* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Madalas gamitin sa folk medicine o bilang pampalasa ang luya.
00:04.3
Ang ugat din ito ay ginagamit na traditional medicine ng iba't ibang mga kultura.
00:09.5
Sa Pilipinas, ito ay staple ingredient na sa ating kusina.
00:14.2
Tinolang manok, arroz caldo, syempre may luya yan.
00:18.3
Ginagawa rin itong tea dahil sa taglay nitong medicinal properties.
00:22.6
Mayaman sa vitamins, minerals at antioxidants ang luya.
00:27.3
Kaya naman ang dami nitong benefits na hatid para sa ating kalusugan.
00:31.8
Gaya ng number one, nakakatulong sa digestion at weight management.
00:36.7
Ang luya ay ilang siglo ng ginagamit bilang panglunas sa digestive problems
00:41.9
tulad ng indigestion, bloating, ulcers, constipation at irritable bowel syndrome.
00:48.9
Ito ay nagtataglay ng gingerol, isang natural component na matatagpuan sa ugat ng luya.
00:55.3
Pinupromote ng gingerol ang gastrointestinal motility
00:59.5
na tumutukoy sa bilis ng pagdaan ng pagkain
01:02.8
mula sa bibig papuntang pharynx, stomach at digestive system.
01:07.4
Nakakatulong din ang luya sa production ng digestive enzymes
01:11.5
at sa pagpapakalman ng gastrointestinal system.
01:15.0
Moreover, ang pag-inom ng ginger tea ay nakakatulong din sa weight management.
01:20.6
Ang gingerol nataglay nito ay nakakatulong upang mabawasan ang oxidative stress.
01:26.3
Kaya ito ay nakakatulong din sa pagbaba ng timbang
01:29.8
sa pamamagitan ng pagpapalakas ng metabolism rate at proses ng pagburn ng calories.
01:35.5
Ayon sa pag-aaral, ang luya ay nakakatulong sa weight loss
01:39.7
sa pamamagitan ng pagkontrol ng appetite at pagpigil sa intestinal fat absorption.
01:45.3
Pinipigilan din ito ang lipogenesis,
01:48.2
ang metabolic process na nagkocontribute sa storage ng fats.
01:52.2
Number 2, Panglunas sa Pain at Inflammation
01:55.6
Kung ikaw ay madalas makaramdam ng muscle pain,
01:58.8
maaaring makatulong ang luya sa iyo.
02:01.2
Ito ay may anti-inflammatory properties
02:04.2
na nakakatulong lunasan ang muscle pain
02:07.1
at pabilisin ang recovery pagkatapos ng exercise.
02:10.9
Ang luya ay isang natural pain reliever
02:13.8
na maaaring gamitin pamalit sa mga over-the-counter pain medications.
02:18.3
Ang taglay na gingerol nito ay nagsisilbing anti-inflammatory
02:22.8
na nag-aalis ng compounds sa katawan na nagdudulot ng kirot.
02:26.6
Kaya naman, ang luya ay maaaring makakatulong sa mga inflammatory-related conditions
02:32.8
kagain ng rheumatoid arthritis at osteoarthritis.
02:36.8
Number 3, Pampalakas ng Immunity
02:39.8
Dahil sa taglay nitong antioxidants tulad ng gingerol at vitamin C,
02:44.8
ang luya ay nakakatulong din upang lumakas ang immune system.
02:49.3
Ang mga antioxidants na ito ay tumutulong upang labanan ang free radicals
02:54.6
na nagdudulot ng pinsala sa katawan.
02:57.3
Maliban sa pagbibigay lunas sa inflammation,
03:00.3
ang gingerol na matatagpuan sa luya ay mayroon ding anti-fungal at anti-microbial properties.
03:07.3
Kapag pinagsama ang medicinal properties ng luya,
03:10.8
ito ay nagbibigay lunas sa symptoms ng ubo, sipon, at trangkaso.
03:15.8
Pinapababa rin ito ang lagnat, nilalabanan ang infections,
03:20.3
at nagbibigay lunas sa sakit ng ulo.
03:22.8
Number 4, Panglunas sa Menstrual Crumps
03:26.3
Base sa pag-aaral,
03:28.3
ang luya ay mas efektib na panglunas sa menstrual pain
03:31.8
kaysa sa ibuprofen, acetaminophen, o caffeine.
03:35.8
Bagamat common symptom ang menstrual pain,
03:38.3
tuwing magkakaregla ang mga kababaihan,
03:40.8
maaring maibsan ang kirot nito sa pamamagitan ng pag-inom ng ginger tea.
03:46.3
Ang gingerol nataglay nito ay may pain-relieving properties.
03:50.3
Ito ay may anti-inflammatory properties
03:53.3
na nakakatulong sa pag-contract ng uterine muscle.
03:56.8
Pinupromote din ang gingerol ang hormonal balance
04:00.3
at nagbibigay lunas sa bloating.
04:02.8
Isa sa common symptoms ng premenstrual syndrome,
04:06.3
kaya mainam uminom ng ginger tea sa unang tatlo hanggang apat na araw
04:11.3
na nagsimula ang menstruation upang mabawasan ang kirot.
04:15.3
Number 5, Pinupromote ang Heart Health
04:18.3
Ang ginger tea ay nakakatulong din
04:20.8
upang mapaganda ang heart health
04:23.3
at mapababa ang blood pressure.
04:25.3
Ayon sa pag-aaral,
04:26.8
ang daily intake ng luya
04:29.3
ay maaring makatulong upang maiwasan
04:31.8
ang risk ng chronic heart conditions.
04:34.3
Ito ay may kakayahan pababain
04:36.3
ang hypertension at kolesterol.
04:38.8
Makakatulong rin ito upang maiwasan ang heart attacks.
04:42.3
Mayroong taglay na potassium at vitamin C ang luya
04:46.3
na nakakatulong upang mabawasan ang oxidative stress
04:50.3
at maiwasan ang heart disease.
04:52.3
Ang luya ay nagsisilbiring blood thinner
04:55.8
na mainam upang maiwasan ang cardiovascular problems.
04:59.8
Pinapababa nito ang risk ng blood clots
05:02.8
upang maiwasan ang heart attacks o strokes.
05:05.8
Pinapaganda rin ito ang sirkulasyon ng dugo
05:08.8
na kapakipakinabang sa overall health.
05:11.8
Number 6, Pampababa ng Blood Sugar Levels
05:15.3
Ang luya ay may anti-diabetic properties din.
05:18.8
Mababa ang glycemic index nito,
05:21.3
so hindi ito nagtitrigger
05:23.3
ang pagtaas ng blood sugar levels.
05:25.8
Base sa pag-aaral,
05:27.8
ang luya ay nakakatulong sa pagkontrol ng insulin
05:31.3
ng mga taong may diabetes.
05:33.3
May kakayahan din itong pababain
05:35.8
ang fasting blood sugar at hemoglobin A1c
05:39.3
ng mga pasyenteng may type 2 diabetes.
05:41.8
That's why malaki ang may tutulong ng luya
05:44.8
sa pagkontrol ng blood sugar levels.
05:47.3
Number 7, Sumusuporta sa Brain Health
05:50.8
Ang ugat ng luya ay mayaman sa antioxidants
05:54.3
na nagbibigay proteksyon sa brain
05:56.3
laban sa pinsalang dulot ng free radicals.
05:59.3
Pinapababa rin ito
06:01.3
ang chronic inflammation at oxidative stress
06:04.3
na pangonahing nagdudulot ng Alzheimer's
06:07.3
at age-related cognitive decline.
06:09.8
Mayroon ding taglay na 6-shaw gel
06:11.8
at 6-gingerol ang luya
06:13.8
na maaaring makatulong upang maiwasan
06:16.3
ang degenerative diseases
06:18.8
tulad ng Alzheimer's, Parkinson's disease
06:21.3
at multiple sclerosis.
06:23.3
Pinapaganda rin ito
06:24.8
ang funksyon ng memory
06:26.3
sa pamamagitan ng pagpapataas
06:28.3
ng neurotransmitter sa ating utak
06:30.8
na responsables sa memory, focus
06:33.3
at reaction time.
06:34.8
Pinupromote din ang luya
06:36.3
ang production ng dopamine at serotonin
06:38.8
na nakakatulong laban sa mental illnesses
06:41.8
kagaya ng anxiety at depresyon.
06:44.3
Number 8, Panlaban sa Respiratory Infections
06:47.8
Ang sariwang luya
06:49.3
ay mainam gamitin
06:50.3
dahil sa high concentration ng gingerol
06:52.8
na nakakatulong laban sa bacterial growth
06:56.8
Ang gingerol na matatagpuan sa luya
06:59.3
ay nagtataglay ng antimicrobial properties.
07:03.8
ang respiratory infections
07:05.8
sa pamamagitan ng pagpigil
07:07.8
sa paglagon ng bakterya
07:09.8
na nagdudulot ng sakit
07:11.3
tulad ng bronchitis o pneumonia.
07:13.8
Ayon sa laboratory studies,
07:15.8
ang luya ay effective laban sa
07:17.8
candida albicans, escherichia coli
07:20.8
at staphylococcus aureus.
07:22.8
Therefore, magandang i-add sa diet
07:24.8
ang luya upang maiwasan
07:26.8
ang respiratory infections.
07:28.8
Number 9, Panlaban sa Cancer
07:31.3
Aside sa antioxidant
07:32.8
at anti-inflammatory compounds,
07:35.3
ang gingerol na matatagpuan sa luya
07:38.8
anti-cancer properties.
07:40.8
Bagamat hindi ito pang lunas,
07:42.8
ang gingerol ay maaaring makatulong
07:45.3
upang mapababa ang risk
07:47.3
ng gastrointestinal cancers
07:49.3
kagaya ng colorectal, liver,
07:51.3
at pancreatic cancer.
07:53.3
Ito rin ay safe option
07:55.3
upang mabawasan ang kirot
07:57.3
na dulot ng cancer treatment.
07:59.3
Number 10, Panglunas sa Nausea at Vomiting
08:02.3
Isa sa pinakakilalang
08:04.3
health benefits ng luya
08:06.3
ay ang kakayahan nitong lunasan
08:08.3
ang nausea o pagduduwal.
08:10.3
Ang gingerols at shaw gels nito
08:12.3
ay mga active compounds
08:14.3
na may bigay lunas sa nausea at vomiting.
08:16.3
Ito ay nakakatulong
08:18.3
sa pagpapakalman ng masakit na chan
08:20.3
na dulot ng migraines,
08:22.3
stomach problems,
08:24.3
at motion o morning sickness.
08:26.3
Mayroon nitong anti-inflammatory properties
08:28.3
na nakakapagpaganda
08:30.3
ng digestive response at hormones
08:32.3
na kumukontrol sa blood pressure
08:35.3
upang kumalma ang katawan.
08:37.3
Nakakatulong din ito
08:39.3
upang mabawasan ang nausea
08:41.3
na dulot ng chemotherapy treatment.
08:43.3
Gayunpaman, mayroon ding
08:45.3
possible side effects ang luya
08:47.3
tulad ng number 1, digestive problems.
08:50.3
Isa sa mga possible side effects
08:52.3
ng pagkonsumo ng madaming luya
08:54.3
ay digestive problems
08:56.3
tulad ng diarrhea.
08:58.3
Ayon sa mga eksperto,
09:00.3
pinapabilis ng luya ang pagdaan
09:02.3
ng pagkain at dumi sa intestines
09:04.3
dahil sa taglay nitong gingerol.
09:08.3
ito ay nagdudulot ng pagkabalisa
09:12.3
May ilang tao rin na maaaring makaranas
09:14.3
ng abdominal pain, gas,
09:16.3
at bloating matapos kumain ng luya.
09:18.3
Number 2, bleeding.
09:20.3
Ang labis na pagkonsumo ng luya
09:22.3
ay nagdudulot ng bleeding
09:24.3
dahil sa taglay nitong
09:26.3
anti-platelet properties.
09:28.3
Pinipigilan nito ang platelet thromboxane,
09:30.3
isang substance na nagdudulot
09:32.3
ng pamumoon ng dugo
09:34.3
at paghigpit ng blood vessels.
09:38.3
dapat iwasan ang luya
09:40.3
at may lalim sa operasyon.
09:42.3
Kung ikaw ay may bleeding disorder
09:44.3
o nagdadalang tao,
09:46.3
mainam na kumonsulta muna sa doktor
09:48.3
bago gumamit ng luya.
09:50.3
Number 3, drug interaction.
09:52.3
Another side effect
09:54.3
ng luya ay drug interaction.
09:56.3
Dahil pinupromote nito
10:00.3
ang luya ay maaaring magdulot
10:02.3
ng drug interaction sa blood thinners
10:04.3
at anticoagulants.
10:06.3
So kung may iniinom kang gamot,
10:08.3
may mga food items
10:10.3
na nagdudulot ng side effect
10:12.3
na oral allergy syndrome.
10:14.3
Bagamat pihira lang itong mangyari,
10:18.3
maaaring makaranas
10:20.3
ng allergic reactions sa luya.
10:22.3
Ito ay posibleng magdulot
10:24.3
ng side effect na pangangati sa bibig.
10:26.3
Ang allergy na ito
10:28.3
ay nagdudulot din
10:30.3
ng hindi ka naisnais na lasa.
10:34.3
allergic reaction
10:36.3
na hindi ka naisnais na lasa.
10:38.3
Ang luya ay nagdudulot din
10:40.3
ng pantal, pangingilig,
10:42.3
at pamamaga ng bibig o mukha.
10:44.3
May ilang tao din na maaaring
10:46.3
mahirapang huminga o lumunok
10:48.3
matapos kumain ng luya.
10:50.3
Kung makaranas ng allergic reactions
10:52.3
sa luya, humingi ng agarang
10:54.3
medikal na atensyon.
10:56.3
Ano ang recommended daily intake
11:00.3
Ang luya ay safe kainin araw-araw.
11:02.3
Ang pagkonsume nito in moderation
11:04.3
para maawasan ang side effects nito.
11:06.3
However, pinapayuhan ng mga eksperto
11:08.3
na limitahan ang intake
11:10.3
ng luya sa 3 to 4 grams
11:14.3
Ayon sa mga gynecologist,
11:16.3
dapat limitahan ng mga buntis
11:18.3
ang pagkonsume ng luya
11:20.3
sa 1,500 mg per day
11:22.3
upang maiwasan ang risk
11:26.3
Ang pagkonsume ng higit pa sa 6 grams
11:28.3
ng luya kada araw
11:30.3
ay proven ding nagdudulot
11:32.3
ng hormonal problems tulad ng
11:34.3
acid reflux, heartburn, at diarrhea.
11:38.3
ang luya ay dapat ikonsume
11:40.3
in moderate amounts o
11:42.3
kumonsulta muna sa doktor para maiwasan
11:44.3
ang possible side effects nito.
11:46.3
Ikaw, gusto mo ba
11:48.3
ang lasa ng luya?