01:40.0
At maganda ang umaga sa inyong lahat mga kamabayan. At yan na po, meron kami nakita ang bahay na katulad po nito.
02:03.0
At meron kami nakita ang bahay na katulad po nito na dahon-dahon lamang din.
02:08.0
At mga dahon ng abakah o parang mga saging lang yung kanilang igding.
02:14.0
Nandito po kami ngayon sa sitio kaotihan, Parangay Tagaytay, Kapalong, Davao del Norte.
02:19.0
At sa daanan, yung aming mga tinadaanan, meron din mga bahay po na katulad po nyan.
02:24.0
Yung mga bahay na yan na mamaya ay babaybayatin namin.
02:29.0
So, ito yung talagang nakita ko na at least yung mga bahay na nakita namin dina kanina, may mga sig.
02:35.0
Pero ito talagang literal po na makikita niyo yung bahay nila.
02:40.0
Ito yung puno ng abakah o ng saging, tawag nito sakwa.
02:49.0
Tapos dito sa likod, tanan na ko sa ladyudian na yung bahay po nila,
02:57.0
yung sakwa o yung palapa, tawag sa tagalog palapa o daawang saging, niligay nila dito.
03:04.0
Tapos pati ang bubunga nila, ganun din.
03:07.0
Niligyan lang nila ng trapal nila, yung parang butas-butas ng trapal, para siguro hindi tumulog.
03:13.0
Tara, kausapin natin ngayon yung pamilyang bahay nito.
03:18.0
Hello po, maayong buntag sa inyo?
03:27.0
Ano pong pangalan ni nanay? Ano ang pangalan ni nanay?
03:38.0
Ang ganda ng outfit ni nanay.
03:40.0
Pareho tayo, may ganito.
03:42.0
Pasensya na po kayo.
03:44.0
Baka, kasi pag pumasok ako,
03:47.0
Agrabe oh, tignan niyo mga kababayan.
03:50.0
Pati yung kanilang ginamit na uway, tapos maliliit lang na kahoy.
03:56.0
Tapos nagdikit-dikit.
04:03.0
Pila edad ni nanay?
04:08.0
Kuha nang ginawa nang kami.
04:25.0
Pila edad ni mo, day?
04:29.0
Desisete ka lang?
04:32.0
Pagilwan ang anak mo.
04:33.0
Pagilwan ang anak mo?
04:36.0
Kabata, panini ka pa.
04:37.0
Pila edad nagminyok?
04:46.0
Pinagminyok niya na siya?
04:56.0
Ang outfit ni nana yun,
05:00.0
Kami upat yung dito.
05:10.0
So, ano nyo, may sad.
05:11.0
Sa mga ganitong pagkakataon,
05:12.0
natututo tayo dun sa ibang
05:14.0
mga kultura nila.
05:17.0
Natatakot kasi akong umakot.
05:18.0
Baka mag-iba na kami.
05:24.0
Ang kikimaritos mo na tayo din, eh.
06:00.0
yung ikaw ni nanay,
06:02.0
may butas po na ganyang kalaki.
06:04.0
Sige, tanggalin mo.
06:15.0
So, may malaki silang butas.
06:17.0
Sa bikas, gano'n din.
06:20.0
Ah, so, ibig sabihin,
06:22.0
itong parang necklace nila na to,
06:25.0
sa taynga nakalagay.
06:33.0
Tuturutang natin sa,
06:44.0
So, binubutas niyo ng itak?
07:02.0
Bakit kailangang may ganito?
07:04.0
Bakit kailangang may kuwan?
07:06.0
Nanong kinahanglan man daw bangagan?
07:10.0
Tuwuran ko man iyan.
07:12.0
Kaya niya tanta kinaraangkay man.
07:21.0
Makaluma, kailangan ng ganyan.
07:22.0
Buti sa panahon ngayon,
07:23.0
ikaw hindi ka naglagay ng ganyan.
07:28.0
Hindi, magchundog.
07:29.0
Hindi daw gagaya.
07:30.0
Ay, hindi gagaya.
07:31.0
So, kayo lang sa una.
07:32.0
Sinanay Yuga kasi nakita ko din may,
07:35.0
parang may ganyan sinanay Yuga nung nabubuhay.
07:39.0
Sinanay Lor na lang wala.
07:40.0
Pero mayroon din silang kilay.
07:41.0
Asa man ibot ang samang kilay, Nay?
07:47.0
Yung ganito kasi,
07:48.0
it's symbolize of beauty nila.
07:50.0
At yun yung kanilang kultura na talaga namang maganda po.
08:15.0
____________________________________________________________________________ depression
09:02.0
Ano po ang hanap buhay niyo dito?
09:07.0
Pangita daw ninyo.
09:19.0
Unsa da inyo ang trabaho?
09:21.0
Unsa ay pangita daw ninyo?
09:36.0
Yung bahay ninyo, napansin ko, ito nga, bakit ganito po ang balay ninyo?
09:41.0
Nganong inini daw ang inyong mga balay?
09:48.0
Nganong inini daw?
09:52.0
Nganong inini daw ang inyong balay dahon-dahon ra?
09:58.0
Sa pinoy? Kubrikoy?
10:04.0
Dina daw po silang salapi para makabina.
10:08.0
Yero, o kaya asin.
10:13.0
Ang pagkain ninyo dito, asan ninyong pagkaon?
10:15.0
Pagkaon daw ninyo?
10:21.0
Ano sabi mga nanay?
10:23.0
Unsa dagisulti ni mama ninyo?
10:34.0
Pumapunta sa mga sintro.
10:37.0
Nag-aadto mo sa sintro?
10:40.0
Ibig sabi, nangihingi kayo na?
10:43.0
Kahit kuwan si nganoy,
10:46.0
magmangayaw dito sa kuwan ubus,
10:53.0
Hihingi para may pangkain.
10:54.0
Sa ngayon, wala po kayong pagkain.
10:56.0
Sa karoon, wala daw mo'y pagkaon?
11:00.0
Okay, may napansin akong dala-dala ni nanay kanina.
11:03.0
Tignan mo, damo. Ano to?
11:06.0
Kanang sagbot? Unsa daw na?
11:10.0
Di gusto pa sa inyo napasok.
11:13.0
Anong gagawin dito?
11:16.0
Anong gagawin dito?
11:18.0
Unsa ibuha to nana?
11:19.0
Kuwan, buong tokuhak, asin.
11:24.0
Ha. Tambal buhok.
11:33.0
Ito po, o. Tignan niyo.
11:34.0
Para unsa daw na?
11:36.0
Para sa? Uli-uli at tawag dito?
11:39.0
Pang ano to? Kuto?
11:41.0
Pang unsa daw na gang?
11:42.0
Pang unsa nito gang?
11:48.0
Tignan niyo mga kobayan, o.
11:50.0
Ito daw ay pang patubo ng buhok.
11:52.0
Mayroon nito kahit saan.
11:54.0
Mayroon ako nakikita nitong ganito sa amin.
11:57.0
Baka may ganito sa inyo.
12:00.0
ginagawa nila itong
12:02.0
pang patubo daw ng kanilang buhok.
12:08.0
Alam ko mayroon ito sa mga bukit ninyo.
12:10.0
Paano nyo ito ginagawa?
12:13.0
Unsa daw nyo paggamit, ana?
12:18.0
Okay. Dok-dok eh.
12:26.0
Sinanay may wala pa siyang uban, o.
12:29.0
Ibig sabihin, pang patubo ito ng buhok.
12:31.0
Tatay, patay ka ng kalo.
12:37.0
May buhok pa siya, o.
12:42.0
Marami nito sa amin.
12:43.0
Nakikita ko ito sa bundo.
12:50.0
Asan ang mga sanina ninyo?
12:57.0
Paano kayo natutulog dito?
13:00.0
Masakit sa likod.
13:03.0
Kung unsaan rin nyo pagtulog dira?
13:12.0
Ito kasi, maaga kang nakapag-asawa.
13:18.0
Kanang nagbayad o...
13:28.0
Kanang gikwanan ang kabayo?
13:35.0
Gitagaan kagbaboy?
13:37.0
Okay. Kasi sa kultura po nila,
13:39.0
kapag ang isang babae nag-asawa,
13:41.0
ang lalaki ang magbayad ng buya.
13:43.0
Pasibol na kabayo or baboy.
13:47.0
Kasi sa kanila talagang...
13:52.0
masasabi natin na parang...
13:56.0
Parang okay lang sa kanila yun
13:58.0
na maagang nakapag-asawa.
14:00.0
So, iba-iba rin kasi na nga ngayon
14:03.0
Pero, yun nga, tulad yung sinabi ko,
14:05.0
tulad yung ginawa natin kay Maylin dati,
14:07.0
na naisave natin sa maagang pag-aasawa.
14:09.0
Pero sa kanila, hindi na nila yun na gawa.
14:12.0
Sa ngayon siguro, mayroon pa rin nga.
14:14.0
Garoon nyo, dalawa na ang anak nito.
14:17.0
Bata pa, hindi nito nakapag-asawa.
14:18.0
Hindi mo nakapag-skwela?
14:24.0
Hindi kabalo magbasa?
14:31.0
Tila kabo ang sapi.
14:38.0
Mabuti nakakaano.
14:39.0
Mamaya titignan natin kung naiintindihan nila.
14:47.0
Ah, okay. Magmamama si nanay.
14:54.0
Yan ang vision ng lumad.
14:56.0
Si tatay, bila edad pala ni tatay?
14:59.0
Bila yung buong edad, tay?
15:06.0
Ah, sige rin po. Okay na, huwag na.
15:09.0
Okay na, nangyari.
15:11.0
At least may senior ID to.
15:12.0
Ibig sabihin nangakatanggap din ito kahit pa ano nang...
15:16.0
pensyon nila sa senior.
15:21.0
So, minsan quarter or...
15:22.0
hindi ko alam eh.
15:23.0
Ang pagtanggap ng senior.
15:25.0
At least kahit paano may natatanggap.
15:28.0
Okay, ngayon wala pa kayong pagkain.
15:35.0
Pakuha ko nung ano.
15:38.0
Meron tayo dyang...
15:39.0
yung nakasaitim na plastic.
15:41.0
Tapos kumuha ka ng...
15:43.0
damit na pang bata.
15:46.0
Ah, dumakot ka na doon.
15:49.0
Oh, may itak sa Donald.
15:51.0
Anong gawin mo na eh?
15:57.0
Tihatiin niya po yung kwan.
16:02.0
Tapos isusubo pang mama.
16:05.0
Wala pa kayong panangalian.
16:12.0
Wala kamote dyan?
16:17.0
Paano kayong pakain?
16:21.0
Ano kayong paon mamaya?
16:24.0
Ilaga daw, ilaga.
16:27.0
Ah, kaunti na lang daw yung mga kamote kasi maraming daga.
16:30.0
Ah, kaunti na lang ang kamote kasi maraming daga?
16:34.0
Pero masisipag naman kayong nagtatanim pa lagi.
16:37.0
Okay, kasi yun nga yung ano nila eh.
16:39.0
Nagtatanim po sila pa lagi para mayroon silang pangkain ito.
16:43.0
Okay, mayroon ka yung sapi?
16:49.0
Wala? 5 sapi o araw?
16:54.0
Dugay na wala yung sapi?
16:58.0
Kailan lang kayo nagkakapera?
17:00.0
Anong sara daw mo magkakakwarta?
17:07.0
Pag may nagpa-uma?
17:12.0
Magkakapera na kayo hornal?
17:14.0
Okay, unahin ko muna ito.
17:16.0
Okay, ito may gamit dito.
17:22.0
May kaldero kayo?
17:26.0
Ano ba kaldero dito?
17:28.0
Isa? Isa kaldero?
17:34.0
Mayroon dito yung ano eh.
17:37.0
Daling pa pa kay Tita Enday Eripe.
17:38.0
May noodles, may pinapa.
17:43.0
May gulad e riba?
17:47.0
Tapos mayroon dito mga damit.
17:49.0
O damit para sa bata.
17:53.0
O damit para sa bata.
17:57.0
Asan mong imong ba na?
18:07.0
Dabas yung tiyokuan.
18:09.0
Ah, yung dayo yung dabas yan?
18:18.0
Magluto ka noodles tayo.
18:20.0
Para makakaon tayo ba.
18:23.0
May nabibilan dito ng bigas?
18:32.0
Mayroon dito nabilan ng bigas?
18:35.0
May mapalitan nga bigas?
18:40.0
Bibigyan ko kayo pambilin ng bigas.
18:43.0
Kabalo mo pila ito?
18:54.0
Ah, kabalo naman siya.
18:57.0
Bibigyan kita nito, ha?
19:00.0
May patrabaho yung mga asawa?
19:03.0
Ito para sa iyo ito.
19:04.0
Yan, two thousand.
19:06.0
Para sa inyo nine.
19:10.0
O magbitingkyo lang tayo kay ano?
19:12.0
Sa nagpapaapot po ng ating donasyon.
19:20.0
Salamat po kay Tita Perlina.
19:25.0
Para po doon sa five thousand.
19:28.0
Salamat po kay Tita Perlita.
19:34.0
Salamat daw sa Manama.
19:42.0
Libay? Libay, Nay?
19:46.0
Sige po, sana po ay nakatulong po kami sa inyo.
19:49.0
At magpapasalamat kami kay Tita...
19:53.0
Kay Tita Imelda Manguba.
19:55.0
Kay Tita Imelda Manguba.
19:57.0
Para po dito sa mga damit na ito.
19:59.0
At babaybayin namin yung iba pang bahay dito.
20:02.0
Na mabibigyan po natin ang tulong kahit paano.
20:06.0
Kasi mayroon po kami batis dito.
20:08.0
So, katagan natin yung iba pa nilang mga kapit-bahay.
20:13.0
Bilhin na kayo yung bikas.
20:29.0
Di daw siya mamigay.
20:31.0
Okay lang sa inyo na yan.
20:32.0
Bibigyan na lang namin sila.
20:37.0
Kasi minsan ganun talaga yung tradisyon nila.
20:39.0
Anyway, okay lang yun.
20:42.0
Minsan nga sila nawawala na ipamimigay nila.
20:45.0
Kaya ang ginagawa namin,
20:47.0
bibigyan na lang din natin
20:49.0
yung mga kapit-bahay nila.
20:54.0
ma-enjoy nyo yung naibigay din namin sa inyo.
21:05.0
Para daw po sila makakaon.
21:08.0
Tapi ang pera, bilhin na lang ng bikas.
21:46.0
para makatulong na rin tayo
21:47.0
sa mga kapit-bahay nila,
21:50.0
yung package po na pinadala sa atin
21:52.0
ay ating ipamimigay.
22:46.0
Yung mga bahay-bahay doon,
22:47.0
nabigyan na namin yung iba.
22:48.0
So yung ibang pamilya na hindi pa,
22:50.0
kasi medyo malalayo na ibang bahay,
22:51.0
para hindi na po kami pupunta.
22:53.0
So, bigyan na lang natin sila dito.
22:55.0
At nandito naman na sila.
22:59.0
Thank you po ulit kahit kitang mayroon
23:14.0
Salamat kayo sa Gracia.
23:16.0
Wala akong ipamukas.
23:31.0
Mga babae, marami pong salamat
23:33.0
At thank you po ulit kay Tita Emel
23:34.0
na mangguba para po
23:35.0
dun sa package na ipamigay natin
23:36.0
dito sa mga katutubo
23:38.0
dito po sa sityo na ito.
23:40.0
At hindi na po ako lumapit doon
23:41.0
dahil medyo mainid
23:43.0
at medyo nahihilo ako
23:45.0
kapag sobrang init.
23:47.0
So, nagpahinga lang po muna ako dun
23:49.0
At sila Kuya Eli na lang po ulit
23:50.0
na pinamigay ko doon.
23:51.0
Marami pong salamat
23:53.0
sa inyong lahat mga babae
23:54.0
and behalf of PB Team.
23:56.0
Marami marami pong salamat
23:58.0
At dito na lang po
23:59.0
tapusin yung vlog natin.
24:02.0
sasama-sama natin
24:03.0
pagtulong sa mga katutubo.
24:04.0
Hashtag I love Katutubo.
24:07.0
God bless you all.
