DUTERTE VS TRILLANES: DUTERTE AT CHINA MAY KASUNDUAN KAYA INIWAN NG PCG ANG SCARBOROUGH
00:40.0
At nag-tridor daw ako sa interes ng bayan sa pagiging back-channel negosyator ko.
00:46.0
Nakailang interview na ako sa Radyo at TV at ilang post na rin sa Facebook since 2012.
00:53.0
Kakapaliwanag nito pero sa dyang kinakalat pa rin ang fake news na ito.
00:58.0
Kaya para sa kaalaman ng lahat, ito po ang katotohanan.
01:02.0
Noong April 2012, nagkaroon ng standoff sa panatag shoal o kilala rin sa pangalang Scarborough Shoal.
01:09.0
Bunga ito ng paghuli ng isang Philippine Navy ship sa mga Chinese fishermen sa loob na Scarborough.
01:16.0
Biglang sumaklolo ang dose-dose ng Chinese Coast Guard ships at pinalibutan ang shoal.
01:23.0
Ilang linggong uminit ang sitwasyon doon hanggang sa umabot sa 80 to 100 Chinese ships of different sizes
01:31.0
ang nasa loob at labas ng Scarborough.
01:34.0
Dahil sa stalemate na ito, I was officially designated to be the back-channel negotiator
01:40.0
by then President Aquino noong May 2012 para pahupain ang sitwasyon sa Scarborough Shoal.
01:46.0
Just to be clear, ang pagiging back-channel negotiator ay isang foreign policy tool ng isang bansa
01:53.0
para malutas ang mga problemang hindi kayang malutas ng formal or front-channel ng DFA.
02:00.0
Hindi po ito iligal.
02:02.0
Linawin din natin, ang Scarborough Shoal ay nasa karagatan ng Sabales.
02:07.0
Iba po ito sa Kalayaan Island Group o Spratlys na nasa bandang Palawan naman.
02:13.0
Scarborough lang po ang covered ng authority ko as back-channel negotiator at hindi kasama ang Spratlys.
02:20.0
My mission was to de-escalate o pahupain ang tensyon at mabawasan ang mga Chinese ships in Scarborough Shoal.
02:28.0
Hindi po covered at hindi pinag-usapan ang issue ng sovereignty kasi maliwanag na atin ang Scarborough Shoal.
02:37.0
Ang pagiging back-channel negotiator ay para lang messenger kung saan iahatid mo ang minsahe ng presidente sa mga kausap mong negosyator.
02:46.0
Tapos iahatid mo naman pabalik ang minsahe nila sa presidente.
02:51.0
Walang labis, walang kulang.
02:53.0
Hindi ka makakadiskarte ng sarili mo kasi nasa presidente pa rin ang final approval.
03:00.0
Nakatulong din na bilang dating navy officer ako, madalas kami nagpa-patrolya dyan sa Scarborough at nakakahuli ng mga Chinese ships.
03:09.0
Kaya pamilyar ako sa hugis ng shoal at sa area na pinag-usapan.
03:15.0
The negotiations lasted for about 3 months, 14 meetings lahat-lahat, 7 ang ginawa rito sa Manila at 7 naman ang ginawa sa China.
03:25.0
Hindi po 16 trips gaya ng sabi ni Enrique.
03:28.0
Again, hindi ito bawal kasi negotiations nga diba?
03:32.0
Kaya dapat talagang mag-meeting.
03:34.0
Kahit umabot pa yan sa 100 meetings hanggang malutas ang crisis, legal pa rin yun.
03:42.0
Anyway, nang matapos ang back-channel negotiations, napahupa ang tensyon at nareduce ang number of Chinese ships in Scarborough.
03:50.0
From 80 to 100 ships noong simula, naging tatlong barko na lang at nasa labas na ng shoal.
03:58.0
Kumpirmado ito ng ating Philippine Navy at Coast Guard at pwede rin i-check muli ng ating media kung nagsasabi ako ng totoo.
04:07.0
Nagawa po ito without surrendering even an inch of our territory.
04:12.0
Sa atin pa rin ang Scarborough. In short, na-accomplish ko ang mission ko.
04:18.0
Looking back, I can proudly say na ito ang ating biggest achievement in my career as a public servant.
04:27.0
An invasion or an armed conflict with the regional power was averted through those back-channel talks.
04:34.0
Eventually, nang ayaw palisin ng China ang remaining 3 ships na nasa labas ng shoal, na obligang mag-file si Pinoy ng arbitration case which we eventually won.
04:46.0
Ngayon, kung anuman ang ini-insinuate ng mga mga Duterte na binenta ko raw ang Scarborough, maliwanag na fake news po ito.
04:55.0
Kasi unang-una, wala naman sa isang senador ang titulo ng Scarborough Shoal, kaya papano ko ito mabibenta?
05:03.0
Kung totoo yan, kahit didoob sale o anumang kasulatan sana, ay may naipakita na si Duterte.
05:09.0
Kasi hawak naman nila lahat ng mga dokumento sa Malacanang at DFE.
05:13.0
Ngayon, kung sasabihin na hindi naman literal na binenta ang Scarborough, eh ano daw ang binenta ko?
05:21.0
Wala rin namang masabi si Naindrile at Duterte.
05:25.0
Kaibigan din naman ni Duterte ang China, kaya pwedeng-pwede niya ito tanungin kung anong interest ng Pilipinas ang ibinigay ko.
05:34.0
Kaso nga wala rin, kasi gawa-gawala itong isyong ito.
05:39.0
Pangalawa, kung totoong binenta ko ang Scarborough, bakit pa nag-file ng arbitration case ang Pilipinas at nanalo pa sa kasong ito?
05:48.0
Dapat din sinabi na ng China na sa amin ang Scarborough dahil binenta na yan ni Trillanes, kaso wala namang sinasabing ganyan ang China.
05:56.0
In fact, ang sinasabi ng China ay may kasunduan sila ni Duterte na hindi niya itutulak ang ruling arbitral tribunal.
06:05.0
Yun ang tunay na pagtataksil sa interest ng bayan.
06:09.0
Pangatlo, wala rin reclamation at base ng China sa Scarborough hanggang ngayon.
06:16.0
Hindi rin ba dapat nagtayo sila ng base dyan kung totoong binenta ko na at sa kanila na yan?
06:22.0
Bakit umalis ang mga fishing boats ng China sa loob ng shoal kung kanila na ang Scarborough?
06:28.0
Hanggang ngayon wala sila doon.
06:31.0
Kaya hindi po totoo ang sinasabing ni Duterte na we lost Scarborough.
06:37.0
Hindi rin totoo ang paulit-ulit na sinasabi nila sa media na naisahan daw tayo sa negotiations kasi umalis daw ang barko natin at hindi umalis ang barko nila.
06:48.0
Paano tayo naisahan kung umalis nga ang 80 to 100 ships ng China buonga ng backchannel negotiations?
06:55.0
Ngayon, kung hindi Roma kapangisda ang mga fishermen natin doon,
07:00.0
dahil daw sa naiwang 3 Chinese Coast Guard ships na nasa labas naman ng shoal,
07:05.0
bakit hindi utusan ni Duterte yung Philippine Navy or Coast Guard para alalayan ang mga manginisda?
07:11.0
Sino at ano ang pumipigil kay Duterte na gawin ito?
07:16.0
Finally, para lang maliwanag, nung 2017, the ombudsman dismissed the case na finile ng mga kaalyado ni Duterte,
07:25.0
accusing me na binenta ko raw ang Scarborough sa China.
07:29.0
Paano naman hindi i-dismiss ang kaso?
07:32.0
E ang ebidensya lang na prinesenta nila ay ang mga kasinungalingan nila Duterte at Enrique.
07:38.0
Ayon sa disisyon ng ombudsman, there is no probable cause for treason, there is no probable cause for espionage.
07:45.0
In short, naniwala sila Duterte sa sarili nilang fake news, kaya yun, case dismissed.
07:52.0
Idagdag ko lang po na ako ang principal author ng RA 9522 o ang Philippine Baselines Law
08:00.0
na nag-establish ng ating internationally recognized legal claim over Scarborough at ang Kalayaan Island Group,
08:10.0
kaya malabo talaga ang akusasyon nila.
08:13.0
Ano naman daw ang Brady Notes na binasa ni Enrique nung 2012 sa Senate?
08:18.0
Nung May 17, 2021, humarap si Enrique sa buong bansa sa imbitasyon ni Duterte para isiwalat daw ang nalalaman niya ukol sa issue.
08:30.0
Pagkakataon na rin niya yun na ilabas ang Brady Notes na binasa niya noon, pero wala siyang naipakita kahit nagabuhok na ebidensya.
08:40.0
Puro entriga lang ang kanyang sinabi.
08:43.0
Kung meron mang Brady Notes, maaring ito po ang notes ni dating ambasador Sonia Brady
08:49.0
nung nag-briefing ako sa kanya about the back-channel negotiations nung bagong dating siya sa China at patapos naman ang back-channel negotiations.
08:58.0
Para maliwanag, kami lang ni Ambassador Brady ang nag-uusap sa loob ng Philippine Embassy at walang kaharap na Chinese officials during my briefing.
09:09.0
Meron lang isang staff niya at isang staff ko na nandoon.
09:13.0
Yun ang kaisa-isang beses ko na nakausap si Ambassador Brady.
09:18.0
Kailangan kong magbigay ng briefing kay Ambassador Brady kasi nga wala siya sa kahit anumang back-channel meetings ko.
09:25.0
Late July or early August 2012 lang siya unang pumunta sa China after niyang ma-appoint bilang ambasador doon.
09:34.0
Samantalang ang back-channel talks naman ay nangyari from May to July 2012.
09:40.0
In short, wala akong na-bypass kasi nga walang ambasador sa China noong mga panahon na yun taliwas sa sinasabi ni Edwin.
09:50.0
Lahat ng mga impormasyong ito ay pwedeng makonfirm ng media sa DFA at sa Bureau of Immigration.
09:57.0
Di ba kayo nagtataka kung bakit hindi binigay ni Enrique ang Brady Notes sa media noong 2012 at nitong May 2021 sa appearance niya?
10:07.0
Nakakalungkot lang na merong mga media na napasakay ni Enrique noong 2012 pero hindi naman nila hiningi ang Brady Notes at hindi rin kinumpirma sa DFA ang totoong kopya nito.
10:20.0
Ano ngayon ang binasa ni Enrique sa Senado noong 2012?
10:24.0
Enrique Notes yun o kathang isip ng isang master sa pagsisinungaling.
10:29.0
Tatandaan nyo na si Enrique ang nag-pekay ng ambush niya para ma-declare ang martial law noong panahon ng diktador na si Marcos.
10:38.0
Sa tanong naman kung bakit daw ako nag-walkout sa dibati namin ni Enrique noong 2012?
10:44.0
Kung papanoorin nyo ang video na nilabas nila tungkol dito, maliwanag na wala pong walkout na nangyari.
10:51.0
Sa mismo video nila, halos 10 minutes kami nagde-debati ni Enrique kaya paano nila sasabihin nag-walkout ako?
10:59.0
Pero dahil out of line at out of order ang line of questioning ni Enrique na obliga akong tapusin ang interpellation.
11:07.0
Kasi ang subject ng privilege speech ko that time ay tungkol sa pagkontra ko sa plano nila ng Enrique na hatiin ang probinsyang kamarinesuro habang tungkol sa backchannel talks naman ang mga tanong niya.
11:21.0
Ayon sa basic rules sa parliament, bawal ang ganon.
11:25.0
Dapat ang interpellation ay tungkol lamang sa subject ng privilege speech.
11:30.0
In short, it was already an irregular proceeding and I had to stop it.
11:35.0
More importantly, classified or confidential information ang matters concerning national security and foreign affairs na gustong pag-usapan ni Enrique.
11:45.0
Sensitibo ito at maaring maka-apekto sa buhay ng matao at interes ng ating bansa.
11:52.0
Being a former AP officer, conscious ako about unnecessarily divulging classified information.
11:59.0
In fact, kasama mismo si Enrique doon sa executive session sa Malacanang nung pinag-usapan ang mga bagay na ito noong July 2012.
12:09.0
Panuurin nyo ang mga video nito.
12:12.0
Briefing kami ni Del Rosario tungkol sa nangyari sa Scarborough.
12:23.0
Mukhang nagkaroon ng alitan ang pangkat natin at ang pangkat ng China doon.
12:30.0
Ngayon, sinabi ni Trillanes na nagpunta siya sa China at kinausap niya ang mga namumuno sa China tungkol sa problema na iyon.
12:45.0
Ako naman bilang presidente ng Senado noon, kinanong ko sa kanya,
12:50.0
Sino? Anong karapatan mo na nagpunta sa China?
12:56.0
Iyon ba, ikaw sa loob mo lamang ang nagpunta roon?
13:00.0
Sabi niya, hindi. Nagpunta ako doon, may authority ako.
13:04.0
Sinong nag-uotos sa iyo na pumunta roon?
13:08.0
Pagkatapos sumagot si Presidente Aquino, sabi niya, ako ang nag-uotos sa kanya.
13:13.0
Maliwanang sasagot niya na alam niya na ang tungkol sa report ko sa backchannel talks
13:18.0
At alam din niya na si Pinoy mismo ang nagtalaga sa akin.
13:22.0
Pero nung nag-debate kami sa Senado noong September 2012,
13:27.0
nagmamaang maangan siya na hindi niya alam kung meron siyang nakitang anomalya sa pagkakaroon ng backchannel talks noon.
13:36.0
Bakit wala siyang sinabi sa publiko tungkol dito?
13:39.0
Ganun pa man, sinagot ko pa rin siya hanggat sa kaya kong sagutin
13:43.0
without compromising the backchannel talks or my role as backchannel negotiator na maaari ko pa rin gampanan noong mga panahon na iyon.
13:53.0
Regardless, simula noong 2012 nung unang nilabas ang isyong ito hanggang ngayon,
14:00.0
wala pa rin nilalabas si Enrique na kahit anong ebidensya ng sinasabi niya na mali na ginawa ko.
14:07.0
Kasi nga ang lahat ng ito ay base lang sa intriga at fake news lamang.
14:13.0
Para klaro kung ano ang gusto ko talagang mangyari noong backchannel talks,
14:18.0
pakinggan natin si Enrique na mismo sa videong ito.
14:44.0
Historically, ang mga tao natin nagpupunta doon ng hingisda,
14:52.0
ang akala natin pag-aari natin iyon.
14:55.0
Sa aking entindi, si Del Osario gusto niya maayos na kausapin ang China diplomatically.
15:09.0
E si Trellanes gusto niya ganyan paalisin yung mga insig doon sa Escarboro
15:22.0
dahil nandun sila, nandun din ang cost guard natin.
15:30.0
It's ironic na mga pro-Duterte ang nagre-raise palagi ng isyong ito
15:33.0
pero bulag sila sa mga pagbibenta ni Duterte ng mga interests natin sa China,
15:39.0
hindi lang sa West Philippine Sea, pati na rin sa mga pogos, vaccines, infrastructure projects at iba pa.
