00:30.0
dahil sa isang riot noong 1970?
00:33.0
Sa maniwala kayo o sa hindi,
00:35.0
ang term na pride ay ginagamit para i-commemorate
00:40.0
yung Stonewall Inn Riots noong 1970.
00:45.0
Isa itong peaceful na marcha na walang restriksyon.
00:48.0
Malaya ang kahit sino man na i-express ang sarili nila
00:52.0
at ang kanilang sekswalidad.
00:54.0
Taon-taon, nakagawian na sa iba't ibang palig ng mundo
00:57.0
ang magsagawa ng month-long celebration
01:00.0
para sa mga LGBTQIA plus sa buwan ng Junyo.
01:06.0
At dahil Pride Month ngayon,
01:08.0
gusto kong ipakilala sa inyo
01:10.0
ang isa sa mga nagbigay ng malaking impluensya
01:14.0
sa Philippine pride para sa LGBTQ community dito sa Pilipinas.
01:21.0
Bago ko siya ipakilala sa inyo,
01:23.0
huwag niyo kalimutan na mag-like, subscribe at notification bell.
01:26.0
Meron tayong 1,000 Gcash giveaway.
01:29.0
Sagutin niyo lang yung ating question of the day.
01:31.0
Ipapakita ko sa inyo ngayon itong movie
01:34.0
na maraming awards na nakuha
01:37.0
na nagngangalang Markova, The Comfort Game.
01:41.0
I'm sure maraming sa inyong nakakaalam na ng pelikula na ito.
01:44.0
Isa sa mga pinaka-iconic na pelikulang Pinoy.
01:48.0
Di ko rin mismo ito makakalimutan dahil napakaganda niya.
01:52.0
Isa itong biographical comedy drama film
01:55.0
na pinagbidahan ng walang iba kundi ang comedy king na si Dolphie.
02:01.0
At ang kanyang mga anak na sila, Eric Kison at Eppy Kison,
02:05.0
nirelease ito noong taong 2000 bilang isang MMFF entry.
02:11.0
Sa movie na ito, masasabi mo na yung mag-aama,
02:14.0
magagaling na aktor talaga sila.
02:17.0
Dahil nabigyan nilay ng kustisya, yung role at kwento
02:22.0
na nakapaloob dito sa pelikulang ito.
02:25.0
Noong early 20s, hindi ko alam kung makakarelate kayo
02:28.0
pero sobrang bago pa, tago pa yung mga konsepto ng LGBT
02:34.0
or gay-themed movies at discussions noong mga panoong yun.
02:38.0
Hindi pa ganun ka-open ang mga Pilipino,
02:41.0
specifically when it comes to mainstream entertainment.
02:45.0
Mayroong sa Pilipinas pero sa ibang panig din ng mundo.
02:49.0
Kaya noong napanood ko ito, halos tumatak talaga sa akin
02:53.0
yung galing ni Nadolphie at yung kwento mismo
02:57.0
na siyang bida sa kwentong ito na si Walterina Marcova.
03:02.0
Kung hindi niyo pa napapanood, available siya sa Netflix.
03:05.0
Ire-recommend ako talaga sa inyo dahil ang ganda niyo talaga.
03:10.0
Pero, aalis muna tayo kay Dolphie ha.
03:13.0
Sino yung tao, yung totoong tao na Marcova dyan sa kwento na yan?
03:19.0
At bakit siya tinawag na comfort game?
03:23.0
I think pwede na rin natin ito, history na rin natin ito.
03:27.0
Hindi lang for LGBTQ.
03:29.0
Si Walter Dempster Jr. o mas kilala nating bilang Marcova
03:34.0
ay pinanganak May 20, 1924.
03:37.0
Noong kabataan niya, as early as 1930s,
03:41.0
nakaranas na siya ng brutality at mga abuso
03:45.0
sa kapatid niya na si Robert.
03:47.0
To which is, maraming LGBTQ ang nakakaranas nito.
03:51.0
Buti na lang ngayon, hindi na rin ganun kalala
03:54.0
pero I think manami pa din.
03:56.0
Noong namatay yung kapatid niya,
03:58.0
sakala mang siya nakalaya at magkaroon ng pagkakataon
04:02.0
na i-express yung totoong sarili niya.
04:05.0
Dito na siya sumalis sa grupo ng anim na kaibigan crossdressers.
04:09.0
Akilala natin ito bilang mga drag queens ngayon.
04:13.0
As stage performers sila.
04:15.0
So wala nakakaalam sa pamilya niya.
04:17.0
But at this point, siya at yung mga kaibigan niya
04:21.0
ay nag-e-enjoy at pinagkakakitaan yung pagkakrossdress ba nila.
04:26.0
Tinatawag na natin yung drag ngayon.
04:29.0
Dumating yung mga Japanese, bandang 1942.
04:33.0
Isang araw, andun sila sa club kung saan sila nagpa-perform.
04:38.0
At dahil wala masyadong customers,
04:40.0
yung isa sa mga kaibigan niya yung nagyayang maglakan sila
04:45.0
Labas muna tayo, wala namang nangyayari.
04:48.0
Gumala sila, suot yung kanilang damit pang babae
04:52.0
hanggang sa inaya sila ng isang Japanese soldier
04:56.0
sa kwarto ng mga ito sa Manila.
04:59.0
Akala pala ng mga sundalo ay babae sila.
05:03.0
Kaya naman, matapos malaman ng mga ito na crossdressers pala sila,
05:07.0
pinagsisipa sila, pinagtatadyakan habang dinala sa quarters
05:12.0
sa kampo ng mga Japon na sa ngayon ay kilala na natin
05:15.0
bilang Rizal Memorial Sports Complex.
05:18.0
Dito na nagsimula yung bangungot na naranasan nila
05:23.0
sa kamay ng mga Japon sa loob ng kampo.
05:26.0
Pinilahan sila ng mga Japon at blip na lang natin,
05:31.0
*** ng paulit-ulit.
05:34.0
At dahil nga napapalibutan at bantaysarado sila ng mga ito,
05:37.0
hindi na sila nakalaban.
05:39.0
At this point, 18 years old pa lang si Markova noong mga panahon ito
05:43.0
at sa murang edad ay naranasan niya na yung hirap
05:46.0
sa kamay ng mga sundalong Japon.
05:49.0
Hindi lang kay Markova ha, sa kasalukuyan,
05:52.0
nararanasan pa rin ito ng mga LGBTQ.
05:55.0
Mula din dito, iniutos ng mga Japon ang pagdetain
05:58.0
sa lahat ng mga drag queens, crossdressers.
06:01.0
Isa raw itong uri ng desepsyon at dapat silang parusahan.
06:05.0
Mas maraming LGBTQ plus ang dinala sa kampo.
06:08.0
At dahil nga, isa raw itong form ng punishment.
06:12.0
Sinasabi na mas bayolente daw yung pang-aabusong
06:15.0
ginagawa sa kanila ng mga sundalong Japon
06:18.0
as compared sa mga comfort women, which is mali pa rin.
06:22.0
Comfort women, comfort gays, parehas lang mali ang ginawa sa kanila.
06:25.0
They were subjected to forced labor.
06:28.0
Tagalaba, tagalinis.
06:30.0
Habang bihag ang mga ito, kahit gaano karami at kabigat
06:33.0
yung mga pinapagawa sa kanila,
06:35.0
ang madalas lamang daw pinapakain sa kanila,
06:38.0
bugaw, overused, at violated sila.
06:42.0
Sa pagkakabihag, ay nasaksihan din daw nila
06:45.0
yung pagpatay ng mga sundalong Japon
06:48.0
sa mga nahuhuli nila.
06:49.0
Imaginin mo yung trauma nun.
06:51.0
Pati sa mga bata, pati sa mga sanggol.
06:54.0
Dahil dito natutunan niyang palagahan ng buhay
06:58.0
at bawat araw na siya ay talagang pinahahalagahan niya.
07:02.0
Sabi nga niya, live life as if it is your last.
07:06.0
Nagpas sa dalawang linggo,
07:09.0
silang natin natiling comfort gays sa kampo ng mga Japon.
07:12.0
At araw-araw na 20 kahalos sundalong
07:15.0
ang umaabuso sa kanila.
07:19.0
Buti na lang, nakataka si Markova
07:22.0
kasama ang dalawang niyang kaibigan.
07:24.0
Ngunit ilang taon matapos ang gera,
07:26.0
nalaman niya na napatay din yung dalawang niyang pangkaibigan sa raid
07:31.0
bago matapos ang Japanese occupation.
07:35.0
Galaunan, si Markova ay naging isang makeup artist
07:39.0
at siya rin ay naging part-time trainer
07:42.0
para sa mga batang Pinay na gustong maging exotic dancer sa Japan.
07:47.0
He spent the last years of his life
07:50.0
at the home for the Golden Gays in Pasay.
07:53.0
Maraming nagmamahal sa LGBTQ sa mga Golden Gays.
07:57.0
Siguro, itapignan natin sa susunod.
07:59.0
Siya ay pumanaw sa edad na 81
08:02.0
matapos mabangga ng isang bisikleta.
08:05.0
Ito yung isa sa mga sinabi niya sa interview.
08:08.0
As human, sabi niya,
08:09.0
we won't live long.
08:11.0
Revealing my own story
08:13.0
is my way of inspiring other gays
08:16.0
who continue to be oppressed today.
08:18.0
By my act, I may have probably given the freedom
08:22.0
to many other gay people.
08:24.0
Naging inspirasyon
08:26.0
ang malungkot niyang kwento
08:29.0
para tanggapin na maraming LGBTQ
08:32.0
yung kanilang mga sarili.
08:34.0
Noong panahon ng mga Japon,
08:36.0
even until recently,
08:38.0
homosexuality is regarded as taboo and as a sin,
08:41.0
especially sa mga religious na mga taon.
08:46.0
Lumaki tayo hearing that being gay
08:48.0
is synonymous to sin or kahinaam
08:52.0
and it warrants us a special pass to hell.
08:55.0
Pwedeng piliin ni Markova
08:57.0
na itahimik na lang yung kanilang sarili
09:00.0
at itago kung ano talaga siya.
09:02.0
Sa ganitong paraan,
09:04.0
wala siyang judgment sa society.
09:06.0
Hindi sana niya naranasan yung naranasan niya.
09:09.0
Pero, mas pinili niyang tanggapin ang kanyang sarili
09:13.0
at mabuhay na totoo
09:15.0
sa kung sino talaga siya.
09:19.0
I would say that his story did not just depict
09:22.0
his personal struggles
09:24.0
but a country's fight
09:26.0
for independence,
09:31.0
So para sa ating question of the day,
09:33.0
huwag niyo kalimutan na mag-like, subscribe,
09:35.0
at notification bell.
09:36.0
Meron tayong 1,000GCast giveaway.
09:38.0
Kung ikaw ang papiliin,
09:40.0
hindi bilang LGBTQ+,
09:43.0
kahit sino ka pa,
09:44.0
para sa iyong tanong to,
09:45.0
mas gusto mo bang magpakatotoo
09:47.0
sa kung sino ka talaga?
09:50.0
O babaguhin mo ang sarili mo
09:52.0
para makaiwas sa paghugsga ng mga tao?
09:55.0
Hindi comment na sa ilalim.
09:57.0
So yun lamang po.
09:58.0
Ito si Clark III.
10:08.0
Sa internet ngayon,
10:09.0
kumakalat ang mga video
10:11.0
ng presensya na ito.
10:14.0
Maraming napapaisip eh.
10:17.0
Ano bang ginagawa niyan?
10:19.0
At bakit nasa gitna siya ng daan?
10:22.0
Kalagitnaan palang gabi ito ha?
10:25.0
Maghanda kayo sa kwento natin ngayon.
10:28.0
ay ang Serbian Dancing Lady.
