00:59.0
ay mayroong mga katutubong nakatira na abaka lamang din ang kanilang mga tahanan doon.
01:07.0
So pupunta po kami doon. Aalamin namin kung paano kami makakatulong doon.
01:11.0
Kasi wala kaming dalang bikas, mahirap pag umakyat.
01:15.0
So madadala lang namin siguro yung magaan na pwede namin pong maibigay din.
01:19.0
Bibigyan natin sila ng cash kasi baka mayroon silang mabibili pa rin doon.
01:25.0
Baka may tindahan sa taas o hindi natin alam. May pangbili sila.
02:04.0
Sino nakatira dito?
02:06.0
Kensi nagpuyo daw.
02:10.0
Ah si Tatay, hali ka tayo. Ay bulag pala si Tatay.
02:15.0
Sige, ato dito si Kapalong sir.
02:19.0
Sige, abot na lang kay Tatay.
02:27.0
Okay, dito muna tayo.
02:29.0
Sige, dito po muna kami.
02:49.0
Dito po, punting tulong.
02:55.0
Ayan, punting tulong kuya.
02:59.0
O, dito naman tayo.
03:09.0
Ito ang mabiyayan ng Panginoon.
03:30.0
Ah, dito nalang tayo.
03:34.0
Sige po, punin niyo dito.
03:36.0
Mabiyayan ng Panginoon.
03:53.0
Parang kilala kita.
03:55.0
Ikaw yung may asawang ano, no?
04:01.0
Nagbalin na sila dito.
04:03.0
Ah, nasa na yung mga bana?
04:05.0
Ikaw, may bana ka na rin?
04:09.0
Ilang taong ka na?
04:15.0
Wala kang 15, doy?
04:17.0
Wala kang 15? Kailan na mo pinanganak?
04:21.0
Wala akong kabalo sa kukuan.
04:37.0
有限tó saya ng mama dito sa langan.
04:41.0
Bago kami ng menu.
04:47.0
Oo, bago kami nga ng half-moon pa 6-7k kabila.
04:53.0
Asan ka na po yun?
04:58.0
Asan ka na tulog?
05:02.0
Nagagawa yung asawa.
05:06.0
Ah, pinsan mo yung asawa nito?
05:10.0
Bakit ang aga niyong nag-aasawa?
05:13.0
Dahan-dahan sa aming tribo.
05:18.0
Nakasanayan doon.
05:20.0
Nakasanayan na, pero...
05:21.0
Gusto mo na mag-menu, baby?
05:25.0
Wala po din yung pangkaw naman yung maminyo na kukain.
05:28.0
Para mabawasan yung unong mika.
05:34.0
Nag-aasawa na lang daw siya, sir.
05:35.0
Para mabawasan yung...
05:37.0
Yung pangkain sa pamilya.
05:40.0
Pero hindi mo ba alam na umaga yung pag-aasawa ay...
05:44.0
...lalong mas mahirap.
05:46.0
Kung sana yung...
05:51.0
Napago naman din ang balay dito sa bukit.
05:55.0
Wala pa naman aming balay dito.
05:58.0
Hindi ka naka-grade 1?
06:00.0
Pero nakakaintindi siya ng Tagalog, ha?
06:05.0
Hindi ka nakapag-aral?
06:06.0
Pero naintindihan mo ang Tagalog, ha?
06:10.0
Bakit ka ba loong mag-Tagalog?
06:12.0
Nakatanong ako kasi sa tribo.
06:16.0
Kaya isang napakalaking...
06:19.0
...sa mga katutubo.
06:20.0
Kapag nakakapanood sila ng mga palabas sa TV,
06:25.0
nakaintindihan na sila ng Tagalog?
06:28.0
Okay. Anong trabaho na asawa mo?
06:36.0
Anong tanong naman na mag-mais?
06:39.0
Mga nayang sarbaw.
06:41.0
Pero lang kapag wala kang laba, maglingan.
06:59.0
...wala pa itong...
07:00.0
...katorse ka pa lang.
07:02.0
Katorse ka pa lang, men.
07:04.0
Wala ka pagbisi sa iso.
07:11.0
Anin ko, anin ko.
07:13.0
So hindi ka pabunti?
07:16.0
Huwag mo na kayong mag-anak ha?
07:24.0
Nag-alay na ang lalaking?
07:28.0
...pagka nagsasama na talaga kayo?
07:31.0
Ano sana yung pangarap mo pa?
07:33.0
Gustong ako mag-iskwela.
07:37.0
...nakatabangkan ako sa aking pamilya.
07:50.0
...manan namin yung anak ko kaya...
07:52.0
...para mabawasan po din kaya...
07:54.0
...tuhan ko lang yung kamitang...
07:57.0
Tarong kayo dino na kaya...
07:58.0
...nanapag-iasawa na siya na...
08:02.0
Kaya siya nag-asawa.
08:03.0
Mga kababayanin nga para yung...
08:05.0
...pagbawasan niya.
08:07.0
...pagkain sa pamilya.
08:10.0
Naisip niya na...
08:11.0
...hihirapan pa yung magulang niya kapag...
08:13.0
...madagdag yung papakainin.
08:14.0
Para isip niya...
08:15.0
...yung asawa niya na mismo...
08:17.0
...ang magpapakain sa kanya.
08:21.0
Ito hindi naman po.
08:24.0
...pag hindi natin sila...
08:27.0
...pangalan nito.
08:28.0
Hindi natin sila ija-judge...
08:29.0
...or hindi natin ito yung...
08:30.0
...pangungut siya.
08:33.0
...nandito kami palagi sa bundok...
08:34.0
...para ma-educate natin sila.
08:37.0
...kasi nakapag-asawa ka na.
08:41.0
...ang gusto ko lang sabihin ay...
08:44.0
...para sa magiging anak mo...
08:47.0
...huwag mo siyang hayaang matulog siya...
08:50.0
...na maaga kang nakapag-asawa.
08:52.0
May mga eskwela...
08:53.0
...na malakit na dito.
08:56.0
...punahin mo yung edukasyon...
08:57.0
...punahin mo yung edukasyon...
08:59.0
...punahin mo ang maagang pag-aasawa.
09:02.0
So sa tingin mo ngayon...
09:03.0
...dahil maaga kang nakapag-asawa...
09:07.0
...ano yung buhay na nag-aantay sa'yo?
09:10.0
Ano yung buhay na haharapin mo ngayon?
09:14.0
Gusto lang mabuhay?
09:16.0
Gusto lang nilang mabuhay.
09:22.0
Siyempre kaakipap na dito...
09:23.0
...yung magkakaroon ka ng...
09:27.0
Magkakaroon ka ng responsibilidad sa anak.
09:30.0
Siyempre kapag may anak ka...
09:31.0
...kayo yung magpapakain...
09:38.0
Ano yung kinakain niyo dito?
09:40.0
Magkakaroon ka ng mga kamote...
09:42.0
...at sarami makakaw niyong bugas kung...
09:45.0
...mang-uwanin ka ng...
09:47.0
...mang inadlaw niyo dito sa katulang maisan...
09:50.0
...para sa mga bisayong umbre...
09:52.0
...talo niyo rin na...
09:53.0
...papakuan ng tagay, sinig, mais...
09:56.0
...na oras na makakaw niyong bugas...
09:58.0
...kara doon lang kakino.
10:00.0
At 300 gram adlaw...
10:03.0
...at inadlaw niyo ko ang...
10:08.0
So parang hornal?
10:10.0
Para kumita sila ng 300.
10:12.0
So ngayon may bigas ka ba?
10:18.0
...kailan mo lang siya mabibili?
10:22.0
Oo. Pag may pera...
10:23.0
...may rentamin na siya.
10:25.0
Ilan taon na naman naging asawa mo?
10:31.0
Itong tinutuluyan niyong bahay...
10:37.0
Katulong naman ako...
10:38.0
...na sa iyong bahay.
10:42.0
Oo. Ito yung minsan na rin naming nakausap.
10:54.0
Itong dalawang itong mga kababayan...
10:57.0
...maagar nitong nakapag-asawa.
10:59.0
Ito, minsan ko na itong nakausap...
11:01.0
...doon sa kabilang seat.
11:19.0
Nung nakausap ko ito noon...
11:20.0
...hindi ba ito buntis?
11:21.0
Ning, buntis ka na.
11:31.0
14 anyos pa ito...
11:32.0
...yung lalawahe ko.
11:37.0
Sigurado ka hindi ka pagbuntis?
11:40.0
Bago pa, may isa pa kabulad.
11:43.0
Oo, bago pa lang.
11:45.0
...nag-alay na yung lalaki sa'yo?
11:48.0
Ano ang inaano...
11:59.0
Taga ng kwan lang.
12:00.0
Gusto rin namin...
12:02.0
...ka ng bugas...
12:04.0
...ka ng manat...
12:05.0
...para natin magkasama.
12:08.0
Yun lang, bigas at kasama.
12:12.0
Ikaw, panganay ka sa inyong magkakapatid?
12:15.0
Kinamagwangan ka?
12:17.0
Ang nanay nito, napaka-bata pa eh.
12:24.0
Tapos, wala pa kayong sariling bahay.
12:27.0
Kwan pa niyong nagsalo.
12:28.0
Oo, salo pa kayo.
12:30.0
Baka magkakapalit kayo ng asawa.
12:33.0
Alam mo, ang ganda ng ipin mo.
12:36.0
...ang ganda nitong bata.
12:38.0
Ito, may istorya lang ako sa inyo.
12:41.0
...magbigay inspirasyon sa inyo...
12:45.0
Kung bakit namin ito ginagawa...
12:47.0
...umakat kami ng bundok...
12:48.0
...para makatulong sa mga katutubo.
12:51.0
Mayroon akong isang batang sinib.
12:56.0
Magminyo na siya.
12:57.0
Pinipilit siya ng nanay niya...
12:58.0
...at tatay niya...
12:59.0
...na makapag-asawa.
13:01.0
Pero ayaw niyong mag-asawa.
13:06.0
Dahil ayaw niya talagang mag-asawa...
13:10.0
...tinulungan namin siya.
13:13.0
Ang lalaki, naghatag na ng...
13:15.0
...siguro pera...
13:16.0
...sa tatay niya.
13:17.0
Pero di ba, boya...
13:18.0
...ang baka arranged marriage kasunduan.
13:21.0
Tinubos namin siya ngayon.
13:22.0
Ibig sabihin ang tinubos...
13:24.0
Pinigilan namin yung maaari...
13:26.0
...yung pag-asawa.
13:29.0
Kasi ang gusto ng bata...
13:31.0
...mag-aral pa siya.
13:32.0
Nakapagtapos ng pag-aaral.
13:34.0
So ngayon, naisave namin.
13:38.0
Nakipag-battle kami sa mga dato.
13:44.0
...hindi matuloy ang pag-asawa niya.
13:48.0
Binayara namin yung boya ng lalaki.
13:51.0
Parang kapalit na bayad.
13:53.0
Isinib ko ngayon si babae.
13:54.0
Kumbaga ikaw rin.
13:57.0
Anong ginawa ko sa kanya?
13:59.0
Ang pangalan niya ay Mylynn.
14:03.0
Yung ginawa ko sa kanya...
14:06.0
...pinag-aral namin.
14:08.0
Ngayon ha, sa Manila na siya.
14:12.0
At pangarap niya...
14:15.0
Isang taon na siya sa amin nag-aaral.
14:19.0
Dito lang, last month...
14:21.0
...akaraang buwan...
14:22.0
...pagbakasyon sa dito sa babae.
14:26.0
Alam mo naman yung ginawa sa kanya?
14:28.0
Mapaas na ang kanyang pangarap.
14:31.0
Malaki ang ipinagbago niya.
14:33.0
Nakarating siya sa Manila.
14:35.0
Nakita niya yung mundo ng kaonlaran.
14:38.0
Naging napakatalino niya.
14:40.0
May owner siya sa school.
14:42.0
Nagaling siyang maglagalo.
14:44.0
May confidence sa sarili.
14:47.0
...yung pangarap niya para sa pamilya niya...
14:49.0
...mababago niya na.
14:51.0
Mga kapag-aaral siya.
14:53.0
Yung mga kapatid niya ngayon, alam mo?
14:55.0
E-scholar na lahat.
15:00.0
Ito, kinukuwento ko sa inyo para...
15:02.0
...yung buhay na mayroon tayo...
15:04.0
...nababago sa inyo.
15:07.0
Hindi natipili...
15:09.0
...ang mga kapag-aasawa.
15:13.0
Pero dahil hindi na natin mababago...
15:15.0
...yung nangyari sa inyo...
15:17.0
...ganito na lang ang gagawin niyo.
15:21.0
...pagka-aaralin.
15:25.0
Nagpagsisisi ka ba sa maagang pag-aasawa?
15:29.0
Nagsisisi ka ba dahil maagang mag-aasawa?
15:31.0
Maadaw kayo pagmahay...
15:32.0
...nga ni Sayo kagminyo?
15:35.0
Okay, bakit ka nagsisi?
15:38.0
Kaya napaunta ko yung pangarap.
15:40.0
May pangarap ka ba sana?
15:43.0
Pero hindi na matutupad?
15:47.0
May galit ka ba sa magulang mo...
15:48.0
...dahil pinilit kang mag-aasawa?
15:51.0
Na ba dahil kayo kasuko...
15:53.0
...nga gipugus kagminyo sa mga mama?
16:09.0
So hindi ka na lang nagalit...
16:10.0
...kasi nakikita niya yung kahirapan ng tanyang pamilya...
16:13.0
...na nahirapan ang tatay niya mo...
16:14.0
...pang alak ng pangkain para sa kanila?
16:18.0
Okay, pero mali yun, diba?
16:21.0
Dapat tuunayan ng edukasyon.
16:26.0
Pero saan na makapag-anak?
16:28.0
Hindi ka naka-grade 1?
16:30.0
Pero ka ba lumang magbasa?
16:34.0
Ka ba lumang pera?
16:39.0
Tuduan ko sa akong asawa.
16:41.0
Tuduan ko ni Edgar.
16:42.0
Magyaking kwarka.
16:44.0
At tinuturoan ka niya?
16:46.0
So nakapag-aral ang asawa mo?
16:49.0
So ano na yung natutunan mo?
16:54.0
Good job para sa asawa mo, ha?
17:01.0
1 plus 1, ganyan?
17:07.0
Okay, 1 plus 1 is equals to 2.
17:08.0
Kung meron akong isa, pinagsama ko yung isa, pag binagcombine natin, equals to 2.
17:11.0
Kaya important yung edukasyon.
17:41.0
4 plus 4 is equals to 2.
17:47.0
Pituro ka sa asawa mo.
17:48.0
Asawa mo kabalo magbasa?
17:51.0
Okay, dito ka nalang magpaturo sa kanya.
17:56.0
Mag turuan kayo kung paano niyo mapag-aalalan ang edukasyon, kahit nasa sa bahay.
18:00.0
Balagay ko ikaw, madali ka nalang din mahubuti.
18:01.0
Sana planon din yung wagka muna naman na...
18:05.0
Ingay mo nang mag-araw?
18:50.0
Baka ilang itong cakman.
20:06.3
magsigap ang inyong mga asawa
20:08.3
so atingin lang natin kasi marami pa tayong titik yan, ha?
20:12.0
Kukunin mo yang 1,000
20:16.0
Kukunin mo yung 1,000
20:18.0
Kukunin mo yung 1,000 para sa iyong pangalanak
20:22.0
o para sa iyong mga
20:23.0
kasi may hirap eh
20:27.0
may pang-boon test tayo doon
20:30.0
pupunta kayo doon
20:34.2
pabigyan namin ng
20:44.2
1,500 pa ulit kayo
20:46.2
galing dito kaya tita BBMG
20:56.2
ipamibigay natin sa mga
21:04.4
hindi naman sila ma
21:08.4
okay, paano ang tulog ninyo ulit?
21:14.4
ah, saan ang mga damit?
21:20.4
so di ni ka natutulog
21:28.4
dito ka sila natutulog
21:39.4
mga bago pa lang silang
21:41.4
nakapag-asawa, nandito lang sila
21:45.4
ang ginagawa lang nila ay
21:47.4
atay ng kanilang asawa
21:49.4
pagdating, may pagkain na kayo
21:57.4
pagluto may isang
22:07.6
pagkain ng inyong mama
22:11.6
alam mo, ang galing
22:13.6
nitong bataan na to eh
22:15.6
marunong na siyang magkagalong
22:17.6
naintindihan niyo yung sinasabi ko magamating
22:21.6
tsaka yung bisaya yan, naintindihan ko
22:23.6
madali kong naintindihan
22:25.6
kasi nakakapanood siya ng TV
22:27.6
okay, sino kilala mong artista?
22:30.6
sino kilala mong artista?
22:48.6
kaya wala namang gold ko nagtanong
22:50.6
saan kayo? saan nakakapanood?
22:52.6
o saka nakakapanood?
23:00.6
magtanong ko sa mga bata
23:06.6
nandito sa internet
23:10.6
magtanong ko sa mga
23:14.6
ikaw ang pagkabangon
23:16.6
sa pareh sa aming tribo
23:18.6
nandito sa mga bundo
23:28.6
nalantun ako sa kagwapan
23:32.6
kinukwinto ko sa iyo kanina
23:34.6
nakita na ako sa internet
23:36.6
ikaw man akong ginatanood sa internet
23:42.6
gusto na akong mabuti sa
23:48.6
sinabihan ko yung sarili ko
23:52.6
pumunta siya dito sa aming
23:56.6
pasalamat ako sa duno
23:58.6
na nakapunta pa dito sa aming
24:00.6
talagang magaling
24:08.6
oh dininig na dito siya po nila
24:14.6
pinalood sa dun sa internet
24:16.6
na ikaw at magtulong
24:18.6
ng mga ganitong tribo
24:22.6
ganitong mga bahay
24:26.6
sinabi ko na dapat
24:28.6
na makapunta dito sa aming
24:30.6
kasi yung bait-bait na tao
24:36.6
talagang akong masaya kasi
24:38.6
internet ay may mga ano
24:42.6
ginagigyan mo ng pera
24:58.6
mga pasalamat ako sa duno
25:00.6
na nakapunta pa dito
25:08.6
mga pasalamat ako sa duno
25:12.6
magaling naman itong bata na to
25:16.6
kailangan di ka na
25:22.6
ito siya ko sa kwento niya
25:26.6
sa internet at sa TV lang niya tayo binapanood
25:28.6
kaya ako naluha eh
25:30.6
kasi napapanood na na ako
25:32.6
kilala niya na ako
25:34.6
yung kinukwento ko sa kanya
25:36.6
nakikinig lang siya
25:38.6
yun pala napanood na niya
25:40.6
kailangan niya na si Mylene
25:50.6
sinabi ko ngayon wala pa ako
25:52.6
dapat na ganito ako
25:54.6
para matulungan din ako
25:58.6
mataas yung kangarap ko
26:00.6
sinabi ko ngayon na
26:02.6
hindi na kasi meron
26:06.6
hinihintay kita pag pumunta ka dito
26:08.6
matanong ako ng dino
26:10.6
dino tulungan mo ako ng
26:12.6
dito para matulungan ako
26:14.6
tapos nakikita makita
26:20.6
hali ka na handa kita
26:24.6
na matagal niya na pala
26:30.6
akong sinusubaybayan
26:34.6
at ang aking kinukwento
26:36.6
sa kanya na si Mylene
26:38.6
ay kilalang kilala niya na
26:44.6
ay matulungan ko rin sila
26:48.6
nangyari kay Mylene
26:50.6
upang matupad ang kanyang mga
26:54.6
subalit hindi na mangyayari yun
26:56.6
dahil nakapag-asawa na
26:58.6
daw siya ng maaga
27:00.6
pero masaya pa rin daw siya
27:02.6
dahil ang dasal niya
27:04.6
na makarating ako
27:10.6
at ngayon ay personal ko na siyang
27:14.6
kaya ganun na lamang ang galigayahan
27:16.6
ng batang si Sharon
27:38.6
ang hulog ngayon sa internet
27:40.6
kung may saripong ka
27:42.6
saan ka nakakapanood?
27:54.6
siguro may internet
28:00.6
yung may tulay sis
28:02.6
yung mga laking tulay
28:08.6
para lang daw po na tayo mapanood
28:14.6
dahil pinabilib mo ako
28:20.6
napakagandang loob ka
28:22.6
at ako ay talagang
28:24.6
humanga sa iyo kahit na
28:28.6
ano yung pangarap mo?
28:34.6
gusto yung pagkumagka
28:38.6
sana nakatabad sa kumama
28:40.6
gusto kong magpaiskwela
28:42.6
kaya napakatapaiskwela
28:46.6
gusto mong makapagskwela ka?
28:50.6
may nanonood sa aming sponsor
29:00.6
ginagarantin ako sa iyo
29:10.6
may good news ako para sa iyo
29:14.6
para magkaroon ka ngayon
29:16.6
ng lakas, inspirasyon
29:18.6
teleinspirasyon mo si Mylynn
29:20.6
dahil palagi mo akong
29:24.6
may good news ako para sa iyo
29:34.6
ingatan mo ang iyong
29:44.6
pangarap? unayin ng pangarap
29:50.6
hindi ko naitanong kung anong pangalan nila
29:52.6
anong pangalan mo?
29:56.6
si Sharon, napakagandang pangalan
30:02.6
bituing walang ningning
30:08.6
ng iwaga ng iyong pagmamahal
30:10.6
kilalong si Sharon?
30:14.6
siya yung kumanta na
30:16.6
bituing walang ningning
30:22.6
babalikan natin si Sharon
30:26.6
tulad ng pangako ko
30:32.6
okay? dahil gusto niya pong mag-aral
30:36.6
marami pong salamat mga kababayan
30:40.6
talagang dinala eh
30:42.6
yung pag pray niya
30:44.6
talagang sana yung marating kami
30:48.6
nagkamali narating
30:50.6
at yung plano ko lang
30:52.6
ay naghahatag ako ng
30:58.6
talagang yung panalangin mo
31:00.6
ay dininig ng Diyos
31:02.6
nakarating ako dito
31:06.6
pupangtahan na muna namin itong mga
31:08.6
bahay-bahay dahil hindi pa kami tapos
31:10.6
mabigay ng tulong para sa mga nila
31:12.6
para kahit paano makapagbigay din kami
31:28.6
o ito para sa inyo
31:34.6
ikaw yung nanay ni Sharon
31:40.6
ma-request lang ako dito
31:42.6
bakit maaga mong pinag-asawa si Sharon
31:46.6
ni Mugipa Minyo si Sharon?
31:54.6
si Sharon na ang gusto
31:58.6
si Sharon na ang gusto kasi para hindi daw mahirapan
32:08.6
tama na kung may gwitir ka pa
32:14.6
tagahan ang imuan na tama na
32:18.6
maganda na kami din eh
32:20.6
ng nanay ni Sharon
32:28.6
tatlong pamilya yan dyan
32:32.6
balikan na lang natin kasi pagano naman tayo
32:36.6
tatlong pamilya daw yun
32:44.6
pinatilan lang din sila dyan
32:52.6
naglaga na naman po ang aking koleksyon
33:44.6
tatlong pamilya yan
33:46.6
so tagpapay bandit
33:48.6
para sayo ito dato
33:54.6
salamat sa pagpapatuloy nyo po sa amin
34:00.6
pwede na kumakat sa taas kasi nandun yung package
34:04.6
para maibigay na namin ha
34:08.6
kanina lang hindi namin pinakat muna para hindi ma
34:10.6
magkaguloy yung mga tao
34:14.6
sige po dato thank you ha
34:18.6
akat lang po muna kami ha
34:20.6
sige akat tayo ulit sa taas
34:22.6
magiging na natin yung mga
