Subscribe to Knowledge Channel YOUTUBE Channel: http://bit.ly/KnowledgeChannel For Donors, Teachers and Learners: www.knowledgechannel.org Knowledge Channel Foundation Inc. 3rd Floor Main Building, ABS-CBN Compound, Sgt. Esguerra Ave., South Triangle, Diliman, Quezon City Email: info@knowledgechannel.org

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Hi everyone! Magandang araw! This is Coach Laica at kumusta ka ngayon?

Kumusta kayong lahat?

Now, classmates, nakagawa na ba kayo ng family tree?

Ayan, so yung family tree, diba, dito natin makikita at maiintindihan

ang koneksyon o pagkakaugnay-ugnay ng ating pamilya mula sa mga lolo, lola, o ninunu natin.

Now, today, may kinalaman sa pinagmulan ang ating pag-uusapan ngayon.

Mula sa theories according to history to theories according to religion and myths.

Saan nga ba tayo nagmula?

Now, ang topic natin ay mula sa subject na araling panlipunan,

pinagmulan ng unang pangkat ng tao sa Pilipinas.

Alay dito sa grade 5 lessons, but don't worry kahit na hindi na grade 5 or hindi pa grade 5,

bilong na bilong kayo dito kasi knowledge is for everyone.

Now, maganda na ang lahat?

Pause muna tayo saglit sa ating mga ibang ginagawa at samahanin nyo kami

sa isang sayang araw ng kaalaman dito lamang sa Knowledge on the Go.

Ready na ba kayo?

Alright, let's test your knowledge on the go.

Classmates, meron lamang kayong 20 seconds to answer.

And this is your first question.

Question number 1.

Ito ay itinuturing bilang tama o tiyak na maaaring gamitin bilang mga prinsipyo ng paliwanag at tradisyon.

Is it A. Teoria?

B. Opinyon?

C. Kasaysayan?

Or D. Mitologia?

20 seconds on the clock, your timer starts now.

Again, ang ating hinahanap ay itinuturing bilang tama o tiyak na maaaring gamitin bilang mga prinsipyo ng paliwanag at tradisyon.

Ito ba ay A. Teoria?

B. Opinyon?

C. Kasaysayan?

Or D. Mitologia?

Ayan, and your time is up.

Ang tamang sagot ay letrang A. Teoria.

Ang teoria o theory sa ingles ay isang paliwanan tukos sa isang phenomena o pangyayari na itinuturing bilang tama o tiyak na maaaring gamitin bilang prinsipyo ng pagpapaliwanag o prediksyon.

May mangalam ba kayong teoria?

Ang teoria kung paano nabuo ang daigdi, mayroon tayong theory na tinatawag na Big Bang Theory at meron ding theory of the Continental Drift.

May mga teoriang nagpapaliwanag ng pinagmulan ng Pilipinas, ng lugar.

Mayroon teoriang vulkanismo o teoriang tulay na lupa.

Pamilyar na ba kayo sa mga teoria na ito?

O theories na ito?

Kahit na hindi, don't worry kasi today, babalik-balikan natin ang mga yan.

At ang mga yan ay ilan lamang sa mga pag-uusapan natin ngayon.

Ang pag-aaralan natin specifically ay ang ilan sa mga teoriang pinagmulan ng mga unang pangkat ng tao sa Pilipinas.

Kaya dito na tayo sa question number 2.

Question number 2 natin, alin sa mga teoriang ito?

Ang nagsasabi na ang unang pangkat ng tao sa Pilipinas ay nagmula sa Timog Silangang Asya.

Ito ba ay A. Teoriang Austronesian Migration.

B. Teoriang Core Population.

C. Teoriang Nusa na Tao.

D. Teoriang Wave Migration.

20 seconds on the clock, your timer starts now.

Again, pag-isipang maidi.

Halongkatin natin sa ating alaala ang mga teoriang ito.

At ang kanilang mga kahulugan.

O ang kanilang pagpapaliwanag.

Yan ang ating definition ng theory.

Alright, your time is up.

Ang tamang sagot ay letrang A.

Teoriang Austronesian Migration.

Ang teoria ng Austronesian Migration ay isa sa mga teoria na nabuo ng mga arkeologo

na nagsasabing nagmula sa Timog, China, ang unang pangkat ng tao sa Pilipinas.

Ayon sa pag-aaral, maaaring dumating sila sa ating bansa

at nanatili dito hanggang sa kumalat at dumami ang kanilang populasyon

at kumalat sa buong kapuluan.

Sila ay nakasakay rao sa mga balangay upang makarating dito.

Now, speaking of balangay, alam nyo ba kung ano ang balangay?

Balangay ha, El?

Yan, ito ay ang sinuunang malalaking sasakyang dagat na gamit sa paglalakbay at kalakalan.

Okay, doon na tayo sa question number 3 natin.

Question number 3, ayon kay Peter Bellwood,

saan nagmula ang mga Austronesian na pinaniniwalaang ninuno ng mga Pilipino?

Okay, so ayon kay Peter Bellwood,

saan nagmula ang mga Austronesian na pinaniniwalaang ninuno ng mga Pilipino?

Is it A, Japan?

B, Mexico?

C, Taiwan?

Or D, Saudi Arabia?

20 seconds on our clock, your timer starts now.

Ayan na, tumatakbo ang ating timer.

Saan nagmula itong mga Austronesian na ito na pinaniniwalaang ninuno natin?

Meron tayong clue kanina sa mga nabanggit natin at napag-usapan

sa pagpapaliwanag tungkol sa teoryang ito.

Ayan, your time is up.

Ang tama sagot ay letter C, Taiwan.

Yes, si Peter Bellwood ay isang archaeologist mula sa Australia

at ayon sa kanya, ang mga Austronesians daw ang ninuno ng mga Pilipino.

Sila'y dumating sa Pilipinas mula sa Taiwan noong 2500 BCE

ngunit orihinal na nagmula sa Timog, China.

Ang pagkakatulad sa wikang ginamit, sa kultural at fisikal nakatangian

ng mga Austronesians sa mga taga-Timog, Silangang Asia at Pasifiko

ang naging batayan ni Bellwood.

Ibig sabihin, may pagkakahawig ang ating wika, ang ating sura

at ang ating ibang mga cultural aspects.

Doon na tayo sa question number four.

Question number four natin ay, anong teorya naman?

Ang ipinakilala ni Wilhelm Solheim II

na nagsasabing galing sa Katimugang bahagi ng Pilipinas

ang ating mga ninuno.

Is it A, teoryang Big Bang?

B, teoryang evolusyon?

C, teoryang galactic?

Or D, teoryang nusantao?

Ayan, tumatakbong ating 20 seconds ating clock.

Again, ito ay iba naman. Ibang teorya.

This time by Wilhelm Solheim II

kung saan?

Nasa Katimugang bahagi sa Mount Timog.

Ito ay south, southern part ng Pilipinas

ng galing ng ating mga ninuno.

Your time is up.

Ang tamang sagot ay letter D.

Teoryang nusantao.

Now, si Wilhelm Solheim II

isang American anthropologist

ay naniniwala na ang mga Osyonesyano

ang mga unang tao sa Pilipinas

batay sa kanyang nusantao

Maritime Trading and Communication Network Hypothesis.

Ang nusantao ay mula sa salitang Osyonesyan

na nusa at tao

o tao

na ang ibig sabihin ay tao mula sa Timog.

So, medyo kahawig din kung tatandaan natin ito for our quizzes.

Nusa at tao.

So, nasaan?

No.

Ano?

Nasa South.

Nasa South at tao.

So, yung tao daw galing sa South.

Dito na tayo sa question number five.

Sino ang nagpakilala sa teoryang wave migration?

A. F. Landa Hocano

B. Peter Bellwood

C. Otley Beyer

or D. Charles Dorwin

20 seconds on the clock.

Tumatakbo ang ating oras.

Ang hinaharap natin

ay ang nagpakilala sa teoryang wave migration.

A. F. Landa Hocano

B. Peter Bellwood

C. Otley Beyer or Beyer

and D. Charles Dorwin

Isa lamang ang tama sagot.

Ubus na nating oras.

Ang tama sagot ay letter C.

Si Otley Beyer.

Ayon kay Otley Beyer

kung yun ang pagbabaybay natin.

Sunod-sunod na dumating sa Pilipinas

ang mga grupo ng tao

na maihahalin tulad sa mga alon

o waves na sabay-sabay ang pagbugso.

So, ibig sabihin may mga first wave,

second wave, third wave.

Ito ang dahilan kung bakit tinawag

ang theory na ito

na teorya ng wave of migration.

Nakalating sila sa bansa

sa pamamagitan ng pagtawid

sa mga tulay na lupa

at paglalayag sa karagatan.

Now, speaking of tulay,

alam nyo ba

na ang kasalukuyang pinakamahabang tulay

sa buong mundo at sa Pilipinas

ay ang tinatawag na tulay

ng Cebu Cordova

o ang Cebu Cordova Bridge

na matatagpuan sa Cebu

at ito ay ang pinakamahabang tulay

na may sukat na 8,900 meters.

Samantala,

ang pinakamahaba namang tulay

sa buong mundo

kung sa Pilipinas

ay itong Cebu Cordova Bridge

sa buong mundo naman

ito ay ang Danyang Kunshan Viaduct

na matatagpuan sa China

at may haba na 164,800 meters

kaya naipasok ito

sa Guinness Book of World Records.

Kung sa atin ang pinakamahaba

8,900

sa kanila 164,800

so ilang doble

o ilang times no haba.

Now, dito tayo sa question number six

Sino ang nagtaguyod ng Core Population Theory?

Is it

A. Robert Fox

B. Felipe Landa Jocano

C. Alfredo Evangelista

or D. Zeus Salazar

20 seconds on the clock

your time restarts now

Sino

ang nagtaguyod

ng Core Population Theory?

Now, classmates

may tip din ako sa inyo

kapag dating sa exam

pwede rin natin gamitin

ang elimination method

ibig sabihin

kung familiar sa atin

ang ilang sa mga pangalan na ito

at alam natin

ang kanilang ginagawa

o naiaambag

maling tanggalin natin

sila sa options.

Ubus ang ating oras

kung familiar na sa inyo

ang ibang mga pangalan

at hindi sila

ang mga

nagkatackle ng

anthropologic

na types ng questions

yun ang tamang sagot

ang tamang sagot

letter B

Felipe Landa Jocano

ngayon

Now, may ibang-ibang teorya

na nagsasabi

ng mga

nasasabi ng mga ibang-ibang

siyentipiko na pinagmulan

ng unang pangkat ng tao

sa Pilipinas

at

may teorya

ang tinatawag na

Core Population

kung saan

sinabi ni

Felipe Landa Jocano

na nagsimula

sa Timog

Silangang Asya

Ito daw ay batay

sa mga

labi

ng Tabonman

Now, ang labi

ng Tabonman

ay natuklasan sa Palawan

at

sinasabing

nabuhay

ang mga ito

noong

28,000 years

bago

si Kristo

So, napakatagal na

Kitawag din niya

itong Tabonman

at

siya rin ang

pinakamatandang

labi

ng mga tao

na natagpuan

doon

Pinaglalaban niya

na bago pa

dumating

ang mga dayuhan

ay may salili

ng mga

species ng tao

dito

sa Pilipinas

So,

ang pagpapaliwanag

ng pinanggalingan

hindi lang

galing sa labas

papasok

sa loob

Meron ng mga

tao

dito sa Pilipinas

bago pa man sila

dumating dito

Sa kasalukuyan

isa ng

National

Historical

Treasure

ang Tabon Cave

sa Quezon

Palawan

Hindi ito basta-basta

na pwede natin puntahan

kung tayo ay mga turista

protective na siyang area

Parehas ba tayong sagot?

Sa mga tanong natin kanina

meron ba kayong

meron itong mga

kinalaman kasi

sa mga teorya

o pinagmulan ng tao

base

sa mga

historical findings

or sa scientific basis

ng itong mga eksperto

Pero ngayon

magshi-shift tayo

or mag-iiba tayo

ng paraan ng

pagpapaliwanag

Pupunta naman tayo

sa iba pang mga basihan

na sinasabi

o pinaniniwalaan

Pero

ang pinagmulan

ng unang tao

sa mundo na ito

ay according naman

sa relihiyon

or religion

o panitikan

Okay?

So from scientific

theories

from all of these

anthropological

archaeological

facts

shift tayo

to religious

and mythical

mga legends

na pinaniniwalaan

ng tao

Okay?

Question number 7 na tayo

Question number 7

Ito ay isang

anyo

ng panitikan

na nakapalibot

sa relihiyon

o tradisyonal

na kultura

Ito ba ay

A. Teorya

B. Opinyon

C. Kasaysayan

or D. Mitolohya

20 seconds on our clock

Pilihing maibig

ang tamang sagot

Ito ay isang

anyo ng panitikan

na nakapalibot

sa relihiyon

o tradisyonal

na kultura

Ito rin ba

ay tinatawang na teorya?

Ito ba ay

B. Opinyon

C. Kasaysayan

or D. Mitolohya

Ayan

Tumatakbo ang ating oras

Your time is up!

Ayan

ang tamang sagot

Letter D

Mitolohya

Ang mitolohya

ay isang anyo

ng panitikan

na nakapalibot

sa relihiyon

o tradisyonal

na kultura

Sa mga librong ito

ang protagonist

o ang main character

ay isang diyos

diyosa

o anak

ng isang diyos

Meron siyang deity

Ganon

At maraming elemento

tulad ng magika

pagkakalalang

o nilalang

at mga mahiwagang

mga lugar

Ang mitolohya

ay ang mga

kwentong umusbong

noong unang panahon

na ang tema

ay pananampalataya

pagsamba

sa mga diyos

o diyosa

na may natatangin kapangyarihan

hindi makikita

sa normal

na mga tao

Now

ang Greek mythology

ay isa

kasikat

na mitolohya

hindi lang sa buong mundo

kundi

pati na rin sa Pilipinas

Ilan sa mga

istorya na ito

ay ang tungkol

kay Medusa

kay Icarus

Theseus

The Labyrinth

Maraming mga mythological creatures

Cupid

Psyche

at mga Greek gods

and goddesses

Now kayo

sino ang paborito ninyong

Greek god or goddess?

When I was younger

ang favorite kasi

si Artemis

the goddess of the hunt

kasi siya ay

ano

shooting bows and arrows

di ba?

Very ano siya

strong female energy

siya yung favorite kasi

Artemis

pero over time

parang medyo

lumilipat na tayo

kay Athena

the goddess naman

of wisdom

so yun yung dalawang

favorite kong goddesses

pero

over time

mas na-appreciate ko

na yung ibang

mga aspects

ng ibang mga goddesses

including

the goddess of the hearth

So

iba-iba talaga yan

iba-iba rin sila ng kwento

at ang

very

special about

Greek gods and goddesses

is you see

their imperfection

di ba?

Yung mga gods and goddesses nila

eh

may mga

pagkakamali rin

magkakamali sila

may mga napagkakamanan sila

may mga nagagawa silang mali

hindi sila perfecto

Ayan

Ayan

Doon na tayo sa

question number 8

Question number 8

Alin sa

mga sumusunod

ang paniniwalang

puno o halaman

na

pinagmulan ng

sinaunang tao sa bansa

batay sa mitolohiya

So

Alin dito sa mga sumusunod

ang pinaniniwala

ang puno o halaman

ang pinagmulan ng

sinaunang tao sa bansa

batay sa mitolohiya

Anong puno o halaman ito?

Ito ba ay

A. Kawayan

B. Nara

C. Nyog

or D. Manga

Your timer starts now

Ayan

No ako yung bata pa

maraming mga

iba-ibang kwento

na narinig tayo dyan

Pero ito yung isa sa

pinakatanyal

na pinagalingan

di umano

ng mga sinaunang tao

Ito ay

ang puno o halaman ito

na biyak

at lumabas

ang unang pares

ng mga tao

Your time is up

Ang tamang sagot ay

A. Kawayan

Classmates, di ba?

Kung naalala ninyo

ang kwento ni Malakas at ni Maganda

Ang kwento nito ay

nagmula si Malakas at si Maganda

sa isang buho ng kawayan

At

dahil may isang

napakalakit

napakamakapangalihan na ibon

na tinuka

itong kawayan na ito

Ito ay

nahati

At nasa isang side

si Malakas

nasa isang side naman

si Maganda

So, kumbaga yung

epitome ng pagkalalaki

epitome ng pagiging babae

Yon, nandun sila

doon sa isang buho ng kawayan

Doon naman tayo sa

question number nine

Question number nine

Alin, sa mga sumusunod

ang sinasabing lumikha

sa mga sinaunang

Pilipino

ayon sa

relihiyon

Is it A. Babaylan

B. Datu

C. Dios o Allah

or D. Lakan

20 seconds on the clock

Your timer starts now

Again, alin sa mga sumusunod

ang sinasabing lumikha

sa mga sinaunang Pilipino

ayon naman sa relihiyon

So, hindi sila nang galing lang

sa kawayan

Sila ay milikha

ng isang

being

Ito ba ayang Babaylan

Datu

Ito ba ang

Dios o Allah

or D. Lakan

Ayan, tapos lang ating oras

Ang tamang sagot

ay ang letrang

C. Dios o Allah

So, sa mga kapatid nating Muslim

I'm hoping

okay lang yung pronunciation ko

Pero ang relihiyon

Christianismo

at Islam

ay nagpapaliwanag

ayon sa kanilang

mga banal na kasulatan

Nalilikha

ng Dios

o ni Allah

ang unang lalaki

at unang babae

Sila ang pinagmulan

ng lahat ng lahi

sa mundo

Ayon sa Biblia

Alam nyo ba

na ang

kung pangilang araw

ginawa

or nilikha ng Dios

ang tao

Ayan, sa

pagkakasunod-sunod

ng iba't-ibang nilikha

ng Dios

sa loob ng isang linggo

Ito yung pagkakasunod-sunod

yan

Unang araw

ay

ang liwanag

at kadiliman

Okay, so pinaghati

ang

liwanag

at kadiliman

Sa ikalawang araw

naman

nilikha ang

himpapawid

o ang

langit

May firmament

no, na tinatawag

Nung ikatlong araw

nilikha

ang dagat

at lupa

Ikaapat na araw

ay ang mga

anyong

ano natin

heavenly bodies

natin

Ang araw

bituin

at buwan

Okay, at

ikalimang araw

ang mga hayop

sa tubig

at himpapawid

Okay, tubig

at himpapawid pa lang

wala pa

yung mga hayop

sa lupa

kasi yun ay nangyari

nung ikaanim na araw

ang mga hayop

sa lupa

at kasama na rin

Diba?

Ang tagpagbantay

dapat

ang stewards

ng mga nilikha

ng Panginoon

ang tao

Sa ikaanim na araw

nilikha

ang tao

Now, anong ginawa

nung ikapitong araw?

Wala

kasi ang Diyos

ay

nagpahinga

Bilang halimbawa

na tayo rin

ay alalahanin na

magpahinga

Diba?

Sa ikaanim na araw

nilikha ng Diyos

ang tao

ang taga ng lahat

ng mga nilikha

at

sa ikapitong araw

ay siya ay nagpahinga na

Doon na tayo

sa question number 10

Ayon sa relihiyong

Kristiyano

at Islam

Nilikha ng Diyos

o ni Allah

ang unang dalamang tao

na sina

Ito ba?

Ay A.

Adan at Eva

B. Si Abraham

Si Abraham

at si Sarah

C. Si David

at Goliath

or D. Samson

at Delilah

26 o'clock

Your timer starts now

Sino?

Ang unang pares

unang dalamang tao

Ito ba?

Ay si Adan at Eva

Abraham at Sarah

David and Goliath

or D. Samson

and Delilah

Ayun

Marami akong mga kaibigan

na pinapangalan ito

mga pangalan na ito

sa kanilang mga alaga

Your time is up

Ang tamang sagot ay

letrang A

Adan at Eva

o sa English

It's Adam and Eve

Si Adan at si Eva

ay nilikha ng Diyos

ayon sa kanyang wangis

Ayon din sa Biblia

Si Adan ay nilikha

gamit ang lupa

Kinraft siya

and breathed siya

into life

Pero si Eva naman

ay created gamit

ang tadyang ni Adan

Ayan

Sa libro ng Genesis

nakita natin

nilikha si Adan

mula sa abo

hiningahan siya

ng breath of life

na namuhay siya

At dahil nakita ng Diyos

na hindi okay

na si Adan lang mag-isa

Kailangan niya ng katuwang

at kasama

nilikha niya si Eva

habang natutulog si Adan

Ang saya na mag-aaral natin today

iba-iba

yung mga pinaghungutan natin

ng kaalaman

dito

dito

sa paniniwala rin

kasama rin yan

kaya

I'm hoping may natutuhan kayo ngayon

Anong nakuhanin yung score

let us know

At kung may nagkamali man

Nako that's perfectly fine

Maganda nga nagkakamali

Ibig sabihin

may pwede tayong matutuhang

bago

Hindi ba?

Kaya ang importante

ay subukan ninyo

nang subukan

at subukan mo muli

Good job pa rin

kayo para sa akin

Okay

Now thank you so much everyone

So wala akong nang-enjoy

narito nalaman natin

ang iba't ibang teoria

kung saan

at paano nagsimula

ang unang

pangkat ng mga tao

dito sa bansang Pilipinas

Diba?

Now sana

kayo rin may natutuhan

Kung may mga suggested topics

kayo na gusto ninyong i-cover

natin sa susunod

Aba mag-message lang kayo

sa Knowledge Channel

Facebook account

at ipipila natin

ang topics na yan

sa susunod nating online tanungan

Huwag rin kalimutang

i-share ang video na ito

para mas marami pang mag-enjoy

at matuto

I-tag ninyo

ang inyong mga friends

para makisagot din sila

Lagi ninyong tatandaan

This is Coach Laika

Learning never stops

Kaya ayan

sa t-shirt no

Never stop learning

Let's never stop learning

See you next time

Dito lang

sa paborito ninyong

Knowledge On The Go

See you next time

and bye!