00:21.8
parang inaban na siya
00:24.3
aalos na durug ang puso ko
00:27.8
Nakaawa po ko sa kanila
00:29.5
hindi ko nga po nilalapitan loob ko
00:31.5
kasi madali rin pong
00:33.5
magmahal sa bata e
00:35.5
kaya gusto ko po sana
00:37.5
hindi sila mapamahal sa akin
00:39.5
dahil kukunin din po sila e
00:41.5
Ito pong pag-abandon na
00:43.5
o child abandonment
00:45.5
is considered as child abuse
00:47.5
ito po ay paglabag sa karapatan ng mga bata
00:49.5
ginawa po rin yung pag-abandon
00:51.5
na in the first place sa inyo pong anak
00:53.5
magiging malaking
00:57.5
change your mind and decide na
00:59.5
unin niyo po yung inyong anak
01:01.5
bukod pa po dyan, maaari rin po
01:03.5
kayong maharap sa kaso
01:07.5
Ang tawag po rito sa kaso mo
01:11.5
abandonment. Anong ibig sabihin ng neglect?
01:13.5
Pinabayaan, inabadgu na
01:15.5
neglect and abandonment
01:17.5
Ang mga bata ay protektado
01:21.5
Anong ibig sabihin ng Estado? Bansa
01:23.5
Gobyerno. Ang tanong ko po sa inyo
01:25.5
Ano po bang magagawa ko sa inyo? Bakit pumapit
01:27.5
buhay sa akin? Kung hindi na po
01:29.5
talaga sila kailangan. Ayaw po kasi
01:35.5
Ibigay ko daw po dun sa tatay
01:37.5
Ay, tinatawagan ko naman po yung tatay
01:39.5
nung una. Sumasagot naman po
01:41.5
ang sabi. Pag-uusapan pa daw
01:43.5
nila ng lola niya. Hindi na po
01:45.5
ko sinagot. Hindi na po ko
01:47.5
binubuksa ng cellphone
01:51.5
itunutulong sa inyong pinansyala?
01:53.5
Wala po. May usapan kami na
01:55.5
tutulong siya na iiwanan niya yung bata
01:57.5
Ano daw ang tulong niya sa iyo?
01:59.5
Hindi po siya tumupad. Ano pang tupad?
02:01.5
Sabi niya, magpapadala daw po siya
02:03.5
Wala pong naganap
02:05.5
Pero hindi ko naman po inaasahan yun. Ang gusto
02:07.5
ko pong mangyari, kunin niya yung mga anak niya
02:09.5
Ano pong akin magagawa para sa inyo?
02:11.5
Ang gusto kong mangyari, yung babae
02:13.5
kasi siya naman po yung nag-iwan sa akin
02:17.5
Ang sumbong, iimbestigahan at
02:19.5
aksyonan sa hashtag ipapitag mo
02:23.5
noon na apo ninyo, hindi ko pa alam
02:25.5
sa dami ng tao, nakita ko
02:27.5
kayo, bit-bit nyo yung isang
02:33.5
Ito pala eh, iniwan lang
02:35.5
sa inyo, parang inabandona
02:37.5
Alas nadurog ang puso ko
02:39.5
Nung nakita ko eh
02:43.5
napilit ang kalumapit
02:47.5
So tanong ko lang sa iyo, ilang
02:49.5
buwan inalagaan mo,
02:51.5
ilang buwan iniwan sa iyo na parang
02:53.5
ikaw ngayon parang ina
02:55.5
Magtatatlong buwan po
02:57.5
Sa tatlong buwan, naging kongus na naman
02:59.5
ang naging buhay mo, ikaw ba yung nasihan
03:01.5
sa mga bata, naaawa
03:05.5
Naaawa po sa akin, hindi ko nga po
03:07.5
nilalapit ang loob ko, kasi
03:09.5
madali rin pong magmahal
03:11.5
sa bata eh, kaya gusto ko po sana
03:13.5
hindi sila mapamahal sa akin
03:15.5
dahil kukunin din po sila eh
03:17.5
Makita ko yung point na ayaw mo pa
03:19.5
mamahal kaya inalagaan mo
03:21.5
na ang dinistansya mong sarili mo
03:23.5
nakita ko nga, ilang lapit yung bata
03:25.5
sa iyo. Ang nakita kong kaganda
03:27.5
doon, may isang katulad nyo
03:35.5
lalo lalo na doon sa mga bata
03:37.5
kung kapabaya ng sinasabing ina
03:39.5
anak ng anak, na wala namang responsibilidad
03:41.5
wag po nga mag-alala
03:43.5
kaya lumapit ka sa amin, sibukan na
03:45.5
kaming tumagan dito, yung
03:47.5
spokesperson ng DSWD
03:49.5
si Assistant Secretary
04:15.5
At may mga kapatid sila of legal age, lolo, lola o tiyo-tiya na willing na kukupin ang mga bata. Tutulungan po namin sila.
04:28.5
But then kung may makita naman kami at hindi willing at hindi capable,
04:32.5
temporary shelter na po
04:34.5
ang pagawin ng DSWD
04:36.5
Kukunin po namin ang mga bata
04:38.5
kay Ma'am Adoration
04:40.5
dadalhin po natin sa ating care facility
04:42.5
So doon po ibibigay po namin lahat
04:45.5
ng kanilang pangailangan
04:47.5
But then, ang ating stern warning sa mga magulang
04:49.5
na ginagawa po ito
04:51.5
baka siguro bukas magbago po ang isip ninyo
04:55.5
Yung ginawa po ninyong pag-abandon na
04:57.5
in the first place sa inyong anak
04:59.5
magiging malaking palakit po yan
05:01.5
If in the near future you'll change your mind
05:03.5
and decide na kunin po
05:07.5
Bukod pa po dyan, maaari rin po kayong maharap sa kaso
05:09.5
Although sa amin po
05:11.5
as much as we can
05:13.5
at iniintindi rin po namin
05:15.5
dahil baka hindi lang po yung child welfare
05:17.5
yung dapat nating tingnan
05:19.5
baka rin may problema yung nanay
05:21.5
na kailangan tulungan ng DSWD
05:23.5
But then, kung talagang ginawa nyo lang po ito
05:25.5
out of wala naman
05:27.5
siguro trip lang, napagod ka lang
05:29.5
walang sapat na dahilan
05:31.5
maaari pa po kayong magkakaso sir Ben
05:33.5
Okay. Maraming salamat
05:35.5
sa pagbigay mo ng mga itong
05:37.5
informasyon. Dapat malaman, hindi naman
05:39.5
lalo lalo na kapag kay magula, mga anak yan
05:41.5
hindi ko maalaman
05:43.5
kung anong gagawin ko. Alam ko naman
05:45.5
na the child is protected by the state
05:47.5
especially yung naglag and abandonment
05:49.5
E ito naman si Lola
05:51.5
nakita ko sa kanya
05:53.5
papamahal siya pero dumidistansya siya
05:55.5
alam niya kasi, pansamantala, mawawala rin
05:57.5
sa kanya kaysa masaktan din siya
05:59.5
Normally, what do you do
06:01.5
sa mga kapareho ng mga
06:03.5
ito ay good citizen
06:05.5
good samaritan na rin, naintindihan
06:09.5
Akala niya kasi pansamantala lang
06:11.5
pagkatapos, ebay natagala na
06:13.5
Nag-effort siya, tawagan yung
06:15.5
tatay. E sinasabi, hindi naman
06:17.5
sa akin yan. Yung nanay, hindi naman
06:19.5
pinatayin ang cellphone
06:21.5
So totally neglect and abandonment na ito
06:23.5
Bahala ka sa buhay mo dyan, parang ganun
06:25.5
Ano pong ginagawa? May mga programs
06:27.5
po ba kayo pagdating kapareho nito?
06:29.5
Ako personally, hindi ko alam yung sitwasyon nila
06:31.5
Baka nga si Ma'am Adoration
06:33.5
ay in crisis pa. Kami po dito
06:35.5
sa DSW, napapasalamat po
06:37.5
sa mga kagaya ni Ma'am Adoration
06:39.5
So ang aming gagawin din sa mga kagaya ni Ma'am Adoration
06:41.5
baka naman siya ay tumulong na
06:43.5
pero nangangailangan din ng tulong
06:45.5
maaaring din po namin
06:47.5
i-check yung kanyang kaso
06:49.5
magkaroon kami ng case management sa kanya
06:51.5
what I mean? Ano po? Dahil baka may
06:53.5
mga programa na ninyo pong DSWD
06:55.5
na maaaring ibigay din naman namin
06:57.5
sa kanya. Although hindi po ito
06:59.5
reward system but then
07:01.5
kung kaya po namin i-process yung mga bata
07:03.5
eh mainam din naman na i-process din namin
07:05.5
si Ma'am dahil baka nangangailangan din
07:07.5
konting pasasalamat lang po
07:09.5
dahil tandaan po natin ano
07:11.5
she was there ano, hindi lang po natin
07:13.5
nakasikasuhin yung mga bata kasi sir Ben
07:15.5
ihingin din po namin kung yung
07:17.5
contact person, si Ma'am Adoration
07:19.5
ihingin din po namin sa staff nyo
07:21.5
kung saan region ito nangyari
07:23.5
kung nandito lang sila si NCR
07:25.5
mas madali po, maahana po natin
07:27.5
para mapumunta natin
07:29.5
sa social workers natin
07:31.5
at masikasa po yung mga bata
07:33.5
at syempre po si Ma'am Adoration
07:35.5
na baka may pangangailangan din
07:37.5
na kaya po namin kahit pa paano
08:03.5
nga sa bahay lang naman po kami
08:05.5
pag once pinapatawag ako ng mga anak po
08:07.5
kasi wala namang pwedeng maiwan
08:11.5
para kayong lola mismo
08:13.5
di ba nagsiselos yung
08:15.5
ibang mga anak ninyo
08:17.5
nagsiselos nga po pero sinabi ko sa kanila
08:19.5
binilin ko sa kanila na huwag nyong sasaktan
08:21.5
yan dahil yan, walang mga magulang
08:23.5
na magtatanggol sa kanila
08:25.5
sabi ko sa mga apo ko
08:31.5
yan may kasama po kung isa kasi
08:33.5
nang nahihilo po ako sa daanan
08:35.5
okay, nahihilo kayo?
08:39.5
so pa paano kayo nabubuhay?
08:41.5
nagtitinda-tinda lang kayo?
08:43.5
opo, yung nangungutang po ako sa lending
08:45.5
tapos ginagrocery ko po
08:47.5
yun lang, tapos doon katumutubo
08:49.5
may mga gano'ng klaseng asekromela
08:51.5
may nagtatanong lang ako sa mga kapareho nitong si
08:53.5
naging curious tulay ako
08:55.5
kay Aling Adoration
08:57.5
the word adore-ration
08:59.5
may mga programa ba asekromel?
09:01.5
kapareho niya, tinda lang siya
09:03.5
tapos mangungutang sa 5-6
09:07.5
may mga gano'n ba?
09:09.5
pero hindi pa siya senior
09:13.5
diyong ka lang nabubuhay pag nagtitinda
09:15.5
paano pag medyo masamang panahon
09:19.5
nasa bahay lang po
09:21.5
kamusta naman ang kitaan mo?
09:25.5
minsan may dumarating
09:27.5
minsan may dumarating ng mga manok na buo
09:35.5
sige, ganito na lang asekromel
09:39.5
saan ba kayong address niya?
09:43.5
sa Pandibulakan sila sa region
09:47.5
siguro asek, para makita rin
09:51.5
para makita rin kalagay ni Aling Adoration
09:53.5
pagkamat siya nagtitinda-tindala
09:55.5
kumikita ng maliliit
09:57.5
itaguhin niyo pa rin
09:59.5
ito yung mga bata na talagang alagaan
10:01.5
ay yung mga sinasabi mo na
10:05.5
alang-alang nakapareho ng good samaritan
10:07.5
na talagang inalagaan
10:09.5
at yung bandang huli na medyo
10:11.5
medyo sa kanya nahihirapan na rin
10:15.5
lumapit na sa amin
10:21.5
naging aris naman siya
10:23.5
yung dahilan kung bakit
10:25.5
na kami naman tumatakbo sa inyo
10:27.5
eh bahala na po siguro kayo
10:29.5
i-analyze nyo lang tingnan nyo kung evaluation
10:31.5
kung ano pong matutulong na rin dito
10:33.5
sa mga kapareho ni Aling Adoration
10:35.5
na talagang good samaritan kung
10:37.5
titignan po natin. Kung iba dyan baka pinamigay na
10:39.5
sa iba yan dahil ayaw na mga magulang pero sa kanya
10:41.5
hindi. Asek, bibigyan namin
10:43.5
lahat ng impormasyon sa inyo
10:47.5
lahat ng impormasyon nasa region 3
10:49.5
Pandibulakan. May sasabihin ba kayo
10:51.5
kay Asek? May gusto kong pasasabi?
10:53.5
Ipapasalamat po sana
10:59.5
yun lang naman po
11:01.5
Masalamat naman daw
11:03.5
Asek. Bahala na po
11:07.5
nakikita ko nga po sa kanya
11:09.5
mahali po yung tinatawag natin sustainable livelihood program
11:13.5
nabibigay tayo ng mga
11:15.5
maliit lang naman na grant pero sheet capital
11:17.5
ito para sa pag-establish
11:19.5
kasi kung may negosyo na po sila
11:21.5
pwede natin bigyan siya ng mga skill training
11:23.5
nasa ganong ma-improve ka po niya
11:25.5
kung ano yung negosyo meron siya
11:27.5
at ito po tuloy-tuloy po ito
11:29.5
for 5 years na maaari natin kilungan
11:31.5
yung mga kagaya po naman
11:33.5
Check lang po natin yung kanyang
11:35.5
yung una yung kanilang kakayanan kung saan tayo
11:37.5
magsisimula. At kung she will
11:39.5
qualify, I will be happy to include her
11:41.5
ito po sustainable
11:43.5
livelihood program natin
11:49.5
nagpapasalamat talaga ako sa iyo
11:51.5
naantig yung puso ko
11:53.5
na nakikita ko yung habang
11:55.5
bit-bit-bit mo yung mga bata
11:57.5
palabas na ang aming tanggapan
11:59.5
merong posibleng pangangailangan
12:01.5
as senior citizen, hindi ka pa senior citizen
12:03.5
anumang mga assistance na ibibigay sa iyo
12:05.5
mamagitan na ka lang region doon
12:07.5
tutulungan ka rin ng DSWD
12:09.5
kung ano ka lang makikita, posibleng
12:11.5
lalagay yung sustainable livelihood program
12:13.5
para sa iyo, makikita na lang
12:15.5
ito hindi naman reward system
12:19.5
nagawa mo pa rin tumulong
12:21.5
sa iyong abot na makakaya
12:23.5
sana po marami pa magiging kapareho
12:25.5
ng Aling Adorasyon, Ligaspe, marunong po silang
12:29.5
at pagkatapos ayun, tumutulong
12:31.5
sa kanilang abot na makakaya
12:33.5
at ganito rin po ang naging isang
12:35.5
pampansang sumbungan, may tatak
12:37.5
sinasabi po namin
12:41.5
iba po yung tatak namin, tatak
12:45.5
at tulong, tatakbitag
12:49.5
Bem Tulvo, si hashtag
