* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Siguro kumikita ka na ngayon ng 50k, 100k pesos o baka naman ikaw ay seaman o kumikita ng dolyares abroad at feeling mo ay paldo ka na nyan kaya naman paisisi ka na lang at panay ang gastos.
00:12.4
Pero ito na nga ang sakit na dapat mong iwasan, yung feeling na mayaman ka kahit in reality ay hindi pa naman. Tanda na malaki lang ang sahod mo pero hindi ibig sabihin nito na hindi ka na magihirap pa.
00:24.3
Kaya nga yung iba kahit malaki ang sahod ay walang naiipon, walang napupundar. Yung iba pagbalik ng Pinas, nga nga kahit ito yung walong dapat iwasan kapag kumikita ka na ng malaki.
00:34.6
Panorin na gandulo at alamin kung ano ang mga dapat mong iwasang gawin para hindi masayang yung pera na kinikita mo. Kaya kung handa ka na, let's go!
00:43.0
Number 1. Iwasang mawala ng pake sa pera. Ngayong kumikita ka na ng malaki, dapat manatili kung pano mo tratuhin yung pera mo noong mga panahon na wala ka pang pera o yung time na malit pa ang kita mo.
00:56.4
Kung dati nakapag-budget ka pa, nagtitipid ka pa, nakapag-ipon ka pa, natatrak mo pa yung pera mo, alam mo kung magkano ang total expenses mo sa isang buwan and so on.
01:06.7
So dapat kahit na lumalaki na yung kinikita mo, hindi ka dapat nagbabago. Doon ka sa mga tamang financial habits na nakasanayan mo na, mag-budget ka pa rin, magtipid ka pa rin, mag-ipon ka pa rin at mag-track ka pa rin ng pera.
01:20.4
Kapag kasinasanay ka sa wala kang pake, nasisira yung disiplina at habits na binoo mo noong walang wala ka pa.
01:27.4
Hindi mo na napapansin na nasasayang yung mindset na matinu ka sa paghahok ng pera. Hindi mo napapansin na ang laki na pala ng ginagasos mo.
01:35.6
Dahil wala ka ng pake, hindi ka na rin nakapagtabi ng pera at sa oras na mawalan ka ng trabaho o negosyo, eh paano ka na nyan?
01:43.1
Doon ka masasanay sa mali, kaya dapat be consistent magkaroon ka lagi ng pake sa kaperahan mo. Hindi ka asenso kung patapon ka lang lagi sa pera.
01:52.4
2. Iwasang maging kampante
01:55.2
Ito pa ang sakit ng karamihan na kumikita na. Akala nila habang buhay na ganyan ang kanilang income. Akala nila hindi mauubos ang pera. Akala nila tuloy-tuloy lang ang boom ng negosyo at iba pa.
02:07.2
Pero kapag naging kampante ka, nasa zip zone ka lagi at sa oras na mawalan ka ng income, kawawa ka.
02:13.7
So dapat matuto ka na mag level up. Huwag laging makontento sa level mo ngayon kasi kaya mo pa naman patasin pa yung kinikita mo kung gugustuin mo lang. Ikaw lang yung pumipigil sa potential mo kasi nakampante ka na.
02:26.2
Kaya nga yung mga mayayaman, lalo pang yung mayaman kasi hindi sila kampante. Parang mas paranoid o kabado pa nga sila sa atin na akala mo wala silang pera.
02:37.2
Mayaman na sila pero ganun pa rin sila katinde magtrabaho. Samantalang ikaw na pumita lang ng malaki-laki e tatamad-tamad na.
02:45.0
Kaya nga ganun sila katinde magdiversify, magstart ng new businesses, magpalaki pa ng existing na negosyo at iba pa.
02:51.6
Huwag mong hayaan na makampante ka na mastaka na lang sa same na income hanggang sa mamatay ka.
02:57.1
Kaya hanggat kaya mo mag-aral, mag-aral ka lang. May naisip kang plano, gawin mo. Mag-execute ka. Kung kailangan mong mag-upgrade ng skills at knowledge, gawin mo para hindi ka mapag-iwanan.
03:08.5
Ganun lang naman yan. Learn, execute, paulit-ulit lang yan hanggang sa humasenso ka palalo.
03:13.9
Number 3. Iwasang maging charity. Ngayong kumikita ka na ng malaki, siguro napapansin at alam na rin ng mga kapamilya, kamag-anap o kaibigan mo na palido ka na.
03:24.4
Wala namang masama na mag-share ka ng blessing, malibre ka, titreat mo yung parents mo from time to time. Okay lang yun.
03:30.6
Pero hindi porket kumikita ka na ng malaki, eh magiging charity o foundation ka na dyan na ikaw nang sasagot sa lahat ng pangailangang pinansyal ng ibang tao.
03:39.4
Hindi porket ikaw ang nabansagang breadwinner o ikaw ang nasa abroad, eh cargo mo na sa likod-likod mo yung pamilya hanggang sa mga kamag-anaka mo pa.
03:48.3
Hindi naman ikaw si superman na kaya mo iliktas ang lahat, tulong ka ng tulong, eh nakabuso ka naman, utang sila ng utang sayo, hindi naman nagbabayad, galit pa pag siningil mo.
03:59.5
Tulong ka ng tulong, mga tinutulungan mo tatamad-tamad, ayaw magbanat ng buto, malakas pa naman ang mga pahangatawan, tapos pinambibisyo lang yung pera na binibigay mo,
04:09.8
pang-inom, pang-sugal, tapos galit din sayo pag hindi mo napagbigyan, nakapo. Ikaw nagpapakihirap ka for example sa abroad, malayo ka sa pamilya, humiyak ka gabi-gabi sa hirap ng trabaho, tapos mga tinutulungan mo mga pasaway pa.
04:24.4
O kaya nasa Pinas ka, oti ka ng oti para lumaki ang kita, tapos sila hasa lang sayo, daig mo pa yung gobyerno sa ayuda.
04:32.2
Huwag mong hayaan na akuin ang lahat ng responsibilidad, huwag mag-provide lagi para sa iba, mag-provide ka rin sa sarili mo muna, huwag maging retirement fund ng ibang tao, may kanya-kanya tayong buhay, goals at pangarap.
04:45.9
Kaya learn to say no, okay lang na tumanggi, hindi ka naman automatic na masamang tao kapag humindi ka na, okay lang na tumulong pero yung kaya mo lang na amount.
04:56.2
Huwag mong pilitin na todo tulong, huwag mong hayaan na mabigat sa loob mo kasi nahihiya ka lang sa kanila, okay lang maging selfish paminsan-minsan, hindi ikaw si superman, kailangan tulungan mo muna ang sarili mo bago ka tumulong sa iba.
05:11.8
4. Iwasang sumabay sa iba pang may pera.
05:15.3
Since malaki na ang kinikita mo, e syempre gusto mo rin na magmukhang mayaman kaya sige na rin ang gastos mo, bili ka ng luxury items, bagong gadgets, sapatos o damit na in reality hindi mo yan kailangan, kumbaga ipangyayabang mo lang yan.
05:30.6
Walang masama na i-treat din ang sarili paminsan-minsan pero na to the point na sasabihin mo yung ibang tao na may pera o mas mayaman pa sayo kasi ang iniintindi mo yung image mo, yung sasabihin ng ibang tao sayo.
05:42.9
Ayaman mo sila kung gusto nila mag flex sa social media, i-flex yung mga pera nila, mga gadgets nila and so on, ang malaga yung pera sa bank account mo, yun ang totoong flex, mas malaga yung mga assets mo, yung meron kang emergency fund, hindi ka bound sa utang para lang makayabang.
06:00.2
Yan ang totoong flex, kung sasabay ka sa iba, sabihin mo na lang yung mga taong simple lang, yung mga totoong mayaman na low-key pero successful sa buhay.
06:09.3
Pero bago tayo magpatuloy, like mo na rin ang ating video kung bago ka dito yung magsubscribe para hindi mo miss out ang mga bago nating uploads. Thank you!
06:16.2
Number 5. Iwasang hindi makapag-invest. Habang kumikita ka pa ng malaki-laki, dapat ang priority mo kung paano mo mapapalago o maiingatan yung pera mo so dapat kang matuto na mag-invest.
06:28.9
Kailangan mong pagulungin pa yan, kailangan mong ilagay sa mga assets yan, mga bagay na posibleng tumasang value, mga bagay na magbibigay pa sa'yo ng pera kaya ng mga businesses at iba pang investment opportunities.
06:40.9
Kasi nga, hindi habang buhay ang kinikita mo pero yung gastos tuloy-tuloy yan, isama mo pa yung inflation.
06:48.2
Wag gawing priority yung mga walang kwentang pag-gastos, yung mga luho, yung pagbili ng mga liabilities na nagpapahirap lang sa'yo bandang huli.
06:56.4
Think long-term, have a vision doon sa kaperahan mo, wag puro short-term happiness ang inaatupag sa pera.
07:03.8
6. Iwasang gumasto sa bawat opportunity
07:07.8
Since napag-usapan natin yung mga investment na dapat gumagulong ang pera at dapat lumalaki pa, tama ito.
07:14.4
Pero, hindi naman lahat ng makikita mong opportunity, investment o business kuno, e papasukin mo na.
07:21.1
Wag kang habol ng habol sa mga opportunity na ito nang hindi ka man lang nagsasagawa ng research at hindi ka nag-iisip ng mabuti.
07:28.9
Wag kang laging papadala sa emosyon mo o doon sa grid na gusto mo pang kumita ng malaki.
07:34.4
Kasi dito na pumapasok yung mga opportunity ng mga scam at dito ka na maluloko at mawala ng malalaking pera.
07:41.1
So, sayang naman yun.
07:42.3
Meron din mga legit na opportunity pero wala ka naman alam o kaya naman ikaw mismo hindi ka pa ready kaya mapapabayaan mo lang at masasayang lang din.
07:51.0
So, make sure na maglan ka ng time para mag-aral, maglan ng time para magtanong-tanong, maging skeptic ka din paminsan-minsan
07:58.2
at wag basta-basta magtitiwala porket sinabing ito na ang biggest opportunity sa buhay mo na ikikita ka ng limpak-limpak at nabulag ka naman doon.
08:07.0
Wag din patalon-talon sa iba't ibang opportunity na nakikita mo.
08:10.9
Matuto ka na mag-focus muna sa isa at yun ang aralin at pagtuunan mo ng pansin.
08:16.9
Marami talagang opportunity sa paligid. May mga magsasabing crypto yan, stock market, franchise business, dropshipping, e-commerce at iba pa
08:24.9
pero hindi mo naman mamamaster lahat yan ng sabay-sabay.
08:27.9
Kaya kailangan mo pa rin mag-focus sa isa, learn, execute, make mistakes, learn, execute. Ganun lang yun paulit-ulit hanggang sa maging success.
08:36.9
Number 7. Iwasang mawala yung fire mo.
08:40.1
Bago ka pa kumita ng malaki, ganado ka araw-araw. Gutom ka. Gutom ka matuto, gutom ka umasenso, gutom ka na yumaman, gutom ka na ma-promote sa trabaho, gutom ka na magnegosyo o mapalakiyan at iba pang reason sa buhay na inasam mo makuha.
08:54.1
At kapag narating mo na yung inasam mong goal, for example na lang na income goal na let's say 100k pesos per month, tapos nung nakuha mo na, doon naman nawala yung gutom or fire na meron ka.
09:04.1
Which is mali yun, isa yun sa dapat mong iwasan para hindi ka maging tamad at hindi ka mabalik sa dati mong sarili.
09:10.1
Nagsipag ka na lang din, sumagad ka sa trabaho para marating yan, so bakit hindi mo tuloy-tuloyin hanggang sa maka-achieve ka pa ng more sa buhay.
09:18.1
Isipin mo lagi yung biggest why mo sa buhay kung bakit ka nagpapatuloy na lumaban.
09:23.1
Isipin mo yung dati mong kalagayan na nahirapan, isipin mo pamilya mo, yung parents mo at iba pang mga tao na umaasa sayo.
09:30.1
Don't lose your fire, pang hawakan mo yan lagi, yan ang magsisilbi mong motivation para lagi magpatuloy sa buhay sa kabila ng mga pagsubok at hirap.
09:39.1
Kasi pwede ka pa namang magset ng panibagong goal once na makuha mo na yung una mong goal.
09:44.1
Kung 100k per month dati mong goal, why not 200k per month naman?
09:48.1
Pwede naman yun, diba?
09:49.1
So new challenge nito para sayo, new problem na kailangang isolve at ma-achieve, new fire yan para sayo.
09:56.1
Sabi nga sa isang laro, I survive because the fire inside me burn brighter than the fire around me.
10:02.1
Meaning kung napapanatilin lang natin yung fire sa sarili natin tulad ng mga dreams, right mindset, goals, tapos mas matindihan sa ibang bagay,
10:10.1
ibig sabihin kaya nating masurvive yung kahit anong pagsubok na ibato sa atin ng buhay.
10:15.1
Mas malakas yung apoy natin sa loob kumpara dun sa apoy sa labas na tutupok sa pagkataon natin.
10:21.1
Number 8. Iwasang hindi makapagtabi ng pera.
10:24.1
Isa ito sa sakit ng mga tao na malaki nang kinikita.
10:27.1
Hayon na magtabi ng pera kasi walay, malaki naman daw ang sahod kaya sige gastus lang, bili lang ng bili.
10:32.1
Pero bago mauwi sa ganito, dapat i-priority mo na mapagtabi muna ng pera bago ka magumpis ang gumastos.
10:38.1
Yan lang naman ang secret sa tamang paghahok ng pera.
10:40.1
Kailangan mo lang maging aware at magkaroon ng disiplina sa paggastos.
10:44.1
Priority ang needs, bago ang wants, save money, make money, ganun lang yun, paulit-ulit.
10:49.1
Bago tayo matapos sa ating video, ipahaloy na rin kami sa FBIG Tiktok at masubscribe na rin kayo sa aming Crypto Only Channel.
10:54.1
At summary itong 8 dapat iwasan kapag kumikita ka ng malaki na hindi mo ginagawa.
10:58.1
Number 1. Iwasang mawala ng pakis sa pera.
11:00.1
Number 2. Iwasang maging kampante.
11:02.1
Number 3. Iwasang maging charity.
11:04.1
Number 4. Iwasang sumabay sa iba pang may pera.
11:06.1
Number 5. Iwasang hindi makapag-invest.
11:08.1
Number 6. Iwasang gumastos sa bawat opportunity.
11:10.1
Number 7. Iwasang mawala yung fire mo.
11:12.1
Number 8. Iwasang hindi makapagtabi ng pera.
11:14.1
Kitakits tayo sa susunod na video.
11:16.1
At kung gusto mo pa manuod ng ganitong uri ng content
11:18.1
ay click mo na ang list na magpa-pop up sa iyong screen.
