00:24.4
Ano na yung mga fans natin from the Philippines?
00:30.2
Pero teka, bakit marunong kayong mag-Tagalog?
00:32.8
Anyway, ano ba kasi yung issue sa 9-line at maraming galit?
00:36.2
Yun yung pag-uusapan natin ngayon.
00:38.2
Konting throwback muna ha.
00:42.2
Lumabas yung desisyon ng Permanent Court of Arbitration sa The Hague.
00:46.2
Doon natin dinamanda ang China dahil sa walang habas na pag-encroach sa West Philippine Sea.
00:51.8
Filipino Coast Guard Special 4403.
00:55.8
Since you have disregarded our warning,
00:59.4
we will take further necessary measures on you.
01:03.0
Yung West Philippine Sea, ito yung bahagi ng taragatan
01:06.2
na pasok sa Exclusive Economic Zone o EEZ natin.
01:10.5
Ang sukat nito mga 370 kilometers mula sa baybayin natin.
01:16.0
Ayon sa international law,
01:17.7
tayo ang may exclusive rights sa resources dito.
01:20.6
Ang tawag doon, sovereign rights.
01:23.8
Bahagi rin itong West Philippine Sea ng South China Sea,
01:27.3
na di hamak na mas malawak.
01:29.3
Pero hindi natin inaangkin ang buong South China Sea, ha?
01:32.5
Maayos kasi tayo, eh.
01:34.5
Unlike China, na pinagpipilitan na kanila yung halos 90% ng buong South China Sea.
01:41.8
Kaya badrip dito yung Pilipinas at iba pang mga bansang direktang apektado.
01:46.6
O, baka sabihin na iba sa inyo,
01:48.2
eh tubig lang yan, eh.
01:49.3
Ano ba meron dyan at bakit pinag-aawayan?
01:52.9
Basis sa 2016 data,
01:54.9
higit 21% ng pandaigdigang kalakalan sa karagatan ang dumaraan dito.
01:59.8
Ang halagyan nito nasa 3.37 trillion US dollars.
02:04.1
Ibig sabihin, kung sumikla bang gulo sa South China Sea
02:07.0
o kontrolin ito ng China,
02:09.0
apektado ang buong mundo.
02:10.7
Hindi lang yung mga may maritime at territorial claims dito tulad ng Pilipinas.
02:17.0
mayaman sa resources ang South China Sea.
02:19.7
Sagana to sa iba't ibang klase ng isda na food source ng maraming bansang nakapaligid dito.
02:25.0
And of course, meron din itong large oil and natural gas.
02:28.8
Pero yung Pilipinas,
02:30.2
hindi makaporma kahit may karapatan tayo sa exclusive economic zone natin.
02:35.1
Meaning sa sarili nating bakuran.
02:37.4
Eh kasi may kapitbahay tayong bait-baitan pero bully naman.
02:42.1
Pero ano ba yung basihan ng China sa pagsasopang nito?
02:45.2
Ito yung nine dash line.
02:47.7
Literal na linyang may nine dashes na courting you.
02:50.8
Ang claim nila, may historical basis to.
02:53.6
Kaya within China, ang daming na convinced.
02:56.5
Yung basis, 1947 na mapa.
03:01.0
Nakakita kaya nalang yung Murillo-Villard map ng Pilipinas?
03:04.7
Nandun kaya yung Los Bajos de Paragua o mas kilala natin bilang Spratly Islands.
03:09.8
At yung Panakot, aka Scarborough Shoal.
03:14.6
Ginawa yung mapa noong 1734, more than 200 years
03:19.0
bago nilabas yung pinagmamalaking mapa ng China.
03:22.2
Then sabi mismo sa ruling ng Permanent Court of Arbitration noong 2016 na
03:26.6
wala tong basihan.
03:28.4
To put it less diplomatically, walang kwenta.
03:32.9
Pero kahit maliwanag na talo sa kaso yung China,
03:35.5
tuloy pa rin sila sa paglarakaw ng nine dash line doctrine nila.
03:39.4
At akakakalusot sa ilang mga pelikula ha.
03:42.2
Bago tong Barbie, binana rin ng Pilipinas at Vietnam yung Uncharted saka Abominable.
03:47.9
Tapos noong 2021, pinatanggal din natin yung ilang episodes ng Pine Gap,
03:53.0
isang Australian spy series sa Netflix kasi nandun yung nine dash line.
03:58.0
Siyempre, fiction naman lahat dyan.
03:59.7
Kaya ika nga ni Senator Rizonteveros,
04:02.0
yung Barbie movie is fiction and so is the nine dash line.
04:08.4
Sa isang statement, sinabi ng Warner Brothers,
04:10.7
yung producer ng Barbie na pelikula,
04:13.0
parang drawing lang daw ng bata yung depiksyon ng mapa.
04:15.8
Walang pinaglalaban na kahit ano.
04:18.8
Ito yung controversial part.
04:20.8
Sa tingin nyo ba nine dash line to?
04:23.1
Comment yun na lang ha.
04:24.9
Pero sa totoo lang, malaki ang pwedeng epekto ng mga pelikula
04:28.3
kahit kathang isip lang sa pagpapakalat ng Chinese propaganda.
04:32.7
Parang ganito kasi ginagawa ng China eh.
04:35.1
Kahit talo sila sa kaso,
04:36.6
pinupush pa rin nalang yung idea na totoo yung nine dash line.
04:40.7
At bakit kaya nakakalusot yung ganitong agenda sa Hollywood?
04:44.7
Think about this.
04:46.2
Sobrang laking market ng China para sa Hollywood movies.
04:50.1
Yung Chinese movie market,
04:51.6
tinatayang worth 4.56 billion US dollars noong 2022.
04:57.1
Inaasahan papalo pa to sa 8.11 billion US dollars by 2028.
05:03.2
May mga Hollywood movies nga na flop sa US
05:05.5
pero tumabo sa Chinese box office eh.
05:08.3
Naalala nyo yung Transformers, The Last Knight noong 2017?
05:12.7
Also, ang kapital ng Chinese investors na pupunta na rin sa Hollywood.
05:18.2
So bakit natin nilalatag to?
05:20.2
Baka kasi ito rin yung dahilan kung bakit kahit na obvious na baseless yung nine dash line,
05:24.7
lumulusot pa rin sa ilang mga Hollywood productions.
05:27.8
Gustong magpapogi sa Chinese market.
05:31.0
Maliwanag natatamaan yung artistic freedom at freedom of expression
05:34.5
sa isya ng pagba ng mga ganitong pelikula.
05:37.5
Pero tulad noong paglaban natin sa fake news,
05:39.8
dapat agresibo din tayo sa pagkorek at sa pagsasabi sa buong mundo
05:44.6
na walang basis yung nine dash line.
05:47.5
Gawagawa lang to ng China.
05:49.6
Dahil paulit-ulit nila itong nilalako,
05:52.2
pwedeng maraming maniwala.
05:54.7
Ang maganda lang, nasa side natin ang batas.
05:57.5
Panalo nga tayo, diba?
05:59.3
Kaya dapat, wag din tayo magsawang ipangalanda ka nito sa buong mundo.
06:03.7
Tayo kasi nasa tama.
06:05.5
Kung may dapat iban, siguro yung mga politiko sa kayong mga
06:09.1
analyst kuno na maliwanag na interes ng China
06:12.1
at hindi ng Pilipinas ang pinaglalaban.
06:15.3
At dahil sa propaganda ng China,
06:17.3
ayan, nadamay tuloy sa Warby.
