladkadang sa atin sa gera na wala naman tayong mahihita,
11:05.0
huwag natin hayaang mamatay ang mga Pilipino sa ngalan ng interes ng mga Taiwan.
11:10.0
Para sa Diyos at Pilipinas kong mahal, eto si Hannah Jane Sancho, SMNi News.
11:35.0
Pagdating na yan, huwag natin hayaang mamatay ang mga Pilipino sa atin sa gera na wala naman tayong mahihita.