01:40.0
Kaya kahit na medyo umuulan dahil sa alinsangan, ang init ng pakiramdam natin.
01:46.0
Kasi hindi nakaka-escape yung mainit temperature ng katawan natin.
01:50.0
Yung ating pagperspire, yung pawis natin hindi nakaka-evaporate kaagad.
01:55.0
Dahil nga sa malaking presence ng humidity na nagpapainit sa pakiramdam natin.
02:02.0
Ang solusyon ay alisin yung humidity.
02:05.0
Diyan bumupasok yung air conditioning.
02:07.0
Kasi yan yung tabaho ng air conditioning.
02:09.0
Inaalis niya yung humidity, nilalabas niya yung mainit na hangin sa bahay.
02:15.0
Tapos inihigop yung air conditioning unit.
02:19.0
Tapos, in the process, pinapalamig niya yan gamit ang refrigerant.
02:23.0
Kilala natin na sa tatak na free yun.
02:26.0
At pagkatapos ay nangyayari yung yatawag na condensation, evaporation, ganyan.
02:37.0
Hanggang sa yung refrigerant na yun, na gas na nagpapalamig sa temperature,
02:44.0
ibubuga naman ng fan galing sa aircon yung malamig na hangin.
02:51.0
So yun yung principle niyan.
02:53.0
Technical kung i-explain natin isa-isa yung proseso.
02:57.0
Pero yan yung tabaho ng air conditioning.
03:00.0
Inaalis niya yung humidity, yung hot temperature, yung hot air.
03:04.0
Tapos pinoproceso niya yung pinapalamig sa tulong ng refrigerant nga, free yun nga yun,
03:11.0
na nandoon sa compressor ng aircon.
03:13.0
Tapos ibubuga niya ng fan niya, papasok, malamig na siya.
03:18.0
Magastos yun, kasi may kuryente.
03:21.0
Pero mayroong paraan para hindi ka na gagastos ng monthly?
03:29.0
Yung sa mga mainit na climate na bansa, kagaya sa Middle East,
03:33.0
gumagamit sila ng mga wind towers.
03:37.0
Yung mga wind towers na yun ay para siyang, from the term tower,
03:44.0
Nandoon sa pinakatok-tok ng kanilang bubong,
03:47.0
meron siyang perforations o mga butas na kung saan papasok yung hot air.
03:53.0
Tapos meron siyang mga partitions sa loob ng tower na yun para lumaro yung hangin.
03:59.0
Yung mainit na hangin ay lalaro.
04:02.0
Tapos yung hangin naman na nanggagaling sa ibang part ng bahay,
04:06.0
ay imi-mix niya yun.
04:09.0
Hanggang sa lumabas yung mainit na hangin sa taas,
04:12.0
at bumaba naman yung pinalamig na hangin.
04:16.0
So yun yung principle noon.
04:18.0
Lalaroin niya yung air para mula sa pagiging mainit nito,
04:23.0
titimplahin siya, at pagbabaan niya, malamig na.
04:26.0
Ancient na paraan yun.
04:27.0
More than 3,000 years ago, nandito pa si Jesus Christ sa lupa,
04:32.0
inagawa na yan ng mga Persians, yung air conditioning system na yan.
04:37.0
Libre, walang bayad.
04:39.0
Meron pa ba? Meron pa.
04:42.0
Ang isa pang paraan na pwedeng pagkuhanan ng malamig na temperature
04:48.0
ay hindi na sa labas, hindi sa ilalim, sa lupa.
04:53.0
Yung lupa ay mas malamig ng mga mahigit 5 degrees
05:02.0
compared sa hangin na nasa atmosphere.
05:07.0
So malaking difference yun.
05:09.0
Imagine mo kung halimbawa 30 degrees dito sa taas,
05:13.0
dun sa lupa, mga 25 degrees.
05:17.0
Hindi yung laking difference yun.
05:20.0
Yung halimbawa 28, kundi 23 yung sa lupa, yung temperature ng lupa.
05:29.0
Habang lumalalim siya, mas lumalamig pa yung temperature.
05:35.0
So noon pa, naisip na nila yung tiyatawag na geothermal cooling.
05:41.0
Ano ba yung geothermal cooling?
05:43.0
Siyempre yung geothermal, ibig sabihin yung sa ground, ilalim ng lupa,
05:50.0
yung temperature dyan ay ginagamit.
05:55.0
Kaya tinawag na geothermal.
05:57.0
So paano gumagana ito, itong geothermal cooling na ito?
06:03.0
Ang ginagawa nila, nagbabaon sila ng mga tubo.
06:08.0
Pwedeng gawa sa plastic, pwedeng gawa sa metal.
06:12.0
Maganda yun kasi conductor ng lamig.
06:21.0
Binabaon nila yun ng kinukumpit na lalim.
06:26.0
Kinukumpit ng mga engineers yung lalim na pwedeng suitable yung lamig, yung temperature.
06:34.0
Tapos yung haba, kinukumpit din nila yan.
06:38.0
Ang ginagawa nila dun sa mga tubo na yun, ginagawa nila parang bituka, may loop.
06:44.0
Para siyang bituka ng manok.
06:47.0
Ginagawa yun para pumasok yung haba na nangkumpit nila.
06:53.0
So yung total length para kumaasa dun sa lote mo, ginagawa nila siyang parang bituka, may loop.
07:00.0
Pagkatapos, mayroong tubo na aakyat, papunta sa taas ng ground, taas ng lupa.
07:08.0
At meron ding dulo na pupunta sa bahay.
07:12.0
Ang tawag nila dun ay air cooling tubes or air cooler.
07:22.0
Ano man yung tawag nila, ang idea, yung lamig na nanggagaling sa ilalim ng lupa
07:30.0
ay ginagawa nilang source ng pagpapalamig ng hangin.
07:38.0
Kung sa typical na air conditioning, yung free yun o yung refrigerant ang nagpapalamig
07:45.0
na dumadaan doon sa, ano ba ang tawag doon?
07:53.0
Yung may dadaanan ng mahint na hangin, pagdumaan sa doon, binubugan ng compressor na free yun, lalamig siya.
08:02.0
Free yun yung sa typical na air conditioning, dito naman lupa.
08:07.0
Sa air cooling tubes o sa geothermal cooling.
08:13.0
Yung tubo, pinapalamig siya ng lupa.
08:18.0
Tapos habang nag-travel yung hangin na mainit mula doon sa itaas, papunta doon sa tubo na yun, lumalamig na siya.
08:26.0
Pinapalamig kasi siya ng lupa.
08:29.0
Kaya kapag lumabas na siya doon sa bahay, may fan, may blower,
08:32.0
ang ibubugan na doon ang blower, papunta doon sa bahay mo, malamig na hangin.
08:39.0
So, in effect, minsanang ka lang nagastos doon sa pagbabaon ng tubo,
08:47.0
tapos doon sa mechanical devices mo at doon sa blower,
08:52.0
magiging free na yung malamig na hangin mo sa buong lifetime ng bahay mo.
08:59.0
Ano ang pwede mong isipin kung gusto mo na magpagawa nito?
09:04.0
Kung gagawa ka nito, hindi pwedeng ikaw lang.
09:08.0
Mayroong kasing computation yan.
09:12.0
May mga engineers na alam nila yan.
09:17.0
So, pwede mong sabihin, mechanical engineers,
09:21.0
kasi mga mechanical engineers ay nag-aaral sila tungkol sa air handling,
09:28.0
pagpapalamig ng hangin, o kaya pagpapainit ng hangin.
09:33.0
O kaya naman, baka yung mga geologists, nag-aaral naman sila tungkol sa ground, sa lupa.
09:43.0
Sila yung mga pwedeng authority sa bagay niyan.
09:47.0
So, mayroong computation kasi yan.
09:50.0
Kung gaano kahaba yung kailangan mong total length ng pipes,
09:56.0
at kung gaano kalalim yung effective na depth,
10:02.0
kung saan mapapalamig na yung hangin at pumupunta doon sa piping.
10:10.0
So, ako personally, hindi ko pa ito nagagawa.
10:15.0
Kasi nga, alam ko na may ganitong proseso,
10:19.0
pero dahil nga wala pa akong namimit na gumagawa nito dito sa Philippines,
10:25.0
sa mga western countries, ginagawa na ito, matagal na.
10:30.0
At isa pa, kailangan yung lote mo, yung space ng lote mo, hindi pwedeng maliit lang.
10:38.0
Kasi hindi ka naman pwedeng gumamit ng ibang lupa na hindi naman sa'yo.
10:44.0
So, isa pa yun, dapat yung size ng property mo,
10:47.0
kaya niyang i-hold yung length ng pipes na nirequire ng system.
10:53.0
So, hindi siya pang DIY.
10:56.0
Magastos ang initial na puhunan dito sa paggawa,
11:01.0
pero kapag nagawa ng tama, eh lifetime na,
11:04.0
na mapapalamig mo yung bahay mo, kahit walang kuryente.
11:11.0
Yan, so, yung objective ng aking content na ito ay mag-inform.
11:17.0
Hindi ko taglay yung formula.
11:20.0
Pero pinakita ko lang sa inyo na may ganito.
11:23.0
Kaya kung gusto niyong pag-aralan, ini-encourage ko kayo.
11:28.0
Kung gusto niyong subukan, eh kumuha kayo ng isang technical na tao,
11:35.0
isang engineer na makakatulong.
11:38.0
Imagine, kung magagawa natin ito sa mga bahay natin,
11:42.0
ang lamig ng mga bahay ng mga Pilipino.
11:45.0
Pero yun nga, maganda ito dahil environment-friendly.
11:52.0
Hindi ka na mag-re-release pa ng gases, mga harmful gases.
11:59.0
Yung carbon footprint ay hindi ka na mag-contribute pa.
12:04.0
Hindi ka na maka-contribute sa paglago ng pollution.
12:08.0
Dahil nga sa lesser na energy na i-require ng sistema ito ng pagpapalamig.
12:16.0
So, pag-aralan nyo kung mayroong kayong paraan.
12:21.0
Maraming maraming salamat po sa patuloy na panunood at pag-support
12:27.0
sa YouTube channel natin at sa Facebook page natin.
12:30.0
Mag-iingat po tayong lahat at hanggang sa susunod po,
12:34.0
kita-kita po uli tayo.
