#UsapangPera: Mga Tips sa Pagyaman with Sir Vince tackles money issues such as savings, loans, budgeting, and investing among others. Visit Sir VInce's website: www.vincerapisura.com. How to join SEDPI Coop: 1. Join SEDPI Foundation at bit.ly/SEDPIOnlineSRI by clicking “Register” and filling out the form 2. Take the online Pre-Membership Education Seminar (PMES) at bit.ly/SEDPICoopPMES 3. Pay membership fee and initial share capital Simulan ang pagiinvest the socially responsible way sa: bit.ly/SEDPIOnlineSRI Pag-IBIG MP2: * Watch the play list: https://www.youtube.com/playlist?list... SSS Retirement: Watch the playlist https://www.youtube.com/playlist?list... How to invest 100K: https://youtu.be/dxHRZn7uP-4 Celebrity guests include venus Raj (Season 1); Nicole Cordovez and Sinon Loresca (Season 2); Atom Araullo (Season 3) and Porky (Season 4). Smart Parenting Board of Expert

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Punta tayo, zoom in tayo sa Maharlika Investment Fund na naipasa sa Kongreso at Sonado.

So yung Maharlika Fund, maganda naman talaga yung purpose niya gaya nga ng sinabi ko.

It is aimed at stimulating the economy through strategic and high impact infrastructure project.

And this is actually certified as urgent by President Ferdinand Bongbong Marcos Jr.

At ginawa niyang dahilan because this is going to be a law that will counter the effects of inflation, fluctuating oil prices,

Russian invasion of Ukraine, and interest rate hikes. Kaya niya ito sinertify as urgent.

At iba-bypass yung normal legislative process. Kaya po, di ba, parang in 1 week lang or 2 weeks lang ay naipasa na ito agad sa Senado nung nasertify siya as urgent.

So the Senate approved the bill yesterday, May 31, 2023. The House of Representatives adopted the Senate version on the same day.

Yan po ang nagagawa ng pag-sertify as urgent. At yung bicameral committee na po ngayon ang magdeliberate nung final version of the bill.

At mga powerful po ng bicameral committee na yan which is composed of some members of the Senate and some members of the Congress para pag-usapan kung ano yung final version ng bill.

So ano yung Senate votes na nakita natin dyan?

At hindi napapanahon ng pagpapatayo ng Maharlika Fund. Sabi niya siguro in 5 or 10 years pwede na.

At naman si Binay nag-abstain po siya. Nineteen Senators approved the bill.

And si Sen. Escudero, I was surprised, maski si Sen. Aimee Marcos at si Sen. Coco Pimentel were absent.

And I think may bahay dito ng strategic purpose sakin. Napakahalaga ng bill na ito.

So bakit ka naman na-absent sa botohan? Tingin ko lang ay pwede kasing hugas kamay yan after o hindi ka nag-no talaga.

Pero may hesitation sila doon sa batas. Sitting on the fence yung mga yan.

Purpose of the Maharlika Investment Fund. It aims to stimulate the economy amid downgraded global growth projections

and seeks to support large infrastructure projects to fuel economic activity and development.

So ano yung mga target sectors for investments ng Maharlika Fund?

Sabi nila nakalagay doon, agriculture, energy, digitalization, and the fight against climate change among others.

Pero kung ano yung mga specific ng mga projects na yun ay hindi pa natin alam. So mga motherhood statements pa ito ngayon.

Critics voiced concerns over the lack of transparency regarding where the funds will be allocated.

So ngayon pa lang may problema na in terms of transparency.

Sabi nga doon sa mga best practice, dapat transparent and strong governance.

So panoorin natin itong video na ito na inihanda namin para sa inyo.

Kailangan ito dahil alam niyo bang kulay lang tayo sa dami ng greenhouses?

Meron tayong 300 hectares of rain shelter greenhouses samantala sa Vietnam, South Korea, at Japan.

May 6,000, 21,000, and 40,000 hectares of state-of-the-art greenhouses sila respectively.

Pero di ba na rin ang meaning para sa mga projects na ganito?

Magiging efektivo ang Maharlika Fund kung mag-iinvest ito sa mga projects na hindi kaya gawin ng mga existing government institutions.

Sa totoo lang kasi, matagal na dapat itong ginawa.

Tapos, dapat hindi lang sa production, kasama na rin dapat ang processing to higher value products at marketing.

Maharlika Fund ba ang sagot nito?

Di ba mas magandang palakasin mo lang ang tapayahan at taalaman ng DA?

Tapos, iluman na rin ito ng ibang government agencies tulad ng DOST para sa teknolohiya,

DPI para sa marketing, at DOF para sa pagpasok ng foreign direct investments.

Parang kaya na ito through the unity of government agencies. Ano sa tingin mo?

O, di ba? Ayan. So ano yung magmamanage ng ating Maharlika Investment Fund o Maharlika Fund?

Ito po yung Maharlika Investment Corporation.

At yung provisions nito sa Senate bill would allow foreigners to sit in the board.

Kaya nagre-raise din ng concern na ba pwedeng mag-control ng mga dayuhan yung mga local resources natin.

There's also criticism highlighting the potential for money laundering

dahil mayroong nakalagay doon na may discretionary powers ang mga board of directors.

So, sources of funds for Maharlika Fund.

Tinanong natin kanina sa tingin niyo ba saan maganda kunin ang pondo ng Maharlika Fund.

At tayo po ay nagpa-poll sa YouTube nito at meron pong 728 na bumoto.

At 13% po niya na nagsabi dapat manggaling sa budget surplus at pagbenta ng government assets.

7% ang nagsabi, General Appropriations Act dapat yan at private sector.

Ang sumunod naman ay pondo dapat daw ito mula sa SSS, GSIS at pag-EB.

So yan yung sabi nila na dapat daw pagmulan ng pondo, 5%.

At ano yung mga sumunod? 6%.

Ang pondo daw dapat magmula sa Land Bank of the Philippines, Development Bank of the Philippines at BSP.

At ang pinakamaraming sagot, 69%.

Nagmula daw dapat sa mga ninakaw sa kaban ng bayan.

Pagbenta ng idea yun. Yung mga corrupt dyan, i-bawiin sa kanila yung mga corrupt nila at yun yung ilagay sa ating Sovereign Wealth Fund.

Happy ako dyan. Agree ako sa ating mga bumoto.

So yung SSS and GSIS will not contribute to the initial round of funding because of the public outcry.

Pero ano po yung nasa fine print nito?

Board of Directors of SSS and GSIS have the power to authorize participation in the Maharlika Fund in the future.

So ganoon pa rin. Hindi lang ngayon pero next time pwedeng gamitin yung SSS and GSIS.

At pagkitignan natin yung sino ba ang nag-a-appoint ng board of directors ng SSS at GSIS.

At nangyayari po nga ito, na-resume namin sa isang mga member namin.

Nagkikipag-usap sa isa sa mga customer sales representatives natin.

Sabi niya, hello po ma, mahingi po sana ako ng opinion nyo.

Nag-start pa lang po kasi ako maghulog ng SSS at pag-ibig pero dahil sa Maharlika Fund,

nagdadalawang isip na ako ngayon kung itutuloy ko pa.

Ang dami pong ganyan ang feeling ngayon.

At sasagutin ko na ha, huwag nyo pong ititigil, huwag nating sukuan.

Dapat po ay mas mag-participate pa tayo para talagang mayroon tayong boses.

So para sa akin, paano ba poprotektahan ang SSS and GSIS because of this Maharlika Fund?

Para sa akin, ito po ang aking opinion lang.

May precondition dapat na at least 20 years ang actuarial life ng SSS or GSIS bago sila mag-invest.

So kayang-kaya naman ng SSS at GSIS yan kasi 23 years yata at saka 28 years naman for 23

at saka 31 years naman for GSIS.

So okay, yung kanilang actuarial life.

Yung actuarial life kasi yan yung panahon na kayang bayaran yung mga liabilities

with the current performance of the fund.

Ilimita yung proportion ng investment na ma-expose doon sa Maharlika Fund.

Para sa akin, maximum of 5% of total collections lang of per year yung pwedeng mailagay dyan sa Maharlika Fund

para talagang ma-diversify yung sources sa fund natin at hindi siya masayang.

Separate din natin yung SSS and GSIS fund contributions doon sa Maharlika Fund

para talagang maging transparent and accountable.

Make positive and negative list on which Maharlika Fund projects to support.

Kung ang susuportahan ay ganitong project, wag na tayo dyan.

Kung magpapatayo ng coal power plant, ayoko yan kasi bad for the environment.

Wag tayo dyan.

Pero kung solar powers, okay ako dyan.

Kung greenhouse, okay ako dyan.

Kung magpapatayo ng building para madagdagan ng kasino dyan sa Pasay, ayoko dyan.

Mayroong sana ganoon, positive and negative list.

Mag-create din ng option for members to elect whether their excess contribution should be placed in Maharlika Fund.

Anong kunwari, maglagay si, di ba may WISC plus ngayon.

Maglagay sila ulit ng SSS Maharlika or GSIS Maharlika.

Tapos magsasabi yung miembro na o sige, may extra ako dito, ilagay ko dyan.

Yon, pwedeng maging source ng fund yon.

DBP, Land Bank at Banko Sentral ng Pilipinas.

Ang intent to use the DBP and LBP funds could be detrimental to farmers and small businesses.

Kasi yung pera na yan talaga ay para sa mga micro enterprises and farmers.

Ngayon, kung pupunin mo yung ibang pondo dyan kahit pa yung kinita yan,

ay inalagay mo sa Maharlika Fund.

E sa tingin ko nga, kulang pa ang pondo ng DBP at Land Bank

para matugunan ang problema ng mga farmers natin at mga micro enterprises.

Pag ang BSP naman, yung reserves natin yung pupunin,

e yung reserves natin, sabi ko nga sa inyo kanina, hindi pa kagandahan ng level.

Okay naman yung level niya pero mas igaganda ba ito?

Wala pa tayong surplus dyan.

Kapag nagkaroon ng economic downturn, walang pondo ang Banco Sentral ng Pilipinas,

makasumadsad ang piso, mag-depreciate siya.

At magkaroon ng maging counter ang objective, sabi, to fight inflation,

maka maging hindi makalaban ang Banco Sentral for price increases dahil kulang siya sa pondo.

So yan, Pagcore and IPO. Ako medyo okay ako dito.

Yung sa Pagcore, yung annual contributions kasi ng Pagcore,

ginagamit po yan talaga para sa ibang mga social welfare services.

At tingin ko kulang na kulang po yan.

So kung pupunin yun, less funds for social services and more funds for Maharlika.

So para sa akin, sa private sector na lang talaga sana ito manggaling.

Initial public offering through the Philippine Stock Exchange.

Sige, para public sector na lang ang bibili.

So ano yung mga criticisms and concerns sa Maharlika fund?

So yung Maharlika fund, bill was passed.

The funding should come from windfalls. Malampaya.

Yung Malampaya fund natin na gas, dapat meron na tayong windfall doon.

But that was a missed opportunity kasi hindi tayo budget surplus.

Nagamit pa rin natin yung pera.

Wala pong windfall for the Philippine economy for now.

And we are so much in debt.

At in fairness, hindi lang ako nagsasabi yan. Pakinggan natin ito.

Kasi ang pagkaintindi ko, nagkakaroon ng sovereign fund kapag nag-jackpot.

Pag nagka-jackpot ang isang bansa.

E.g. yung Malampaya sana jackpot yun, nagkakaroon tayo ng natural gas.

Sana nun nagka-sovereign fund.

Sa ibang bansa pag nakahanap sila ng oil, jackpot din.

When you get a windfall, that's usually the beginning of a sovereign fund.

I don't feel any windfall right now. I feel...

Pero hindi pa mapasa-pasa yan.

Pasa natin yan para magkaroon ng income at magka-surplus.

O di yun yung gamitin.

At saka sabi nila, kailangan pa ba ng bagong government agency?

E yung mga ibang existing national agencies naman natin

ay pwedeng i-improve or restructure na lang para ma-achieve yung goals na gustong mangyari.

It's not a tool for political patronage and corruption.

Yan yung sabi ng makabayan black.

Kasi nagkakaroon nga ng concentration of power to a select few.

So ano yung mga recommendations ko for maharlika fund?

Sana walang duplication of roles of national agencies.

Strengthen natin ang governance, enhance transparency,

clarify and diversify sorts of funds, strengthen government institutions

and clear investment guidelines.

Tapos mag-gradual ang implementation natin at magkaroon ng audits.

So sa governance and transparency,

hibuild natin yung capacity sana ng existing government institutions muna

para mayroong checks and balances

at ma-improve yung professionalism and accountability ng mga in-charge.

Mag-enhance din tayo ng transparency natin.

So dapat mayroon tayong detailed reporting on this

para yung ating mga activities at yung mga investments natin

ay alam ng publiko kung saan.

At sa akin talaga ito yung pinaka-importante.

Yung mga national government agencies sana

ay ma-fulfill nila yung kanilang mandates

at hindi parang walang magpondo sa maharlika fund.

At mas maganda na palakasin na lamang sila.

So yung land bank at DBP funds, gamitin yan for farmers and micro enterprises.

So ako, huwag yan gamitin sana sa maharlika fund.

At ganoon din at lalong-lalo sa GSIS and SSS, yung recommendations ko kanina

para maprotektohan natin ang ating future.

Pag-ibig sana huwag din maglagay kasi housing pangalang kulang na kulang na

so para ma-address.

Tapos yung government financial institutions, GOCCs and BSP

should not contribute to the fund.

Okay, ano pa?

I-strengthen natin yung ating existing government institutions

so rather than duplicating efforts

ay sana i-strengthen na lang natin sila para hindi tayo magkaroon ng...

...pag-establish na clear investment guidelines para mag-align ito sa ating economic goals and sustainability.

At ito pa, maximum of three specific investment projects lang per year

para talagang yung gradual implementation ay magawa natin ito.

Habang tayo ay gumagaling-gumagaling din saka natin siya pwedeng paramihin.

Gradual at dapat may external audit and oversight din

para may outsider na tumitingin doon sa pag-operate, pag-manage at paggamit ng pondo.

Yan po ang ating episode ngayong gabi.

Ako po si Sir Vince, ang inyong financial guro.

Nagsasabing ang pagyaman na pag-aaralan at napagtutulungan.

Pag-aaralan at napagtutulungan.