00:30.1
Kaya kung handa ka na, let's go!
00:32.0
Number 1, be proactive.
00:33.9
Kung gusto mong maging successful at effective, kailangan na ikaw mismo yung nagtitake ng initiative.
00:39.6
Kailangan ikaw yung kumikilos ng kusa, imbes na sabihan o piliting ka pa.
00:44.1
Kumbaga dapat hindi ka takot sa responsibilidad na gagawin mo sa buhay.
00:48.2
Kailangan ikaw ang driver ng sasakyan para kontrolado mo kung saan ka pupunta
00:52.7
at kung maligaw ka man, ikaw din ang may gawa nun.
00:55.4
Ang buhay natin, most of the time, base rin sa ating choices.
00:58.5
May good at mayroon ding bad decisions o choices.
01:01.5
Example, choice mo namang magsugal, pero choice mo rin hindi magsugal.
01:05.7
Choice mo maging gastador at choice mo rin mag-ipon.
01:08.8
Lahat yan, kahit simpleng decision pa, may epekto sa future mo.
01:13.0
Sabi nga sa quote,
01:13.9
The best way to predict your future is to create it.
01:17.1
So kumilos ka at ikaw mag-create ng opportunities.
01:20.2
Make sure na tama yung mga actions at choices na ginagawa mo.
01:23.4
Dapat din na matuto kang mag-take ng responsibility sa buhay
01:26.6
at huwag kang maging masyadong pavyos.
01:28.5
Victim o taong mahilig sa blame game.
01:31.1
Kasi kapag proactive person ka, meron kang response ability.
01:35.0
Meaning may choice ka kung paano mag-response sa mga certain situation.
01:39.0
Hindi ka reactive person na puro reklamo.
01:42.1
Madaling madala ng emosyon o apektado ng environment.
01:45.1
Example, reactive person ka.
01:47.2
Kapag maganda yung panahon, maganda rin yung mood mo.
01:49.9
Pero kapag pumangit ng panahon, naapektuhan na rin ang iyong attitude.
01:54.0
Kaya pangit na rin ang performance mo.
01:56.2
Pero kapag proactive person ka,
01:57.6
walang efekto yan.
01:59.1
Kahit umulan pa o umaraw, tuloy ka pa rin.
02:01.9
Kaya para hindi tayo maging ganito,
02:03.7
kailangan focus lang tayo sa ating circle of influence.
02:07.1
Ang circle of influence ay yung mga bagay na kaya nating ma-influence o ma-control.
02:11.7
Tulad ng habits, actions natin, at attitude.
02:14.8
Pero yung mga nasa circle of concern,
02:16.9
yan yung things you cannot control.
02:19.2
Tulad ng weather, opinions ng tao sayo, at politics.
02:22.7
Yung mga reactive people,
02:24.1
nakafocus sila dito sa circle of concern.
02:27.3
dapat mas mag-expand yung focus mo sa iyong circle of influence
02:31.1
habang lumiliit yung circle of concern mo.
02:34.9
begin with the end in mind.
02:36.8
Marami sa atin ang go with the flow.
02:39.0
Kung saan nabubuhay tayo base sa mga sinasabi at ginagawa ng karamihan.
02:43.8
Nag-agree at ginagaya na lang din natin ito,
02:46.4
kasi yun ang easiest thing to do.
02:48.4
Nung sinabi sa'yo na mag-nursing ka,
02:50.2
yun nga ang kinuha mong course kasi yun ang ginagawa ng karamihan.
02:53.5
Go with the flow ka lang.
02:54.6
Para kang pasahero sa isang kotse,
02:57.3
diya kung saan mapupunta.
02:59.1
Hindi ikaw yung driver na merong control sa manibela.
03:02.4
Kaya importante na meron kang personal leadership sa buhay mo.
03:05.5
Meaning, ikaw yung in charge at tala mo ang iyong destinasyon.
03:09.3
Nakikita mo na yung end in mind.
03:11.7
Kasi meron kang clear vision at desired direction sa buhay.
03:15.0
Isa pang principle dito sa habit number 2,
03:17.3
ay yung tinatawag ni Covey na all things are created twice.
03:20.9
Meaning, merong mental or first creation
03:23.2
at meron ding physical or second creation sa lahat ng bagay.
03:27.3
Mula ng paggawa ng bahay,
03:28.8
una na-create mo na yan sa isip natin,
03:30.9
yung kulay, yung blueprint, etc.
03:32.8
Tapos makikreate ito ng second time na kongkretong bahay na.
03:36.7
Pinapakita lang dito kung gaano ka-powerful yung thoughts o iniisip natin.
03:41.0
Parang sa una, iniisip mo yung goal mo,
03:43.1
then dapat i-align mo yung actions mo dito.
03:46.2
Kung nahihirapan ka sa go with the flow na mindset,
03:49.0
importante na magawa mo yung re-scripting ng sarili mo
03:52.4
o yung mga script na sinabi sa'yo na ganito ang gawin mo sa buhay,
03:55.5
masama ang yumaman,
03:56.9
business at iba pang mga maling script.
03:59.3
So, i-try mo muna na i-recognize yung mga ito
04:02.1
at unti-unti mong patungan yung script na yun ng bago na naka-align sa goals mo.
04:07.9
Number 3, put first things first.
04:10.4
Ayon sa quote sa Habit 3,
04:12.0
things which matter most must never be at the mercy of things which matter least.
04:17.4
So, meaning, dapat yung ginagawa mo ay yung mga bagay na importante
04:21.1
at yung mga bagay na maglalapit sa'yo sa goals mo.
04:23.9
Huwag mo i-prioritize yung mga bagay na walang kwenta.
04:27.0
Minsan kasi ang inuuna natin pagkagising pa lang,
04:29.7
yung mga bagay na entertaining like social media at mobile games.
04:34.2
Imbes yung mga bagay na magpapaunlad sa buhay natin.
04:37.0
Ito kasing Habit 3 na put things first ay yung practical execution ng Habit 1 at Habit 2.
04:43.1
Kung kanina sabi natin sa Habit 1, ikaw dapat yung driver ng kotse.
04:47.4
Sa Habit 2 naman, dapat naisip mo na yung destination mo.
04:51.2
At dito sa Habit 3, dapat nagdadrive ka na.
04:54.0
Ito na yung action at physical creation.
04:56.6
So, paano ba natin mapapractice itong Habit 3 upang ma-reach natin ng mas mabilis ang ating goals?
05:02.4
Importante na malaman mo itong Time Management Matrix.
05:06.6
Makikita nyo dito yung 4 kwadrans ng Time Management
05:10.4
at dapat sa Kwadrant 1 at Kwadrant 2 na i-spend yung majority ng oras mo.
05:15.9
Pero marami kasi sa atin na doon na uubos yung oras sa Kwadrant 3 at lalo na doon sa Kwadrant 4.
05:22.0
Ngayon, i-breakdown natin yung bawat kwadrant
05:24.9
at bakit mas mahalaga na magfocus natin sa kwadrant 3 at lalo na doon sa kwadrant 4.
05:26.4
So, mag-focus ka sa kwadrant 2 imbis sa kwadrant 1 kahit na urgent and important ito.
05:31.8
Kwadrant 1, ito yung urgent and important.
05:34.7
Pero maraming taong naubusan ng oras sa isang araw sa pag-resolve ba ng mga problems,
05:39.8
emergencies, o yung paggawa doon sa deadlines na kapag na-consume ka ng husto dito,
05:44.8
ay doon ka na nabe-burn out o nawawala ng gana sa ginagawa mo.
05:49.0
Kwadrant 2, important and not urgent.
05:51.8
Pero dito ka dapat mag-focus sa kwadrant na ito para mas maging effective ka.
05:56.6
Yung kwadrant 1, dapat i-manage mo lang yan.
05:59.5
Kasi isipin mo, kung naka-focus ka sa planning, may iwasan mo na maghabol sa deadlines.
06:04.6
May iwasan mo na last minute, tsaka ka palang nagtatrabaho.
06:08.2
Kapag na-identify mo yung prevention na kailangan mong gawin, may iwasan o mababawasan mo yung mga problems.
06:15.2
At kung naka-focus ka rin sa personal development,
06:18.1
may iwasan mo yung emergencies kasi healthy living ka at nage-exercise.
06:22.6
Kung dine-develop mo pa yung sarili mo, mas magkakaroon ka ng disiplina
06:26.1
at mas maraming mag-open na opportunities para sa'yo.
06:29.1
Kwadrant 3, urgent and not important.
06:31.8
Dito naubos yung oras natin madalas kaka-react sa mga bagay na akala natin importante.
06:37.6
At in reality, yung urgency na ito ay base lang sa priorities at expectations ng iba.
06:43.0
Tulad ng interruptions, may phone call ka, o kaya may mga email na kailangan mo buksan kagad.
06:48.2
Dahil dito naubos yung oras mo, nawawala ka na sa focus at nawawalan ka na ng control
06:53.0
kasi para kang nadidiktahan ng ibang tao.
06:55.3
Pero itong kwadrant 3,
06:56.3
pwede mong i-delegate yan.
06:58.4
Kaya nga yung iba mga kumpanya, meron mga department for customer support.
07:01.9
May email and chat support, o tigasagot ng call.
07:04.8
Kwadrant 4, ito yung dapat mong iwasan or limitahan na.
07:08.3
Kasi ito yung trap na magpapahirap lang sa'yo.
07:10.9
Dahil puro pagsasayang ito ng oras.
07:13.4
Maraming tao na dito naubos yung oras kapag nahirapan na sa kwadrant 1 or kwadrant 3.
07:19.0
Nastress ng konti, kaya nagsayang na ng oras sa social media,
07:22.3
naglaro ng games, o nag Netflix hanggang sa hindi na nagawa yung
07:26.1
kwadrant 2 at kwadrant 1.
07:27.8
Sabi pa nga ni Covey na,
07:29.2
the challenge is not to manage time but to manage ourselves.
07:33.1
Kaya importante na ma-develop mo yung sarili mo para mas mabawasan yung mga
07:37.4
gagawin mo sa kwadrant 1 at hindi ka na magsayang ng oras sa kwadrant 4 and 3.
07:42.6
So dapat guys, after nyo manood ng video na ito,
07:46.0
i-identify nyo yung kwadrant 2 activities na hindi nyo ginagawa.
07:50.3
Isulot nyo sa papel, tapos gawin nyo yun.
07:52.8
Number 4, think win-win.
07:54.4
Para magawa ng habit na ito,
07:56.2
kailangan na magkaroon ka ng abundance mentality.
07:59.1
Ito yung paniniwala na merong enough of everything,
08:02.0
mapa-resources man yan, opportunities at success.
08:05.1
Ikaw yung tao na grateful sa mga meron ka at pinagkakaloob sa'yo.
08:09.1
Pero kabalik ka rin yan kung meron kang scarcity mentality.
08:12.5
At maraming tao ang ganito na naniniwala na lagi may kulang
08:15.8
or nakafocus doon sa wala.
08:17.8
Walang time, kulang sa pera, walang opportunity,
08:20.7
lagi siyang kawawa, in short, laging negative.
08:23.4
At kapag may abundance mindset ka,
08:25.3
mas open-minded ka sa mga ideas,
08:27.5
mas willing ka makipag-collaborate sa iba.
08:29.6
Importante na magbe-benefit ikaw at yung kadil mo.
08:32.6
Kaya nga magiging win-win senaryo yan.
08:34.8
Hindi pwedeng ikaw lang ang may kinabang o win-lose
08:37.9
or na siya lang yung may kinabang o lose-win.
08:40.6
At mas lalong hindi pwede na pareho kayong talo o lose-lose.
08:43.8
Pag wala kayong mapagkasundoan na parehas kayong panalo,
08:46.7
mas maganda na no deal na yan at mag-move on sa next.
08:50.3
Pero para mas maging madali yung win-win senaryo,
08:52.8
kailangan na makapag-build ka muna ng relationship
08:55.3
doon sa kausap mo.
08:57.1
Number 5, seek first to understand, then to be understood.
09:01.1
Marami sa atin ang hindi marunong makinig
09:03.1
para intindihin yung kausap.
09:04.9
Pero nakikinig lang sila para meron silang
09:07.0
ire-reply doon sa sinasabi ng kausap.
09:09.5
Minsan ikaw pa yung bida-bida na pinipilit mo
09:11.8
yung pananaw mo sa ibang tao.
09:13.6
Or na close-minded ka at masyado kang judgmental sa kausap mo.
09:17.2
Hindi mo na nilalagay yung sapatos mo doon sa kinakausap mo.
09:20.6
Hindi mo na unawaan yung pinanggagalingan ng tao.
09:23.4
Ano ba yung pinagdadaanan niya and so on.
09:25.3
Pero kapag na-master mo itong Habit 5,
09:27.3
marami kang may-build na matitinong partnerships
09:29.7
at relationships sa personal mong buhay
09:32.0
or sa pagnenegosyo.
09:33.6
Kaya nga yung mga magagaling na salesman or agents
09:36.1
nakabenta ng kahit anong bagay
09:37.9
kasi bago sila mag-look ng produkto,
09:40.1
nauunawaan muna nila yung problema,
09:42.1
yung pangailangan o estado
09:43.5
nung kanila mga potential customers.
09:46.1
Number 6, synergize.
09:47.7
Ang emphasis ng Habit na ito
09:49.2
ay yung power ng collaboration
09:50.7
para mas magkaroon tayo ng greater opportunities at results.
09:54.3
Siyempre, kapag meron tayong
09:55.2
team or may mga partners tayo,
09:57.3
mas magiging malakas ang ginagawa natin.
09:59.5
Mas maraming kumikilos at mas maraming utak.
10:02.4
Kaya ang susi para magkaroon tayo ng synergy
10:04.2
sa ibang tao ay ang mga sumusunod.
10:06.4
Number 1, value differences.
10:08.2
I-appreciate natin yung unique abilities,
10:10.4
strengths, perspectives, at experiences ng iba.
10:13.2
Number 2, create a third alternative.
10:15.4
Gumawa ng solusyon na papabor sa bawat isa.
10:17.7
At number 3, be open to feedback.
10:20.1
Bagong Habit number 7,
10:21.7
quick recap tayo ng habits of highly effective people.
10:24.3
Number 1, be proactive.
10:25.8
Number 2, begin with the end in mind.
10:27.7
Number 3, put first things first.
10:29.5
Number 4, think win-win.
10:30.8
Number 5, seek first to understand, then to be understood.
10:33.6
Number 6, synergize.
10:35.3
At number 7, sharpen the saw.
10:37.2
Ito yung habit kung saan patuloy kang nag-i-improve.
10:39.8
After all, kung hindi natin ipaprioritize ang ating sarili,
10:43.2
hindi tayo magiging healthy, masaya,
10:45.4
at hindi rin tayo makatulong sa iba.
10:47.4
Katandaan mo yung 4 types of renewal na dapat mong gawin.
10:50.6
Number 1, physical renewal.
10:52.3
Pwedeng through gym and eating healthy.
10:53.7
Number 2, physical renewal.
10:54.3
Number 3, mental renewal.
10:55.5
Pwedeng through reading books and meditation.
10:57.4
Number 3, spiritual renewal.
10:59.1
Pwedeng through prayers and gratitude.
11:00.9
At number 4, social or emotional renewal.
11:03.5
Pwedeng through spending time with loved ones.
